Uit de Natuur. Rubriek ¥ö©r onze «Jeugd Kerk en School BETTY HAARLEM'S DAGBLAD WOEKSDAG 3 WOUEMB-W I9R2 TW^ELiB SLAP ÊRFELlJKliELD EN VERANDER- LIJKHEID Toen ik echreel over „Van wilde tot gekweekte planten", beloofde ik In t winterseizoen nog eena iets over erfelijkheid te zullen schrijven. XR meai dat het goed is dat ieder mensch iet3 van deze erfelijkheidsver- BCliijnselsu afweet. We zijn er zelf ook aan onderworpen en ons bestaan is al'een mogelijk met behulp van cultuurg'.w assen, die zoodanig veran derd zijn, dat we ze als voedingsmid del kunnen gebruiken. En ik eindigde toen dat artikel met iels waar ik nu weer de aandacht op vesligeif wil, n.l. het feit, dat het voortbestaan en vermeerderen van een zoo groot aantal menschen op den aardbol, cp den duur alleen mo gelijk is, door graan-soorten e. d. te kweeken met een grooter opbrengst pc:' H. A. dan de bestaande. Dit jnaakt wel een grooter bemesting noodzakelijk, maar hiervoor hebben we onze chemische industrie, die on beperkte hoeveelheden kunstmest stoffen kan produceercn. Uiust, materieel gesproken, voortbestaan in de handen van chemici en erfelijkheidskenners (ge netici) terwijl de bacteriologen na tuurlijk ook een voornaam woord meespreken. nneer men kumeien met hun ©uu-*.o en grootouders vergelijkt dan zal men tusschen deze groote punten van overeenkomst vinden In allerhande opzichten aooals in stem, lengte, gezichtsvormen. Men noemt dil erfelijkheid l)a Maar de overeen komst is niet absoluut, lang zoo groot niet als b.v. tusschen tweeling-kinde ren. Er zijn ook verschillen op te merken en dit noemt men „verander lijkheid". Bestond deze niet, dan was alle evolutie (geleidelijke verande ring) in de natuur onmogelijk en het is deze veranderlijkheid waarover ik in dit artikel wilde schrijven. Men onderscheidt bij planten nu directe veranderlijkheid die aan den dag komt Dij gezaaide planten, die dus ontstaat in l.et zaad van de moe derplant. Dit komt het meeste voor. Maar ook zien we wel eens dat aan een boomsoort zich een tak ontwik kelt met bont blad of dai een hya cinth over de helft van de plant een andere kleur vertoont. Dit is z.g. „knopvariatie", een veranderlijkheid waar het, zaad geen rol speelt. Wordt 700'n tak gestekt dan komt er een bonte boom en wint men jonge bolle tjes van die hyacinth, dan zullen de ze in hun geheel de kleur overnemen van het gedeelte van den bol, dat een bepaalde kleur vertoonde. Maar deze veranderlijkheid speelt een geringe roi en is weinig constant, want zulke p.anten, die ook eigenlijk geen zelf standige wezens zijn, maai' deelen erven, hebben altijd weer neiging te rug te gaan tot het normale type. Bij menschen en dieren &peelt deze ver anderlijkheid ook in 't gehee' geen rol, al was het alleen reeds, omdat bij deze iang6 ongeslachlelijken weg geen nieuwe exemplaren ontstaan. Da belangrijkste veranderlijkheid treedt dus op bij individuen, die langs geslachtelijken weg ontstaan zijn, bij planten dus uit zaad. De eerste die zulke veranderingen kuustmatig veroorzaakte en mtvueiig oeachreei, een eeuw geleden «vos ten u.ocnik in UoBteuiijk, Mende). Deze volbracht verschillende kmiSiUgon, d w.z. hij kracht stuifmeel vau de ééne plantensoort <p den stempel van een andere. Uit het uiterlijk van de nakoineuagen en hun nageslacht con- cludeerue inj de „Öplitsingswet van ruenuel", zooals deze later genoemü werd. naten we deze w et, ven Mendel eens nagaan bij de Nachtschoone (Mirabi- lis) een plant die variëteiten heelt met witte en roodo bloemen. Kruisen we een witte met een rooüe, dan krij gen we planten met rose bloemen. Maar waneer we deze weer uitzaaien, dan krijgen we een nakomenngsenap, bestaanuc uit 50 pCt. rose planten, dus gelijk aan de ouders, maar ook 25 pCt. witte en 25 pCt- roode, die dus gelijk zijn aan de grootouders. Bij andere planten zien we de ver houding 75 p(Jt. en 25 pCt., maar dat komt omdat hier een van ae kenmer ken de andere als het ware verdriiigt, zoodat die 75 p(Jt. ook weer bestaat uit 50 pCt., die gelijk zijn aan de ou ders en 25 pUt. die door de kruising overheerscht zijn. En wanneer we deze 50 pCt. weer uitzaaien, dan krijgen we weer split singen als boven. Deze uitkomsten gelden voor plan ten (en dieren), die slecht- in één ken merk verschillen. Zijn er meer, dan wordt de zaak zeer ingewikkeld, en dan krijgen we hot verschijnsel, dat zich eigenschappen coinbineeren, die tot-nu-toe met gecombineerd aan wezig waren, samengaande met het verdwijnen van andere. Wanneer we dan kruisen, b.v- een witte bloem met zuur eelvoent met een rose, die lak moes bevat, dan krijgen we toch roo de bloemen, omdat lakmoes onder in vloed van een zuur rood gekleurd wordt. En dan is het werk van den kwee- ker een dergelijke nieuwe hybride of bastaard zaadkonstant te maken, te zorgen dat deze in zijn nakome lingschap geen planten meer ver toont, die kenmerken hebben van hun ouders, wat na eeuige jaren wel ge lukt. Zoo berust het, kweeken van nieuwe soorten op een theorie, die reeds op gesteld is door den eerste die er zich mee bezig hield. Na hem hebben men schen als Lamarck, de Vries, Lotzy en anderen op dit gebied gewerkt en ik hoop nog wel eens gelegenheid te hebben iets van hun theoriën te ver tellen. Maar deze zijn, hoewel natuur lijk uit een wetenschappelijk oogpunt zeer belangrijk, voor de praktijk van minder waarde dan de uitkomsten van het werk van Mendei, die zelf nooit geweten heeft, dat zijn naa»u nog eens over de heelc wetenschappelijke wereld bekend zou worden. O. SIPKES. 1) Dit woord wordt in den volks mond dikwijls gebruikt voor „be smettelijkheid" bij ziekten, wuaniie- de dit natuurlijk niets le maken heeft. HsaciselopiossmgeB Nagekomen raadseloplossingen ontvan gen van: ilontbrcba G Heideroosje 5 Buitenman 6 Vriendinnetje 6 Ornates 6 Lachebekje 6 Zwemstertjc 2 Mia May 5 Zonnestraal tje 6 Zeeuwsehe boertje 4 Zeouwsck boe rinnetje 4 Indiaan 4 Violot 5 De kleine Majoor 5 De kleine Spoorman 6 Hcido- prmsesje 5 Pierewiet 5 Maandroosje 6 Mcikuopja 5 Friso 5 Karei V 4 Kees do Mopperaar 6 Lina Punt 2 Vissckcr 2 Voetballer 2 Koel de Kakker 2 Rosu Flu- weeitjo 3 Rozerood 0 Zeeroover 6 Ribes 6 Dmveiinneije Middenvoor G Volcn- danrner 3 t t 6 Woelwater G Controleur 6 Kerstboompje 6 Blondkopje 6 Truusje Belle 4. naiirnhrisk MLA MAÏ, Schoterweg 5Sr., wou graag een vriendinnetje hebben, dat 12 jaar ond is en piano kan spolon. LATHYRUS, L. Costerstr. 15, vraagt van het Gelukskind de nummers van 30 Sept. en 11 October. biisïsaliBS Nieuwelingen zyn. CORN EL1A KOUTER, oud 8 jaar, L. Bogaardstr. 5 (7de nieuweling iu Nov.). Al.IDA NOOltDELOOS, oud 8 juar, Gernt van Hoesstraat 9, (8sto nieuweling iii November.) AGATHA VAN BERNEVELD, oud 9 jaar. Zomerstraat 2, Haarlem, (9de nieu weling iu November). ADR IA AN SCHWEITZER, ond 10 jaar N. Kruisstraat 17z., Adriaan mag Woens dag by my een mooi boek komen balen. Hy is de 10de nieuweling in deze maand. JOHANNA SOHWE1ÏZEB, oudf Nieu- wo Kruisstraat 17z., 11de nieuweling an de maand November. TRUUSJE SELLE, oudf Camplaan 32. Heemstode, 12de niouweling in do maand Nevember. BETSY BISCnOT, oud 12 jaar, C'rou- jéstraat 62r., 13de nieuweling in de maand November. Brieven aan de Redactie van de Kin- der-Afdeeling moeten gezonden worden aan Mevr. BLOMBERG-ZEEMAN, v. d. Vmneswaat 21rood. (I11 de bua gooien, «onder aanbellen). WOELWATER. Je raadBel is goed. HOUTHAKKER mag zijn schuilnaam houden. COLMAPUSOH1 cvenzoo. VOLENDAMMER. Je bont maar druk iu de weer. Ik heb ook uog niets ontvangen van rietwerk, dat gerepareerd ""lelietje van dalen mag haar schuilnaam houdeu. Jo hebt het zeker wel heel gezellig by grootmoeder. FRAMBOOS. Haast je maar niet. 27 November behoef ik do cadeauijeB pas te hebben. Waar blijft meneer de Abrikoos! Dat kan louk worden: oen gebreide pop. DUrVBLTNNETJE. Een ledikantje voor de pop vinden zc altijd een heerlijk geschenk. Middenvoor. :k Zit nu liever by de kachel dan aan de zee. En jy! 's Zomers was het voor jon daar een leventje van plezier. Dat begrijp ik best. Laat me je spel maar zien, als alles af is. Je hebt nog 3 weken den tijd. Heb je de kraan afgekregen! RIBES. Je mag best eens een keertje overslaan. Dat vind ik niets erg. Komt het popjo al aardig in do kleerenf Leuk, dat zus je helpt. ZEEROOVER. Ben je al eens w. naar de haven van Rotterdam geweestf 't Is maar goed, dat zo niet aan je kunnen zien, dat jo oen zeeroover bent. HERFSTASTEB. Maak van die an sichtkaarten maar een aardig werkdoosje. Mutsjes syn altijd welkom. Allicht krijg je er nog een af. Ja, die handwerk-onder- wijzeres ken ik wel. DE STEENBOK. Ik vond jo stal heel mooi en ik zal hem een goed plaatsje op de tentoonstelling geven. Dat dorp is zeker een reuze-werk. JUFFERTJE IN 'T GROEN. Kom maar eens by me kijken naar lapjes. Mis schien is er een stukje tule bij Neteldoek kan natuurlek ook weL PIENE en TIEK1E. Ja, ik heb van jollio groote verwaentingen. Dat id* die eicrwarmers vind ik ook aardig. Nu ben ik heel benieuwd om de poppelsindo- ren te zien. ROSA FLUWEELTJE. Wat was dat een groote, gezellige brief. Hoe was de uitvoering! 't Spoot me, dat ik van je vriendelijke nitnoodiging geen gebruik kon maken, maar, myn tijd is zoo bezet. En heb je Zaterdag heerlijk gefuifd! Heb je nog piano gespeeldt Wat ben je ook gezellig bezig voor den wedstrijd. Hi het mot Tertriairf Mijn.dank voo Havormontplaatjes. LINA P. Jo zlv zeker alle dagen gezellig bij de kachol te handwerken. Net zoo'n bedrijvig huismoedertje. Je bent ge loof ik een heelen winkel aan 't maken, 't Is nog eens een variatie om tusschen de bedrijven door te neuzen in de biblio theekboeken der jongens. Rosa Fluweel tje is een mooi verhaal hè, daar beeft je hoven-buurvrouw zich naar genoemd. Wanneer ben je ook weer jarig! Eemg, dat er misschien weer meisjes by je mo gen komen. Ja, Montbretia is weer tbois en doet weer aan do Rubriek 11100. Ze loopt nog wat moeilijk, maar anders is ze weer beter. Afriknantje en Pauwtje zyi: na ij. betrekking. Ben je al aan de blouse voor moeder bezigt En hoe staat het met den losgetornden rok! De naar ste dingen maar het eerst doen, dan ben je er af. Ik moest lachen om je liefsten wensch: Ik hoop hem spoedig te v vullen. Goed! KERSTKINDJE. Kom je ook w opdagenf De Sint-Nicolaaswodstryd not zoo'n magneet, d'o vooral de Oud-Ru- briekertjes aantrekt. Op een M. U. L. O. moet jo veel werken. Daar weet ik van. En kryg je goede Tapportent Slab betjes komen in een ziekenhuis altijd te pas. Een eigen slabbetje is voor een kind veel prettiger dan een van 't huis. TRUUSJE S. 't Is hcelemaal noodig, dat je iedere week alle raadsels hebt. FRISO. Moeders idee vind ik heel aardig. Kun je al versjes spelen uit je niouwo piano-boekt Was je bibliotheek boek mooi! MAANDROOSJE, Als ik kan, kom ik op do uitvoering. Mnar beloven doe ik het niet. Hoe is het met de verkoudheid! Ga jo weer geregeld naar school! PIEREWIET. 'k Kreeg eeu grooteu gezelJigen brief van je. In November is er zelden goed schaatsenjjs. Daar moet je een manndjo xnee wachten, denk ik. Fyn, dat het wedstrydwerk zoo prett.g vordert. Broer doet het mannenwerk zus het vrouwenwerk. Zoo vullen jullio elkaar aan. Hoo is het met je oom! Als oetballen ontaardt in ruwheid is het geen mooi spel meer. Ik kan me best begrij pen, dat je jo werk graag aan 't Gast huis wilt geveD, ais je er zelf hebt ii legen. Zet dat er dan maar by. HE1DEPRINSESJE. Heidepr. s zyn geheimzinnige wezentjes. Daar zal ik me dus by neer moeten leggen. Twee woorden, die beiden met een Z. be en: een zyden-zakdoek, zes zakdoe- zieken-zaal. 't Is cr natuurlijk niet bij hè. Ik verdien vast geen boek. 't Ia r hoorlyk, dat vader en moeder jullie zoo trouw hebben meegeholpen. De ten toonstelling is op Woensdag 29 Novem ber. Ze is voor ieder toegankelijk. En voor St. Nicolaas krygen de Ziekenhuizen elk hun deel. Je strikvragen zjjn goed. INDIAAN mag zyn schuilnaam houden DUIMELIESJE. Je raadsels zyn goed. LATHYRUS. Je was er nu prettig vroog by. Dus de poppen-garderobe vor dert ook. Hoe gaat het nu met do kleine Kruidje roer my niet! Ik zal in do Buil- Bubrick om die beide vragen. ZLLVERSTERBETJE mag haar sehuil- ïaui houden. MIA MAY. Is do fruitmand al leeg gesmuld! Dat was maar een lekker ge schenk. Ik hoop, dat ik je aan lapjes heb kannen helpen. VIOOLTJE. Nog wel gefelieitcerd met het kleine broertje. Hoe beet hy! En ia hy goed gezond! Vertel me er de 'olgende week eens van alles van. Leuk dnt Moeder ook het Gelukskind leest. Na tuurlijk mag jc met den Sint Nicolaas- wedstryd meedoeu. M7A MAY. Nog wel hnrteVyk gefel' c.tecrd nac-t moeders verjaardag. Is jo piauostukje goed van stapel geloopeu? Heb je al vyf servetriagetjes af! Dat is al heel wat. Je hebt ine uatunrlyk heel nieuwsgierig gemaakt Daar die geheim zinnige verrassing. Er zyn we) meer B11- briekertjes, die op de lndnBtric school gaan. Waar ben je op schooi mee bezig! Als je weer eens by me komt, zal ik je wel eens vertellen, wanneer ik jarig beu. Dal, kan ik toch inoeilyk in de courant zetten. Ik ben ook heel benieuwd om het doosje van Violet te zien. Je raadsel is goed, maar verbazend lastig. ZWEMSTERTJE. Is je pop nu ge- inauteldf Wat aardig van de juffrouw om je ermee le willen helpen. Als je overbuur wat tobt met de raadsels, moet je hein maar wat helpen. Deze keer was je an- houden. Het ingezonden raadsel is goed. VOGELVERZORGSTERTJE mag haar schuilnaam houden. ORNATES. Verlang je ook sl nani ijs! We kunnen er nog ruim ona deel van krygen. Hoe is hot nu met broertje! Wa ter en zon zyn twee prachtige en goed- kooDe geneesmiddelen. HEIDEROOSJE. Nn is het in orde met naam en leeftijd. Waar is je vrien- din van de week gebleven! MONTBRETIA. Heb je uog geen idee gekregen! Dan zal ik nog eens wat opnoemen, dat ik nog niet genoomd heb. lo. Een scheurkalender-schild raakeu. Misschien is er thuis nog een schild het vorig jaar. Dit overtrek je met een aardig lapje. Aan do cchterzyde komen dan groote draden, die je weer onzicht baar kunt maken door er papier of een lapje linnen tegen te plakken. Je kunt op bet schild allerlei variaties aanbreu- je kunt erop borduren, of er een kralen- versiering op aanbrengen. Jo kuut er ook een spreuk of een tekst op merken. AU het gereed is, plak je er een bloeje op. Een kleintje is ook al goed, Dat kun je desnoods ook zelf maken. 2o. Bloemen- vaasjes maken, 't zy van mosterdpotjes, schoensmecrpoljes of jampotjes. Is 't een glazen potje dan beplak je het van bin- met gekleurd vloeipapier en vau b'J:- met gekleurdo sterretjes, cirkeltjes of plakplaatjes. Om den hals doe je een lintje. Is het een stecnen potje dan smeer jo het vol lym en doopt het dau in ryst of gort. Als het droog is verguld je het. 3o. Ben nachtzak maken. Dat kan haakwerk of breiwerk zyn, of eon. lapje katoen, waar je met borduurkatoen steekje opwerkt. Hoe eenvoudiger hoe doelmatiger, want je weet wel, dat ij een ziekenhuis het goed vaak ge wa?scheu wordt. Ik hoop nn maar, dat hier iets van je gading by is. Doe maar goed je best op ons feest tc kunnen komen als een zonde stevige zus. Hoe gaat het nu met loopen MORGENSTER. Je raadsel is goed, ook dat van OLD FIBBHAND on ROSOHFEE. ZONNESTRAALTJE. In het Zater dagavond-nummer kon ik je geen plaatsje geven, want de Rubriek was al naar do drukkerij, toen ik je brief kreeg. Ja, bij verhuizing zyn we den boel kwijt. Dan ligt alles onderstboven. Komen jullie wat op orde! Je inzending voor Sint-Ni- colaas moet uiterlijk 27 November in myn bezit zyn. Voor Sint-Nicolaas moet na tuurlijk de tentoonstelling plaats hebbeD. ROZEROOD. 't Deed me genoegen, dat jo weer op kwam dagen. Wanr heb je het toch zoo druk moe gehad! Ben je ■eer heelemanl in orde! En beviel 't jc oor goed op school? Tot de volg< week, hè! KRULLEBOL. Wanneer komt der weer thuis! 't Doet me plezier, dat de gaatjesmakery naar venscii gaat. 't Is maar prettig, dat die grootmoeder van jou zoo goed breien kan. DE KLEINE MAJOOR. Zoo'n feest dag is net een lichtend sterretje, dat nog lang na bly'ft schijnen. Stuur de volgen de week dat spreekwoord maar. Ik kan je echter niet beloven, dat ik het dade lijk zal plaatsen. MOEDERS JONGSTE. 't Spijt me zoo, dat ik het niet geraden heb. Toen ik zoo oud was als jij, maakte ik ook een kastanjebril. En oen paardebloemen-ket ting, dat ging ook zoo fyn. VIOLET. Breng liever je inzending, als alios klaar is. Neen, ons feest valt niet op 5 December maar op 2 Decem ber. Ik hoop, dal je dan niet bezet bent. ontvangst, hemen. Mankeert er i dan wil ik het wel door oen rep a laten halen. Hst ÖRdirliGSfeje. MEVR. W. v. d. D.—D. Niets geen dank. ik was vereerd met zyn verirou- sn. Zoo'n uittocht is voor een moeder aarder dan voor het kind. Ik hoop, dat n goede berichten krjjgt. A.s. Maancag- CH1EL DE RUYTER on VDRGEET-MIJ- N1ETJE dank ik hartelijk voor de kaart uit Groningen. MEVR. M. M. B.—R. te Bentveld. Myn vriendelijken dank voor Uw goede gaven en hartelyk medeleven. Ik hoop zeer, dat U ook onze tentoonstelling komt bezoeken. DEN HEER E. J. B. te Overveen. L'w aanbod zal gaarne aanvaard worden. Wanneer het speelgoed gaaf is, dan zou ik gaarne willen, dat uw zoon het 27 No vember tusschen 4 en 6 uur naar de Ty- dingznal bracht. Ik zal het daar zelve in 38 Sint Nieolaaswsdstrp Van MBIKNOPJE ontving ik papic- ron-meubeltjo, oen knikkerzakje een jon- gensmuts en een lystje. MEVR. F.DE V. te Heemstede dank ik vriendelijk voor de ontvangen wol. DE STEENBOK hoeft een mooien kar- toanen stal gemaakt. PIENE en TIEKIE, Gen. de Wetstr. 38 hebben allerlei soort lapjes, die ze gaarne willen afstaan om popjes aan te kleedon, of voor andere doeleinden. Ze zyn vooral zeer geschikt voor boerinne- pakjes. Ik ontving 0011 praeht-collectie ansicht kaarten. Wie cr nog noodig heeft, komt zo maar halen. VOOR ALLEN. LEEST DIT GOED! Ik moet jullie een klein beetje aanmanen tot spoed, ln plaats van 30 November moet 27 November alles klaar zrjn. 27 No vember valt op Maandag. Dan mag ieder die wat ingezonden heeft, 'e middags na 4 uur in de Tjjdingzaal komen, Grooic Houtstraat 93, waar ik de kaarten zal uit deden. Wie dan nog wat in te zenden heeft, bezorgt hot ook daar. Dus ook de groote en breekbare stukken. 28 Novem ber wordt ze geopend voor het publiek. Nadere bijzonderheden verneem je nog wel. Zaterdagmiddag 2 December zal ons feest plaats hebben. Met het oog op de jongeren en op degenen, die ver af wo nen hebben we 't op don middag gesteld. Ook over ons feest zal ik spoedig moer schrijven. Vergeet nu vooral 27 November met, den dag van kaarten afhaling. Lectuur voor onze Jeugd. l)e Ditseversoisat schappij van Lusrhum üiateruis ei) Viseer heeft ten zeer fiin sprookjesboek lat licht doen «.en KdüteldCarFEwalds Sprookjes, 2de buiido- Deze bundel bevat 13 sprookjes. Sprookjes vuu vogels, hoornen en bloemen. Vari zeo, bcc-oh. en hei, van hemel on aarde. Sir heerseht ook jaloezie en twee dracht in d - planten dieren- en delfstoffen wereld. Er is veel moois in, veel teers, maar vooral veel leerrijks- Soms domineert het leerrijk© wel wat heel sterk. Waar een kind dat voelt. boeit het verhaal niet langer. Som; 19 de strekking ook wel wat groote metischenaohtig. bijv. in de Beuk en de Bik, waar de beuk spreekt over „de concurrentie die de wereld regeert". Ook vind ik het wel wat gewaagd van den auteur om de ooievaar te Iu ten zeggen, dat het ooiovaareverkaal over de kleine kinderen niet heel«> maal klopt. Dan wil het er bij mij niet in, dat een doniiné niet zou we ten. ritat een worm veel nut doet. Het eprookje van de zee is een noreltje. Heel interessant is ook ..de Onbewoonde Kamers", waar geen menschen maar wel eon dieren we reld ic huisde. Het sterrekind vertelt veel Leer zaams over den sterrenhemel. En ..Van een klein jongetje en zijn maag", is bijzonder aardig voor de jongeren. Maar er ie één vlekje, dut J it leuke verhaaltje ontsiert. Op bl. 199 vertelt de auteur, dal het jonge tje crruwe!iife het land aan lk<ren had. En dat hii alleen maar jokte „war neer het abso'uut noodzakelijk was". Op dezo laatste clausule is dunkt me. uit een opvoedkundig oogpunt heel •vat af te dingen. De plaatjes /iin bijzonder mooi, vooral d© gekleurde. Het Sinterklaasboek, uit gever H. Meuie-nhoff te Amsterdam. Een aardi?. gozsiiig Vorto'seïboek, dat 7 verschillend© verhalen bevat, oVor den goeden Sint. Deze verte-llii - een zijn van verschillend© schrijvers en daarom cok zeer verscheiden van mhoud. Het eerste verhaalToen Sinterklaas klein was en nog wat an dere door mevrouw BbbingeWub- ben van ITaiseft is werkelijk heel a&\ dig bedacht, alleen is het jammer, dat cr taalfouten in staan als nooten, en voIwasBchen, Het tweede Hoe het kwam, dut Sinterklaas Pieterbaas in dienol nam, door P. F. Bellaart. is spannender. De jeufJ zal meeleven met den klei non Pedro van Granada. Het derde: Het sprookje van St - Nicolaas en den Vliegenier, door Ida Heiieriaans ,ls zoo mooi beschreven en zoo fijn godiacht. als we dat van deze schrijfster gewend ziin. Het vierdeKlaas, door W. G. v. d. Hulst, is een etukje humor van de beste soort. De kinderen zullen scha teren om al die mutsen, die den goe den Sint worden aangeboden. Het vijfde Tommie, door Mevr- (Sahende Vries, is een echt, lün g© voeld trekje, uit het leven van een eenzaam jongetje, dat zoo graag eon hondje wil hebben, omdat hij niet* levends heeft 0111 mee te spelen. Het zesde Een St.-Nicolaasdag van Dokters Mieke, door Mevrouw N. v. lichtum. is een onderhoudend ver haaltje, dat zich afspeelt in Fries land. Het zevendeMeneer-Oom, door Emmv v. Lokhorst, verraadt weer 't werk van een ervaren schröfeter voor de jeugd, die de kinderziel heeft be grepen en ©r de onbedorven goed heid juist in dit verhaal zoo meester lijk tot haar recht laat komen. De plaatjes van Freddy Langeler, die zoo kwistig den tekst verluchten, zijn werkelijk juweeltjes. W. B.-Z. iSEOT^Ï ülonws DE Dl LKTETOESLAGEN VOOR DE DL'ITSCHE RIJKSBEAMBTEN. De r i'rsruad heeft zich accoord verklaard mot ae beslissing van den rijksdag in. zak© de wijziging vnn de wet op de heamhtenverzekering. Voorts werd de zesde suppletoirs begiooting van de rijkshuishouding voor het begrootingsjam- 1922 aange nomen, volgens hetwelk de duurle- bijslagen voor beambten opnieuw met 30 zullen worden vc-rlioogd. Het crediet voor de centrale rijkskas is tot 500 milliard uitgebreid. DE KOSTEX VAN HET LEVENS ONDERHOUD IN DU1TSCHLAND. Door het rijksbureau voor de ttu- tistiek wordt medegedeeld, dat liet indexcijfer in October gemiddeld op 220óG siond tegen 13319 in September. Voor het einde van do maand Octo ber is een indexcijfer berekend, vol gens hetwelk de kosten van het le vensonderhoud op dat tijdstip in mar ken uitgedrukt tot een hoogt© waren gestegen, welke overeenkomt met 2-47 maal die van vóór den oorlog. ZONLICHTVARIATIES IN VERBAND MET ZONNEVLEKKEN. In „Hemel eii Dampkring" schrijft dr. J. Sieijn S- J. over zonnevlekken en zonnestraling: Volgens de spectrobolometrieciio onderzoekingen van Abbot, verricht te Washington, Mount-Wilson,Mount- VVhitney en Bassour (Algiers) zou de zonnestraling onderhevig zijn aan lang- en kortpariodieche variaties, soms tot oen bedrag van JO pCt. Als oorzaak der langperiodi&che varia ties beschouwt Aöbot de toename van de temperatuur der zon, die een ge volg is van haar groote'.e activiteit tij dens een maximum van zonnevlekken Heete zomers en koude winters zou den een gevolg zijn van die verhoog de stralingsenergie. Anders Ang&trüm heeft de door Ab bot in 1915-—17 verkregen waarden dor zonneconstante in groepen ver deeld cn gerangschikt naar 't aantal waargenomen zonnevlekken. Hij komt tot het besluit, dat de zonne constante slechts tct zekere grens toe neemt met 't aantal zonnevlekken. Gaat dit laatste een zekei aantal te boven, dan zou volgens Angstrom de zonneconstante wee; gaan duien, zoo dat met een zeer grool aantal vlek ken een zeer lage waarde der straling gepaard kan gaan. Om dit te verklaren, merkt Ang strom op, dat er twee oorzaken zijn,, die de sterkte der uitstraling in te gengestelden zin beïnvloeden: het donkere oppervlak der vlekken en de lichtende fakkels langs hun rand. Zoolang de vlekken betrekkelijk klem zijn, hebben de fakkels de bovenhand; neemt het oppervlak der vlekken tce. dan winnen deze laatste het var. de fakkeié. Men zal echter goed deen, met eerst een bevestiging uit nieuw waarne- mingsmateriaul af te wachten. Er be staat namelijk een merkwaardige te genstrijdigheid tusschen Abbots' re sultaten en die van Guthnick en Pra- ger te Berlijn—Babelsberg. Deze heb ben het vraagstuk der zoniichtvaria- tie langs een geheel onderen weg trachten op te lossen, namelijk door electrophometrische pepalingen der lie'derheid van Statuin.;s (l'JH.-lS.cn -17) en Jupiter (1917—18). Variaties in zonnestraling moeten zich aan stonds toonen in lichtvariaties der planeten. Het resultaat dezer metingen was, dat de groote schommelingen in t Jicrt der zon, die tot 10 pCt. van het totale licht zouden bedragen, niet be vestigd werden. Variaties, die plio. 1 pCt. te boven gaan, waren beslist niet aai\wezig: daarvoor staat de groote nauwkeurigheid der electro- photomelrieche methode borg. NED. THERV. KERK. Bedaukt voor het beroep te Ouderkerk a/d. Lfsscl door ds. I. Kie7.it tc Lanteren; te IJsel- muiden door ds. H. A. Leenmans te Bo degraven. GEREF. KERKEN. Beroepen to Rozenburg de heer L. J. Allaart. cand. t< Delft: tc Sliedrccht ds. II. do Bruyn te Nieuwendyk; te Thesinge (Gron.) ds. C. van Mourik te Kooten. Bedankt voor het beroep te Laren (N.1I-) door ds. W. Beech te NynnckC Nootdorp. Feuillef on door JUFFERY FARNOL. (Geautoriseerde veria line uit het Engelech.) (Nadruk verboden.) 21) zuchtte sergeant SCi- ..iid© liet hoofd. „'Aai zei hii, sergeant?" „Juffrouw, hij zegt tegen me: „Die vervl. oogen van jou, sergeant Zeb!" zegt hij maar zoo kalm en ruztig als een duifje „Duifjes vloeken niet, eergeantl" „Maar juffrouw Agatha, hij zei het too gedwee, zoo zacht en somber dat het tn'n hart pijn deed, juffrouw hij was vroeger altijd zoo vroolijk en opgeruimd' Hij zegt togen me die vervl oogen van jou, Zeb" en 1 zoo bedaard en kalm o!" de ser geant zuchtte diep. „En wat erger Is, juffrouw, hij praat er voortdu-1 rend over dnt hij weer in dienst wil gaan". „Weer In den oorlog?" vroeg ze verschrikt". „Ja, juffrouw en kis hij gaat ga ik mee, dat is m'n plich". Er volg de een stille waarin juffrouw Agatha naar haar mandje met rozen keek en de sergeant haar aanstaarde en weer langs zijn kin wreef. „Juf frouw", zei hij plotseling, „veertien oagen geleden, op di.n deitigsten, on geveer 0111 drie uur '6 middags heeft u me een talisman gegeven om me te beschermen. Die tulisman heb ik nu nog bij me en ik zal hem bij me houden, in leven en doodl" „O, serseant!" zei ze zacht en toen: „ik ben blij dat je het niet ver loren hebt" „Veertien dagen geleden", vervolg de de sergeant „ook tegen drie uur 's middags, heb ik. u gekust en de herinnering aan aan die kus zal me altijd bij blijven. Weet u nog dat ik u gekust heb, juffrouw?' „Heb je dat gedaan, sergeant?" „Was u het vergeten, juffrouw?" „Bijna!" antwoordde ze zacht, waarop de sergeant vlug een stap naderbij kwam, plotseling stil stond, zich weer omdraaide en voort ging. „Er waren drie redenen waarom ik u kust© te weten namelijk eh ten eerst omdat ik er lust in had, ten tweede omdnt uw mooie roo de lippen zoo dicht bij waren, dat ik de verleiding niet kon weerstaan, en teu derde omdat ik van plan was om om je te vragen of of je mijn vrouw «vilde worden". „Werkelijk, Zebedee?" „Ja toen. maar nu nu kan ik het niet doen". „Waarom niet. Zebedee?" „M'n plich verbiedt het me'\ „Je bedoelt plicht, sergeant", ver beterde ze hem kalm. „Juist, ja plich! Ik dacht dat zijn Edele dcMajoor ook van plan was om le gaan trouwen en in plaats daar- v:in merk ik nu, dat hij weer in dienst wil gaan, hij praat den laat- sten tijd over niets anders meer cn als hij gaat ga ik mee. En als ik ga kan ik je niet vragen om met me te trouwen dat zou niet goed ziin!" „En waarom wil hij weg? „Tooverij, duivels, heksen en zwar te kunst. Hij is niet meer dezelfde ge weest nadat lui gezien heeft wat hij laatst 's naciits in den boomgaard zag". „En wat was dat?" vroeg juffrouw Agatha terwijl ze haar heldere oogen opsloep. „Een geestverschijning een spook!" „Nonsens!" riep juffrouw Aeatha uit. De sergennt schrok. „Maar", zei hij op zacht verwijten den toon „dat moet je niet zeggen spoken zijn ernstige dingen cn...." „Ach, loop nnnr do mnnn inet ie spook! Dacht je dat een spook vol doende was, oin den majoor zijn eet lust te laten verliezen, eergeant Z©- beaee Tring! De vraag is nu maar: wie was dat spook? Hoe zag het er uit?" „Ja als je mij nu uit gaat hoo- ren, moet ik bekennen dat ik het maar even gezien heb, want het ver dween voor mijn oogen' „Waarheen?" „In den tuin van Lady Elizabeth Cnrlyon en het was zoo gauw ver dwenen „Onzin!" riep juffrouw Agaüia. „Ja, dat zeg je nu wel en je zegt het heel lief, maar „Schei uit, sergeant en laat me eens nadenken! „Vertel me eens, toen je zelf er op uit bent gegaan om een spook te van gen, heb je er toen een te pakken ge kregen een man misschien'? „Ju, dat heb ik een van die Lon- dieiiscne jonkers en hij was flink nijdig!" „Welke? Hoe zag hij er uit?" Met behulp van zijn grasschaar beschreef sergeant Zebedee den man die door den boomgaard geloopen had, zoo vol ledig moge'iji,. wat gezicht costmim cn nianiere.1 betreft. „Zoo!" rei juffrouw Agatha en knikte, „dat zal meneer Dalroyd ge weest ziin „Verdraaid!" riep do sergeant uit, „hoe weet je dat?" „Och sergeant, ik heb oogen en ooren, en ik gebruik ze goed- Die me neer was vast en zeker het sjiook van dien avond". „Maar ze zeggen dat het spook horens had e:i hoeven!" „Heb je die zelf dan wel eens ge zien. sergeant?" „Neen, maar Roger Bent wel". „Onzin alweer, sergeant! ..Wat, juffrouw?" Roger Bent ziet alles, wat hij zien wil. ue vraag is maar wat deed weneer Dalroyd daar? E11 aangezien jij er niet achter kunt komen zal ik het probceren". „En hoe?" „Door m'n tong te gebruiken, ser geant". „Tegen wie?" „Nu, cm te beginnen tegen z'n be diende, Josojih De sergeant gromde heftig. „Neen", zei hij dritig „tegen hem niet, en niet togen de anderen van zijn soort. Hij is niet waard, dat je over hem loc.pt, hij zou je mooie schoentjes vuil maken „Maar ik ben niet van plan om over hem heen te loopen en ook niet om m'n schoenen te bederven". „Bemoei je dan niet met hem nis je het doetd© ;.>rgeant zet te con onheilspellend gezicht. „Wat dan?" „Dan zou ik genoodzaakt zijn, om hem een ongenadig pak slaag te ge ven!" „Maar sergeant Tring! „Ik heb beloofd dat ik het doen zou, dus blijf maar liever uit zijn buurt „Sergeant, wees niet zoo dwaas! Ik lieb bera noodig om er achter te ko men en waarom denk je, dat ik er achter wil komen?" „Misschien uit nieuwsgierigheid omdat je een vrouw bent?" „Als j© zoo dom bent, moet ik het je wel vertellen", riep Juffrouw Aga- tha uil, „ik wil er achter komen, wat den majoor hindert om er de oorzaak van weg te kunnen nemen, omdat ik graag wil. dat hij hier thuis blijft. En ik wil dat hii thuis blijft, omdat ik niet wil dat bij weer in den oorlog gaat en als hij niet meer in den oorlog gaat, dan dan ,,.Ta, wat dan?" „Dan —-ja, raad dat, maar eens!" riep juffrouw Agatha uit lenvijl 7© opeens heftig bloosde, cn z© liep haas tig het huis in; dc sergeant staarde haar na cn wreef harder langs zijn kin dan ooit. Hij was er nog mee te- zib, toen hij hot geluid van paarden hoeven hoorde en toen lui opkeek zag bij door het open hek een ruiter aankomen die ir. rnzenden galop naar hem toe reed. De Viscount reed verbazend snel, zooals gewoonlijk, door de lange kas-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1922 | | pagina 5