Buitenlandsch Overzicht
HAARLEM'S DAGBLAD
ZATSSDAG 23 NOVEMBER 1922 DERDE BLAD
v HEEFT MUSSOLINI SUCCES OPOE CONFERENTIE TE LAUSANNE?
HET FASCISME IN ZUID-SLAVIë.
DE VERDEELDHEID ONDER DE BELGEN.
Veel nieuws van ovei de gremzen is
'ei- bedien niet.
Het wachten is op de resultaten
van
de conferentie te Lau
sanne.
A i i. deze iet» zal uitwerken!
De enereieke houding, welke
Mussolini tegenover de internatio
nale problemen heeft oan«ene®ien,
.wekt in Italië meer en meer bewon
dering. Voor het eerst, zoo wordt
nit Rome aan de „Information" ge
meld. heeft men een minister van
tuiten!andsohe zaken, zonder vrees
maar een internationale conferentie
zien vertrekken en waoht men met
spanning en zonder ongerustheid ziin
teiuekeer af.
IntusscUep heeft MufsolinlL deoeai
terugkeer enkele dagen --itgerte'd,
«1 dit wordt als een goed toeken he-
tohouwd. daar hii dus blijkbaar zijn
leg en woord igho i d te Lausanne van
nut acht en de grondslagen voor een
'Tvereenstemmnig zijn gevonden.
De buitengewone parlementaire
commissie, die de qua.estie der aan
(Mussolini te verleen en vo'-im achten
onderzoekt, heeft zich daarover in
Kunstteen zin uitgesproken, dtoefl be
sloten aan de ministers van de schat
kist. en industrie nadere inlichtingen
te vragen. Aanstonds na ziin terug
keer zal Mussolni aan de Kamer me-
dedeelingen doen. welke het dcee mo
gelijk zuilen maken een internationa
len toestand nader te beschouwen. De
nationalisten spreken in dit verband
van een „herziening van de 'echten
der overwinning", nl. een herzien in#
van de diplomatieke positie van Ita
lië in do Entente.
In den Balkan (blijft de toestand on
zeker.
Bei i HnndelsbLad correepondeait
schrijft over.
Hot Joego-Faeeisire Ir»
Zuid-Slavië.
Een 3 Jnudclsblavl-corrcspondent
icbrijft
Wanneer wij de landkaart van het
nieuwe Midden-Europa bekijken, dao
blijkt, dat zich eigenlijk overal een fas
cistische beweging baan breekt. Geen
wonder, nu de fascisten in Italië zoo'a
onverwacht succes hebben gehad. In
geheel Zuid-Slavië, in Slavonic, Dalma
tic, in Servië neemt het aantal fascis
ten dagelijks toe. Ook Kroatië heeft zijn
fascisme; dc z.g. Kroatische blokverce-
nigingen, die door Raditsj georgani
seerd zijn. Deze Kroatische fascisten tel
len thans 200.C00 manhet zijn oud
gedienden, in het geheitn goed bewa
pend, die op een wenk van hun leider,
dr. Raditsj, wachten, om tegen diege
nen op tc trekken, die dr. Raditsj als
hun vijand aanwijst. Doch deze vijan
den zijn niet, zooals in Slavonië en Dal
matic op Italiaanschen kant te zoeken,
maar in het eigen land, in Zu id-Slavic.',
soodat de fascisten van dr. Raditsj ei
genlijk bondgenooten van do Italiaan-
sche fascisten zijn.
De oorsprong van dit Kroatische fas
cisme gaat eigenlijk al terug tot de
laatste oorlogsjaren. Toen ontstonden
uit dc gedeserteerde Kroa'ische solda
ten, de z.g. „groene kader*", wier be
zigheden wel in de eerste plaats moord'
w brandstichting was, ma3r wier po
litieke aspiraties toch uitgingen naar
Je oprichting van een zelfstandig Kroi-
tisch Koninkrijk. De grootc voorraden
wapenen cn munitie waarover de Kroa
tische fascisten beschikken, zjjn deels
afkomstig van deze „groene kaders",
deels van de arditti van d'Annunzio,
toen deze in Fiume was cn in zeer vriend
schappelijke verhouding met de onte
vreden Kroaten stond cn hun, toca
de Axditti-formaties te Fiume ontbon
den werden, al het oorlogsmateriaal
liet.
De nationale strijdorganisaties in Al
banië, Macedonië en Montenegro staan
jnei het Italiaansche fascisme in nauw
verband. Er valt dan ook niet aan e
twijfelen of de fascistische generale stat
staat al sinds lang met de ontevreden
elementen in Zuid-Slavië in contact eu
zeer zeker wordt dan ook de opstan
dingsbeweging in Montenegro en de
levolutionnaiic liga van Hassan bey
PYhisiina von KossowoPoljevon met
geld en wapens gesteund.
In den laatstcn tijd hebben de Ma
cedonische benden ook betrekkingen
met Mussolini aangeknoopt. Tot voor
kort bestonden er drie comité's, ieder
met een eigen politieke overtuiging.
Een maand geleden hebben deze co
mité's zich verecnigd en tot doel ge
steld de volledige onafhankelijkheid va a
Macedonië, cn om die te bevechten een
gemeenschappelijk krijgsplaD ontwor
pen. Dit vercenigde comité telt 70.000
man, die goed bewapend zijn en vooral
uit Amerika door de daar wonende Ma-
cedoniërs met geld gesteund worden.
Onder de geallieerden.
Viscount Grey, leider van de oppo
sitie in het Iloogerhuis. '/-ei bii de de
batten in het Hoogerhnis oven de her
proofing, dat. betref ende het Naburi
ge Oosten .lui a'tiid gevoeld had, dat
r'~ eenige kane om deze kwestie tot een
coed e onhvfting te bron "en was. dat
tie geallieerden Frankrijk, Italië cm
En ge'and het eenheid-nf-cmt zonden
behouden. Dit was de po'itiek. zeide
Viscount Grev. die lord Curzon n et
Tostfcei-.demheid en gedu'd vervo-'vde.
Bet scheen dat geduiende de laatste
weken de ooginnen om het geallieer
de eenheidsfront te behouden, ale
gelaagd konden worden beschouwd
Bij vertrouwde dat een van de le-sen,
Wie do Turken hadden ge'eer*' uit hun
(taotiek die de geaWieendien satnemse-
jbraoht had, zou ziin, dat hun houding
slechts de solidariteit van de geallieer
den had bevestigd en voor Turkije
door eigen toedoen den toestand oai
noodi? mociliikei had gemaakt.
1 Sprekende over den Volkenbond
verklaarde hii de zinenede in dc
Tronrede te begroeien, waarin ge
was werd gemaakt van het werk ten
behoeve van Oostenrijk, door de Vol
kenbond ondernomen. Te'kena wan
neer aan den Volkenbond een taak
Was getukt, was ei iets gedaan om den
.Volkenbond te bevestigen en te ver
kerken.
0 nieuwe kalief
van Turkije,
hield te Constantinopel in het Doima
Bagtche paleis aim eerste receptie.
Zii werd bijgewoond door tal van
hooggeplaatste regeeriuesfunotionarie-
sen en MohammetJlansohe religieuze
hoogwaardigheidEibekleedei-s, doch
niet doocr bullenlaiiidsohe of christe
lijke vei teg«n woord teere. De Fran-
sohe generaal Charnv maakte echter
ziin opwachting bii den kalief, die
ook bezoek ontving van dien opper
rabbijn.
Terwijl de kallef tiidems de receptie
op den troon zat. hiold Refet Pasja
de volgende toespraak
„Onze groote kalief, dienaar van de
twee heilige steden Mekka en Medi
na. veroorloofde ons genadiglijk aan
den voet van het hoog© en sublieme
kalifaat de hui'de en de rel uk wen
sohen der ambtenaren van Constanti-
nopel te leowen. Vervuld met gevoe
lens van eerbied voor cle Almacht en
van genegenheid voor den kalief rich
ten wii to uwe Majesteit onze dank
baarheid. hulde en eo'nhwensohen.
Ik .«week ons alle rwenecb uit, dat liw
Kalifaat gepaard moge gaan met de
•gelukkigste periode van de Moham-
medaamsobe wereld em van heel de
menscbheid. God rc>hen.k>e oinzein ka
lief een lang eu gelukkig leven".
Te Constantinoupel is aangekomen
eeu uit 19 leden (bestaande delegatie
der nationale vergadleiing van An-
"ora. om deel te nemen aan de inhul-
d51gng van den nieuwen kaMef. Aan
de de'egatie werd door een ei-oote
menigte een hartelijke ontvangst be
reidt
Het wordt ontkent dal Refet Pasja,
aJa gouverneur van Constantinopel is
vervangen. Adnan B- die binnen
kort te Constantinopel verwacht
wordt, zal vermoedelijk ontreden a's
verbindingsofficier tusschen tet Turk-
sobe bestuur en de geallieerd Ie hooge
'X>mmi5sariseen
Voce- de ontvnnrst van het nieuwe
Duitsche ministerie door den Rijks
dag verwijzen we naar eldres in dit
'Wad-
Het Wii ft wel „roerig"
De Duitscho politiek.
Te Mdnchen heeft, naa rdie „Yox-
w«a-ta" verneemt, een dtoor kolonel
v. Xylander bijeengeroepen verga
dering plaats gehad, waar de
„Deukch-VölkïseliC" leiders en rijks*
dagleden v. Grafe, Wulk cn Revent-
low gesproken hebben. Kolonel v.
Xylander verklaarde, cb.t hii en zijn
vrienden sinds 11. Zondag niet meer
behooren to de Briereche Midöenpar-
tii. maar tot een beweging, die in sa
menwerking met het JsTooidlen ook in
M"uohen vasten voet zal vatten, v.
Gr&fe verklaarde, dat men ptreiven
moet naar de vorming van een groote
roolit-sche partij in Duitsoliiand, ter-
Wijl hii met groote geestdrift de natio-
naal-soo. beweging begioetto. Niette
min betoogde hii. dat men niet ge
heel en al moet afzien van het par
lementarisme. doch juist zorgen
moet in het parlement vertegen-woor-
c'.igd tc ziin. teneinde daar de tegen
standers schaakmat te zetten (in den
noest dus als de communisten den
parlementairen arbeid o-»vatten.)
Maandag a.s. zou de nieuwe partij
van Xylander geconstitueerd wor
den.
Varspreieü nieuws
Kar.Ui-cIobatton.
Dc belangstelling van liet publiek
voorde Kamerueuatten over ae kwes-
tie uier vervlaamsouing van <i© oent-
sciic hoogescnool is buitengiewoon
groot. De tribunes waren gen eel ge
vuld. De Kam er leiden ae 1 ejonijncn
daai-ente@en liet einoeloce debat rnoe-
ue te worden en, daar er tuans nog
ongeveer ik» sprekers staan mgesoore
veii en de tijd dringt vooi de oehan-
ucling en de begroeting, zijn de par
tijleiders thans voornemens, om aan
een aantal minder belangrijke spie
kers te verzoeken, zich terug te trek
ken.
Dc rechterzijde hoeft opnieuw ver
gaderd 0111 te trachten tot een verge
lijk to komen. Nanr verluidt, toonden
do Woalsch© katiha'ieken zich thans
minder geneigd de Vlaamsche katho
lieken te steunen. In verhand met
deze kentering is er sprake van, dat
de volgende ween zal worden voor
gesteld, het debat te verdagen tot na
ue behandeling van de beg. ooting en
inmiddels aan een oommi&rie op te
dragen, nog een poging aan te wen
den om een coniproniis-formule te
vinden, die waarschijnlijk zal neer
komen op oen verdubbeling van de
leergangen aan de Gentse lie univer
siteit, d.w.z. instelling van Vlaam-
sohe colleges naast ieder co Lege, dat
in de Fransche taal wordt gegeven.
In de Kamer werd de vervlaam-
aching van de Genteche universiteit
bestreden door den liberalen oud-mi
nister Hijtnans, wiens rede door de
Flaminganten herhaaldelijk met in
terrupties werd onderbroken, terwijl
de Waalsche socialisten en de libe
rale franskiljons den 6j>reker luide
toejuichten.
llijmans besta-eed de opvatting, ris
zou er geen Fransche cultuur in
Vlaanderen beetaan. -Vele vooraan
staande Vlamingen, zeide hii. spre
ken Fransch als zij commercieel e 01
intellectueele onderwerpen behande
len, zonder daarom het Vlaamsch,
dat zij thuis blijven spreken, te min
achten. De Vlaam-sdhe studenten zijn
beide talen machtig.
Men moet hen vrij laten, hun stu
die in het Fransch te voltooien als
zii dal verkiezen.
Van Cauwelaert: „Er is niemand,
die hun dat belet".
Hijmans; „Niet gii. maar gij wilt.
dat de Fransoh sprekende Vlamingen
naar Brussel of Luik zullen gaan.
Daardoor vervo'gde spreker-
wordt een toestond geschapen, die
noodzakelijk tot een scheiding van
Vlamingen en walen moet leiden.
Het is niet mogelijk zeide hij
dut de regeering zJoh neutraal houdt
in oen kwestie als deze, waarbij de
eenheid van het land op hel spel
staat. Wij kunnen niet dulden, dat
con zeer kleine meerderheid, van dc
Kamer door middel van een soort
coup de force ccn dergelijke wet zou
doorvoeren.
De Vlaamsche öOoiaJistische afge
vaardigde Katniel iluijsmans, die
vervolgens bet woord voerde, stelde
de vraag, wat llijmans c.s. denken
te doen als het voorstel tot vervlaam
sohing der Gentsch© hoogeschool
wordt aangenomen. „Gij kunt toch
moeilijk revolutie gaan maken om
eon mearderheidttboslisslng van de
Kamer al us spreker. Als het voor
stel wordt verworpen, zullen wij die
bei lifting eorbieaigen, maar zullen
het volgend jaar opnieuw de ver-
vlaamsching van Gent voorstellen.
Spreker bestreed vervolgens het
voorstel om over de kwestie door mïd
del van een volksstemming tc laten
beslissen, daar bei Ihwr tvn kwestie
betreu, uie volgens spreker alleen de
Vlaming-en aangaat en met de l\a-
ieiL
IVat de wetenschappelijke presta
ties van d<) Vlaamsche hoogcschool
beLrelt, behoeft men zich met bezorgd
te maken want, zooals Wallonië
Frankrijk tot wetenschappelijk ach
terland heeft, heeft Vlaanderen Ne
derland.
Een liberale afgevaardigde, die
naast Hijmans zat, riep; Tijdens
aen oorlog zeker ook!"
lllierop wendde Iluijsmans zich tot
den oud-minister van Buitenland-
sche Zaken en antwoordde:
Tijdens den oorlog zouden zekere
politici voorzichtiger hebben gedaan
als zij zich minder met de kwestie
van de Schelde en die van Zuid-Lim
burg hadden bemoeid'.
Vervolgens zeide Iluijsmans, dat de
vervlaamsching der Gentsche hooge-
sciiool niet anders is dan liet herstel
van een onrecht, dat 90 jaar heelt
voortbestaan. Het Vlaamsche volk
zeide spreker ziet maar écn oplos
sing, dat is, dat van de beide rijks
universiteiten dc eene Fransch is en
de andere Vlaamsch.
Voor een achteruitgang van de
Fransche cultuur in Vlaanderen, be
hoeft men niet te vroezen. Spreker is
bereid een amendement voor te stel
len, waarbij alle stuuenten van alle
Jioogescnoien in Beigie verplicht zul
len women, een zeker aantal lessen
in Fransohe letterkunde te volgen.
De Fransche cultuur hi Viaantreren
kien alleen tot baar reent komen, ais
zij is gebaseerd op een gezonde Vlaam
sche ontwikkeling.
Aan het slot van zijn rede, die door
de socialisten en katholieke Flaoiin-
kanten werd toegejuicht, zeide spre
ker nog;
Wij wallen de economisdhc en poli
tieke eenheid van België handhaven,
maar dat, kan alleen geschieden, als
aan beide rassen gelijke taalrechten
worden toegestaan. Ik vrees niet, dat
dn vier mClioen Vlamingen op het
oogenblik zullen pogen, de drie mil-
lioen Walen te ovexiheerscheii. Ais
men evenwel (het onrecht nog langer
laat voortduren, dan zou er vreos ik.
een tijd kunnen komen, dat het
Vlaamsche volk -- dan misschien 5
iriillioen nan de Walen eenzelfde
regiem zal opleggen als waaronder
het ze'.f 90 jaar lang heeft geleden.
SONNINO.
I nons vorig nummer meldden we
reeds, dat Sonnino overleden is.
Met baron Sidney Sonnino, wiens
dood tengevolge van een beroerte uit
Rome bericht wordt, is een der eigen
aardige figuren uit de politieke ge
schiedenis van den oorlogstijd, en de
periode van het tot standkomen der
vredesverdragen, heengegaan. Uit
Italiaanschen vader cn Engelscho moe
der in 1847 te l'isa geboren, kwam
hij in 1867 in dip.omatieken dienst,
werd in 1880 parlementslid, fungeer
de van 1893 tot 1894 als minister von
financiën, van 1894 tot 1896 als ïnims-
van ae schatkist en trad tweemaal,
lSuS en van 1909 tot 1910, als kabi
netsformateur en premier op.
In alle kabinetten, die Italië heeft
gehad tussebehn 1014 en Ituy, had
Sonnino de portefeuille van buiten-
landsche zaken. Als zoodanig was bij
een der pleitbezorgers van Italië'r
deelneming aan den oorlog aan de
zijde der geallieerden, liij was een
der krachtige tegenstanders van Gïo-
litti's „Deutschlreundliche" politiek
en streefde van het begin van zijn op
treden af naar afscheiding van Italië
uit den Driebond.
Na de beëindiging der vijandelijk
heden werd Sonnino benoemd tot 1 ta
li aansch gedelegeerde ter Vredescon
ferentie. Orlando was leider dier de-
Igatie. Het is bekend medn door
de belangwekkende artikelen die we in
het voorjaar '21 van de hand van
oud-Btaatssecretaris Robert Lansing
publiceerden boe de Italianen ter
vreedsconferentie geen vooraanstaan
de rol vervulden. Grooter.deels kwam
dat daaruit voort, dat cn Orlando cn
Honnino bij die gelegenheid meer het
nationaal belang op den voorgrond
stelden, dan in het kader der verdra-
5en paste. Beiden stamden uit een
iplomatenschool, die te zeer nationa
listisch was dan dat ze zich kon schik
ken naar de grootc beginselen die te
Versailles voor het eerst verkondigd
werden. Waarbij in aanmerking moet
worden genomen, dat in de dagen der
conferentie de gemoederen in Italië
juist krachtig door de natioualisti-
sche strooming waren bevangen, die
Sevoed was door de toen zoo branden-
e Fiume-kwe8tie, en die uit den vre
de wilde glaan wat er uit ze slaan was.
Door het drijven der Italiaansche de
legatie zijn zoo schrij't de Tele
graaf dan ook eenige dingen in het
verdrag opgenomen, die tot de meest
aanvechtbare dcclcn er van behooren-
lil 1919 demissionnoerde Sonnino,
en aanvaardde tevens bij de Kamer
verkiezingen, toen gehouden. geen
nieuwe canilidatuur. Binds 1920 waa
hij senator.
hlet- in dat nummer v^orawamen.
Daarom drukken wij deze laatste
berichten en verslagen nogmaals al.
Stadsnieuws
Door een vergissing van den druk^
ker is in een deel van onze vorige op
laag een verkeerde pagina opgeno
men, waardoor do abonnés die deze
exemplaren ontvingen eenige berich
ten dubbel konden lezen, terwijl bo
vendien eenige berichten er, verslagen
Ea Provincial Begrootiou-
Reeds thans is verschenen Let aiit-
woord van Godeputosrde Staten op
het afdeeliEcsversiag der Staten aan
gaande d»e Provinciale Begroot mg. J
God. Staten zoggen daarin dat zij
reeds aanstonds meeaten buiten be
schouwing te moeten loten tl hetgeen
vooruitloopon zijn zou op de behande
ling van het rapport der P. E. N.-1
commissie, dat 25 Octolb&r is ingeko
men cn thans toi perse ie, op dit rap
port kan een schriftelijk antwocrd van
Ged. Staten woiden tegemoet gezien
en het zou dns naar hun oordeel geen
doel treffen thans te treden in de uit
voerige opmerkingen, ede over het
P. E. N. in de afdeeimgen werden
gedaan.
Ten aanzien van de opmerking ge
daan ter zak© van de taak der provin
cie. oordeeien Ged. Staten, dat niet
moet worden gezocht naai nieuwe
banen, waarop de provinoie zich wel
licht zou kunnen gaan begeven zon
der in botsing te komen met de wette
lijke begrenzing barer taak. Onder de
tegenwoordige omstandigheden achten
Ged. Staten, ten aanzien van uitbrei
ding der provinciale bemoeiing een
behoedzaam standpunt ~'icht Ged'.
Staten meen en dat met de zorg voor
de gezondheid niet verder kan wor
den gegaan dan reeds geschiedt.
Wat aangaat den nood in écn tuin
bouw. waarvan Ged. Staten zich reeds
op de hoogte stelden, merken zii op,
dat het verechaffen van c real et aan
ïiiet kapitaalkraohUge tuinbouwers,
wellicht een noodmaatregel kan zijn,
die dë overweging waaid is. Zij mee-
■nen echter zich hierover niet met
stelligheid te kunnen uitlaten, zoolang
hen het advies van den Ked. Tuin
lbouwTaad niet heeft bereikt. Ten
aanzien van de aanbevolen bemidde
ling der provincie bii het tot elkaar
brengen van produoent en consument
met uiteoaake'ing van dfen tussohen-
handei. scharen Ged Staten zich aan
de zijde van hen, die in dit owsioht
in hoofdzaak van het particulier ini
tiatief praotifich resultaat verwoch-1
ten.
I Is hierbij steun van Overheidswe
ge noodig dan ligt het verlecnen daar-
|van h.i. op den 'weg der gemeenten,
'niet op dien der provincie 011 de ge
meentebesturen ziin beter den God'.
Staten in die gelegenheid in die rich
ting werkzaam te zijn. Vertrouwd'
mag worden, dat de gemeentebesturen
dit belang, respectievelijk dat van
een verbeterd marktwezen zuilen in
zien en hiertoe geen speciale aaneno-
ring van d© ziidte van Ged. Staten
zullen behoeven Aannemende, dat d©
>noo<l in^don tuinbouw voorzorg aal j
"viiïken te eischen zien Ged. Staten''
in, dat vooral snoedn- hulp zal ba
ten en houden zij het oog O" diit doe!
gericht. Of het zou bereikt worden
door de benoeming van een deskundi
ge commissie uit do Ged. Staten is
h-i. aan tw-ifel onderhevig.
Een regeling van het verkeer met
zware vrach'.automobielen op wegen is
aanstaande; zrj zal steunen op het in-
ternrovinciaal onderzoek, dat, naar als
bekend mag worden aangenomen, in
zake deze materie werd ingesteld. Ged.
Stalen ziin zich niet bewust liet verwijt
van sommige l.edcn te verdienen, datt
liet bü hun college aan voldoende lei-i
ding ontbreekt en dat zij tc veel aanj
ambtenaren overlaten. Veeleer mcenen.
zij dat de uitbreiding, die de provin-|
oale bemoeiing in den loop der jaren'
heeft gekregen en die bii stilzitten hutu
ccrzijds stellig niet door de ambtena.
ren had kunnen zijn bevorderd, getuige
nis aflegt van initiatief in den boezem
van hun college.
Ged. Staten kunnen niet ontkennen,;
dat sommige toegezegde Voorstellen
langer uitblijven dan had mogen wor
den verwacht, maar do reden van do
vertraging is de toeneming der werk
zaamheden, die in den laatstcn tijd za
ken van meer actueel belang naar voren
brachten. Ged. Staten streven naar een
meer economische inrichting van de
diensten en bedrijven. Zij mecncn ech
ter een bezuicigingscommissie of czn
ambtelijke bezuinigingsinspcctie, u;t
bezoldgde ambtenaren samengesteld, to
moeten ontraden. In den breedc verde
digen Ged. Staten hun fir.r.:;c:cel be
leid. Ged. Staten zijn bereid te ovcrwe-:
gen of in volgende jaren de Begro:-
:,ting kan worden aangeboden bij ge-(
IJeidebrief, waarin eln financieel over
zicht wordt gegeven.
Verder zetten Ged. Staten uiteen, day
de post jaarwedden provinciale griffie'
pu hooger dan vroeger is wegeus de:
.verhoogicg der salarissen tengevolge;
der invoering van het salarisreglement:
en van de vermeerdering van het aau-i
lal ambtenaren. Ged. Staten merken
jop, dat de ambtenaren in het algemeen,
'hun arbeid met lust en ijver hebben ver-'
jicht en zij oordeeien dat er dan ook'
geen aanleiding bestaat voor de vraag,
pf aan dc griffie wel lang genoeg en.
jrnet de noodige voortvarendheid woidt
gewerkt. Ged. Staten zijn bereid de'
vraag of het gewensclit is lot herrie»!
hing over te gaan van het reisbesluit inj
(overweging te nemen.
Dat het drukwerk, ODgcachl nog de!
kosten van provinciale bladen en ver-,
slag Statenvergaderingen, -onderhands,,
geheel of bijna geheel aan een Haar-
Jemschen drukker wordt opgedragen, is.
piet juist, al was tot dusvei de concur-,
pentie gering. Ged. Staten zijn echter
reeds bezig met het treffen eener hieu-.
wc regeling hierbij moet echter in bet>
oog worden gehouden, dat de aard van!
het drukwerk, dat ten behoeve van do
provincie moet worden gedeverd, her-:
haalde wisseling van leverancier onge-j
wenscht maakt. Van Ged. Staten iz
geen voorstel tc verwachten om terug
te komen op het verieenen van bij-,
dragen aan openbare leeszalen. Tot een;
voorstel tot intrekking van de aan do'
.Volksuniversiteiten jveleendc provm- j
ciale bijdragen zien Ged. Staten ge inj
aanleiding.
Tenslotte ontleenen wij" aan het ant
woord nog het volgende ten uaitzlen
van de nieuwe shris te IJ mui-Jen
Ged. Staten zijn in beginsel niet on-J
gone Led met de Restoring in overleg
te treden omtrent den verderen
voortgang van den bouw dezer eluls.
Intusschen ia hel niet juist, dat voor
het geval het op de Staatsbegrootlng
voor 1923 uitgetrokken bedrag niet
mooht worden verhoo"ook het ov>
de provinciale hegrooüng voor dal
jaar geraamde bedrag verminderd
zat kunnen worden. Laatstgenoemde
som, groot f 137.900, is immere ge
baaeord od de oom, welke bii de
Stoatobegrooting voor 1922 boseMk-
b.uu' is gesteld, daar de hijdtago der
BrdvincT-ë fü?t ha hP-ïh"n yan -M ,r
waarin de werken worden uitgevoerd,
wordt uitbetaald.
Bon cventueele vermindering dor
van rijkswege besohikbaai gestelde
sommen voo rhet jaar 1923 is dus
eemt voor de provinciale begroot mg
voor 1924 van invloed.
eet haarlbmscs kinderkoor.
Het Haarlemsen Kiailcrkoor ouJer li-
sectie van üca heor Dankdzuaii gooit
jMaandag 27 dezer een uitvoering in ëe
Gemeentelijse Concertzaal. Behalve mooie
kinderliedjes worden o.a. uitgevoerd: Dc
schoonste Feestdag, van Catb. van lïen-
nes en Do Wilgen, van Cornells Dopper.
Als soliste treedt Moj. Botty Dijkstra op,
terwijl de begeleiding iu de bokwamo
handen van den boer J. ,W. Ruinen be-
RIJWIELDIEF.
Door de recherche ia aangehouden
de 24-jarige A. W.. c-lectricien te
Haarlem, die ten nadeele van den
rijwielhandelaar K., c.-eneena tê
Haarlem, een rijwiel heeft verduis-1
terd. Toen W. het rijwiel gehumd
jhad. beleende hii hel dadelijk in do 1
Stads Bank van Lconing.
KBIHCEMKS LYCBTJM.
(Men eekrijft ons:
Woensdagmiddag zong voor ouders en;
'leerlingen van het Kecnemer Lyceum,
tevens voor oen aantal gasten van de
Rijks H. 33. S. ta Velscn, Mevr. Frédy Fi
berGronenran, een aantal liederen, zich
zelf begeleidende mot do luit. Mevr. Fa-
bor, die o.a. ia Zwitserland herhaaldelijk
in seholcn is opgetreden en onlangs ook
in Arnhem een school-matinée gaf, slaag-
,do or volkoweib in na '*n duideljjko e»
leerzame inleiding do toe^.'Mdera te tref
fen door haar govocligen zang en bYelei-
ding. Door haar gemakkelijk optreden
had zjj spoedig het gowenschte contact.
■De keuze der liederen viel ook uit or.de*
wijskundig oogpunt to loven; na e?u Get*
zenlied ter inleiding zong mevr. Fabel
verschillendo wereldlyko cn geestelijk»
Middeleeuwsehe liederen (o.a.: Het wa
ren twee conineskinderen, Heer Jezus j
heeft eeu hotken). Ovcnuigend toonde
zjj hoe moderne kinderliederen ook met
'luitbegeleiding tot huu zocht komen. (On-
der moeders paraplu c. a.) In do keuzo
van buiteulaud8cke liederen was de zan
geres zeer gelukkig. Het weemoedige Old
Folks at homo werd gevolgd door een;
hartstochtelijk Italiaunscli volksliedje;
een gracieus liedje van Dalcroso ging
voorat' aan een edel ou diepgevoeld min
nelied van Walther von der Vogelweide,
waarvan Mevr. Faber de tekst op de
V.'artburg bjj Eisenach heeft öpgeteekend.
Mogen vele scholeu het goede voorbeeld
door Arnhem en Bloemeiidaal gegeven
volgen en huu leerlingen laten genieten
van don alonden luitz&ng.
PERSONALIA.
Voor het examen vrije- cn orde-
Oëfenktgen zijn geslaagd d'e dames
11. J, van hhkert en N. de Jong bei
den to Haar lom.
Aan de vceartsenijkundigo hoo-
geschool te Utrecht is bevorderd tot
doctor in de veeartsenijkunde de beer;
C. Brands, geboren le Haarlemmer-1
moer, op proefschrift: geschiedenis'
der nmanblindheid met een critischej
beschouwing omtrent dc onderken-i
ning dezer oogziekte.
bazar,
Men schrijft one;
Hert bestuur der vereeniging voor
Kinderbewaarplaaalsen te Haarlem
noodigt U dringend uit tot eon be
zoek. aan den Bazar, op Maandag 27,
Dinsdag 2S en \V0ensd3g 29 Decem
ber a.s. in de bovenzalen van -„Do
Kroon" te houden, ten bate van heft
tekort op de exploitatie der kin-
derbcwaffrplaats aan de A6ters>'raat
alhier.
Jong en oud hebben weken gear
beid om een sclioone verzameling
van verkoopbai'e voorwerpen, waar
van de prijzen onder ieders bereik,
bijeen te brengen. Met 't oog op het1
St. Nicolaasfeest kan een ieder van
zijn gading vinden. Komt dus allen
Dj', ons toont uwe belangstelling,
koopt 't zij veel, 't zij weinig, al naar
uw finantieele draagkracht, doch
bebt de overtuiging, dat ook het
minste, dat gij besteedt, wordt aangc
wend tot een good doel in het belang
van bet Haarlerosche kind.
ehalve dat gij kunt koopen, is het
navolgende programma vastgesteld;
Maandag opening van den hazar
om 21/2 uur. Maandagavond zang
van mevrouw Tijasons, orkestvcrec-
niging „Haarlem", Tiny Lours viool,
enz. Dinsdagavond causerie over de
kinderbewaarpla;*^3, declamatie ine].
H .de Kruyff en zang van wei. Betty
Dijkstra. "Woensdagmiddag Chinee-
scbe schim voor kinderen.
?3sr sen mittemliter
liielstui.
^Yriidag. stondieu een tweetal
werRloozen terecut wegens diefstal
van een paai' zakKeu antixraciet. De
zaak liad zich als volgt toegedragen.
Bekl. waren in de maand October
aan hat goederenstation aan de V\ es-
torgraent geweest juist toen daar ko
len weroen gelost. Met een koetsier
van de firma Van W. maakten zij
leen praatje.
Zij klaagden hem (hun nood en zei
den, dat zij geen werk, geen vuur en
geen eten hadden. Do koetsier ant
woordde. Ik zal wel doen alsof ik
.niets zie; daarmede bekl. een wenk
gevende, wat zij hadden te doen.
En de beklaagden die dachten aan
het spreekwoord: eon goed verstaan-,
der heeft maar een Jialf woord 1100-1
dig, sloegen huu slag on namen de
anthraciet weg.
De zakken anthraciet worden dovr,
hen voor f 6 verkochL Naaat bekend
was geworden aan welk feit bekl.:
zich hadden schuldig gemaakt, ga
ven zij aan d© firma van W. het geld
dat zij voor de antiirpciet hadden,
ontvangen.
Bekl. staan overigenis niet ongun-l
stig bekend. Het O. M. requiroerde)
tegen leder van hen 14 maanden ge-;
vangoniestraf. 13e politierechter ver-
•oovdeeJe ieder der bekl. tot 1 maand j
voorwaardelijke gevangenisstraf.
De koelsier had zich daarna we
gens medeplichtigheid le vorantwoor-
den. Dezen bekl. werd 8 dagen gevan
genisstraf opgelegd.
Oneerlijkheid.
Een jongen van 18 jaar was in dienst
bij een bierhandelaar wiens volle ver
trouwen hij genoot. Zijn taak bestond
in bet opnemen van en het uitvoeren
(M .bestellingen pan afnemers dei.
EchCér... in hem gesteld vo^J
trouwen heëfc bij schamieiij& be
schaamd. De jongeu nam vaten bier)
uit de zaak van zijn patroon, leverde
die af, schreef dan quitanties die doorj
hem v.erden onderteekend en inde het
geld. Zijn patroon had daardoor heol'
wat schadu geleden.
Het O. H. requireerde wegens ver-,
duistcring en valsehhoid in gerchrif'
te 4 maanden govangensstraf. De,
politierechter legde den jeugdigen'
bekl. 2 maanden op.
Verduistering,
P. N. A. v. d. W. had zich wegens
verduistering te verantwoorden-
Bekl. cue reiziger was in dionstt
bij de firma A. O. en die monsters)
ondoj. zijn berusting bad, had een ge-,
deelt© van die monsters verkocht en)
een ander deel er van als borg voor'
huurschuld afgestaan.
Bij de behandeling van de zaak'
blees, dat bekl. zich reeds eerder aan
een dergelijk feit had schuldig ge-;
maakt. De rechtbank te Roermond
had hem daarvoor tot 8 maanden voor
waardelijke gevangenisstraf veroor-
deeld.
Nu de daarbij gestelde proeftijd
om was, had bekl. het thans ten las
te gelegde misdrijf gepleegd. 1
Conform den eisen van het O. M.,'
werd bekl. tot 14 dagen gevangenis-1
straf veroordeeld.
Treurig, j
De zaak van de dicr.il 1*-die la'
haar dienstbetrekking g«Vd en «-.ede-
•ren had weggenomen, on dat Lad ge-,
geven aan hear aanstaande, met wkm
zij ïu het huwelijk hoopte te treden,
yverd heden verdfer Behandeld.
Volgens het rapport van een der
leden van den redaeoeoi ingrraad si-ast
5>ald. zieer onaunsiig hakend, als leu-1
genachtig en brutaal. Ze is thans in)
een goed gezin geplaalsd.
Het O. U. meende in döze zaak. do,
ernst V2n het misdrijf in aanmer
king nemende. 1 maand gevangenis
straf te moeten eischen.
De politierechter had medelijden
mat het droevig lot van de bekl. en
(veroordeeld r haar tot 2 maanden,
'voorwaardelijke gevangen i-ri ra f met
•een prasftiid van 2 jaar en onder
voorwaar de dat bekl. zlcli zal stellen
onder de leiding van de directrice van
het Doorgangshuis.
NIBUWK ZAAK. In het x
Zijlstraat 69, waar vroeger NamuneV
boekhandel gevestigd was. opent dc:
heer I. de Voe Zaterdag ecu leder
handel. Daarvoor heef', hii den win-i
tel doen vergiooten. door een gedeelte
van het daarachter gelegen vertrek eri
bii te voegen, waardoor eeu flinke
zaak verkregen is. Het ziet er van
binnen noties uit: de wanden eoi toon-
banken zijn licht griis geverfd en er.
is een granieten vloer aangebracht.
Er zijn twee flinke winkelkasten, do-,
eene toastemd voor echoenmoker?.-
foumituien en de andore voor sport
artikelen op elk gebied. De arliko'cn 1
üin noties en oordeelkundig gera'.VT
schikt. Eenige mooie electri*chc lem-;
pen zullen voor de verlichting zor-
gen.
GEMEENTEBEGROOTING
Als men met de memorie van snt-
woord op tijd gereed komt. zal de ge
meen tri - -r~rtlia<* op 33 en zoo nood tg I
Si» 14 Decom^r..behandeld wprd©"
5 TE MEDEMBLIK.
i: Hij Kon besluit van IS dézer is wc-
geus opheffing van ï»et Rijkskrank-
Umnigengesticiu le Mcdemblik, inch
(ingang van 1 Januari a.6., 'eervol
iVcr eend au« de hieronder
genoemde ambtenaen van uat go-
•Ucht, iéder Uit «ie betrekking, lui
jn vermeld: J. G. Diksuoorn
gyneesueor-directeuf, onder dankbe'
tiugtng voor ae ais zooaanig door
hem bewezen diensten; u. a. de Jont'
boekhouder; A. Dijkstra, «tijdelijk m i'
eirinist-electrotcchniciis, p. van den-
ioseii, machinist.
Zoo ais wij onaer Stadsnieuws m«ld
•en, zal het gesticht door de Provin-
.le gehouden worden om te dienen i
is Provinciaal zieitenliuis.
HET KAMERLID A- B. Ml*
GHIELSEN.
Dc R K. Kiesvercenighag te Hoorn
heeft dc navolgende motie aangeno
De U.K. Kiesverecniging te Hoorn,
in vergadering bijeen, betreurt ter
zeerste, dat de heer A. B. Michiol-
sen bij de aanvaardiug van het lid
maatschap der Tweede Kamer zijn
ambt als vorozitter van den Raad'
vau Arbeid te Haarlem niet heeft
neergelegd, besluit deze motie den
heer Miebielsen toe te zenrlnn en tc
publiceeren in de pers.
Gomengd Nieuws
HET PROCES TECEN DE OUD
MINISTERS IN GRIEKENLAND.
D© oud-minister van buitenland-
sche zaken Baltazzi verklaarde, au'
hij zich niet wilde bedienen van l.o
paalde diplomatieke documenten. De
beklaagde behandelde de quaeatics
vtui Noord-Epirus. het recht van on
derzoek (van schepen- en de voorl>o
retding der operaties togen Konstan-
tinopel.
Stratos, de oud-minister van bin-
nenlandsche zaken, sprak vervol
gen» over het plebisciet van 1920 en
over de nota's dei' mogendheden no
pens doze zaak. Hij was van live
ning, dat dc onderlèi kening van Ita
lië op deze nota's de waarde er von
niet verhoogde, daar Italië die nooit
gebruik hoeft gemaakt van ziji:
recht van gin ;>ndeerend«: mogend
heid.
Voorts was bel Engelsche stand
punt niet duidelijk aangegeven. Be
klaagde verwees verder naar liet me.
morondinn van lord Cnvzon, waarin
politiek© waarborgen werden ge
vraagd voor den terugkeer des ko
ning# en herinnerde aan rle pree©-
denten van Ferdinand van Bulgarije
en Peter va nSorvie. welke ltintrt.
bondgenoot was geworden van do mo
gendhocLn, die hom v roeger nie' had
den willen erkennen.
ENGELAND EN AMERIKA.
Stanley Baldwin, de kanselier van
do Britsche schatkist, zal direct na
Kerstmis nsar Amerika vertrekken
voor het houden van een conference
'-©treffende het fundeeren vau d«
Brittche schuld.
