OM ONS HEEN
Rubriek van den Arbeid.
HAARLEM'S DAGBLAD
DINSDAS 28 NOVEMBER 19(2 TWEEDE BLAD
No. 3115
De taak van de Provinciale Staten.
VERWENDE POLDERS NOORDHOLLAND GEEN NATUURLIJK
GEHEEL PECEMISME PECEMITIS MILLIOENEN VOOR DE WA»
TERLEIDING DE FINANCIEELS TOESTAND ZOU.. INDIEN.
T PLAATS DER PROVINOIE VLUCGER AFWERKEN.
Na een lange periode van rustige i zen van belastingheffing...." Ie het
administratie en een zeer begrensd al zoover gekomen, dat dit als een
initiatief hebben de Staten van Noord- wonder wordt beschouwd! Wat is van
bolland zich met beangstigenden ijver j deze „vele leden" ten opzichte van de
in de eigen ondernemingen geetort. finanrieele toekomst der provincie te
Eerst in de electriciteitsvoorziening, verwachten 1 Als het waterleidingbe-
jooals dat met een leelijk woord ge- drijf van zoo groote beteekenis is, dat
noeraj wordt. Het was in oorlogstijd er verlies op mag worden geleden,
en het ontbrak aan licht en natuurlijkwaarom dan ook niet op alle andere
ook aan drijfkracht: Noordholland dingen, die de provincie onderneemt
moest geëlectrificeerd worden, was de en nog zal ondernemen; zij hebben
leus. Men weet met welk financieelimmers alle hun nut voor het publiek,
resultaat: miliioenen te kort, een reeks Wij denken daarbij onwillekeurig aan
contracten met gemeenten, die
voudig niet kunnen worden uitge
voerd en nieuwe tekorten, al zijn ze
dan ook minder gTOot, in de toekomst.
En waarvoor eigenlijk? Waren de
b'oordhollandsche dorpelingen inder
daad zoo begaan om electrisch licht?
Konden zij het niet nog wat langer
stellen met hun petroleumlampje?
Men gaat in de polders vroeg naar
bed en is er niet verwend. Was er
niet verwend, zullen we liever zeggen.
Nu kan men beweren, dat er gebrek
aan olie was zeker, maar er was
ook gebrek aan kolen. En bij de stich
ting van het electrisch bedrijf is totaal
voorbij gezien, dat zoo er verliezen
ontstonden, die gedelgd zouden moe
ten worden door ingezetenen van de
provincie, welke van de heele onder
neming nooit het minste voordeel zou
den trekken. Jk weet wel, dat dit niet
al te ver moet worden doorgetrokken,
omdat wij in een normale gemeen
schap vaak voor elkaar betalen: in een
gemeente komt dat herhaaldelijk
voor. Maar dat is heel iets anders,
ïu een provincie, waarin geheel e
groepen personen gebrandschat
worden ten pieziere van lieden, met
wie zij zich met een geheel gevoelen.
.lat wij gezamenlijk Nederlanders
lijn, kunnen wij allen gevoelen: wij
vormen dus gezamenlijk hel Rijk. Dat
er een band bestaat tu&schen ingezete
nen van een zelfde gemeente begrijpt
iedereen. Maar de provincie is een
fantastisch, min of meer toevallig ge
heel, waarvan die inwoners weinig of
geen contact met elkaar hebben. Wat
de rijmpjes in de school van Meester
Pennewip, waarin beurtelings van het
wandelen, het roeien, het breien, het
naaien, het stoppen en duizend ande
re dingen werd gezegd, dat zij een
nuttige 2aak waren en het mensch-
dom veel vermaak gaven.
Sommige leden prezen Ged. Staten
voor him goed beheer. „Had men niet
het P. E. N. m e t z ij n v e r I e d e n
en uit dien hoofde nog nieuwe tekor
ten te wachten, dan zou de financiee-
le toestand der gemeente, die nu nog
ve.el zorg vraagt, zeer bevredigend
zijn." Precies alè de huisvader, die
zei: „als ik alleen maar ontvangen
en nooit uitgegeven had, dan zou ik
een rijk man zijn!" Bovenstaande be-
Bebouwing werd door andere leden
toegegeven, maar tevens werd hierbij
de klemtoon gelegd op het voorwaar
delijke dezer stelling en op het onbe
twistbare feit, dat de gestelde voor
waarde niet vervuld ie, omdat men wèl
heeft het P. E. N. en wèl het verleden
daarvan
Als de namen van deze sprekers
vermeld werden, zou ik uit beleefdheid
niet graag zeggen, wat hot publiek
van zulke discussies denkt; nu de na
men evenwel verzwegen worden, mag
ik wel verzekeren, dai in alle moge
lijke provinciën zoo'n gedachtenwisse-
ling „klets" wordt geheeten.
In het algemeen is de opmerking
op haar plaats, dat tusschen het Rijk
en de gemeenten geen plaats is voor
do provincie, liet geen Ged. Staten zelf
op blz. 3 van hun antwoord zeggen
hebben de Amsterdamsohe stedelingen OVer de zorg voor de gezondheid. Laat
ma leen met de veeboeren in de de provincie zich daar dan ook niet
tueschen dringen. De levering
Beemstri- en de bouwboeren in <ie
Haarlemmermoer met de visschers van
IJmuiden? Wat is het verband tus-
6fhen de industrie van de Zaanstreek
en de groenteteelt tusschen Hoorn en
Meuemblik? Het zijn allemaal afzon
derlijke groepen, afzonderlijke belan
gen. Mogelijk is p,r saainhoorigheid
tusschen de bewoners van de provincie
Groningen- of Drente of friesland,
maar van provinciale eenheid is in
Moordhol land volstrekt, geen sprake.
Hier had het bestuur zijn lust tot ini
tiatief moeten betoomen.
lie" bedenkelijke van opeenstapeling
van functies komt hier wel heel duide
lijk uit. Men ziet iu de vergaderzalen
van onze openbare besturen voortdu
ren..', dezelfde gezichten. Daar iemand
lid kan zijn van den gemeenteraad,
wethouder zelfs en meteen lid van de
Tweede Kamer en van de Provinciale
Staten, ziet hij maar zelden in, waar
om hij dat ook niet worden of zijn
zou; net moet voor deze heeren vaak
moeilijk zijn, zich voor te stellen, waar
ze nu eigenbjk zitten en in ieder geval
brengt de veelzijdigheid licht mee,
dat zij roeping en werkwijze van het
ceiic college, bijna onbewust over
brengen naar het andeie. Hoe konden
d.n driekwart honderd Raadsleden,
(veehouders, Kamerleden zichzelf be
letten om ook in de provinciale zit
tingzaal aan het regeeren te gaan?
Wij zullen het moeten betalen. Niet
nu alleen, maar ook in de toekomst.
liet clectricileitsbedrijf kost ons
Bchuiten met geld, ook aan ons stede
lingen, die er niéts mee te maken
hebben. Behalve dat Haarlemmers en
Amsterdammers,ook nog gehukt gaan
onder Pegomismc, de ziekte der
centralisatie, waartegen nota bene
vroeger ernstig gewaarschuwd is, om-
da'. ©én catastrophe de helft van de#
levering verlammen kan, in geval van
oorlog bijvoorbeeld één enkele bom op
een centrale te Amsterdam. Men
namelijk een tijdlang gebukt gegaan
onder de dwangvoorstelling van allee
in een hand: je drukt op één knopje in
Utrecht en van Temeuzen tot Roode-
8Cuool, van Huisduinen tot Vaals gaan
alle clcctrischc lichten op. Sedert dien
is de meerderheid, geloof ik, al weer
voor kleinere centrales, maar inmid
dels lijden we in de provincie Noord-
holland aan Pcgemitis.
Eu hoe zal het met het waterleiding
bedrijf gaan? Met zekere berusting
zeggen dc- vele leden van de Staten
hun beschouwing over dit bedrijf:
v,y<:or hot P. W. N. zullen uit de pro
vinciale kas in de toekomst nog ver
scheidene miliioenen worden ge
vraagd". Voor de installatie, als kapi
taal i Of tot dekking van nadeelige
zaldi? Het verslag iaat er zich niet
over uit, maar wie pag. 9 leest, is er
'och niet genist op. „Zeer vele leden
\ereenigen zich in het algemeen met
ie stelling, dat ook overheidsbedrijven
een dekkendo rekening moeten ople
veren. Velen wenschten echter een uit
zondering te maken voor het waterlei
dingbedrijf, dat voor de openbare ge
zondheid van zoo groote beteekenis is
«n daarom uit de openbare kas wel
wat mag kosten". We zien het: bi;
voorbaat vinden deze ondernemers het
»o erg niet, als hun bedrijf ons
geld kost. Mag na zulke opmerkingen
niet van gebrek aan zakenkennis, ja
van luchthartigheid gesproken wor
den in verband vooral met wat vele
leden (misschien dzelfde) over den fi-
nun ci oei en toestand der provincie heb
ben gezegd. „Vele leden achten den
ilnancijplen toestand der provincie in
het algemeen gunstig. De provincie
blijft ver beneden de wettelijke gren-'
electriciteit had zij behooren over te
laten aan de gemeenten. Dan had be-
taald wie het totstand bracht in-
d i o n er iets te betalen ware ge
weest! En de levering van water had
zij moeten overlaten aan het Rijk.
juist omdat dio van belang'voor de
gezondheid is. Of eindigt dat belang
bij N'oord'liol lands zuidgrens? Een
staaltje van de malligheden waartoe
men komt, door het initiatief van de
provincie op den voorgrond te schui
ven, vinden we in de verordening van
de provincie Noordholland oj» behoud,
van natuurschoon. Leelijke reclames
WOFden in deze provincie wel. in an-'
dere provinciën niet geweerd. Had
het R ij k dcor een algemeene ver
ordening daan-oor niet moeten zor
gen?
Natuurlijk wil iedereen graag goede
dingen bevorderen en er ook wel voor
betalen. Maar het provinciaal bestuur
moet liever niet teveel initiatief ne
men.
Mr. L. de llartog zegt in zijn be
kend boekje „de Gronden der Staats-
provinclale- en gemeente-inrichting
van Nederland over de provincie on
der anderen het volgende: Uitdrukke
lijk is aan het Provinciaal bestuur op
gedragen de uitvoering van wetten en
algemeene maatregelen van bestuur
de volgende aangelegenheden"
(volgt de opsomming). Voorts oefenen
zij het toezicht uit over alle wegen,
waterwerken enz. Belangen, uitslui
tend aan een provincie eigen en aan
gelegenheden, die in elke provincie
naar bijzondere omstandigheden gere
geld moeten worden, behooren tot de
uitsluitende bevoegdheid van het Pro
vinciaal bestuur.
Deze aanhalingen bewijzen, dat ook
deze schrijver aan een pro vinciaal be
stuur, dat électrischen stroom en wa
ter gaat leveren, nooit gedacht heeft.
Het is er niet op ingericht en ver
tegenwoordigt geen natuurlijk geheel.
Weliswaar zal dan de beteekenis van
het provinciaal bestuur verminderen,
maar het behoudt nog altijd de con-
trölo op de gemeentebesturen, water
schappen en wegen, benevens het
recht tot het rondstrooien van som
tijds milde subsidies aan nuttig© in
stellingen, benevens andere zaken van
onmiskenbare waarde. Waarom zou
dan het provinciaal bestuur zich op
blazen tot koopman in allerlei ande
re dingen nog, dan in ©lectrischen
stroom en in water?
Het is tooll niet noodig, dat ieder
openbaar bestuur gaat zwellen. Men
kan beknopt en toch nuttig wezen.
Misschien komt dan wat meer spoed
sommige verrichtingen van Ged.
Staten; wel achten zij een gedeelte
van hun zorgen „onttrokken aan de
beoordeeling der Staten", hetgeen in
goed Nederlandsch overgebracht wil
zeggen: ,,'t gaat jullie niet an", maai
er wordt in de gemeentebesturen wel
over trage afwerking geklaagd.
Aan die ambtenaren kan dat niet
liggen, daar zij blijkbaar zeer intens,
gespannen en ingespannen werken;
immers, do arbeidstijd voor al het ad
ministratief personeel is zeven en een
half uur per dag en vier uur op den
Zaterdag, samen een en veertig en een
half uur. Belangliebbenden verzoeken
die zeven en oen half te verminderen
tot 7, te zamen dus 39 uur por week.
Het is weinig, maar er zal dan ook
wel heel snel en veel in die uren ge
werkt worden om zoo te zeggen
twee uiur in een uur!
J, fi. R.
Van hier en daar.
HET OONFLICT IN DE TEXTIEL
INDUSTRIE.
Hei einde nabij?
In den gemeenteraad van Borne
zou Vrijdag besproken worden de uit-
al uiting in de textielindustrie en even
tueele steun aan de uitgestotenen.
Het „Twentscii Zondagsblad" vertelt
van deze vergadering het volgende:
„Nadat de raad circa een uur in
geheime zitting geweest was en een
van de wethouders de vergadering
gedurende geruimen tijd verlaten
had, werd bij diens terugkeer beslo
ten do behandeling dezer zaak uit te
stellen voor onbepaalden tijd.
Omtrent de beteeaenis van dezen
gang van zaken tasten wij in bet
duister. Volkomen betrouwbare inlich
tingen kon men ons niet verschaffen.
Wel werd veronderstelling gemaakt
dat weth. IJzereef gedurende zijn
afwezigheid in den raad eeu oonferen
tie ten kantore der finna Spanjaard
gehad heeft en dat het uitstel ato re
sultaat daarvan beschouwd worden
moet.
Daarin zou dan opgesloten liggen,
dat spoedig een wijziging in de hou
ding der leden van de Twenlsch Gel-
dorsclie fabrikantenvereeniging ver
wacht worden moet, in dien zin, dat
het ultsluitingsbesluit binnen enkele
dagen herzien zal worden.
Een ander© veronderstelling is, dat
de firma Spanjaard beschikt over in
lichtingen uit Hengelo, die er oj> wij
zen, dat de ongeorganiseerde wilde-
stakers van de Ilengelosclie kantfa-
briek spoedig het werk zullen her
vatten".
Ook het Twentsoh dagblad „Tuban-
tia" verneemt, dat de conferentie die
«en der wethouders had met de fir
ma Spanjaard de oorzaak ls, dut de
raad in geheime zitting besloot een
afwachtende houding aan te nemen.
UIT HET MIJNBEDRIJF.
Do correspondent van de Telegraaf
te Heerlen meldt;
Do directies der Staats- en particu
liere mijnen in Limburg hebben ziah
mot een schrijven tot die contactcom
missie voor de mijnindustrie gewend,
waarin zij, naai' aanleiding van de
dcsLetreliende klachten vun den R.-
K. Werkliedcnbond, uen R.-K. Bouw-
vakarbeidersbonu en den Christelij-
ken Mijnwerkersbond, o.m. mcedee-
lende. üat huns inziens in het mijn
bedrijf geen werkloosheid heerscht.
(tovallen van individueele werk
loosheid in het mijnbedrijf blijken
veelal bij onderzoek personen to be
treffen, die reeds vroeger bij de Lim-
burgsche mijnen werkzaam geweest
zijn, doch te wier opzichte zulke er
varingen zijn opgedaan, dat op hun
ne diensten geen prijs meer wordt
gesteld of wel personen, die, wat hun
leeftijd betreft, niet meer voor plaat
sing in aanmerking komen.
In andere gevallen zal zoo mogelijk
tot tewerkstelling van betrokkenen
worden overgegaan.
Voorts hebben de directies beslo
ten aan het verzoek d'er organisation
to voldoen, wat betreft het verhoo-
gen van den aanine-iningsleeflijd voor
sleepers. De mijnen, welke bii de aan
neming van slcopers de leeftijdsgrens
van 25 jaar in acht genomen hebben,
zijn bereid deze tot dertig jaar to ver-
hoocren. Kans op bevordering tot hou
wer van personen, die eerst boven
den 25-jarigen leeftijd in het mijnbe
drijf worden ogenomen, zal echter
uit den aard der zaak zeer gering
blijven.
Voorts verklaarden de directies in
clrit schrijven, dat vreemdo arbeiders
a'leen in dienst worden genomen,
wanneer geen geschikte inheemsche
nTbeiders zioh nimmeldien,
UIT HET BAKKERSBEUKIJF.
lu de te Amsterdam gehouden ver-
godcriiig van oen noiiuai-aa^ van den
.-iigtiu. Aeucri. Boud van aiüeiders-
ïU-i>> m net oukxéisoednjl znu do op
zegging door uê werkgeveisoigunisa-
iiet> van ae collectieve urbeiasover-
eeukomst in hot UaKKersbearijl en dc
door iiaar kenbaar gemaakte plan
nen tot wijziging van deze overeen
komst onder uo uogen gezien.
men stelde zich algemeen op het
standpunt, dut ae uitgebroken
concurrentiestrijd in Arnstemam geen
aanleiding mocni zijn tot het slechter
maken van de arbeidsvoorwaarden
van de bakkers en de broodbezorgers.
Do ergauermg hield zich ervan over
tuigd, dat de huidige concurrentie
strijd van voorbijgaanden aard zal
zijn, en dat binnen niet al te langen
tijd de werkgevers weer tot elkaar
zullen komen.
Voor het aanvaarden van loonsver
laging werd geen enkele grond aan
wezig geacht. De vergadering sprak
als haar mecning uit, dat eerst op
een'.ge zeei cordinale punter, bekend
moet zijn, wat dc werkgevers te dien
opzichte willen, alvorens kan worden
vastgesteld, of voor het aangaan
eene nieuwe overeenkomst onderhan
delingen vruchtbaar kunnen zijn. Be
sloten is, aan de werkgeversorganisa
ties in dien geest een nadere schrif
telijk© uiteenzetting te verzoeken.
GEEN STEUN AAN UIT-
CESLOTENEN.
De burgemeester van Winterswijk
heeft gebruik gemaakt van Art» 70,
sub. 2 der Gemeentewet, inzake het
de vorige week genomen besluit van
den gemeenteraad wat betreft het
9leunen uil de gemeentekas van fa
brieksarbeiders. Dat besluit als zijn
de in striid met het algemeen belang
wordt niet uitgevoerd.
Aan den Raad en aan Gedeputeer
de Staten is hiervan bericht gezon
den.
TOENEMENDE WERKLOOSHEID.
Door de Ahnelooche ververij en che
mische wasscherij voorheen Gebr.
Palthe is, zoo meldt Het Volk, tegen
Woensdag 29 November aan de ge
huwde vrouwen, ongeveer 100 in
tal, wegens «lapte, tijdelijk het werk
opgezegd. De vrouwen ontvangen van
de firma 25 van hun loon als steun,
benevens 10 ct. per week voor elk jaar
dat zij bij de firma hebben gewerkt.
UIT HET DRUKKERSBEDRIJF.
In een zeer druk bezochte buiten
gewone ver adering van de afdeeling
Rotterdam van den Ai gem. Nederl.
Typografenbond, zijn de voorstellen
voor een nieuwe collectieve arbeids
overeenkomst voor 1923 met algemee
ne stemmen verworpen.
Uit de Here
Onder dit opschrift schrijft Het
Volk:
De Minister van Marine aoht het
noodig, dat met vertegenwoordigers
der organisaties van overheidsper
soneel besprekingen worden gehou
den over het nemen van maatrege
len voor afvjoeiing van personeel.
Hij neemt daarbij echter het stand
punt in, dat die besprekingen niet
moeten worden gevoerd met hoofdbe
stuurders, maai- uitsluitend met af-
deelingisbestuurders. Wel liet hij bet
hoofdbetuur" weten, dat hij er géén
bezwaar tegen heeft, indien een ver
tegenwoordiger als toehoordei- do be
raadslagingen bijwoont Het hoofd
bestuur wordt dus volkomen gene
geerd. Zij mogen er wel bijzitten,
mits zij vtidei bii de besprekingen
hun mond houden.
Geen hoofdbestuurder, die zich zelf
respecteert, zal in zulke omstandig
heden een conferentie willen bijwo
nen. Het hoofdbestuur van den mo
dernen Bond van Overheidspersoneel
heeft zicih dan ook met een uitvoerig
schrijven tot den Minister van Ma
rine gewend, waarin wordt uitge
sproken, dat men met groote teleur
stelling en met niet geringe verwon
dering kennis genomen heeft van het
sciuijicn van den minister, waarbij
dit werd medegedeeld.
Het is een onduldbaar standpunt,
dsii ten deze door den Minister van
Marine wordt ingenomen en dat bo
vendien in strijd is met het door den
Minister van Justitie, uitgebracht
rapport ovei het Georganiseerd Over
leg, waaraan de Minister van Marine
zich blijkbaar niets gelegen laat lig
gen.
Trouwens, geen particulier werkge
ver zou het in dezen tijd meer m zijn
hoofd halen om over arbeidsvoor
waarden te confereeren met zijn per-
eoneel en daarbij de hoofdbesturen
dei- betrokken organisaties uit te slul-
Stadsnieuws
Ultp&li
OOMOEDIA MEI' „DICKY".
Morgenavond geeft Comoedia in den
Stadsschouwburg alhier haar 32ste voor-
itelhng an hec met zeer veel succes in
Amsterdam vertoonde bljjspel „Dioky"
van Anuout, Gerbidoa en Manoussi.
Modespelenden zjjn: Const, van Kerck-
hoven Jr., in de titelrol, Mien van Kerck-
hovenKling, Guus de Vos Poolman,
Daisy ltanucciBeekman, Willy llaak,
Folkert Kramer, Joh. Kaart. Jr., (Jarel
van Heos, Jack Hamel, Ben Groene void
on Louis Richard.
VOOR DE KINDERBEWAAR
PLAATS.
Gedurende drie dagen, Maandag.
Dinsdag en Woensdag, zijn de da-
die zich zooveel moeite hebben
gegeven om den bazar ten bate van
de Kiuderbewaarploats m de Aster-
straal te doen slagen, meesteressen
van de bovenzalen van De lvroon. Nu.
behoeft, dunkt ons, geen twijfel tc
bestaan of deze bazar wel succes a.i
hebben en of de luis van de vereeni-
gmg naar behooren en naai- behoefte
zal worden aangevuld door de op
brengst van de vele aardige, nuttige
en artistieke voorwerpen, die in zo.
rijken voorraad op de tafels ver
spreid liggen in aanlokkelijke ve.-
soheideiiheïd.
Zonder eenig officieel vertoon werd
de bazar Maandagmiddag half drie
voor het publiek opengesteld en nog
geen half uur daarna vernamen wij,
dat een der verkoopsters reeds voor
een belangrijk bedrag verkocht had.
Zóó moet het gaan, drio dagen lang.
dan wordt de moeite van degenen,
dio het initiatief voor dezen bazar
namen betoond en de crèche
dus ook de kleinen die er een tijdelijk
tehuis vinden vaart er wel bij.
Daar is natuurlijk een onuitputte
lijke voorraad handwerken en ook
veel ander „werk der handen".
Dc bezoekera moeten bij voorbeeld
niet vergeten, aandacht te schenken
aan een geheele kamer "van lucifers
doosjes vervaardigd en gemeubileerd
a net meubels van vlechtwerk; dan is
er een aardige keuken en zelfs een.
I Amsterdomsclie) rn.clkrjiriclit.ing.
Een complete luiermand zal bij od-
bod verkocht worden. Maandagavond
was er al vijftien gulden op geboden.
Wie méér dan vijftien gulden.
En wat is er al niet méér. pop-
npenkumers, eigengemaakte foppen,
shawls, kalenders en andere wand
versieringen, teekeningen teen leuke
baby van Jan Sluyters. O.a. boeken,
portretlijs ten, teacosies, bonbons,
pakjes tabak enz. enz.
lién geheele tafel is gevu'd met een
inzending van buiten de lesuren
door de leerlingen der Haarlerasche
Huishoud- en Industrieschool ver
vaardigde voorwerpen. Twee tafels
dragen de inzending van 11 12-
jarigon uit het Haarlemmer Hout»
park.
Verder ziin er natuurlijk ook „at
tracties"; ae onvermijdelijke grab
belton ontbreekt niet en dan is er
een parapluie, die ronddraait en
waar onder het draaien door pakjes
van af geknipt worden.
Maar het aardigste en geestigste
is de schilderijententoonstelling ln
het rookzaaltje. Deze tentoonstelling,
geheel door een paar ingénieuse
jongelui ln elkaar gezet, is een be
zoek overwaard. Wij willen het ge
heim er van niet verklappen, mmir
wie Bonaparte wil zien op de Mosco-
vtsche hoogvlakte, een blik op het IJ
(ei) wil werpen, kinderen der zee be
wonderen, zoete herinneringen op
wekken of een blik in de verte werpen
wil, die offere een dubbeltjo (of
meer!) extra voor deze tentoonstelling!
Maandagavond was er „soirée va-
riée" op den bazar: mevrouw Tijssens
(zang) en mej. Tiny Leurs(viool)
wisselden het keurige samenspel van
de Orkc8tvereeniging „Haarlem" af.
Hedenavond zullen er weer solis
ten optreden en zal Zr. Havelanr een
causerie houden over de Kinderbe
waarplaats.
PERSONALIA
Bedankt als predikant bij de Gercf.
Kerk van Amsterdam door ds, H-
Brouwer H.M.zn te Heemstede.
OUDERAVOND.
MeD schrjjft ons:
Door de Onder-commissie van school
2, was op Vrjjdag 24 Nov. 1.1. een
ouderavond uitgeschreven in het school
gebouw aan do Nassaulaan.
Door den heer G. Brouwer, onderwij
zer aan deze school worden de wijzigin
gen, welke de z.g. technische herziening
der L. O. wet 1220 in ons onderwjjs te
weeg kan eu zal brengeu uiteengezet, in
dien althans deze herziening door de
beide Kamers wordt goedgekeurd.
Dat deze wijzigingen verder gaan dan
door menigeen wordt vermoed, bleek uit
dezo uiteenzetting duidelijk.
De aanwezigen werden door spr. opge
wekt om, indien zij althans prijs stelden
op goed volksonderwijs, hun medewer
king te verleonen bjj het keeren dier ver-
verslechteringen door het bekende peti
tionnement, wanneer het wordt aangebo
den, te teekenea.
Verder werd besproken het gymnas-
tiek-onderwjjs, iets, wat hier nog niet in
orde ia, aangezien de kinderen, wegens
gebrek aan een lokaliteit biervoor, naar
andere scholen worden gezonden, om al
daar gvxnnastiek-onderwijs te ontvangen.
Dienaangaande zal de Onder-Commis-
e zich tot B. en W. wenden.
Besloten werd de kinderen deel te la
ten nemen aan het 3t. Nicolaasfeest, uit
geschreven door den Bond van Ned. On
derwijzers.
VAN DEN HOOGEN BAAD. De
Hooge Baad heeft verworpen het cassa
tieberoep van W. A. J. te Heemstede, die,
wegens eenvoudige beleediging te Am
sterdam, was veroordeeld tot een geld
boete van f 100, enbs. 50 dagen hechtenis
welke straf ln hooger beroep was veran
derd in een geldboete van f 300, subs. 60
dagen hechtenis.
EEN FRITZ REUTER-AVOND
bij dc
NEDERLANDSGfl-DUITSCHE
VEREEN1Ü1NÜ.
Professor Van \V alsem had wel ge
lijk, toen hij gisteravond in zijn slot
woord zeide, dat Fritz Keuter tot een
„voorbije generatie" behoort- Eigen
lijk jammer, denk je, als je weer eens
een lieelen avond niet bem in gezel
schap bent geweest! ant wat is zijn
humor toch frisoh en echt mensche-
lijkl
Of Kaïnmersangar Ernst Otto wer
kelijk met Juaikernuinn 'vergeleken
mag worden, zooals in een der aan
kondigingen stond te lezen, kan ik
niet beoordeelen, omdat ik den groo-
tcn Reuter-voordrager nooit heb go-
hoord. Hij was een grootheid vóór
onzen tijd. Toch vermoed ik, dat
Junkermanu's vooraracut wel leven
diger en vooral humca-istischer zal
zijn geweest dan dio van den heer
Ernst Otto. Ik wil biermede aller
minst zoggen, dat de heer Otto geen
goed voordrager is! Maar wel geloof
ik to mogen beweren, dat JunHer
mann nooit de beroem de Junliar-
marni zou zijn geworden, wanneer
hij niet méér dan de voordrachtsga
ven van den heer Ernst Otto had be
zeten.
De voordracht van den heer Otto is
van wji aangename distinctie. Hij
vervalt nooit in het bas-komieke en
hij blijft steeds voornaam. Ik heb
dan ook in zijn voordracht zeer veel
kennen waardeeren, het meest wel in
de fragmenten van Hanne Nüto,
waarin hij mij trof door zijn mooi
en symputhiek geluid en vooral door
2iin warm sentiment, liet afscheia
van den „Pastor" werd leis zeer
moois, zooals Ernst Otto ons dat gal,
poëtisch eu gevoelig, zonder senti
mentaliteit. Dien Pastor deed bij
voor ons leven. Ilct was als t.j
Dr. Juttner in Alt Heidelberg het
terug verlangen naar de gouden
jeugd, dal in zijn wanne menschehik-
heid en met een tikje weemoed onze
harten verkwikte! Heel mooi was
telkens even dat luisteren naar den
nachtegaall En uitstekend, forsah en
krachtig, was ook de heer Ernst Otto
als ilanne's vader, dc smid.
In het komische bleef de heer Otto
ik schreef het reeds steeds voor
naam, maar een echte komiek is
htj toch niet. De humor van Fritz
Reuter had ons moeten doen schate
ren. als de voordracht op hetzelfde
peil als Reuter s geest had gestaan.
Wij glimlachten om het verhaal van
Onkel Brasig aan Iiabermann over
zijn ondervindingen in dc ..Kaltwus-
seranstalt" maar geschaterd heb
ben wij niet. Ook liet vermakelijke
„Wo 1st das Feuer?" zou bij de voor
dracht van een man met werkelijk
komische gaven veel meer relief heb
ben gekregen. Wij zagen nu Pleter
Crone niet tn zijn angst over de cor
ridor rennen, wij maakten de ver
warring in bet hotel niet mee! En
daardoor zaten wij niet in éen voort-
durendeu lach. Maar alleraardige!
was de heer Otto in „Di© socratische
Methode!" De figuren van den „ln-
ppektor" en den ouderwijzer lééfden
weer voor ons! ln dat vers deed de
lieer Otto ons als voordrage! sterk
aan onze Henri Dokking denken.
Als geheel een aardige, gemoede
lijke, „ouderwetache" avond. Het
was mij alsof ik ©en bezoek had ge
bracht aan een oud, lief familielid,
dat ik in heel lane niet had geuen
En bij het naar huis wandelen, dacht
ik, dat het toch Jammer was, dat ik
nie; méér bij hem kwam. Hij had
mijn hart verkwikt door zijn gezon
den, frisschen humor, zijn altijd jon
gen geest en zijn prettige wijze
vertellen! Ik dank den heer Ernst
Otto, dat bij mij weer eens bij den
„ouden heer" hoeft gebracht.
J. B. SCHUIL.
kleedje, H. Oly, Keitzstraat 49. zwart©
kat, A. v. Til, Z. B. Spaarae 5, R. K.
Kerkboekje, J. Akersloot, Booave'dstraat
51, lorgnet in étui, J. Bcekelaar, Orauje-
straat 48, lorgnet in étui, Keyzer, Open
baar Blachthuis, nuiomerbewjjs, J. v. (L
Spree, Leliestraat 32, Routeboekje, Zo-,
met, Scbotersingel 157, reticule, Assen
delft, Krnistochtstraat 10, schroefstang,
C. v. Djjk, de Olercqstxaat 170, jjsmuUj
J. Pelser, Kenscmexstraat 22 zweep.
genugi Klanws
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bjj: HilPbr.mds,
Prir.fen Bolwerk 34, armbandhorloge,
Wed. Barends, Oranjestraat 57, bcorden,
B. Lost, Damastslraat 40, broche, Kncyns-
borg, Garenkokerskade 36, heerenhand-
schoen, Wiedgk, Tnlpenstraat 30 rood,
hondetihalsband met penning, A.
möller, Oranjestraat 173, klnderhand-
'sehoon, B. Pool, Esschilderstraat 13, tafcl-
HET EINDE VAN EEN ROMANTI
SCHE LOOPBAAN.
Omtrent de te rechtstel 1 ui tr van de<
door een krijgsraad ter dood veroor
deelden Ierechen rebMIen-teiden
Erskine Cbilders, wordt nog uit Du1
blin gemeld, dat de veroordeelde a
doodgeschoten in de Bewar&buab
Vóór zijn terecbtotellüig
drukte bii den manschappen van het
vuur-petoton de hand. zeggendeIk
sterf, verzoend met de heele wereld."
De Engeleche bladen bevatten naar
aanleiding van dit tiaeisch einde bij-
dien over de buitengewono
en avontuurlijke loopbaan van dezen
man. die. zooaie de Westminster
Gaiz." herinnert ,als imperialist tegen,
de Boeren Ln Zuid-Afrika, vocht en
met De Valera in Ierland dïe bowon-
derenswaajrdie werk verrichtte ala
militair vlieger in Frank riik. maar
ook de kanonnen te Howth bij Dublin
opsteldte voor den beluchten Paasoh-
oustand. De tragedie van zulke inaA-
nen is, dat zii nooit worden geloofd
en dat bii zooveel teeonetriidifche'Ltf»
bun oprechtheid getwiifeid
wordt.
Erskine Childere. Engelsohman van
afkomst .was in 1870 gebaren. Zijn
vader was hooeleeraar in de Ooster-
sche talen en zijn Oom Hugh did
ders. was kanselier van de schatkist.
Ln het kabinet Gladstone. Na zijn stu
dies in de rechten en dé klassieke let
teren te Cambridge, waar hii uitb.ouk
werd hii aangesteld bii den admi
nistratie ven dienst van bet Lagerhuis
maar kort na het uitbreken ven den
Boeren oorlog trok bii met de vrijwil
ligers naar Zuid1-Afrika. waar hij
tien maanden als soldaat in het veld
Ziin ervaringen stelde hii te boek
en van dat boek heeft onlangs de re-
geerim; van den Vriietaat nog geeeed,
dat dit het beviie leverde, dat deze
meeaat geen waar republikein
Een geheel ander boek heeft hem in
Engeland meer bekend gemaakt, nl.
het vóór den oorlog verschenen boek
„The riddle of th© Sand (Het ge
heim van do Wadden) waarin hij
9Chreef over de moeeliikheid van tai
oorlog met Duitschland en de gevai cn
van een Duitschen inval, dat grooten
opgang maakte esn waarvan tusscheo
1910 en het uitbreken van den oorlog
300.000 exemplaren werden ver
kocht. In dat boek werden de avci»"
turen beschreven van twee jonge En-
aelschen. die met een jacht voere®
in do vaarwateren tusschen dé Wad
den bii Borkum eu daar allerlei ge
heime oorlog-toebereidselen ontdekte;
die de Duitoehers in dat moeihik too
"onkel iike en zorgvuldig geheim go
houden gebied maakten,
l'oezi dc oorlog uitbrak nain hii
dienst bii het viiegeicorps en hii wisl
zich zoo te onderscheiden dat hern het
militaire kruis van verdienste werd
verleend.
Nia den oorlog vestigde hii zioh in
Ierland on sloot hii zich bii de Sim»
Feme is aan. Hii stond in nauwe rcr
latie met Michael Collins en de Sinn
Feiners beroemden er zich op. dat de
Biitsche geheime dienst bun niet de
l>aas kon worde!?. omiLri zii aan bet
hoofd van hun eigen iidichtiij^E-dieaat
een gewezen Brltsch officier haddea,
de alle kunstgrepen vau het Eugel-
sche departement kende.
In de laatste jaren wude Chbeeit»
niet. dat men hem eon Engeïschma»
noemde, omdat, naar hij zeide. zijn
moeder con Iersche was en hii door
zijn verblijf in Ierland zelf ook ccit
Ier geworden was.
INö. de scheuring tusschen Michael
Collins en Arthur Griffith eenorckk
De Valera aan den anderen kant,
koos Childers de partij van den fana
tieke en onverzoenlijke répuiAi-
keinen. Volgen© degenen die hem
goed kendan was de invloed van ziyi
gebrekkige vrouw, een Amerikaa»-
scke. d-ié bijna altijd becnegeri- is.
zoo groot op hem, dat hii daardoor
verder op den wee der rebellie geo*»>
ven werd, dan hij anders zou zijn ge
gaan.
Er is geen twijfel aan oi Ciüiüee*
is de man geweest dié gedurende den
iongsten strijd in Zuid-lcrland reu
werkzaam aandeel naxu in het vernie
len van het groote epoorwegviaduet
over het B ackwater, welke moedwil
lige vernieling den Ierechen .Vrijstaat
circa zee nüilioen heeft gekost. Hjj ia
het ook geweest, die met zijn helpers
AmerikaaEscke telegraafkabel*
dooraneed en na den moord op Mi
chael Collins w-erd hij als de hoofdda
der aangewezen.
Ziin dood is voor Do Valera steliig
een groot verlies. Omtrent ziin per
soon getuigt de „Dailv Mail", dat bij
in ziin uiteiliik en manieren on en tor
een gentleman was die dikwijis een
sprekend contrast vormde met de
meer boorechc Iersche Slnn Fe mem
bii wie hii zich luid ^ingesloten om
de liopeloozo denkbecld-.-n na te ja
pen waardoor ziin geeri bezeten waa.
Zijn verwaï de po'iti-k-j ueuhbtel-
den uitgezonderd, was liii een char
mant. hof fel'" en geestig man en een
man ook van ziin woord, maar in den
etrh'd was hii tmeedoogenioos en
schrikte hii voor geen maatregelen
terug.
ONDER-PREFECTEN ONTSLAGEN.
Ten einde op het hoofdrtuk „salarbiea
aan bestuursambtenaren ia de departe
menten" te bezuinigen, had de f-aan-
cieele commissie een verlaging van hee
budget met 486.000 tres. voorgesteld, het
geen geljjk staat met het ontslag van der»
der-prefecten eu dertig „conseil-
Iers de prefecture". In de Kamer verzet
te Mannonry, minister van blnnonland-
scho zaken, zich krachtig tegen dezen
aatregel; de onder-prefêctcn zün v0'*
gens hem op zjjn minst «ven nuttig als
do prefocten. De rapporteur verklaarde
daarop dat de commissie iuist rekening
heeft gehoadon met de mecning van den
minister, die dostjjd# betoogde, dat der
tig onder-prefecten overbodig waren. Ds
minister verzekerde echter tot een ander
inzicht te rijn gekomen: de onder-pres
foeten zjjn onmisbaar.
Do Kauier nam evenwel het voorstel
der commissie met 291 tegen 268 stem
men aan.
