Hotel „Duin en Daal
Speciale inrichting roor feestelijke gelegenheden
genezing door kruiden
Letteren en Knnst
BuBrieti voor Vragen
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN 60 Cfe. per regeT.
199
Voor elke ziekte verschillend middel
Suikerziekte.BloBdarmoacle, Impo
tentie, Asibma, Bonst, Broncüitis.
Rtteumatitó, Jicit, Zenuwziekte,
Kritieks leeftijd, mrstoppins,
Puisten, eczeem, Jeuk,
Ui.iJiinifien 1 Bloedvinnen, Wonden
tjUfSZiSKlcn en Zweren, Ziekten van
Baard, Haar, Anus, enz.
Zelfs indien gij alle vertrouwen in
geneesmiddelen verloren hebt, aarzel
dan tooh niet om bij den beer Snabi-
lie, Groote Markt 7, Rotterdam, de
gratis brochure No. 94 omtrent de
producten van Dr. Damman, specia
liteit voor kruiden beh ande 1 ing aan to
vragen, waarbij tevens govoogd de
bewijzen van genezingen in de meeet
ernstige en verouderde gevallen. Ver
zoeke duidelijk aan te geven voor
welke ziekte.
JAMMERLIJKE TOESTANDEN!
In Utrecht beeft bet „U. D." een zwer
vend gezin ontdekt.
Het Lucas Bolwerk passeerende, trok
het onze aandacht zegt het blad
dat op een bankje bij de muziektent zoo
ongeveer een heel gezin resideerde
over de bankleuning hingen blijkbaar
!>as gewasschen kleedingstukken te dro
gen, moeder zat op de bank en vijf klei
ne kinderen, waarvan de oudste ons een
jaai of zeven, acht toescheen, de jong
ste stellig niet ouder dan anderhalf
jaar, speelden in het grint van het park.
Alles er merkbaar op ingericht, om den
geheelen dag in het plantsoen door te
brengen. Wij hadden deze familie 's mor
gens al op het Lucas Bolwerk aange
troffen en 's middags, omstreeks vier
tuit, zat het heele gezin nog precies zoo,
te /.elfder plaatseeen oud, versleten
pannetje stond op de bank, bedoeld als
drinkgelegenheid voor de kindei en, die
dit pannetje nu en dan ergens in den
omtrek gingen vullen, om hun dorst te
stillen.
Men deelde ons mede, dat deze moe
der met haar vijf kinderen al geruimen
tijd op deze wijze in de open lucht ver
blijft, d.w.z. over dag. Men ziet haar des
morgens met de kinderen op hc Lucas
Bolwerk verschijnen, weer of geen weer,
regen of wind, dat doet er niet toe. De
nacht wordt, als wij goed zijn ingelicht,
doorgebracht in een der arrestantenver-
blijven van het hoofdbureau van politie
op de Ganzenmarkt; zoodra het morgen
is geworden, trekt het gezin de stad in,
gewoonlijk naar een onzer plantsoene i,
wat dan nu clen laaisten lijd het Lucas
Bolwerk schijnt te wezen.
Teneinde de moeder en haar kinderen
voor honger te bewaren en om er voor
te zorgen dat dit daklooze gezin toch
niet ganschclijk van voedsel blüft ver
stoken, wordt aan moeder en kinderen
op last van den hoofdcommissaris van
politie iederen dag een warm middag
maal verstrekt. Als dit op is, wandelt
het gezin weer terug naar ee* onzer
parken, v onwaar het in den avond weer
den tocht onderneemt naar de politie,
voor nachtverblijfin de cel! Zoo
gaat het dag in dag uit. bij iedere
weersgesteldheid. Het is de laatste week
bijna avond aan avond gebeurd, dat de
kinderen drijfnat van den regen in hun
kil arrestantenverblijf kwamen om er
nachtrust te vinen.
Wij hebben ons laten vertellen, dat dit
gezin eenigen tijd geleden huisvesting
heeft gevonden in het Catharijne Con-
vent aan de Mariaplaats, waar van ge
meentewege een gelegenheid werd ot-
derhauden.om gezinnen zonder onderdak,
een tijdelijke woning te verschaffen.
Daar moet de vader van het gezin zich
toen misdragen hebben, zoodat het nief
langer kon worden toegelaten. Vervo'-
gens moet deze familie weer onderdak
hebben gevonden in het nieuwe door de
gemeente voor woningdooze gezinnen
gestichte gebouw aan het Ondiep, maar
ook daar is het blijkbaar weer mis ge-
loopen, naar verluidt, door schuld van
den man. De kinderen kunnen niet
naar school bij gebrek aan behoorlijke
kleeren.
VAN EEN BIJNA 80-JARIGE. F.
Hzn. vertelt „Onder de Streep" in het
.Handelsblad"
Eenige dagen geleden zag ik' hem
's morgens tegen elk uur aan een koffie-
huistafeltje. Het was aan de Wester-
markt. Een laverend leven van tram
wagens, gilgierend langs de lijnen, toe
terende auto's, ronkende motorfietsen,
ratelende sleeperskarren.
Louis zat er opgewekt, spraakzaam.
Het infernale iniimideerde [hem niet.
Hij moest de H. B. S. schuin aan de
overzijde goed in het oog houden, want
elk 0ogenblik kan zijn dochter Wies met
z'n zoon Raaf er uit komen. Ja-ja, die
Wies had al overgangs-examen gedaan!
,,Gaat u nog naar Amerika?"
,,Jh zeker. En ik moet nog naar
Rome ook."
Louis stak een sigaret aan, proefde1
van zijn koffie, maar verloor de Iï. B.
S. aan den overkant niet uit het oog.
Schrijver dezes zat er niet voor een
ernstig interview, maar bestudeerde voor
de zooveelste maal ia zijn leven den mar
kanten kop, kwam opnieuw tot de over-
tuiging, dat het verschil tusschen talent
en genie niet gradueel maar essentieel
is. Een waar genie is ook eenvoudig in
zijn vertelwijze.
„Gaat u nog- wel eens visschen, mijn
heer Bouwmeester?"
»Ja. Jongen, dat deed ik vroeger wel
ia Muiden. Verleden jaar heb ik nog
in De Peel gejaagd
„Vindt u al die landvermaken als vis-
schea en jagen niet wreed?"
„Zeker. Zeker," herhaalde hij met die
diepe en zware stem. En toen het dave.
rende leven van een vrachtauto lang
zaam wegstierf, sprak dezelfde stem:
.Je spreekt daar nou van wreed,
«naar laat ik je dan vertellen, dat iic
jaren geleden eens aan 't jagen was en
een hert schoot. En toen ik vlak voor 'm
stond, vloeide er uit dat mooie, bruine
oog een traan, dat doet alleen een
nert, dat weet je, maar dan gaat cr
och iets van binnen (Louis maakte een
vmgenikkende beweging op de plaats
au z nliart) in je om, dat het niet goed
ts, wat jc doet. Ik had het een poos ge
leden nog met een haas. Die stond daar,
nict 200 heel ver van me af, recht-op en
keek me met van die kinderlijk-blauwe
oogen aan, net op 't oogenblik, dat ik de
trekker zou overhalen cn verd(raaid)
ik heb niet geschoten. Later heb ik er
spijt van gehad, want het was
verd(raaid) mooie haas 1"
We hebben het nog even over de dé-
bacle van enkele kunst-instituten en
ciaal de malaise, waarin het gezelschap
Heijermans verkeerde. En zoo praatte
hij gemoedelijk en waardeerend over den
auteur Heijermans.
„Het is een knappe jongen, die'Heijer
mans, Zeker, zeker...."
„Die „knappe jongen" zit in de put,
mijnheer Bouwmeester. Ik zie u nog
met uw broer Frits als Pancros in Hein
Duif in „Schakels", ik hoor nog de
stem van uw broer „En als we 's mid
dags met z'n tienen om de pap zaten dan
was 'r mot wie 't ee*st opgeschept zou
krijgen. Dan zei jij: Zóó gaat de zon om,
dan zei ik, dat lieg-je, de zon gaat zóó.
dan zei vaderbek houen de zou
gaat om, zooas moeder wil.... Vindt
u „Schakels" niet één van Heijerman'-ï
beste weiken?"
„Jamaar weet je wel, dat het
mijn idee is geweest, dat Pancras niet
aan den drank gaal? Heijermans wou
'm aan den drank laten gaan. Maar ik
zei; nee, dat doet een man als Pancras
niet. En toen had je die oogen van
Heijermans moeten zien, toen ik dhi
s-peelde
„Dar Pancras Duif niet aan den dranlc
gaai?"
„Dat Pancras niet aan den drans
gaat."
Louis. Een onsterfelijke. Een genie.
Hetzij in Amerika, hetzij in Rome, hetz-J
in Drachten, of, zooals eenige dagen ge
leden, aan een ko-ffiohuistafeltje aan de
Wcstermarkt.
HET MONUMENT VOOR VAN DALE.
Dozer Jagen ja te Ternouzen een verga
dering gehouden van do Zocuwseh-Vlaam-
sche Sbudentonvereeniging niet het doel
om te komen toj de oprichting van
monument to Sluis, ter nagedachtenis
den bekenden taal- en geschiedkundige
J. H. van Dale, dio aldaar werkte en vijf
tig jaar geledon stierf.
Na een kort openingswoord, verleende
de voorzitter het woord aan den eere
voorzitter Mr. P. Dieleman, lid van God.
•Staten van 'Zeeland. Doze zette kort en
duidelijk uiteen, de groote betcekenig van
Van Dale voor het Nederlandsche volk,
zoowel voor zyn taal als voor zyn ge
schiedenis. Hy uitte zijn groote voldoe
ning, dat het juist de Zeeuwse-h-Vlaara-
sohe studenten zyn geweest, die het
tiatief hiertoe genomen hebben en sprak
den wecsch uit, dat zy ook do voorberei
dende werkzaamheden op zich zouden
Aanstonds verklaarden alle aanwezigen
zich hiertoe bereid.
De heer Alph. Moerdijk uit Zuiddorp,
vulde het reeds gesprokene aan met by-
aonderhodon, over den geweldigen arbeid
van Van Dale. Hy sprak zyn vreugde er
over uit, do geestelijke nalatenschap, fa
miliebezit, voor het museum van Sluis te
hebben weten te verkrijgen. Uit het feit
alleen dat herhaalde pogingen, van an
dere zydo hiertoe gedaan, faalden, meent
hy te mogen besluiten, dat het streven
der. vereeniging wel met succes bekroond
aal werden.
Na luide toejuiching ging de vergade-
dering onmiddellijk over tot het benoemen
van twee commissies, respectievelijk be
last met het samenstellen van een eere-
oomité en het weren van onderhandelin
gen, reeds aangeknoopt met verschillende
beeldhouwers. Eind Juli zal hleno-
reeds een eorete verslag worden uitge
bracht.
Ten slotte werden de middelen bespro
ken, hoe gold zou kunnen worileii ingeaa-
meld. Blijken vaa sympathie en uioreeleu
steun, als ook financieels bijdragen wor
den in ontvangst genomen door Mr. P.
Dieleman, lLfl van Ged. Stateu van Zee
land te Middelburg, eore-voorzitter, cn
door hot comité van voorbereiding, be
staan deu it £L Stevens to Sas van Gent
voorzitter, A. Moordyk, te Zuiddorpe,
schrijver en J. Dioriek te Koewacht, pen
ningmeester.
DE LOODSDIENST OP DE SCHELDE.
Naar de „Stand." verneemt, zal bin
nenkort de loodsdieust op de Schelde wor.
den uitgebreid wat den post in de Wielin
gen betreft. Daar zal het aantal stoom-
loodsbooten op drie worden gebracht, dus
op gelyke sterkte met den Belgischen
loodsdieust, Een groot aantal loodsen zal
naar Vlissingen worden gedirigeerd en
met het vaarwater bekend worden ge
maakt.
RAPPORT FINANCIEELE GON-
TRÓLE VAN WONINGBOUW-
VEREENIGINGEN.
Het Bouwkundig Weekbi. moldt,
dat liet Bestuur van de Maatschappij
tot Bevordering van de Bouwkunst,
Bond van Nederlandsche Architecten,
naar aanleiding van het rapport over
de financieele controle van wonlng-
bouwv ei eenigingen over 1921 aan den
directeur-generaal, hoofd van de af-
deeling volksgezondheid, heeft ge
schreven:
ln het rapport wordt onder bewoor
dingen, die geëigend zijn bij den op-
pervlaltkigen lezer een algemeen min
der gunstigen indruk te vestigen over
de bij den woningbouw betrokken ar
chitecten, aan eenige architecten ten
laste gelegd, dat zij hun honorarium
afwijkend van de bedoelingen der
daaromtrent vastgestelde regelen,
zouden hebben berekend, met het o,.g-
merk hun honorarium daarmede te
verhoogen.
I-let is ons bestuur gebleken, dat al-
vorenis deoe beschuldigingen open
haar zijn gemaakt, door den Rijks
dienst op de controle van de woning
bouwverenigingen, de betrokken ar
chitecten daarmede niet in kennis zijn
gesteld, terwijl hun bovendien niet do
gelegenheid is geIxiden zich tegen da
gewraakte handelingen ten laste ge
legd, te verdedigen.
Afgescheiden van de al of niet juist
heid van de beschuldigingen, waar
over oils bestuur zich zonder meer
geen oordeel kan vormen, acht het
deze publicatie na een onderzoek,
waarbij met den princieelen rechtsre
gel van hoor en wederhoor geen re
kening is gehouden, een ernstige
schending van het rechtsgevoel, waar,
tegen ons bestuur met klem protes
teert. Bovendien betreurt bet bestuur
het rapport nog daar om, omdat liet
in stede van bij te dragen tot de er
kenning van de ideeële zijde van bet
woningvraagstuk, waaraan de meest
vooraanstaande bouwmee-ters
beste krachten wijden, ten koste van
de algemeen e waardeering van zoo
veler streven naar een bevredigende
volkshuisvesting de belangstelling van
het publiek in dit sociale vraagstuk
bij uitnemendheid en zijn vertrouwen
in hen, die zich daaraan wijden, weer
ernstig afbreuk heeft gedaan.
NEDERLANDSCH HANDELSVER
KEER.
Blijkens de aoor het Centraal Bu
reau voor de Statistiek uitgegeven
jaarcijfers Oier Neutirland's ..anueis-
verüeer over 1921 neeft cie wuarue
den invoer in de jaren 19X9, ib~U eu
1921 bectrageu rfop. 2,896, 6.3de
2.240 mill, gld.; tuc van Uen uitvoer
resp. 1.4X1, 1.701 en 1.370 mi
zoodat de getioe.e hanueisocwegiug
resp. 4.23,, 0.03, en 3.610 mill,
heelt bedragen.
Per hoofu der bevolking bedroeg de
totale handelsbeweging in J919: f 625,
in 1920: f 737 en in 1921: 1' 526,
De drie jaren vertoonen een nega
tieve "handelsbalans, d.w.z. de waai
de, van de ingevoerde goederen over
treft die der uitgevoerde goederen;
het hivoersaido bedroeg over 1919:
1.415 mill, gld- (50 pCt. van den in
voer over dat jaar), Over 1920: 1.635
mill. gld. (49 pCt. van den invoer van
dat jaar) en over 1921: 870 mill. gla.
(39 pCt. van den invoer van dat jaar).
Het invoersaldo is in het laatste jaar
dus zoowel percentsgewijs als in ab
solute cijfers verminderd.
HUE SNEL KAN EEN REE LOO
PEN? in de „Levende Natuur"
senrijft dr. B. J. W.: Ik weet met of
tie öiieilieid, die reeen kunnen ontwik
kelen, wei eens bepaald 1- Het is
aaarom misscnaen interessant de vol
gende waarneming te vernemen.
Eenige weken geleden reed ik, mot
mijn motor op ziekenbezoek zijnde, op
een stillen Zondagmiddag omstiedrs
3 uur door de Broekstraat, een land
weg ten noorden van de busschen.
Opeens.zie ik op ongeveer 200 M.
rechts van mij uit bet bouwland drie
volwassen reeen opspringen, ver
schrikt door 't geraas va,, den motor.
Ik reed toen met een snelheid, gecon
troleerd door den snelheidsmeter, van
50 K.M. per uur. Het was duidelijk te
zien, dat zij mij trachtten voor te ko
men en te pas:eeren. Niettegenstaan
de zij dus een gro^teren afstand uan
ik moesten afleggen, zij waren im
mers op ongeveer 200 M. op zij vün
mij, maar ongeveer op gelijae hoogte
en niettegenstaande ik mijn snelheid
tot ongeveer 60 K.M. opvoerde, geluk
te liet den beiden voorden dieren met
bet grootste gemak. Zij passeerden
ongeveer 30 M. voor mijn motor en
bleven eon meter of 10 van elkaar.
Toen ik zoo dichtbij kwam, aarzelde
het achterste dier even; om niet met
hem in botsing te komen, minderde
ik mijn snelheid, waardoor hij ventre
te-rre op ongeveer 20 M. vóór mij
langs kon stuiven. Het was een schit
terend gezicht, de prachtige dieren,
verheugd dat zij aan dat wonderlijk
snorrende ding ontkomen warth. met
reusachtige sprongen over de slooten
te zien verdwijnen.
Deze waarneming laat zien, dat oen
ree met het grootste gemak een snel
heid van meer dan 60 K.M. per uur
ontwikkelen kan. De beide voorte
dieren gaven allerminst den indruk,
dat zij zich behoefden in te spannen.
BUITENLANDSCHE PASPOORTEN.
Naar het „Hbld." verneemt, zullen
binnenkort nieuwe formulieren voor bui-
tenlandsche paspoorten vanwege het De
partement van Buitenlandscke Zaken in
gebruik worden gesteld. Bij de vervaar
diging van deze formulieren is rekening
gehouden met het feit, dat de thans in
gebruik zijnde formulieren in bepaalde
gevallen niet aan de be'ioefie voldeden,
doordat zij niet voldoende ruimte bieden
voor het groote aantal vreemde pas-
visa, dat personen, die krachtens hon
bedrijf of beroep zich naar verschillen
de landen moeten begeven, noodig heb
ben.
Het nadeel is tlhans ondervangen,
doordat voor hen paspoorten zullen ver
krijgbaar zijn, die 36 bladzijden bevatten,
en waarin derhalve een groot aantal visa
kan worden geplaatst.
Daartegenover kan liet paspoorlfor-
mulier voor den doorsnee-iciziger die
zich slechts voor ééne of enkele reizen
buitenlands begeeft en dus ook wei
nig vreemde pasvisa noodig heeft, min
der bladzijden bevatten. Beide hierboven
genoemde paspoortformulieren zijn van
een kleiner formaat, dan de thans be
staande en daardoor beter geschikt om
in een zakporiefeuille te worden opge
borgen.
In verband hiermede is het wensche-
lij'k bij de aanvrage van builenlandsche
paspoorten te vermelden „dik pas
poort", indien belanghebbende prijs stelt
op de uitreiking van een paspoort vJln
36 bladzijden.-
ALC. MILITAIRE BOND.
Man meldt naai het Hbld.:
Het Dagelij'kseh bestuur van dien
militairen Penrsioenbond werd door
d'em mnnninter vam Oorlog a. i. van
marine, in audiëntie ontvangen ter
bespreking van verschillende belan
gen der gepensionneerden van land
en zeemacht.
Ter sprake werden gebracht do
pensioenen van hen, die valffien bui
ten da Pensioenwet land- en zee
macht 1922 at d'o weduwen- en weo-
zenpensioen en
Den minister werd met nadruk
verzocht, de weduwen, die Luiten die
pensioenwet, 1909 in de wet op ie ne
men. Voorts warden de belangen be
pleit der reserve dienstplichtigen, dio
door de mobilisatie genoodzaakt wer
den, 5 jaren actieven dienst te ver
richten.
De minister gaf te kennen, dat hij
zear begaan was met het lot der ge-
pensianneerdien. Hij kon echter geen
enkele toezegging doen, aangezien
hrij gebonden is aan liet financieel
belaid dier vegaering.
Tan aanzien van de weduwen van
vóór 1909, aan wie nog geen gratifb
catio toegekend, zal de minister een
beslissing nemen na ontvangst van
een ter zake schriftelijk in te dienen
toelichting door het bestuur van den
Mil. Pensioenband.
financieele Berichten
TROMPENBURG FAILLIET.
Vrydag is door de rechtbank te Am-
sterdam. in staat van faillissement ver-
klaagd aldaar gevestigde Nodorl. Auto
mobiel- en Vliegtuigenfabriek Trompen
burg.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
In „Floralia" artikelen over klimplan
ten, begonia's als kamerplanten, het land
schap, plaatenzlektealeer, enz..
In „Avieultura" een artikel mot
al'beeldingen over watte kalkoenlianen,
een over moderne Engelsche eksters, een
over hoonders en oen over honden.
ln liet Tydeckrift der Ned. Heide
maatschappij o.in. een bijdrage over de le
venswijze van de zeeforel.
ln do Vegetar.schu Bode" scliryft
D. de Clercij vegetarische reisherinnerin
gen. Van de redactie een artikel over ve
getal ischo ervaringen by jongens.
In „Kunst" een vervolgartikel over
opera of drama, een bydrage over 't lezen
van muziek cn eon uit het leven van een
perooiiid violist.
ln „Onze Vloot" een verslag van de
aJgemeviio vergadering dor vereeniging;
ou esn artikel van a. Kalff: Eeuo Indi
sche Marineschool.
in „Uns Loger" een verslag van de
algoineene vergadering der vereniging.
ti6ffig£ip HMW
DE ZUURSTOFVOORZIENING
TIJDENS DE MOUNT-EVEHESl-
EXPEUJTIE. In de „Alpine Joui-
nal" geeft do beer Unna eenige ïnie-
rebsante bijzonderheden over het zuur-
stof-apparaat* dat door de leden van
do Mount-Everest expeditie op groote
hoogten gebruikt zal worden.
Het „Ondercomité voir zuurstof'
bestond tut kapt.Farrar, dp. hoeren
Finch. Soinmerveli en Unna. prof.
Dreyer van de universiteit te Oxford,
majoor C. J. Stewart en den heer En-
gar, verbonden aan het ministerie van
luchtvaart Dit ondercomité kreeg,
óndanks de zeer hooge kosten hieraan
verbonden, volkomen vrijheid van
handeling en bracht in vijf weken een
merkwaardige xeeka toestellen bij
een.
Het ondercomité zou zeker zuur
stof in onbeperkte boeveelheid hebben
laten aanwenden, wanneer hierdoor
het succes van deu tocht zou zijn ver
zekerd. Maar vole leden vindon het
gebruiken van zuurstof vóór Changia,
dat op een hoogte van 7450 M. ligt,
niet noodzakelijk.
Graaf des Abbruzee bereikte een
hoogte van 7900 M. zonder zuurstof,
dr. Longstaff 7660 M., bovendien voel
den dr. Kellasn en mxjoor Marsbead,
die in 1920 den Kamct beklommen,
zich op een hoogte van 7500 M. zoo
friseh en onvermoeid, dat zij over
tuigd waren verder te hebben kunnen
gaan.
Te Ox'ord werden in een gesloten
kamer waarin men den luchtdruk
kon varieeren, twee leden van de te
genwoordig© E\ere.t-expeditis
een hoogte van 7450 Al. gebracM"; zij
waren toen nog in staat op en van
een stoel te klimmen met een gewient
van 30 pond op de schouders. Aan
een van hen werd na z..,n vijfde po
ging zuurstof toegedienu, omdat hij
verdoold scheen, hoewel hij ten sterk
ste ontkend* oox maat den gering-
sten nadeeligen invloed te hebben on
dervonden.
Prof. Dreyer, die vóór liet gebruik
van zuurstof is, heeft gewezen op liet
feil, dat een onafgebroken gebruik van
dit gas noodig u wanneer rotn i
maal hiermee is begonnen. Ook bij
de installaties is hiermeae rekening
gehouden, leder draagt een uitrusting
op den rug, welk© vier flesschen ol
cylinders bevat, dio elke 2140 liters
zuurstof bevatten; een metalen steun
boog gaat over deu linker schouder
en steunt twee koperen buizen, die
eindigen m het regelingsventil, den
manometer en den regulator van den
luchtdruk. Uit deze verzameling toe
stellen gaat een buigzame buis naar
het gelaat.
Een voüedig toestel weegt 32 pond,
iedere flesch kan gebruikt worden
gedurende 100 a 120 minuten klimmen;
in rust heeft men volgens prof.
Dreyer slechts een liter per minuut
noodig.
Er zou veel te zeggen zyn over het
schijnsel in do literatuur, dat zoo
mannelijke auteurs een „heldin" kii,
tot middenpunt van oen boek, en zoovele
vrouwelijke oen „held". Misschien zeg ik
binnenkort wel een beetje over.
iï oen vorig nummer behandelde ik do
levensgeschiedenis van een jongen man
(Bart Jorgen), beschreven door een dame,
Emmy van Lokhorst. Heden is een te
genovergesteld govaJ aaj, de beurt: „Het
doohterkon van Rubens", door Franz
Backer, uitgegeven by Van Log-
iiSlatcriuen Visseite Arn
hem.
De Vlaamschc autour heeft 't ondermo
ei!, ons de ontleding te geven van een
teedere meisjesziel, geneigd tot het reli
gieuze en mystieke, maar ale 't ware
door ruwe schokken met de werkelijkheid
uit haar sfeer gerukt en tot de erkente
nis gekomen van het leven zooals het is.
Het begint, evenals het vorige, heel
treurig, met het grootste leed dat een
jeugdig mensohenloven kan treffen: de
dood harer moeder, die een niot te vullen
leegte Iaat i" het naar liefde smachtend
zieltje. En het eindigt zeer tragisch. Als
Mariekon, na vele wederwaardigheden
eindelijk de liefde heeft leeren kennen,
do liefde voor een jongen man, die hnar
leven zou kunnen vervullen en maken tot
een groot geluk, komt de oorlog. Haar
geliefde, die Duitseher is, werd geroepen
naar zyn vaderland, thans de groote
vijand van het hare; haar vader is ge
storven, door deu schok van een finnn-
cioclo ramp, die hem van zyn geheele for
tuin beroofde, en het meisje staat hulpe
loos en radeloos alleen op de wereld.
Wij zien haar 't laatst in den droeven
stoet van vluchtelingen uit het geteisterde
land. Do trouwe dienstmaagd, dio haar
heeft gedrongen tot vluehtc-n, toen Ma
riekon in haar doffe wanhoop wilde blij
ven in 't verlaten huis, het vreeselykste
afwachtend, is in den chaos van haar ge
scheiden. En Marieken sluit zich aan by
oen oudere ongelukkige vrouw, w.ier man
in den oorlog is en die vluoht met haar
kindje.
Het meisje neemt het kindje over van
de vermoeide moeder.
„En plots kwam eon groote, onbekende
ontroering in haar. Zij dacht. Misschien
had zy tot nu toe nog niet geleefd, nog
niots verstaan, tenzij enkelo malen, in een
kort intuïtie. Zy had enkel ziokelyik
gedroomd en eens wellicht nu nog
romantisch bemind. Maar, zy geloofde
vaag te voelen, dat zulks het loven niet
En zy ging verder naast de voedor, en
wilde geen vermoeienis kennen, verder
-t den treurigen stoet, in den nacht,
naar het onbekende
Dit slot is m.i. onbevredigend, niet
omdat 't treurig is, maar omdat het allen
scliyn hoeft, dat de schrijver den oorlog
by haalde om tot een einde te komen
met zijn tweeslachtig boek. Meerderen
hebben dat oorlogsslot gebruikt, en bijna
altijd maalrte 't don indruk van opzette
lijkheid.
Tweeslachtig is het boek, iu conceptie
i bewerking. De figuur van Marteken is
ii idyllische: zjj is als da eenzame
blaulto lelie tusschen de bloemen vau
in bonton hof.
Om hot zieloloven van het meisje gooi
te doen begrijpen, was hot natuurlijk noo
dig, het contrast met hare omgeving te
doen uitkomen. Miaar daarvoor was het
et noodzakelijk, er zooveel bij te halen,
io uitvoerig in bizonderheden te treden
,-er dio omgeving.
Er bestaat allo kans, dat voor vele le-
-rs Marteken b^zaak wordt en de tra-
g.i-komisehc vertelling, die er om heen is
geschreven, hoofdzaak. Het innerlijke en
abstracte zyn hier op wonderlijke en fei
telijk zeer onharmonische wijze dooreenge-
wenkt, zoodat er in het boek twee stijlen
naast elkaar komen te staan: een realis
tische en oen zeer gevoelige, 9oms wer
kelijk. 90ma slechts schijnbaar verhevene.
Do schrijver was gelukkiger in do eer
ste dan in do laatste. Hy bcheerscht (le
realiteit met een sterk pittoreske 1
en met eoht-Vlaamschen h-umor, die niet
bang is voor een woordje te veel of een
to scherp kleureffect.
De omslagteekenïng suggereer^ meer de
gedachte van iets grappigs- dan van een
tragisch levensverhaal. En dat komische
treft ook don lezer sterker dan het ern
stige, niet wijl het amusanter is, maaj wyl
men voelt, dat 't „echter" is, meer direct
tojt deu lozer komt als werkelylnhoid, dan
dit mogelijk is met de analyse van de
ontwakende vrouwenziel, die niemand
dan do vrouw zelve ons volkomen duide
lijk zou kunnen maken. Met dichterlijke
„intuïtiedie van hsj uiterlijk waar
neembare concludeert tot bet die-p-iinner-
lyke kan veel bereikt worden; met de ar
tistieke omsehepping vun beleefde werkc-
lykheij veel meer. Dat komt, in dit boek
bizondeT duidelijk uit.
„Het dochterken van Rubens" heet
Marieken, omdat haar vader spottend
Itubens wordt genoemd, nadat hy een
man van fortuin is geworden door ver
koop van een echten Rubengj toevallig in
zyn bezil gekomen. Hy doet nu wat par-
ve nu-ach tig, laat zic-h foppen door men
sahen, die zyn eerzucht strcelcn, leeft bo-
.v-on zyn financi,ele kracht eu wondt ten
slotte de dupe van een ontrouwen nota-
wden hij blindelings zijn geld in be
heer heeft gegeven. Door den schok krygt
hy een beroerte, die zich herhaalt, en hy
sterft, kort voor do catastrofo van den
plotseling uitbarstenden oorlog.
„Rubens", de eenvoudigo kleermaker,
heeft, toen hy zich rijk man gevoelde,
alles gedaan om zijn dochtertje een goede
opvoeding te geven, in do hoop, dat zy le
ven en vroolykhoid in zyn huis zal bren
gen. Die hoop wordt niet verwezenlijkt,
Omdat er te groote afstand ia tusschen
haar geestelijke leve» on de roerige bur-
gierlyke omgeving, waarin zy is gebracht.
Die omgeving schenkt don schrijver ge
legenheid, om ons zyn "VlaamBche vertel
kunst te toonen ia verscheidene kleurige,
nu on dun wal w«t te stork aangezette ta.
feroelen van markfcgewotd, kermis- en
bruiloftspret; ook 'do politieke eerzucht
van Rubens geeft aanleiding tot luimige
verhalen. Er treden heel wat typische
poppetjes op ij, dit spel, dat vertoond
wordt in een kleine stad.
Tusschen hen allen beweegt zich Ma-
rieken, tracht mee te doen mot vriendin-
in, maar blyft er innerlijk vreemd van.
Zoo wordt de lezer bezig gehouden,
beurtelings met hot luchtige en het tra
gische, cn ai wordt hy niet meegesleept,
hy heeft door de afwisseling geen tijd om
zich te vervelen. Eu in de détails is er
veel dat boeit.
Het inecat gave is het eerste gedeelte
-an de roman, waar verhaald wordt van
Marteken's kinder,jaren. Vooral het begin
de ilood van haar moodor en de wijze,
waarop het kinderzieltje hierop reflec
teert, is zeer treffend.
Ook in het verhaal van haar kostschool
tijd en haar zoeken naar liefde by een
schoolvriendinnetje is voel schoons.
Zoo geeft het boek, ondanks zyn twee
slachtigheid, in détails den lezer veel te
genieten. En onwillekeurig komt aaa het
einde, dat eigenlyk geen slot is, by hem
hot verlangen op, in een vervolg te ver
nomen, hoe 't vorder is gegaan met het
meisje, vrouw geworden en door de ruwe
schokken van hot leven wereldwijs.
Zij dio wellicht wat afkeorig zyn gewor-
3n van Zuid-Noderlandsch werk door
een al te kwistig gebruik van dikwijls on
verstaanbaar dinlect, kunnen gerust zyn.
Do Backer gebruiXct enkele dialectwoor
den, muar Goquetteert er niet mco, als
sommigen; men hoort bet Vlaamschc ac
cent, maar hy héaft blijkbaar er Daar
gestreefd, goed, voor Noord en Zuid ver
staanbaar Nederlainlsch to schryven, zon
der al die afwijkingen, welke op ons den
indruk maken van taalfouten of gewilde
slordighedon.
H. J. STRATEMEJER.
VRAAG: Is Van Gelder, bijgenaamd
„Had je me maar", overleden?
ANTWOORD: Voor zoover ons bekend
is ergons tor vorpleging in een stichting
opgenomen.
VRAAG: Waar bestaat in Haarlem oen
kostschool voor kinderen beneden drio
jaarf
ANTWOORD: Een zoodanige school
kennen wy hier niet. Er >i:a wel verschil
lende bewaarscholen, waarv»u u de na
men kunt vinden in het Jaarboekje voor
de stad Haarlem, ter inzage n onze Ty-
dingzaal, Groote Houtstraat 93.
VRAAG: Wanneer begin en eindigt de
HelderschekeruüsT
ANTWOORD: Dat kunt u ia den Enk-
hui/er almanak nazien.
VRAAG: Bestaat te Haarlem oen bouw-
vereoniging, die nog een lid opnemen
kant Huurprijs f 5 a f 0 per week?
ANTWOORD: Ia onze Ty.hngzaal,
Grooto Houtstraat 93, ligt een lyst met
namen van bouwvereeuigingen ter inzage.
VRAAG: Waar moet ik rny vervoegen
om verlof te vragen voor den verkoop van
alcoholvrije dranken te Haarlemmerlicdo
of Halfwegt Waar voor verkoop van ta
bak en sigaren f
ANTWOORD: Wend u tot het hoofd
der politie of ter seeretario iu die ge-
VRAAG: Welke vereeniging was in
het afgeloopen jaar (1921/1922) kampioen
van dcjj N. V. B. 1ste klas?
ANTWOORD: U bedoelt waarschijnlijk
het seizoen 1920/1921. Dat was N. A. C.
VRAAG: 1. Wat zyn uitgetrokken en
dubbel uitgetrokken wcrkloozenf
2. Wat zyn de vereischten voor het o*a-
men vaa klerk by de Rijksverzekerings
bank?
ANTWOORD: 1. Uitgetrokki-uen zyi
zy, die lid van een organisatie zyn on het
reglementair vastgestelde aantal dagen
uitkeering hebben genoten. Voor werk-
looze sigarenmakers bestaat bovendien
nog een commissie tot hulpverleening,
die ook gedurende een zeker aantal dagen
een uitkeering verstrekt. Is ook deze ter
mijn veretreken, dau zijn ze dubbel uit
getrokken werkloozen geworden. Via den
dienst der gemeentelijke Werkloosheids
bestrijding ontvangen zy dan nog onder
steuning van het Burgerlijk Armbestuur.
2. Vraag dit aaQ directie van die bank.
VRAAG betreffende een dagmeisje, dat
toen mevrouw een week de stad uit ging,
wel naar huis mocht, maar geen kost
geld kreeg. Bovendien moest dat meisje
op bevel van den dokter nog een -week
rust houden, waarop mevrouw niet wach
ten kon en een ander meisje nam. Hot
eerstgenoemde dagmeisje kreeg to3n
slechts één weekloon (f 4).
ANTWOORD: 1. Bepaald recht op-
kosbgeld kan zy niet laten gelden, hcevel
het gewooniyk gegeven wordt.
U dochter heeft ook recht op die
tweede week loon. IT kunt u dee Vrydnga
half 2, voorzien van een bewys van onver
mogen, wenden tot het Bureau van Een-
snl'tatie, gebouw Rcehtbang, waar men t
wel verder zal bijstaan indien noodig
VRAAG: lik ben voor vast 5 halve da-
>n in do week als werkster in dienst.
Nu Ik ziek geworden ben heeft mevrourt
mij afgeschreven. Do week die ik ziek
was werd vergoed. Heb ik recht op scha-
ilovergoeiiing?
ANTWOORD: In uw geval gaat het
loon gedurende „betrekkelijk korten ti)d"
door; meestal wordt daarvoof 14 dagen
gerekend, doch recht op verdere seinde-
vergoeding heeft u niet.
VRAAG: Indien een dienstbode, die per
aand betaald wordt, zonder geldige ro
den iu de tweede helft van Mei wegloont,
terwijl de betrekking tegen 1 Augustus
opgezegd, hoeveel loon moet: -k dau
betalen? Of heb ik recht op schadever
goeding? Een uifcnoodiging om haar weer
dienst te nemen, heb ik afgeslagen.
ANTWOORD: U behoeft voor die Mei
maand geen loon te betalen daar u dit
kunt rekenen in mindering vaQ ,1e scha
devergoeding, die u tookoint (een maand
loon).
VRAAG: Ik heb op mjju renteboek je
1921'22, achtereenvolgens 28 weken
niot geplakt. De Raa-d van Arbeid eischt
nu betaling van f 7 binnen 3 dagen op
te zenden. Ben ik daartoe verplicht? Wat
zijn ander do gevolgen?
ANTWOORD: Ja, gij kunt ter zake
ook nog voor den kantonrechter geroepen
en tot geldboete veroordeeld worden.
VRAAG: Myn vader kan niet meer
werken en krijgt f 3 ouderdomsrente. Met
hem heeft zyn dochter haar moeder iu
buis. Moeten do 3 gehuwde broeders niet
mede voor do ouders zorgen? Do doch
ter gaat namelijk trouwen.
ANTWOORD: Zoons, dochters, schoon
zoons, schoondochters zyn verplicht om
hun behoeftige ouders of schoonouders een
uitkeoiing tot levensonderhoud te doen
waartoe do weigerachtigen die er wel too
staat zyn door een vonnis van den
rechter kunnen worden gedwongen.
VRAAG: Hoe kan ik witte glansverl
in myn ruiten krygen, als benzine niet
helpitt
ANTWOORD: Terpeatyu is 'j eenigo
waarmee U verf kunt verwyderen.
VRAAQ; Ik ben ongeveer 11/2 jaar in
oen betrekking als winkeljuffrouw, waar
ieder die er c©n jaar werkzaam is. 14 dn-
gen vacantio krygt. Tk ben C wekcn ziek
goweest en krijg nu geen vacanrie. .TIeb
ik danr recht op?
ANTWOORD: Waart gy do volle zes
weken zoo ziek, dat ge onmogelijk werk
zaam had kunnen zyn of kan hot wezen,
dat d0 weigering van vacautie het ge
volg is van de omstandigheid, dat ge ,1e
laatste 14 dagen vau Uw ziok zyn, eigen
lijk al vacantio hebt gehad?
VRAAO: Hoe moeten kersen op bran
dewijn ingemaakt wordent
ANTWOORD: Wasch je kersen goed nC
en doe ze in oen geêmailleerden pan mi
per pon.1 kersen oen kopje water en 1 1/2
suikej en Inat ze aan de kook komen,
doch niet laten koken. Laat afkoelen en
jovool brandewijn by, dat de ker
sen er juist onderstaan eu kurk goed
dicht.
VRAAG Een huis. bestaande uit
onder- en bovenwoning wordt door
twe© gciinnon bewoond. Zij moeten
van een gemeenschappelijikcn eane ge
bruik maken, Heeft de beiiecitemvo-
ner alleen het recht, orn fietsen of an
dere voorwerpen in den gang to zetten,
of geen van bedden 1
ANTWOORD: Voor beide gezin
nen is de gang niet anders bedoeld
dan om door dezen naar dc woonver
trekken te komen. Is die doorgang
dloor het plaatóen van een of meer
fietsen voor "bik gezin niet onmoge
lijk of zelfs bezwaarlijk, dan kunnen
belden den gang daarvoor gebruiken.
Zijn er eoliter dingen in den gang die
daardoor niet geopend kunnou worden
dan staat dé zaak anders en hooft de
beneden-bewoner recht in het gebruik
van die toegang niot gehinderd te wor-
