Uit de Natuur. Buitenlandsch Overzicht HAARLEM'S DAGBLAD VRIJDAG 27 OCTOBER 1922 - TWESDE BLflO HET VERKIEZINGSMANIFEST VAN BONAR LAW. OVER DE DUITSCHE OORLOCS SCHULD, DEN VOLKENBOND EN DE IERSCHE QUAESTIE. DE BERLIJNSCHE REIS VAN DE COMMISSIE VAN HERSTEL. DE ONRUST IN ITALIë. DE FASCISTEN DINGEN NAAR DE RECEER- MACHT, HET MINISTERIE WIL AFTREDEN. HEll FSTKLBUHEN. "Welke wandeling of vso nu maken, door de Breesaap. door Duin en Kruid'bere, achter de zanderijen bij Overveen of in den Aerdenhout, overal worden we getroffen door de herfstkleuren van de vele boom soorten en struiken die er lange de duinrand groeien. Door hun lichte kleur vallen wel het eerst de helder gele populieren op. De bladeren, die op liet punt staan af te vallen zijn heel licht, de anderen donkerder en uit de verte is zoo'n boom een groote, gele bouauet. Een andore populiereoort, de Abeel, bekend om zijn zilverwit blad, wordt nog lichter en witter. Dc beuken bliiven tamelijk eteni- nue, meestal bruin, de kleur van het doorgezaagde hout. soms met een donkerder of lichter tint. Bij beuken hagen en bij jong© exemplaren, blij ven de bladeren nog den geheel en winter aan de boomen zitten, reden waarom er in de bollenstreek zooveel beukenhagen ziin, dto de scherpe wind moeten keeren. Men geeft aan dit blijven van het beukeblad de volgende verklaring. Zoowel jonge exemplaren (door hui. gering ontwikkeld wortelstelsel), als boomen dicht opéén als haag ge plant. zij- in minder goede omstan digheden dan exemplaren die de gele genheid hebben ziich vrij te ontwik kelen. Nu wordt in normale gevallen in een bladsteel, en wel op de plek. waar de zo vastgehecht is. aan het takie, een laagje cellen a's het ware „klaar" eemaakt, om los te laten, zoodat het 'blad bij de eerste stormen in de liorfst afknapt en valt. Bii exemplaren die in minder goede om standi eb eden verkeeren is het blad al verdord, voor het deze plek in orde hcefl "kunnen maken en verdroogt die plek. waardoor het b'ad tamelijk stevig aan liet takie blijft. Ook bij eikcri zien we dit verschijnsel heol duidelijk. ii de kleur van de dorre bladeren liikt de eik het meest op de beuk die trouwens verwanten zijn, al is de Ibladvorm andere. AJieen de Ameri kaansche eik. die in onze omstreken heel weinig, maar in Gelderland heel veel aangeplant is. vertoont een zoo mooi kleurenspel van bruin tot paars rood op ziin groote, decoratieve bla deren, zoodat deze takken bii bonder den afgesneden, op de bloemenvei'in- gen komen, zoodat de bloemenwin kels en straatverkoopere zo met sue cos gebruiken bij het binden van ctirvsanthen e.d. Wanneer we eens letten on de kleur van de vele Amen kaansche eiken, die we op con fiets tocht door Gelderland te zien kriiven, dan valt het op. dat de jonge exem plaren het mooist rood gekleurd zijn en dit brengt one op de gedachte eens na te slaan. hoe het eigenlijk komt. dat. die bladeren zoo mooi rood worden, terwijl dit toch voor de p'ant van geen nut is. De bloemen immers hebben lnm felle kleur noo- di? om de insecten tc lokken, de vruchten om de aandacht te trekken van de vogels mear de vorming van de herfstkleuren is oppervlakkig be redeneerd, een onnoodigo krachts inspanning voor de plant en zou dus schadelijk ziin. Wanneer we de zaak echter uitpluizen, blijkt het dat het niet schadelijk is voor den boom, in tegendeel en een gevo'g van de ver ander in? van d° temperatuur, een verschijnsel dat in st-eken met een landklimaat en in het hooggebergte nog sterker en meer plotseling in treedt, wat dan ook nrtg feller herfst kleuren tengevolge heeft. Lees maar eens die verba'en over de herfstkleu ren in Amerika. Om nu die verkleuring to kunnen verklaren, moet ik eerst even vertel len. welke kleurstoffen in hoofdzaak in een plant aanwezig zijn. De groe ne kleur, die alles gewoonlijk over stemt, wordt vei-oorzaakt door dui zenden microscopisch kleine groene korreltjes Ln de bladeren en stengels, die „chlorophyT' of „bladgroen" ge noemd worden. Dit bladgroen speelt een heel 'belangrijke rol bij do opna me van „voeding" uit die lucht en we kunnen ze dus vergelijken met de longen van een mensch. Verdwijnt nu dit ohlorophyl, dan verbaieekt het blad en komt zichtbaar het xanthophvl, de bleekgele kleur stof, die overal in de bladeren zit. Maar het meest opvallend en ver rassend is wel het rood en paars en dit wordt veroorzaakt door het ,,an thocvaan" of „bloemenblauw", dat meestal geen „blauw" is maar rood achtig. Wanneer we midden in den zoiner een takie aan een boom in 't rond ontschorsen dan zien we heel dik wiils. dat dit zich ge'eideliik rooi kleurt: door proeven is aangetoond, iat zich anthocvaan vormt, wanneer er overvloedig suiker aanwezig is in een plantendeel. De koude herfstnachten ver-hinde reu het blad. de laatste resten voedingsstoffen, die daar in hoofdzaak in den vorm van suiker aanwezig die paars-roodc kleur. Overdag, wanneer er weer wat zon komt, be vordert deze kJeuT op zijn beurt ween de warmte-opneining en den voedael- afvoer. Het is bekend, dat een don kere kleur meer licht, opneemt en in warmte omzet, dan een lichte. De huizen en de kleeding 7.ijn in warme streken ook wit Ook in het vroege voorjaar' treedt die paarse kleur sterk op ibij de eerste planten die uitloopen. Ook dan is de nachttemperatuur laag. zoodat de suiker afvoer bevorderd moet wor den. We zoggen dan wel eens dat een plant paars „van" dc kou is eu dit moet feutelijk paars „voor" de kou zijn. Dat dc jonge exemplaren vau Amerikaansche eiken en andere soor ten nu mooier kleur vertoonen dan de andere, laat zich hieruit verkla ren, dat deze jonge exemplaren, die ia den nazomer langer doorgroeien lag de oudere, bij het intreden van de kcrado nachten meer zetmeel en suiker in hun blad hebben dan de ouderen, die het meeste reeds afge voerd- hefclhen, 011 dus het anthocvaan. dat die roode kleur veroorzaakt, go- bruiken om dit laatste nog te red den. Toen we voor eenige jaren een strenge vorst hadden om dezen tijd, zoodat de bla 1'eren door de vorst vroegtijdig gedood werden, b'even deze wel lang aan dc boomen zitten, maar vertoonden weinig roode kleur. C. SIPKES. Vragen te adressecren-. Kouden- hom 34. Stadsnieuws spelen en te ilirigeercn en a'. moet bij wel evss tegen do klippen op zeilen mos 011- geroutineerde elementen, ik geloof toch nog dat hjj zich gelukig kan vóelen, als hy er ia staagt oventjes oen behoorlijk resultaat te verkrijgen. En om die reden zal hy wellicht over de eerste uitvoering van zyn koor nog tevreden zyn, omdat er werkelijk lichtpuntjes waren, oogonbiik- ken, waarop men ging denken: Ziezoo, laat het nu zoo voortgaan. En weloe- schouwd was er in het zingen van het koor wel wat dat aanmoediging verdient, or zijn enkele aardige stemmen bij he laas ook minder goede en de direc teur heoft het reeds zoo ver met zijn inenschen gebracht dat zy in een een voudig koorlied reeds betrekkelijk sta biel op toon kunnen blijven. Maar nu mag ik niet, verzwijgen, dat er nog aan zienlijke tekorten zijn. Laat ik ook even hierop wijzen. Vooreerst moet er uog voel meer gewerkt worden op het geljjk ma ken vau den koorklank, de minder mooie stemmen inocten maar eeu beetje kalmer aan gaan doen, men moet naar elkaar luisteren en niet op zijn eentje staan zin gen. Ik raad den directeur aan op eeu eerstvolgende repetitie eens een stukje te hernemen en het met opzet overdre ven zacht laten zingen, daarna de beste stommen een beetje laten uitkomen, tot oen dragelijke sonoriteit verkregen is. Als do leden hiervan eenig besef zul len krijgen, zyn zjj beslist een heelo stap verder. Of andere late hy ze maar eens zachtjes neurien op oen vokaal, of mol gesloten mond, zooals ia de Hymne aan -len Nacht", dit ging heel best. Dan moeten de zangeressen vooral het gedurig portamento zuigen afleerer., en den toon beslister nauzetten. Van den dirocteur mag verwacht worden dat hy een stevi ger rytluiic zal toepassen eii accurater attaques zal eischen; „Gods lof in de na tuur" o.a. ging voel te slap. En dan vraagt nog de aandacht het logische bouwen der zinnen, waanmodo in nauw «enbaud staat hei adeic-u. Dit gebeur de soms erg ongepast, tusschen lidwoord eu naamwoord, of erger nog in 't midden van een woofö. Als zangeressen en zangers hun teksten eerst eens du-delyk hoorden voorlezen of zelf eeus doorlazen, zouden zulke onlogische pliraseeringen niet voorko men.*) De koortje-s d.ie het meest volde den waren „Zondagswijding" cn „Bo ven de sterren" van Abt, alsmede „Hym ne aan don Nacht" van Ri'.lé. Uil het zingen van deze nummertjes vind ik aan leiding genoeg ora te verwachten dat ..Maarten Luther" iets van beteekems oereiken kan dat op diepgaande kritiek aanspraak mag mnken. Do koorzang werd afgewisseld door liederen van Bach en Schubert, gezon gen d.oor Mej. Lucie Vos, en begeleid op het orgel door "W. H. Bielo. Deze zange res lieefi een prachtige sopraanstom, een heerlijk timbre dat op zichzelf reeds mu ziek is. Zy gaf daarbij blijken van goe-le znngtechaiek. Ik mag wenschen deze zangcros meer op concerten to hooren. JÖS. DE KLERK. Nog een opmerking: de directeur lato in 't vervolg die twee strofe by „O, Herder Israels'maar liever weg. De adaptéc vau dte psalmtekst op Bort- wiausky's muziek was verre van ge lukkig. PERSONALIA. Voor hel examen vrije- en ordé- oefeningen ziin ees>aa?d mej. M. M. Fabel te Haarlem en A. J. van Wee ten. en J. J. de Wit van Beverwijk. eenige maanden geleden argekomen. mgezien wui de sraug aan wie üo vertraging i» i-. tjten, dient het zeer oelrcuiu dut uit zoo lang iieeit go- auurd. Voor ~m ouders toch wus uu acnooigotUbevciiiiiK slecnis. oen voor- loopigc; aangezien de deiniiueve af- neiientug pas na de goedkeuring kan volg-eiL Vooral is zulits hel geval voor ue bijzondere soüoien waar de scliool- gelurege.iiigcn zeer uiteen ltgpeu. Pas uezer uagen zijn de kohieren naar de ficooolbésiuren verzonden. Volgens artikel lró aier wet geschiedt het aanslaan 111 de schoolgeldrege ling ook voor de bijzondere scholen door het gemeentebestuur. Voor vele oudens zal deze afrekening over hel uigoioopeu jaar een tegenvaller zijn; terwijl op bijz. scholen met oen flin ke scbooigeldheffnig liet ook voor zal komen, dat gelden zullen moeten wor den terugbetaald. Bovendien zullen door verhuizing naar andere plaat sen, sterfgeval, werkloosheid of an dere oorzaken tal van achterstallige» heffingen oninbaar moeten worden verklaard. Hoewel het schoolgeld dus bij gemeentelijke verordeningen voor bijzondere zoowel als openbare scho- .en hetzelfde is en de kohieren door de afdeeiing controle warden vastge steld; bluft toch ieder schoolbestuur vrij om volgens artikel 95 der Onder wijswet zelve het schoolgeld te innen; aheen indien het schoolbestuur dit wensciit geschiedt zulks door liet ge meentebestuur. Alle besturen der bij zondere scholen, uitgezonderd do ïChooivereenigmg „Groen van Prin steren" en de schoolvereeniging „In stituut Oranje-Nassau", hebben de inning overgedragen aan de gemeen te. Ue beide andere schoolvereemgin- gen meenden uit principieel oogpunt en oin de vrijheid der school én om de verhouding tusschen school en ouders, zelve te moeten innen. De overige schoolbesturen meenden eohter gezien de vele moeilijkheden, welke vooral bij deze eerste verreke ning zich zouden voordoen de inning te moeten overdragen; opdat de klach ten over verkeerde aanslagen niet bij schoolbestuur of schoolhoofd terecht kwamen, doch'bij hen die aanslaan, dat is bii de betrokken gemeente ambtenaren. Laat ons hopen, dat door het laat verschijnen der schoolgeldkohieren en de ve'e noodzakelijk volgende on inbare posten de ge neentekas in dezen tijd van misère niet al te vee] schade zal worden berokkende DItnaan HET HOFSTADTOONEEL. „Theater", het nieuwe stuk van Mo!nAr. waarmee Het Hofstad- Too neel a.s. Zaterdae iu Haarlem zijn lustrum komt vieren, laat het intic- mero leven der toonedsoelers zien. De eerste afdee'.ing „Veldmaar schalk". verhaalt de velleden is van den acteur Litvoy (van der Lugt Met eert) die op de barones San Friano verliefd is. De baron, die dit weet, schiet Livoy, guasi per ongeluk een kogel in de bonst. Maar Litvov. orn de twee geen voldoening tc laten, si)eelt. alsof hii niet gewond was. Als hij dit niet langer volhoudt, snee-lt hii weer den gewonde... can zo einde lijk weer te misleidenDc acteur is hier dé sterkste. Het tweede deel„Het voorspel van Koning Lear", is eigenlijk een tegenhanger van het eerste. Het Unit dten triomf zien van dc valeobe praal od dc rncnrd °':ke natuur.De toonee.l- sDeler Banati is betrapt met dc vrouw van Dr. Ernö, die hem tot in het Theater achtervolgt. Maar als de geleerde daar de acteur ziet. in het statige costuum van Koning In ar, a!s een eerbiedwaardiger! grijsaard... dan gelooft de doctor niet langer aan een bedrog, en vertrekt vredig met zijn ionce vrouw De Engelschen zitten al vol op in den verkiezingsstrijd, ook al is pas het oificieele besluif, tot ontbinding van het parlement genomen. Donderdag verscheen het verkiezingsmanifest van Bonar Law, hetwelk rechtstreeks gericht is tot de kiezers van het centrale district" van Glasgow, dat hij sedert de vorige verkiezingen vertegenwoordigde. Het manifest luidt gedeeltelijk als volgt: „Het behaagde Zijne Majesteit, mij tot eersten minister vau de kroon te benoemen. Ik doe ecu beroep op u, het vertrouwen ïd inij als uwen afge vaardigde te vernieuwen en uw steun te geven aan de nieuwe regeering, van v.-elke ik het hoofd ben geworden. De crisis, die zoo plotseling ontstond, maakte het beslist noodzakelijk, ter stond een beroep op het volk te doen. Tengevolge daarvan was het oumope- lijk, met mijn collega's, de vale kwes ties die wij te behandelen h.-bben, te ondei zoeken. Derhalve kan de poli tiek, die ik u thans in breede lijnen ga uiteenzetten, met zoo definitief er. precies nolden weergegeven, als in andere omstandigheden mogelijk zou zyn geweest. De dringende nood van de natie op dit cogenoük, een nood, die, uai.i bei mij voorkomt, alle andere uooden over treft, is. dal wij in het binuen- en bui tenland rust en bestendigheid z-iiien krijgen, zoodat er vry spel kan wor den gegeven aan het initiat e: van ie der onzer burgers, want dit biedt meer hoop dan eenige actie der regeeiir.g kaa geven op bet uitwisschen v.m de economische en sociale gevolgen van deu ocr.og. Met het oog daarop is het m.i. van het grootste belang, dat wy zoo snel on zoo volledig mogelyk dienen terug te kee ren tot de normale oinstaadighe-ieu van vóór den oorlog en, daarnaar strevende, aoht ik deu tyd gekomen voor eei» ver- undering van de werkwyze der centrale regeering. Een deel van het werk, dat totnogtoe werd verricht door bet secretariaat van het kabinet, was noodzakelijk en moet worden voortgezet, maar wy zyn voorne mens, om dit secretariaat in zijn huidi- gon vorm op te heffen, en ik ben er ze ker van, dat het noodige werk voortge zet cn de onschatbare diensten van -l-n huidigen secretaris van het kabinet be houden kunnen worden in het verbond van het ministerie van Financiën, dat vroeger steeds het centrale regeerings- departement is geweest, Als voorbeeld van do veranderingen, die wy op het oog hebben, diene, dat er roeds opdracht werd gegeven om de be zigheden, verbonden met den Volken bond, over te dragen aan het ministerie nn Buitenlandsche Zaken. Op dezelfde manier zal worden geregeld, dat alle be- zighoden voortvloeierulo uit iedere toe komstige internationale conferentie, zelfs wanneer het noodig mocht zyn, dat ik als premier een dorgeljjke conferentie bij woon. niet door hot secretariaat van het kabinet, maar door hot ministerie van Buitenlandsche Zaken zullen worden ver- Op het huidige oogenblik is het eerste internationale belang, niet alleen voor (Jroot-Britanniê en het Britsche rijk, maar voor heel dc wereld, het herstel van den vrede. In ai onze butenlnndsche betrek kingen zullen wy oen vaste lyu volgen, »n trouw onze aangegane verplichtingen nakomen, maar wy zyn vastbesloten om onze verplichtingen niet uit te breii en doch te verminderen, wauneer er j iel een waren eu duurzamen vrede, bes or- voordoen. Het was door ianigc- samenwerk! ig, v{*ïk onder groote moeilijkheden eu i iet uiepo meeningsverschilien, dat wy ei oorlog wonnen, en alleen door dezck d® openhartigheid en vriendschappeiyke ia- menwerking in den zelfden geest r et Frankryk en onze andere groote g£ ll- lïeerden, kunnen wy hopen, de moeili k- heden, waarvoor wjj thans staan, te ov r- wiunen. Ik hoop eD vertrouw, dat onö ir de beproefde leiding van onzen inluist t van Buitenlandsche Zaken de onderba - delingen over de oplossing der crisis i het Naburige Oosten zullen leiden t< eenw aren cn duurz&men vrede, bevoi deriyk zoowel voor de politieke rust vai het Naburige en het Midden-Oosten waarmede zoovele van ouze ryksbelan gen nauw verbonden zyn, als voor de per» soonlyke veiligheid en de welvaart vaa de bewoners van alle rassen en geloofs richtingen dier gebieden, die hot tooucel van zooveel woelingen en ljjden zyu go Tjjdens den oorlog was het gemoed van allo mannen en vrouwen over do gehcele wereld vervuld met deu weusch, dat een dorgeljjke ramp do mensehbeid nimmor meer zou treffen. Om aau dien wensch te voldoen, werd de Volkenbond opgericht, eu het zal ons ernstig stre ven zyn, om dien Bond van gauieber harte en op {iractische wijze te steunen. Dc handhaving van onz.e vriendschap en goede verstandhouding met Amerika, die niet op eenigcu vorm van alliantie ziin gebaseerd, maar op de eenheid dei geërfdo idealen zoowel ais op -Ie jonaste wapenbroederscbap. moet steeds het oog merk van de Brïtsche politiek blijven. Bovendien zyn wjj voornemen», om -n alle zaken, die de buitenlandsche poli tiek of de veiligheid van het rylt be treffen in nauwe en voortduren ic raad pleging met de rcgeeriug-'n van de Do miuions en van Indic te handelen. iOi oinile te verzekeren, dat ouze politiek ten volle rokeniug znl houden met do belan gen en gevoelens van onze uiede-ouder- dauon over zee en te allen ty-le ge schraagd zal worden door den more el-a steun van het gansobe Brit-ehe ge in eenebeet. Teruggekeerd tot de macht, zal liet myn eersto taak zyo, het Icrsche verdrag tc bekrachtigeu. Wy zyn bereid, het onze te dom om dit verdrag naar den letter eu den geest oit te voeren eD samen te werken met de lerscbe rogcering in baar nieuwe jwsitie binnen het Britsc-he ryk, welke door hot verdrag is gesctiadcu. Eveneens zyn wy gehouden, om de vryo keuze eu de veiligheid van parlement en regeering van Noord-Ierlaud ve bescher men. Wy hopen van harte, da: verderé vorderingen zullen worden gemaazt >n het tegengaan var. de anarchie in Zuid Ierland en dat zoowel het Noordei als het Zniden zal begrijpen, dat de voor spoed van Ierland ia zyin geheel afhangt van den goeden wil tusschen de regee- ringeD en volken van beide deeleti van Ierland. De positie van de onschuld'ge slacht offers der jongste ongeregeldheden is een zaak van de grootste bezorgdheid voor bet volk van dit land en het za! de plicht van myn regeering zijn, om te d-.er zake nauwe voeling te houden met de regeering van den Ierschen Vrijstaat, op dat rechtmatige aanspraken op schade vergoeding op sympathieke wijze beoor deeld zullou worden. tóFZICk Gemengd Koor „Maarten IiUtlier". Ie Uitvoering in do Evang. Lutiiersche Kerk. Voor twee jaar stichtte de heer W. H. Biele. organist der Evangeliseh Luther- scho kerk, hot gemengd koor „Maarten Lutber", en dit waa dau het eerste con cert dat gogeven werd. De heer Biele doet met yver on met liefde aan muziek, 't is naar ik met zekerheid kan vermoe den een levensbehoefto voor hem orn te SCHOOLGELDEN. Krachtens de lager onderwijswet 1920 moest de plaatselijke verordening tot heffing en invordering van school geld \oor de lagere scholen voor Jan. 1922 hl overeenstemming zijn ge bracht met de art. 62 tot en met 6? dier wet, op 1 Jan. 1922 moest de nieuwe verordening in werking tre den. Helaas is de goedkeuring dezer ver ordening voor onze gemeente pas DRIJVENDE STEDEN. Elk jaar worden de oceaanstoomers die Amerika met Engeland verbinden weer grooter. De Amerikanen zijn van plan schepen te bouwen van 75000 ton, maar dat is toekomstmuziek. La ten wij ons tot de werkelijkheid bepa len, die al kras genoeg is. De tijd, dot een zeeschip voldoende had aan een bemanning van zeelie den, die gedeeltelijk, zooals koks, timmerlieden e.d. nog in oen ander vak geschoold waren, is lang voorbij, ln een beschrijving van de nieuwsie kolossus vinden wij nic-t minder dan zeventien verschillende ambachten aan bterd vertegenwoordigd. Daar zijn barbiers en tuinlieden, fotogra fen en drukkers, bibliothecarissen en zwemmeesters. De scheepscourant wordt gereedgemaakt door zetters en heeft huar eigen uitgever en redactie, i Muzikant' n met een kapelmeester, de dokter, verpleegster, hospitaa.pereo- neel. apothekersbedienden zijn er reeds geruimen tijd op de grootste schepen, maar nieuwer zijn pedicures manicurii.c-n, een bankdirecteur, winkelhouders. Er is een echeopspoli- tie aanwv-.ig met detectives, een ba taljon loodgieters om niet te spreken van den cuef-kok, electricians, niaroo- nisten, timmerlieden, die allen bij el kaar met het eigenlijk© varen van hot 6cliip ntct to maken hebben. EEN VREEMD STANDBEELD. Een van de zonderlingste standbeol- den ter (Daily Sketch, Londen.) Wat is er gebeurd? Papa: Wij zijn Fikkie kwijt Heb ie geadverteerd? Geadverteerd? Wat helpt dat? Het arme dier kan niet lezen. Franschen koning en het hoofd van draagt, hoe langer ge uw haar draagt, den Engelschen zeeman in de kerk te Haar behoort lang te zijn en het Yarmouth geplaatst. LUCTITVETERANEN. Vogels leven over het algemeen lan- gci dan landdieren. Oude schrijvers vertellen van kraaien, die een onder- bewijs vindt de geieerde in het feit, dat de vrouwen nooit in die mate kaai worden als mannen. HUWELIJK OF SLAVERNIJ. O]) oen lagere school te New York is t, ,.p heidom van 700 |a»r bemk.en e„ raven, S<"^S8,\e, mooie Engelsche eiland Wright, in de die bijna 2Vi eeuw leefden. Het is de k n„c|l i,oe w^rd d ^fverriïj ïiTind® Yftrmouth een p,aa,s op dal vraag or deze verklaringen geloof- \'n de Vereenigde Staten ingevoerd?" i ^r'i w u waardig zijn, maar er zyn ook wel er antwoowl> dal ceu ven- Het is opgericht als aandenken aan authentieke z.j bet dan niet zoo kras- van jaar opsdireef: ne ^„te die k ina tCr 2e*. Bo voorbeokkn te vermelden. planters, die zich in Virginia neer- uie bijna due eeuwen geleden gouver- Zwanen worden soms moer dan 100 r„n niipn „en da"rhlt"mï'Sn nr3\ U'|aar 0ud,?" f113 in Sfvangensdiap blo'kcn C1. vrouwen noodig, om Fe." ff voorstelt, dien leven nachtegalen soms langer dan 40 bjj hun ftrbejd hel Jn het T Z'J" avontuurlijke Jaar. jaar i6i9 vertrok een schip met jonge geschiedenis is als volgt. Er zijn voorheelden van ooievaars,J -t t onden „a_r vireinïa. mStSPvXk5lÜh. -vxiv1 JlCeï!'<1 8r i Sie 40 iu" 'a"g °p teel,(!e. P11"118 Spoedig na nantonat „-aren rij allo- SLodew.jk MV ,.n Frank- kwamen nesten en een geval genie- |elrm„d e„ de slavernij tverd hitWM r" VT' ,e 'l™1' ;8" ,"0,'eerd ,ve" rc's":' ^3 den led- in dc Vereenigde Stoten ingevoerd." net beeld werd m Engeland afgo- tijd van 50 jaar overschreed, maakt, maar het hoofd zou in Frailk- Tijk gemodelleerd worden. liet schip, dat het onvoltooide monument over bracht, word echter veroverd door een BANKBILJETTEN. Bielefeld, een plaats in Westfalen meer gebruikt. De bewoners van Car thago bezigden het en van de 12e tot dc 14c eeuw was het in verschillende landen van Europa een betalingsmid del. In Rusland was het zelfs tijdens de regeering van Peter de Groote nog in zwang. Op dc Sandwich eilanden worden voeren van een bijna uitgestorven vogelsoort als pasmunt gebruikt, op de Nicobaren doen kokosnoten als zoodanig dienst. De pioniers in Ma ryland gebruikten tabak als betaal middel, geperste thee kan in sommige deelen van China nu nog gebruikt worden, Croesus was do eerste vorst, die gou den munten liet slaan. liet metaal heette electrum en was een legeeriiig van goud en zilver in de verhouding 3 tot 1. Julius Caesar was de eerste keizer, die zijn eigen beeltenis op de Romeinsche munten liet gravcoren. v.w v.».. De Engelsohe Dr. Cranston Low, heeft onlangs een aanvang gemaakt Engelsch oorlogsschip onder bevel van docent aan dc Universiteit te Edin- met het drukken van zijden en linnen Holin(" I burg heeft in een onlangs gehouden bank-„papier". Voor onzen tijd ia het i'oen Holmes het beeld in handen rede, meeningen verkondigd, die den iets zeer bijzonders, maar origineel is neeg, gaf hij den beeldhouwer, die j langliarigen welkom zullen zijn liet toch niet. ln de 7e eeuw van onze tevens gevangen genomen was hevei,Hij beweert, dat de gezondheid van jaartelling drukte China, dat toen er zijn hoofd op te inodelleeren. Dit het haar achteruit gaat, wanneer het slecht in het metaal zat, reeds bank- gebeurde en na zijn dood werd het kort gedragen wordt. Met andere biljetten van leer, papier cn zijde. i monument met het lichaam van den woorden; hoe langer go uw haar Leercn geld ia in de geschiedenis VOLGENS REGLEMENT. Wij klagen er weieens over, dat wij in sommige onzer ojtenbare vervoermid delen voortdurend geplaagd worden door gaatjesknippende of streepjeswt- tende conducteurs, controleurs, in specteurs e.d. Dan wijzen wij op rege lingen in het buitenland, die dat alles overbodig maken en toch den goeden gang van zaken .welen te handhaven. Doch ook buiten om» glanzen maar liet volgende verhaal spreekt voor zichzelf. Op de booten van oen maatschappij die een dienst onderhoudt tusschen verschillende plaatsen aan de Seine in Frankrijk bevindt zich een conduc teur om den conducteur te controloe- ren. Op een kwaden dag had een der controleurs zijn boot gemist. Goede raad was duur voor den conducteur, tot bij plotseling een lumineus denk beeld kreeg. Toen na zijne ronde alle passagiers van kaartjes voorzien wa- ren, ging hij naar de kajuit, zette zijn conducteurspet af on de goudge- gallonneerde van den controleur op zijn hoofd en controleerde met een ernstig gezicht alle kaartjes die hij zelf zoo juist had verkocht. Aan het reglement was voldaan. EEN LUCIFER. Waarschijnlijk is er geen artikel van dagelijksch gebruik, dat zoo wei- f nig de aandacht trekt aJs een lucifer. Zulk een simpel ding kan onze belang stelling niet wekken. En toch, hoe eenvoudig ze in con structie ook lijkt, moet de lucifer vol doen aan verscheidene belangrijke voorwaarden en na de uitvinding heefi de perfectionnnering nog heel wat voeten in de aarde gehad. Do volmaakte lucifer moet sterk ge noeg zyn om hij het strijken over het doosje niet te breken. De phospiiorkop moet cr zoo stevig opzitten, dat hij er niet afvliegt bij het ontsteken Ue sa menstelling eu vorm van den kop moet zoodanig zijn, dat hij licht ontvlamt. Nadat de lucifer gedoofd is moet iiet verkoolde stokje niet blijven gloeien en do kop mag niet afvallen. De luci fer moet lang genoeg zijn om een be hoorlijken tijd te branden. Het stokje moet niet splinteren. En zoo is er nog wel meer. Na een grondig onderzoek zijn de deskundigen het er over eens gewor den, dat een vierkante lucifer beter is dun een ronde, daar zij in de eerste plaats sterker is en gemakkelijker den phosphorkop vasthoudt. Tevens is een vierkante lucifer gemakkelijker te ont steken, daar de scherpe hoeken snel vuur vatten. Tenslotte kan een ronde lucifer slechts worden gemaakt door jiersing van het hout. Daardoor vat het niet alleen slechter vuur, maar ook dringt de vuurproef-substantie die het nagloeien moet beletten, er niet zoo gemakkelijk jn door. Ben lucifer mag dan een eenvoudig, zelfs nietig voorworp zijn, haar ver vaardiging is zeer gecompliceerd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1922 | | pagina 5