HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
Verplaatsing en verschuiving.
Arr. Hsclitbank
Semengfi Nieuws
VHIJDAG 17 NOVEMBER 1922 VIERDE BLAD
No. 3110
AMSTERDAM NAAR HAARLEM HAARLEM NAAR AMSTERDAM
EN ALKMAAR ONS KANTONCE RECHT DICHTBIJ EN VERAF
DE ZAANKANTERS DEN HALVEN TIJD TE AMSTERDAM? DE
RECHTERLIJKE INDEELING NIET MODERN GEBREK AAN RUIM
TE NORMAAL.
Naar aanleiding van geuite klachten lemsche rechtbank, aan wie het dus
)ver gebrek aan ruimte in het Ge-vergund zal zijn, hier te blijven. Maar
reohtsgebouw aan de Prinsengracht, in ernst: hoe komt de heer de Jongn
schrijft mr. G. T. J. de Jongh. in het er toe, om zoo maur met een paar
„Wkbld. v. h. Reoht" o.a. het volgen- penneetroken een historisch geworden
de. toestand te willen veranderen? Het :s
Als er een belendend gebouw te ook maar geen kleinigheid: de ilaar-
verkrijgen was, heolt de regeering lemmers voortaan genoodzaakt, hun
daarvan nimmer gebruik wilieu ma- rechtbank in Amsterdam te gaan
ken en nu zal er waarschijnlijk aan zoeken, de Amsterdammers op reis
liet oude huis een beetje geprutst wor- naar hun Hof in Haarlem de heer
den, hetgeen voor een half jaar wat de Jongh kan gemakkelijk zeggen,
lucht geeft. En dan is het weer als dat wij maar 19 a 20 minuten zmien
van oucis. te reizen hebben, daarmee redden we
Toch is er een veel beter plan, dat bet niet van de Terupeiierstraat naai
raaicaal helpt en geen geld kost. de Prinsengracht en dan moeten we
Eiiieve, wat wilt ge nog meer? 'ook nog terug. Ik behoef took niet
Mauurlijk zullen enkele heeren
eenigszins gestomacheerd zijn in hun
wenschen, doch anderen
daarenlegen op vooruit.
Het plan is eenvoudig dit: neem
Haarlem op in het lijstje der recht
banken, die ten doode zijn opgeschre
ven en verplaats liet Ainsterdauische
gereohthof naar de provinciale hoofd
stad. Het vindt daar een passend ge
bouw en de leden hebben een aantrek
kelijker en voordeeiiger woonplaats
aan te Amsterdam. Het Haarlemmer
district en hare ambtenaren zullen
dan verdeeld moeten worden over
Amsterdam en Alkmaar. De Zaan
streek i.:i Haarlem en omstreken kun
nen bij Amsterdam worden getrok
ken. De Zaankanters zijn toch reeds
den hal ven tijd te Amsterdam of on
derweg, de Haarlemmers zijn maar IS
a 20 minuten sporen van hun recht
bank af en de Amsterdammers
zelfden tijd van hun hof. Het overige
deel van liet arrondissement wordt bij
Alkmaar gevoegd. Duardoor komt het
geheele gebouw aan de Prinsengracht
voor de rechtbank en kan zij zich be
hoorlijk' install eer en.
Maar men zal hierop niet ingaan en
liever een beetje gaan prutsen aan het
oude gerechtsgebouw. Zoo is het al
tijd gegaan en zoo zal het wel Mij
ven".
Tot zoover de opinio van Mr. de
Jong, waarvan misschien door ons
geen notitie genomen zou zijn,
neer niet de heer de Jongh iemand
was, die wel vaker zijn gedachten op
papier zei en dat doet op energieke
en intelligente manier.
Maar lieeft hij daarom dezen keer
gelijk Moet inderdaad de Haarlem-
scbe Rechtbank naar Amsterdam, het
Arnsterdamsohe Hof naar Haarlem,
het district Haarlem verdeeld over
Amsterdam en Alkmaar? Laat ons
zien, boe het daarmee gesteld is.
Jn de eerste plaats heeft Mr. de
Jongh gelijk, wanneer hij klaagt over
ut tekortkomingen van het gebouw
aan de Prinsengracht te Amsterdam.
Voor veel wat valt buiten de dagelijk-
eche officieel benoodigde lokalen, is
ui geen ruimte. Advocaten, die met
hun clkuten moeten overleggen,
schieten zich op in hoekjes van gan
gen, omdat er letterlijk geen door vier
muren begrensde ruimte vrij is.
Maar do heer de Jough, die aldus
schaakspel?) t in zijn eentje en do pion
nen schuift waar hij die hebben wil,
heeft klaarblijkelijk vergeten, dat in
ons Paleis van Justitie ook het Kan
tongerecht gehuisvest is, weliswaar
benauwd genoeg, maar dan toch in
vier lokalen,, den geheelen zuidelijken
vleugel van het gebouw: kamer van
den kantonrechter, zittingzaal, griffie
en wachtkamer. Aanvankelijk was de
bedoeling, dat er een nieuw gebouw
voor hot kantongerecht zou worden
gezet, opdat dit zich vrij zou kunnen
bewegen en ruimte overlaten aan de
rechtbank, die daarom dringend be
gaan is. Maar de nood der tijden heeft
ook deze illusie verstoord, geen Mi
nister van Justitie zal het nog wagen,
gelden voor een nieuw kontongerechts-
huis te Haarlem op de begrooting te
brengen. Zoo tobben do buren jn hun
nauwe gezamenlijke woning maar
verder.
Want ook hier nijpt het. Nieuwe
metten, zooals bijvoorbeeld de ontzet
ting uit de ouderlijke macht, bren-
geen veel meer publiek in het rcchta-
gebouW dan er vroeger noodig had te
wezen.
Ook hier, in het Haarlemsche
reohtsgebouw, zoekt men naar de
raimte. Van den beginne af is het fei-
teüik te klein geweest, verzekeren de
£&>sundigen en wie dat hoort kijkt
met verbazing naar het groote terrein,
nat tusschen den achtergevel van het
geitouw en de Lang© Begijnostraat
open is gebleven en waaraan de con
cierge een ruime ontspanningsplaats
heeft, die wij hein maar niet zullen
msguunen, omdat hij als 't ware in
•jen kelder woont. De historie inoldt,
nat die groote open ruimte aldus ont
stond: het plan was, vlak achter het
i'echtsgebouw het Huis van Bewaring
te bouwen, omdat dit natuurlijk voor
alle partijen veel geriefelijker is, dan
het gesleep met gedetineerden, nu
dezen vrij ver van het Paleis van
Justitie zijn ondergebracht. Toen liet
ei' op aankwam, zegt men, was het
terrein niet groot genoeg en daar in-
mmdels het rechtsgebouw zelf zoo be-
«opi mogelijk was gebouwd, om Let
open terrein vooral ruim te houden,
kan gezegd worden, dat men twee vlie-
?eu ir. één klap willende slaan, alleen
Z1J", eigen knokkels bezeerde,
waarschijnlijk zou het Amsterdam-
aun Mr. de Jongh in herinnering te
brengen, dat een van de zorgen der
justitie bestaat in den vlijt, waarmee
getuigen wel zorgen niets te zien van
wat er om hen heen voor misdadigs
voorvalt, cmdat zij anders de ©oesah
van iiet justitieel onderzoek moeten
meemaken. Als de Haarlemsche Recht
bank naar Amsterdam werd ver
plaatst, zou deze hebbelijkheid zeker
nog toenemen.
Maar Mr. de Jongh is, wanneer hij
plannen maakt, voor geen kleintje ver
vaald. De Zaandammers, die hij ook
bij Amsterdam, wii indee.en, zijn daar
toch reeds den lieelen tijd inder
daad reizen vele Zaanstrekers er twee
maal 's weeks, op Maandag en Vrij
dag (eommigcn op W oensdag) heen,
maar niet om in het gebouw aan den
Prinsengracht op het afroepen van
hun zaak te wachten wel om hunne
zaken af te doen en er het duge-
Iijkscli brood te verdienen. Boven
dien blijven zelfs op die zoogenaam
de „staddagen" nog wel eenige tien-
duizende Zaankanters in hun streek,
zoodat de Zaansche bevolking als ge
heel zich volstrekt niet gemakkelijker
voor aangelegenheden van justitie
naar Amsterdam, dan naar Haarlem
begeeft.
Wat de rest van het district Haar
lem aangaat, misschien kan men in
derdaad de dorpelingen, oes bons
vi'llageois, evngoed naar Alkmaar als
naar Haarlem loodsen. Of de tweede
klasse-rechtbank te Alkmaar den
nieuwen toevloed verdragen kan, is
een vraag die ook nog wel eens zou
moeten worden bekeken.
Natuurlijk is daarmee niet gezegd,
dat alles te allen tijd maar blijven
moet zooais het nu is. De rechterlijke
indeeling dateert uit 1877, dat ia dus
van een kleine halve eeuw geleden en
het staat wel vast, dat er in dien tijd
hcelwut verandering is gekomen in de
algeineene constellatie, in economi
sche voorwaarden eu vervoermidde
len vooral, die voor een belangrijk
deel de jlistitieele verzorging, wanneer
ik dai woord gebruiken mag, bepalen.
Broek in Waterland bijvoorbeeld, dat
.tot het Haar.emsclie district l>ehoort,
alleen over het gebied van het dis
trict Amsterdam, voor de Haarlem
sche justitie te bereiken en zoo zul
len er wel meer ongcrijmdheuen be
staan. Wii men dus op zekeren dag de
geheele indeeling van Nederland eens
bekijken, aldus redeneerende dat wat
-15 jaar bestond, boog noodig eens
moet worden gecritiseerd, dan kan
daar niets tegen zijn. Maar de voor
stellen van Mr. de Jongh maken den
indruk van invallende gedachten, die
wat spoedig uitgevallen zijn.
Laten de rechterlijke codeges zich
dus maar blijven behelpen, do Arns
terdamsohe te Amsterdam, de Haar-
lemsöhe te Haarlem, getroost in elk
gevoi met de zoete gedachte, dat zij
m hun nauwe omgeving door zuinig
heid mee een offer helpen brengen
aan het vaderland. Misschien kunnen
vij nog even verder gaan en consta-
teeren, dat in de wereld beperking
te wenschen ook in het gun
stigste geval ons blijft opgelegd. De
ervaring leert immers, dat in fonkel
nieuwe gebouwen de tevredenheid der
bewoners na twee of drie jaar verdwe
nen is dan hebben zij bespeurd,
hoe vele ondoelmatigheden er in voor
komen en hoe.... klein het alweer
geworden is.
Inderdaad, alle nieuwe gebouwen
zijn weldra te klein. Dit schijnt dus
normaal te wezen. Schikken we ons
dan in het normale en laai ons geen
halve provincie in opschudding bren
gen, hetgeen immers abnormaal zou
zijn. Al wordt dan ook Mr. de Jongh
een weinig „gestomacheerd'in zijn
wenschen.
J. C. P.
Brieves Bit rk Sofiiad
Eindelijk zal li&t dan toch gebeuren,
dat dc verbinding tusschen het Bui
tenhof en den Kneuterdijk tot stand
gebracht wordt. De halve wereld heeft
er voor op baar hoofd gestaan eer dit
zoo was. Moevele jaren de strijd ge
duurd heeft is niet te zeggen, maar
dat het wel moor dan een dozijn is,
is wel zeker. Nog is de vraag hoe de
verbinding tot «tand zal komen, niet
opgelost, omdat dc kunstzinnige ar
chitecten nog altijd kibbelen met de
nuchtere praktijk-mensohen, maar de
hoofdzaak is, dat de huizen die afge
broken moeten worden, thans onder
den eloopershamcr zullen komen. De
aanboetediiig van dc afbraak heeft al
j plaats gehud en binnen tachtig dagen
'gedaan om een tijdelijk ontwerp uit fe
voeren in den vorm van een afraste
ring met latten, zoodat het mogelijk
was een overzicht van den toestand
te krijgen, zooabs die zou worden ais
er een gedeelte van den Hofvijver
werd gedempt. Want dit is de groote
strijdvraag geweest, die jaren heeft
bestaan of men een etrook van den
vijver zou dicht gooien dan wel of
men de huizen langs de Gevangen
poort zou afbreken. Tot het laatste is
thans besloten alhoewel het nog niet
xeker is, dat men ten slotte een plan
zal volgen, waarbij een meer of min
der breeds strook van het water wordt
gedempt. Eigenaardig is dat men in-
deilijd voor de verbreeding van den
aan den anderen kant gelegen Korten
Vijverberg een strook van den vijver
heeft afgenomen, zonder dat iemand
zich er aan hoeft gestooten. Niemand
•zal nu nog kunnen zien, dat dit is
geschi&d en niemand zal het meer op
vallen, dat het Maurithui» nu niet
meer aan drie kanten wordt
spoeld door den vijver doch slechts
aan den achterkant in het water staal.
Het zou heuseh geen doodzonde zijn,
als men bij de Gevangenpoort een
paar meter opofferde om een goeden
verkeersweg te krijgen.
Een tweede voor den Haag belang
rijk© zaak is de indiening van een
wetsontwerp tot annexatie van Loos-
duinen bij den Haag. Het verheugt
ons dat deze zaak haar beslag heelt
verkregen en dat de tegenstrevende
elementen het hebben verloren. De
annexatie was dringend noodzakelijk
en had al vele jaren eerder kunnen ge-
srfiieden.Het merkwaardige is dat den
Haag ai vele-terreinen op Loooduinsch
grondgebied had en dat er woningen
voor Hagenaars op dat gebied werden
gesticht. De annexatie is vooral noo
dig om een betere verbinding tus
schen den Haag en dat doxp te ver-
nrijgen. Al sinds jaar en dag is de
toestand van dien weg zeer slecht en
het is haast onbegrijpelijk, welke
factoren toch een verbetering in den
weg hebben gestaan. Waareohijnlijk
is juist het handhaven van dien
slechten toestand geschied om de an
nexatie te vergemakkelijken en te be-
•poedigen.
Al sinds geruimen tijd heeft den
Haag een nieuwen zeer broeden ver
keersweg naar Loosduinen aangelegd
in het verlengde van de eindeJooze
Laan van Meerdervoort. Thans zal die
weg wel vervolgd worden en
weg heeft het voordeel, dat hij veel
dichter langs het strand ligt. Wat hier
gebouwd zal worden staat op den goe
den zandgrond, terwijl ten oosten
van den ouden Loosduinachen weg de
polders liggen. Het laat zich aanzien,
dat den Haag hier met een breede be-
nouwde strook spoedig tot Kijkduin
zal komen; waarmede een ei
uitbreiding van de stad wordt
kregen. Het eerste wat daarbij dan
noodig zaJ zijn, is een goede tram-
verbinding, die het mogelijk maakt
op zoo'n grooten afstand te wonen
van het centrum. Op dit oogenblik
is men in den Haag reeds bezig de
plannen uit te werken die noodig
zijn voor de samenvoeging der ge
meenten en daarbij komt het tram
vraagstuk op de eerste plaats te
staan. Het denkbeeld dat al edits langs
het strand een tramverbindiug nood
zakelijk ie, is reeds aanvaard.
Met de annexatie zullen allerlei
moeilijkheden, die ontstaan zijn uit
het vlak-naast-ölkaar-liggen, worden
opgeheven. We herinneren nog eens
aan het geval dat den Haag zijn
grondgebied heeft dichtgespijkerd.
Aan den kant van Loosduinen gebeur
de dit. Het leek klein, dit optreden
van den Haag, maar het was noodza
kelijk. Immers den Haag legde tot de
grens der gemeente Loosduinen een
goeden verkeersweg aan en deze werd
al dadelijk geëxploiteerd door zand
en steenen-wagens, die naar bouwwer
ken op het grondgebied van Loosdui
nen lagen. Den Haag kon niet zijn
weg laten kapot rijden en nam dus
het kioeke besluit en plaatste een hei
ning aan de grens.
Natuurlijk zal er nog heed wat moe
ten gebeuren eer het dorpje ver-
Haagsoht is. Het moeilijke van het go-
val is dat Loosduïnen een eigen in
dustrie heeft, den tuinbouw en dat dit
natuurlijk bijzondere omstandigheden
schept in het leven der gemeente.
Daaraan zullen de Haagsohe verorde
ningen zich bijvoorbeeld hebben aan
te passen, zoodat de belangen, die met
dien tuinbouw zijn gemoeid, niet
het gedrang raken. Aan een groot
gemeentebestuur kan echter di© be
hartiging wel worden overgelaten. Te
genover deze belangen staan er vele
waarmede Loosduinen ten zoenste ge
baat zal zijn. Trouwens er is haast
niemand meer in dat dorp, die niet
accoord gaat met dit voorstel tot an
nexatie.
Na Loosduinen zijn er nog drie ge
meenten, die op den duur in den Haag
zullen moeten opgaan: Voorburg,
Rijswijk en Wassenaar. Dit drietal
ai zoo aardig tegen den Haag
aan te leunen dat bet al tijd wordt
over samenvoeging eens te gaan den
kon.
Up den duur, zeggen we, want niet
alle drie zullen tegelijk aan de beurt
komen. Den Haag moet echter reeds
nu het oog er op gericht houden
trachten te voorkomen dat men
nexatie weet tegen te wexken of uit
le stellen door verkeerden aanleg en
verkeerde uitbreiding van de
meente.
Groot-den Haag is al even goed een
ideaal als bet groot-zijn bij andere
wereldsteden oen ideaal is geweest
entot vervulling is gekomen.
HAGENAAR.
Hof in het Ilaarlemsohe gebouw {moet alles met den grond gelijk zijn
gemaakt. Men zocht er een goeden
dus onvoldoende ruimte vinden,
sciien zelfs wel, wanneer het Kanton
gerecht cr niet was. Maar liet is er
eenmaal en nu liet niet aan ver
wekken denkt, daar niet aan kan
ie er voor de Heeren van het
"ei in ons Palcis van Justitie geen
Jn n' z'*?. z'ï zicfl' naar Mn de
,n'r* schijnt te meenen, illusies ge-
rlaJ,!'t hebben van Haarlem als woon-
P zullen zij zich daaraan hebben
e ontwennen, lictgecn weer een voor-
«cet ia V00r ^2 iedcil vaa de H aar-
tijd voor utt, een tijd dat het
helders niet ontbreekt. Men bad het
dus misschien in minder tijd gedaan
weien te krijgeu; want iedere dag is in
dit geval winst.
Het meest is de oplossing tegenge
houden door het proces tussclicu de
gemeente en den Slaat over het eigen
dom van den Hofvijver. Nadat het
zaakje met de juristen in orde is ge
bracht kwamen de .".esthetische man
nen in het geding. Een poging ie zelfs
Stadsnieuws
HET NUT.
liet departement Haarlem van de
Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen liield Donderdagavond in het
gebouw aan dc Lange Voorstraat
onder voorzittersohap van don heen
J. C. Tadema een vergadering.
l)t secretaris, de 'heer J. Wildschut,
bracht het jaarverslag uit. Hieraan
ontIconen wij, dat de kinderzaat
voorziet in een behoefte en dat In de
toekomst ec-n blijvende belangstelling
mag worden verwacht Ilerinnera
wondt er aan, dat wegens te weinig
belangstelling voor de wlnterlezin-
gon besloten was, in den winter
1922—'23 geen lezing te doen houden.
Namens do commissie tot nazien
der rekening van den penningmees
ter, den heer L. H. Bartelink, deelde
de iieer W. Stolp Jr. mede, dat de re
kening in orde was bevonden, waar
om liij voorstelde, den penning
meester voor zijn gehouden beheer te
déchargeeren,
Hietoe werd besloten. De voorzit
ter bracht aan den penningmeester
een woord van dank.
Tot bestuursleden werden gekozen
mejuffrouw M. A. Nleuwenhuizen
Kruseman, Mr. K. van Hintloopen
Labberton en de lieer J. Westerman
Holste In.
De voorzitter uitte een woord van
hulde aan het adres van
Maclaine Pont, die zich niet meer be-
öoliikbaar had kunnen stellen, voor
alles wat hij in het belang van liet
departement verricht had.
Vastgesteld werd het reglement
voor de Kinderleeszaal. Bibliotheca
ris is de hoer J. D. Rutgers van der
Loeff en secretaresse mejuffrouw M.
A. Nieuwenhuizen Kruseman.
Bij de rondvraag uitte de heer J. J.
Verwijnen den wensch, dat vele
kindervrienden zien geroepen zullen
gevoelen, een blijk van belangstelling
in deze kinderleeszaal te geven, het
zij in den vorm van een geldelijke
gift of in dien van kinderboeken. Al
les zou hartelijk welkom zijn voor
oeze instelling, die volgens spreker
zeer druk bezocht wordt.
Diefstal en heling.
In een zitting met ee6loten deuren
stond Donderdagmiddag terecht de
13-jarige Th. M. Sch.. uit Beverwijk,
die uit de brandkast van zijn pa
troon, den heer C. A. Z. aldaar, een
bedrag van f 600 had gestolen.
De jongen wordt ter beschikking
van de regeering gesteld.
Verschillende personen, allen uit
Beverwijk, hadden onderscheidene
bedragen van dat eestolen geld in
ontvangst genomen en zien aus aan
ueung scnu-oig gemaakt.
Geeiscüt werd: tegen M. J. M. (die
oüUenue) zes maanuen, C. Z. vier
maanuen, 'in. Z. zes maanden, J. Z.
zes maanden, en AM. twee maan-
uen gevangenisstraf. Voor den laat-
sten beklaagde vroeg Mr. Donker een
voorwaardelijke gevangenisstraf.
J. K. D„ 20 jaar. en P."van H.? Oei-
den glazenwasschere te Haarlem,
nebben zich in den nacht van 18 op
19 Juli toegang verschaft tot een per
ceel op den Dreef, en een broche en
nog een paar voorwerpen ontvreemd.
Beide beklaagden, die reeds meerma
len veroordeeld waren, bekenden het
hun ten laste gelegde, maar voerden
uls „verzachtende omstandigheid
uan, dat- wanneer zij dit gewild had
den ze veel meer haddon kunnen ste
len, want er was „zat", zei Van H.
De Officier van Justitie elschte te-
geu elk vier maanden gevangenis
straf.
Herhalingvandief-
s t a 1.
De volgende beklaagde, de 23-jari-
ge C. A. M., geboren te Utrecht, heeft
al zeer veel veroordeelingen achter
den rug. Op 1 October maakt© hij van
de gelegenheid, dat het echtpaar
(bij wie hij huisvesting genoot) ter
kerke was, gebruik om uit een doosje
een bedrag van f 76.50 en daarna nog
f 3.50 w eg te nemen.
De Officier meende, dat een stren
ge straf tegen dezen beklaagde noo
dig is en eischte zes maanden ge
vangenisstraf.
De toegevoegde verdediger, Mr. Ali
Cohen, pleitte clementie en vroeg een
onderzoek naar beklaagde's geest
vermogens.
Rijwieldiefstal.
De 36-jarige timmerman J. C. werd
beschuldigd, dat hij op 14 October te
Zaandam een damesrijwiel, dat voor
een winkel stond, had willen vvegne-
maar dat hij daarin bijtijds
door de eigenaresse van het rijwiel,
mejuffrouw J. de H., was verhinderd.
Beklaagde ontkende pertinent. Hij
had alleen de flets even bij het stuur
vastgegrepen, om te zien of het rij-
vvtel van zijn verloofde was, dat den
vorigen avond gestolen was.
Mejuffrouw J. de H.. als getuig©
gehoord, gaf evenwel een heel andere
lezing van het gevaL Toen zii in den
bewusten winkel stond, riep dc win
keljuffrouw opeens uit: „O, daar
gaat uw fiets!"
Zij was toen snel naar buiten ge-
loopeti en zag beklaagde reeds op
haar fiets zitten. Zij wist hem toen te
bewegen, de fiets terug te geven,
waarna beiden onder een grooten toe
loop van nieuwsgierigen naar het l>o-
litiebureau waren gegaan, nog wel op
verzoek van beklaagde.
De President en de Officier geloof
den niets van het verhaal van be
klaagde, tegen wien ten slotte acht
maanden gevangenisstraf werd ge-
ëischt, vooral ook wegens zijn beden
kelijke straflijst.
Mr. Huizenga merkte op, dat om
dat hier slechts een eetuige gehoord
werd, het een strijd tusschen „ja" en
„neen" geldt. Mede wegens het feit,
dat op de dagvaarding niet subsi
diair „pogiug tot diefstal" vermeld
stond, meende pleiter, dat vrijspraak
zal moeten volgen.
Valschekwitantie
gemaakt.
Hieraan heeft zich schuldig ge
maakt de 24-jarige los-arbeider l. C.
J. van B., te Haarlem. Deze kwitan
tie had hij tot een bedrag van f 22.83
aan een in gezet eno aangeboden en
'het geld ten eigen bate aangewend.
Beklaagde bekende het feit en deel
de mee, dij gedaan te hebben omdat
hij kleeren noodig had.
De Officier van Justitie eischte te
gen dezen beklaagde, die óók al re
cidivist is, zc-s maanden gevangenis
straf.
De uitspraken werden bepaald op
Donderdag 30 November.
„OOST WEST"..
Er bestaat toch nog wel belangstelling
voor Indië. Dit zou uien tenminste zeg
gen, afgaande op het aantal vooral
jónge belangstellenden, dat Dondi
dagavond in de kleine gemeentelijke
concertzaal was komen luisteren naar d<
voordracht met lichtbeelden die Dr. W
van Bemmelen daar voor de ledgn van di
afdeeling Haarlem der Vorceniging „Oost
on West" hield over „ïndischi
kam
ron öpnoomen, op een rfjtje, die Indische
vulkanen: de Merbaboo en de Merapi.,
de Sindoro en de Soembing, de Salah en
de Oedeh..— En wjj zagen ook wel eens
een plaatje en er werd nog wat bjj ver
teld....
Maar een geheel ander en een veel
beter denkbeeld krjjg je toch van deze
geheimzinnig, onbetrouwbare bergge
vaarten, wanneer je er over hoort spre
ken door iemand als dr. Van Bemmelen,
uit eigen aanschouwing kent,
ailoen, maar er oen bepaalde studie vaa
maakte en wetenschappelijke onderzoe
kingen met betrekking tot de vulkanen
gedaan heeft.
irekcr vertelde dan by de ze>
lichtbeelden van den regelmatigen bouw
der vuikaankegels (zijn er 6 cr egel matig
heden, dan wijzon die er altijd op, dat
iets bijzonders en interessants heeft
plaats gevonden) van de dagen", die elk
een vulkanische uitbarsting vertegen
woordigen, van de woeste natunr op de
vulkanen. z z
Wjj beklommen met don Bpreker den
Piek van Korintji van do Boekit Baris-
aan; twee dagen duurde deze beklimming,
wjj trokken door oerwouden, moeten twee
maal kampeeren en bereikten eindelijk,
21/2 dag, don 3800 M. hoogen top. De
lavablokken zagen wij liggen: een fan-
tastischen aanblik leverden die op, veel
kleurig: rood, geel bruin, zwart, wit....
Wjj genoten van het prachtige uitzicht
dat zich bijna in de oneindigheid verliest
keken naar beneden, in het groene,
donkere, stille kratormeer.
Toon sprak Dr. v. Bemmelen over dc
phjsieke verschijnselen, die zich bjj een
uitbarsting voordoen. Nu eens werpt de
berg 'n stroom lava uit, dan wordt plot
seling een „propje" (bij do uitbarsting
1901 wa» dat een TOO M. hooge auil!)
uitgestooten, op een anderen keer zijn
het „bommen" van lava.
De zandzee van don Tenger
reusachtige krater; daar is de Bromo nog
steed3 in werking; spreker deed ons eon
blik werpen in don helleketel van dien
vulkaan.
r. Van Bemmelen verhaalde verder
de uitbarsting in 1911 van den 3COO
hoogen Semeroe en van de weten
schappelijk© onderzoekingen door hem
verricht in en op het matblauwe krater-
meer van den Kawa Idjeu, oostelijkste
dor valkanen van Java. Het water van
dit 250 M. diepe meer is bitterzunr.
Na de pauzo besprak Dr. Van Bemme
len nog de uitbarsting van do Kloet (do
„Veger") in den nacht van 19 op 20 Mei
1919, waarbij het geheele kratormeer
werd uitgeworpen en verwoestingen wor
den aangericht, die ons ook hier, in het
mooderland, nog versch in het geheugen
liggen.
Tot slot een bezoek aan den 3800 Af.
hoogen Bindjani op Lombok, met
reusachtige „caddera(grooten krater.
rvan het meer meer dan 200 M. diep
Van den top geniet mon weer een
schitterend uitzicht.
Het was eon prettige loerzaine avond.
De heer H. T. Wagenaar Beiziger, se
cretaris der afdeeling maakte zich tot
tolk dor aanwezigen en dankte den spre
ker met een hartelijk woord voor zijn
belangwekkende voordracht.
OE TABAKSACCIJNS EN DÉ1
CONSUMENTEN.
Het Kamerlid Winterman*» Leeft
nan den minister van Financiën dé
volgende vragen yeeteld
Is het den minister bekend, dat da
sigarenwinkeliers door Let feit. dat
de fabrikanten bii dc invoering der
Tabakswet go I Juni j.l. niet over
gingen tot verhooeimr der prikoen. iu
do feitelijke onmogelijkheid geraak
ten de acciinskosten over de toen bij
hen in voorraad zijnde sigaren on d«
consumenten te vei halen?
Is de minister niet van oordcol, dat
uit den aar - e'er zaak mocht verwacht
wonfen. da' accijn&koetcn op d©
consumenten zouden te verbalen
Ëin?
Is de m.j.:j-.er bereid naar «ie toe
vallige omstandigheden. hierboven
boaoeld. een onderzo, k in te steUen
en ia hij genegen, zoo daaruit blijkt,
dat die onhandigheden hebben go-
leid. dan gedupeerdten ©igaren w inke
liers een tegemoetkom Ln g te \c-rlee
nen?
ZONDAGSRUST.
Ned. Vereeniging tot bevorde»
rins van Zondagsrust heeft zich tot
don voorzitter van de Tweede Ka
mer gewend, teneinde te vernemen,
wanneer oneeveer bet in de vorig©
zitting der Kamer ingediend ontwerp-
Zondagswet in openbare bespreking
bij de Kamer aan de orde zal komen.
PER RIJTUIG NAAR SCHOOL.
Gedep. Staten van Gelderland hebben
aan ©en ingezetene van Eibergen een
tegemoetkoming toegekend in de koe
ten van vervoor per rijtuig van zijn
kind naar een ver afgelegen school.
Het raadsbesluit, waar die tegemoet
koming geweigerd was. hebben Ged-
Staten vernietigd, zoodat zij het be
ginsel van vervoer per rijtuig hebben
aanvaard, merkt Het Vad. op.
VERDRONKEN. Woonsdagmor-
gen zageai voorbijgangers ter hoogt©
van de Ned. Springstoffenfabriek eon
rijwiel in de Amsterd. Vaart liggen.
Bij nader onderzoek vonden zij liet
lijk van eeu 19-jarig milicien uit
Naarden. Hoe het ongeluk is ont
staan weet men niet.
NA TWEE JAREN. Twee jaar
geloden raakte G. de Weerd te Voor»/
een mooi, klein hondje kwijt. Het
dier was spoorloos verdwenen en nim
mer werd er weer wat van gehoord
of gezien. Dezer dagen op de mark»
te Deventer vertoevende, meldt liet
,Dev. Dhl likte een hond de han
den van genoemden De W. Er bijna
niet op lettende, weerde hij den hond
af, doch het diertje werd 6teeds luid
ruchtiger. Hierdoor meer aandacht
aan het dier schenkende, bemerkt©
hij tot zijn verbazing, dat het zijn
vóór twee jaar zoek geraakte hond
was. Baas en hond waren blij en op
getogen werd tezamen de reis naar
"oorst aanvaard.
Binnenland
BRAND. l nderdagmorgen 5
uur ie door onbekende oorzaak brand
uitgebroken in een fabriekspand van
do firma Avis aan den HoogendAjk tc
Zaandam. In dit pand zijn dc olie
tanks en aftapinrichtingen van de. - -
firma ondergebracht. De brand liet floten het voorwerp in bruikleen aan
zich in den aanvang ernstig aanzien, het Museum van Oudheden Lei.
doch dank zij het spoedige optreden den a' ,e etaan.
van de brandweer, die met volledig
EEN OUDHEIDKUNDIGE VONDST
Bij het afgraven van duinen, lol
op den kleigrond, is onder de gemeen
te Katwijk 'n ruw-aarden pot gevon
den, die volgens de verklaring van
dc-u directeur van het Museum van
Oudheden te Leiden vermoedelijk uit
de zesde eeuw dagteekent. Oudheid
kundig ach Ut te men deze vondst be-
.ngrijk. De gemeenteraad heeft bo
rn a teri aal aanwezig was, slaagde men
er in, den brand tot dit pand te be
perken. De sla-, bo'.er- en en patent
olie in de tanks bleef gespaard. De
geleden schade wordt doo- erzeke-
ring gedekt.
TERUG NAAR HET VADERLAND.
Door de Belgische regeering is be
sloten om de lijken van de tijdens de
interneering te Harderwijk begraven
Belgieche militairen, naar vaderland-
sclien bodem te doen overbrengen.
Daartoe zullen de kisten ruim 40
in metalen overkieten worden ge
plaatst.
INBRAAK IN EEN KERK. T*
Leeuwen-beneden (Maas en Waai),
is in een der afgeloopen nachten in
gebroken in de nieuwe R.-K. kerk.
Bijna al het zilverwerk wordt ver
mist, alsmede een bedrag van onge
veer f -400. De vermoedelijke daders
zijn twee Duiischers, die Maandag
nacht in het dorp hebben gelogeerd
en voor dag en dauw waren vertrok
ken. Een bijl, toebehoorende aan du
familie waar zij logeerden, werd ui
de kerk. gevonden.
MOGELIJK MISVERSTAND.
Het Haagsohe Correspondentie-
bureau meldt
Het bericht omtrent dc overbren-
'ins van een heer en dame de Jongh
an Malta naar Snivm.v door liet oor
lossochip Tromp, schünt hier en daar
tot de moon ine te hebben peloid, eet
heer ein mevrouw <ie Jonph. wier
omkomen tiidons do woelingen te
Smyrna indertijd pemold en beves
tigd werd, nog in loven zouden zijn.
Die meeninp berust echter op een
misverstand door naam overeenkomst
Br waren to Smyrna moor gezinnen
De Joneh jevcetipd dan de beide, die
het leven lieten.
Do thans door de Tromp naar
Smyrna teruppebraohten ajn me
vrouw Hertrv co Jough cn de heer
Edward David ae Jongh.
DE VERZEKERINC IN DE LAND
EN TUINBOUWBEDRIJVEN.
Men schrijft aan de N. 11. Ct.
Bii iele weikftöVers in de land- cn
tuinbouwbedrijven biijkt de mooning
tc bestaan, dat zij vóór 1 December
a.s. moeten ziin aangesloten bii con
boirinV.oreonigine. Indien zij zich
niet bii de Riilëverzekeringsbank uü-
!cn verzekeren. Deze meen Ine horus'
echt r o» een misverstand.
V--—„kenl de werkgevers, die op den
dag. waarop de verzekering in wer
Icing treedt welke dar niet vroo
per dan 1 Maait 1923 zal ziin niet
bii een hedriifsvereenLpLnp zijn aan
gesloten. Het verdient intu>?chcn aan
beveling. dat de werkgever, die
zich wenecht te verzekeren bij een be-
driifsvereeniginp. in het formulier
van aangifte van ziin boiriif van dat
voornemen melding maakt. met
aanduiding, voor zooveel mogelijk,
an c vereeniging, waarbij hii zich
ingeval die vereen:Kin? als bedrijfs-
re niping zal word?a erkend, zou
(Wü hebben zo allemaal op. school loc- willen verzekeren»
DOODGEVALLEN. .'„an dc No-
derlamfccho Scheep:»"..ouwmaats-jlilip
pij in den Noorder IJ polder te Am
sterdam is een man van een steiger
gevallen, waardoor liij een schcdcl-
fractuur kreeg, die den dood tot go-
•olg had.
DE ONLUSTEN TE KEULEN.
Telegrammen hebben reeds een ex
ander gemeld over de onlusten ie Keu
len. waarover de jongste „Kölniscb©
Zeitung" nog de volgende bl- ader
heden bevat
In de binnenstad was het tot avond*
i uur rustig, maar toen verzamelden
ich ongeveer iooo menschen in de
Gtirzeanlichstrasse, die dc sommare
der politie om uiteen te gaan. bean:-
woordden met steenworpen cc scheld
partijen. De straat werd toen schoon
geveegd cn ook in Biaubach v erden
olksverzauielingcn uiteengejaagd.
Op dc Neurnarkt ontstond om half 7
een oploop. die ook uiteengejaagd
erd. Dc jiolilie moest evenwel op on
neer blijven loopen om de menschen
te beletten weer tc gaan samenscholen.
Toen cr een politieagent door een
champsckoi gewond werd, maakten
ook dc handhavers van het gezag van
hun wapens gebruik. Er schijnt gcbtci
niemand geraakt te zijn.
Op den Sachsenring werden de lamca
an een 1.'.eerenmagazijn ingeworpen.
Even later probeerde een stel opge
schoten jongens hetzelfde bij .iet
„Kaufhaus" Peters te doen. Doch nu
was de politie op haar hoede cn do
knapen werden ingerekend.
Ook in andere doelen der stad wa»
het onrustig. In Ehrenfcld drongen jon»
gens een winkel van levensmiddelen
binnen ca stalen er snoepgoed. Eén
hunner kon worden gearresteerd, waar
door het totaal voor dien dag steeg 'ot
33, ender r.e toevallig ook een bekend
inbreker, die al lang „steckbricflicb
verfolgt" werd.
Naar de „Kölnischc" uit vertrouw
bare bron verneemt, heeft de Britscha
districtsgedclcgeerdc van de Rijnland
commissie machtiging gekregen om zo»;
noodig gebruik tc maken van artikel,
u, volgens hetwelk vergaderingen ver
boden eu het verkeer beperkt kan wor
den. Men hoopt echter nog, dat d«<
niet noodig zal zijn.
Er zijn miusschea al heel wat wia-
kclruite ingeworpen ca dc vraag naar
spiegelkas stijgt tot ir. het onwaatt
schijnlijkc, ondanks het feit, dat dit api
tikcl sedert den oorlog 700 maal zo©
duur is geworden. Daar de glasfabrw
cage voornamelijk in handen van Fraw
schen cn Belgen is, vloeit het daaraan
uitgegeven geld ook nog naar het bui
tealand. Dc laffe vernielers, die ,.he$
kapitalisme" bestrijden, bczosgen hul
vijand dus een aardig voordeeltje, watt
beneden de 100.000 mark is ia Kcule^
geen middelsoort spiegelraam meer
krijgen. De meeste kosten zelfs eet
kwart millioen of meer. Dc vcreekc
ringsmaatschappijen ïangschikkcn dl'
gebeurtcrihscri natuurlijk onder ,.oj<
roer" en betalen geen cent uit,
