Van onzen reizenden Redacteur
Langs den Duitschen Rijn.
Buitenlandseh Overzicht
VEKITY Co.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSBAG II JULI 1923
TWEEDE BLAD
(Nieuwe reeks.)
No. 94
Duitsche Badplaatsen-
(Slot.)
Waarom Haarlem geen badplaats ia geworden. Baden en plnkplllen. Het
Salonbad ln de Vorstenkamer. Bad Erna. Wiesbaden „Boven bun stand"
rolzei.de Hollanders. Buaslsck ballet. Een programma voor een fietstocht
langs den Eijn.
Eeaigo dagen geleden liep ik op
morgen langs de Wilhelmina-Bron. In het
verveloozo gebouwtje stond een kellner
flesscheu cn glazen te reinigen en de
bron die in de gedachten van velen eona
onze stad tot „badplaats" had moeben
verheffen, deed my in haar verwaarloos
den staat' aan een groote spoelkom don
ken. Daar bij die Wilhelm ina-Bron dacht
ik onwillekeurig aan „Bad Ems" terug
en ik voelde ongeveer hoo optimisten
dertijd don tuin van ons Brongebouw
hun verbeelding moeten hebben gezien. In
de muziektent het Haarlemsch orkest
de Kurdcapel 'a morgens om acht uur
lustig blazend en strijkend en daaromheen
tal van bejaarde, dikke heeren mot glan
zende roodo hoofden, oude dames in lichte
veel te „jeugdige" toiletten, blonde mms.
kes i-a fel-kleurigo yerseys en jonge man
nen met glad-gestreken flanellen panta
lons allen langzaam flaneerend daar om
die tent mej eea glaasje bronwater in de
hand! Nu lag daar do tuin stil en verla
ten, do muziektent was leeg en niets was
«r, dat daar die ongezellige omgoving
ook maar in de verste verte aan een
„Kurort" deed denken.
Ik vroeg mij af, waaraan de misluk
king geweten moest worden. Weer dacht
ik aan Ems ea ik had tegelijk het ant
woord: omdat Haarlem in Holland en niet
in Duibschland is gelegea. Wjj, Hollan
der!!, zijn nu eenmaal geen menechon oin
met een glaasje bronwater 's morgens
tussclicn 8 en 9 om oen muziektent te fla-
noeren. Wjj zouden ons „geneeren 01
maar met coo'n glaasje heen en woer te
wandelen. En zonde)- dat is een badplaats
nu ooumaal goen badplaats. De Duit-
seher doet het met een ernst, alsof hjj
werkelijk aan de geneeskracht van die
ochtendwandeling en het water gelooft.
Die morgenwandeling by de muziek be
hoort nu eonmiia.1 bij de „kuur"; dat
glaasje water promoveert hom tot had-
gast en h\j doot het daarom met een
ernst, die oos, nuehtero Hollanders, min
of meer ridicuul toeschijnt.
Telkens weer, ais ik op een Duitscho bad
plaats kom en ik al die badgasten, jongen
on ouden, onnooze'. met hun glaasje bron
water bjj oen mwaiektont heen woer zie
wandelen, wenkt diti onwillekeurig op
mijn lachspieren. En steeds vorwoader ik
nijj opnieuw over de wonderlijke genoe
gens, die sommige monsehen er op na
houden. Want dat al dio blozende, -ge
zond uitziende mensehen ziek zouden zjjn,
is toch moeilijk aan te nemen; dat zjj
het bronwabar lekke,, zonden vindon, nog
minder.
Van ons koala roisgezelschap 2ü in
getal waren er precies drie, die dat
lauwe Emser-water „nog wel te drinken"
vonden. Want natuurlijk hebben ook wjj
ons aan de „kaur" onderworpen en een
tjjdlaixg met een glas in de karnd om de au.
ziektemt gepromcr.eerd. Men moot op reis
nu eenmaal alles tot het bittere einde
meemaken. De Hollanders maakten tns-
Bcken de andere badgasten op my heel
eterk don indruk van dilettanten; zjj wa
ren de „dagjeemensehen" bjj die pantof
felparade. De echte badgast draagt zjjn glas
quasi-nonchalant. Ieder moet immers on
middellijk kunnen zien, dat hjj daar dage
lijks met zjjn glas bronwater rondloopt.
De Hollanders daarentogen hadden veel
te veel aandacht voor hun glas en liepen
rond mot gezichten, waarop duidelijk te
lezen stond: als injjn familie thuis my
hier nu eens als badgast kon zien rondloo-
penl Wanneer zij hat glas aan do lippen
brachten, knepen z\j hun oogen dicht, als
of het Emserwater chin ine was. Noen, als
ik aan de Hollanders in Ems terug denik,
dan begryp ik dat het met de Wilhelruina-
Bron niet is willen lukken. Een bron is
nu eenmaal niet voldoende; jo moet er
ook een publiek hebben, dat de bron „stof.
feert" en wij, Hollanders ik heb het
weer duidelijk gezien deugen daar
niet voor.
Behalve do „driukkuur" heb je op de
badplaatsen natuurlijk do „badkuren",
die volgens do prospectussen het zwakke
en zieke menschdo.in genezing moeten
brengen. Dio prospsétusssn van Duitsche
badplaatsen doen mjj altjjd denken aan do
aanbevelingen van abdijsiroop en pink-
pillenl Het is de reclame met de Turksche
trom! Gebruikt onze baden, dames en
hoeren! bom! boml Helpen tegen
lierziokte, leverziekte, ingewandsziekte',
toollyden, borstlijden, maaglijden, bloed
armoede, slapeloosheid boni! boon!
zenuwziekte, hoofdpijnen, rugpijnen, len
denpijnen, hypochondrie, neurasthenie,
melancholie, inwendige koorts en bom!
bom! rheumatiek, jiubt, geelzucht ,enz.
enz. Het eenige verschil met do pinbpdl-
1 len ia, dat de baden alleen helpen voor
menaoben met groote beurzen! De boeren,
burgers en buitenlui worden verzocht
door to gaan naar buurman Holloway!
En op wat voor verschillende manieren
jo iD zoo'u badplaats al niet leunt baden!
Zoo'n prospectus lykt wel een menu
met vorschillendo voorgerechten en des
sert. Eangobaj b. v. p. niet Tango, zet
ter! met gedeeltelijke „inpakkang
electrisch warm bronwaterbad, „volbad",
massngo met bad, electrisch „Vieszellin-
bad" wat dat is heb ik niet kunnen
uitvinden zuurstof Thermalbad en
koolzuur Thermalsprudelbad, een .^zand
bad, oen modderbad, een Bomeinsch" oen
lerech en een Russisch bad! Zooals som
migen er oen geuoegon in vinden een wijn
kaart „af te drinken" lijkt hot my een
apart genot zoo 'n bad-prospectus af te
werken. Do climax zit in hot salonbad
in do Vorstenkamer! Grooter za
ligheid schijnt or in de republiek Duitsdh-
land toch nog altyd niet te bestaan! Een
3alonbad in de Vorstenkamer blijft van
allo badon toch nog steeds de crème do la
crème! Je betaalt er te Nenenahr
schrikt niet lozers 10 Mark extra v
'n Bagatelhoorde ik een landgenoot
zeggen: „Laat ik voor 9 cents de Mark
was toen nog 0.90 waard ook eens een
vorst z\jn!
Do koude douche kreeg hjj al vooraf,
toen een andere Hollander opmerkte:
„Jammer, dat niennnn-d jou, zelfs in oen
bad, voor oen vorst verslijten zal!"
Wy hebben op ouzen tocht in drie bad
plaatsen gelogeerd, in Nenenahr, Ems en
Wiesbaden. Wanneer ik ooit de baden
moest gebruiken, koos ik van deze drie
zeor zekor Ems. Het bronwater zal wel
overal oven veel of even weinig helpen.
Maar Ems zou mij de rust en de kalmte
geven, die voor oen zieke dikwijle reeds
de halve genezing is. Het is er geen groot-
seho natuur en ook niet „romantisch",
maar het ligt or zoo vriendelijk en lief,,
tusschen de bergen, aan de Laihnj het is
er zoo vredig en zoo kalm. Ik kan mij be
grijpen, dat oen man als Wilhelm I hier
elk jaar weer terugkwam om uit te rusten
van hot vermoeiende hofleven. Een af
schuwelijk leelijk standbeeld van dien kei
zer iu een gekleede jas door Paul Ofcto
in Berlijn en de, bijna onvindbare,
„Benedotti-steenop de plaats, waar
Wilhelm op 13 Juli 1870 weigerde den
Pranschen gezant langer te woord te staan
welke weigering de directe aanleiding
1 den PransehDuitschen oorlog word
zijn do twee minder fraaie herinne
ringen, die men te Bms aan dezen ,ygrtoo-
ten tijd"' heeft bewaard. Gelukkig blijft er
nog genoeg op deze badplaats te genieten
over om jo weer in het humeur te brengen
Het morgonuurtjo op de bank in den stil
len, vriendelyken Kurgarten aan de
Lalin te Ems, met het gezicht op de
groene hengen was één va. dg verkwik
kende pauzes in het wel wat overladen
programma van onze Reisvoreeniging.
Neuenahr on Ems zijn Duitsche bad.
plaatsen; Wiesbaden is internat io-
a 1. Het is een Kurort voor mienschen,
die in de eerste plaats afleiding zoeken.
Wiesbaden is zooals de Duitscher zelf
bij voorkeur zegt vorstelijk aangelegd.
War r men de Wilho'a>'.rasse ziet, met
aan de eene zijde het Kuchaus en de Kur-
garten, aan de andere do luxueuss hotels,
die werkelijk aan paleizen doen denken,
dan kan men zich nauwelijks begrijpen,
men in een staa is, die Haarlem
slechts met een 20.000 inwoners overtreft.
Wiosbaden hoeft ook dioor zijn vele in
ternationale gasten „grootestacls-allu-
s".
Ju het Kunhaus hoorde ik op het ter-
.b om nijj heen alle talen spreken, be
halve Duitsch. Het Pranseh domineert er
tegenwoordig, maar ook waren er in Juni
velo Engelse-hen, Amerikanen, Russen,
Belgen, en niet te vergeten Hollanders.
Dat vele Hollanders met hun voondeelige
valuta in dezen ty<( boven kun stand rei-
merk je nergens sterker dun te Wies.
baden. Ik zag in het Kunhaus op het ter
ras lamdgeuooten, die niet oiuluidelyk
lieten zien, dat zjj zelf vroeger nooit had
den gedroomd nog eenB in zoo'u milieu en
aan zulke tafeltjes te zullen dineeren.
Wie zou deze Hollanders niet gelijk ge-
1 dat zij van de gelegenheid profitee-
1 Maar waarom moeten enkelen onder
1 tot ergernis van de Duits eibers en
de andere Hollanders alle gasten bijna
toeroepen: „Menschen, zie jullie wol, dat
wij hier zittenf" Ik heb iu een restau
rant te Wiesbaden eenjge Hollanders hun
toevalligen, nooit verwachten rykdom op
zoo protzige wijzo zien afficheeren, dat
ik mj) wol gewacht heb nog één woord
HoUandach aan mijn tafeltje te' spreken.
Het is niet vroolijk jo voor je laudgonoo-
ten to moeten sckaineii.
Ia Wiesbaden had ilk het voorrecht in
den Kurgarten juist het „Russische bal
lot" te treffen. Eigenlijk is ballet wat
to veel gezegd, want, ©r waren maar
dansers en 2 danseressen; die meestal nog
solo-dansen uitvoerden. Maar dat dansen
was dan ook zóó suggestief, zóó meesle
pend van rtiytme en zoo vurig van passie
dat het tegen een heel ballet opwoog. Dat
dansen was my een openbaring! Elena
Smiruova, Boris Romanoff en Anatol
Qbuchof dansten met heel hun ziel. Dozo
Russische danseressen versmaadden niet
alle truce van het oude ballet. Zoo'n
Russische ballerina dnrft zelfs nog ouder-
wetsch op h&ar toenon te gaan staan,
maar als zjj dat doet, ie het niet zoo-
als de hoepelrakjes het deden om het
kroaietBtuk te laten zien. O, neon, deze be
weging is eau logisch onderdeel van haar
dans. Meestal zjjn het „mimische" dan
sen dde deze Bussen uitvoeren, zeer agres
sief, krachtig van plastiek, bevallig van
beweging en sterk van actie 1 Maar wat
rnjj zteods weer het meest trof was de
rhytmiekl Vooral Elena Smimova gaf
dansen van verschroeiende passie te zien.
Het was dien dirigent van do Kurkapel
1 byna niet altijd mogelijk haar in
haar razend vlug tempo te volgen. Want
deze daneeros en niet do dirigent gaf de
tempi aan. Tevergeefs trachtte zij met
haar Slavische passie hem mee te' krijgen
gloeiend van verontwaardiging riep zjj
n na afloop in hot Russisch toe, dat zjj
zóó niot dansen kon! Gelukkig verstond
do Duitsche musicus geen Russisch, zoo
als de Pool, die toevallig naast mij zat.
Als de dirigent gehoor^ had, dat Elena
QmSrnova ham voor eon „beer met vis-
sahertbloed'had uitgescholden, dan zou
den wjj de rest van het programma mis
schien hebban moeten missen. De velo
aanwezige Russen waren dé ec togen, die
haar verslonden on begrepen; zjj applau
disseerden ais bezetenen.
Aan het eind van mjjn vorige^ brief
beloofde ik in dit slotartikel een pro
gramma te goven voor een fietstocht
langs den Bjjn. Wanneer niet het kilome
ters-trappen maar het genieten van de na.
tuur hoofdzaak is, zou ik den toer als
volgt aanraden.
Beginnen bjj Königswintor. Qp den eer
sten toerdag in den namiddag rjjdon van
Königswinter naar Neuenahr, ecu rit
van plan. 3 uur. Den volgenden dag in
den och toad fietsen door het Ahrdal uaar
Altenahr oen afstand van 15 KJJ.
Te Altenahr en omgeving dien dag bljj-
en tegen den avond terugrijden naar
Nenenahr. Van Neuenahr den derden toer
dag over Aadernaeli naar Coblenz. Den
vierden dog van Coblenz door het Lahn-
dal naaj- Nassau. In Erna of Nassau lo
goeren. Den vjjfden toerdag naar 8t. Goar
tegenover de Loroley en den zesden dag
iar RUdeslioim. -
Kan men langer dan acht dagen uitblij
ven, dan zou ik één of meer dagen te
KÖniggwinter, Altenahr en Ems bljjven,1
vandaar uit wandelingen te maken.
Ook zon men naar Wiesbaden of nog be
ter naar het zeer mooie Langen Schval-
in don Taunus ten Noorden
Wiesbaden kannen gaan. Do weg van
ibaden naar Langen Schwalbach gaat
echter door zeer geaccidenteerd terrein
is lastig te fietsen. De overige routes
don voor fiotsers geen enkele moeilyk-
beid aan. Maar voor hoelang of hoe
kort ik ook ging, steeds zou ik met een
„Schnelldompfertot Keulen terugrei
zen. Bjj mooi woer eon heelen dag op een
Rymboot.... ik begin al te neuriën als ik
iu denk. Deo belangstellenden lezers,
die nijj om dit programma vroogien: Alt
heil!
JB. SCHUIL.
Jongen in 'de wereld Ss, 'die dal heer
lijke fruit voor zich zou willen heb
ben.
E. E. PEEREBOOM.
Ons werd ter bespreking toegezon
den „Het goedkoope kookboek" door
F.C.S. Oldeman, directrice van de coö
peratieve keuken in Rotterdam. Dit
is de twaalfde, omgewerkte druk van
„Betje, de goedkoope keukenmeid".
Veel nieuws brengt het ons dan ook
al niet, maar misschien heeft liet juist
voor sommigen nog wel waarde, om
dat er van die typisch-ouderwetsche
recepten jn staan, die in de meeste
kookbeeken niet meer voorkomen, en
in veel huishoudens alleen nog te vin
den zijn in oude, vergeelde recepten
schriften. Dit zijn onder andere kan
deel, metworst, bierpap, evenveeltjes,
knijpkoekjes, morellen op brandewijn,
enzoovoorta
Zooals wij reeds zeiden staat er ech
ter weinig veuws in, want beschou
wingen over hooikist en stoomRoket
kan men toch bezwaarlijk hieuw noe
men.
E. E. P.
Rubdetc voor Vrouwen.
DE FRANSCHE KEUKEN.
De fijne keuken In hötels.
Opgemaakte schoielo.
Bijzonderheden, Een na
gerecht on vruchten.
Dat de zoogenaamde Fransohe keu
ken een moeilijke kimst is, die zeei
veel zorg en geduld eischt, is een wel-
bekend feit, maar toch vraagt men
zich wel eens af hoe het mogelijk is,
dat er in het hotel waar mon zeil
rustig eons een dag of wat logeert,
iederen dag zulke keurig opgemaakte
schotels op tafel komen. Zeker begint
zulk werk s morgens vroeg al, want
bij de lunch die eigenlijk een klein
diner is, moeten de eerste kunstpro
ducten reeds klaar zijn. Wij hebben
wel eens gezegd, dat Al te veel op
gesierde schotels zoo vaak doen den
ken aan de handen van den kok, die
bij het kunstgewrocht niet vreemd
zijn geweest, maar toch schijnt deze
neiging tot aJ te veel fraaiigheid wel
wat te zijn verminderd. De meeste
suhotels worden keurig en eenvou
dig opgediend en al hebben ze dan
ook misschien schijnbaar niet zooveel
tijd en moeite gekost, toch is or heel
wat werk voor noodig ora ze 700 te
krijgen.
Natuurlijk zijn er in het buitenland
altijd schotels, die ons Hollanders on
bekend zijn, of bestaat er een onge
wone manier van opdoen. Want zelfs
al hoorei) al de gerechten tot de Fran
sche keuken, iede.r volk wijzigt dat
weer eanigszins naar eigen inzicht er.
ook vaak naar de producten die het
land zelf voortbrengt.
Om te beginnen wordt de gebakken
visch meestal niet met saus of ge
smolten boter gepresenteerd. Waat
scliijnlijk gaat men van liet standpunt
uit, dat de visch zoo vet is, dat elft
aai'dappeien wel droog gegeten kun
nen worden, wat dan ook meestal wel
het geval is. Maar voor on3 lijkt hel
toch eerst wel wat vreemd. De warme
lunches en diners zijn meestal echter
heel wat zwaarder dan het twaalf
uurtje en het middagmaal thuis, en
de kok van het hotel zorgt dus zon
der het te willen bepaald, ook al mee
voor onze spijsvertering. Een schijfje
citroen geeft er nog een frisch smaak
je aan.
De Z w itsersche koks hebben ook een
eigenaardige gewoonte wat betreft de
vleeschschotels, de eigenlijke rugge-
graat van het diner. Meestal zijn ze
natuurlijk la jardinière", dat wil
zeggen op een schaal opgediend met
aardappelen en wat groenten. Maar
bij dit gerecht ontbrak nooit de koude
sla. Dit was don geen sla met ren
dikke mayonnaise, maai' alleen aan
gemaakt met olie, azijn, peper en
zout. Allereerst leek het wat vreemd,
maar de bedoeling zal wel ^dezelfde
zijn als van de citroen bij de gebak-
ken visch: wanneer de 6la door het.
vleesch gesneden werd, kreeg het ge
recht een frisschen smaak, die het
vette van een saus of van „pommes
frites" wat opheft-
Natuurlijk was de voorraad groen
ten op deze schotels altijd zeer gering,
vooral in verhouding tot net vleescn
was het veel te weinig. Maar ook
daarop was wat gevonaen: tus.-chen
vleescligerechten en dessert werd de
groente als aparte gang opgediend,
natuurlijk in een dusdanigen vorm,
dat het een afgerond geheel vormde,
bijvoorbeeld spinazie, heereboontjes,
worteltjes, knolraap. Altijd was zoo'n
groente op de een of andere manier
gebonden, zooala de knolraap in klei
ne schijfjes met een witte saus, de
worteltjes met botersaus. De spinazie
werd soms opgediend met croutons, de
halve maan-vormige feuille.é gebakjes
die ook zooveel bij een ragout worden
De spinazie was dan wat gebonden
en smaakte uitstekend met het knap
perige gebak samen.
De afwisseling in nagerechten is
bepaald wel het grootst en de na
men die hiervoor allemaal bedacht
zijn, klinken meestal prachtig. Het
spreekt vanzelf dat er bij die verschil
lende desserts heel wat zijn, die broer
tje en zusje zijn, maar waarin een
kleine verandering een nieuw gerecht
heeft teweeg gebracht. Toch willen wij
er hier één noemen, dat zeer smake
lijk was, en dat daarbij niet moeilijk
1b te maken.
Hiervoor zijn noodig tamelijk groo
te, platte zandkoekjes en eer. fïesch
abrikozen op eigen nat. Nu wordt een
dikke vauillevla gemaakt en hiervan
een laagje van ongeveer driekwart
centimeter dik op de zandkoekjes ge
smeerd, zoodat hert. niet heeleinaal
tot aan den rand komt. Boven op deze
vla wordt een halve abrikoos gelegd:
de nu ontstane taartjes worden in
eon vuurvast schoteltje,geschikt naast
elkaar, er wordt wat nat bij gegoten
en dit in den oven gezet, totdat het
gerecht warm is. Van hei overige
abrikozennat wordt nu een saus ge
maakt, die er bij wordt gepresenteerd.
Is er niet genoeg nat meer over, dan
kan men gedroogde abrikozen laten
weeken en koken: de vruchten kun
nen dan wel een paar dagen worden
bewaard en het kooknat kan dadelijk
voor de saus gebruikt worden.
Zulke ingemaakte vruchten zijn
daar natuurlijk altijd uitstekend te
krijgen, maar voor de versche geven
wij aan Holland toch liever de voor
keur. Het was daar natuurlijk kersen
tijd, evenals hier, maar deze vruch
ten zijn of tamelijk groot, licht van
klenr en keibard, of klein en donker
en eveneens keihard. Hun eenige
deugd is dat ze frisch zijn, maar daar
houdt het dan ook mee op. Wat ech
ter meer opvalt dan de kersen zelf,
zijn de boomen, die evenals in Duitsch
land het geval is, langs don openbaren
weg staan, zwaar van de vruchten.
Wii vroegen aan een Zwitser of de
pachters niet erg veel laat hadden
van de kinderen die op eigen houtje
gingne plukken. Maar de man zei
eenigszins verbaasd van niet, alsof
dfinr geen sprake van was. Zouden de
kinderen in die streken er zoo aange
wend zijn. dat het geon aantrekking
meer voor hen beeft? Dat zal het wel
zijn, want men kan lange wegen
langs komen, waar niets dan vrucht-
boomen staan, en die hun bijna rijpe
vruchten torsen, alsof er geen enkele
ZAL DE DUITSCHE RIJKSDAC ONTBONDEN WORDEN?
DE FRANSCHE RECEERINC BESLUIT, DE OVEREENKOMSTEN
VAN WIESBADEN EN BERLIJN TERSTOND IN TOEPASSINC TE
BRENGEN.
EEN OVERWINNINC VAN DE VR IJSTATERS IN IERLAND: HET
BOLWERK DER REPUBLIKEINEN TE BLESSINCTON VEROVERD.
De juridische oommissie uit den
Rijksdiae heeft in een zitting, die ze
ven uuir duurde, liet
wetsontwerp voor de be
scherming van de republiek
aangenomen
Geschrapt werdi, op voorstel der re-
eeentehg, aleohte de bepaling volgens
welke leden van vroegere regeerende
huizen kunnen worden verbannen.
Het staatsgoreolitshof zal thans be
steen uit twee juristen en vijf leeken-
rechters'
Na de diende lezing zal het ontwerp
dooi- de voltallige zitting vaai den
Rijksdag kunnen worden behandeld.
Het resultaat van de besprekingen in
de oaniffHs&ie is geweest, dat de so
ci aal-democraten en de onafhankel ij
ken op de belangrijkste punten door
de andere partijen zijn overstemd.
Vooral hebben de sociaal-democraten
een nederlaag geleden wat betreft de
paragraaf in zake do leden van vroe
gere dynastieën, werd met het stem-
alle burgerlijke partijen het
voorstel der linksohe partijen tot hun
uitwijzing uiit het rijkageMed verwor
pen. Het, centrum en de democraten
gingen daarbij met de rechtse]ie par
tijen samen. Ben voorstel der sociaal
democraten, orn aan l-sdlen van vroe
gere dynastieën te verbieden, den poot
van rijkspresidient te bekleeden of lid
van rijks- of lamdteregeeriing te worden
wend eveneens verworpen.
Van het ontwerp der regeering is al
leen de- paragraaf intact getolaven, dac
een terugkeer van in het buiteniaind
vertoevende loden van vroegere dy
nastieën verbóedtt als hierdoor gevaar
ontstaat, dat de orde kan worden ver
stoord. Bij de behandeling in tweede
lezing werd nog de bej>aling aan het
wetsontwerp toegevoegd, dat bovenge
noemd verbod alleen in gevallen van
bijzonder gevaar voor de republiek
mag worden niirtgwaardigd.
De burgerlijke partijen verklaarden
2'ioh op het standpunt te stellen, dtai
een uitwijzing van Duitsche burgers
uit Durtflch grondgebied in beginsel
niet mogelijk ie en dat zelfs aan mis
dadige Duitschere het Duitsche vader
land niet kam worden ontzegd. De
vepubliek moet ondanks alle provoca
ties trachten, de moreele overwinning
te behalen.
Bii de gevoerde (besprekingen van de
rechtscke commissie met die partijlei
ders hebben de sociaal-öemocraten
verklaard dat zij niet tevreden waren
over de iu de juridiscne commissie ge
voerde besprekingen. De sociaal demo
cratische riiksdogfxactie zou nog vóór
het begin van de rijksdagzitting een
bijeenkomst houden om een finaio be
slissing te neinen.
De „Vorwrtrts" verwijt den burgor-
iiken partijen ,dat zii toonem, de groo
te opwinding welke in het land
heeraoht, nog niet te begrijpen.
De ontbinding van den
Rijksdag
komt volgens het blad onder doze om
standigheden hoe langer hoe meer op
den voorgrond.
De onafhankelijke „FreiheAt" ver
langt van de partij, dat zij zich thans
reejb er op zal voorbéreidwii om de
verkieaingsaotie voor den rijksdag met
groote scherpte te voeren.
De communistische „Rote Fahue"
ziet eveneens een spoedige rijksdiag-
ontibanding tegemoet.
Onder dergelijke omstandigheden
bostaat er nauwelijks nog eenige hoop,
d'at de opiroep van den rijkskanselier
lam de partijen, om mei het oog op
den buitenlamidbchen poLitiekem toe
stand een compromis te sluiten, nog
eenig gevolg zal hebben. Evenmin
wordt nog veel verwacht van het feit,
dat de ritksdagoonnmiesie van de
Duiteche Volkspartij heden een resolu
tie heefl aangenomen, waarin wordt
verklaard, dat de re pitbl i ke.in sell e
staatsvorm op het oogenblik de eenige
staatsvorm is, die een herstel van hert
land toelaat. De sociaal-democraten
erlangen meer dan dit van de Duit-
eche volkspartij, meer dan met haar
zake de monar
chie in overeenstemming is te bren
gen.
Hert ia thans de vraag, of de rijks
dag roede zal worden ontbonden, voor
dat hert wetsontwerp ter bescherming
van de republiek is aangenomen.
Zonder die stemmen van de sociaal
democraten, de oriafhankelijken en de
communisten kan het ontwerp niet de
venoisobte meerderheid van twee der
den behalen. Waarschijnlijk zuilen de
sociaal democraten lleiver het geheele
wetsontwerp verwerpen als het aan te
nemen met de wijzigingen, welke ei
bij de commissi ©besprekingen 'm zijn
aangebracht.I11 diat geval zou men moe
ten rekening houdien mot een uittreden
van de sociaal-democratische ministers
en ontbinding van den rijksdag nog
voordat de stemming heeft plaats ge
vonden.
In een door de moerderheidssocia-
listen belegde vergadering te Frank
fort am Maan. sprak
Scheidemann ove.- den to^
stand van het oogenblik
In dien strijd om het bestaan zei de
hij o.an., dien de republiek thans moert
voeren, is de R.iikedag wéér de hoop
van alle reactionnairen. Wannéér het
niet gelukt hem tot eer betrouwbaar
instrument der republiek te maken,
moet hij verdwijnen, daar hij anders
een gevaar voor de republiek zal zijn.
Minister Gessier neemt alles te licht
op. Wanneer hij niet voldoende ener
gie bezit, ware het beter dat hü heen
ging.
Ben politieke naïveteit is de vraag
van de democraten en van hot Gen
trum aan de Duitsche "Volkepartij, of
deze bereid is. tot de regeeriue toe te
treden. Ook wanneer zij vandaag nog
de grondwet onderschrijven, moet
men nog ze--en* Blijf er buiten, want
men lean hen niet vertrouwen. Wat wij
noodig hebben, is de hulp van de repu-
bükeansche en democratisch gezinde
'burgers. De redding brengen echter
slechts de arbeiders, die tot strijden
bereid zijn, tot den strijd tegen een
gewapende reactie, wanneer deze strijd
hun zal worden opgedrongen.
Ook het congres van het I. V. V.
heeft zich uitgesproken. Het. heeft
n.l.
eon resolutio aan
genomen.
waarin gezegd wordt, dat het Duitsche
proletariaat in zijn strikt voor de in
standhouding van de republiek met
alle parlementaire en
n i e t-p a r 1 e m o n t a i r e mid
delen gesteund moet worden. Het
bureau heeft voorts een oproep gericht
tot alle centrale bureaux en secretaria
ten in alle landen, om een zoo gr cot
mogelijken invloed aan te wenden,
diat alles nagelaten wordt, wat de mo
narchistische reactionnaire propagan
da in DuitschJaiid kan versterken.
Het moeilijk op te lossen vraagstuk
der schadevergoeding vraagt nog
steeds de aandacht.
Gisteren meldden wij, dat
Schanzer en Polncaré
besprekingen zouden houden.
Omtrent deze besprekingen wondt
gemeld, dat zij zeer hartelijk waren en
een algemeen karakter droegen.
Volgens officieeie Italiaaneche krin
gen zou men geen oplossing beproe
ven van het vraagstuk der schadever
goedingen, alvorens de garantie-com
missie, die thans te Berlijn vertoeft,
aan de Commissie van i-Icretel liaar
rapport beeft uitgebracht over de fi-
nancieele controle op Duitschland. De
ze meening schijnt ook te Parijs te
beerrchen
Te Londen schijnt Schanzer de Brit-
sche regeering te willen bewegen, ora
van Turkije allereerst te vorderen, dat
het formeel adhaesie betuigt met de
voorstellen van de te Parijs gehouden
bijeenkomst der ministers van buiton-
landsche zaken
Havae meent te weten, dat ingevolge
dé besprekingen tusschen Poincaré 'en
Schanzer, Let Fransch EngelscIie mee-
ningavorechrtl omtrent de wijze van re
geling van het Grieksch Turkeche con
flict uit den weg is geruimd, doordien
Feuilleton
uit bet lingeiscb
van FRED. M. WHITE.
(Geautoriseerde vertaling).
12)
Er klonk iets smetkends in Croots
stem. De uitdrukking op Gilmours
gelaat had hem angst aangejaagd.
Hoowel hij, waar het diefstal ot be
drog betrof, voor niets terugdeinsde,
was moord toch iets, waartoe hij niet
licht komen zou. Van Giimour was
hij, wat dart betrof, echter verre van
zeker en hij schrikte voor de gedach
te, dat hij eventueel ook wel eens in
zoo iets gemengd kon worden.
Giimour dacht ondertusschen aan
Vera. Hij had haar, sedert zij van de
kostschool terug was, geregeld ont
moet. Hij had haar leeren tennissen
en golf spelen, en zij hadden tot voor
korten tijd als broeder en zuster met
elkaar omgegaan.
Toen was er een verandering in hun
verhouding gekomer. Ilii had ge
meend. dat Vera iets gemerkt had van
de warmere gevoelens, die hi~ haar
toedroeg en daardoov wat meer ge
retireerd was geworden. Nu Croot
hem echter van Eilis verteld had, be
greep hij, wat achter stak.
Heel goed, zei hij. ik zal niets
overhaast doen. Me dunkt, dat 't ver
standig zou zijn, als we nu naar do
zitkamer gingen. We hebben hier ai
meer dan een kwartier zitten praten
en je gasten mochten eens denken, dat
er wart aan de hand was. Bovendien
is het al laat.
Croot stond met een zucht van ver
lichting op en volgde Giimour naar
de zitkamer, waur de andere gasten
reeds naar lien zaten uit te kijken.
Ik mag wei mijn excuses muiten,
dat ik zoolang ben weggebleven, zei
hij, maar er was iemand, die mij
over een belangrijke zaak moest spre
ken, waarin Giimour indirect betrok
ken was. Wat! U gaat toch niert lieen,
De generaal wees naai' de klok.
Het is al elf uur, zei hij, en
op mijn leeftijd is laat naar bed gaan
niet gezond. Gaat u soms met mij mee,
professor? Ik moet toch langs hét sta
tion en ka.n u dus gemakkelijk met
mijn auto even afzetten.
Elf uur? riep Patricia uit. Ik
wist niet, dat het zoo laat was! Goe
den nacht, Vera.
Wacht ©ven, zei Rust, ik zal
je thuis brengen. Ga je strakB in den
auto met mij mee naar Londen terug,
Giimour?
\Wel bedankt voor liet aanbod,
Rust, zei deze, maar ik blijf van
nacht op het ivioat House logeoren. ik
heb nog het een en ander met meneer
Croot te bespreken, wat niet tot mor
gen kan wachten.
Een paar minuten later liep Patri
cia met Rust in de groote laan, die
naai- het huisje van haar vader leid
de.
Rust was de eerste oogenblikken
zeer stil, toen barstte hij los.
Ik wou je iets vragen, Pat. Ge
loof je ook, dat Giimour Vera het hof
maakt, en dat zij daar niet ongevoe
lig voor is?
Van Gilmours gevoelens weet ik
niets af, zei Patricia. maar hoewel
Vera en ik het nooit over hem gehad
hebben, geloof ik toch wel zeker te
weten, dat hij haar geheel onverschil
lig is. Hij is tegenwoordig wel dikwijls
op Moat House, maar dat is voor de
zaak, naar ik meen. Jack Ellis be
hoeft zich nog niet ongerust te ma
ken.
Ik ben blij, dat te Eboran- Ik
voor mij geloof zeker, dat Giimour
doodelijk verliefd op Ve-ra is. Let
maar eens op, met welke blikken hij
naar haar zit te kijken, als hij denkt,
dat niemand liet ziet. Ik heb toch
zoo'n hekel aan dien kerel en. ik ver
trouw hem geeai zier. Ik zou niet kun
nen zeggen, waarom niet, maar wel
weet ik, dat ik mijn kat niet aan hem
zou willen toevertrouwen. Maar nu
over wat anders, Pat. Hoe lang beu
je van plan, nog op dat afschuwelijke
kantoor te blijven?
Zoolang als meneer Croot mij hou
den wil. Ik heb geen keus, dal weet
ja
Onzin, zei Rust, natuurrijk
moet je voor je vader zorgen, maar
dat zouden we samen toch nog beter
kunnen doen. Binnenkort word ik
mijn eigen baas, en heb dan geld ge
noeg om
Patricia legde met een smeekend ge
baar haar hand op zijn arm.
Ga liever niet verder, Geoffrey,
zei ze. Laat voor het oogenblik al
les blijven, zooals het is.
Nu, je weet ten minste, hoe ik
er over denk, zei Rust, de beslis
sing i« verder in jou honden. Voor hef
oogenblik zal ik het daarbij laten.
HOOFDSTUK VIII.
Vera's aanbidders.
Het was ongeveer half twaalf, toen
Giimour de bibliotheek verliet en de
hal doorstak, om zich naar zijn ka
mer te begeven. Hij logeerde dikwijls
op het Moat House, als hij 's avonds
laat nog lets met Croot te behandelen
had, en er was dan ook altijd een ka
mer tot zijn beschikking. Toen hij
langs de zitkamer kwam, bemerkte
hij, dat er nog licht brandde, en toen
hij om de half openstaande deur keek
zag hjj Vera bij den haard staan en
droomerig in het houtvuur staren.
Zooals zij daar stond, had zij veel
van een schilderij. Ze scheen zoo ge
heel en al iu haai- omgeving te pas
sen, en toch wist Giimour, dat zij U»
armoede en zorgen geboren was. Zij
was het eenige kind van een man,
die moei- dan twintig jaar geleden,
vergezeld van zyn vrouw naar Cana
da was gegaan, om fortuin te maxei..
Hij had er echter niets dan tegen
spoed gehad. Vera's moeder, een teer,
mooi vrouwtje, was weldra wegge
kwijnd en haar man had haar niet
lang overleefd. Croot had uit mede
lijden het kleine meisje als kind aan
genomen. Hij had het hoe langer hoe
meer lief gekregen, totdat 't ten laat
ste het middelpunt van zijn leven ge
worden was.
Vera was op haai- beurt veel van
den man gaan houden, die haar sleede
met zorg en liefde omringd bad.
Giimour bleef eenige oogenblikken
In de deur naar haar staan kijken.
Zij was zoo mooi met haar donker
blauwe oogen, haar blanke teint en
zacht rose wongen. Alsof zij gevoelde,
dat er iemand in de buurt was, draal
de zij zich om en toen zij Giimour in
het oog kreeg, zag zij hem glimla
chend aan.
B'en je nog niet uaar bed? vroeg
Gilmoor. Weet je wel, hoe laat
het is?
Ja, zei Vera, ik geloor, dat het
al erg laat is, maar ik heb hier svat
zitten drooinen en vergat daurdooi
den tijd. Ik zal nu maar gauw naar
boven gaan.
O. blijf nog even, zei Giimour.
Je vader zal ook wel dadelijk hier
zijn en ik wilde je graug no^- even
iets zeggen.
Toch niets ernstigs? vroeg Vera
lachend. Je kijkt zoo gewichtig.
Blijf je tot Maandag logeeren?
Helaas, neen. Ik licb morgen,
hoewei het Zaterdag is, iets op het
kantoor in orde te brengen, en ik
vrees zelfs, dat de Zondag er ook mee
gemoeid zal zijn.
Dat spijt me, zei Vera, maar het
scheen Giimour toe, dat zij integen
deel blij wps, dat hij niet bleef.
We zullen Zondag dus geen golf
kunnen spelen, ging hij voort.
maar dart is het niet, waarover ik je
spreken wilde. Vera, we zijn altijd
goede vriendbn geweest, niet waar?
Ja, zeker, zei Vera, hem verwon
derd aanziende. Ik heb het aan jou
te danken, dat ik zoo goed kan ten
nissen en golf spelen. Zonder jou zou
ik niet veel aan sport gedaan hebben,
en ik geloof bepaald, dat mijn gezond
heid er ook door verbeterd 1*. Ik ben
wel niet zoo flink en sterk als de an
dere meisjes, maar ik speel niet min
der goed dan zij.
(Wordt vervrdsfT.
