jOostuums H geiden Öhèques Sport en Wedstrijden VOETBAL,. Gemengd Nieuws Burgelijke Stand Letteren en Kunst Eigen Telegrammen van Haarlem's DagMad Da toestand ln Italië Stadsnieuws Het Tooneel. dear van de boodschappers der leve xituuers eeu oojikoujci-, noc üescnci- Oeu uoa, gcwisaeia ve Krijgeu/.ens au post, u>o toen, nou qku 2egj gciii geuueg ouvvangt, s^i.ijui/ aaiwiiuu guoje^ w neoucu, waut z»j zcaub s morgeus naar bestellers, Uit quii..uu«» g.t.tu imicu, zouuor w.ssoi- ge»u uit. om nel publiek is dat zoor lastig. £.u voor ut iiisietuug ucr posujuita»!- tiü, u»e tov.il ai inot geue»u is, uuuce uö. ivau uuar geen vuioetering m ge Prou uciiove werkgele- g e u ii e i u. De commissie tui ver- souunuig vuti proutuiueve werkver- gèiu.eiu iie ei t Uiuus au a üeu i'ttao tiju uoor oen munster uepuiuuc uur loon van l v ak te laten vu» en. uei tiigeiro&neji, wuuioui üe eommisóie iiu adviseert opnieuw sunsioie aan te vingen, u. en vv. kunnen zicli niei- meue vereenigen. Onuer ue ingekomen stukken is eeu vorzocK om eervol ontslag var b. Luvoo als onderwijzer aan .schooi u. in antwoord op een vraag van don beer Tusenius in de raadsvergu- dering van li Sept. jl. deelen B. ;Vmede dat niet kou worden vast- geste'd weike jongens zich schuldig maakten aan de vernieling der ruiten in cle ambachtschool. Veehouders e.a. hebben geadvi seerd de myaarsveeinarkt in stand te houden. Ue burgemeester heelt bij den Minister van Waterstaat op verbete ring van het pontverkeer aangedron gen. Het volgende antwoord is daar op ingekomen. „Naar aanleiding van uw neven- vermeld schrijven heb ik de eer u mede te deelen, dat het niet mogelijk is ten behoeve van het stoornpont- voer te Veisen gedurende het drukke Bóizoen op Zon- en Feestdagen een tweede pont in dienst te stelien, ver mits eeu geschikte pont niet is te 'krijgen Upgeinerkt zij intussciieu dat een plan tot aanschaffing van een derde vrij varende pont (ref. de bijlage van den brief van mijn ambtsvoorganger vari 29 Juli 1921 La. E, afdeeling Wa terstaai T) bereids door den betrok ken Hoofdingenieur-Directeur van den Rijkswaterstaat in ingezonden en bij mijn Departement in onder zoek is." Binnenland VERDRONKEN. Zondagmorgen werd de 4S-jarige wachter G. de B., die dienst gedaan had op een der kraanschepen in de Waalhaven te Rotterdam vermist. Door de rivierpo litie werd gedregd en korten tijd la ter zijn lijk opgehaald. Vermoedelijk is hij bij het kolenscheppen te water geraakt. EEN HAAGSCHE GELDLEENING. De raad van 's-Gravenhage heeft hel voorstel van B. en W. aangenomen om eeu geldlcening aan te jjaan groot 5 mil- Iioeii gulden, tegen den koers vin gS'i en een rente van 5 's jaars. De ieening zal worden gesloten vo-»r den tijd van vijf jaar met aflossingen van t 500.000. SNEEUW. Nadat het van Zater dag- op Zondagnacht in Groningen duchtig had gevroren en er van Zon dagmorgen af een koude, straffe wind uit het Noordoosten had gewaaid, be gon het Maandagmiddag ie sneeuwen. Maandagavond Lig, volgens liet IIbid. de sneeuw al een paar centimeter hoog op het veld en dat terwijl op vele met bieten en aardappelen beteelde lande rijen het oogstwerk nog maar pas be gonnen is. DE STAKENDE HAUEN'ARBL' I)ERS. Be stakende havenarboi- <lers te Botterdam, hebben ui ten Maand'agmjddag gehouden verjp'dc ring besloten, heden. Dinsdag, het werk te hervatten. POCINC TOT .MOORD EN ZELF MOORD. Men meldt ons uit Heerenveen Maandagavond heeft zich ten huize van den veehouder B. van E, een lief desdrama afgeepeeldi De dienstbode Jantje H.. was vroeger huishoudster igcweost bii de gebroeders V. te Ech ten. Re<x?6 meermalen wilde de 33- iarige J. V., na het vertrek van de 2G - jarige Jantje n., betrekkingen met het meisje aanknoopen, waarvan «aatstgCTioemdle echter niet gediend was. Maandagavond is J. V. door het venster in de woning van van E., binnengedrongen en lieeft uitvoering gegeven aan zijn reeds meermalen edan-e bedreigingen en het meisje na een korte woordenwisseling ruet een scheermes aan den hals gewond. De veehouder Vuti E., snelde het meisje met een hooivork te hulp en wilde V. te lijf. Deze pleegde echter xc If moord door ziohzelf met het scheermes den half af te snijden. Hij overleed onmiddellijk. T>e toestand van het meisje, dat naar het ziekenhuis te Heerenvoen word overgebracht, ie niet IeWige vaarlijk- BILJARTEN. Biljartbond Haarlem en Omstreken. VEREEN. 1921—D. E. S. Maan dagavond heeft in het lokaal Meeren- fcocr, Ged. Oude Graaht, in klasse D. de ontmoeting plaats gehad tusschen Ver- eenigmg 1921 en D. E. S. Laaisigo- ooeinde vereeniging speelde stukkei. belet dan in den wedstrijd tegen Vrien denkring; slechts één der spelers van D. E. S. verloor met den stand 8077. De totaal-uiislag is: Vereeniging 1921: 308D. E. S. 397 caramboles, voetbal. NED. ELFTAL—CO AHEAD. net Nederlandsch Elftal speelt Zon- Jag 12 November in het Arnsterdaru- •aclie stadion een oefenwedstrijd tegeu Co ahead. Elftal zijn aangewezen: De Roer Eolftal zijn aangewezen: De Boer fAjax), Lefèvre (Kampong) en Groen (Be Quick, Gr.) Het Nederlandsch Elftal. liet Nodcrlaudsch Elt'tal, dat Zondag li) November te Bern legeu het Zwit- Sc raait Kir tul moot Spelen, 1» gekozen. Het ziet er als volgt uit: VAN TILBURG, (N.O.A.D.) A. PELöüR, H. DENIS. (Ajax) (H.BJS.J H. HORDIJK, .HULSMAN, H. SzEENMAN, (Ajaxj (Uo ahead) (Quick N.J KOELIE XESSLEB, jN. N, J. J. SCHOT. SOOriS, F. PETIT. (H.V.V.) (K.A.CJ (M.V.V.) (N.A.O.) Als wjj het goed begrijpen is de rechts- biunenplaats wol reeds vergaven, maar aan een speler dio onbekend wensoht te blyven. Naar do Telograaf weet te .er- toUen is dit Jan Bulder, de doclpuntou- i'abrikant van Bo Quick, Groningen. Het zelfde blad weet te vermelden, dat het nog niet zeker is, dat do Groninger de reis naar Bern zal meemaken, in dat go- val zou Lefèvro van het Utrechtsche Kampong op do reelvtsbinnouplaats spe len. Als verdere reserves zyn nog aange wezen de Boer (Ajax) en Groen (Be Quick, Groningen). Er is van verschillende zydou protest anngeteekeud tegen de wjjze, waarop dit nationale elftal is gekozen, de Weste- Lyk Elfial-eonunLssio heeft zelfs, naar wjj reeils meldden in een motie aan de Noderlandsohe Elftal Commissie de pro- ooduro afgekeurd. Dit op grond van het feit, dat de loden dor Commissie niet persoonlijk met het spel van alle uitge- uoodigdo spelers bekend waren, waarom werd aangedrongen op het alsnog houden vau districtswedstryden. Uit de publica- tio van het elftal, dat op 12 November nog een oefenwedstrijd tegan hot Doven- tersoho Go-Ahcad zal spelen, b'.ykt, dat do N. E. C. doze mot.io naast zich heeft neergelegd. Waar3ckjjulgk durft zjj' de verantwoordelijkheid van het onttrekken een of moer Zondagen aan de toch reeds overladen competitie, niet aan. Wjj hopen intusschen, dat deze onto- vredenhoid mot de gestie dor N. E. C. niet tengevolge zal hebben, dat eon of uiecr spelers voor hnn nitnoodiging be danken. Naar wg vernemen heeft een drietal spelers van hot Zuidelijk elftal, dat Zondag a.s. to Maastricht tegen Luxemburg zal spelen, ouder wie van Tilburg (reserve), voor deze benoeming bedankt. Wg achten dit. zeer afkeurens waardig De eerste overweging moet zijn, dat do wedstrijd gewonnen meet worden cu alle andere overwegingen moeten aan die hooldzaak ondergeschikt zgn. Nu het elftal zeü. Met de samenstel ling van de achterhoede zal elkeen zich wol kunnen vereenigen, hoewel wg Haar- lommers, ervan overtuigd zyn, dat de H. F. C.'er Ben V'erwey nog steeds /gn plaats in het nationale elftal waard is. Oeuis en Pelser zgn echter waardige concurrenten. Het spelen van Hulsman is nog niet geheel zoiter, daar deze Uo- Ahead spelor onlangs een verwonding opliep, die nog niet geheel genezen is. Hg' heeft eohter nog drie weken den tijd om op zgn verhaal te komen. Van Linge (Be Quick, Groningen) zou eventueel zyn plaatsvervanger zgn. De voorhoede heeft den samenstellers ongetwijfeld het mee» te hoofdbreken gekost. Voor ons is het een desillusie dat Roelfsema van B. C. die wel uitgonoodigd was, om zich be schikbaar te stelleu, toch niet gekozen is. Het valt dadelijk op dat niet minder dan drie Zuidelijke spelers in do voor hoede gekozen zgn. Dit drietal speelt a.s. Zondag ook tegen Luxemburg en het feit, I dat hierin een goedo oefening is gelegen, zal als overweging heben gegolden b\j I hun benoeming. Boelie Kossler is een j beproefd nationaal speler, terwijl van Jan Bulder, wanneer hg kan spelen, wel een of meer doelpunten verwacht mogen wor den. Overigens lijkt ons toe.h de aanval weder van middelmatige sterkte. Wan Deer wg het elftal zoo in zgn ge- heel beschouwen, vragen wg ons wel af: j waar is de suprematie van het werkelijk I' voetbal geblovent Lang geleden kwamen do overige distrieten nauwelijks in aan merking, langzamerhand hobben zg zich I tot het Westelijk peil wetan op te werken en thans! slechts vier spelers uit het 1 Westen, evenveel nit het Zniden, een uit J het Noorden en twee Oostelijke Urachteu. DE AANSLAG IJl DEN DUITSOHEN D-TREIN. Uit Frankfort wordt nader gemeld: Mot betrekking iol den aanval op den Amerikaan Sauerwein wordt gomeld, dat do aangevallene geïdentificeerd is als de veertigjarige majoor James Sauerwein, lid van de Ainerikaanseho delegatie to Coblenz. De gewonde is nog niet 111 staat, een verhoor te ondergaan. Hot staat ech ter reeds vast, dat hij een portefeuille mist met 500 Franseho en 100 Zwilsenehe francs, 300 dollar en Amerikaansche identiteitsbewijzen. Eenigc Amorikaneu, die gisteren op te lefonisch verzoek der recherche te Frank fort een onderzoek ter plaatse hebben in gesteld, zullen pogingeu in hot werk stel len om in samenwerking met de politie den dader op te sporen. MIJNGASONTPLOFFXNG IN DOITSCHLAND. lu oen van de schachten vau de wgo Bruchstrasse b(j Dortmund hoeft een gasontploffing plaats gehad. Drie arbei ders werden gedood en 21 zwaar gewond. Over de oorzaak vau de ramp is nog siets naders bekend. EEN ZIEKE VROUW DOOR EEN DIEF GEFOLTERD. De eorrespondent van de „Daily Ohro- uicle" te New-York seint aan zijn blad: De goheelo New Yorksohe politie en in hot bjjxonder oen agent, gsnaamd Scbuitz, makou jacht op een joug'U misdadiger, Le in de wou.ng vau hjshultz inbrnk en zyu vrouw, die ziek to bed lag, met bran dende lucifers folterde. Hg deed dit om de vrouw te dwiujjen hem mede to dee- lon, wa.tr het geld eu de sieraden lageu. De zaak droeg ziek als volgt toe. Gewapend met eeu ijzeren ataaf en oen mes, verscheen de dief in don namiddag, torwijl haar man dienst had en haar .ionjarigo zoon uit was, plotseling voor hot beid van de vrouw. Hg eiscbte haar geld, na haar gewaarschuwd te hobben Jat h(i haar hals zou afsnijden indien z(j om hulp riep. Zg zeido dat zg geen geld had en hg begon de kamer te doorzoe ken. Toen bg niets kon vinden, nam hg zgn toevlucht tot een list. Hg giug weer naar de vrouw toe en bond h >ir nan han den en voeten met oen paar dassen van haar man, die in de slaapkamer hingen. Toen scheurde hg haar uaehtjapon van het bovengedeelte van haar lichaam en terwijl hy een hand op haar tnoud legde oin haar te beletten te schreeuwen, bo gen hij haar huid met lucifers lo bran den. De zieke vrouw, door doodsangst sterk geworden, wist haar polsou vau Os bau- dea te bevrijden, trok zijn hand van haar mond en schreeuwdo, dat het geld in eeu hoek van een kamer benoden ouder het vloerkleed lag. De Hst van den dief slaagde das prach tig. Terwijl hij zieih mot liet geld uit de voeten maakte, kroop do vrouw naar hot vcster, deod het raam open eu riep 0111 hulp. Door overspanning uitgeput viol zjj toon flauw. Buren kwamen op haar hulp geroep toesnellen, doob de dief was reeds verdwenen. HAARLEM. Ondertrouwd. 31 Octobe: A. M. J. Dells en E. M. E. Rhodius. Getrouwd. 31 October: A. J. Cense met E. D. van Sonsbeek Bevallen. 28 OctoberN. J. Vcr- eijsSleper, z. 29 Octobei A. S. Meijer—Schreuder, d. 30 October W. H. v. Steijnenv. Dansik, x. 31 Octo ber M. Heinsiu;Delhaa-, d. J, Knij- ncnbtirgSmits, d. Overleden. 29 October: C. van Veen, 80 jaar, Hazepateislaau. J. Roest Valk, 81 jaar. W. Appelaarsteeg. 30 OctoberF. H. A. M., 3 maanden, zoon van F. H. van Enuncrik, Kamperlaan, G. T„ 5 maanden, zoon van Q, v. Distel, GastiiuisvesL Buitenland DE VERKIEZINGSSTRIJD IN ENGELAND. Tweehonderd afgevaardigden hebben Ulster verlaten ten einde de Unionise- sche campagne in de Eugelsche en Schotsche kiesdistricten bij te staan. UIT ITALIË. Aan 't Algemoe u Handelsblad wordt nog geseind: Hot groote défild van allo faseietische Loepen voor don koning on Muesoliui is tot heileu uitgestoid. O'it alle deelen van hot land komen uog steeds troepen fas cisten te Rome aan. Dio zijn volledig uitgerust. De spoorwegen zjjn overal weer in bedrijf. De algemeene arbeidors- \ereeniigiug spoort hut proletariaat aan, de party?»» en organisaties, dio de algo- meeuo stakiug willen provocooren. te wantrouwen. Mot zekerheid wordt ge meld, dat de communistische partij c»t- bonden is. De ledeu zgn van verplichtin gen tegenover d'e partij ontslagen, en de communistische afgevaardigden zullen hun mandaat neerleggen. Mussolini eu d'Annunzio zond n elkaar telegrammen, waarin juichen over den triomf van het ideaal, waarvan de natie vervuld is. .Mussolini verklaarde verder, dat hot fascisme zgn overwinning mot 'ou misbruiken, en d'Aununzio spoort den koning aan standrvaatig te blynen en aan alle moeilijkheden het hoofd te bieden. iteeds tliuiis to t de fascistische par tij moor dan 800.000 arbeiders, due veel meer dan de uiteengevallen so oialisUsche partij. Naar nit Moskou wordt gemeld, volet men daar in politieke kringen den loop der po'itielc© gebeurtenissen in Italië met groote ongeruAt-heid. De Moskousche pers spreekt van een fas cistische contra-revolutie. Italië zou op don goeden wee zijn om een twee de Hongarije te worden. De groote reactionnaire beweging breidt zich ateedB verder in Europa uit. Met de kt e ine staten, Nederland. Finland en Zweden is zij hogonnen, en thans staan reeds twee groote moeendhe den. Engeland en Italië, midden in den reactionairen stroom. In de vo'kswiik aan dien Tilber, zouden Ln een strijd tusscheji fascis ten en communisten acht menschel) gedood en talrijke gewond zijn UIT BEIEREN. Het Belerech© kabinet is afge treden. VAN DE NATIONALE OPERA. Naar men aan de „N. Cri." mede deelde zullen de opvoeringen acht dagen stop gezet worden tot de heer Koopman, die op het oogenblik in Keulen ver- loeft, het beheer geheet m handen heelt gcQomen. Er heerscht op het oogeD- blik groote ontevredenheid bij de aan de opera verbondenen. De salarissen, die reeds tot de helft verminderd waren, worden nu in het geheel niet uitbetaald, aldus de mede- deelingen aan het blad. De heer Koop man gevoelt zich natuurlijk niet vec- plicnt de achterstallige salarissen uil te betalen en daar de commissarissen vin de vroegere N.V. ontslag hebben geno men, weet het personeel niet op wie hc» verhaal kan hebben. Voor de leden met zeer kleine tracte- menten staat het uitblijven van het sa laris gelijk met armoede. Zij hebben tot nu toe geheel te goeder trouw hun plicht gedaan en al het mogelijke in bet werk gesteld om de Nat. Opera te laten door spelen. Dat armoede daarvoor huu ecui. ge belooninjr zou zijn, konden zij aller minst verwaohten. Uit 's-Gravenhage wordt nog liet vol gende aan het N. v. d. D. gemeld Het bestuur van den Nederlandschea Toonkunstenaarsbond deelt mede. dn het aan den N.V. Nationale Opera ver bonden personeel geweigerd heeft aan de eerstkomende voorstellingen mede 'e werken, nadat op Zaterdag j.I. de Na tionale Opera wederom 111 gebreke blccl 50 pCt, van het salaris der afgetoopen week uit te betalen. Voordat aan den betalingsplicht was voldaan weusdite uien niet weer aan het werk te gaan. EEN INCIDENT. FRANKFURT (V.D.) In de nabij heid van Frankfurt is weder een Duit- echer door Marokkaanse he soldaten doodgeschoten. STAKINC VAN SPOORWEG ARBEIDERS. LUDWIGSHAFEN (V.D.) Op meer dere plaatsen in den Paltz zijn de spoorwegarbeiders wegens loon- eiechen in staking gegaan. SPOORWEGONGELUK. DUREN (V.D.) In het station Gr©- venbroich is een goederentrein met een personentrein in botsing geko men. Twaalf personen, waaronder 5 spoorwegbeambten, zijn lichtgewond. Het spoorverkeer is niet verstoord. ROME. (B.TA..) Een communiqué van de C. G. T. waarschuwt de arbeiders geen gehoor te gov euaau don oproep tot sta king, die uitgaat van het communistische vakveresnigiingaeomité, en inaant hen aan rustig te blyven en te verlrouwon in de toekomst. ROME. (B.T.A.) De fascisten uit do proviaeio zyn begonnen de stad binnen :e trekken; zij zyn in scholen onderge bracht. Volmaakte discipline heerscht onder hen. Woensdag groot défilé, ver- olgeiis koeren zg naar ihun woonplaatsen DE OPMARSCH DER FASCISTEN. WEENEN, (V. D.). Op grond van alarmeerende boridhten, volgens welke de Fascisten zich aan dc grens van Tirol bevinden, is de Gendarmerie van Inns bruck naar de grens vertrokken. De fas cisten hebben zich zonder 'incidenten het bawind in Zurd-Tiroi, Poia, Triest en Górz meester gemaakt. Op bevel vau d'Annunzio heeft het Dalnia- tisohe Legioen in Zara gemobiliseerd. UITGEWEKEN SOCIALISTEN LEIDERS. MILAAN (V.D.) Gemeld wordt de verdwijning van verschillende Socia- lististenleiders die in verband met de overwinning der Fascistische Partij naar het buitenland waren uitge weken. DE FASOISTEH TE ROME. ROME (V. D.). »De fascisten, die uit de provincie naar de stad komen, worden in de sdhoien ondergebracht. Overal heerscht rusL Na een parade, die heden gehouden wordt, zullen ile fascisten de. stad weer verlaten. De arbeiders, die door de communisten zijn opgeroepen tot de algemeene staking, worden door de moderne vakvereeni- gingsleiders aangemaand kalm te blij- EZN CONFERENTIE VAN CENTRAAL AMERIKAANSCHE LANDEN. WASHINGTON. (Nod. Toly. Ag. Draadloos van Annapolis.) Alle vyf do regeeringen der Centraal-Auierikaausche lauden, die door de Vereen. Staten wa ren uitgenoodigd tot het houden een er conferentie op 4 December ter bespre king van maatregelen om te geraken tot inniger vriendschappelijke verhouding en samenwerking hobben informeel blijk gegeven der nitnoodiging te aanvaarden. EEN REPUBLIEK DER PHILIP- PIJNEN. MANILLA (V. D.) De vorming van een Republiek der Phiiippijnen wordt beoogd door een resolutie, welke Maan dag is ingediend bij de Wetgevende ver gadering en gesteund wordt door de meerderheid der leiden. DE VREDESCONFERENTIE. PARIJS. (B.T.A.) Do gezant der Ver- eeuigde Staten heeft aan Poincaró een medodeeliug overhandigd inzake Amerl- kas' reeds bekende zieuswyze nopens de vredesconferentie voor het naburige Ooten, eu welke mededecling verder be helst dat naar deze conferentie toehoor ders zullen worden gezonden, indien dit don betrokken mogendheden aangenaam is Koersen lot hedenmiddag 12 uui (Medegedeeld door de Nationale Bankvereenlging te Haarlem) Maandag Biljetten Marken (rood) Marken (groen).... Kronen France (Fransch). Francs (Belgisch).. Pond Sterling Dollars Ch*quee Berlijn Wee.'en Parijs Brussel Londen New-York (Cable) Amerik. Bankpapier. tot 0.05",— 0.08 0.05»/,- 0.08 0.0»/,— 0.0»,, 17.50—17.80 16.25—16.55 11.25-11.42»/, 2.50 - 2.60 0.05»/,— 0.06 0.0»/,- 0.0»/, 17.50—17.80 16.25—16.65 11.36-11.41 2.55»/,- 2.56'/« BAZAAR. Ze is er weder üi het Hofje van Oor schot in de Kruisstraat, de jaarlgksche bazaar ten voordeele van de wyk van ds. Berkelbaah v. d. Sprenkel, Hot damescomité modht ook nu weder op veler medewerking rekenen. Verschei dene stadgi'uooL-n stonden voorwerpeu af en ook vele winkeliers gaven een eu an der. Dat maakte, dat weder heel wat is kuunen worden bgcentgebraciht. „Vooreldk wat wils" is dan ook 0pde7.cn bazaar. Speelgoed, handwerken, carton na- gearbeid, een keurige collectie gemaakte goederen, pakjes thee. bussen biscuits, chocolade eoz. Byzondore aandacht trok een tafelkleed, een fraai stuk kun«tbrei- werk. Dan zullen er een viertal voorwerpen worden verloot en is er een tafel, waar- men allerlei tegen den prye van een dub beltje of oen kwartje kan koopen. Men moet dit alles maar eens gaan zien. Maar.natuurlijk dan 't niet alleen In- ten by 't, zien, dodh dan ook gaan koopen. Kerst dan wanueer de barar een «nr-lig bedrag afwerpt mag bet dames-comité aan de uit dc dam©-. Mevr. Berke'bach v. 'L Spenkel, Mevr. vnn Tienthoveu, Mi-j. Juffrouw Doffcgnini, Mejuffrouw J. Blooker, Jonkvr. Bsbo. van Lyndeu,Zua- INCEZONDEN MECEDEELINCEN i o0 Cis, per regel. Ontvangen nleiw e modellen^ ln prima Engelsch FLUWEEL. Uwe aandaclit rsrdient j model „Kitty"1 Elegant en zéfir voordeeilg t *6/ DAMES-GQaFECTIE j j Willem van Liemt Aoegaog, iioek w&rnioessir. ter Borhha Ouwcrkerfk, zich uiooite boloond aohten. Voor hen, di© dat nog niet mochten weten, hcrinnerou wg er aan, dat do ba zaar behalve heden, Woensdag en Don derdag van 11012 en 2t uur ge- opeud is. KUNST. NIEUWE AANWINSTEN IN HET FRANS HALS-MUSEUM. In het brans Hals-museum ziju ten toongesteld de volgende schilderijen, gecshonken door de Vereeniging tot uitbreiding der verzameling van kunst eu oudheden op het Frans Hals-mu seum „Verzoeking van den Heiligen An- thonius door Jan Mandijn. „Gezicht op Haarlem, door Reijer Olaesz- tiuijeker. lin de schilderijen in bruikleen af- gostaan door Mr. lïd. Philips te Hil versum, te weten: „Riviergezicht", door Jan van Goijen. Kroeginterieur", door David Te- niers. „Fijprookende vrouw,', Jan Steen. „Cavalier", door Willem Cornelisz. Duijster. „Rustende boer", door Adriaen van Ostade. Ue drio eerste schilderijen zijn af komstig van de collectie Augist Jan sen te Amsterdam, de Duijster be hoorde vroeger tot de verzameling Gumprecht te Berlijn. Een vijftal schilderijen zijn thans voor het publiek ter bezichtiging ge steld, waarover men gedeeltelijk reeds iets heeft kunnen lezen toen van twee ervan de aankoop gemeld werd. Uoor de Vereeniging tot uitbreiding der verzameling is namelijk het werk van Jan Mandijn en dat van Pieter Claesz Suycker voor het museum aangekocht. Het schilderij van Mandijn, een ver zoeking van den heiligen Anthonius. heeft mijns inziens in de eerste plaats kunsthistorische waarde. Het is het eeuige bekende en door den schilder geteckende werk van een zeldzaam moester, wiens overige arbeid vermoe de.ijk vaak met dat van anderen. Bosch en Brueghel in dit geval ver wisseld werd. Het komt uit een Ita- liaansebe verzameling en werd als kunsthistorisch document indertijd door Prof. Bode voor de Berlijusclie musea begeerd. Daar Mandijn een II,un lemmer was, is het aanwezig zijn van dit unicum in ons museum als oen interessante aanwinst te be schouwen. Met dit document schijnt hot zelfs niet onmogelijk dat de elders aanwezige werken van Bosch aan een nieuwe keuring onderworpen worden. Wat de schoonheid van dit werk aan gaat, zg is fragmentarisch rijkelijk te vinden; de totaal-indruk is rommelig en de uit den aard der zoas overla den stof is niet tot ecu harmonieus ge heel opgelost Doch er zijn prachtig uitgevoerde onderdooien en de be schouwer vinot er ruimschoots gele genheid in den geesl van den maker naast zijn begaafdheid te waardeeren. Hst schilderijtje van Suycker is even eens voor Haarlem een aardig bezit, omdat de maker tot het Haarlemsen gi.de behoorde, doch bovendien is dit een allergezelligst schilderijtje waar met een zekere gemoedelijkheid de contouren der stad in een landschap vol Hoilandsche kleurigheid verteld worden. Een vijftal schilderijen zijn door mr. lid. Philips aan ons museum in bruikleen gegeven. In de eerste plaats een fijntorrig werk van Van Goyen: zeilend schip en varende boo ten op een Hollandsch binnenwater. Uit schijnt mij oen Van Goyen van hooi zuivere qualiteit, dun geschilderd en in de detailteekening heel geestig. Het is nuttig dit met het landschap van van Goyen aan den anderen wand te vergelijken. Men ziet dan hoe een voudig juist het zuivere schilderij ge maakt is. Even mooi is ook eeu D. Tenters de Jonge, rookeride boeren voorstellend. Vooral het zittende fi guurtje op den voorgrond is fijnkleu- rig en smakelijk behandeld. Hoe mo dern doet deze goede peinture aan. AJb ge het jasje heziot dat achter den rooker over een blok geworpen is. lijkt het u of een modern meester als Oyens bijvoorbeeld het hier geleerd had. Een derde werkje is een staand fi guurtje door Duyster mooi behandeld in de kleeding, doch een beetje suf in den achterarrond. In de achterzalen vindt ge dan nog een klein Jan Steen schilderijtje en een klein werkje vnn Ostade. Er is wel ontzaglijk veel ge rookt in de 17e eeuw en ten onzent. Bij Jan Steen zit oen rookende juf frouw zeer verleidelijk onder een poortingang in den achtergrond waar van een man zijn pijp stopt. En ook het Ostadetjo vertoont een rookend ventje met roode baret. Natuurlijk is in het Jan Steen werkje veel van rijke kleurigheid le genieten: de kleeding dor dame geeft daar aanleiding toe en zijzelve steekt haar bekoorlijkhe den niet onder stoelen of banken. De kleine Ostade is ook een fijn schilde rijtje: hoe fijn is het tafeltje en de rest als stilleventje behandeld. Dat het werkje een beetje zwaar in de vernis zit lijkt me wel onaangenaam voor het voluit kunnen genieten. Doch men wensoht dit tegenwoordig zoo te zien. In ieder geval ziet het er goed onderhouden uit. Alles hij elkaar is de verzameling dus met een alleraardig- k'.eine collectie verrijkt en is een bezoek aan ons museum weer, nis steeds trouwens, tic moeite waard. J. II. DE BGIS. PERSONALIA. Benoemd tot onderwijzer aan school F te Wormerveer de heer J. S, Pom- per te Haarlem. Voor het examen apotheker©-as sistent is eee'.aaftd mej. C. W. van dor Veen te Schoten. Voor het examen Ned. taal- en letterkunde M. O. is geslaagd Je heer T. van Lohuizen te Haarlem. Voor het examen vrije- en orde- oefenineen ziin eeslaa^d de heeren P. H. Ligtenbers en H. A. Weber ©a d© dames A. AL ELoudstaal. L. van Teutem, N. Tideman en JL P. Vier sen. al en van Haarlem Aan de universiteit te Loiden is go- slaagd voor het Staathuishoudkunde doctoraal examen der Iniologisehe stu diën, de heer W. G. Möggeustorm is BloemendaaL Mac b e t h. door D 0 Hai'liespelers. Wanneer wij bij eein opvoerinn vau Macbeth geen oogenblik ontroerd worden, wanneer geen moment het beklemmend© ©n het hui verin «wek ken de van deze tragedie tot ons komt, dan mogen wij wel met zekerheid zeg gem, dat er aan de voortteling veel ontbreekt. Ik heb voor Verkade'a Ham'et groot respect. Hij heeft met Hamlet bewezen, dat de geest van Shakespeare ook tot ons kan komen bij een opvoering in de meest eenvou dige, primitieve décora. Waarom, zo© vroeg ik mii gasteren tijdens d© voor stelling nu en dan af. voel ik thans dezen eenvoud als een tekort? Voor deel kwam dit. omdat deze decors- van kleur zoo leelijk waren en het ge heel een ai te ppoveren indruk maak te. maar meer nog, omdat het spel niet voldoende was om onz© aandacht vast te houden en de al te aimpe e omgeving niet te zien. Shakcepoara heeft genoeg in zich om ons hooi de omgeving te doen vergetenzijn ge nie vs zoo groot, dat hij desnoods allo decors zou kunnen missen. Maar dan' moet ik Shakespeare ook hoor on en zijn 6lem verstaan. Verkade kan piet zeggen, dat ik ooit onbevooroordeeld tegen over ziin werk heb gestaan. Ik heb ziin groote verdiensten nis rp"Ï3seur dit blad herhaalde'ijk in het licht gesteld. Alaar Ataobeth was voor mij één doorloopende teleurstelling. Ver kadie heeft voor de rol van Macbeth steeds een zekere voorliefde gehad. Is dat geen bewijs van gemis aan zelf kritiek Voor de rol van dezen sol daat. die van misdrijf tot misdrijf schrijdt, mist Verkade alle eigen schappen. Geen oogenblik weet hij ons zelf de illusie van Macbeth te go- ven. Eigenlijk was hij in hei begin, toen hii in zijn volle wapenrusting stond en de actie nog geen groot snel erlangde, het beste. Later deed Ver kade mii meer aan een opgewonden Toreador dlan aan een middeleeuw- scb>n krijgsman denken. Verkade's kracht heeft nooit in hel sterk drama tische getogen ©n de rol van Macbeth erlangt juist voortdurend sterk dra matisch spel Verkade spande zich zeer in, hii was één en el actie en toch liet heel zijn swl ons volkomen koud.. Verkade zwaaide met armen en boenen, zijn slem schoot telkens on-'-mottveerd vut n oeg herhaa'deliik over. maar dra matisch was zijn <=oel geen oogen blik. Hij gaf innerlijk te weinig en uiterlijk te voel. Wij kregen van de zen Maobeth «een indruk, om dat hij feitelijk ..niets" was. omdat hii re- sta'.te en ziel miste. Voor Hamlet brengt Verkade van nature zeer veel mee, voor Maobeth ontbreokt hein tuist zoowat alles. Hij forceert, zijn ta lent met dieze rol, die alleen de aller grootsten als een Bouwmeester aankunnen, le wilen speen. En wat blijft er van dit machtige treurspel over, wanneer wij den hoofd-«pr-win niet te zien krijgen 1 Maar ook de omgeving was weinig suggestief. Alleen Van Dalaum et» ELly Reicliei wisten als Macduff en Udv Maobeth te beeïen. Van Datenm was een goede Alacduff en zijn scène met Maloolm en Rosee werd door zijn spel het hoogtepunt vau den avond. Jamuier dat ook van Da'sum zijn stem in de dramatische momenten le weinig t-hoerscht. Wanneer hii zelf eeais m de zaal kon hooren, hoe tea* lijk zuil stem klinkt, ate zij 200 naar boven uitscoiet, dan zou hij ziohzelf zeker ineet controleeren. In zijn actie echter wa» zeer veel goeds, al dreigt Van Dalsun; soms wel eens naar het melo drama', ©rite over te gaan. Hij was ue eenige, van wian werke lijk kracht uitging en ik vroeg mij af, waarom Verkadle als hii per»» dit treurspel wil spelen niet aan Van Dateum de rol van Macbeth heeft gegeven fillv Reicher ia mi» als lady Mac beth zeer meegevallen. Zij heeft mij in deze rol veel beter voldaan, dan in dio van Hamlet's moeder. Het was dik wijls zeer mooi van stem en gc-baar oa het was voornaam. In de waanzin scène kwam even de ontroering over mii. waarop ik lieel den avond tever geefs had gewacht Ook als regisseur is Verkade in Maobeth naar mijn meening ver be neden ziin taak gebleven. De oplos sing met de verschuifbare poorten, die door Barbarossa in de Telegraaf zeer geestig groote sigaren knijpers werden genoemd, vond ik vrij onge« lukkig. Maar erger ri het. dat het on voldoende decor telkens het spel in den weg stond en de stemming geheel verbrak. Hoe had het tooneel van ladv Macduff en haar zoontje ook bij beter spel, ooit eenigen indiuk kunnen Diaken, aooals de spelers diaor nu stonden, samengeknepen in dat arme lijke hoekje onder den boog? Wal bleef er over van het feestmaal en het prachtige tooneel met Banquo's geestverschijningen op de heide bij de heksen-scène Verkade had zelfs niet naar 'n oplossing gezocht.Ook de too- neolon met de heksen maakten nu veel minder indruk dan vroeger, toen d« heksen één geheel waren met de na tuur en aan spookachtige wileeboo- men deden denken. Neen, deze heels voorstelling van Macbeth is één groot» mislukking cci zij zal Verkadin zijn strijd om don Ilaagschen Schouwburg geen goed he?>bon gedaan. De eenvoud en hei ..geestelijke" werden hier ar moede en nuchterheid. Het bost i». dezen avond maar zoo 6poodig moge lijk to vergelen en ons rijn mooil Ilamlct-opvoering te herinneren. J. B. SCHUIL.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1922 | | pagina 2