„ZANDEREN"
Stadsnieuws
Muziek
Sport en Wedstrijden
IngezoMcii
40e Jaargang No. 12066
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
DINSDAG 10 OCTOBER 1S22
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) 13.571/,. Franco per post door Nederland f3.87J/i. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f0.571/.; franco per post f0.65. Poot Giro 38810.
ADVERTENTIEN: Van 1—5 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en aanbod van 14 regels 60 Cts
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. contantbuiten het-Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 93. Tetefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Directeur-Hooldredacteur J. C. PEEREBOOW1, Telctoon 3082
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden, Beverwijk enz. DR1EHU1ZERKERKWEG 2, VELSEN, TELEFOON 3521
DIT NUMMER BESTAAT Uil'
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
il e d e n
DINSDAG io OCTOBER,
Stndsochouwburg, Wileonsplein
Hei Schouwtooneel„Polly Perkins", 8
uur.
Gemeentelijke kleine Concertzaal
Concert door Gerarda Mercns en Piet de
Waardt, S uur.
Gedempte Oude Gracht: Jaarlijksc.be
algetueene vergadering der Vereeniging
„Weten en Werken", half 9.
Zaal „Roseliaghe", Hooïmanstraat,
12. bij clen Zij .weg: Tentoonstelling
van schilderijen, 2-5 en 8-10 u. 11.im.
Oud-Holiand, Verwulfl: Strijk-or-
kesl.
lea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat'6 middags 3.30—5.30 en
's avonds 810.30 Concert.
Kunsthandel F. H. Sinit, Groote
Homstraat 69Tentoonstelling van
dierstudies, door J. P. v. d. Berg, 106
uur.
Cinema Palace, Foyer: Middag- en
Avondconcert 3i— 5i en 811 uur.
Biosc-oopvoorstelliagc 1.
WOENSDAG 11 OCTOBER.
Stadsschouwburg: N. V. „Comoe-
dia", „Hétène (Aimer)", 8 uur.
Gebouw „Het BlauweJKruis": Volks
zangavond, 8 uur.
Zaal „Rosehaghe"j Hoofmanstraat
12. bij den Zijlweg: Tentoonstelling
van schilderiien, 2—5 on 810 nam.
Oud Holland Verwulft, Strijkorkest.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.305.30
en 's avonds 810 uur Concert.
Cinema Palace .Foyer: Middag- cn
Avondconcert 3 1/25 1/2 en 8—11 u.
Kunsthandel F. H. Smit. Groote
Houtstraat 69Tentoonstelling van
dierstudies, door J. P. v. d. Berg, 10
6 uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling 'a nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Schouwburg lJe Kroon, Gr. Markt,
Bioscoopvoorstelling'a nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Cinema-Palace. Groote Houtstraat,
Bioscoopvoorstelling 'a nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Scaui-Theater, KI. Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling 's nam. 2.30 en
'3 avonds 8 uur-.
Kora-Theater, Kleine Houtweg:
Bioscoop voorstelling 's nam. 2.30 en
's avonds 8 uur.
Een jonge afdeeling van het Sv Elisabeths Gasthuis
Kr ia een iiid geweest, dat op den
hoek van Kleine Houtweg en Bad
huisstraat het particuliere instituut
was gevestigd, waar de.methoden v.iu
den Zweedsdien dokter C. Zander
werden toegepast. De Haarlemmers
kenden dit instituut, omdat sommi
gen hunner er zelf ter genezing heen
trokken, onderen kennissen hadden,
die „zandorden", de moesten echter
slechts omdat zij -langs den Kleinen
Houtweg rijdende het naambord lo
zen, dat den gevel sierde. Slechte zeer
weinigen hadden ook maar een vaag
begrip wat „zanderem" eigenlijk was.
En toen in December 1919 de inrich
ting gesloten werd, omdöt zij niet ren
deerde, en de aandeelhouders liever
op het gemeentelijk koopersbod in
gingen dan verder hun goede geid
renteloos te beleggen, was dit droevig
einde van bet fraaie instituut-voor c-u
groot deel te wijten aan de omstan
digheid, dat er te weinig naar buiten
voor gewerkt was. dat er kortom, te
'weiolg reclame voor was gemaakt.
Een handelsonderneming krijgt geen
groote clientèle, wanneer zij zich be
paait tot het toegankelijk stellen van
haar kantoor voor degenen, dio haar
uit eigen beweging ol ook zelfs op
raad van anderen mochten bezoeken,
hoe goed men bumen ook 'behandeld
wordt. Zoo verging het ook het Zan
der-Instituut na een tw intigjarig, kalm
bestaan. Men zal zioh de feiten herin
neren. l>o gemeente had voor eenige
in den loop der tijden te klein gewor
den scholen een gymnastieklokaal noo
dig. Het Zander-instituut wae voor
dit doel buitengewoon geschikt. Het
wisselde van eigenaar, de Zatidcr-
toestellen werden verwijderd.
In het bestuur van het oudo insti
tuut had Dr. Biickuiaim zitting als
medisch commissaris. Het ging dezen
modieus, die een zeer groot vertrou
wen iu het systeem had, aan het hart,
toen. hij tegenwoordig moest zijn bij
liet roemloos einde on onmiddellijk
bes oot hij pogingen in het werk ie
stellen om. het kostte wat het kustte,
deze genezingswijze voor de Haarlem
mers te behouden.
Kerst kwam dr. B"ckmarm met zijn
voorstel bij het gemeentebestuur,
maar toen dit niet spoedig suoccs had,
wendde hij zich tot het Elisabeths
Gasthuis met het gevolg, dat in Mei
1920 het kleinste gedeelte der toestel
len plaats kon vinden 111 een der ba
rakken in den tuin van dit ziekenhuis.
Het begin was er. Ter zake kundige
assistenten werden aangesteld, die de
oefeningen der patiënten regelen. Dr.
Buckmann, zelf medisch leider, gaf
door een vast spreekuur en geregeld
toezicht de uren, die hij van zijne
practijk kon sparen aan de jonge af
deeling, die door zijn initiatief was
gesticht. De acht maanden, die nog in
het jaar 1920 restten, brachten 125 te
behandelen gevallen, 1921 gaf een ver
meerdering van 236 nieuwe gevallen
eu het bescheiden financieel overschot
van het eerste jaar, hield met deze
toeneming in het tweede jaar gelijken
tred.
Van den aanvang af, was echter de
beschikbare ruimte volstrekt onvol
doende. Het oversTOote deel d'er ap
paraten moest op zolder worden opge
borgen, daarbij o.a. alle apparaten
voor lijders aan inwendige ziekten,
zoonis hart- en longkwalen. Slechts
voor ernstige chirurgische gevallen
konden de meeste benoodigde toestel
len een plaats vinden. Ieder hoekje
van de kleine barak werd benut. Het
vertrekje waar de leider zijn medisch
onderzoek van de r-' - :nten moet ver
richten, is nauwelijks groot genoeg
voor de rustbank en twee stoelen, die
er de eenige „luxe" uitmaken. Hier
is bijv. ook 110? een hoogtozon gehuis
vest, die bij vele der ziektegevallen
belangrijke diensten kan bewijzen.
Wanneer wij hierbij vermeldendat
de ingang door de Gasthuispoort in de
Kleine Houtstraat, waar kolenwagens
e.d.meestal den doorgang versperren,
zeer ongerieflijk ie. behoeft hot niet te
verwonderen dat Dr. B»ckmann naar
uitbreiding van zijn groeiende inrich
ting streeft.
Gisteravond ontving dr. Buckmann
ons tusschen zijne toestellen on deelde
ons het een cn ander over de methode
en zijn eigen idealen op dit puut
mede.
Zoo tusschen de apparaten door
wandelende, merkten wij er op, die
bestemd zijn om geleidelijk de ver
stijfde spieren van beenen en armen,
van schouders, van handen en voeten
weer los te maken. Ingenieus bedachte
toestellen, die alle werken met het
systeem van tegenstand door gewich
ten. Deze gewichten kunnen door ver
schuiving langs een metalen staaf op
grootcr of'kleiner tegonstand aan de
spierkracht-aanwending van don pa
tiënt geregeld werden, een schema
van vorderingen wordt nauwkeurig
opgeteokeud, de vereischte wisseling
in tegenstand en afstand worden we-
tenechappeliik berekend. Voor elke
spierengroep vond de vindingrijke
Zander een afzonderlijktoestel uil.
Wanneer de chirurg zijn operatie heeft
verricht, is de patient veroordeeld tot
een langdurig:, soms onbewegelijk ver
blijf op zijn bed. Dc spieren worden reeds
zeer spoedig stijf cn dan komt dc Zan-
dcr-iniichting om dit kwaad weder té
herstellen. Zeer langzamerhand wordt
het verstijfde lichaamsdeel weer aan de
bewegingen gewend, tot het tenslotte
weder normaal „gemobiliseerd" is.
Steeds blijkt, zoo deelde Dr. Buckmann
ons mede, dat de hulp van de Zander-
inrichting het verblijf in het ziekenhuis
voor den patient bekort, wat bij het
ruimtegebrek der laatste jaren behalve
voor den patiënt zelf ook voor het
Gasthuis van groot belang is.
In Duitsdhland noodzaken de Maat
schappijen van Ongelukkecverzekering
hun verzekerden contractueel zich te
laten behandelen in een Zanderinstiluu:,
omdat de uitkeeiing voor invaliditeit
korter wordt en de blijvende functie
stoornissen tot een minimum worden ge
reduceerd.
Dr. Bückmann vertelde ons het ge
val van een dame, die uit een ernstige
beenbreuk een volkomen stijf been bad
overgehouden. De gewone huisbehande
ling leverde geen gunstig resultaat op,
maar de Zander-inrichting van het gast
huis wist haar in zes maanden volkomen
genezing te bezorgen^
Sterker nog was het voorbeeld van
een meisje van 6 jaar, dat ui* een kin
derziekte de bekende en gevreesde kin
derverlamming had overgehouden. Het
geval leek ongeneeslijk, tot 3 jaar na het
ontstaan der verlamming de Zander-
inrichting het kind tot patiënt kreeg.
Ook in dit verouderde en verwaarloosde
geval was het patiëntje na een behan
deling van 6 maanden weer volkomen
normaal.
Dc genezende eigenschappen der me
thode bepalen zich echter niet tot het
weder mobiel maken van verstijfde spie
ren na operaties voor breuk e.d. Wij
zagen een toestel, dat de speciale taak
heeft, scheeve ruggen weder redht te
maken. Welk een arbeidsveld ligt hier
voor open.
Een merkwaardigheid is 2eker, dat al
deze toestellen tegenwoordig nog pre
cies zoo vervaardigd worden als het ori-
gineele ontwerp dat Zander in 1S65 ver
vaardigde. Du pleit sterk voor welover-
wogeivkeid waarmee zij geconcipieerd
werden.
Een enkel woord over dien Zander. In
het jaar 1857 vestigde zich te Stockholm
een jong Zwecdsch arts, C. Zander. Zijn
zusters bestuurden in de Zweedsche
hoofdstad een peasionnaat voor jonge
dames, waar, zooals steeds in Zweden,
een voorname plaats aan de gymnastiek
was ingeruimd. De leidsters gingen
echter verder en vroegen zich af, hoe z,j
liohamelijke gebreken, die sommigen
der leerlingen vertoonden, zooals het
zeer veelvuldig voorkomend euvel van
een scheeven rug, in hunne inrichting
konden genezem Wat natuurlijker, dan
dat zij zich om raad wendden tot den
medicus-broer. En wat begrijpelijker dan
dat deze, aan het begin van zijn loop
baan aan dit vraagstuk alle kracht wijd
de. Hij verbond zich met een ingenieur
cn samen ontwierpen zij de ingenieuse
toestellen, die thans nog, onveranderd
in constructie, door de sinds lang opge
richte fabriek in de geheele wereld wor
den geleverd. Zander stierf eerst 8 jaar
geleden.
Dr. Zander kan bezwaarlijk een en
thousiaster aanhanger zijner methode
gehad hebben dan Dr. Bückmann. Nu
hoopt de medische leider van deze jon
ge afdeeling in ons gasthuis op de zoo
noodzakelijke uitbreiding, die hem in
staat zal stellen, de talrijke apparaten
die thans nutteloos op zolder liggen, :n
dienst te stellen der lijdende mensch-
hcid. Daarmee hoopt hij dan de behan
deling, die in tarief variëerende van
gratis tot ƒ40.— per maand (24 behan
delingen) voor ieder inkomen bereikbaar
is, tot grooten bloei te brengen en :e
vormen tot een fraai instituut, waar
Haarlem troisch op kan zijn.
Regenten van het Gasthuis hebben
zijn teekeningen reeds goedgekeurd,
een Commissie uit den Raad zal strafs
beslissen of het project op de agenda zal
geplaatst worden. En dan zal de Raad
moeten besluiten of het aan de verbou
wing en uitbreiding van dit instituut ten
koste te leggen geld goed bgsteed zal
zijn. Wij mecnen van wel, daar in onze
stad zoo velen rondloopen, die er volko
men genezing zouden kunnen vinden.
Wij wenschen de inrichting met haar
energieken, bekwamen leider geluk en
den leider met zijn inrichting succes.
J. H. J. MüDDEE. f
Maandagmiddag overleed hier ter g.tede
do heer J. H. J. Mulder, directeur van do
niiLziekvereenigingen Laurens Janszoon
Coster" en „Excelsior". De overledene,
die den leeftjjd van 47 jaar bereikte, was
gepens. sergeant-majoor-kapelmeester b\j
het Indische loger. Voor de bovenge
noemde muziokvereenigingen was hij oen
bekwaam en humaan leider; zijn heen
gaan wordt daar als een ernstig verlies
beschouwd. Do teraardebestelling hooft
plaats op Vrjjdag 13 October, des middags
to twaalf uur, op do nieuwe begraaf
plaats aan de Kleverlaan.
Vioolavond Sam Swaap,
Schouwburg Jansweg.
Tot aan hot vooriaatsto nummer van
zjjn programma toe, had ik de overtui
ging dat 8aiu Swaap zich in de capaci
teiten zijner partner vergist had, wat mjj
vanwege den artistieken concertmeester
van 't Residentieorkest, wel eenigszins
vreemd leek, te meer omdat hjj juist een
keuze van stukken gedaan had, uit het
kamermuztekgeore, dat voor piano even
groot, zoo niet grootere, oischen stelt
dan aan de viool. Tot dan toe was het
e-pel van Arendina Krocso grootendeels
erre beneden hetgeen we eisehen mogen
an iemand dio naast on met oon violist
als Sam Swaap in 't openbaar optreedt;
hot was zwaar en stag, daarbjj hard van
pianissimo's scheen z(j enkel met
gebruik van het dolce-pedaal te kunnen
oortbrengen. Maar aan 't slot van den
vond ben ik tot de conclusie gekomen
dat alleen zenuwachtigheid de oorzaak
kon gowoest zyu van het vrjj ongelukkig
spelen der pianiste, want met de Sonate
in F op. S van Grieg nam z\j zoo schit
terend revanehe, gaf zjj zich met zooveel
muzikaal élan cn zelfboheersehiug, wist
zjj haar spel tovens zoo rjjk te kleuren,
dat zjj, na al het voorgaande, verbaasde.
Eu zoo bleek het dat Swaap zjja begeleid
ster toch niet overschat had, gerekend
wat z(j onder gunstige omstandig
heden kan presteeren, alleen haddon bei
den geen rekening gehouden met moge
lijke plankenkoorts die nu een flinke
streep door hun rekening haalde.
Swaap bleef desondanks den heelon avond
kalm voortspelen, de heerlijke toon van
zjjn instrument kleurende met zjjn warm
muzikaal sentiment; slechte in do Fuga
uit Roger's „Suiie ïm alten Stil" voelde
hij zich een paar maal geremd door ajjn
partner. Daar waar hjj zich het best kon
laten gaan als in het D moll Concert van
T'artini, gaf hij vioolspel van superieure
kwaliteit to hooren. En het is vanwege
Swaap geen geringe verdiensto dat hjj
alle holle virtuositeit' uit zjjn programma
bande, iets wut van do meesto 'concert
gevers al to zeldzaam is om het niet spe
ciaal te onderlijnen. Ook de sobere wjjzo
waarop hij Tartini's wel is waar een
voudig maar toch zoo zuiver muzikaal
concert weergaf, verdient allen lof. Ik
denk nog aan het „Grave", zoo rein van
kleur eu lijnen en zondor uiterlijk pathos
gespeeld, zoo vol artistieke réserve. Fa
meus was ook het „Largo" uit do ar
chaïstische „Suite irn alten Stil" van
Reger. Wie zich zoo geven kan, heeft wat
te vertellen. Het beste was do sonato van
Grieg omdat hierin een haast volmaakte
eenheid bereikt werd.
De opkomst van het publiek voor dit
recital was maar schraal.
JOS. DB KLERK.
REDDINGSBRIGADE. Do Haarlcm-
sche Reddingsbrigade voor drenkelingen
houdt hedenavond in Café Brinkmann
een algomeeno vergadering. Op do agenda
staat o.a.: uitreiking van diploma's en
pryzen; Wintereampagne en modedoelin-
gen over hot tienjarig bestaan.
WONINGBOUW. Heden werd
door den architect Corns. Nederkoom
namens zijn principaal bij onder-
handeohe besteding aan aannemers
Bruyn en Planting te Haarlem op
gedrag© de bouw van 8 woningen
aan de Einmalaan en 8 woningen
aan de Wilhelminalnan, nabij de Ju-
lianalaan te O ver veen. voor de som
an f 108.000.
MET EEN MES CESTOKEN.
Maandagmiddag 5 uur ontstond op
de Bakenessergracht een vechtpartij
tusschen twee grondwerkers. Eén van
hen, L. A. W., kreeg drie messteken
op het achterhoofd, een snede in «ie
linkerhand en eon wondje bij het
rechteroog. Hii werd naar het Sint
Hlisabethsgasthuis gebracht, waar
hij verbonden en ter verpleging opge
nomen werd. De politie heeft den \er-
moedelijken dader, G. T., aangenou-
den. De toestand van W. was heden
morgen redelijk goed.
PAARD OP HOL. Maandagna
middag 6 uur schrok een voor een
vierwieligen wagon gespannen paard
op den Kleverparkweg van eert voor
bijrijdende tram. Het dier sloeg o;
hol, op het Staten Bolwerk raakte d
spoorstok van den wagen los, waar
door de wagen bleef staan. Het paard
rende door, maar werd tenslotte bij
den Jansweg door den grondwerker
W. B., uit Haaxlemmerliede, gegre
pen. Persoonlijke ongelukken hadden
niet plaats.
STATUTEN. De St.-Crt. bevat de
gewijzigde statuten der N.V. Algemec-
ne Nationale Bouw- en Exploitatie-maat
schappij te Haarlem.
Uitgaan
SCHOUWBURG JANSWEG.
"VTjjdag, 13 October zal het Sociëtaire
Toonoel het bekende en aardige stok „De
suikorfrenle" opvoeren. Mevrouw de Boer
van Ryk speelt de rol van juffrouw K-ooy,
Verder spelen mee do dames Mien van
Ollefen, Aliöa Nagtegaa! en do heeren
Hein Harms, Veerhof, Verzeyl eu Lou-
rentius. Dien avond is dus veel te go-
nieten.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bijJ- Muitschle-
gel, Schouwtjeslaan 74, broche; J.
Klem, Tevlerstraat 3, beugeltaech
A. Peperkoorn, Jansstraat 35, grijz©
mantelceintuur: Mej. Scholten, Tuge-
lastraat 43, Schoten, Blauwe ceintuur
W. v. Loevezyn, Rijpetraat 31, hon
denpenning; W. Voogcs, 8t.-Antl.onie
steeg 13, Herderahond Kennel Faun?.
Parkhum 119 zwart hondje, gebracht
door H. Nieuwenhoven, Ged. Oude
Gracht 126; o-Wize kat, gebracht door
T. Lans, Naseaulaan 40zwart met
witte kat, gebracht door Verkerk,
Jansstraat 81grijs met witte kat,
gebracht döor v. Rekom, Kuisstraat
44, bonte kat. gebracht door A. van
Staver, Jansweg 37G. Droste Ken-
nemerplein 9, griie konijn E. Bruins
M. van Heemskerkstraat 38, kip; B.
v. Kessel. Keniieroereiraat 20 rooi',
zwart met witte katN. Ronde, W.
Pyrmontetraat 55, manchetknoopG.
Elsink, Rozenprieelstraat 34 rood,
koperen moerH. Mulder, Araster-
clamfohevaart 74 zwart, tabakspijp;
J, Stoute. Spaarnoogstraat 4, zwarte
damesportemonnaieJ. v. Balen,
Na-gtaaaanstraat 12, zwarte portemon-
naie; B. Rijnsdorp. Heerensingel
25 a. rijwielpompN. Ni.jdam, Rozen
straat 17. blauw sokjeHavenkamp,
Jansstraat 40, sleutel; Wel. Hartog
Bakenesserhofie (ingang Wijde Ara>o-
laarateog 11) heerensokken C. deLigt
Gen. Cronjéstroat 69 rood, sohaarH.
J. Bakker, Romolenstraat 7, kinder-
echortJ. Klok, Lange Poellaan 20,
HET CONCERTZAAL-VRAAGSTUK-
Er loopen geruchten, dat de onlangs
door den heer Krelage verkochte terrei
nen aan de Bloemhofstraat bestemd zou
den zijn voor een door de Vereeniging
„Bloembollencultuur" alhier te stichten
veilinggebouw, dat dan levens ruimte
zou bieden voor het geven van conccr-
Len.'
Bij informatie bleek ons, dat bij
„Bloembollencultuur" hiervan niets be
kend is. Tevens werd ons verzekerd, dat
er niet het minste verband beslaat tus
schen den verkoop der terreinen van den
heer Krelage cn eventueele plannen voor
het bouwen van een nieuw veilingge
bouw of een nieuwe concertzaal.
DE DIRECTEUR VAN HET POST
KANTOOR.
Wij maakten er reeds melding van dat
de directeur van het postkantoor le
Haarlem, dc heer J. G. van Nauta
Lemke, zal aftreden. Thans meldt de
St.-Crt. dat bij Koninklijk Besluit met
ingang van 1 Januari 1923 aan den
heer Van Nauta Lemke op verzoek eer
vol ontslag is verleend.
HAARLEMSCHE ORKESTVER-
EENIGING.
Niettegenstaande het Zondag een zo-
mersche dag was, niettegenstaande twee
Haariemsche voetbalclubs in Haarlem
zelf om de zege kampten, niettegen
staande de entréeprijs op zestig cent was
gesteld, waren Zondagmiddag zeer ve
len naar de gemeentelijke concertzaal ge
togen om van de uitvoering der H. O.
V. te genieten. Willem Knikker, die met
het 3e vioolconcert van Mozart wc.-r
schoone momenten te genieten gaf,
oogstte zeer vee) bijval. Het orkest als
immer zeer slagvaardig.
Het buitengewone Volksconcert op
Woensdagavond belooft schitterend te
worden. Di Moorlag, de bekende so
praan, treedt als soliste op.
Binnenland
Een tpoorwegenjjeiuk aan de
grens.
Uit 's Heerenberg wordt aan de
Tel. gemeld:
Bij het grensstation Empel is Maan
dag door hot déraillement van een
locomotief de ploegwerker J. Ale-
werter uit Millingen direct gedood
en de arbeider B. Obbing uit Millin
gen zwaar gewond.
Hst efsthuwelijke misdrijf
te Amsterdam.
In een groot deel van onze vorige op
laag plaatsten wjj reeila uitvoerige ruede-
deelingeu over het afschuwelijke misdrijf
dat zich Zondagnacht in Amsterdam heeft
afgespeeld.
Aan do Telegraaf ontleenen wij nog hot
volgende.
Maandagmorgen vroeg heeft de politie
tusechen het voormalige dorp Sloteriijjk
en den Uitweg op den Haarlemn,/.eg
het ljjk gevonden van een 17-jarig meisje.
Deze ontdekking is niet toevallig" geweest,
zooals uit onderstaande feiten zal bljjkcn.
Zondagnacht, omstreeks twee uur werd
de snorder Jongbloed, die met zjja rjj-
tuigje door de stad reed, aangeroepen
door zekeren Gerrit N., iemand dio in
donker Amsterdam en bjj do politie
ongunstig bekend is. N. vroeg den koet
sier of hjj naar de Bilderdjjkstraat, waar
zjjn moeder woonde, wilde rjjden. Dit ge
beurde. Even nadat het rjjtuig hau stil
gehouden, werd een meisje in een deken
gewikkeld door N. en een andere vrouw
de tweede verdieping gehaald en in
het rjjtuig gezet. N. eu zyu vriendin na
men eveneens binnen plaats, 11a Jong
bloed verzocht te hebben wat rond te
rijden. Op den Admiraal de RuyterWeg
gekomen, etak N. zjjn hoofd uit het por
tier en zeide, dat het rytuig nu ma3r den
Haarlemmerweg moest oprjjdcn. Ongeveer
drie unr gaf N. order, dat Jongbloed
moest stilhouden. De man en de vrouw
tilden het meisje in de wollen deken uit
het voertuig eu legden het, tnasehen 8I0-
terdjjk en den Uitweg aan den slootkant
hot gTas. Jongbloed bemerkte toen dat
het meisje overleden was.
Alsof het een heel gewoon geval be
trof gaf N. hom opdracht naar een huis in
de buurt van de Muiderpoort te rjjden,
waar zjjn vriendin woonde. Het toeval
wilde, dat een politie-agent, die in de na
bijheid van het bureau Muiderpoort sur-
eilleerde, N. en zgn vriendin in het ry-
tuig zag zitten. Hjj deed het stilhouden
en vroeg N. of hjj soms de verblijfplaats
wist van een 17-jarig meisje, Hilda do
W. geheeten en wonende PretoriusstTaat,
welk meisje sinds den vorigen middag
twee uur vermist werd. Do agent, die N.
kende, vroeg hem dit omdat hjj wist, dat
N. goed op do hoogte was van dingen, die
zich in donker Amsterdam afspeelden.
N. antwoordde ontkennend, waarop hot
rytuig doorreed. Toen óe vrouw was thuis
gebracht en ook N. afscheid had genomen,
vond Jongbloed de zaak toch wel erg ver
dacht. Hot vermoeden rees bg hem, dat
het ljjk, dat hjj zooeven had weggebracht,
*el eens aat van Hilda de W. zou kunnen
z\jn. Hoe 't ook zjj, hjj reed naar het bu
reau Muiderpoort en vertelde daar een cn
ander. De dienstdoende inspecteur stelde
zich telefonisch met hot bureau Admiraal
ue Rayterweg In verbinding, met het ge
volg, dat spoedig twee inspecteurs en
eenige manschappen zich naar do be
wuste plek begaven. Daar werd op don
grasberm bjj den rand der sloot hot li;
chaam gevonden. Een der handen rustte
achter het hoofd.
De kleediug van hot meisje was van
dien aard, dat in den aanvaug aan een
zedenmisdrjjf gedacht werd. Daarbjj
kwam, dat er bloed op het gelaat te be
speuren viel. Een deekuadige, die in al-
lerjjl gewaarschuwd werd, uitte het ver
moeden, dat het meisje het slachtoffer
was geworden van abortus. Het bloed op
hot gelaat was het gevolg van een neus
bloeding, die na den dood ontstaan wae.
De politiehond Albert, die in de nabij
heid aan het. snuffelen was, vond op
ecnigeu afstand haar tasahje. Nadat ver
schillende opmetingen gedaan en foto's
genomen waren, werd het ljjk het was
toen al negen uur geworden t- per poli-
•lebrancard naar het WilhelminagastJiuis
ervoerd, waar het geschouwd zal worden.
Inmiddels waren zoowel Gerrit N. als
:ijn vriendin gearresteerd, terwjjl Jong
bloed voor alle zekerheid in bewaring
erd gehouden. Do deken werd in beslag
genomen.
Een uitgebreid onderzoek werd inge
steld op dc woning van de oude juffrouw
N., Bilderijjkftroar, omdat vermoed werdt
dat aldaar abortus werd geplee&l. De be
woonster zelf was afwezig.
De commissaris van het bureau Lau-
iergracht, de beer Hulsehboom, heeft het
drietal een voorloopig verhoor nfgeno-
Gebleken is, dat Jongbloed voor hot
karweitje f 40 heeft outvaugen. N. liecft
toegegeven liet ljjk vervoerd te hebben.
Wat er echter met hot arme kind gebeurd
was, zeide hjj niet te weten. Zjjn vriendin
gaf verwarde verklaringen.
Het N. v. d. D. meldt nog dat N. en de
■ouw eerst trachtten te ontkennen dat
zjj lets van de zaak afwisten, msar beiden
hebben, na met den snorder te zjjn gecon
fronteerd, bekend het ljjk te hebben ver
voerd. Dc man voerde als r6den daarvoor
dat het meisje te zjjnen huize
gesteld geworden eu overleden was en dat
liji, bar.g dat hjj naar aanleiding daarvan
politiegedoe zou krjjgen, hot plan bad ge
vormd en uitgevoerd om zich maar
het ljjk tc oaidcen.
Nader verneemt het blad, dat dc jus
titie Maandagmiddag in do woning
N. in de Bilderdjjkiiraat een huiszoeking
heeft gedaan en d3t tot beden niet is kun
nen worden vastgesteld, dat de abortus,
waarvoor vermoeden bestaat, is gepleegd
in dezo woning. Wel is hot een en ander
in bes'ag genomen.
VOETBAL.
KENNEMEH LYCEUM—GYM
NASIUM-
Het was Zaterdagmiddag een heelc
drukte aan don Iiennemerweg te
Bloenientlaal, waar op het mooi ge
legen sportveld van liet Kennemer
Lyceum, tegenover de school, een
blijkbaar zeer spannende match werd
Een zeer talrijk publiek,
bestaande uit leerlingen der beid*
inrichtingen, verschillende leeraren
en hunne dames, ouders en kennissen,
woonde de ontmoeting bij van da
elftallen van het Haariemsche gym
nasium en liet Kennemer Lyceum.
Bij beide partijen speelden ccnigt
leeraren mee; voor het gymnasium
o.a. de rector, Dr. C. Spoelder.
De wedstrijd had een zeer prettig
vei loop: de partijen wogen goed te
gen elkaar op, met het Lyceum iefi.
in de meerderheid; Het werd ten
slotte dan ook een 31 overwinning
voor het Lyceum. De gezellig© vei
standhouding (111 de pauze werd ra
het Lyceumbosch thee geschonken)
en het enthousiasme bij spelers en
publiek vooral het jonge deel daar-
van, maakten het verblijf op het
veld zeer aangenaam. Het terrein
was met vlaggetjes versierd; 't waa
het jonge Lyceum blijkbaar een ge
noegen, vertegenwoordigers van het
oude Gymnasium te mogen ontvan
gen. Dr. Spoelder en ue zijnen hebber
den Kennemers een piitige partij
voetbal te zien gegeven.
430e STAATSLOTERIJ.
Trekikng van Dinsdag 10 October '22.
Hoogo prijzen;
f 1000: 803 1431 327S 10297 14S74.13424
19405.
f 400: 1136 54Ö5 12313 14221 1G10F
21891.
f 200: 1075 2587 7803 12504 15349 19510
f 100 5328 6792 8791 11S14 11901 12.5ÖS
13581 13S44 15351 10441 17674 182S0
20728 22853.
Van Ingezonden stokken, geplaatst oé
niet gepiaaUt, wordt de kopie den inzendei
niet teruggegeven.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt d«
Redactie xich niet aansprakelijk.
H12T BURGERLIJK ARMBE
STUUR TE HAARLEM.
Het is een misère geschie'enis me
het Burgerlijk Armbestuur van Haar
lem.
Daargelaten de vaak hor.iii - ma
nier waarop men iemand daar behan
delt. die niet stevig vrm zich af kan
slaan, hetwelk door ons c.'s beet uur
der zelf ondervonden is. (op andere
tijden is men heci net; 1 i? de ma
nier waarop dit college haar taak op-
it, een heel buitengewone manier
Wij zijn reede van begin Maart af
met het B. A. bezig om een behoor
lijke behandeling voor onze werkloo-
zo leden te krijgen. Op brieven blijft
het antwoord gerust 14 dagen. 1
maand cn zelfs van 28 Februari tot
na 18 April, dus ongeveer twee (2)
maanden uit. Waarvoor heeft men
zich daar ook te haasten?!
Nu staat de zaak tenslotte zóó, dat
dit 00! lege zich gewoon met een
„Jantje van Leiden'' van de zaken af
maakt en in ziin laatst on brief van
29 September eenvoudig ze-t „Wij
handhaven onze meening. dat du
werkloozen, di© een toelage van u ont
vangen niet/door ons behoeven te wor
den gesteund." Dit is ecu antwoord
od ons schrijven van 4 September,
waarin voorkwam dat: „indien echter
zoorJs te Haarlem, dc afwikkeling
van de kwestie met het Gemeentebe
stuur of andere instelling conige we
ken moet wachten, wordt door ons in
dringende gevallen een voorschot ver
strekt. Daarbij zal ieder geval op zioh-
zol f worden beoordeeld
Wij gaven dus duidelijk te kennen
„Wij helpen, in afwacht ine dat gij.
Burgerlijk Armbestuur, uw plicht
doet." Dat glasharde college ant
woordt r „alleen als gij ze lee laat, ala
zij niets eeen inkomsten meer hebben,
is het ouze beurt!"
En dan moet men do chicanes na
gaan di© dit Burg. Armbestuur maakt
van den een wordt uitgevonden, dat
hii werk had neergegooid de ander
had ergens in Groningen nog een va-
dgr wonen, daar moest 1 maar heen
gaan. Of deze ionpe man in Haarlem
al belasting betaalde! Wat nood. jf
gaat maar teren op ie ouden vader
Een derde ha i nog een zu-ie die iets
verdiendeenfin allerlei chicanes om
maar van de zaak af te komen.
Ook komt het ons voor, welke me©
ning gedeeld wordt door vele beatuur-
moderne bonden. dat de
heer Bouraan eigenlr' Burgerlijk
Armbestuur is, Bouman alleen eu
Bouman nog eensHii deelt de tokens
uil en...hij beslist. Wat van steun-
verleening terecht komt als jc dat aa»
ambtenaren overlaat, die alles laten
verstarren in de bureaucratie, behoef'
niemand te vragen. Zïi die dat onder
vinden kunnen dat begrijpen en wie
dat niet ondervinden is liet moeilijk
bij te brengen.
Het wordt noodzakelijk, dat tegen
dit bureaucratische instituut stevig
wordt opgetreden.
Voor het Dagelijksch Bestuur
van de Ned. Ver. van Spoor-
en Tramwegpersoneel,
E. J. KLEIN.
Secretaris.
Bii informatie te bevoegder plaatst
werd ons het een eu ander betreffende
de werking van het Burgerlijk Arm
bestuur medegedeeld.
Het werkloos spoorwegpersoneel
krijgt nog r-teun uit een Cigen kas en
daarmede wordt bij den door het B.
A. aan dat ptp-oneel te vertecnen
steun rekening gehouden.
De leden van dit personeel worden
Overigens ffiet beschouwd a'-s gewon©
armen, maar als ultcretrokkenen. Zij
ontvangen den steun van het B. A.
door bemiddeling van hun organis»
