fis
SjiïiïZ -
Buitenlandsch Overzicht
Beinengil Nieuws.
1
1
1
31
ia
IB
1
IS
L
U!
111 m
IU!
1 1 IU
IU
1 10 1
1 IU
1 1
1
u
□i in 1
3
11 1 1 m u is
B 1 1 si «ai
1
@1 I I !HI
m
1 1 IO IH
iet
in
□l Ol Ol
1
1
1 1 DM
f!
Ol Q
11
ui 1 1 0 1 1 m
i 1 1 10 1 11 1
MMRUBRIEK.
STAATKUNDIG GEREFORMEER
bl' 1>E PARTIJ.
Te Delft is opgericht een afdeeling
„m de Staatkundig licrelormeerde
Partij uiot aanvankelijk 55 leden.
HOLLANDS ZEEWERINGEN Ef>
HOLLANDSCHE BEZUINIGING.
Men schrijft uit Zuid-Zijpe aan he-
„N. v. d. Dag"
De waterstaatkundige toestand
Holland moge aau velen duidelijk
zijnvelen mogen weten dat
Jvoordzeespiegel tweemaal in do
uren stijgt toe boven de hoofden
Hollands bevolking v®"e*e?.,
meesten weten met, welke kost^®
werken noodig zijn, om ons land
„uit wier en dras geweld vrij var
het zeewater te houden.
Onze duinenreeks, die sedert eeu
wen. proefondervindelijk bestand is
gebleken, niet alleen uge^ hoog- wa
terstanden, maar ook tegen het woes
ts geweld der golven by den ke
viesten stormvloed, is Blechts daar
betrouwbaar, waar zij een 8™ote
breedte beeft. Die '"'doende breedte
wordt gemist ie Delfland, ■>11"-°'?-
venzande en tusschen Camp en Pet
ten. Sedert jaren worden daar kost
bare verdedigingswerken, bestaande
in steenglooiingen en honderden
strandhoofden, onderhouden om het
woedende element te beteugelen.
Tonnen gouds ziju daarvoor jaarlijks
noodig, want al heeft de bekwame
technicus hier wetten gesteld, de
Noordzee toont zich altijd de meerde
re cn vernietigt soms in enkele uren,
wat met veel moeite cn grooto kos
ten werd uitgevoerd.
De kracht dcr golven wreekt zich
het meest op dc uiteinden der zoo-
even genoemde strandhoofden, omdat
deze gedeelten aan de o^oken
kracht in eersten aanval hebben
weerstand te bieden. Daarom worden
deze einden zóó gebouwd, dat bazalt-
blokken van 500 tot 1000 K-GL zoo
dicht mogelijk met oen vrij effen op
pervlak naast elkaar geplaatst wi
den. Op 't oog lijkt dit geheel onver
woestbaar, maar de ondervmdmg be^
■wiist dat éen stormvloed dikwijls
voldoende is, alles nit elkaar Je slaan
11 de zwue blokken als knikkers
voort te rollen.
Daarom beeft men getracht an
dere middelen te beproeven en men
Bchijnt daarin geslaagd tc zijn.
De technische ambtenaar bij den R.
WS de heer J- H. Kuiper te let
ten, heelt een constructie »^gevo"d
iu gewapend beton, waardoor blok
keu verkregen werden van 25.000
G Doze z.g. caissons werdon op
de zeewering gemaakt, over zwam>
snoor naar het eind van het hooiu
vervoerd, daar, onder Jater' ,ft°c^
middel van aangebrachte trcc'itcr,
met beton gevuld cn vcrvolgens slc-
vig verankerd. Genoemde tcchnl
Bche ambtenaar is hiermee m 1910 be
zonnen on de einden dor hoofden,
§io de nieuwe -bewerking ondergin
gen hebben in al die jaren niet
minste schade geleden.
«kentog. di» aanzienlijk toogor
dan bij Je R,S™''drk®°'Zuid-Holland
Als men in Noord-en
heemraadschappen bonder
voor het onderhond van ue
den standhoofden is men geneigd
te vragen 7»f0,?vdedeSrl™órondwet
gens hoofdstuk do zee.
dè6 êitrokken polderbestnren
schrijft.
DE MILITAIRE VOORBEREIOIN GEN VAN OE TURKEN EN DE
ENCELSCHEN.
ONRUST IN CONSTANT IN OPEL.
GENERAAL SNIJDERS. De
generaal b. d. C. J. Snijders, oud
opperbevelhebber van land- en zee
macht, is voornemens zijn a.s. "Osten
verjaardag (29 Sept.) in het buiten
band door te brengen. Hij vertrekt
Woensdag tc voren naar Engeland.
DRIFTIG HEERSCHAP.
Woensdagmiddag circa 5 uur fiet
ste een 15-jarige jongen met een sta
pel manden op zijn rijwiel op het
Piot Heinplein, to Den Haag, toen
van de tegenovergestelde zijde een
heer en dame naderden. Vermoede
lijk tengevolge van de vracht man
den, welke het uitzicht te veel be
lemmerde, reed de jongen tegen de
dame op. De heer, die de dame
gezelde, geraakte hierover zóó
toornd, dat hij in blinde woede op
den jongen met zijn wandelstok los
sloeg en wel in die mate, dat de stok
in tweeën brak. De jongen viel van
zijn fiets en bleef op straat liggen.
Toen de blijkbaar door het dolle
Been zijnde heer de tuchtiging nog
niet voldoende achtte, kwam een
juist passeerende brandweerman
tnsschenbeide, die belette, dat er
verder klappen werden uitgedeeld. De
jongen was inmiddels door dc om
standers overeind ;,eholpen, doch was,
tengevolge van- het pak slaag, niet
Bij machte zijn fiets weer tc bestij
gen. Zijn aanvaller wilde zich met zijn
dame uit de hen omringende men-
schendrom verwijderen, maar dit
werd door de omstanders verhinderd,
die de politie in het geval wilden ge
mengd zien. Toen deze ten tooneele
verscheen, werden do heer en da
me, benevens do fietsrijder, naar
het politieposthuis bij de Zeestraat
geleid, waar van het gebcurdo pro
ces-verbaal werd opgemaakt. De
brandweerman, dio het eerst aan dc
tuchtiging een einde had gemaakt,
droeg zorg voor het 'corpus delicti,
de fiets, daar dc jongen coo over- j
etiuir was, dat hij hiertoe niet moer
"fl machte waa
In een groot deel van onze vorige op
laag deelden wc reeds mede, dat vau
gezaghebbende Engclschc zijde ver
klaard is, dat Groot-Drittauuie hartelijk
dc hulp van den Volkenbond zou aan
vaarden, tot het uitvoeren van de regc-
lingea ten aanzien van hes Naburige
Oosten.
Zijn tusschenkomst is wel noodig wil
het niet
tot vechten komen.
Kemal is bereid een conferentie
houden oj> voorwaarde dat Konstanii-
nopel en Thracic aan de Turken worden
afgestaan.
Dc conferentie tusschen Poincaré en
Curzon wordt te Parijs voortgezet. De
vrees voor een botsing tusschen Engel-
scheu en Turken beheersebt de bespre
kingen.
ScdBrt de Fransche troepen Tsjanak
hebben ontruimd, eu de Brische troepen
daarentegen begonnen zijn ei loopgra
ven aan tc leggen, is dit strategisch
punt aan den ingang der Dardancllcn op
den Klcin-Aziatischeu oever het centrum
van de belangstelling geworden cn min
of meer een graadmeter van dc houding
der Geallieerden tegenover het Turksche
raagstuk.
Te Kelia, tegenover Tsjanak, zijn de
vlaggen van Australië en Nreuw-Zee-
land geheschen en de Australische mili
tairen, ouder bevel van kolonel Hughes,
die nog op het schicreland Gallipoli ge
detacheerd zijn, in verband met dc zorg
voor de begraafplaatsen van de daar in
den oorlog gesneuvelde „Anzacs", wer
ken nu hard mee aan het iu slaat van
erdcdiging brengen van de Britschc
stellingen, Tsjanak zoowel als de Dardv
nellen zijn thans het tooneel van een
koortsachtige bedrijvgheid van den vroe
gen morgen tol den laten avond.
Dc Turksche bevolking houdt zich
kalm, onder controle van dc daar ge
concentreerde krijgsmacht.
Intusschcn heelt het Britschc hoofd
kwartier dc hcele burgerbevolking
Tsjana de Christenen zoowel als de
Mohammedanen en Joden, aangeraden
de stad te verlaten, omdat, indien hc'
Kcmahstisch leger mocht oprukken, at
stad aan geschutvuur zou worden bloot
gesteld.
Behalve te land versterken dc Engel-
schcn zich ook ter zee. Dc gchcele Mrd-
dellandscke Zee-vloot is al reeds in dc
Turksche wateren saamgetrokken en nu
is er ook een gedeelte van de Atlanti
sche vloot heen gezonden. De tweede
flottielje torpedojagers, samengesteld 'lii
de meest moderne'schepen, heeft orders
gekregen zich naar dc Middellandschc
Zee te begeven en deze flottielje wordt
vergezeld door de lichte kruisers „Ca-
ledon" en „Carysfoit", die binnenkort
tc Malta wordcu verwacht, op weg naar
Konstantinopel. Do „Derbyshire", die
erste bataljon Gordon Hooglanders
Konstantinopel heeft gebracht, was
Malta reeds gepasseerd, op weg naar
Bombay, maar werd per draadloos tele
gram teruggeroepen om de voor Kon
stantinopel ingescheepte troepen tc
dwaas zou zijn om nu ia September as
vechten te denken, nu de winter voi
de deur staat."
De houding der
Engeische regeering.
Uit Londen wordt gemeld
Engeland heeft duidelijk zijn vast be
sluit kenbaar gemaakt om Tsjanak be
zet te houden, dat een positie is, welke
de zeestraten bcheerscht. Engeland laat
zich hierbij door de overweging leiden,
dat door een terugtrekking van de trö*
pen, dc Kemalistische strijdkrachten dc
controle zouden krijgen over de zeestra
ten. De vrijheid der zeestraten is een
beginsel, tot welks handhaving alle ge
allieerden zich plechtig hebben verbon
den. Het was overeenkomstig dit besluit,
dat de geallieerden de gedemilitariseer
de zóne bij Tsjanak hebben ingesteld.
Haar neutraal karaktci is steeds op on
partijdige wijze verdedigd, zoowel ten
aanzien van de Grieken als van de Tur
ken.
De reden voor de terugtrekking van j
de Fransche troepen van Tsjanak, welke I
troepen ecnige dagen van te voren door
den Franschen bevelhebber in het Na
burige Oosten daarheen waren gezon
den, was, dat de Turken zeer vermoe
delijk naar Tsjanak zouden optrekken.
Daar de vrijheid der zeestraten, tot welks
bescherming de geallieerden zich ver
plicht hebben, afhangt van het bezet
houden van-Tsjanak, was di voor dc
Engeische regeering een reden te men
haar strijdmachten aldaar tc hand
haven. Daar deze kwestie door Enge
land van vitaal belang wordt geacht
oor de handhaving van den vrede en le
belangen van Europa, is het vastbeslo-
zoo noodig afzonderlijk op re
treden, waar het geldt een aanval op
Tsjanak, of icderen aanval elders af -e
slaan, die ten doel zou hebhto de vrij
heid der zeestraten op te heffen of de
ijandclijkhcdcn naar Europeesch gebied
over te brengen.
Engeland wenseht geen oorlog. liet
heeft krachtige maatregelen genomen
om uitbreiding er van tc voorkomen. Te
Parijs heeft dc Engeische minister van
Buitenlandsche Zaken een conferentie
voorgesteld tot regeling van de Turk
sche kwestie. In den tusschentijd zal Je
status quo in de zeestraten gehandhaafd
blijven, opdat over de toekomst van
het Naburige Oosten beslist kan worden.
Elke dag dat Kemal Pasja wacht is
een verloren dag voor hem, want ho.
meer Britschc troepen er aankomen, des
te grooter wordt dc kans om Konstan
tinopel en de Dardancllcn te kunnen
verdedigen. Er zijn nn twaalfduizend
man Britsche troepen ter plaatse
divisies staan gereed om er te worden
heengezonden. Nog twee kunnen er
binnen zes weken naar den Levant wor
den gezonden en met zulk ccn macht
genover zch zullen Kemals kansen heel
wat geringer zijn dan thans.
Toch hcerscht er
onrust in Konstantinopel.
Er worden haast geen zaken meer ge
daan de handel slaat stil en de koop
lieden haasten zich om maar voorraden
maken. Verscheidene vermogende
Grieken, Armeniërs cn vele vreemdelin
gen hebben de stad al verlaten en alle
plaatsen op de tremen naar West-Eu
ropa zijn al weken tevoren besproken,
terwijl ieder schip dat de haven verlaat,
tampvol is.
Nu Engeland zich gereed maakt
Konstantinopel cn dc Dardancllen als
moet met dc wapens in de vuist tc ver
dedigen en Frankrijk zoowel als Italic
een politiek volgen die niet van krijgs
operaties te land of ter zee wil weten,
ragen dc militaire leiders te Konstan
tinopel zich af wat Rusland zal doen.
Het onmiddellijk dreigend gevaar is K.
mals leger, maar op den achtcigrond ligt
het roodc leger op de loer ca dreigt de
mogelijkheid van een Bolsjcwistischen
aanvul door Roemenie.
Een geruststellend bericht over dc
houding van
het Russischs Sovjct-legw
meldt de „Chicago Tribune" Generaal
Danilof, de chef van Trottki's staf en
Sovjet-commissaris voor het roodelcgei
zou n.l. in een interview verklaard-heb
ben, dat er geen Russisch leger naar
Kleia-Azïc of eigens anders heen ge
zonden zou worden om dc Turkcn te hel
pen, Het negende of Ksukasischc leger,
waarover iu den laatsten tijd zooveel e
doen is geweest, in verband met de
gebeurtenissen in Klcin-Azië, ral enkel
maar worden belast met bet bewaken
an de Russische grenzen, in 't bijzonder
an het petroleumgcbied van Bakoe.
Dit was voor Rusland van meer be
lang, zeidc Danilof, dan Turkije tc hel
pen, dat, volgen3 dc inlichtingen welke
het Russische hoofdkwartier ontvangen
heeft, sterk genoeg en voldoende uitge
rust is om Konstantinopel in bezit
nemen cn alle Turksche nationale
eischen te verwezenlijken.
„Wij hebben geen enkelen officier bij
bet Turksche leger aldus verzekerde
de Russische chef van den gcncralen
staf en de Grieksche militaire inlich-
igendïenst zal dat kunnen bevestigen.
Rusland is niet van plan troepen
Klein-Azië te zenden en er is niets
van de geruchten, dat Rusland verster
kingen zendt naar de grenzen van Est
land, Letland en Polen. Wel hebben we
een leger op de westgrens maar de Pool-
sche berichten, van onrustbarende, op
oorlog wijzende troepenbewegingen zijn
onjuist. Rusland wil op geen enkel front
echten en bovendien kan iedere mili
tair* deskundier* berrriinr.n. dat het te
Een rede van Thomas over
Ue Dardanelles,
Dc Britschc arbeidersleider Thomas,
die deel uitmaakte van de deputatie der
Arbeiderspartij naar de premier, ten
aanzien van Klein-Azië, sprak tc Col
chester. Hij verklaarde „Wij staan pal
met de rest van het land voor dc abso
lute noodzakelijkheid van dc handha
ving van de vrijheid dcr Dardanellcn.
Niet voor, of door Briltanje alleen moe
ten deze waterwegen onder de controle
van den Volkenbond komen.De regeering
mag het land niet in een oorlog wikke-1
len zonder dat het Parlement cers
stem heeft doen hooren. Wij gelooven
dat een rechtvaardige vrede kan worden
verkregen.
Het Bulgaarscho voorstel
inzake Throcië.
Een Reuter-bericht meldt nader
Bulgaarsche premier Stamboliqsky hccfr
voorgesteld dc kwestie van Thracic te
regelen in dien zin, dat Thracië
het Turksche achterland, van Constao-
tinopel af tot de Mestarivier, autot
wordt verklaard onder jurisdictie van
den Volkenbond. Bulgarije heeft
voorstel officieel bij de Fransche
Britschc regceringen ingediend.
het Fiansch'e consulaat, to? er hulp
komt opdagen. Talrijke vluchtelingen
werden door de Turken vervoerd naar
de omliggende heuvels, vanwaar zij, vol
gens een getroffen Tegeling, naar de
stad zullen worden teruggebracht, zoo-
dra de schepen zijn aangekomen, waar
mede zij vervoerd zullen kunnen worden.
Het reliëfwerk wordt langzamerhand
georganiseerd. Ik kwam hier aan boord
ccn Britsche vrachtboot, het eerste
schip, dat door de Grieksche regeering
werd gehuurd voor het afhalen van
vluchtelingen. Andere schepen zullen zoo
spoedig mogelijk volgen. Aaa dc vlucn-
telingen kan nog slechts brood en verscb
water worden verstrekt, maar dit is al
een groote verbetering, vergeleken bij
le verwarring na den brand, toen
•luchtelingen onverzorgd werden geil
en, zoodat velen na het vervoer meer
dood dan levend de plaats van hun be
stemming bereikten.
De Turksche autoriteiten toonen meer
bereidwilligheid tot samenwerking
doen al het mogelijke voor de vluchte
lingen. Zij houden evenwel toezicht op
het inschepen. Mannen van dienstplich
tigen leeftijd worden achtergehouden en
het binnenland vervoerd. Welk lot
hun daar wacht, is onbekend
Niemand hier in de stad acht zich
staat, het aantal gevallen slachtoffers le
schatten, maar stellig werden voor het
uitbreken van den brand vele duizen
den Armeniërs cn andere Christenen
omgebracht, terwijl vele anderen om
kwamen in de vlammen, in zee verdron
ken of bij de algemcene paniek werden
doodgetrapt. Drie of vier Britsche
derdancn vertoeven nog hier ter stede,
benevens een aantal personen uit Cy
prus cn Malta.
Hot doodvonnis van
Kemal Pasja.
De „Morningpost" verneemt uit Kon
stantinopel, dat de Turksche bewc
aan den Sultan en den Sjeik-ul-Islam
een memorie hebben overhandigd,
zoekend om onmiddellijke vernietiging
•an het doodvonnis, twee-cn-een half
jaar geleden over Kemal uitgesproken.
Do houding van
Ame.-lka.
Na een kabinetszitting te Washington
werd officieel medegedeeld, dat de Ver-
eenigde Staten niet zullen deelnemen
aan een actie der Geallieerden tegen de
Turken te Konstantinopel of ten
zien van dc Dardanellcn.
De toestand te Smyrna.
Uit Smyrna wordt door een Telcgraaf-
irrespondent gemeld*:
Hoewel de brand een week geleden
uitbrak, hangen er nog dichte rookwol
ken als een rouwfloers boven de vee-
oeste stad. Af en toe komen nog on»-
ploffingen voor, betzij door het sprin
gen van voorraden munitie o? door het
springen van voorraden munitie of doir
het verbranden van benzine.De ontplof
fingen werpen telkens nieuwe rookwol-
•ken op, welke door de ruines drijven.
Hoewel bij toeval sommige gebouwen
aan de algemcene verwoesting ontkwa
men, zijn, met weinig uitzonderingen,
alle huizen buiten de Turksche en
Joodschc wijken een prooi van de vlam
men geworden, wat nog kort geleden
een van de rijkste handelssteden vaa
den Levant was, is thans nog slechts
een vormloos geraamte.
De materieele schade valt nog niet :e
beramen, maar men kan veilig zeggen,
dat zij vele milliocncn pd. sL zal bedra
gen, behalve de onberekenbare verliezen,
welke de handel heeft geleden.
Uitspattingen komen zoo goed pis
niet meer voor. Een burgerlijk bestuur
wordt ieder oogenblik uit Angora ver
wacht. Een sterke Turksche troepen
macht verliet de stad en begaf zich in
Noordwestelijke richting op marsch.
Moestafa Kemal vertoeft nog hier ter
stede, maar hij zal zich niet langer
meer te Smyrna ophouden.-
In den toestand der vluchtelingen, die
weliswaar nog steeds rampzalig is, komt
allengs verbetering. Ongeveer twintig
duizend vluchtelingen vertrokken reeds
naar Griekenland en verschillende eilan.
den, maar minstens honderdduizend hun
ner wachten nog op een vervoermiddel.
De kade biedt niet langer den jammer
lijken aanblik van een wanhopig worste
lende ntassa, doch een groote menigte
wacht than» creditldicr nti h« r.lc.in voor.
Voor zijn vertrek naar Moskou,
hij wederom zijn functie als volkscom
missaris van Buitenlandsche Zaken zul
aanvaarden, heeft Tsjitsjerin een in
terview toegestaan aan een vertegen
woordiger van dc „Vossische Zeilung",
waarin hij een uiteenzetting gaf van dc
hoofdlijnen der
nieuwe actieve buiton-
iandschc politiek van Rusland.
Tsjitsjerin verklaarde, da. Rusland
van nu af aan als een machtsfactor van
den eersten rang optreedt. 1-Iij gaf een
opsomming van de verschillende stadia
der Russische buitenlandsche politiek, I
eerst tijdens de periode van de blokkade, j
vervolgens het stadium dcr handelsvc-1
dragen cn sedert Genua de deelneming
aan het herstel der wereld. Thans gaat
Rusland, een stap verder en eischt het
medezeggenschap bij dc regeling van
groote internationale kwesties. Met ac-
politiek bedoelt Tsjitsjerin echter
volstrekt niet een agressieve politiek. Hij
streeft twee doeleinden na de veilig
heid der Russische grenzen en dc
meerdering van Ruslands productie.
Dc geheele Islam verlangt, dat Con-
stantinopel aan^Turkije zal worden te
ruggegeven, en Rusland stemt daarmede
in. Het scheppen van een nieuw Gibral
tar aan de Zee van Marmora is
voor Rusland als voor Turkije
vaardbaar. Rusland wenseht met Enge
land in vrede te leven, doch kan niet
dulden, dat Engeland zijn militaire en
maritieme macht op agressieve wijze
gaat uitbreiden op het glacis der Russi
sche kust. Rusland en Turkije zijn wat
de'zcc-cnglen betreft, gebonden door het
verdrag van Moskou van Maart 192!,
waarin verklaard wordt, dat Constant!-
nopel dc hoofdstad van Turkije blijft t
dat dc vrijheid van het handelsvcrkc-
door de zecengten door een commissie
dcr ocverstaten van dc Zwarte Zee moet
worden geregeld, zonder benadeeling
der souvereine rechten van Turkije.
Het Russisch-Turkschc verdrag vat
18S3 plaatste Turkije in de positie vat
een beschermde het verdrag van Mos
kou behartigt echter de belangen var
beide staten en stelt hen cp gelijken
voet. De Westcrsche mogendheden zu'.
len vroeger of later gedwongen zijn,
met dezen toestand rekening te houde
V©Fspr®Id ftleews
HET PROCES TEGEN U£ MOORDE
NAARS VAN RATHENAU.
Uit Berlijn wordt aan het Hbld. g
meld
Het proces tegen den gewezen kapt
luit. Dietrich uit Erfurt en tegen den
schrijver Wilhelm Stem uit Buig Saalek,
die verdacht worden de moordenaars
Rathenau te hebben geholpen,
op 3 October, tegelijk mee bet proces
tegen Techotv c.s., beschuldigd van
moord op Rathenau, voor het Staatsge-
rechtshof te Leipzig beginnen:
Dietrich heeft op de voornaamste pun
ten bekend. Hij zegt op is Juni een ii
Kósen door de post bezorgden brief b
hebben ontvangen, waarin Kern hem
verzocht, hem twee pakken kleercn 're
bezorgen. Daar hij met de vervulling
dezen onschuldigen wensch zijn
vroegeren krijgsmakker behulpzaam
meende te zijn, nam hij uit zijn eigen
garderobe een pak en leende hij er nog
een van zijn broeder. Daarmede ging hij
naar Burg Saalek, waar hij de poo.
echter gesloten vond. Hij klom over
een muur en legde het pakket met
kleeren op dc binnenplaats neer. Daar
werd het den volgenden morgen door
de politie gevonden.
De tweede beklaagde, de schrijver Wil
helm Stein, gaf bij zijn verhoor te ken
nen, dat hij den politieken moord ve*-
afsihuwde, daar hij zeer goed wist, dat
men ideecn niet kan doodslaan. Op den
dag, dat Fischer en Kern in Burg Saalek
opdoken om zich daar te verbergen,
Stein 's morgens ter bijwoning van een
rgadering naar Naumbuig gegaan,
waarheen zijn vrouw hem meden vol
genden trein is gevolgd.- Zij gaf op het
postkantoor in Saalek op, dat zij met
haar man naar Berlijn vertrok. In Naum-
burg deelde Stein zijn vrouw mede. dat
hij met haar naar de „Gewerbeschau
Munchen wilde gaan. Op de terugrei
van München overnachtten zij in Naum-
burg en kwamen 's avonds laat in stroo
menden regen naar Saalek terug. Be
klaagde is met kapt.-luit. Dietrich
bekend. Mevrouw Stein verzekert, dat zij
oor haar vertrek het ijzeren hek iu
den toren en de poort in den muur ge
sloten heeft.- Zij veronderstelt, dat de
beide moordenaars. Kern en Fischer,
langs den bliksemafleider op den toren
zijn geklommen en op deze wijze naar
binnen hebben weten te komen.
De procureur-general heeft op ver
zoek van de verdediging kapt.-luit.
Dietrich tegen borgstelling van 100.000
mark op vrije voeten doen stellen^
EEN HISTORISCHE ZITTINC VAN
DE VOLKENBONDSVERCADERINC.
Men seint-uit Genève aan het Hbld.
Vriidaarmiddacr. bad een zittincr uiaats
van hlstoriscSe Scteetehis, Öd Joave-
nel 3 toelichting bij zijn Tcsolutie maak
te een uitmuntenden indruk, hoewel zij
overgoten was met een «ausje voor bin-
nenlandsch gebruikj De stemming werd
steeds geestdriftiger, toen Fishcr ver
klaarde de resolutie te interprctceren als
een wenk aan de betrokken mogendh<
den om de problemen van reparatie e
schulden te verwijzen naar den Volken-
bondsraad. Lord Robert Cecil was zeer
gelukkig over het succes van zün initia
tief.
De stemming werd wat bedorven, toen
Motta (Zwitserland) misschien minder
tactvol dan Branting, de noodzakelijk
heid van Duitschland's medewerking
betobgde.
Jou venei vond de groote gebeurtenis
van dezen dag het herstel van dc een
dracht der geallieerden en de medewer
king van de meerderheid der neutralen
en dc hoffelijkheid gebood hem te zwij
gen over sommige opmerkingen van een
neutraal land.
Motta antwoordde kregel.
Vóór dit incident had Londen ge
sproken ter betuiging van zijn hartelij
ke sympathie met Jouvcnel's resolutie,
welke ccn practischen vorm geeft aan
Cecil's idee.
Londen blijft bij de mccning, dat de
Volkenbond dc pioblemcn nie. kan op
lossen, zoolang de financieele toestand
geregeld en dat kunnen slechts
de regceringen. Allen zijn er bij geinte-
resseerd, ook dc neutralen. Londen be
strijdt. dat dezen zich verrijkt hebben.
De Volkenbond kan door zijn prestige
op de regeeringen een invloed oefenen,
welken ieder afzonderlijk niet had. De
Engeische spreker werd zeer toege
juicht; maar men kreeg den indruk, dat
hij een minder verstrekkende interpre
tatie van de resolutie voorstaan
DE DUITSCHE SCHADELOOS
STELLING.
Omtrent den inhoud van het rapport
van Havenstein aan den rijkskanselier
de fractieleiders weet een Duitsch
corresjiondentiebureau mede te decleu,
dat de Duitsehe rcgeeriug zich, tegen
over de waarborging der schatkistbil
jetten door dcRijksbank, verplicht een
fonds te vormen uit de haar toegewe-
25 der Duitsehe exportdeviezen:
afdoening dcr schulden aan België
binnen 18 maanden. Als waarborg zullen
de 50 millioen pd, st. van de rijksbank,
tc Londen gedeponeerd, cn haar zilver-
voorraad dienen.
Daarvoor zal dc bank van Engeland
na 15 Febr, 193 ccn voorschot tot een
bedrag van twcc-derdc dcr Belgische
vordering verleenen. Het overige eerste
derde del van die vordering zal gedekt
worden door dc Rij sbauk zelf met be
hulp van dc bankreserve aau deviezen,
liet voorschot, d.it de bank van Enge
land zal verleenen, moet dan uit hel de-
viezenfonds in dc volgende twaalf maan
den worden afgelost, zooda*. Duitsch-
land voor 15 Juni 1924 dc wisselschuld
van 270 millioen goudmarken moet heb
ben voldaan.-
INQEZONDEN MEDEDEELINCEN
60 OU. per regel,
PROBLEEM Nr 497.
Auteur: P. A. Nooy, Haarlem.
(Lid dor „Haarlcinsche Damclub")
Eerste publicatie.
KWART
I
EEN VROUWELIJK ADMIRAAL.
Een poging >m uirs. Leverton, die
le Ulster bekend staat als dc „vrouwe
lijke admiraal", te ontvoeren, is mis
lukt. Bij de operaties der Vrij staters
tegen Pettigo heeft dode moedige
vrouw zich een zekere reputatie ver
worven doordal zij du Britsche troe
pen met haar jacht, dal bekend is
der den naam van „H. M. S. P;
don", in aanzicn'ijlke mate heeft Lij-
gejf&aan. Den laatsten lijd bemerkte
zij, dat zij werd gevolgd door twee
verdacht uitziende mannen, die zij
voor Sinn Feiners hield, die zich ook
ophielden in de buurt van haar jacht,
waar inrs. Lowerton gewoonlijk ver
toeft en dat in dc Lough Erne ligt.
Op een plak nu in de nabijheid van
Lenaghan zag zij een auto ledig op
het midden van den weg staan. Zij
trok oninidellijk haar revolver. Een
politieman, dio toevalligerwijze op
een motorfiets kwam aanrijden, noo-
digdc haar uit in den zij-spanwagen
te komen, daar achter een haag en
kele manen op de loer lagen. Zij vol
deed aan deze uitnoodigmg en reed
.weg, haar revolver op de mannen ge
richl houdend.
m
IB! m
Lj
*r
4a 4
VIT
50
Stand in cijfers: Zwart 12 schijven
op: 8 12 13 14 17 18 22 t.m. 25 30 en 35.
Wit 13 schijven op: 26 27 3 1 35 36
37 39 42 44 47 t.m. 50.
UIT DE PRAKTIJK.
PARTIJGEDEELTE Nr. 498.
Onderstaande stelling kwam vooi
in de partij gespeeld tuseohen dc hoe
ren J. H. Kooy („Gezellig Samenzijn"
Amsterdam) met Wit en J. B. Sluiter
(„Haarlemschc Dainolub") met Zwart
ZWART
56
m s 1
WIT
Damredacteur J. W. van Dartelen,
Haarlem. Roosveidstraat 70.
Alle correspondentie, deze rubriek
betreffende, eelieve men te zenden
naar bovengenoemd adres
„Wit speelt en wint" geldt voor alle
vraagstukken, tenzij het tegendeel
wordt vermeld.
Oplossingen dcr vraagstukike&ï uit
doze rubriek worden gaarne ii
wacht tot uiterlijk 8 dagen na het
verschijnen dezer rubriek.
ONZE VRAAGSTUKKEN.
In deze rubriek plaatsen wij een
fraai eindspel van den heer P. J.
Eype, waaraan onze oplossers de han
den vol zullen hebben.
Ook de heer P. A. Nooy laat zich we
der gelden met een geestig vraagstuk.
Uit Nr."498 blijkt welk eon bijzonder
gevaarlijk tegen Mandor de jeugdige
H. D. Cer Sluiter is on tevens welk
nut do problematiek heeft voor het
practtsehe spel.
Om in oen dergel ij ken slagzet te
loopen behoeft men waarlijk geen
.zwakke broeder" te zijn!
EINDSPEL Nr. 496.
Aauteur: P. J. Eypc te Schoten.
(Lid der „Haarlem Damclub").
Eerste publicatie.
ZWART
1
1 1
6
l
16
3
-
46
J 1
WIT
Stand in cijfers: Zwart 1 6chtjf op
16 en één dam op 24.
Wti 3 dammen on: 22* 26 en 4R.
Stand in cijfers: Zwart 15 scliijver.
op 3 5 6 8 9 11 12 13 15 16 18 19 20
23 cn 24.
Wit 15 schijven op: 22 25 26 27 28 32
35 36 37 38 40 41 43 45 en 48.
Zwart's laatste zet was 1420, Wit
verlokkende tot 30—25, waarop Zwairt
de partij alsvoJgt zou hebben beslist:
Wil: 27 7; 7 29; 25 23; 26 37.
Zwart: 16-21; 18 27; 24 31; 27 49;
49—32 mot dc dreiging 13 -19.
Inderdaad keurig gezien!
(Volledigheidshalve merken wij op
dat Wit op dezen lakac-t van .Zwart
niet inging).
RUBRIEK „HAARLEM's DAGBLAD"
d. d. 9 Sept.
OPL. PROBL. No. 490. (J. B. Sluiter).
Wit: 5044, 27—21, 36—31, 47-42,
43-38, 49 9, 35 2.
Zwart: steeds gedwongen.
OPL. PROBL. No. 491. (P. J. Eype).
Wit: 30-25, 23—19, 19 8, 26 10,
25 3.
Zwart-, steeds gedwongen.
OPL. PROBL. No. 492 (J. B. Sluiter).
Wit: 30-24, 28—22, 37—31, 32—28,
38 20, 50-45, 40-35, 45 5.
Zw.: 20 29, 18 27, verdèr steeds
gedwongen.
GOEDE OPLOSSINGEN.
Deze vraagstukken werden correct
opgelost door de volgende heeren: W.
van Baaien, W. J. A. Matla, W. C.
Groenings F. A Berkemeier, II. G.
cn W. J. Taunisse, D. Biuten (behalve
No. 490), Ph. F. Am-ekmg, C. J. van
Wijk, J. Siegeirist, A. F. Hoogveii.
S. M. Mons, H. Boks cn P. A. Nooy,
allen te Haarlem; P J. Eyps en A.
Slinger, beiden to Schoten.
DAMNIEUWS.
TOURNEE J. W. VAN DARTELEN
DOOR NOORD-BRABANT.
Doo® den heer J. W. van Dartelen
uit Haarlem zal in 't begin der vol-
goende maand een reeks simultaan
seances gegeven worden voor <le bij
den Noderlandschen Dambond aange
sloten Damyereenigingen in Noord-
Brabant.
Dc datums hiervoor zijn als volgt
vastgesteld:
October te 's-Hertogenbosch voor
„Bossche Damclub" in Hotel „Cen
tral", Markt.
3 October te Eindhoven voor de
Eerste Eindhovensdie Damclub" in
café Rademaekers. Markt.
4 October tc Breda voor de Damclub
Door Studie Verbetering" in café
„De Beure", Markt.
5 October te Bergen op Zoom voor
dc „Bergen op Zoomscho Damclub"
en dc R.K. Damverceniging „Ons Ge
noegen" in café „De Nieuwe Beurs",
Potterstraat.
6 October te Roosendaal voor de
Damverceniging „D. I, O." in café
Kranen, Brugstraat.
De aanvang dezer siffiultaanvoor-
stellingen is vastgesteld op 's avonds
te 7.30 uur.
Door den Nederlandschen Dambond
is oen fraaie verguld zilveren medaille
beschikbaar gesteld voor de Vereeni-
ging welke percentsgewijze hot hoogst
aantal punten in deze séances zal be
halen.
Da Haarlemschc Damclub vergadert
des Maandagsavonds van 7.30—12
uur in bet gebouw „De Korenbeurs",
Spaamo 36. Bezoekers zijn steeds wel
kom.
De Iltmrlemeche Damclub vergadert
ken Woensdag van 812 uur in calé
Brinkmann. Bezoekers zijn steeds wol
kom.
Do Damclub T. E. P. vergadert Dins
dags van 8—11 uur in het gobouw
van do St. Jozefs Gczéllenvereeniging
in do Jansstraat. Bezoekers zijn steedr
