HAARLEM'S DAGBLAD
UNITED TELEGRAPH
Buiteiilaiikfi Overzicht
jStoomvaai'tliericIiten^
Onze Lachhoek
Rechtszaken
VERITY Co.
WOEMSSAG 23 AUGUSTUS 1922 TWEEDE BLAD
DIENST VAN DE
BERLIJN ALS WARENHUIS.
(Particuliere oorreapondeatie.)
Berlijn rust uit.
Lie Rijksdag is op reces, nauat de
wetten ter bescherming van de repu
bliek en de gedwongen leening zijn
aangenomen. In politiek opzicht
heerscht er windstilte en zeifs de
Beiersche quaeatie is niet bij machte
oo aandacht gaande te houden.
Daarover behoeft men zich niet al te
zeer te verwonderen ,al waa het al
leen maar omdat de alcohol -statis
tiek uitwijst, dat het verbruik var.
alcoholische dranken hel grootst is
o.m. in cl© Pfaiz, waar, zooala men
weet de wijn van internationale re
pulalie is. en in Beieren dat niet
Munchen als centrum de eerste plaats
Inneemt van de statistiek hetrefien-
oe het bierverhruik. Uit dezen ge
ziiciusiioek ploegt de Berlijner, die,
ondanks ^alie tegenslagen zijn ge
moedelijkheid en humor nog met ver
loren heeft, de geheele afscheidings
beweging van Beieren te beschou
wen, omdat hi] nu eenmaal weel, dat
„die wild© Baiern" in den grond
van de zaak nog zoo kwaad niet zijn
en zeker voor rede vatbaar, in iy 14
vertelde een Berirnsck spotolad, dat
een Duit6cker een gevangen genomen
ofneter had voorgehouden, welk etn
miauaad Frankrijk aan de beschaving
beging, doordat het Senegal aigers en
andere svilden op het Europzesch
oorlogstoon eel losliet.Lie JFraüsokmnu
hau aiieen geantwoord met cte viaag.
Ru u. heot u niet de Beioreii i la, het
politiek temperament van de Beieren
brengt hen er toe, hij het minste of
geringste in verzet te somen itgen
Pruisen en hel Ltijk. Gezegd moet
worden, dat het, i» attache Noorden
ten opzichte daarvan gewoonlijk veel
wusheid aan den uag legt en uok nu
mot veel beieid toenadering lot graaf
Leichenfeid heeft gezocht, die Wirtli
veel nader staat dan de overijverige
Booiaai-democraLisone aanhangers
van den rijkskanselier golooven.
l)e Berlijner heeft dus zijn c-ehou-
ders opgehaald en is op reis {..gaan,
we. wetend, uat Boierscn© Saueroia-
teu nooit zoo heet woraen gegeten
ais zij worden opgeaiend. i'och
heersent er met, wal men loerut een
vacantiesteimming. Van buiten fii
binnen maakt Herlijn den Indruk v an
een reusachtig warenhuis >1) men
treft er iiauvvenjkte een mensohclijk
wezen aan, uat men niet n «i <n'>-
gorie „kooper" of „verkoopsr" kan
iudeelen. Alles staat op /akelijksn
grondslag en dat voelen wii, na vier
jaren republiek wellicht sterker dan
ooit. De oorlog en die na-oorlogsche
conjuctuur k&txuerw van iedereen ©en
koopman gemaakt, ©en menigte
nieuw© bestaansmogelijkheden ge
schapen en zeer velen tot den klein-
hanoel gebracht. Men valt nis hel
ware over dergelijke nieuwe zakon-
11 edenzij typeeren op het oogonblik
de wereldstad. Daar zijn u/.leresrsl
de zaken doende kinderen, een post
segeihanocnaareen achtjarige wi. ,o>-
iongen.
Ook vroeger verzamelden de kinderen
posucgels, maar toen was het toch al
tijd maar een liefhebberij. Thans ech
ter doen zij er zaken mee, koopen en
verkoopen. schaffen 2ich van de winst
nieuwen voorraad aan, dien zij dan
weer met winst van de hand doen. Nau
welijks hebben zij het a, b, c. geleerd of
zij corresoondeeren reeds met buiten-
landschc zakeii-vrier.den, doun hun aan
biedingen en vragen wederkeenK offei-
ten. Niet alleen handelen zij in postze
gels, 'maar op meer dan een Bcilijnsche
school is onder de leerlingen een leven
dige valuta-handel geconstateerd. Wel
iswaar geen meuw, maar des te talrijker
Vei tegenwoordigd type is het kind, dat
op bedelarij is afgericht. Ondervoede,
verwaarloosde, vier- tot tienjarige kin
deren jwervcu door de café's, restaurants
cn drukke siraten om bloemen, prent
briefkaarten en lucifers te verkoopen.
Hun sinistere reclame is het droevige
gezicht met de holle, diep in hun kassen
liggende oogen en. met tranen kunnen
zij het zelfs tot een klein kapitaaltje
biengen. Deze zaak bloeit vooral sedcr.
Berlijn door vreemdelingen wordt ovei-
stroomd, die, als zij wat men hier noemt
„valuia-stark" zijn, meestal ook een goed
hart hebben en het als hun plicht be
schouwen de liefdadigheid in het open
baar en in het groot te beoefenen. Be
delaars in de goede oude bcteckems
van het woord, vindt nten bijna niet
meer. Ieder heeft zijn branche en de
afdceling lucifers-verkoop is daarbij he
meest in trek.
Hei besth schijnt het den musicecren-
den bedelaar te gaan. Er is b.v. dagelijks
voor liet Adlon-hotel concert van bedel-
muzikanten; een blinde harmonicaspeler
en een violist uit een of andere achter-
buurtsche bioscoop, die even afgetobd
is als zijn spaarzaam behaarde strijk
stok. Er is daar altijd een groot publiek
en de kunstenaars trachten met de na
tionale liederen het Bcrlijnsche pairiot-
tenhart sneller te doen kloppen. Iedereen
is zeer ontroerd, maar in het bijzonder
do vioolspeler zelf, die in voortdurende
extase de oogen sluit als een Weensche
operettediva, die „Servus Du" zingi.
Entree wordt niet geheven, maar naasi
den harmonicaspeler slaat, speculeerend
op de goedgeefscklieid, een bord met
het opschrift „Ganzhck erblindet". Hon
derd passen verder een aangrijpend
beeld; twee oorlogsinvaliden, die door
het zingen van straatliedjes een pen
sioentje trachten aan tc vullen. Er is
nog een derde categorie van deze mu-
ziekmakende bedelaars en wel van hen,
die zich er op toeleggen, in de nabijheid
van de kazernes op te treden. Daar
wordt op het hart van de dienstmeisjes
gespeculeerd, want niet de klanken van
soldatenliederen woidt de weemoedige
herinnering aan zijn majesteits-greua-
diers of lijfwacht cn hoe zij verder
mogen heeten, opgewekt, en van de
sentimentaliteit tot de mildheid is ei
maar één slap.
Wij gaan een zijstraat van de
Friedrichssirasse in. Uit een menschen-
kluwen klinkt een geweldige stem van
iemand, die met van overtuiging over
slaande stem iets beweert. De oninge
wijde denkt het eerste oogenblik, dat
een sliaaimeeting gehouden wordt, maai
bij nader onderzoek blijkt het een van
de vele gelegenheidskooplieden te zijn,
die met een kar of een tafel op straat
staan en ons er van trachten te doordrin
gen, dat wij er on? geheele leven berouw
van zullen hebben, wanneer wij van ihen
geen patent-parapluie, pateni-sokophou-
ders, patent-stofdoeken of patent-
schoenzoolspijkertjes koopen. Dit soort
kooplieden muni uit' door een pbenome-
naal redenaarstalent en ik heb zoo'n sul
vermoeden ,dat het bij de oprichting der
republiek overbodig geworden partij
propagandisten zijn. Hum voordracht
duurt meermalen tien minuten en ein
digt steeds met de verklaring„en
bij mij kost het niet 50, 40, 30, 20
maar slechts 15 markl" Dit slot getuigt
van het psychologisch talent van den
redenaar, want bijna altijd zijn er ten
slotte één of' twee menschen, die het
artikel met gebruiksaanwijzing nemen
net tevreden physionomie verder
gaan.
Het eigenaardigste type van den gele
genheidskoopman is de wonderlijke,
kleine „Schieber", die van 's morgens
vroeg tot het sluitingsuur in een of mee.
café's zit. Zijn magazijn is belichaamd m
een klein, wat morsig notitieboekje,
rin hevige transacties per waggon
genoteerd staan. Die waggons bestaan
uitsluitend in 's mans verbeelding, al
hoopt hij nog eens deze waggons te
verkoojien. In deze verwachting leeft hij
even gelukkig als een korist in het voor
uitzicht, eens een prima-donna te wor
den. Het bedrijfskapitaal is van 500 tot
1000 Mark en de waar, die deze Schiebe.
werkelijk verkoopt, bestaal wellicht uit
ex-gebanderolleerdc sigaretten, uit zak
doeken, porseleinen schaaltjes, kleerbor
stels, tandenstokers, een zilveren ring
of een Zenilh-horloge. Wij behoeven bij
den kleinen „Sohieber" niet bang te zijn
voor opeenhooping van kapitaal, want
na de kleinste zaak zit hij onmiddellijk
aan de speeltafel in zijn café en weldra
zijn de gelden weer in de groote circu
latie opgenomen. Voor den oorlog had
den deze lieden geen andere bezigheid
dan het kaartspel. Nu heeft ook hen de
handelskooris te pakken. Zij allen zijn
schipbreukelingen, die van den eeneiw
dag in den anderen leven en 75 be
hoort tot de intellectueelen. Wanneer
ziet, hoeveel energie zij bij het
kaartspel verspillen, krijgt men den in
druk, dat zij bij den herbouw der ver
woeste gebieden beter op hun plaats
zouden zijn*
G. B.
DE PREMIER VAN DEN IERSCH EN VRIJSTAAT GOLLINS IN EEN
HINDERLAAG GEDOOD.
BERLIJN NIET PESSIMISTISCH EN NIET OPTIMISTISCH OVER
DB SCHADELOOSSTEL LINCSQUAESTIE,
DE BEIER3CHE QUAESTIE OPGELOST,
JAVA BENGALEN- LIJN".
KED1RI, vertrok 20 Aug. van RangoOD
tair Java.
JAVA PACIFIC LIJjN.
ARAK AN, v. Java naar Snu Francisco
vertrok 17 Aug. van Kobe.
STOOMV. MIJ. OOEAAjN.
AGAPENOR, v. Batavia naar Amster
dam, pass. 21 Aug. Gibraltar.
GLAUOUS, v. Japan naar Rottendam,
•r. 18 Aug. to Penang.
MENTOR, van Japan nnar Rotterdam,
r. 19 Aug. to Hongkong.
Weer heeft
oen politieke moord In
Ierland
plaats gehad.
Men seint ons uil Londen
Michael Collins (de minister-president
der Iersclie Vrijstaat) is in een hinder
laag bij Bandon (graafschap Cork) dood
geschoten.
Voor nadere bijzonderheden over deze
nieuwe gruweldaad verwijzen we naar het
eerste blad.
De burgeroorlog in Ierland leidt wel
tot droevige gevallen. De Valera en zijn
mannen zetten den strijd voor de vrije
republiek tot het einde voort en dal zij
daarbij niets ontzien, blijkt nu wel uil
het feit, dat zelfs het hoofd van den Ier-
schen vrijstaat, Collins, als offer moest
vallen.
Of de vrede in Ierland en dc Iersche
zaak zelf daardoor gediend worden is
zeer te betwijfelen.
Verder is er heden niet veel buiten-
landsch nieuws.
De besprekingen tusschen de te Ber
lijn vertoevende geallieerden van de
Commissie van Herstel en vertegen
woordigers van de Duitsche rijksregee-
ring
over de Duitsche
schadeloosstelling
zijn voortgezet. Aan den rijkskanselier
werd verslag uitgebracht over het ver
loop vtin de gevoerde onderhandelingen.
Heden vindt een ministerraad plaats,
rin men zich met deu stand van za-
zal bezighouden. In alle aan de be
sprekingen deelnemende kringen is men
er over eens, dal over het verloop
besprekingen met de beide gedele
geerden van de Commissie van Herstel
een volledig stilzwijgen dient te worden
bewaard. Alle tot dusverre over den
stand der onderhandelingen verspreide
berichten berusten dus op veronderstel
lingen.
Naar door officieele kringen wordt
verzekerd, is er noch reden voor opti
misme, noch voor pessimisme ten op
zichte van het verloop der besprekingen
met de entente-vertegenwoordigers. Ue
onderhandelingen verkeeren nog slechts
in een beginstadium en zullen naar alle
waarschijnlijkheid verscheidene dagen in
beslag nemen.
De kwestie van rechtstroek-
sche besprekingen tusschen
Frankrijk on Duitsehland.
Uit Berlijn wordt daarover gemeld
Inzake de persberichten over directe
onderhandelingen tusschen Fransche en
Duitsche indusirieelen, zijn de bladen de
meening toegedaan, dat de vorming van
een economisch continentaal bloc, waat-
bij Engeland zou zijn buitengesloten,
niet op het programma der Duitsche
regecring kan staan. De voortzetting
der Fransche retorsie-maatregelen doet
ook het openen van besprekingen van de
zijde van Frankrijk twijfelachtig schij-
Do redo van Poincaré
die we in ons vorig nummer »pnamen,
trekt zeer de aandacht.
De Fransche pers is er mee ingenomen.
De Petit Parisien" is van meening,
dat de rede, ondanks haar flinkhelu.
vol gematigdheid is en hartelijk
genover Engeland, dat echter moet
begrijpen, dat een Franscn-Engelscho
yrienuschap onmogelijk is zonuer een
vo.komen gelijkheid tusschen heide
groute naties en dat het ontoelaatbaar
is om de Duitsche schadevergoedin
gen en tie ïntergeallieord© schulden
op gelijken voet te behandelen.
De „Action frangaise" waardeert
het vooral, dat Poincaré den nadruk
legde op het recht voor Frankrijk om
ecu Fransche politiek te voeren.
De „Hornino Libre" scnnjft, dat
Pomcaré de getrouwe tolk is van de
nationale gedachte, die optreden
eisebt.
De „Echo de Paris" constateert met
voldoening, dat do rede van Poincaré
getuigt van de vastbeslotenheid om
zoo noodig tot een onafhankelijker po
litiek over te gaan".
Het radicale, blad „Ere Nouvelle"
betreurl, dat het verdrag van Versail
les voor Poincaré heilig n.ijit o.schoon
het in zijn opzet onrechtvaardig is.
De „Journco lnduslrielle" Loopt,
dat Poincaré ue economische realitei
ten zal bestudeer en, want de politiek
is slechts ech methode en de econo
mische quaesties zijn feiten. Een me
thode, die niet op feiten berust, is
een slecnte methode.
De Duitscne pers ziet in dc door
Pomcaré to Bar-ie-Duc uitgesproken
rede deels eon oorlogsverklar'ng van
Lloyd George, deels een nieuwe ver
loochening van Duitschland.
De rechtsche pers eisebt van de
rijksregeering, dat zij energiek stel
ling zal nemen telgen de ongehoorde
bedreigingen en de ongerijmdheid
daarvan ten aanzien van het verdrag
van Versailles.
De ,,'fagliche Rundschau" meent,
dat Poincaré onder allel omstandig
heden bij een negatief resultaat der
1' rlijnsche besprekingen voornemens
is zelfs ten koste van een volledige
breuk met Engeland, zich onbeperkte
vrijheid van handelen te verzekeren.
De „.Deutsche Allgemeine Zeitung"
ziet geen vooruitzichten op vrede en
overeenstemming, indien ook de Ber-
lijnsche besprekingen in denzelfden
geest gevoerd worden.
De „Vossische Zeitung" betoogt:
„Zoolang uit daden blijkt, dat de kans
op redding steeds kleiner wordt, be-
teelceot de door Poincaré gegeven
verzekering, dat Frankrijk geen ver
overingen zal ondernemen en ook zijn
tegenstanders recht wil doen weder
varen, zeer weinig.
Hot „Berliner Tageblatt" merkt
op, dat het vasthouden van Poincaré
aan productieve onderpanden bewijst,
welk een welwillende crediteur Frank
rijk is en wat men van Poincaré's be
wering, „dat bij Duitschland niet tot
slavernij wil brengen" gelooven moet.
De Oostennjksciie bondskanselier
Seipel neeit omuent zijn onuerhoud
niet den Tsjechiscnen mini ter-presi-
denl aan persvertegenwoordigers te
Bet hjii meocce e dal hij Benes er
op gewezen heeft, dat
de toestand in
Oostenrijk.
buitengewoon verergerd is uoor het
resultaat van u© a,unaeusciie conlo-
renlie, daur op deze couierentio ue
quou-ii© van de bmtenlandsche cre-
uieieii voor Uusitur.jk nauuciijhs is
aangeroerd en nu weer naar den Vol-
Ktnijoud verwezen is. De dringende
viaug, weike beipel den Tsjecliiscnen
iiiiiiister-preaideiil heeft geleld en
aieni,| mans aaü ue Keneele were.u za.
ouuen, 13 deze, ol het niet heter zou
zijn, init Ctnnual-Europteocüe pro-
uieuin op het tapijt te brengen, d.w.z.
ue vraag, of niet Oostenrijk op andere
wijze uit zijn economische en finan-
cioeie moeilijkheden een uitweg muei
zoelten, nL den weg van een econo
mische aansluiting bij een buurstaat
of een groep van staten.
Seipel nau bij Benes zoowel voor
den ernst van den geiieelen Europee-
scben toestand als speciaal voor de
Üostenrijksche moeilijkheden volko
men begrijpen gevonden. Benes' hoop
is, dat de VaLjacmbond m staat zaï zijn
Oostenrijk zooveel hulp te vorleenen,
dat het verdrag van St. Germain kan
ixijven voortbestaan.
Verder deelde Seipel mede, dat de
Ooetenrijkscbe regeering niets heelt
verzuimd, maar zich onmiddellijk tot
den jiresident van den Volkenbonds
raad heeft gewend en zich ook met
den voorzitter van de fmancieole com
missie van den Volkenbond in verbin
ding zal stellen, opdat Oostenrijk een
normalen, vreedzamen en organischen
uitweg uit zijn moeilijkheden zal kun
nen vinden. Zij heeft dezen stap ech
ter niet met groote verwachtingen
gedaan. Wat Seipel van Benee hoor
dc heeft hem echter weer hoop ge
geven.
Op de vraag, lioe*het stond met de
quaesti© van de aansluiting van
Oostonrijk bij
Duitschland.
antwoordde Seipel: Indien van aan
sluiting bij een vreemde regeering
sprake is, dan is het natuurlijk, dat
Duitschland het eerst in aanmeiking
komt. Seipel's meerling is, dat d©
s-agboonien tusschen de Miiiden-Euro-
peesche staten eenmaal moeten val
len en dat tusschen alle staten goede
economische betrekkingen zullen ont
staan. In dit kader van alle Centraai-
Europeesche landen moet dan ook
Hongarije worden opgenomen.
Vsp&preki nieuws
HET PROCES TE MOSKOU.
.Onmiddellijk na de voorlezing van
het vonnis tegen ae sociaal-revolution-
nairen hebben alle Sovjet-bladen van
den raad van volkscommissarissen
order gekregen ont het vonnis niet af
to drukken, aleer d© discuesie, dooi
den raad begonnen omtrent dat von
nis, ten einde is gebracht.
'l'rotzki heeft in den loop dier dis
cussie een rede gehouuen, waarin hij
herhaalde malen er op aandrong, dat
men dc veroordeelden zou fusilieeien,
maar hij kon geen meerderheid ver
werven. Een zeer krachtige oppositie
1 daartegen ging uit van Krestïnski, 'die
per vliegtuig uit Berlijn was geko.
men. Krestinski verklaarde, dat bij
met het oog op de verplichtingen die
men ten congress© der drie internatio
nalen te Berlijn op zioh had genomen
en in verband met de opinie van het
Oost-Europeasche proletariaat over
het proces tegen de sociaal-rcvolution-
nairen, besloten had om niet mecJ
naar Berlijn te gaan, wanneer liev
doodvonnis zou worden ten uitvoet
gelegd.
De veroordeelden zijn op last van
Trotzki naar het gebouw der politie
ke staatspolitie (Tsjre/.wytsjajka) over
gebracht.
Na de voorlezing van het vonnis zijn
nog een honderdtal personen gearres
teerd, die naar den afloop van het
proces kwamen hooren
DE HANDELSBETREKKINGEN MET
RUSLAND.
Krasslti heelt m een onderhoud mei
journalisten vermaard, dat de Poo,
sche minister btrassburger hem bad
gevraagd of de Sov jet-regeerwg e.
niet me© accoord zou gaan, wanneer
tien verschillenucn econonnschen or
ganen werd veroorloofd op eigen ge
zag handelsbetrekkingen mei nut bui
tenland aan te knoopen en af te wik
kelen, waarmee dus net staatsmono
polie op den buitenlandschen handel
zou komen te vervallen. Kra^siu z©ï,
dat West-Euiopa, uat uit s>o\jut-Rin
lands moeilijkheden munt wn siaan,
zich, gelijk ook hier geschied is, b.j
voortduring richt tegen bet staats
monopolie der Sovjets op den buiten-
landscnen handen, ornaat dat nog liet
eenige is, dat aan de expansiezucnt
Uer Europeesche kooplieden in den
weg staat.
DE SOVJET EN ANGORA.
Nu het welhaast zeaer is, dat de
conferentie te Venetie zaï woruen ge-
nouden, (loet Moskou pogingen, om
dez© conferentie te doen mul ukken,
aldus wordt uit ConatautinopéJ aan
d'i „Chicago 'tribune" gcinejrt. Wan
neer Griekenland en Tuikije vreue
zouden s-iuiten, zou Rusland oh eeni
ge actieve vijand der gealliccruen
overblijven. ïen eiriue het entliousias
me der regeei ing van Angora te tem
peren hoeft Moskou Riza Noor Bey,
den gezant van Moestjfa htmai in
Rusland, naai- Angora gezonnen met
nieuwe aanbiedingen voor hulp m
den vorm van geld en militaire voor
raden. Om te bewijzen, dat hei hun
hiermede ernst is, hebben de Sovjets
reeds 24 Duitsche vliegtuigen te S:im-
soen gedebarkeerd. De voortduring
van het Grleksch-Turksche conflict is
van het grootste belang voor Rn land.
Het is het eenige middel om Turkije
als bondgenoot te behouden. In zijn
hart is de Turk bang voor den Rus,
hetzij hij bolsjewiek dan wel impe
rialist is, maar hij heeft uit noodzaak
met hem ©en verband gei loten, dat
hoofdzakelijk ten voordeele van Rus
land is. Het verdrag veroorlooft Mos
kou om een sterke positie in den Kau
kasus te handhaven en bezit alleen
waarde zoolang de Turken niet zijn
gepacificeerd- De werkelijke houding
van Moskou tegenover Turkije wordt
echter onthuld in een rede, die Kar»
Radek onlangs hield, toen hij de Duit
sche kolonisatie in het Kaebangmied
besprak. Raden zeide: „In het district
Novorossisk zou Duitsche kolonisatie
door artillerie-reserves en pioniers,
kunnen worden vertegenwoordigd die
van Novorossisk een sterkt© zuuden
maken gericht legen eiken aanval
van de zijde van het chauvinistische
pan-lslamUme in Klein-Aziê.
AMERIKAANSCHE GELDEN NIET
AAN DE VALERA BETAALD.
Uit Londen wordt ons gemeld: De
Falera beeft ©en ernstigen tegenslag
geleden van do zijde der Vereenig-
de Staten. Namens Mic'.ael Oollins,
bet hoofd der voorloopigo regeoring
van den Ierscben Vrijstaat, was het
verzoek gericht tot het Hooggerechts
hof to New-York, een bevel uit te
vaardigen, krachtens hetwelk de plaat
selijke Banken aan do Valera en zijn
agenten de gelden niet zouden mogen
uitbetalen, bijeengebracht voor de
Iersche republikeinsche zak. Er werd
betoogd, dat Ierland thans een natie
was. dat do Valera, die zich tegen de
huidige regeering verzotte, een vluch
teling was en niet gerechtigd om geld
te ontvangen, en dat, indien aan de
Valera of zijn volgers vergund werd,
geld te bezitton, dit zou worden aan
gewend om de revolutie verder door
te voeren, waardoor de burgeroorlog
noodeloos zou worden verlengd.
De rechter Buri; stond het verzoek
toe en vaardigde een tijdelijk verbod
uit. Het bedrag der fondsen in quaes
tie was, naar men mededeelde, 11/2
millioen dollar in effecten en 800.000
dollar in contanten. Het verbod wordt
te New-York aangeduid als de eerste
erkenning van den lerschen Vrijstaat
door oen buitenlandsche rechtbank.
EEN DREIGENDE SPOORWEG
STAKING IN ENGELAND?
De quaestie der loonen van het werk-
plaatspersoneel bij de spoorwegen be-
Jan: Vader
VLEIEND.
de jongens vaa
j <i ii vkiuui, ecu van uc jonj
mijn klas zei, dat ik op u lijk.
Vader: En wat heb je gezegd?
Jan.- Niels die jongen is veel ster
ker dan ik.
Een vervelend man sprak op dc so-
:ieieit een medelid aan, die niet bij»
onder op een gesprek met hem ge
teld was.
Ik ben gisteren uw huis nog voor-
Dank u zeer! was het beleefde-doch
bijgegaanl begon de vervelende,
•eelzeggende antwoord.
dreigt, zoo melden de Engelsche bladen,
den vrede op de spoorwegen. De spoor
maatschappijen stellen voor den oorlogs
toeslag van 2621 shilling met drie maan-
delijksche termijnen van s'A shilling eik
te verminderen en wel te beginnen niet
31 Juli. De maatschappijen stellen zich
op het standpunt, dat zulk een ver
mindering reeds aanvaard is door het
werkplaatspersoneel builen de spoor
wegen. Zondag gehouden massavergade-
ringen van spoorwegpersoneel hebben
een motie aangenomen, die zegt dat bel
oorstel der spoorwegmaatschappijen
een aanslag is op wettige overeenkom-
het vakvereenigingsbes'.u'tr op
draagt, om met alle middelen ..an dezen
islag weerstand te bicden en op
alle spoorwegmannen een beioep doet
om zich in dezen aaneen te sluiten. Tho
mas, de leider der spoorweglieden, ver
klaarde echter in de rede, die hij e
Chester hield en waarvan ons reeds in
ander verband een uittreksel is ge.
seind, dat hij geen spoorwegstaking zou
leiden, indien hij op andere wijze een
eervolle oplossing kon bereiken.
BEIEREN EN DE DUITSCHE
REPUBLIEK.
Uit Berlijn wordt gemeld
De Bcrlijnsche overeenkomst tusschen
de rijksregeering en de Beiersche regee
ring werd Dinsdag van kracht. De Beier-
sche gezant je Berlijn, Von Preger, heeft
de rijksregeering medegedeeld, dat
zoowel de Beiersche regeering als de
partijen uit den Beierschen Landdag
haar goedkeuring aan de overeenkomst
hebben gehecht. Het ontstaoe conflict
tusschen Berlijn en Müncben wegens do
wet ter bescherming van de Duitsche
republiek is daarmede dus definitief tot
;en oplossing gebracht. De opheffing
/an de speciale veroideningen iu Bei©
ren, die het van kracht worden van de
ter bescherming van de republiek in
Beieren verhinderene is eerlang te ver
wachten.
POOLSCI-EE ZAKKENROLLERS IN
ONS LAND.
Voor do vacantiekame,- der Amster.
d&rasuhe Rooittbank stond terecht coi
Pool, die in de Oude Hoogstraat uit een
mantelzak van een dame op 12 Jnli oen
portemonnaic en zakdoek had gestolen.
Ben andere dame had haar gewaar
schuwd. Toen do Pool in de gaten kreeg,
dat lijj ontdok^ was, liep hq har,} den
Achterburgwal op. gevolgd door de me
nigte. Hjj word daar gegrepen, en aan
de politie overgeleverd.
Beklaagde ontkent. Hij is wel in df
Hoogstraat gowoost en is toen mee hard
gaan loopeu achter een man aan, klei.
ner dan hy. Men heeft toen den verkeerde
gegrepen
Ben dor gotuigon verJdaart, dat zjj ge.
en heeft, diq, hy den zakdoek en de por.
tomoanaic heeft weggeworpen.
Het O. M., waargenomen door tor.
Massink, zegt, dat een aantal Oost-
Europeanen voor ons land een plaag Ls. Z(j
oefenen hier het beroep uit van zakken,
rollor eD maken trams onveilig. Eigen,
aardig is, dat wanneor ze door de politie
gegrepen worden^ zy juist den vorigon
dag Lu do stad zijn gekomen. Dit is ook
bot geval met dozen beklaagde, maar on
danks dat, weet hy den weg. Er is 111 ons
land oen kolonie van Oost-Europeanen,
die leven van zakkenrollery.
Spr. zal een hoogc straf eischen om
dezo Polen het levon zoo onaangenaam
mogeljjk to maken, opdat zjj ons land
den rug zullen toekecren. Door dea offi
cier werd tea slotte twee jaar gevango
ni8straf geëitscht.
VADERMlSIIANDELING. 1-Iet O.
M. bij de rechtbank te Assen eischic
zoo meldt het Hbld., wegens mishan
deling van zijn vader tegen een maD
te Nieuwlande, 6 maanden gevange
nisstraf.
Feuilleton
uit het Engelsch
van FRED. M. WHITE.
.(Geautoriseerde vertaling).
49)
Lock had eindelijk ingezien, dat er
aan de zaak niets te verhelpen viel,
en had dus hoewel noode zijn toestem
ming gugwven, dat Ellis ei. Rasthem
én zijn mannen zouden vergezellen.
Toen zij het kantoor in Great Bo
wer Street bereikten, opende Lock de
deur met een looper en begaf zich,
gevolgd door de anderen naar bin
nen. Hij had van te voren two© agen
ten buiten op wacht gvzet,
yoor geval van nood. Niet dat hij
bang was voor een overval van de zij
de van do straat, maar het leeic hem
toch het beste, op alles voorbereid te
zijn. Hij was te weten gekomen, dat
Gllmour een paar uur geleden zijn
flat had verlaten, na zijn huishoud
ster weer te hebben doen denken, dat
hij zich niet al te wel voelde en diis
maar vroeg naar Led ging.
Dat grapje haalt hij altijd met
haa,r uit, zei Lock, als hij ergens
op uit wil, waarvan zij niet weten
mag. Ik bon dit alles door een van
onzo vrouwe.ijke detectives te weten
gekomen, meneer Ellis, ging hij voort.
Zij heeft kennis weten aan te
knoopen met zijn huishoudster en
heeft van haar gehoord, dat meneer
Gilmour 's avonds dikwijls vroeg naar
bed ging. De oude vrouw meende, dot
liij den laatsten tijd niet zoo wel was-
Toen onze detective naar dien be-
wusten koer informeerde, herinnerde
de huishoudster zich ook nog heel
goed, dat hij toen ook reode vroeg
naar zijn kamer was gegaan. Geluk
kig, dat we van den nachtportier ge
hoord hebben, dat hij dien nacht laat
thuis is gekomen in een hemodderd,
oud _pak gekleed, terwijl hij an<Jera
altijd in de puntjes is. Het kon toen
ook al niet mooier getroffen hebben,
dan dat hij juist dien avond zijn
huissleutel in liet sousterrein van het
kantoor in Great, Bower Street moest
verliezen ©n dat nog wel in de oude
keuken. Ilc geloof, dat ons geen enkel
bewijs van zijn schuld meer ontbreekt
Als die Croot nu ook maar in de val
loopt en ons niet op het laatste oogen
blik nog weet le ontglippen.
Ik denk niet. dat hem dat geluk
ken zal, zei Ellis droogjes. Ik weet
iets, waardoor hij er zeker in betrok
ken zal worden. Als we hem name
lijk de vraag stellen, hoe het kwam,
dat hij Gilmour niet van de een of
andero misdaad verdacht, toen hij
hem den avond van Vera's verjaardag
stilletjes dooi- de tuindeur van de bi
bliotheek naai- binnen liet, tei'Wiji nij
even later zijn gasten vertelde, dat hij
Gilmour reeds in de hibliuiliecK op
zich had vinden wachten. Daarop zal
hij toch wel niet dadelijk een ant
woord weten te geven.
Dat is waar ook, zei Lock,
daaraan had ik nog niet gedacht.
Het was mij werkelijk voor een mo
ment ontschoten. Dat is echter alle
maal van later zorg. We moeeten nu,
dunkt mij, maar zoo gauw mogelijk
naaa- beneden gaan.
Zij gingen voorzichtig de steenen
trap af, slopen door de onderaardsche
gang en bleven in het gewelf zitten
wachten, totdat het oogenblik daar
zou zijn, waarop zij handelend zon
den moeten optreden.
Opeens hoorden zij, niet lang daar
na, een Knarsend geluid, een gefluis
ter van stemmen en het geklots van
water.
Lock kwam overeind en draaide
zijn electrische lantaarn aan, waar
door het bassin op eens verlicht
werd.
Midden op het water lag een boot
je, waarin Gilmour en nog twee an
dere mannen gezeten waren.
Lock haalde bliksemsnel zijn revol
ver te voorschijn en riep met donde
rende stem;
Handen omhoog! De eerste, die
zich beweegt, is er geweestl
Wat heteekeut die aardigheid?
vroeg Gilmour op scherpen toon.
Hlet beteekent, beet Jjock üem
toe, dat u mijn gevangene is.
HOOFDSTUK XXVIII.
G i 1 n
iradoo d.
Gllmour zag hem aan met een blik,
alsof hij "hem wol had willen worgen.
Hij greep_ onwillekeurig xnet zijn
rechteriïariH naar zijn pistool, maar
oen dreigende beweging van Lock
deed hem zijn hand weer omhoog
steken. Zijn oogen schoten vuur, maar
hij gevoelde, dat hij weerloos was en
dat er niets anders opzat, dan den
inspecteur te gehoorzamen. De icr-
wenschingen, die hij echter uitbraak
te, waren zoo afschuwelijk, dat Eilis
en Rust er van rilden. D© man had
op dat oogenblik veel van een wild
dior, dat in een val gevangen zit.
Als ik u was, zei Lock bedaard,
zou ik nu maar verder zwijgen en
met het bootje naar den kant komen.
Midden op het water kunt u niet blij
ven, en om weer naar de Theems le
rug te lieeren, zou ik u niet raden,
daar de havenpolitie u daar reeds op
de hielen zit. Zio zoo, dat is heter.
Komt u er nu maaj- uit, meneer Gil
mour.
Wat een prachtige gelegenheid
had die schurk hier, ze? Ellis tot
Rust. Waarschijnlijk was dit bas
sin er al een paar honderd jaar ge
leden. In dien tijd werd Great Bower
Street bewoond door cle aristocratie,
en waren de tegenwoordige kantoren
gewone particuliere huizen. Wie weet
hoeveel intriges er in dit huis op
touw zijn gezet ia den tijd van Mon
mouth en Karei II, en hoeveel sa
menzweerders er langs dezer, weg
ontsnapt zijn. Later zullen er ook wel
smokkelaars geweest zijn, die van
Crombles Wharf en de onderaardsche
gewelven partij getrokken hebben.
Er zou een prachtige roman over sa
men te stellen zijn. Wat zullen de le
zers van de Daily Telephone opkijKen,
als ze het geheele vernaai lezen!
Maar Rust luisterde met naar liem.
Hij hield zijn geheele .aandacht op
Gilmour gevestigd, die nog steeds met
de handen omhoog Lock met woeden
de blik!ten aankeek. Achter hem ston
den zijn twee handlangers.
Ken je die mannen, Williams?
vroeg Lock aan den agent.
Ja, inspecteur, zei Williams,
die tot de havenpolitie behoorde.
Ilc ken ze beiden heel goed. Die groo-
to kerel niet het eene oog is Grant,
die al heel wat op zijn kerfstok beeft
en al meermalen wegens diefstal heeft
gevangen gezeten. De andere nian is
een Amerikaan, wiena uitlevering 1
aan de politie gevraagd is. Ik heb
hem al een paar maal bijna te palc-
ken gehad, maar hij wist mij telkens
weer te ontglippen. Het is een ge
vaarlijk indiviuu.
Nemen jullie hen beiden maar
dadelijk mee, zei Lock, kortaf. Wat
meneer Gilmour betreft, die kunnen
jullie wel aan mij overlaten.
Even later bevonden Gilmour, Lock
en cle twee anderen zich in Gilmours
kamer in het kantoor in Great Bo
wer Street.
Gilmour wendde zich nu tot Rust
en zei op nijdigen toon:
Ik heb dit zeker aan jou te dan
ken, hè, maar we zijn er nog niet. Ik
zal jo nog wel eens nader spreken.
Zoo. denk je dat? zei Rust kalm.
In een opzicht heb je gelijk. Ik
ben het, dio de _onderaardsciie gang,
het gewelf en hêt bassin ontdekt en
er do politie van in kennis gesteld
heb. Ik vond het mijn plicht, dat te
doen. Ik begreep, dat het een en an
der voor verkeerde doeleinden ge
bruikt werd en ik lxcb me daar blijk
baar ook niet in vergist. Meneer El-
lis heeft echter meer met de zaak te
maken gehad dan ik.
Gilmour deed zijn moiid open, als
om iets te zeggen, maar hij bedacht
zich. Lock ging nu naar hem toe,
haalde zijn revolver uit zijn broekzak
en wierp die op tafel.
(Wordt vervolgd).
L
