ÜMILEM'S SAGBUD Buitsnlandsch Overzicht TWEEDE BLAD Douderdag 28 Jool 1921 ¥an Knnst en Kunstenaars PHILIPPE ZILCKEN. Op een tüer mooio zomermiddagen ran de vorige week ben ik den man vezen opzoeken, wiens naam, boven dit kroniekjo geplaatst, vooral voor oudere kunstvrienden een bekenden klank heeft. Deze zullen zich allicht bezinnen, do hand over 't voorhoofd strijken en halfluid denkenhè, leef1 die nog 1" Daarna zullen ze dan, na de eerste regels van dit s'ukje, te dien opzichte gorust gesteld zijn. In derdaad was or een periode in heb openbaar kunstleven, en vooral in den Haagschen kring, dat do figuur Phi lippe Zi leken (mon spreke dien naam een beetje precieus uit, zoo alsof er stond „Zielken"zelfs de concierge van Pulchri Bpreekt niet van „Zilleke' zooals ik dat wel door de Amsterdam- sche etsdrukkers hoorde bewerken) een zekere representatieve waarde had. En die positie was niet gestolen doch berustte wel degelijk op zeer aparte verdiensten, die op prijs wem gesteld in een tijd, waarin voor een charmeerende veelzijdigheid als zij; deel was, en nog steeds is, gaarne plaats werd ingeruimd. Wie uiet tot de allerjongste genera tie behoort, herinnert zich Zilcken in hoofdzaak als etser. Toen de reproduc tieve ets nog gewild wandmeubel was en een groote prent naar Maris' of naar Mesdag of Apol zelf* geschenk bij voorkeur bij feestelijke gebeurte nissen, in dien tijd heeft Zilcken al mede cenige dier bladen voor uitgevers gemaakt, die artistiek gesproken bo ven veel werk van door hot publiek meer gezoehto artisten uitblonken. Het publiek vroeg steeds Dake e. Graadt van Roggen en deze heeren leverden het leeuwendeel van de groo te prenten die in de platenwinkels van Kalverstraat en Plaats verkocht werden op Japansch, Chineesch Hol- landsch of perkament, al naar de beurs des koopers gespekt was. Do mecha nische reproductie ee.'tt, de meerdere .vraag naar absoluut oorspronkelijke prentkunst daarneven heeft die repro- ductieve-etseu verdrongen. Thaus wordt een origineel houtsneetje of een kleine photochemische reproductie naar een Jan Tooroptoekemng voor het doel gebruikt waarvoor twintig jaar geleden de Dake Mesdag, de Gfaadt-Mauve dienst deden. In de mo derne woningen zijn de kamer* ook zooveel kleiner geworden. Toch zal van Zilcken bijvoorbeeld een aantal prenten altijd belangrijk blijven: zijn werk naar Mat'hys Mans' Wandeling en Betooverd kasteel, naar Jaap's Schreyerstoren, naar een beroemd werk van Stevens „La béte k Bon Dieu" hebben mérites die, al moge de mode ze van de markt verwijderd heb ben, nog altijd graag te erkennen zijn. Daarnaast staat bovendien een om vangrijk oeuvre van oorspronkelijk werk. En dat iemand al* Care! Vos- maer Zilcken to'- prins der Nederland- sche etsers uitriep berustte wel op algemeene erkenning die in schilders kringen voor den laatste te bemerken viel. Wat heeft die man al veel gedaan ia z'n leven! Terwijl hij eigenlijk nog niet eens zoo oud is. Ik haalde al mijn his torische kennis, al mijn persoonlijke heugenis bij elkaar, terwijl ik zoo den Bezuidenhou'.schcn weg afwandelde om hem te gaan spreken in zijn oude wo ning, vlak bij liet Huis ten Bosch. Laat eens kijken het was misschien alweer een jaar of tien geleden sinds ik hem het laatst gezien had. Hij moet zoo om en nabij de zestig wezen, zou hij niet? De Zwart pas zestig geworden. Van der Maarel, nu dood, en Pit de kunstgeleer de phrlosoof waren zijn jeugdvrienden. Op z'n vijftiende of zestiende jaar was hij een tijdlang particuliere secretaris van koningin Sophie, die een jong, in telligent ventje gezocht had om haar Fransche dictees op te nemen zonder al te veel gewicht aan den inhoud daarvan te hechten. Hij vertelt daar zelf zoo aardig van in een bundeltje „Souvenirs", by Floury jaren geleden verschenen. Wie kent dat boekje nu? En toch, ja, daar staan ook die brieven in van Felix Buhot aan Zil cken, over etstechniek en prentkunst. Hij heeft Buhot gekend, zooals Storm van 's-Gravensaudc Rops gekend heeft. Maar wie heeft hij niet gekend, met zijn liefde voor reizen cn mondainiteit. En zin voor journalistiek. Drommels, ja, dat Was toch wel een leuke tijd in do groene Amsterdammer. Wat een genoeg lijk causeur kon hijTzijn. We zijn nu alle maal veel degelijker als we over kunst schrijven. Meestal te degelijk zelfs. Het lijkt soms wel eens of wat wjj over kunst schrijven eigenlijk belangrijker is dan de kunst waarover wij schrijven. B'.j Zilcken's stukjes journalistiek was da3r geen nood voor. Maar ik geloof dat de lezers die opstelletjes graag zagen. Ea dat die meer belangstelling voer de kunst wakker maakten dan de van diep levensinzicht getuigende beschouwingen van A. of het scterpst critisca vernu't van B. Enfin, je moet de klok niet te rug willen zetten. Het is zoo gekomen, dus is het zoo goed. Hoe zou ZUzken er uitzien! Leuk, in datzelfde huis waar ik hem straks treffen zal, heeft Veriaine acht dagen bij hem gelogeerd. Quinze jours en Hollande, zeldzaam boekje te genwoordig, ui tv ei kucht en duur. Zil cken heeft t-oen die ets van Veriaine gemaakt, met het kalotje opj Veriaine namelijk, niet Ziloken. Zilcken met een kalotje. Neen, dal gaat niet. Als ik bij Helene-villa ben aangekomen, heb ik van alles en nog wat door het hoofd laten gaan. Eigenlijk alleen niet gedacht aan hetgeen, waarvoor ik gegaan was.- Zil cken had mij namelijk verzocht eenige zeldzame prenten te willen schatten. Me voilé done. Ik stap den tuin door en het het lier dat daar gebouwd is, bir Niemand. Na een oogenblik, beweging i0 het laantje; ik kijk op en even beweeg lijk als immer, even jeugdig gracieus en hoffelijk kosnt hij en noodt hij mij bin- 'ncn. Hij heeft veel vaa Whistier, denk '-k opeens. Die had oen beetje meer krullend haar en een raonecie. We pra ten. p,; ten, van 't een op bet ander springend, Hoe hy thans heerlijk woont in Nice.- Over drie dagen alweer weg is. Veel gewerkt heeft; geschilderd, ge- etst. Plannen heeft van dit en van dat; Of ik ook soms weet. dit cn dat. Wat ik denk van dit en van dat. En onder de hand zien we prenten, prenten, maar telkens valt hem nog iets in. Sapper loot, die man is bijna twintig jaar ouder dan ik, maar naast die beweeglijke acti viteit voel ik de mijne als die van een notarisklerk. Ik vind mezelf een sloome duikelaar tegen die opgewektheid van een echten artist. Die geniet van het le ven als kunstenaar, en kletst er niet te veel over, zooals er onder mijn jongere vrienden wel gedaan wordt. Enfin, wc hebben nog plannen gemaakt ook. Of er wat van komt is een andere quaestie. Maar ik hoop in deze feuilletons later nog wel eens op dezen jeugdigen grijs aard en zijn werk terug te komen. J. H. DE BOIS. Do moord op Ritiuniu. OP HET SPOOR DER DADERS. Blijkens een mededeeling, die door de Berlijnsche politieke politie is gepubli ceerd, zijn de nasporingen inzake den moord op Rathenau Woensdagmorgen in een nieuw stadium getreden. Het is n.l. gelukt de automobiel welke de daders bij den aanslag hebben gebruikt en waarmee zij ook zijn ont vlucht, te ontdekken en in beslag te ne- i. De auto is niet, zooals werd op gegeven, een Opel wagen, maar een mo derne ió P.K. Mercedeswagen, niet zwart, maar blauw geschilderd. De be ambten ontdekten den wagen in een ga rage in het westen. Omtrent de herkomst en de eigenaars van de geheimzinnige auto deelde da garagehouder mede, dal op Vrijdag, den dag vóór den moord, een chauffeur bij hem kwam en meedeelde, dat hij zijn wa gon bij hem wilde stallon. Zijn patroon eerst den volgenden dag komen en dan de garage voor eenigo dagen huren. De chauffeur vertelde, dat hij een langen rit over het land achter zich had en ?ijn stoffige auto moest schoonmaken, het geen hij dan ook deed. Den volgenden dag kwam hij terug met de opmerking, dat hij thans zijn patroon met de auto ergens moest af halen. Zij zouden dan samen terugkee- ren om de garage te huren. Daarop reed de chauffeur weg. Dat was, zooals thans is vastgesteld,- kot vóór het plegen van den moord. Vele uren later kwam de chauffeur met de auto terug, doch zonder zijn zoogenaam- den patroon. Ook ditmaal was de wagen stoffig, zoodat de garagehouder veronderstelde, dat dc wagen weer een tocht over het land had g-edaan. De chauffeur zei, dat de eigenaar van de auto later zou komen en ging weg. Se dert dien heeft hij niets meer van zich laten hooxen en bekommert niemand zich meer om den wagen. Onbegrijpelijk is het, dat de garage houder van dit voorval geen mededee ling heeft gedaan aan de politieke poli ce, ofschoon toch dagen lang naar de ito der daders werd gezocht. Naar uit het voortgezet onderzoek is gebleken, heeft men hier inderdaad met uito der moordenaars te doen, doch de verdere nasporingen niet te be lemmeren kon daaromtrent natuurlijk niets naders worden medegedeeld. Van dit spoor uitgaand werd bet on derzoek voortgezet. met dit resultaat, dat reeds in de middaguren eenige zeer belangrijke arrestaties konden worden verricht. Zoowel te Berlijn als in andere ste den trachten de rechercheurs den chauf feur, die, naar men mag aannemen in werkelijkheid geen chauffeur, maar een medeplichtige uit de kringen der moorde naars is, te ontdekken en te arresteeren. Diens signalement is bekend. De opga ven van den opperhoutvester hierom trent kloppen volkomen met die van den garagehouder. e van verschillende zijden geuite ver denking, als zouden de daders afkom stig zijn uit tsaristisch gezinde Russi sche kringen, is in geen enkel opricht bevestigd. Het bericht, als zou de ge arresteerde eerste-luitenam Weiss de ad judant van Awalof Bcrmont zijn, is on juist gebleken. Bij vele rechts-radicale organisaties, o.m. bij de Rossbaoh-Arbeitsgemein- schaft te Wannsee, zijn huiszoekingen gedaan, die evenwel geen succes ople verden» De moordenaars bekend. Een officieele mededeeling van het hoofdconftnissariaat van politie te Ber lijn, meldt nader, dat de moord op Ra thenau is opgehelderd. Deze mededeeling noemt de namen der moordenaars en geeft hun nauwkeurig signalement. De daders zijn i de Berlijner Ernst Werner Techow, de Sakser Fischer ook Vogel genoemd, en de Mccklenburgcr Knauer, ook Körner en Kom genoemd. Alle drie behooren tot de organisatie C en vroeger tot de brigade Ehrhardt. Vele personen, wier mededaderschap vaststaat, zijn reeds gearresteerd^ Een tolegram van deelneming van Tsjlisjerin. Bij de rijkskanselarij is lieden Eet volgende telegram ingekomen van den Russkchen volkscommissaris Tsjitsje- rin: „Diep ontroerd door het vreeselijke bericht van het afschuwelijke misdrijl en het plotseling overlijden van mijn persoonlijken vriend en den begaaf den staatsman, dio den weg opende voor normale betrekkingen tusschen Duitscliland en Rusland, verzoek ik aan de zwaarbeproefdo moeder en de geheele familie van dr. Rathenau mijn diepe smart over te brengen. Wij voe len ons in dit uur nog dichter bij on ze Duitsche vrienden". De opstootjes te Darmstadt. Volgens de laatste berichten zijn bij de jongste botsingen drie personen gedood en 25 gewond. De maatregelen ter bescher ming der republiek. Het bestuur van den Alg. Duitschon Vakvereenlgingsbond heeft zich ter uitvoering van het besluit van het 'niet van hen mocht aannemen, dat zij nog bovendien geheime bedoelingen had den. De eer van deze combinatie komt aan Krassin toe, dio 24 uur te laat te Berlijn was gekomen om de noodigo maatregelen te nemen tegen het uitlek ken van het accoord van 3 April. Dade lijk bereidde hy toen het verdrag van Ra- pallo voor, bestemd om als ersatz te dienen. 3e. besluit de „Echo National", zullen wij over de militaire overeen komst ea de daarin vervatte afspraken betreffende de luchtvaart en de trans ponen bijzonderheden jmbliceeren, die den Duitschen gezant zullen bevestigen n de zekerheid, dat zijn xegeering ge heimen voor hem heeft., NADAT DE AUTOMOBIEL, WAARMEDE DE MOORDENAARS VAN RATHENAU REDEN, OPCESPOORD WAS, ZiJN OOK DE MOORDENAARS ZELF ONTDEKT. HUN NAMEN EH SIGNALEMENT ZIJN CEPUBLI- CEERD. VELE M ED EPLICHTICEN ZIJN AL CEARRESTEERD. EISCHEN VOOR DE VEILIGHEID VAN DE REPUBLIEK. Leipziger Vakvereenigingscongres met het bestuur van den Afubond cn de drie socialistische partijen in ver binding gesteld en bij uo gemeen schappelijke beraadslagingen zijn een aantal eisclien geformuleerd, welke aan de regeering zijn gesteld. De vakveroenigingeu eischen, dat de wet nopens dc bescherming der republiek o.m. zal inhouden. Een onmiddellijk verbod en strenge bestraffing van elke monarctustl-cne of antirepublikeinsche actie in woord, beeld en schrift. Verbod en onmiddellijke ontbin ding van alle monarchistische organi saties. Verbod der monarchistische kleuren en vlaggen, onverwijlde verwijdering van alle monarchistische emblemen in openbar© gebouwen. Zuivering der r e geer in gs b ur e au x en openbare functies met inbegrip van de justitie en do rijksweer, van alle monarchistische elementen. Instelling van een buitengewoon ge rechtshof te Berlijn, welles kamer» elk uit een rechter eu zes leekonbIJ zitters zullen bestaan, door den ryks- presldent te benoemen. Overdracht der indiening van aan klachten aan een door den rijksmi nister van justitie te benoemen repu blikein seh en rijkscommissaris. Instelling van een uitvoerend comi té en van rijksrecherche- Verder het maken van bepalingen omtrent de inbeslagneming van de vermogens der veroordeelden. De wet moet minstens voor twee jaar van kracht worden verklaard. Onafhankelijk hiervan eischen de vakvercenigingen onverwijlde amnes tie ln het gansche Rijk voor alle we gens politieke vergrijpen veroordeel den, met uitzondering van degenen, die in den zuT der nieuwe wet straf bare daden hebben gepleegd. Amnes tie ook voor dogenen, die ln verband met de spoorwegstaking tqr verontr woord ing zijn geroepen en staking van alle vervolgingen in verband daarmee. De drie soc. partijen hebben zich verbonden deze eischen gemeenschap pelijk te verdedigen en alle maatre gelen der legeering ter bereiking van Uit doel te steunen. liet rijkskabinet zal zijn beraadsla gingen omtrent het wetsontwerp ter bescherming der republiek voortzet ten. De rijksregeersng is vast besloten op do afkondiging dezer wet te blij ven staan. Heden zullen de minister-presiden- ten der afzonderlijke landen, die te Berlijn zijn bijeengekomen, hun stand punt ten aanzien van het wetsontworp uiteen zetten. Uit een rede van den Beierschen minister-president graaf Lerchenfeld, die hij in den Beierschen Landdag beeft gehouden, blijkt, dat men in Beieren volstrekt niet met het wets ontwerp ingenomen is. Lerchenfeld deelde mede, dat de Beiersche regee ring onmiddellijk aan de rijksregee- ring heeft te kennen gegeven, dat er voor Beieren geen aanleiding is voor buitengewone maatregelen, met na me tot afkondiging van een uitzonde ringstoestand, doch dat uitzonde ringsbepalingen in Beieren veeleer een nadeelige uitwerking zouden heb ben. In de heden te houden bijeenkomst der minister-presidenten zal dc Beier sche regeering haar standpunt na drukkelijk verdedigen. Indien voor schriften worden uitgevaardigd, moe ten deze den titel „bescherming der grondwet" dragen, dan zouden alle burgers zich daarbij aansluiten, niet echter, al» het gaat om republiek of monarchie. De rede van Lerchenfeld werd door de rechterzijde en de Beiersche volks partij met levendigen bijval ontvan gen. Bezorgdheid voor den rijkskanselier. Naar oen boniohtenbureau te Berljjn meldit, verzamelde zich na do rouwpleeh- tigheid voop do rijkskanselarij, waar dr. Wirbli woont, een groote menigte, dio den rijkskanselier verlangde to spreken, daar zjj weusebte te weten, wat er ge daan was voor zijn veiligheid en bewa king tegen moordenaarsbenden. Ambte naren' der rykekanselarij stelden de me nigte .gerust en verklaarden, dat voor de veiligheid van deu rijkskanselier alle maatregelen getroffen waren om even- tueele aanslagen te verijdelen. De „Echo National" publiceert het protest van Mayer, den Duitschen zaakge lastigrae te Parijs, waarin hij opkomt t gen de bewering, onlangs in dit blad ve schenen, dat de Sovjets en.Duitschland op 3 April een militaire conventie ge sloten zouden hebben. Het blad van Tar- diea antwoordt daarop, met vol te hou den en te vorklaren, dat de omstandig heid, dat dergelijke verdragen in Rus land moeten worden meegedeeld aan het executief comité van de derde internatio nale, dat een sectie tc Berlijn heeft, tot uitlekken heeft aanleiding gegeven. Het blad voegt er drie nieuwe details bij ie. het verdrag van 3 April is veel meer het ware Duitsch-Russische verdrag dan dat van Rap allo2e. het verdrag van Rapallo is alleen gesloten, omdat men merkte, dat het geheim over dat van 3 April niet voldoende bewaard was. Het was een meesterlijke iet i la barbc van de mogendheden, bijeengekomen om de Russische quaestie te behandelen, om een zuiver economisch en handcis- verdrag te teekenen en daardoor het air aannemen van provocateurs, die zoo cynisch optraden, dat men waarlijk Vapeprsid nieuw» EEN NIEUWE STAATSGREEP IN FHJME AANSTAANDE? Do bladen te Belgrado publiceeren een .j] eg ram uit Sussak volgens hetwelk de fascisten op hot punt zouden staan een nieuwen staatsgreep in Fiumo uit te voeren. DE GBAANDISTRIBUTIE IN DUITSOHLAND. Uit Berljjn wordt gemeld: Hot eompro- lis omtrent de Gotreido Umlage is door den uitslag der huidige stemming in de economische rjjksdagoommissie weder te t gedaan en opuieuw bestaat er ge- ,r voor een ernstige crisis. Morgen wordt een interfractioneele bespreking gehouden, waaraan de verde digers der rjjksregeoriug zullen deelne- waarbjj een poging zal worden gedaan om' opnieuw tot een compromis te geraken. EEN PROTEST VAN ROEMENIë INZAKE HET NABURICE OOSTEN. De diplomatieke correspondent van de „Daily Telegraph" maakt melding een gebeurtenis van „vèrreikende politieke beteekenis" in verband met de regeling van zaken ia het Naburige Oosten, waarover de Italiaansche mi nister van Buitenlandsche Zaken, de heer Sckanzex, en Britscke staatslieden thans confereeren. De Roemcenscke re geering zou aan haar gezanten te Lon den, Parijs en Rome hebben opgedra gen, een krachtig protest te uilen tegen de assumeering door de drie hooge com missarissen der Entente te Konstantino- pel tegen een functie, welke, naar de meening van den heer Bratianu en zijn mede-ministers, eerder toekomt aan «ie geallieerde onderteekenaars gezamenlijk het verdrag van Sèvres. De drie hooge commissarissen, in quaestie hebben onlangs, als het ware vooruitloopend op hel voorstel van de jongste conferentie te Parijs, aan de Turken tot aanzienlijke wijziging van de juridische zijde van het capitulatie- stelsel, dat door een internationale com missie zou worden uitgevoerd, vastge steld, dat geschillen tusschen Turkscha en geallieerde onderdanen zullen worden berecht :dopr rechtbanken, samengesteld door Britscke, Fransche en Italiaansche en mogelijk Turksche ambtenaren, met uitsluiting- van rechters van andere ge allieerde naties. De regeering te Boeka rest nu bestrijdt het recht van andere mogendheden om op deze wijze haar eigen capitulatierechtcn op te heffen of te wijzigen zonder haar toestemming daartoe. Dit standpunt, dat de Roe- meensche regoerinjj reeds twee maanden geleden iaiianr, toen het voorstel voor den eersten keer werd gedaan, werd on middellijk en formeel door het Britscke departement van Buitenlandsche ZakeQ gedeeld. Doch de Entente-autoriteiten te Konstantinopel hebben dit feit ver waarloosd en het verzoek van den Roe- meenschea gezant om toegelaten te wor den tot het xcckterscollege, afgewezen. Doch van grooter beteekenis dan het bovenstaande is volgens den correspon dent het beginsel, neergelegd in de Roe- meensche protestnota, dat do praktijk, die de Entente-mogendheden de laats :.e jaren hebben gevolgd, n.l. alleen tc be slissen in zaken, die de levensbelangen raken van de andere geallieerden in het Naburige Oosten, zonder hen zelfs raadplegen, niet alleen in strijd is 1 hei internationaal recht, doch boven dien tot niet altijd gelukkige resultaten heeft geleid. De oorresponden zegt, dat het betoog tn Bratianu in Engeland grooten steun zal vinden en dat het niet wel mogelijk is, het gedurende dc besprekingen tus schen Engeland cn Italic te ignoreeren, daar het het recht van alle geallieerde enderteekenaars van het verdrag van Sèvres aan de herziening van het ver drag deel te nemen, aan dc orde stelt; HET NIET BEKRACHTICD VER DRAG VAN RUSLAND MET ITALIë. Volgens ecn telegram uit Moskou het door Tsjitsjcrin te Genua gesloten Italiaansch-Russisoh verdrag niet zijn bekrachtigd, o.a. wegens protest van de Duitsche regeering, die enkele b: lingen in strijd achte met het verdrag van Rapallo. EEN NIEUW PR0CE8 IN RUS LAND. Voor de revolutionnaire rechtbank Minohe, zoo meldt Orient, is een pro ces begonnen tegen leden van de z.g. organisatie Savinhof, beschuldigd van contra-revolutionnaire actie. Onder de 34 beklaagden zijn ook vrouwen. DREICENDE SPOORWEGSTAKING IN DE VEREENICDE STATEN. Uit Chicago wordt gemeid De leider der arbeiders in de spoor- werpklaatsen heeft de vereeniging van spoorwegbesturen er van overtuigd, dat 400.000 werkplaatsarbeiders óea isten Juli den arbeid zullen neerleggen, tenzij de spoorwegen cr in toestemmen, de aangekondigde loonsverlagingen in te trekken, v VBEOORDEELING VAN BIS- SCHOPPEN. Het revolutionaire gerecht in Orl heeft de biescdwppen Serafin on Nicolas tot respectievelijk 3 jaren gevangenisstraf veroordeeld wegens verzet tegen het in beslag nemen der kerkschatten voor do hongerenden. DE ARBEIDSONLUSTEN IN ILLINOIS. Uit Wilkesbarre wordt ons geseind: De arbeiders in de au'-hracic-cmijnea hebben hun voornemen prijsgegeven om onverwijld den arbeid neer Je leg gen na de ontvangst van een telegram van den president der mij n werkersor ganisatie» die te Washington met pre sident Harding besprekingen voert. Volgens den Washingtonschen cor- rei pondent van do „Morningpost" heeft het bloedbad der vorige weck in Illinois het land zóó sterk in Boroe ring gebracht, en i» de regeering zoo bevreesd, dat, zoodra het tekort aan scuenkool zich scherper doet gevoel en ernstige pogingen worden in het werk gesteld om de mijnen mot ouge orgar..seerden „e ontginnen, or no? meer bloedbaden zuilen olgen, dat de regeering thans alle krat htcn in spïUt om een oplojiing van het con flict tusschen mijneigenaar? cu inun werkers tot stand te brengen. Zij heeft Leurs, den president van don Mijnwcrkersbond, naar Washington ontboden, om met de regeering te con fereeren. Leur verklaart, dat hij gaar no een eind aan den strijd maakt, doch alleen op de voorwaarden, door de mijnwerkers gesteldde mijneigenaars erklaren dat zij thans bereid zijn, de loon- en arbeidsvoor -aarden met- hun arbeiders te bespreken, doch niet zich do wet to laten voorschrijven, of loonen te betalen, die de draag kracht der industrie te boven gaan. Uit Herrin, waar do vorige week liet bloedbad plaats had, wordt gemeld, dat bet mijnstadje geheel in handen der georganiseerde arbeiders en hun volgelingen is. ONLUSTEN TE PRAAC. Naar uit Praag bericht wordt, kwam bet te Leibncritz bij het stichtingsfeest van een Duitsche gymnastiekvcreemgiag tot buitensporigheden der Czechischc minderheid en de Czech is che soldaten te gen de Duitschers. Een groot aantal schoolkinderen werd gewond. In de stad, die overwegend Duitsch is, heerscht groote opwinding. ONDERZOEK TURKSCHE WREED HEDEN. Men verneemt, dat de Fransche regee- ring aan generaal Belle, haar Hoogen Commissaris te Constantinopel, dc op dracht heeft gegeven behoudens eenig? kleine reserves met zijn geallieerde col lega's samen te werken tot het nemen van voorloopige maatregelen voor de voorloojiige commissie tot onderzoek der Anatolilsohe gruwelen. <r- LENIN NAAR LI VAD IA. Het slot te Livadia op de Krim, dat vroeger aan de Russische Tsarenfami lie toebehoorde, wordt op het oogenblik ingericht, om te dienen voor ecn lang durig verblijf van Lenin, die daar tot herstel van zijn gezondheid zal vertoeven. DE WAARDE VA NEEN SOVJET ROEBEL. Naar uit Helsingfors wordt gemeld, hebben de leidende politici van Sovjet- Rusland onlangs op het Kremlin een bij eenkomst gehouden om maatregelen tc bespreken tot het tegengaan van de ,'oortdurcnde waardevermindering van den roebel. Veel ongerustheid is ook ge wekt door het feit, dat vele arbeiders uit den dienst der Sovjet-regeering treden, omdat bet loon dat zij ontvangen, onvol doende is om zelfs maar in hun meest noodzakelijke dagelijksóho behoeften :c kunnen voorzien. Üe besprekingen leid den ook tot de behandeling van de alge meene ontevredenheid, welke overal in het land merkbaar is cn zelfs kwaad doet aan de betrouwbaarheid van het roode leger. Ofschoon de loonen met zestig of ze ventig procent zijn verhoogd, is het toch voor de meesten onmogelijk om van hun salans alleen te kunnen leven. Iemand, die S.500.000 roebel per maand verdient, kan daarmede onmogelijk ia zijn levens onderhoud vooiziea. Sinds hei goedkoop- maal in een restaurant ongeveer 600.000 roebel kost en een ritje in de tram 30.000 roebel. üBBisBga ëieuws EEN RAADSELACHTIGE MISDAAD De Telegraaf-correspondent uit Antwerpen schrijft: Lang geloden, dat we te Antwerpen nog eens een mooie crmuneele zaait thuis hebben gehad: zoo oen mat een fitake dosis liefde en mysterie er in. Nu zijn we weer treffelijk bediend. We moeten in de historie teruggaan tot aan de zaak-Joniaux de vrouw van een hoofdingenieur der stad, dio drie harar familieleden met atropine vergitigde om het bedrag hunner le vensverzekering te trekken, en die, 11a zeven en twintig jaar gevungenscliap juist dezer dagen begenadigd v. om nog een „affaire ie vinden, dio zóó de openbare opinie in onze stad g©pass:onneerd heeft, of waar aan het krantenlezend publiek met zoo gragen mond heeft gesnoept Tooneei van het dnama: De hooge wereld, wat men pleegt te noemen. „Ie monde". De heer Paul Steiranajnn, zoon van een Zwitsersch scheepsreeder, vóór aan in de veertig, oorlogsvrijwilliger, koert Dondeixlagavoaid van een fami liefeestje in det stad per auto terug naar zijn verblijf op den buiiten, het Phenix-Park te .Heide-Calimpthout. Chauffeur of chauffeuse is zijn vrouw, vóór haar huwelijk mej. Lucy Martroie, dochter van oem 7.or grootste assuradeurs. Mme Steinmann is tip-top eon mo derne vrouw, rijdt paard ala oen jockey eai vliegt met haar auto, die zij zelve stuurt, met bioote aranen en waaiende lokken, de stad als bolied door. Is mama van vier kin deren, het jongste kwam pas enkele weken gedea-m. Om half èén in den morgen bereikt man do villa, waar het echtpaar Steinmann-Matrole zomer en winter verblijft. Mevrouw stapt voor de deur af, en gaat naar binnen, ter wijl de heer steinmann den auto /brengt m de garage in den tuin zoo wat honderd vijftig meter van de woning af. Waarneer hij de garage vertaat knallen twee schoten. Do lioor Stcan- luiann voelt, dat hij 5n den buik ge troffen ia Hij roept tot zijn vrouw: „Lusy, men doodt me!" en vindt nog de kracht om het huis binnen te vluchten. Daar grijpt hij gauw een jachtgeweer met dubbelen loop en vuurt dit af door het raam van de slaapkamer zijner kinderen, op schim, die hij in den tuin moent te ontwaren. Later zal hij verUHen, dat hij zeer duidelijk tssi man met een nportpel op herkend heeft. Mevrouw Steinmann legt haren ;man to bed, haalt den auto uit dc ga rage en rijdt om hulp naar oen ge neesheer te Cappellon. Deze. staat op, komt in den auto mee en beveelt ©ogenblikkelijk het vervoor van den zwaar gewonde naar het Sint Ca- milliusgasthuis te Antwerpen, waar oogenbliikolijk tot het uithalen vazt de kogels wordt overgegaan. Zóó is het nieuws niet in de bekend, of iedereen weet te vertellen van betrekkingen, die det heer Leon- van de Wouwer, zoon Yan een zeer achtenswaardig notaris, die aid vriend in 't hum der Stelnmanna ver keerde ondurhield. Loon van de Wouwer was ook ala vrijwilliger naar den oorlog gegaan en als lui to ri ant thuisgekomen. Zaterdagmiddag vernam men, dat hij gearresteerd was. Het was een uitgemaakte zaak, dat hij zich Dins dag j.L met een taxi naar Heide had doen voeren, en dat men daar gezien had, hou hij op een afgelegen plek, dx>or mevr. Steinmann werd opge- wachL Dan zouden zeer compromit- teerende brieven van Van de Wou wer aan mevr. Steinmann ontdekt geworden zijn. Dinsdag was de toestand van liet slachtoffer zeer zorgwekkend. Noch- thans heeft de justitie nog gepoogd, allee uit hem te baton, wat er maar uil te halen was. Maar dat blijkt al zeer weinig to wezen. De eerste vennoedens vielen op der» heer Yan do Wouwer. Waar was dio dan nacht van don moord? Eerst scheen het, alsof inj met gcon aan nemelijk alibi komen kon. /.aterdag- imdaag werd hij in hechtenis geno- De magistraten Uiman tien heer. Stemmcum ui kennis met deze arre statie. ZeLu.cn rami, weike vermoe dens op üuu heel' an de Wouwer drukten. De zieke zei noch ja noch neen; weigerde op de vragen betref fende de ro.aucb :sschuu zijn vrouw heer S an ce Wouwer in te gaan, sloeg txai tvon van onverschil ligheid aan, on*©l hij zeggen wildo: „Dat moet gij, bee:en van 't gerecht maar zelf uutzocKen". Tot Dinsdag toe was Van de Wou wer dus voor icdoreuu de scliuidige\ al kon niemand oen reden verouder stellen voor de misdaad. Nu „coup théatre: Madam» Steinmaniu la gearresteerd. Dauren- tegeiu heeft de lieer Van de Wouwer een alibi in de stad kunnen opgeven. Hoe iiü'? Madame Ötauimunn heeft schier geen moment hl ziekbed van haren echtgenoot verlaten. Haar smart deed pijn om aan ie zien- li aar- man zelf weigeit aan IkW betre-ikingen met Van de Wouwer te gelooven en vraagt, dat ze hem in 't hospitaal geen oogenblik verlaten zou! En thans zou 't schijnen alsof da historie van dc schoten, die de heer Stemman» zoogezegd op den vluch ten den mcordêiia&r loste van uit het raam der kinderkamer, schoten ge- zouden zijn, die zijn vrouw loste op hemzèlf! 1 Wat dam ten slotte op niets andera neerkomen kun, dan dat, indien zijn vrouw een medeplichtige had bij de zen moord op hem, deze medeplich tige hijzelf zou zijnl De zaak ligt nog leelijk in den knoop. ONTAARDE OUDERS. Het was aau do bewoners van een huis te Belleville in Frankrijk niet ontgaan, echtpaar, dat evene.-ns in deze kuiado. hun zoon, een aardigea jongen van xoo jaar, bij herhaling mis handelde en hom nu on dan lieten hon gerlijden aldus doelt het „Pctit Journal" mede. Telkenmale als de ouders uitgingen, bonden zij den jongen op rijn bed vast. Laatstleden Zondag nu gingen da- onders naar buiten. Getrouw aan hua wreede gewoonte hadden zjjn den jongen vastgebonden. Toen zy weg waren, hoor den de buren kreten uit de kaïner komen, zjj waarschuwden den commissaris van poMtie, die zich dadelyk naar het huis begaf. Nadat hjj do dour door oen slotenma ker had doen openen, ontdekte hij den kleinen Ren6 schreiende op zyn bed lig gen, stevig mot touwen vastgebonden. De arme jongen word bnvryd en, in een deken gewikkeld, naar het politieburoau medegenomen^ »vaar een doktor hem ver der in behandeling num. Zyn vermagerd lichaam toonde overal de sporen van de wreodo behandeling, welko hjj van ontanrdo ouders had on dervonden. Nadat do genoeaheeren do eerste zorgen aan don kleinen patient hadden besteed, werd do jongen naar het ziekenhuis vervoerd. Een tweetal politieagenten werd daar op uitgezonden om do terugkomst van dc ouders af te wachten. Toon dozc des onds terugkeerden, werden xy m hua woning geaTrcoteerd. Do politiebeambten hadden heel wat moeite om hen tegen do woede van hot publiek to beschermen. ROOFMOORD IN HET BROCKEN- GEBIED. Dezer dagen zal te Halbcrstsdt in den Ilarz de behandeling boginncn van het proces inzake don roofmoord, in Augustus van het vorige jaar goplcogd op oen Ber- lynsch koopman, Brandt, die van oen tocht naar do lfohuoklippen in hot Broc- kepgebied niot teruggokeerd was en uitgojilundcrd lyk, dat verschillen de schotwonden vertoondo_ later govon- den werd door arbeiders. Onder ernstige verdenking van den moord, is indertijd do zoon van cea groot handelaar in graan, Cordt, uit Lchc, go< arreeteerd. Een dcol van de eigendommen den gedood e ontnomen, wery by hem te ruggevonden. Cordt, dio te Scbierke ver toefd had, ontkende eerst, maar werd la ter zoo ia het nauw gedreven, dat hy zich plotseling als krankzinnig hield. Hg noemde zich een zoon van Wotan. die op lieu Broeken moert leven en een offer bo- geerrie. Ben aantal psychiaters zal over den geestestoestand van don beklaagde Tap* port uitbrengen. DE DOCHTER VAN~ MEVR. BES8A- EABO GAAT VOOR DE FILM SPELEN De in hoj proccs-Bwwirnbo vrijgespro ken dochter uit het ocrato huwelijk Paulo Jacqaie, heeft hot aanbod van een film fabriek, om voor do film to spolon, aan vaard. Kerk en Schooi VOOR PALESTINA. De Yeróeniging van Amerikaanse!* Zionïstischo artsen heeft in den laa sten tijd voor de medische faculteit dei Hebreeuwschc Universiteit in Jeruza lem 400.000 dollars ingezameld. Bin nenkort zal eon commissie zich naai Palestina begeven om de eerste stap pen 'e doen voor. het openen der fa culteit

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1922 | | pagina 5