GROOTE RECLAME-AANBIEDING
Dans-listitiut
Verïolo Binnenland
Gemengd Nieuws.
Vervolg van de Feesteourant Haarlem's Oagl^lod
GEDURENDE DE WINKELWEEK
bi Th. PASVEER bs
fis SilIiOBnen-nola.
OP DE STAATSBECROOTINC EEN
TEKORT VAN RUIM 42)4
MILLIOEN.
De minister van financiën beeft de
•gebruikelijke nota aangaande de toe
stand van 's lande financiën aange
boden. Het volgende blijkt daaruit
De Staatsbesrooting voor 1923 toont
een tekort aan van f 52.70 millioen
op den gewonen dienst (waarvan f 10
ïnillioen te dekken uit de opcenten ten
bate van bet Leeningsfonds en f 37 1/2
ïnillioen op den duur uit aanhangige
en nog nader voor te stellen bezuim-
gingsontwerpeso)
Het tekort met inbegrip van. den
buitengewonen dienst wordt geraamd
op f 226.32 millioeii. De buitengewone
uitgaven omvatten hoofdzakelijk wo
ningbouw. voorschotten aan de pc6te
rijen, aanleg van staatsmijnen em
Maaskanalisatie.
In de nota wordt verder uiteengezet,
dat bii de voorbereiding van de Be-
grooting heeft vooropgestaan, dat een
fluitend budget der gewone uitga-ven
en ontvangsten onafwijsbare eiscb
is en ten koste van zeer groote offers
ook moet bereikt worden.
Besloten werd dat een percentage
van besnoeiing op de Begrootingen
lilar departementen moet wonden
vastgesteld. Vooraf echter werd tot
het nemen van de volgende maatrege
len besloten
Gebruik zal gemaakt! worden van
de in de pensioenwet gegeven be
voegdheid tot korting van 5 1/2 pet.
der wedden tot een maximum van
l 3000 voor het weduwen- en weezen-
pensioen en van 3 pCt. der volle wed
den voor het eigen pensioen, wat dit
laatste aangaat met inachtneming
vau de reeds vroeger toegepaste af-
lo op en do kortingen.
Daarna werd vastgesteld een be-
snoeiingspercentage van 17 pet. van de
op elk Hoofdstuk voor 1922 toegesta
ne uitgaven.
Bij Hoofdstuk V A (Onderwijs) deed
zich de eigenaardige moeilijkheid
voor. dat de aanvankelijk ingediende
begrooting, hoewel ook deze reeds
zoo krap mogelijk gehouden was, een
eindcijfer van 10 millioen hooger ver
toonde dan de toegestane raming voor
1922. De werking der nieuwe pen
sioenwet on het automatisch accres
van de wettelijk opgelegde uitgaven,
met name ten aanzien van het lager
:-.ii middelbaar onderwijs, factoren,
iliie, zij het in mindere mate, ook bij
'andere departementen in opvoerende
richting werkten hadden hier dit
bedenkelijk eindresultaat. Daar 17 pCt
van de voor 1922 toegestane uitgaven
een bedag van 25 millioen uitmaakte,
moest hier op de aanvankelijk inge
diende begrooting derhalve 35 millioen
bespaard worden.
Ongeveer 20 millioen daarvan zal
verkregen wonden uit de bij de Twee
de Hamer aanhangige Iiager Onder
wijswet. Daarnaast zal gezamenlijk
10 millioen op het lager onderwijs
kunnen worden bespaard door nader
voor te stellen voorzieningen ten aan
zien van het vervolgonderwijshet
minimum aantal kinderen, dat in de
verschillende klassen van gemeenten
voor de oprichting van oen school ver-
eischt wordtdie opleiding der onder
wijzers; de marge genoten bij het
U-L.O. jdle lichamelijke oefeuring
en een gewijzigde Massificatie Van de
gemeenten in het bezoldigingsbesluit.
Bij het middelbaar- en hel nijver
heids- en handelsonderwijs zal 3,6
millioen worden bespaard door op
voering van het aantal leerlingen,
waarbij splitsing van klassen wordt
toegepasteen vermeerdering van het
aantal door de leeraren te geven les
uren van 50 minuten in uren van 60
minutende vorengenoemde herklas-
sificatie van gemeentenen een
voorgenomen technische herziening
van "de salarisregeling van het perso
neel van het nijverheidsonderwijs.
Bii het hooger onderwijs wordt een
complex van maatregelen voorbereid,
waaronder een economische distri
butie en dientengevolge beperking van
het aantal leerstoelen waaruit op
den duur een bate van 1 millioen
wordt verwacht. Ck J« afdeeling kun
sten en wetenschappen tenslotte werd,
na de aanvankelijk reeds aangebrach
te besparingen, op de begrooting voor
1923 nog een kwart millioen ge
schrapt-
Een en ander zal tezamen een ver
mindering brengen van ongeveer 35
millioen, - waarvan evenwel slechte
f 5. S25.000 (laeer onderwijs) plus een
kwart millioen (kunsten en weten
schappen) d.i. te zamen ruim 6 mil
lioen, aan die be groot ing van 1923 ten
goede komen en de rest, makende 29
millioen eerst in volgende begroo-
tingen zal kunnen warden tot uitdruk
king gebracht.
Tenslotte doet de nota opmerken,
dist bet op Begrooting voor 1923
geraamde te kort ruim 42 1/2 mil
lioen is, waarvan 37 1/2 millioen bij
doorzetting van de beoogde en ten
deels reeds in werking gebrachte
maatregelen zal verdwijnen.
OUWES DEKKER BIJ HET
ONDERWIJS?
De heer Scheurer heeft aan den Mi
nister van Koloniën de volgc-ndc vraag
gesteld
Is de Minister bereid aan de Kamer
mede te deden of Het juist dat D"ou-
wes Dekker van Het Departement van
Onderwijs in Ned.-Indië vergunning
heeft gekregen de betrekking van on
derwijzer aan het Preanger Onderwijs
instituut, waartoe hij, blijkens een
Aneta-bericht uit Weltevreden van
Augustus, is benoemd, te aanvaarden,
en zoo ja, op welke gronden die ver
gunning is verstrekt?
fia Staatsbegrooting voor 1923
Hoofdstuk I. Dit hoofdstuk
wordt vastgesteld tot een bedrag
van f 1.70Ü.OOO, waaronder een bedrag
vau f 100.000 voor verdere werkzaam
heden rakende de restauratie van het
Koninklijk Paleis op den Dam te
Amsterdam.
Hoofdstuk II. Voor 1923 wordt
geraamd f 2,119,905.95, zoodat
f 122,870.35 meer wordt aangevraagd
dan voor 1922 is toegestaan.
Dit verschil ontsaat door de vol
gende vermeerderingen: de Staten-
Generaal f 135.62S.50; pensioenen,
wachtgelden enz. f 10,378.33, tegen
over eene lagere raming voor: den
Raad van State f 1211; de Algemeene
Rekenkamer f 19,700.50; de Kanselarij
der Kederlandsche Orden f 1015 en
het Kabinet der Koningin f 1209.98.
Buitenlandsche Zaken.
Voor dit hoofdstuk wordt voor 1923
eeri bedrag geraamd van f 4,757,506,
ter\ ijl voor 1922 is toegestaan
f 5, i ub,520, alzoo een vermindering
van f 949,014.
Justitia. De raming der kosten
van dit hoofdstuk der Staalsnegroo-
tingvoor l'J23 bedraagt f 30,541,573.33,
zijnde f 7,775,640.13 minder dan voor
1922 is toegestaan.
B in n e n 1 an d s cli e Zaken
Het Hoofdstuk is f 2,076,446 minder
geraamd dan het vorige jaar.
Arbeid. Aan de toelichting is
ontleend:Van 't bedrag ad i 1,600,000,
uitgetrokken voor de vergoeding der
adminisiratiekosten, voortvloeiend*
uit de Ouderdomswet 1919, wordt ge
raamd, dat f 400,000 zal noodig zijn
voor de Rijksverzekeringsbank en
f 1.200.0CÖ voor de Raden van Arbeid.
Bij de vaststelling van die bedragen
is erop gerekend, dat het aanhangi
ge wetsontwerp tot wijziging van de
Ouderdomswet 1919 wet zal worden,
waardoor de beslissing omtrent de
toelating tot de vrijwillige ouder-
domsverzekering van de Rijkeverze
keringsbank naar de Raden van Ar
beid zal overgaan. Dit zal in 't alge
meen vermindering van werkzaam
heden medebrengen.
De post subsidiën en toelagen ingevol
ge bet „werkloosheidsbesluit 1917" is
met f 200.000 verhoogd en gebracht op
f 4.200.000 (waarvan pl.m. f 200.000 voor
'toelagen aan de vereenlglngen met werïc-
loozcnkassen voor administratiekosten
en waarvan 2.000.000 door de gemeen
ten terug te betalen) terwijl de post
„Steun uit andoren hoofdo dan volgens
het werkloosheidsbesluit 1917" waarop
dit jaar f C.000.000 is uitgetrokken, voor-
loopig voor 1923 pro memorie wordt uit
getrokken. De redenen die tot deze wjjzi-
gingen hebben geleid, zjjn de volgende:
Gedurende enkele jaren z(jn voor de
workloozenkassen, die door crisis waren
uitgoput, bedragen beschikbaar gesteld,
als bjjzondcre steun, waarvan een deel
voor rekening
deze voorschotten te xjjiier tjjd
terugbetalen.
Op de wjjzo, waarop in 1022 hulp aan
crkloozenkassen _is geboden, zal zulks in
1923 vermoedelijk niet geschieden.
Vorwacht mag worden, dat in 1922
1D23 velo workloozenkassen hare bijdra
gon zullou verhoogen, om de uitkeeringen
to kunnen verstrekken. Daarmede wordt
hot subsidie evenredig verhoogd. Het in
1922 vermoedelijk uit te keoren subsidie
bedrag (voor rijk en gemeente 6amen) is
pl.m. 4.000.000.
Op grond van de vermoedelijke ver
hooging der bijdragen wordt dit bedrag
voor 1923 hooger geraamd.
o 1 o n i n. Dit Hoofdstuk
f 1.296.414 minder geraamd dan een
rig jaar.
DE ONLUSTEN IN BULGARIJE,
Do minister van Binnenlandse!»©
Zaken en waarnemende premier Das-
kalof legde tegenover vertegenwoor
digers van do buitenlandsche pers een
verklaring af aangaande de jongste
onlusten te Tirnova.Hij wees m t na
druk op de slechte verstandhouding
tuaschen de agrariërs en het burger
lijke bloc en zeide, dat de uitlatingen
van de leiders van het burgerlijke
der organisaties, die J bloc de boeren hadden verbitterd. Der
tieduizend boeren te Tirnovo wilden
de leiders van het burgerlijk© bloc
lynchen. De waarnemende premier
wist dit te voorkomen door te drei
gen met het aftreden der regeering.
Hij beloofde den boeren, de leiders
van het burgerlijke bloc voor het ge
recht te zullen dagen. Bij bevestigde,
dat de Sobranje terstond zal worden
bijeengeroepen. Alle leden van de
kabinetten tusechen 1913 en 1918 zul
len worden gearresteerd. Daardoor
zullen zoo goed als alle leiders van
do burgerlijke paitijen in de gevan
genis komen. Er Iteerscht in Bulga
ria groote opwinding over deze ge
beurtenissen.
GESCHORST.
Wjj lozen in da Telegraaf van heden
ochtend:
Naar de Chr. Amsterdammer mededeelt
maakt het collego van commissarissen
vmi dit blad bekend, dat do heer C. I.
mot ingaug van heden is geschorst als di
recteur van de N.V. tot Exploitatie van
„De Amsterdammer", Christelijk Volks
dagblad, en dientengevolge van heden af
geen enkel opzicht de N.V. meer ver
tegenwoordigt.
Het blad teekent hierbij aan dat het in
in zeer ernstige crisis verkeert.
Het voortbestaan van „De Amsterdam-
er" zelf is in gevaar.
„Zoolang de crisis duurt, zullen wjj
is van bijzondere Jhededeeliugen sl
is het blad onthouden, maar wij doen
het dringend verzoek aan onze lezers,
uit het feit der schorsing van den direc
teur goon voorbarige conclusies te trek
ken, noch ten opzichte van den persoon
van den directeur, noch ten opzichte van
de handelwijze van commissarissen."
OoVER VALLEN.- -
weg van Steen wijk
Aan den rijks
aar Meppel te
nabij Steen wijk, zijn Zondag
avond ongeveer io uur, Terwijl het zeer
donker was, eenige jongens uit Ha-
velterbcrg onverhoeds aangevallen *n
met revolvers beschoten. Een kogel
trof den i6-jarigen J. Mulder in den
rechterarm, zoodat hij door den dokter
verbonden moest worden en vooreerst
niet meer werken kan.
E SCHADEVERCOEDINC.
De aanvaarding van het
Belgischt voorstel.
Op het Belgische ministerie van
Buitenlandsche Zaken werd het vol
gende cominunkjuó aan de pers ver
strekt:
„De Duitsche zaakgelastigde dr.
Landsberg heeft aan minister Jaspar
medegedeeld, dat de rijksbank thans
bereid is, de van Duitschland ge-
eiischte schatkistbiljetten op zes
maanden tot een totaal bedrag van
270 millioen goudmnrk, vervallend
van 15 Februari tot 15 Juli 1923, me
de te garandeeren en af te zien van
de gevraagde verlenging tot twaalf
en achttien maanden. Onder deze om
standigheden neemt de Belgische re
geering aan, dat een oplossing van
het geschil op de vour de Belgische
voorgestelde basis mogelijk is."
De Belgische pers toont zich, even
als de regeeringskringen, zeer vol
daan over het Duitsche antwoord.
Weliswaar moet de mondelinge mede-
deeling van dr. Landsberg nog wor
den bevestigd door een nota van zijn
regeering, doch de stap van den Duit-
schen zaakgelastigde kan als volko
men officieel worden beschouwd.
Verschelden bladen spreken hun ver
trouwen uit in de garantie van de
rijksbatik, en verwachten, dat de
schatkistbiljetten thans onmiddellijk
verdisconteerbaar zullen zijn.
De eerste biljetten ter waarde van
hondeird millioen goudmark zullen
binnen enkele dagen aan de Banque
Nationale worden overhandigd en op
den 15den van iedere volgende
maand zal een nieuwe wissel worden
gezonden, zoodat op 15 December a.s.
het bedrag van 270 millioen goudmark
zal zijn bereiik.
Daarna heeft België uit hoofde van
zijn prioriteit nog 500 millioen goud
mark van Duitschland te vorderen.
Naar de „Dernière Heure" ver-
ne&nt, had minister Jaspar gister
avond aan dr. Landsberg doen weten,
dat hij de Commissie van Herstel on
middellijk in kennis zou stellen met
het mislukken der onderhandelingen,
indien niet vóór Dinsdagmiddag 5
tsur een bevredigend antwoord van
Duitschland zou zijn ontvangen.
PLASREGENS IN BEIEREN.
- Naar de „Bayerische Kurier" uit
Regensburg meldt, is boven de dnJcn
van de Sulz en de Schwarznch een
plasregen gevallen, welke twaalf uur
aanhield. Honderden kleine hulzen
werden door het water meegesleurd
De heele hooi-oogst is vernield. Let
bestaan van vele kleine boeren voidt
bedreiiM-
DE DUITSCHE KOLEN-LEVE
RINGEN.
De kolen-leveringen aan de Enten-
teL die door de Commissie van Her
stel van af 1 Augustus voorloopig op
1.725.009 ton per maand waren vast
gesteld, zijn volgens oen bericht uit
Essen aan de „Lokal Anzeiger", ten
slotte voor Augustus tot October ver
minderd tot 1.610.000 ton per maand.
EEN BANKIERSHUIS FAILLIET
VERKLAARD.
Men meldt ons uit Boedapest
Op de Beurs te Boedapest werd Ie
beziter van het bankiershuis Alexander
Palffy failliet verklaard, nadat zijn
principalen wegens bedrog, verduiste
ring en vervalsching van documenten
een aanklacht hadden inged-end. Palffy,
die vroeger slechts een gewoon be
ambte was, stelde zich vrijwillig ter be
schikking van de politie, welke het
arresteerde. Onder de benadeelden ba
undt zcih ook ex-keizerin Zita, die
bij het bankiershui PVff millioen
krone® verloor
Rubriek «uur vragen
VRAAG: Welke is de kortste fiels-
eg van Haarlem naar Lochemf
Hoeveel K.M. is dat?
ANTWOORD: Haarlem, Halfweg,
Amsterdam, Diemerbrug, .Muiden,
Hakkelaarsbrug, Naarden, Laren,
Benin es-buiten, Eemneabinnen, Soest-
dijk. Soest, Amersfoort, Hoevelaken,
Voorthuizen, Oud-Mi lligen, Nieuw-
Miüigen, Apeldoorn, Voorst, Zutphen
Warnsveld, Lochem. Ongeveer 146
K.M.
ter gelegenheid van de Etalageweek.
Winkelt Tan vroeger.
Het is zeker niet te onpas om he
den eenige gevels af te beelden van
HaarLemsche winkels uit don ouden
rijd Wat zij voorstellen staat er onder
geschreven. Wie vergelijken wil kan
zijn gang gaan, hij wandele daarvoor
de straat maar even op en beschouw©
3e moderne winkels.
Maar de- verandering van de pui, de
invoering van de uitstalling zijn niet
de eenige versohillen tusechen toen en
mi. Ook acht er de ramen is heel wat
veranderd Er wordt van dien heden-
daagschen winkelier heel wat meer
gevorderd, dan van den vroegeren
grooter talenkennis, uitgebreider wa
renkennis, grooter bekwaamheid in
administratie, kortom een veel bree
der ontwikkeling dan voorheen.
En in die riohting gaat het verder,
zooals blijkt uit de Oprichting van
•handelsscholen en handels-avond-
- scholen. Het winkoliersbedrijf komt
daardoor op steeds broeder basis te
staan het groeit in ieder opzicht
met zijn huis mee.
Hoe «ie Haarletnsche winkels vroeger waren.
Huis genaamd ,,do Amsterdamsclie
Koeketer", waarin een bakkersnering
werd „geexercecrd", aan de Zuidzijde
van de Korte Veerstraat, belend ten
Oosten door het huis van Carsten
Nicclaas Rustmsn en ten Westen
door het hoekhuis aan het Spaarne.
Deze bakkerswinkel werd afgebroken
in April 1916.
Gezicht op het Verwulft, Zuidzijde, waarop o.a. te zien is de boekwinkel
van J. Nieuwenhuizen. Het hoekhuis Groote Houtstraat is nu algebrokun
en vervangen door den winkel van Jamin.
Winkels in de Groote
van de Ar.eeang tot de
(Oostzijde).
van Winter- en Emailleartikelen
87 GIERSTRAAT 87
Ziet de Etalage Ziet de Prijzen
Kacnelplaten
Kaclielpooken
Kncheliiaakjes
Kachelvegertjes
Kachelborstel
Kolenschoppen
Kolenemmers, mooi gelakt
Blakorlampjes
Koperlnmpjes
Groote zinken teil
Waschketel, groote maat
Aschkelel, groote maat
Closetplankje
Closetborstel
Clotsetrollen
Bleekpoederzeefje
Strijkplank
Strijkbout
10-stoks droogrek
Frima gaakousje
Prima gasslang, per Meter
Kleerhangers
Flinke zwabber
Sterke straatbezem
Kopjeskwast
Bordenkwast
Knijper met veer, per dozijn
Emaille Kinderboid
Emnille Emmer, grijs
Waschteiltje 0.84
Vergiet 1.44
Kinderbord ..0 24
Vleaschbord, vnfcaf 0.56
Pan, groen goud 1.49
Pan, grijs 1.34
Pan, bruin 1 29
Kamerpotten 0.64
Zand, zeep, soda-rekjes 'J 48
Drinkkroezen 0.19
Drinkkruikje m. stop 0 78
Sauslepel, groen goud „0 27
Melkkoker, groen goed 1.44
wit 1 18
Lampetkan 0 S9
Gasketel 2.34
Ketel, groen goud 2-18
Koekepan 0.59
Schalen 0.36
Trechter, groot „0.54
Steelpan 0.38
Stof blik 0.68
Toilet-emmer, grooï 3.28
Zeepbakje, groen goud 0.28
Zoulbakken 0 89
Lepel rekken gr. goud 4 48
Koffiepotten gr. goud 1-68
Theepotten gr. goud 1.44
BHBBBB
Profiteert NU
Om nu eens flink ruimte te
maken zal ik alle in voorraad
zijnde goederen tegen spotprij
zen verkoopen. Als volgt:
Fantasie pantalons vanaf f 2.45
Engelsen leer pantai. v.a. 3.50
Manchester pantai. vanaf f 5.50
Kinderbroekjes allo soorten en
maten.
Fantasie en manchester vesten
3.50 4.50
Coetuums vanaf 10.—
Gabardine regen jalsen vanaf
14.50.
Verder een prachtcollectie Hee=-
ren- en Jongeheeren Ulsters,
Paletots, Jekkers, Demi'6 en Ra
tine jassen tegen spotprijzen.
Wie nog nooit bij mij gekocht
heeft, doe het nu. Het oudste en
meest vertrouwd adres is en
blijft:
Wed. H. VAN ALPHEN
B3EESTRAAT 9
hoek Tuchthuisstr.
QEBR. KWEKKEBOORJÏ
KI. Houlstr. 106 - Tel. 3525
Aanvang der lessen 1 October.
Prosp. voor het a.s. seizoen
wordt op aanvraag gaarne toe
gezonden.
Spreekuur van 11 tot 2 uur en
'6 "avonds van 7 tot 10 uur voor
inschrijving van leerlingen.
GEBR. VALLENTGOED
Tel. No. 13
Leveren franco huis Haarlem en
omstreken puik beste aardappe
len a 4 et. per K.G., bij afname
van minstens 35 K.G,
