t
40e Jaargang No. 12021
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1922
HAARLEM S DAGBLAD
ABONN EMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f3.571/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers fü.15. Geil-
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/,franco per post f0.66. Post Giro 38810.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 93. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
BIJKANTOOR voor Santpoort", Velsen, Velseroord, Wijkeroog, UmuitSen, Beverwijk enz. DHIEHUIZESKERKWEG 2, VELSEN, TELEFOON 3521
ABVERTENTIEN: Van 1—5 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en aanbod van 1—4 regels 60 Cts
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
DIT NUMMLK BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
11 e d e a
VRIJDAG 18 AUGUSTUS.
Terrein Busken Huetstraat. Noord-
gollandsche Tentzending: samen
komst, 8 uur.
Kunsthandel F. H. Smit, Groole
Houtstraat 69Tentoonstelling van
werken door Gerard van Vliet, 10—6
^Oud-Holland, Vorwulft, Strijkorkest.
Toa-rooin Lmxor Theater, Groote Hout-
Itraat: middags 3.305.80 en 'a avonds
10.30 Concert.
Bioscoopvoorstellingen,
ZATERDAG, 19 AUGUSTUS.
Terrein Buskon Huetstraat. Noord-
Hollandsche Tentzending: samen
komst, 8 uur.
Uuu Holland Venvulft, Strijkorkest.
Toa-room Luxor Thoator, Groote Hout-
jtraat: 'a middags 3.305.80 en 'a avonds
810.30 Concert.
Kunsthandel F. H. 8mit, Groote Hont-
Itraat 6o i Tentoonstelling van werken
door Gerard van Vliet, 106 uur.
Luxor-tb eater, Groote Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling 's nann. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling 's naim. 2.30 en
'6 avonds 8 uur.
Cinoina-Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 en
'8 avonds 8 uur.
Scala-Theater, KI. Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling 's nam, 2.30 en
MOE STAAT T MET
3
hot bezoek van arbeiders
aan do Oponba/e Leeszaal?
Toen de coöperatie „Vooruitgang"
haar bibliotheek aan de openbare
Leeszaal en Bibliotheek ten geschenke
gaf, kon de verwachting worden uit
gesproken, dat veel arbeiders de Lees
zaal zouden bezoeken. Het tegendeel
is, naai- ons werd meegedeeld, waai
gebleken. Hel aantal arbeiders on
der de bezoekers is zeer gering, ten
minste in vergelijking met het groote
aantal inwoners van Haarlem.
We hebben eens bij een voorman
van de moderne arbeidersbeweging
naar de reden hiervan gevraagd. De
ze had het antwoord vrij spoedig ge
reed. „De arbeiders", zei hij, „kun
nen slechts heel moeilijk of in het ge
heel niet er toe overgaan, om naar
een vergadering te gaan, omdat zij
liever thuis blijven. Zoo is het pre
cies eender met do Leeszaal. De men-
schcn gaan daar over het algemeen
niet heen, omdat zij daarvoor uit hun
huis moeten breken. De meeste arbei
ders hebben tegenwoordig een. tuintje
achter hun woning en werken daar m
hun vrije uren gaarne in. En vele
anderen geven er in de zomermaan
den de voorkeur aan, met hun huis-
gcnoolen naar buiten te gaan, om
van de natuur t.e genieten. Dit is,
naar ik meen, de eenige reden waar
om zoo weinig arbeiders naar de
"Leeszaal gaan. Zij hebben natuurlijk
niets tegen de Leeszaal".
Stadsnieuws
GEMEENTELIJKE UUINWATER-
LEIDINC.
Verschenen is het Verslag dar Ge
meentelijke duinwaterleiding over het
jaar 1921.
De totale wateropvoer bedroeg in
1921: 1.766.767 M3, tegen 1.562.561 M3.
in 1920. Volgens de opgave van de
watermeters in de prise d'eau werd
daaraan onttrekken 1.798.633 M3.
Volgens meteropneming werd aan
Spaunidam afgeleverd 12.248 M3. en
aan Schoten, Overvoen en Haarlem-
me rüede te zamen 66.509 M3.
Voor Haarlem was dus het verbruik
1.668.010 M3. of per hoofd en per dag
gemiddeld 58.8 Liter over het gemid
delde aantal inwoners van 1 Januari
1921 en 1 Januari 1922. Dat is 5.4 Li
ter meer dan in het voorgaande jaar.
Op 31 December 1921 waren in ge
bruik 17475 meters tegen 16094 op 31
December 1920.
De bedrijfsrekening over 1921 wijst
aan een totaal bedrag van f 427.356.38
Er is een batig saldo groot f 16.100.10.
Do balans op 31 December 1921
wijst aan een totaal bedrag van
f 2.308.490.814.
PROGRAMMA voor hot concert in den
Hout to geven door de Hnnrlomsclio Or-
lroetvereonigiiig onder leiding vau Willem
Knikker, op Zondag 20 Augustus om
half drie:
1. Marsche Lorraino, L. Ganno.
2. OuvrJrtu.ro „Piqué Dame", v.
f3upp6.
3. „Sirenemzauber", walser, E. Wald-
teufel.
4. Potpourri aus „Der fidele Bauer",
L. Fall.
5. Ouverture „Veaus auf Erdon", P.
Lincke.
C. „Die MüliJe im Schwarzwnld", R.
Uilenberg.
7. Muaikaliscbo Tilusclmngcn.
EXAMENS HOOFDACTE TE HAAR
LEM. Geëxamineerd 14 eandidaten.
Geslaagd de heeren: S. M. Ronaud, Bloe-
niendaal. N. C. Schouten. Haarlem, S. do
Vries, Haarlem, G. Warner, Amsterdam,
W. van Wjjk, Haarlem. A. N. B. Wolffon-
RIJQEN MET ZWARE MOTOR
RIJTUIGEN ENZ.
Ged. Staten van Noord-Holland
hebben aan de besturen dier Vereen i-
eing van N-oord-Holl andsohe Water
schappen en der afdeeling Noord'Hol
land van de Vereenbrirur van Neder-
laiidsche Gemeenten, m antwoord op
hun adressen om maatregelen te ne
men ter voorkoming van vernieling
van wegen door het verkeer met
zware motorrijtuigen, petrolieaimwa
gens on verhuiswagens, medegedeeld,
dat het verkeer met motorrijtuigen
niet in de provinciale verordening op
de wegen geregeld kan worden, om
dat de Motor- en Rijwielwet omtrent
dit verkeer algemeenc geldende voor
schriften geeft.
Dezo wet geeft echter aan Gedepu
teerde Staten eenerzijids de bevoegd
heid van wegen buiten de bebouwde
kommen geen rijkswegen in
het belang van de instandhouding en
bruikbaarheid dier wegen te sluiten
voor het verkeer met motorrijtuigen,
welke een in verband met samenstel
ling en inrichting te 'bepalen gewicht
te boven gaan en anderzijds oon van
het verbod om over een aldus gesloten
weg snel een dergelijk voertuig te rij
den onder bepaalde voorwaarden, ont
heffing te verleenen.
Yan die bevoegdheid' zullen Ged.
Staten waarschijnlijk binnen niet te
langen tijd gebruik maken.
Bij de te treffen regeling zal echter
niet alleen kunnen worden uitgegaan
van het eigen gewicht van de voertui
gen, doch zal daarnaast als criterium
van afsluiting ook de wiellbelasting
ïnoetein gelden, zooals in liet rapport
nopens de regeling van het verkeer
met zware motorrijtuigen en motor
rijtuigen met volgwagens, uitge
bracht door de hooEdlingenieurs van
den provincialen waterstaat in Neder
land, uitvoerig is uiteengezet.
Voorts zal de toestand der brug
gen niet uitsluitend maatstaf bij het
bepalen van het op een weg toe te
laten gewicht kunnen worden geno
men. Alsdan zouden van bijna alle
wegen dc motorvrachtwaigens geweerd
moeten worden.
Eenige overbelasting van d!e ver
schillende kunstwerken in de wegen,
zal dan ook wil het vrachtauto
verkeer niet geheel onmogelijk worden
den gemaakt in de eerstvolgende
jaren nog niet geheel kunnen worden"-
vernietten. De zwakke kunst
werken zullen zoo spoedig mogelijk
moeten worden verzwaard of ver
nieuwd, teneinde hun draagkracht in
overeenstemming te brengen met die
van de wegen," waarin zij zijn gele
gen.
Bventueele bepalingen omtrent pe-
tr oleum wagens, verhuiswagens en
andere door dierlijke kracht voortbe
wogen voertuigen zouden te zijner tijd
in het Wesonregl'Sment kunnen wor
den opgenomen.
Daarbij zal dan tevens kunnen wor
den overwogen of het toezicht op die
naleving der bepalingen van het We-
genreglemont mede aan de water
schapsbesturen moet worden opgedra
gen.
Ged. Staten kunnen ten volle in
stemmen met de opmerking van de
afdeeling Noord-Holland der Ver
eeniging van Jsied'erlandsche Gemeen
ten, dat er in de toekomst meer naar
gestreefd zal dienen te worden de
wegen zooveel mogelijk te doen aan
sluiten aan liet verkeer, dan wel te
trachten het zwaarste verkeer van de
■wegen te weren. Zij verzoeken zooveel
mogelijk te bevorderen, dat de bij de
verschillende gemeenten in beheer en
onderhoud zijnde kunstwerken zooda
nig worden verbeterd, dat zij bestand'
zijn tegen het moderne verkeer.
KanioagerecM
UITSPRAKEN.
J. B, overtreding politic verordening
gulden boete subs. 1 week tucht
school. H. overtreding politie ver
ordening 2 gulden boete subs. 1 week
tuchtschool. E. W- idem idem. A v.
d. B. met een voertuig een straat in
de verkeerde richting inrijden 3 gul
den boete subs. 1 week tuchtschool.
J. G. S. op straat voetbal spelen 1 gul
den boete subs 1 week tuchtschool. A.
1). het to Heemstede in apenbare wa
toren zwemmen 2 gulden boete suibfi.
1 week tuchtschool. F. J. id. id. K.
H. T. vrijspraak.
K. D. ontslagen van rechtsvervol
ging. J. F. H. idem.
A. E. M. E. overtreding Motor- en
Rijwielreglement f 2 subs, 1 week
tuchtschool.
B. J. B. loopen op verboden grond
f 3 sub. I week tuchtschool. A. A. A.
id. id. 1 C. v D. 2 A. v. D. idem no.
1 f 3 sub. 3 weken tuchtschool no. 2
teruggave aan zijne oudei's. 1 D. II.
2 G. S. idem ieder f 2 sub. 1 week
tuchtschool. 1 A. S. 2 G. S. idem no.
1 f 3 sub. 3 dagen hechtenis, no. 2
f 3 subs. 1 week tuchtschool.
W. J G. overtrad artt. 17, 22 dor
Boterwet f 15 sub. 15 dagen hechte
nis.
W. J. R. idem f 5 subs,. 5 dagen
hechtenis, M, S. B. overtreding Leer
plichtwet f6 subs. 6 dagen hechtenis.
P. D. idem f 5 suibs. 5 dagen hechte
nis. J. K. idem f 10 subs. 10 dagen
hechtenis. L. v. d. M. idem f3 subs.
3 dagen hechtenis. J. M. over een
overweg gaan, terwij] oen trein in
aantocht is f 15 subs. 10 dagen hech
tenis. J. B. overtreding Trekhonden-
.Wöt f 4 subs. 4 dagen hechtenis. J. v.
D- idem f 2 subs 2 dagen hechtenis.
N. S. idem f 3 subs. 3 dagen hechte
nis. H. C. B. idem f 6 subs. 6 dagen
hechtenis. P. R. idem f 4 sub®. 4 da
gen hechtenis.
L. S., idem f ^ubs. 3 dagen hech
tenis; J. v. d. af, overtr, Ukwet f 2
su'be. 2 dagen hechtenisVV. H. de B-
idéui f 2 subs. 2 dagen hechtenis; G.
K.. overtrad, art. 473 W.v.Str. f 3
subs. 3 dagen hechtenisW. v. L.
overtreding vau de Vleesohkeuringswet
1919 20, sul». 10 dageai hechtenis A.
v. d. V., overtr. pol.verord. op de
Winkelsluiting f 4 subs. 4 dagen
hechtenis; G. D. overtreding pol. ver
ordening f 3 eubs. 3 dagen hechtenis;
C. L. id. id.1. J. L. id., ieder f 3
subs. 3 d'.h.
P. W. Th. B., art. 74 Politieverorde
ning Bloemendaal, f3 subs. 3 dagen
hechtenis; A. E. P., overtreding art. 7
Politieverordening Bloemendaal, f
subs. 3 dagen hechtenisP. Z., idem,
f 3 subs. 3 dagen hechtenis; P. W. Th.
li., idem, f 5 subs. 5 dagen hechtenis
J. L. Th., overtreding art. 77 Politie
verordening- Bloemendaal, f 5 subs. 5
dagen hechtenis; M. A. W-, het te Bloe
mendaal als bestuurder van een rijwiel
zich aan een 'motor vasthouden, f3
subs. 3 dagen hechtenis.
CU. S. het te Bloemendaal zonder ver
gunning roet een motorrijtuig op wegen
postvatten f 4 subs. 4 dagen hechtenis,
Cb S. idem idem, U J. v. A 0v-Ttr'ding
a<it 1, 15i 18, 19 en 2D der Motor ei'
Rijwielwet f 5 subs. 5 dagen hechtenis
W. E. idem 30 snbs. 10 dagen hechtenis.
S. H. L. idem f 25 subs. 10 dagen hechte
nis. It. de V overtreding art 465 lo or.
f 2C snbs. 10 dagen hoinwnis, A M. 6.
overtreding artt. 437 en 437 bis Sr. 2
inaal f 15 subs. 15 dagen hechtenis voor
elke boete.
GEVOjNDEN VOORWERPEN:
Terug te bekomen bjj: J. Kamerbeek,
6chotersiugel 161, kinderawnbandje. J.
Stavonuiter, Lombardsteeg 4, witte <luif,
A. v. Soest, B. Ottostraat U, eend, A. v.
Hensbergen, Klevorlaau J.3G, witte geit,
J. v. Djjk, Zocherstraat 55, keeshond, A.
v. d. Heyde, Rijksstraatweg 15, Schoten,
liondenpenniiig, Kennel Fauna, Parklaan
119: herdershond k(bastaard), zwarte her
dershond, zwart hondje, en grjjs-wiirte
kat, Q. Zomerdjjk, Noblotstraat 2, haven-
reserveboekje, Hoogors, Z. B. Spaarno 34,
Jongenspakje, Boelens, Kleverlaan 97,
gimunipopje, Vroom Dreosmann, Groote
Houtstraat 70, damesportemonnaio, T.
Rooseboom, Hoofmanstxaat 40, potlood,
C. Roemer, Rollandstraat 2e, zwarte sok
ken, Schweitzer, N. Kruisstraat 17,
schroef sleutel, Mieutjo Bonke, Burgwal
74, zwart kindersekoonfrje; 0. v. Soest, v.
O.'do Bruynstraat 77, sleutels.
VEILINGEN.
Afloop der veilingen, gehouden op
Donderdag 17 Augustus in „'t No
tarishuis".
No. 1. Het woon- en winkelhuis met
afzonderlijk opgaande bovenwoning
en erf aan de Scliagchelstraat No. 12
Kwart en .rood, J. G. Akersloot f 6375.
No. 2. Een liuis en erf aan de Rijp-
straat No. 5, J. Krikke f 1435.
No. 3. Een huis en erf aan de Lelie
straat 18b, P. Roolarit f 1910.
No, 4. Een huis en erf aan de Tette-
rodestraAt, No. 50, opgehouden f 8400.
No. 5. Een huis en erf aam het Be
gijnhof, No. 10, T. Kroon f 1900.
No. 6. Een huis en erf aam hel; Be
gijnhof, No. 12, A. Akersloot f 1405.
No. 8. Een huis en erf aan de Zuid-
Brouwensstraat, No. 13, J. B. Kroon
v. Diast f 1520
No. 9. Een huis en erf aan de Zuid-
Brouwersstraat, No. 15, J. B. Kroon
v. Diest f 1360.
No. 10. Een huis en erf aan de Zuid-
Brouwersstraat, No. 17, H. L. Louw
f 1320.
No. 11. Een huiis en erf aan de Zuid-
Brouwersstraat, No, 19, P. Strijdi
f 1325.
VAN HET DAK GEVALLEN.
Donderdagavond acht uur was dc 10-
jarige jongen C. O., wonende Lange
Poellaan, op het dak van een huis in
de Barendsestraat geklommen, om
daar een bal af te halen. Het ventje
had daarbij het ongeluk, van het dak
te vallen en kwam op het hoofd te
recht. Spoedig waren, leden van de
Eerste Ilulpvereenijjhig'Snelverband
aanwezig. Dr. K. E, de .Jong consta
teerde een hersenschudding. De jon
gen is naar de ouderlijke woning ver
voerdi
DE INBRAAK OP DEN KL. HOUT
WEG. Nader is gebleken, dat ten
huize van den heer E. PT. Krelage,
Kleine Houtweg 23, waar in den nacht
van Woensdag op Donderdag inbraak
gepleegd is, niets vermist wordt.
DRANKBESTRIJDING.
Men schrijft ons
Zondag 20 Aug. zal de Ncdexland-
sclie Jeugd-Cenlrale voor Drankbestrij-
ding-federatie van de 6 landelijke ge
heelonthouders-Jeugdorganisaties Jon
gelieden Geheclonih. Bond, Ned.- Bond
van Abstincnt-studcerendcn, Jeugdbond
voor onthouding, Chr. Kweekelingen-
Geh. Onth. Bond, Orde van Jong-Tem-
pelieren en Alg. Jongel. Geh. Onth.
Bond een Jeugddag houden op het
terrein van Mevr. Wüste aan de Hard-
draverslaan te Santpoort. Uit Haar
lem en plaatsen in den omtrek worden
deelnemers verwacht. Om 10 uur des
ochtends gaan de deelnemers van hei
Haarlemsche station naar 't terrein,
waar Herman Stekelenburg (uit
Utrecht), Wim Rijsdorp (uit Honselers-
dijik) en Joop Cohen (uit Utrecht) liet
woord zullen voeren, 't J. V. O.-koor-
tje zal zingen en Tine Pelt declameeren.
Tinus Willemse (Haarlem) zal dc spe
len en volksdansen leiden en verder
den dag opluisteren door z'n zang en
humor. Alles bijeen belooft een
mooie- blauwe Jeugddag te worden I
SCHOENENTENTOONSTELLING.
1Op de tentoonstelling voor schoen
en leder-industrie te Den Haag- zijn o.a.
de volgende bekroningen toegekend:
aan den heer A. Huykman, te Haarlem,
diploma voor gouden medaille in de
luxe maatschoenmakerij; gouden me
daille in de afdeeling luxe schoeisel
voor abnormale voeten; gouden medail
le van clen yoorzitter van 't tentoonstcl-
lingscomité; verguld zilveren medaille
'in de afdeeling best uitgevoerd luxe
onderwerk gouden medaille in de af
deeling leesiklaar schoenwerkdiplo
ma voor gouden medaille in de afdee
ling leesten door schoenmakers ver
vaardigd.
De Eerste- Nederlandsche Lederla-
•briek, te Haarlem, behaalde in de afdee
ling overioder een diploma voor ver
guld zilveren medaille.
SYNAGOGEDIENSTEN.
NED. ISRAëL. GEMEENTE
Sabbath: Vrijdagavonddienst bij tien
Ingang te 74 uur.
Ochtenddienst te 8 uur.
Middagdiemt te 14 uur.
Avonddienst Ie 9.2 uur.
Werkdagen: Ochtenddiensten: Zon
dags te 74 uur. Anders te 7 uur.
Middag- en Avonddiensten te acht
uur.
Talmoed Torah: fcSabbath: 12;14
uur.
Zondagavond te 7 uur. Andere avon
den te half aebt.
De Middag- en Avonddiensten op
de werkdagen, alsmede Talmoed To
rah, worden in het gemeentegebouw
gehouden.
ZEDENMISDRIJF. Door de re
cherche is gearresteerd de 72-jarige
P. B., wonende alhier, verdacht van
het plegen van niet te noemen han
delingen met minderjarige meisjes.
B. ontkent evenwel.
PERSONALIA.
Voor het examen teekenen M. O.
(acte M. a.) is geslaagd de heer D.
J. W. Janse te Haarlem.
EEN LASTIG PUNT.
Men schrijft ons:
Hedenmorgen omstreeks 9 uur,
kwam een met lange steigerpalen be
laden aangespannen wagen, op den
Schoterweg, nabij café Burgers in bot
sing met oen paal van de 'bovengrond-
sche trauiigeleiding.
De oorzaak lag in bet plotseling
moeten uitwijken voor een van de
Schoterbrug komenden tramwagen,die
dien palenwagen inhaakte.
Met die weinige ruimte tot manoeu
vreeren daar ter plaatse, kon een on
gelukje niet uitblijven. Alles liep be
trekkelijk gelukkig af, daar cte wagen
met een achterwiel vastliep in de
spijlen van de paal, nadat één steiger
paal, gelukkig ook zonder verdér on
heil aan te richten, van de kar was ge
slingerd.
Met vereende krachten trokken po
litie. publiek en bestuurder den wa
gen uit zijn vaste positie. De aandacht
wondt hierdoor opnieuw op bet lastig
verkeerspunt nabij de Schoterbrug ge
vestigd. Een verbetering zou reeds
zajn het wegnemen vau de geleiding-
paal en het bevestigen van de span
draden der tramgeleiding aan het be
trokken perceel.
Uitgaan.
Stadsschouwburg.
Zondag 20 Augustus komt het Ned.
Tooneelcnsemble van Rotterdam met
het bekende blijspel: „De Tante van
Charley", dat onlangs te Rotterdam
dertig keer is opgevoerd.
Het is niet onmogelijk, dat dit Eu-
gelsche blijspel dezen winter hier in de
oorspronkelijke taal wordt opgevoerd.
28 Augustus laatste voorstelling van
de Opera Italiana „La Tosca".
Binnenland
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij Kon^ Eesluit van 14 dezer is aan
mr. H. F.- Hesselink van Suchtelen, op
verzoek, met ingang van 1 Januari a.s.-,
eervol ontslag verleend als burgemees
ter der gemeente Wageningen, Jmet
dankbetuiging voor de belangrijke ea
langdurige diensten door hem als bur
gemeester bewezen;
Bij Kon.- besluit van 12 dezer is,
met ingang van 16 dezer, de directeur
van het post- en telegraafkantoor te
Ammerstol, D. Pronker, eervol onthe
ven van het beheer van dat kantoor en
benoemd tot commies- titulair bij den
post- en telegraafdienst.-
EEN NIEUW BOEK VAN DEN
EX-KROONPRINS.
Uit Berlijn wordt aan de Tel. ge
meld Ex-kroonprins Wilhelm schijnt
plan te koesteren, een door hem zelf
geschreven iboek (met oorlogsherinne
ringen uit te geven, dat hij „Erinnerun-
gen aus Dcutschlands Heldenkampf"
wil noemen. Aan het werk zullen tal
van kaarten worden toegevoegd.-
EEN BEROEP OP BURGE
MEESTERS.
De Nederlandöcbe vereeniging tot
afschaffing van alcoholhoudende dran
ken te Utrecht, heeft, zoo lezen wij,
in de Nederlander, aan de burge
meesters van Nederlandsdhe gemeen
ten een adres gericht, waarin o.m.
wordt gezegd:
„Al sedert jaren is er een streven
merkbaar om door middel van de zoo
genaamde „Sociale Wetgeving" mis
standen, verkeerde" gewoonten, drei
gende gevaren, die In ons maatschap
pelijk leven voorkomen, op te heffen,
tegen te gaan of te voorkomen. Veel
meer dan in vroegere tijden tracht
het gezag door middel van de wetge
ving het persoonlijk geluk van den
mensch te bevorderen en te bescher
men, omdat het zich ervan bewust is,
dat daardoor het volk in zijn geheel
op hooger peil komt te staan, waar
door de volkskracht zal toenemen, ue
volkswelvaart zal worden bevorderd.
Bij de uitvoering van die sociale
wetgeving is ook aan de gemeentebe
sturen een ruime plaats geschonken.
Wij kennen den grooten invloed, die
er van den Burgemeester kan uit
gaan op de geheele bevolking zijner
gemeente; wij weten hoe het welsla
gen van menigen socialen maatregel
afhankelijk is van den „geest", dien
de burgemeester in de uitvoerings
maatregelen weet te leggen.
Bovenal weten -wij, door ondervin
ding ook, welk een zegenrijken in
vloed er zelfs onbewust van den bur
gemeester uit kan gaan in het heltuig
van onzen strijd.
Gevallen zijn ons toch bekend, dat
het drankmisbruik beduidend is ver
minderd, omdat de burgemeester ver
standige maatregelen wist te nemen,
na overleg zelfs met de tappers, bij
gelegenheid van kermissen of ande
re gelegenheden. Voorbeelden zijn te
noemen, dat z.g.11. „beruchte dagen"
tot 't verleden zijn gaan bchooren,
omdat de burgemeester contact wist
to krijgen met ziju bevolking en haar
iets beters wist te geven. Het geluk
van geheele geslachten is verhoogd ge
worden, omdat door den invloed van
den burgemeester werd gearbeid aan
onderwijs en opvoeding.
Onder de maatregelen, hetzij van
den burgemeester, hetzij onder zijn
leiding van het gemeentebestuur, die
een en ander in de hand kunnen wer
ken, noemen wij de beschikbaarstel
ling van school- en andere gemeente
lokalen voor bijeenkomsten, die an
ders in drankhuizen zouden moeten
worden gehouden; subsidie aan de
drankbestrijding; overleg waar mo
gelijk en gewenscht met onthou-
dersvereenigingen ter plaatse; uitvaar
diging van tapverbod; kroegsluiting
op bepaalde dagen; krachtiger uitvoe
ring van enkele artikelen der Drank
wet, waaraan wel eens wat slap de
hand wordt gehouden, on* en?.
Laat ons daaop nog eens in 't bij
zonder uwe aandacht mogen vestigen.
Ook buiten het bestaan van een "spe
ciale wetgeving kunnen uwe handelin
gen voor onzen strijd van zoo groot
belang zijn.
En deze tijd heeft aan die handelin
gen, aan uw invloed zulk een groote
behoefte.
Eï dreigen zoovele gevaren thans!
De oorlog heeft den volkswil verslapt,
het zedelijk besef doen verminderen,
de volkskracht verzwakt, het economi
sche leven ernstig geschokt. De hui
dige maatschappelijke positie van zoo-
velen dreigt een gevaar te worden
voor het behoud van de noodige eigen
waarde.
Door het onderwijs, de ontwikke
ling, de gelegenheid 'tot goede ont
wikkeling te bevorderen, door ledig
gang te voorkomen, door leiding te
geven, door alles wat „goed" is te
steunen, kan er door u zooveel, zoo
onnoemlijk veel worden gedaan tot
beteugeling van dat groote volksge
vaar „het alcoholisme". Moge daartoe
ons beroep -op u niet vergeefsch zijn
PRACTtSCH ONDERWIJS BETREF
FENDE DE VERVALSCHING VAN
VOEDINGSMIDDELEN.
Door den redacteur van het „Maand
blad tegen Vervalschingen", werd op
het jongsto internationale congres
betreffende het onderwijs op de Huis
houdscholen, in een dier zake uitge
bracht rapport gewezen op het hooge
belang van het practische onderwijs
betreffende de vervalschingen van
voediugs- en genotmiddelen. Door
cenige sprekende voorbeelden werd
daarin aangetoond, dat de met schei
en natuurkunde niet of slechts hoogst
oppervlakkig vertrouwde huisvrouw,
een steun kan zijn voor de knoeiers,
natuurlijk ten nadeele vau de finan
ciën en c)e gezondheid van haar ge
zin. Eenige 111 genoemd rapport aan
gehaalde staaltjes volgen hier.
Een huisvrouw beldaagde zich bij
afsar bakker, dat het brood niet wit
genoeg was do man liet zich op
raad van een collega bepraten, om
het eens met een weinig aluin te „ver
beteren" en de huisvrouw was
volkomen tevreden met de verbete
ring van de kleur, zonder naar de
oorzaak te vragen een nieuwe
vervalscker werd geboren!
Eon tweede dame beklaagde zich
dat de roode wijn en de azijn zoo
licht van kleur waren (hoewel een la
ter ingesteld onderzoek bewees dat
beide volkomen normaal samengesteld
waren); de leveranciers bang een goe
de klant te verliezen vermengden de
vloeistoffen met de noodige kleurstof
en de vervalschte waren werden
als „belangrijke verbeteringen" be
groet!
Doch niet alleen de onkunde op voe-
dingsmiddelengebied roept vcrval-
schers in 't leven ook de onschuldi-
gen moeten dikwijls er door boeten.
Dit bewijst hel volgends niet oninte
ressante geval. Een huisvrouw had
een perziken-compöte bereid in een g
emailleerde pan, en constateerde hij
het koken dat het aanvankelijk kleur
loos sap langzamerhand een duide
lijke violette kleur aannam. De leve-,
vancier der perziken werd beschul
digd en verloor zijn klant, hoewel hij
absoluut onschuldig was. Hoe was
deze kleur ontstaan? Indien de huis
vrouw eenig begrip van scheikunde
had gehad, zou zij begrepen hebben,
dat de geringe (geoorloofde) hoeveel
heid salicylzuur in de perziken de
violetteverlcleuringen veroorzaakt had
door de verbinding met de sporen
ijzer die van het email afkomstig wa
ren.
De conclusion van het voornoemde
rapport betoogden de noodzakelijk
heid dat op de huishoudscholen spe
ciaal practisch onderricht gegeien
moet worden, daarbij ondersteund
door collection vervalschte monsters
uit den handel betrokken, in verge
lijking met zuivere artikelen, welke
als standaard monsters moeten dio
n en.
Op deze wijze is der toekomstige
huisvrouw do beste gelegenheid gebo
den om krachtig nuile te werken in
den strijd tegen de vervalschingen.
BEZUINIGING, EEN NIEUWE
COMMISSIE.
Naar aan het orgaan van den Bond.
van Ambtenaren bij departementen
van algemeen bestuur wordt medege
deeld, is bij beschikking van flen mi
nister van binnenlanasciie zaken, tij
delijk voorzitter van den raad van
ministers, een commissie ingesteld
met de opdracht, de regeering van ad
vies te dienen over maatregelen van
algenieene strekking, welke, ter ver
krijging van bezuiniging en in het be
lang van een goede organisatie, ten
opzichte van het burgerlijk rijksperso
neel zuilen zijn 10 treffen en over de
te volgen gedragslijn ten einde een
doelmatige en uniforme toepassing
van die maatregelen te verzekeren.
In die commissie zouden zijn be-»
noemd; tot lid en voorzitter: de heer
E. P. Westerveld, directeur--generaal
der posterijen, telegrafie en telefonie;
tot leden d^eeren rnr. J. Donner,
raad-adviseur hij het departement van
justitie; A. Mastenbroek, hoofdcom
mies bij het departement van arbeid;
mr. L. J. A. Trip, thesaurier-gene
raal bij het departement van finan
ciën, en C. 3. Th. Zaalberg, directeur-
generaal van den arbeid. De commis
sie brengt geenerlei verandering in
de taak en de positie van bestaande
commission van overleg.
PASPOORTKOSTEN IN DE VER-
EENIGDE STATEN.
De Nederlandsch-Amerikaansch®
Kamer van Koophandel to Amsterdam
meldt:
In het voorjaar van 1920 heeft het
Congres van de Vereenigde Staten een
wet aangenomen waarbij met ingang
van 1 Juli 1920 de kosten voor het
verleenen van een Amerikaansch pas
poortvisum gebracht werden op 16
doll., deze waren te voren 'i doll. Hier
bij dient opgemerkt to worden, dat
terwijl do Vereenigde Staten dezen
stap achteruit derten, verschillende
Europeesche landen bezig warm- vi
sums af te schaffen en sommige sta
ten zelfs do passen zelf.
Om verbetering te brengen in dezen
toestand is de Merchants Association
of New-York langer dan een jaar
voortdurend hezig geweest, en het ge
volg hiervan is dat op 30 Juni jl. door
Representative Mills van New-York
een wet werd ingediend, waarin wordt
voorgesteld een aanzienlijke verlaging
van de Amerikaansche paspoortkos-
ten.
Voor het verleenen van hei visum
zullen deze teruggebracht worden
van 10 dolt. tot 2 auli. De Minister van
Buitenlandsch© Zaken zal echter de
bevoegdheid hebben om uu
verhoogen voor eiken vreemdeling af
komstig uit een staat waar een hoo
ger bedrag wordt geheven van Ame
rikanen.
Do Merchants Association hoopt dat
personen en vereenigingon welke bij
deze verlaging belang hebben, naar
Washington zullen schrijven aan de
Chairman of the House Committee on
Foreign Affairs, Hon. Stephen G. Por
ter, en aan den Chairman of the Se
nate Committee on Foreign Relations
Hon. I-Ienry Cabot Lodge, dat zij het,
zouden toejuichen indien deze wet
zou worden aangenomen. Dat zal
waarschijnlijk zeer bijdragen tot een
spoedige behandeling van 't voorstel.
De Merchants Association zal onder-
tusschen haar pogingen ten' gunste
van deze wet onvermoeid voortzet
ten.
HET CENTRAALSTATION TE
AMSTERDAM.
Wie thans op het Centvaal-statiorv
te Amsterdam eens zijn oogeu goed
den kost geeft, ontwaart allerwegen
verbeteringen. De uitbreiding builen
en in het station ia oorzaak geweest,
dat er ook aan het bestaande een en
ander verbeterd en vernieuwd moest
worden. De „Telegraaf" heeft er eens
naar geïnformeerd bij den station
chef. den heer Krapels, die bereid was.
van voorlichting te dienen.
Zoo is daar dan in de eerste plaats
het seinhuis, dat door middel van de
bekende commandobrug met hei bu
reau van den heer Krapcis verbonden
is. Het oude seinhuis, dat dient om
het binnenkomen en het vertrek van
de treinen te regelen, is van hout.
Door de uitbreiding der perrons en
der sporen is het tc klein geworden
er. thans is men bezig het door een
ander tc vervangen. Dit nieuwe huis
is veel grooter en van plaatijzer. Daar
liet onmogelijk is het oude eerst uf te
breken, wordt het nieuwe er omheen
gebouwd. En zoo doet zich het ver
schijnsel voor, dat zich 111 het midden
van liet station een seinhuis in een
seinhuis staat. Dat den beambten
door het hameren en het elcctrisch
klinken der ijzerplaten het werk min-