HAARLEM'S DAGBLAD
Begraven Portretten.
Statlsuieiws
Gszoni&eldssongm.
ünze LacöÈosfc
Uit He Omstreken
Haarlemmer Halletjes
ZATERDAG 16 SlPTEf.'iBER 1922 TViEs.DE BLAD
Begraven, ia letterlijken zin! Niet,
op zolder weggezet, verwaarloosd en
velgelen door Jien die ze in eere ie-
höoiueu te iioudeii; niet, verdwaald
.tuascneu den loounel van een uii-
orager, uit wiens onvcischilligo hun-
den een gelukkig toeval zo wel eens
verlost; maai', ter aarde besteld, na
benoorlijk te zijn gelust!
In de oude notariceio protocollen
ontmoet men herhaaldelijk testamen
taire beschikkingen omtrent eigen
portretten en die van nabestaanden
en het mag wél menigmaal vrees «oor
veronachtzaming der conterfeitsels
geweest zijn, die den testateur noopte
te bepalen, dat ze na zijn dood moes-
ten vernietigd worden. Wanneer hij
„overdenkende de zekerheid van den
dood en onzekerheid van den tijd en
ure van dien"', zooals vroeger het sta
tig begin luidde van elke „acte van
uiterste wille", zijn beschikkingen
aiuakte omtrent „zijne tijdelijke goe
deren, die het God almachtig gena-
dclijk belieft (had) aan hem te ver-
leenen", dan kon het'gebeuren, oat
hij voor zijn familieportretten geen
veilig tehuis wist te vinden. Was hij
zoo gelukkig kinderen of kindskinde
ven na te laten, wier eerbied voor de
afgestorvenen hem borg was, dat ze
ook hun beeltenis met zorg zouden
bewaren, dan behoefde hij zich niet
lang te bedenken. In het tegenover
gestelde geval echter, zoo hij eden
had om aan te nemen, dat vaders
welgelijkend portret of dat van htm
tolf na zijn dood zou verkocht wor
den, werd het hem wonderlijk ie moe
de bij de gedachte, dat hij eenmaal
misschien zou worden uitgestald in
de winkelkast van een handelaar in
oudheden, of erger nog, zou worden
opgehangen in het salon van ren
parvenu, waar hij den binnentre
dende zou worden voorgesteld als
diens adellijke „voorzaat. Dan aarzel
de hij niet' lang en hij besloot zij 't
met hartzeer: eerder vernietigen dan
vervreemden.
Zoo, stel ik mij voor. moet het Mr.
Zacharias Steenis gegaan zijn, toen
fnj den Ssten Augustus 1777 zijn -aat-
8tcn wil aan den notaris kenbaar
maakte. Zijn dochter Anna Cornelia
was getrouwd met Mr. Librecht Ja
cob Kooreman „oud Scheepen en oud
raad in de Vroedschap deeser stad
etc. etc.", een man dus van vele
waardigheden, ter richtige waarne
ming waarvan hij ïntusschen \eel
geld scheen noodig te hebben. Hij
wist althans de einden niet aan el
kaar te knoopen en .'ziehier don,
waarom zijn schoonvader niet perust
was omtrent de toekomst zijner por
tretten. Mr. Steenis had er zijn kin
deren al eens over gesproken, h»n
voor de keus gesteld of zijn portret
ten en wapenborden met piëteit te
bewaren of ze te vernietigen, nu ar
hun onverschillige houding kon 1 ern
geen zekerheid geven, dat zijn wil na
rijn dood zou geeorbiedigd worden.
Och, er waren en er zijn altoos n.en-
schen, die er geen been in vinden
tenslotte alles m geld om te zetten,
.en de vader ging mistroostig heen en
liei een „nadere en laatste codicil 1©"
opmaken, waarin hij voorschreef,
dal aan zijn kinheren „door zijne exe
cuteuren zouden mogen wordtin afge
geven, in gevalle van voorschreeve
/erkiezing doch almeede anders niet
alle de pouitraitten en wapenborden,
respectivelijk in zijn huis berusten
de, onder conditie, dat .zijn testa
teurs dochter en haar man geene van
dio zouden vermogen te vervreemden
ofte op eenigerlij maniere zig .laar
van ontdóen of zig quitmaken, maar
niet langer verkiesende om die te fce-
waaren, dat de zodanige alsdan zou
den moeten worden verbrand ofte
anderzints vernietigd".
Wij zouden ons vermoedelijk, vat
beUnoeter uitdrukken, maar hier
doet de omslachtigheid aan de duide
lijkheid niet te kort. Vefl'branden of
op een andere wüze vernietigen! Som
migen gaven er de voorkeur aan hm
portretten te doen begraven, ze mede
te nemen in hun graf. Waarom?
Konden ze er niet van scheiden?
Meenden zij, op grond van hetgeen
zo wel gezien of gehoord hadden, dat
het vernietigen zou worden uitge
steld om ten slotte te worden verge
ten? Zoodat de beeltenissen die hun
lief waren, toch nog in vreemde han
den zouden vallen? Zeg, dat ge bet
mei uezo opvatting niet eens bent,
keur zulk een handelwijze af, maar
erken op zijn minst dat hier gesocl
spreekt. Wat moest Swaantjc likke,
weduwe Rulh Smal, met kaar por
tretten doen? Ze stierf, in Juli 1831,
in het Hofje van Staats, maar tien
jaar vroeger, toen ze nog in het Pro
veniershuis in de -Groote Houtstraat
woonde, had ze haar testament al la
ten maken en boschikkingen getrof
fen omtrent haar povere nalaten
schap. Ze wenschte in de Nieuwe
Kerk begraven te worden, haar laat
sle kerkgang, met de schilderijtjes,
dio haar eenzaamheid zooveel jaren
lang hadden gedeeld. En daarom be
paalde zij „dat de Pourüaitlen van
mijn grootvader Guillaume Baron en
au mijn ooiu, in mijn boedel gevon
den zullende worden, uit de lijsten
zullen moeten worden genomen en
met mij in de kist gelegd en begro-
ven moeten worden".
Ik weet niet, of het voorwerpen
van kunst waren, die hier zijn l>i;ee-
zet. Maar. het is niet onmogelijk, dat
dit wel eens het geval is geweest,
want Swaantjo was de eenigo niet,
dia met haar schatten ten grp.e
daalde. Een tweede voorbeeld vsu
zulk een ongewone begrafenis in de
zen tiid, is de uitvaart der nortretten
nagelaten door Anne -ólermonde
Frescarode. llaar vader was vele ja
ren predikant bij de Waalschc ge
meente hier ter stede geweest, hij
na-a en- deze zijn ouosie docnier den
disten Mei 1739 gedoopt, en stierf
twee jaar voor haar huwelijk met den
heer Jean Louis Belain. dat den 2x'en
November 1772 weru ingezegenu.
Anne Clerinonuc overleefde haar man
zij stierf op tachtigjarigen leefl:|d,
en toen haar testament geopend
word, bleek het, dat zij bepauld had,
„dat de pourtraiten van mijne Waar
dige ouders Jean Elicnne Frescaro
de .-. en vrouwe Elisabeth Le Grand
indertijd Echtelieden, alsmede van
mijne grootouders den heer Jcan
Frescarode en vrouwe Madelalne de
Lihe, en nog van mijzelve, di
rect na mijn afsterven uit do lijsten,
zooverre die daarin gevonden zullen
worden, zullen moeten worden gv-
nomeu, opgerold en vervolgens bij
mijn lijk in do kist zullen worden ge
legd".
We mogen aannemen, dat men den
wensch der overledene geeerbiedigd-
heeft, en zoo werd deze predikants
dochter dan op den 16en Juli 1S19
met haar vijf portretten uit haar wo
ning in de Groote Houtstraat uitge
dragen. Het past ons niet naar haat-
beweegredenen te vragen, al zijn wij
overtuigd, dat de Waalsche gemeen
te het bezit van haar vaders portret
op prijs geste'd zou hebben. Én dat
van haar grootvader, een man uit
de zeventiende eeuw? Is het niet mo
gelijk, dat het was van de hand eens
kunstenaars? Dat hier derhalve een
kunstproduct aan den schoot der
aarde is toevertrouwd? En is het on
denkbaar, dat op deze wijze wel meer
schatten begraven zijn?
H. E. KNAPPERT.
LEGER DES HEELS.
In de Tehuizen voor Dakloozc Man
nen, Vrouwen en Kinderen, aan het
Spaarue 92 en 102, telefoon 2135,
werden in do afgelcopen weck ver
strekt 2016 portico voedsel en 504
nachtverblijven.
NIEUWE WINKEL HOUTPLEIN.
Vrijdag opende de heer N. C. Kors,
zijn nieuwe zaak in gereedschappen
en verlichtingsartikelen en electri-
oohe benoodigdhedeii.
De heer Kors beschikt over een flin
ke ruimte, de étalage ie heel aardig
ingericht en als 's avond© al de man-
sterlampen, die er in hangen, bran
den, dan zal dat zeer zeker een aar
dig effect geven. Verder in den win
kel ook een aardige electrische ver
lichting. De heer Kors aal aan zijn
nioifcve zaak een monsterkamer voor
ornamenten en electrische artikelen
verbinden, die zeker in den smaak
zal vallen.
(Vervolg.)
Oe vergadering.
Do voorzittor rluktte na zjjii openings
rede lriorua nog oen speciaal woord
welkom tot don lieer J. P. Bgl, vertegen
woordiger van do Ministers van Oorlog
en Marino; Westkoff, vertegenwoordi
ger van dou Minister vau Axoeid; Li
taert van 1'eerbalie, directeur-generaal
der Volksgezondheid en den heer C.
Maarsehala, burgemeester.
Ook richtte lig een vrieudeljjk woord
vau welkom tot de vertegenwoordigers
van liet Vlaamsch Geneeskundigcongres
en het VJaam&eh Congres voor lerpleeg-
kundo en eocude geneeskunde, rospec-
tievelqk Prof. Dr. Frans Daels, eu Dr.
Verstraetou, beiden te Gent.
Prof. Daels verkreeg hierna even het
woord en bracht namens het Vlaauisok
Geneeskundig Congres een woord van
hartelgkon dunk voor de uituooiliging, op
dit congres tegenwoordig to zijn. Met
groot genoegen, zei spreker, komen wjj
namens do VlaamscJie we te nsoliapjielyke
congressen op uw congressen. Dit zal do
samenwerking tusschen beide landen
slechts ten goede komen. (Applaus)
De secretaris, .Dr. H. Aldersnoff brach;
het verslag o\er het jaar 1921 uit.
Aan liet jaarverslag wordt ont.eend
dat het aantal leden is gestegen van
511 tot 514. Lenige vriendehiko w< or
den worden gewijd aan wijlen den
heer L. W. Havelaar, die altijd als
vertegenwoordiger van Haarlem op
deze congressen aanwezig was en cie
op het gebied van de bevordering eer
volksgezondheid zulk een man "van
beteekonis was. „Zijn vriendelijk
beeld", zei spreker, „zweeft in deze
dagen in do Spaamestad om ons en
wij gedenken hem in dankbare her
innering'
De penningmeester, Mr. L. N. Roo-
denburg, brucht het (financieel ver
slag over 1921 uit. De inkomsten had
den bedragen f 3.365.98, de uitgaven
f 3.283.49),, zocdat er een vo.ideelïg
saldo is van f 82.4Si. Van vorige ja
ren was er nog een nadeelig saldo
van f 82G.9JH, er blijft dus nog een
naaeei ig saldo van f 744.50.
Namens de commissie tot het na
zien vau de relwning werd door den
lieer Hofman meegedeeld, dat de be-
scneiden van den penningmeester
volkomen in orde warén bovond-n.
Hij stelde dus voor, den penning
meester voor zijn gehouden beheer
te déchargeeren.
Onder app aus besloot de vergade
ring hiertoe. De voorzitter sloot hier
nog een woord van dank aan toe.
In de plaais van de lieeren F. M.
Wibaut en Mr. Dr. Ch. II. M. van
Oppen, die periodiek aftraden, wer
den respectievelijk gekozen de hee-
ren Ir. C. Zaalberg, directeur-gene
raal van den Arbeid te Den Haag,
en Prof. Dr. E. C. van Leersum, di
recteur van het Nederlandsch Insti
tuut voor volksvoeding tc Amster
dam.
De lieer Zaalberg nam zijn benoe
ming aan. Aan Prof. Van Leersum,
die niet aanwezig- was, zal van zijn
benoeming kennis worden gegeven.
Als plaats voor het volgende con
gres werd Amsterdam aangewezen.
Bostrij-ding vervulling van
openbare wateren.
Hierna waren aan de orde de prae-
adviezen over de bestrijding van de
vervuiling der openbare wateren, in
venband met de wetsontwerpen; Rio
len wet en Hinderwet.
Onlangs hebben we deoe prae-
adviezen roods uitvoerig vermeld. Ter
herinnering doelen wij don hoofdin
houd nog in het kort mede:
De heer J. C. H. Fischer is van oor
deel, dat aanneming van de beide
wetsontwerpen niet aan do bestrijding
der waterverontreiniging zal ten goe
de komen. Volgens hem hebben de op
stellers der ontwerpen een onjuist uit
gangspunt gekozen door voorzienin
gen te willen treffen tegen de gevol
gen van waterverontreiniging; alleen
een wet, bepaaldelijk tegen verontrei
niging gericht, kan afdoende werken.
Mr. L. N. Roodenburg daarentegen
noemt de ontwerpen een zeer belang
rijken stap vooruit in den strijd tegen
de waterverontreiniging in ons land.
Ir. F. C. J. van der Steen van Om-
eren erkent de goede zijden van de
ontwerpen: Jict propagandist ieoh ka
rakter en de verklaring, dat vervui
ling van openbaar water in het ver
volg een strafbare handeling zal zijn,
doch betwijfelt, of men er succes
zal kunnen verwachten. Naar zijn mee
ning moet verbetering in hoofdzaak ko
men van een verbetering der gemeen
telijke rioleeringen. Wijziging der ont-
I werpen in deze richting acht hij der-
halve gcweiischt.
Als eerste debater wkreeg Ir. C.
1 Zaalberg het woord. Hij bracüt aller
eerst oen woord van hulde tot het
bestuur, omdat het zulk een belang
rijk punt oj) de agenda had ge
plaatst. Toen besprak hij het prae-
advies van den heer"Fischer. Hij deed
uitiiomén, dat er van do Zijde der in
dustrie zeer weinig wordt gedaan tot
bestrijding der waterverontreiniging,
lioewe. dit toch ook in haar belang
is. Tot nog toe is de geheele regeling
van de waterverontreiniging bij de
autoriteiten als éen stiefkind behan
deld. In strijd met de meening van
den heer Fischer is debater er niet
voor, oen aparte w et tegen de water
verontreiniging te maken. Dat moet
bij de Hinderwet worden onderge
bracht. Er wordien toch ook geen
aparto wetten tegen stank, rook enz.
gemaakt. Ook is debater er tegen, de
arbeidsinspectie er bij te halen.
Met hel prae-advies van Mr. L. N.
Roodenburg kon hij zich geheel ver
eenigen. Ten slotte besprak hij het
prae-advies van Ir. F. C. J. van den
Steen van Ommeren. Deze had in
zijn prae-advies gezegd, dat de plaat
sen, dicht bij de Noordzee gelegen,
door de krachtige getijbeweging een
gunstig afvoer-reservoir hebben. De
bater vreesde evenwel, uat hierdoor
ue Kans tot vergrouiing der voort
teling vuu bacteriën nog grooter zpu
worden. Hij hoopte un sloite, uat
Ueze uiscussie vruentuaar zou vve-
jJe heer Van Gelder noemde liet ver
wijt van ueu heer Zaameig, uat de
iiiuustrie zoo weinig wil motweiven
ioi weolrijümg urn water verontreini
ging, zeer uJiieciHVaaiojg. Aan ue-
ualer was benend, dat er daueiijK
iutu.it oe vercuiiiging tegen waiotvei-
unireuiigiiig m ons land w'as opge
ruid, tK:ii groownuuslried in uronin
gcii, door wiens oeurijf Ook noouwtn-
uig het water verontreinigd woryt,
ecu ucr eerste lenen was, die zicli
aanmeldde. Deze industrieel is ous
gaar ut Gereid, mede te herpen om de
waterverontreiniging to bestrijden.
Namens oen directeur van ue-
luecinewerken te Leeuwarden, uie on-
geslcid was, deelde de heer Veidiiui-
znii mede, uat do nieuw vooigjstelde
rtioolwct ondoelmatig zou blijiion te
wezen.
Sjjrekor weerlegd© de beweringen
over de ambtelijke bomoeimgen en
over het verhand tusscnen drinkwa
tervoorziening en waterverontreini
gmg. JJit vernand lijkt niet groot,
maar In werkelijkheid is het dit wel,
daarvoor verwees hij naar de toestan
den op het platteland.
l)e voorzitter bracht aan de drie
prae-adviseurs een woord van dunk
voor den ernst, waarmede zii dit on
derwerp behandeld hebben. Hel was
volgens hem een goede gewoonte, op
deze congressen mei hu houldelijKu
stemming uit te maken, of het con
gres zien al dan met met du prue
auviezcn kan vereenigen. Hij vond
het dus wenschélijk, de drie prae-ad-
viezeii en een resumé van het ge-
sprokene aan de regeering aan te
bieden.
De drie prae-adviseurs dienden
hierop in hei kort van repliek.
Mr. L. N. Roodenburg meende, dat
men het toch in ieder geval eens met
de nieuwe Riolenyret inoost probee-
ien. ook al zitten er een paar kleine
bezwaren aan vast. Hij zou het zeel-
betreuren, als deze aangekondigde
wetsontwerpen moesten stranden.
De heer J. C. H. Fischer bestreed
den lieer Zaalberg. De laatste had
het doen voorkomen, alsof do hin
der, door een industrieele onderne
ming ten opzichte van het water ver
oorzaakt. gelijk tc stellen is met an
deren hinder, als rook. stank, tril
lingen, enz. Spreker meent, dat dit
niet zoo is; bovendien is dc hinder
door waterverontreiniging op groo
te n afstand merkbaar, de andere
slechts in de nabijheid.
Hiertoe werd besloten.
In de eenvoudig met palmen ver
sierde hal van het Stadhuis had te
half vijf do officieele ontvangst van
de leden van het congres oloor het
Hiiarlemseho gemeentebestuur plaats.
De ontvangst werd bijgewoond dooi
den Wethouder van Onderwijs, Mr.
A. Bruoh, den wuurn. secretaris, don
heer A. J. Landmeter en de raads
leden de heeren W. A. J v. d. Kamp,
v. d. Berg. W. Koppen en M. L.
A. Klein.
Verder roerSten wij op Dr. J. van
Konijnenburg, directeur van den Ge
neeskundieen Dienst, Ir. L. C. Du-
mont, directeur van Openbare Wer
ken en den heer Boerkoel, directeur
der Gemeenterein igin g.
De burgemeester, de heer C. Maar
schalk, hield ©en rede, waaraan Wij
het volgende ontleenen
13c neem dan ook gaarne deze gele
genheid te baat om de erkentelijkheid
vau het Gemeentebestuur te betuigen
voor den steun, die liet van uw© Yei-
ecnlgmg immer mocht ondervinden,
om waardeer mg te uiten voor hetgeen
in het belang <ler Volksgezondheid in
liet algemeen door uwen hoogeeacb
ten Voorzitter wei\i gedaan, waardec-
ring uil te spreken voor den noesten
arbeid ook van uwen hooggeachten
Secretaris, die, onder meer, de be
strijding dor malaria zoo krachtig ter
hond nam en organise r-de.
Dat liaar.em liet voorrecht heeft
uw Congres ook ditmaal, juist afs
naar den dag 11 jaar geleden, binnen
hare Veste te zien gehouden, is zeker
voor een niet gering deel to danken
aan de bemoeiingen van wijlen onzen
hooggeachten heer Havelaar, die ook
in uwe bijeenkomsten geen vreemde
was.
Helaas de onverbiddelijke dood rtep
hem tot zich .zijn ervaren voorlichting
zal bii uw© öc-raadilaginjcen niet meer
worden gehoord, doch een woord van
eerbiedige huGio aan de nagedachte
nis van den man, die zijn leven wijd
de aan de belangen der- Volksgezond
heid in Konnemerland, is hier zeker
ter plaatse.
De bestrijding van de vemüLing dei-
openbare wateren, het onderwerp, dat
vanmiddag uwe aandacht vroeg en
waaromtrent ik met groote belang
stelling de 'beschouwingen mocht voi-
gon. is een onderwerp ook voor Haar
lem yan gróót belang. Al mag in bet
algemeen gezegd worden, dat dc hy
giënische toestanden In deze Gemeen
te den toets der critiek kunnen door
staan. Erkend dient diat de toestand
der openbare wateren niet zoo is, als
het Gemeentebestuur wel zoude wen-
schen.
Wel wordt door de goede zorgen
•an Rijnland op onze daartoe strek
kende verzoeken op diverse tijdstip
pen gespuit, wel wordt bij liet geven
van Hinderwet-vergunningen dezer
zijds steeds getracht watervervuiling
tegen te gaan, iriaar de oorzaak van
de kwaal wordt daardoor niet verhol
pen en het is mode de schoone taak
van u. mijne heeren, in deze onze
voorlichters te zijn. Mogen uwe be
sprekingen en de stappen die gij naar
aanleiding daarvan meent te kunnen
doen. het goede doel nader voeren.
Gok de onderwerpen, waaj-mede gij
u morgen zult bezig houcten, zijn de
belangstelling ten volle waard. Haar
lem mag zich verheugen in het 'bezit
van een aantal instellingen, die de
bevordering dor Volksgezondheid tot
taak heUben.
Dal haar daarbij bruikbare hulp
krachten ten dienst© hehooren te
staan., is vanzelf sj>rekend en liet kan
niet anders dan ook de Haarlemscho
belangen ten goede komen, dat een
congres als liet uwe de vorming dezer
hulpkrachten tot ©en onderwerp van
studie maakt.
De voorzitter van 't congres, Dr. N.
JL Joscphus Jitta. dankte voor de
hirieliik© entvangst, daarbij herin
iierende aan een vroeger congres, toen
ook de leden ten stadhuize door het
gemeentebestuur werden ontvangen.
Spr. memoreerde voorts de vele in
richtingen oo hvgiënisoh. gebied, die
Haarlem rijk is on zeide o.m. dat wat
Haarlem doet, ook op het gebied der
bestrijding van de verontreiniging
van openbare wateren, aan andere
gemeenten ten voorbeeld kan gesteld
worden. De geur, die uit de grach
ten opstijgt, moge soms erg zijn, spr.
kent gemeenten waar het nog erger is.
Verder bracht spr. ook van zijn kant
hulde aan de nagedachtenis van den
hoor Havelaar, den stichter van den
Haar 1 ewscheii gezondheidsdienst en
zeide, dat ook de gemeentelijke ge
neeskundige diene.t te Haarlem op
voortreffelijke wijze werkt.
Uit officieele verslagen heeft spr.
gezien, dat typhus (fobns tvphoidea),
cïc barometer voor den gezondheidetoe
stand, in Haarlem bijna nooit voor
komt.
Spr. eindigde met do verklaring, dat
het den leden van het Congres een ooi
en een voorrecht wae, in de gemeente
Haarlem ontvangen te worden.
Hierna werden vervorschingen rond
gediend 'on was or gelegenheid, de
oud© Raadszaal te bezichtigen.
Bii het betroden van do hal yan het
Stadhuis werd aan elk der deelnemers
van het congres een exemplaar van de
oniangs verschenen Gids voor Haar-
'T GEDICHT.
Eerste sehryister: Las je m'n laat
'tu gedicht?
Tweede: Ja, waar ging het over?
Eerste: lleb jo het dan niet gelczpnl
Tweede: Jawel, maar daar was ilc
juist zoo nieuwsgierig naar.
DE OPTIMISTISCHE DIENSTBODE.
Mevr<
ens, dit fcoa v. i
Aan2: Ja, i
levrouw, ik sle
Mr.ni
Anna,
vol vuile vlekken,
it, ik ben optimist,
alleen do schoont
Iem uitgereikt. Ook werd eer. foto vaïi
d gezelschap genomen.
Ka de ontvangst brachten de con--
ressisten een bezoek aan Stcop'a
Bad.'
'g Avonds bood het gemeentebestuur
een orgelconcert in d© St.-Bavokerk
aan.
OPENING CONFECTIEMAGA
ZIJN. Zarerdagrniada# v/nrdt in da
Lange Veerstraat no. 17 eee nieuw
klcedingmagazijn „De Oude Stad" ge
opend. Heeien- en kinder-confectie e*
wcrkmansgocderea zijn in ruime sm-
icering voorradig, ook in he: magazijn,
boven den winkel gelegen, is een flinke
oorraad goederen aanwezig. Een pracn-
tige etalagekast met een keurige ver
lichting van vijf groote lampen en ceil
kleinere zijkast niet twee lampen zorgt
bovendien voor een goede reclame.
Oitgaan
Tilly Koenen
Ceorge Robert.
Het concertbureau Vernout deelt ous
mede, dat de bekende altzangeres Tilly
Koenen met den organist George Ro
bert, wederom ecnige kexkconccrtco
zullen geven.
Voorloopig is als datum vastgesteld
voor Haarlem (Groote Kerk) Vrijdag
52 September.
VBLSEN.
AFSCHEID GEMEENTESECKETAEIS.
Vrijdagmiddag halfdrio hadden allo
ambtenaren van do secretarie to Vel sea
in de raadszaal verzameld, teneinde
officieel afscheid te nomen vau den
beer Th. J. Wqnoldy Danic-ls, den met in
jaag van 16 dezer, dus heden, ontslagen
gemeente-secretaris.
Bjj dit afscheid waren aanwezig Mo-
•rouw Wjjnoldy Daniels, kapitein Wjj-
loldy Damëls en diens éebtgenooto.
Na door een der daoies-ambtenarea te
zjjn binnengeleid, werd de beer DanicU
eerst door den heer J. Kostelijk, hoofd-
immies toegesproken.
Deze wees er in zgn toespraak op, dat
oen der beste dingen dio do jougo amb-
:onaren van den hoer Daniels hebben ge
leerd is het betrachten van orde en re
gelmaat bjj hun werk.
I11 deze gedragslijn nu, aldus dc heer
Kortelqk, heb ik U als Meester leeren
kennen. Vroeger, als jongere ambtenaren,
zeiden we wel eens togen elkander: „wat
een pietluttigheid", maar op la'.crcu
leofljjU heeft menigeen ondervonden, dat
van U opgedane Trnchtdrageud
aren. Nu U nadaag afscheid van ons
iemt als gemeentesccremris en als chef,
meen ik de tolk van ous te zjjn, wanneer
hiervoor onzen dank uitspreek
Meer dan 29 jaar is door U het secre
tariaat van de gemeente Velsen bekleed
'U in dit tijdsgewricht heeft U hier tal
•an ambtenaren zien komen en gaan. Mot
belangstelling volgde U hun loopbaan
on bjj Uw zilveren ambtsfeest mocht ik
or nog de aandacht op vestigen, dat meer
deren van hen veel aan U verschuldigd
(in. Als het do belaugen van het perso-»
lecl gold, kon men in U een warm ver
dediger vinflen.
Geachte Secretaris, wjj hebben gemeend
met deze huldebetuiging niet te kunnen
volstaan, maar U bg Uw heengaan oen
stoffeljjk bljjk van sympathie ie moeten
aanbieden.
Wjj overhandigen U hierbjj een schil
derij, voorstellende het gemeentehuis van
en, gezien vanaf de plek, die U wel
haast dageljjks betrad, wanneer U met do
tram van' Santpoort naar hier kwam om
arbeid aan te vangen. Dat dit stuk U
nog dikwyls in gedachten moge terug
voeren naar Uw ambtelijk tehuis, waarin
zoovele jaren vau Uw loven zjjn doorge
bracht!
Maar toch, dit uiterlijk beeld van hel
magistraategebouw, hoe schoon dat ook
zg, geeft nog geen afspiegeling van hol
interieur. Daarom vullen wij het geschenk
aan met een reeks fotografieën van do
EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE
llup3tra beeft eeu zwager en die
zwager beeft een neef en dio neef en
die zwager zijn vrienden on komen
eens per jaar een beelen dag bij de
familie Hupstra op bezoek. Dien dag
.vermijd ik zorgvuldig de buizo Hup-
stra, want Hupstra heeft de vriende
lijkheid mij altijd vooraf tc waar
schuwen, wanneer dat bezoek lo ver
wachten is. Zelfs zou hij op dien dag
w l graag zijn eigen buis ontvluchten?
.wanneer dat maar mogelijk was.
liet is niet zoozeer ue zwager die
mij afschrikt, ofschoon hij een stem
heeft, die uit den kelder schijnt te
komen en zijn lach ophaalt heel uit
zijn buik, maar de neef van den zwa
ger. Die is namelijk cc.i kauwer. Be-
grijp goed: liii kauwt niet alleen wan
neer hij eet (aat doen we immers al
lemaal, tot de grootste schoonheid van
Europa toe) maar l.ij kauwt c]en bee
len dag door, ook wanneer liij niet
eet. Zijn kaak is voortdurend in be
weging. Hij doet denken aan een
reusachtig konijn, dat op zijn achter
ste poolen loopt, met dit verschil, dat
het konijn voortdurend zijn neus be
weegt en hij zijn kaak. Ik heb dat
eens een uur lang moeten bijwonen
en werd doodvermoeid van er naar
to kijken; hoe hij het zelf uithoudt be
grijp ik niet en evenmin weet ik of
h t 's nachts ook doorgaatverbeeld
Ie, dat er een inbreker vóór zijn bed
:omt to staan en daar een slapenden
man ziet. die maar voortdurend
kauwt.... 't is om een doodschrik van
te krijgen
Do vrienden van den' neef noemen
het „een tic nerveux", zijn vijanden
>,een mal aanwendsel".
Zijn familieleden waren het aanvan
kelijk met de eerste betiteling eens,
maar sedert hij getrouwd is met de
tweede. Hij zal nameljjk wel wat
nalaten. Over de oorzaak van die on
ophoudelijke kauwbewegingen tasten
zij allen 111 't duister. Er wordt be
weerd, dat een van zijn voorvaderen
liet beleg van Leiden door de Span
jaarden heeft meegemaakt en bij het
ontzet zoovcol haring en brood van
de watergeuzen gekregen heeft, dat
hij niet meer met kauwen kon ophou
den, toen de voorraad uitgeput was.
Zijn heelo verdere leven is hij blij
ven kauwen en dio eigenschap is erfe
lijk, maar springt, naar men zegt,
telkens een geslacht over. Daarom
heeft zijn vrouw hem dan ook geno
men, „verbeeld je:', moet ze ge
zegd hebben, „dat ik naderhand oin
ringd zou wezen door laat ons zeg
gen zeven kauwers,, een grooten eu
zes kleintjesdat zou ik niet verdra
gen!" Inderdaad hebben hun kinde
ren rustige kaken, als ieder ander
Maar hoe het met het volgende go-
slacht zal gaan, dient te worden afge
wacht: „misschien heeft dan niemand
meer wat te kauwen", zegt do neef
van den zwager, wanneer dc berich
ten over den Europceschen toestand
bijzonder ongunstig zijn.
Allicht vraagt iemand, wat dit
lieele kauwverhaal te beteekenen
heeft. Ik zal het dadelijk zeggen er
wordt uit het buitenland een aanval
op onzo kauwspieren gedaan. De
Amerikanen hebben de v:ezo ge
woonte, voortdurend op een soort
van ver8iiikerde gom te kauwen e:i
een van de fabrikanten van dit arti
kei probeert het bij ons te laten in
burgeren en aunonceert hat in Ne-
derlandscho bladen met groote ad
vertenties. Natuurlijk denk ik er niet
aan, 0111 reclame voor hom te hel
pen maken, laat gob dux zeggen, dat
de man Walker Keet. Weina, hij
adverteert aldus: „P. L. 4 stuks voor
6 ets. Maakt eens kennis met deze
nieuwe soort Walkers overheerlijke
versuikerde pepermunt Kauwgom.
Men kan zeer lang pp een stukje kau
wen, zonder dat het- zen veiinssehen
den peperuiuut-sinaak verliest, Uok
gij zult het 6poedig niet mier zun-ler
P.K.'s kunuen doen: iedereen toch
vindt zo heerlijk, daar zu altijd fr.'scij
en altijd verscli zijn. Zo zijn aange
naam van smaak, zuiveren den adem,
houden do tanden schoon en be/or-
deren de spijsvertering. Gij kuapt ei
werkelijk heelemaal van op. Probeert
nu eens een pakje P. K. en tracteerc
er dc kinderen ook eens op."
Tot zoover de advertentie. Is het
niet om van tc griezelen? Zelfs de
kinderen moeten er op „getrakteerd"
worden en daarmee opgeleid tot
snoepers ja, ook de voetballers
worden opgeroepen- „Do vriend van
d6n voetballer", zoo heet het in een
andere advertentie. „Z. K. H. de
Prins van Wales is een groot liefheb
ber van Walkers kauwgom, in het
bijzonder onder het beoefenen van
alle sport. Walkers kauwgom houdt
u in goede conditie en is dorstles-
schend."
Is dc samenleving nog niet genoeg
verward geraakt, dat zij ook nog tot
kauwen moet worden aaugespoord en
aldus het beeld geven vau... de koe?
Als die Amei'ikaansehc nieuwigheid
hier werkelijk ingang vindt, richt ik
een Anti-kauwbond op.
Om van deze akelige gedachte be
vrijd te raken, ben ik in een sprook
jesboek gaan lezen. In den tijd van
toovenaars, dwergen, reuzen en aller
lei andere ongewone personages, wis
ten zo van voortdurend kauwen nog
niet af. Toen kwamen er poëtischer
dingen voor. Een arme herder ontmoet
een oud vrouwtje, dat moeito heeft
om een zwaron wagen voort te duwen
hij helpt haar en krijgt tot beloo
ning do gave, om boombladeren door
zijn aanraking in goud te verande
ren. Ala hij eenmaal in 't bezit is van
ontelbare millioenen, dingt hij, ge
kleed in ccn kostbaar riddercostuum,
naar dc hand van de prinses, krijgt
haar ten huwelijk en leeft lang en
gelukkig.
Als zooiets ook in onzen tijd nog
eens gebeuren konl Wethouder Bo-
nians, de beheerder van onze gemeen
telijke financien, komt op een avond
van een vergadering thuis. In dc
Parklaan, vlak vóór zijn woning,, ont
moet hij een oud besje, dat met dc
bruine tram naar Schoten moet. Hul
peloos ziet ze rond.
„Wel moedertje," zegt de wethou
der vriendelijk, „waarom kijk je zoo
bedeesd?"
„Och heer, ik moet naar Schoten,
maar ik kan mijn zwaien zak niet
langer torsen".
„Laat ik je dan even helpen," zegt
do wethouder, slingert den zak op
den rug en gaat naar dc tramhalte
aan de Parklaan.
Daar wachten zij sa. len, een half
uur lang, helaas er komt geen tram
meer. Do schrikkelijke waarheid
dringt tot hen doorde laatste wa
gen is voorbij.
„O heer," zegt het oudje, „hoe kom
ik nu met mijn vracht naar huis?"
De wethouder, edelmoedig, bedenkt
zich niet lang. „Waar woon je?"
vraagt hij en neemt den zwaren zak
weer op den nek.
„Achter in het Schoterkwartier, in
de la Rey-straat".
„Vooruit dan maar!" En samen
stappen zij door den donkeren nacht,
onder het viaduct door, den Schoter-
weg langs. Wel is de last zwaar, het
schijnt of het gewicht nog voortdu
rend toeneemt. Een storm steekt op,
de regen valt bij stroomen neer. On
versaagd stapt de wethouder verder.
De zak wordt als lood zoo zwaar, 'zijn
schouders doen pijn, zijn voeten zijn
vol blarc-n, maar hij geeft het niet op.
Het oudo wijfje sterkt hem met heil-
wensélien en dankbetuigingenzij
gaan maar steeds verder, langs de
stille begraafplaats, altijd maar ver
der. de de la Reystraat in, eindelijk,
1 eindelijk zegt de oude: „hier is het"
cn neemt üem den zak af, die nu op
oens zoo licht als ccn veer geworden
schijnt te zijn.
„Ik dank u heer", zegt het vrouw
tje, „uw edelmoedigheid zal niet on
beloond blijven. Allo bladeren, die
van de boomen in de Parklaan en het
Kenaupark gevallen zijn, zullen tol
morgen ochtend zeven uur in uwo
hanu in goud veranderen".
„Jawel moedertje", zegt do wet
houder 'achend, „ga nu maar gauw
slapen, 't Is al lu.it geworden!" En
van zijn last bevrijd gaat hij met
6nelle stappen naar huis en staat
binnen een half uur op den stoep van
zijn woning begeerig naai- de welver
diende nachtrust.
De wind jaagt hem, op eens een
dor blad in de hand. Plotseling wordt
dat zwaar, hij kijkt verwonderd bij
het licht van dc lantaarn naar zijn
hand. .-het blad is in glanzend goud
veranderd. Nu schiet hem de belofte
van de oude bc-s in de gedachte, hij
raapt meer bladeren op zij verande
ren alle in goud.
De klok slaat twee uur. Nog vijf
uur voor de borst.
Ijlboden halen de heeren van dor
Vangst referendaris van financiën.
ALberti, controleur van de belastin
gen en de Jonge, gemeente-ontvanger,
uit hun bed; er worden zakken aan
gedragen. De wethouder raapt maar
zonder ophouden dorre bladeren, die
in goud veranderen, de dria anderen
/stoppen er ontelbare zakken mee vol.
'0 Morgens te zeven uur is de llaar-
lem^che gemeentekas millioenen eu
inillioenen rijk, de zolders van 't
stadhuis zijn nauwelijks groot ge
noeg om do schatten te bergen.
Nog vóór twaalf uur in den namid
dag komen er eerbiedige verzoeken
van de gemeentebesturen van Bloc-
mendaul en Heentitedc in, om te mo
gen worden geannexeerd.
Maar de wethouder slaapt nog. Hij
zal morgen wel bericht zenden.En
alle ingezetenen van Haarlem, voor
goed van belasting bevrijd, leefden
lang en gelukkig.
Ziehier een oud sprookje op mo
dernen leest geschoeid-
De geschiedenis herhaalt zicli he
laas niet. Althans niet de plezierige
geschiedenis, de onplezierige kunnen
we iederen dag weer opnieuw moe-<
maken.
D© geur van onze grachten bijvoor
beeld, die geen tooverheks kan doen,
verdwijnen. Mk«cliien weet het Ge-
zondheidscongTes, dat gisteren en
vandaag hier vergaderd heef:, er
raad op, want in den zomer kan hier
een stank hcerechcn, waarvan een
van mijn vrienden pleegt te zeggen:
„jo kunt er wel tegen leunen!"
Dit grapje doet mij denken aan een
woordspeling van den laatsten tijd.
„De vlootplannon worden begraven.
Weet je waarom 1 De Marine gaat
naar Wcstervcld!"
Deze week werd Messchaert be
graven. Zijn zangbroeder, de ver
maarde tenor Rognians, zou eens een
concert geven met den Haarlemechen
pianist Michelsen. Dc drukker had
evenwel do namen verward (per on
geluk of oj) last van den concert-
gever) zoodat er stond: J. H. Roggel-
sen, begeleid door J. M. Michmans.
De.overlevering zegt, dat de zanger
het maar half aanlig vond!
Ten slotte: dezer dagen las ik in
een vereenigingN programma: „Zoo
ge nog geen donateur zijt, is het adres
van den Secretaris Ged. Schalkbur-
gergraclit 73".
Maar als iemand nu wel donateuA
is, waar woont de Secrotaris dant
FIDELIÖ.
