BEURSOVERZICHT
Rubriek van den Arbeid.
KAARLERff'S DAGBLAD
ZATERDAG 16 DECEMBER 1922 TWEEDE BLAD
DE CONFERENTIE TE LONDEN.
LUSTELOOZE HOUDING DER MARKT.
GLIE-WAARDEN LAGER.
815 December.
De conferentie der geallieerde pre
nucis te J-.oxio.cii is bccmmga, zoi:
der dat 111 qe al.es Leueerschenue
kwestie dei' jüuitsciie senauevergoe-
(img een beslissing genomen is. De
door Duitsciiiaiid ingeuiende plan
nen om door middel van een binnen-
landsciie leenmg, gevolgd door een
buiteaiandscaie, lot stabiiisoering der
Mark te geraken en tot geüoeitulijke
(voldoening der schadevergoeding een
bedrag van 3 milliard goud mark in
BodatkistbiljetLen te betalen, vonden
blijkbaar van Frausoiue zijfcla geen
instemming, omdat voor den tiid dat
.opschorting der betalingen gevraagd
.werd, geen waarborgen aan Frank
rijk werden aangeboden. Het schijnt
dat Frankrijk alleen in uitstel valk
betaling wil toestemmen indien hot,
ais waarborg, panden in bezit krijgt
die bet gedurende den tijd der sur
séance van betaling, aan de noodige
inkomsten helpt ien, hij ïnogelijKe
nalatigheid van Duitschlana in at
nakoming der voorwaarden een sterk
wapen in de hand geeft, om de beta
ling af te dwingen. Op zichzelf kan
deze ei6ch niet als overdreven wor
den aangemerkt, doch de moeilijk
heid beslaat in het gevaar dat bij be
zetting van Duitsch gebied, de uit
gebreide militaire maatregelen groo-
te sommen zullen verslinden, terwijl
DuiLschland, door afsnijding van een
der meest winstgevende streken, bier-
coor nog meerdere moeilijkheden
voor het opbrengen der benoodigde
gelden zou ondervinden. I-let schijnt
nu dat de Engelsche regeening het
Fransohe standpunt nog steeds niet
kan deelen en men onder doze om
standigheden in een uitstel der be
slissing tot 2 Januari de meest ge-
.wenschte oplossing meent gevonden
tc hebben. De beurs was aanvanke
lijk op dit bericht zwak gestemd, doch
Bpocdig kon zij zich hersteilen op de
overweging dat in de daarvoor be
stemde tijdsruimte allicht een oplos
sing gevonden zal kunnen worden
die beide partijen kan bevredigen.
Daarbij kwam nog dat men in de
boodschap die president Harding tot
het congres richtte, oenige toenade
ring tot Europa meende te bespeuren,
hoewiel hierbij blijkbaar de wenisali
lom Amerika in de Luropeescbe moei
lijkheden te betrekken ei lot heeft
geleid in dit stuk meer te lezen dan
blijkbaar de bedoeling is geweest er
in uit te drukken, daar president
Harding angstvallig elke toespeling
op dit onderwerp vermijdt en er
zich alleen toe bepaalt eenige alge-'
n.c-enhedbi. aangaande de valuta's en
den goud-rijkdom van Amerika te
verkondigen. Amerika, zegt de bood
schap, begrijpt ten volle de moeilijk
heden der wereld om zich te herstei
len en is bereid iedere verplichting
op zich te nemen, welke vereenigbaar
is met de Amerikaansche idealen en
staatsinstellingen, hoewel iedere na
tie in staat moet zijn voor zich zelf
tc- zorgen.
En verder: „Er bestaat minder ver
schil van meening, omtrent de rol,
(welke Amerika móet spelen ter In
vordering van den vrede en de op
heffing der monschheid, dan wel om
trent do wijze van die deelneming".
Ten aanzien van den goud-rijkdom
van Amerika beween de president
dat Amerika er niet naar heeft ge
streefd om in het bezit te komen v nn
het erootsle deel van het goud der
wereld en het niet naar een interna
tionaal dictatorschap streeft, in ver-
oand met ue maent daaraan verbon-
ueiL
ener de regeling der internationa
le oorlogsseuuiüen, waarover men
juist teams gaarne eenige meerdere
zeaeriieid zou wenschen te ontvan
gen, wordt eenter een angstvallig stil
zwijgen bewaard, hetgeen er op wijst
dat in regeernigskrmgen en de Luie
nog niet veel neiging tot toenadering
bestaat.
Zoo heeft dus ook de af geloop en
week wéder geen nieuwe gezichtspun
ten gebracht aie óeü spoedige oplos
sing der bestaande moeilijkheden
kunnen doen verwachten en blijft
aan de fondseumarkt geen andere
keus over dan in de, den laatsten tijd
aangenomen afwachtende houding,
te volharden.
Op de lokale markt was er in geen
enkele afdeeling, behalve in Konink-
lijke olie, iets te bespeuren dat tot
meerdere activiteit aanleiding zou
kunnen geven. De Holiandsche indus-
trieele waarden bleven prijshoudend.
Alleen kon in aandeelen van diverse
margqrinefabrieken tegen oploopc-h-
de koersen, eenige bedrijvigheid wor
den geconstateerd, waarbij voor Jur-
genswaarden als motief werd ge
noemd dat de dividenden op de di
verse preferente aandeelen betaald
zullen worden, waaromtrent echter
geen offlcieele bevestigingverkregen
kon worden. Aand. Jurgcns verbeter-
A en B eveneens.
Batava Margarine kwamen van
33 tot 64 op, terwijl pref. v. d. Bergh
A van 73 tot 77 kondon Opkomen.
Pref. Holl. Verg. van Marg.fabr. no-
teeren 70 tegen G7. Voor aand. Holl.
Kunstzijde was van verschillende zij
den vraag te constateeren, waardóór
deze aand. van 72 tot 83 opkwamen.
Aand. Centrale Suiker noteeren 84 te
gen 83, Goudakaarsen SO tegen 78.
Philipslampen nolceren 247 legen
247$.
De tegenvallende cijfers der Steel
Corp, een vermindering der cnuinge
voerde orders over de maand Novem
ber aanwijzende van 62000 ton, had
geen ongunstige uitwerking op den
koers der aandeelen, die 107 tegen
105 7/8 noteeren, waarbij bovendien
nog rekening moot worden gehóuden
met den ongunstigen invloed van den
etrugToopenden dollarkoers.Am. Smel
ting konden vain 54 1/2 tot 55 1/16 ver-
beleren. Studebaker noteeren 13Ó te
gen 130 3/4.
Op Suikerwaarden was de gevoelig
terugloopende noteering voor Cuba-
suikor te N.-York van nadeeligen in-
bloed, temeer, omdat ook uit Indië la
gere prijzen gemeld werden en de
Visp ge-en nieuwe afdoeningen tot
stand bracht. Hoewel de stemming
niet ongunstig kan genoemd worden,
waren deze factoren, gevoegd bij dc
algemeen lieerschende lusteloosheid,
oorzaak, dat de voornaamste aandee
len eenige procenten moesten prijs
geven. Vorstenlanden noteeren, na. on
beduidende tusschentijdsche flucluÉuj,
ties, te slotte 15-4 3/4 tegen 160, H.
Verg. A'dam. 3G5 12 tegen 373. Ja va-
Cultuur 306 12 tegen 320, Poeiwored-
jo 68 12 tegen 71.
Van Mijn waarden viel eenige vraag
voor aand. A equator te constateeren
op de verbeterde productiecijfers,
waardoor de koers van 68 tot 7? kon
opkomen. Aand. P.edjang Lebong no
teeren 101 tegen 103, Slngkeptin 103 te
gen 106.
De eenige afdeling, waarin iets
van belang omging en waarbij
prijsfluctuaties groot waren, was die
der oliewaarden, speciaal Koninklijke
olie. Reeds geruïmen tijd geleden wer
den giesingen gemaakt over het m Ja
nuari te betalen interim-dividend,
waarbij sommigen een dividend
15 in aandeden, anderen weder
onveranderd dividend van 152 in geld
meenden te mogen verwachten,
wijl een enkel maal de verwachting
werd uitgesproken, dat in 't geheel
geen tusscbéntijds dividend zou wor
den uitgekeerd. Het schijnt ook, dat
in den boezem van het bestuur geen
overeenstemming heeft bestaan om
trent de grootte van het uit te keeren
dividend, waarom het te verklaren is,
dat nog kort voor de annonceering
een dividend van 15 in geld wordt
verwacht. Toen nu in den loep der
week bekend werd gemaakt, dat een
dividend in contanten van 10 zal
worden betaald, met de mededeéding,
dat het dividend lager is gesteld met
het oog op de groote onzekerheid,
welk© nog steeds bestaat met betrek
king tot de in N. Indië te troffen be
lastingen, werkte dit zeer teleurstel
lend en deed groot aanbod den koers
van 403 1/2 tót 385 8/4 terugloopen.
Dit werkte ook ongunstig op den koers
van Geconsolideerde, die van 129 7/8
tot 127 7/8 terugliepen. Orions notee-
en 37 7/8 tegen 38 1,2.
HoeWel de grondtoon niet ongun
stig blijft, is de belangstelling voor
Ruüberwaorden, nu do prijs van het
artikel geen neiging tot rijzing meer
vertoont, aan het afnemen en verwo
nen ook die koersen geen belangrijke
fluctuaties. Aand. A'dam Rubber no
teeren 114 3 8 tegen 116 1/8, Heesa
Rubber 76 tegen 78, Lampong Suma
tra 110 tegen 109 1/2, Serbodjadi 259'gehouden, wanneer er geen voldoend 1 geparadeer, zoo'n beetje vlagvertoon
tegen 264. aanbod van Nederlanders komt; zonder meer, waarme© men hoopte
In scheepvaartaandeelen kon in den 2e. De verklaringen worden op zeer j oirectie en commissarissen der epoor-
loop der week voorbijgaand een iets korte termijnen afgegeven; j wegen in den boek te drijven. Toen
betere stemming doorbreken, waarop 3e. er worden voor de voornaamste j bleek, dat dit niet zoo gemakkelijk
echter spoedig weder ee verslapping takken van industrie vanwege denging, dat de directie en commissaris-
intrad op berichten van een minder Rijksdienst der Wcrkloosheidsverze- sen schijn van werkt,:j.-.neiu wisten
vaste stemming der vrachtenmarkt. kering en Arbeidsbemiddeling tech-J te onderscheiden, toen baalde men
Aand. Holl. Am. Lijn noteeren 114 12 nisch onderlegde controleurs aange-Jbukzeii, scbarreiue alleen nog maar
tegen 113 12, Java China Japan 72 etc';tl, die, in geval een bepaalde werk-'zoon beetje verder, om tenslotte bot
tegen 73 12, Kon. Holl. L'.oyd 16 3 4 gever Holiandsche werkkrachten wei- eenheidsfront en gansch de basis
tegen 17 3/4, Scheepvaart Unie 82 te- gert te accepteeren op grond var
gen 92 7/8, Mij Nederland 17S 1,-2'te- bekwaamheid, een nader ondei
Van hier en daar.
Dit onderwerp behandelde de voorzit
ter van de vereeniging van Raden van
Arbeid, de heer Wiitert van Hoog
land, op een te Amsterdam gehouden
algemeene vergadering van die veree
niging.
.Nadat spr. zijn teleurstelling cr over
had uitgesproken, dat de muiisier van
arbeid de invoering -van de Ziektewet
wil doen wachten op de algeheele her
ziening van de sociale verzekering,
deed. hij opmerken er geen bewonde
ring voor te hebben dat de minister
inzake die herziening niet zijn eigen
plannen, maar voorstellen van zijn
ambtenaren aan den lloogen Raad
van Arbeid heeft voorgelegd.
Dan onderwierp spr. dei plannen
van mr, Grcreneveld aan cn.iek, waar
bij hij reide, dat deze plannen, vooi
zoover het einddoel er uit hl ijkt, zeer
ver gaan in de richting van het be
kende voorstel Poslhuma—Kupers.
Ën spreker betwijfelt ernsfig, of zulks
in hét bélang van de arbeiders is en of
daaruit inderdaad de vcrwachfe bezui
niging zal worden bereikt. De eiseh
toch, dat onder alle wetten dezelfde
personen vallen, zal alleen aanvaard
mogen worden, ais mr. Grocneveld
een oplossing biedt, waardoor b.v.
ook de losse arbeideis in de ziektever
zekering worden' opgenomen. Tot nog
toe waren alle opvolgende ministers
van oordeel, dat 2ulks practisch on
mogelijk is.
Het voorstel van den heer Groene-
veld aan de hand gedaan ten aanzien
van de Invaliditeitswet, acht spreker
verkapt staatspensioen, waarvan de
kosten door den staat en de werkge
vers tezamen worden gedragen, en
waarbij de uitkeering aan de arbei
ders minder wordt dan onder de hui
dige wet, terwijl het voorstel om de
ziekte- en ongevallenverzekering door
foedrijfsverecnigingen en de invalidi
teitsverzekering door overheidsorga
nen te laten uitvoeren toch dubbele ad
an on-
(HHHNPMPHI
gen 127. Tabaksaandeelen waren al- hebben in te stallen, taneinde de di-
gemeen lager op de vrees, dat over rectours der Arbeidsbeurzen van voor
bet ioopende jaar zeer lage, zoo niet lichting la kunnen dienen,
in 't geheel geen dividenden zullen 4e. er worde een boetestelsel inge-
worden uitgekeerd. Deli Mij. liepen voerd, dat het mogdijk maakt, voor
van 238 tot 232 terug, De!i Batavia schriften-ontduikers onder de werkge-
van 277 1.2 tot 267 1,2, Sen em bah vers door het opleggen van liefst zwa-
van 323 1/2 tot 316 1/2. 1 re boeten tot rede te brengen;
Theo-aandeolen bleven op nagenoeg 5e. het politietoezicht en de grene-
geüjke koereen. De hoogere tüeeprij- controle worde verscherpt
zen op de laatste veiling besteed, kon- i
den de animo niet doen vermeerde- GEEN NIEUWE ORDER VAN
Aand. Sidap konden van '264 tot; SPAANSCHE SENORITAS.
269 verbeteren. In het laatste „Tijdschrift van den
Am. Spoorwegen waren, in navol-Nederlandschen Werkloosheldsraad"
ging van' N. York afwisselend hooger is een overzicht gepubliceerd bevallen
en lager, waarbij echter de lagere de de maatregelen, welke in Zwitser-
dollarkoers oorzaak was, dat d© in land genomen zijn ten einde de werk-
Amerika toehaalde koersverbeteringen,loosheid zooveel mogelijk te voorko-
niet geheel ot zijn recht konden ko- ;men of door middel van werk ver
ten. j schaffing te bestrijden.
Op de aankondiging van een nieu-Ook daar gaat het met. de sigaren-
e staatsleening van f 400 millioen industrie slecht. Vandaar dat de Zwit-
trad een reactie in de bestaande 6 sersche Bondsraad in zijn vergadering
leeningen in, op de onzekerheid over van 10 October j.l. besloten heeft, dai
voor uit te voeren sigaren een valuta-
compensatie van 8 frs. zal worden
verstrekt, dat is circa f 3.75. Dooride-
ze hulp zullen de fabrikanten een or
der van 90 millioen senoritas voor de
Spaansebe Regie kunnen uitvoeren.
Uit deze moiedeeling blijkt, dat de
tweede groote order van Spaansche se
noritas, waarvan verwacht werd, dat
deze in Nederland geplaatst zou wor
den, thans in Zwitserland wordt uit
gevoerd.
OVERHEIDSPERSONEEL.
Dezer dagen kwam het Comité van
Actie uit de samenwerkende Centra
les van Overheidspersoneel, t.w. het
A.CO.P. en C.N.O.P.. opnieuw in
vergadering bijeen ter. ^spreking det
verder te voeren actie "an de niede-
deeLingen, gedaan in „De Strijd",
oEtleënen wij het volgende:
Nu de rogeering officieel heeft ver
klaard, het rapport der bestaande
standplaatsen-indeoüng te willen af-'
wachten, besloot het Comité in over
leg te treden over de te volgen ge
dragdlijn.
Overeengekomen werd verder de1
landelijke actie krachtig voort te zet
ten met de geëigende middelen, waar
over de bonafide vakverenigingen in
den loop der tijden de beschikking
hebben gekregen.
den uitgifte-koers der nieuwe i-eening,
die, wil zij succes hebben, onder de
noteering der bestaande leeningen zal
moeten plaats hebben. De 6 oblig.
reageerden van 99 3/4 tot 98 1/4.
Geld op prolongatie 3 5/8
ministratie meebrengt, en dus niet tot
aanzienlijke besparing zal leiden.
Het organisatie-vraagstuk bespre-1
kend, zegt spreker, dat de ziekenfond
sen daarbij volkomen worden uitge
schakeld, terwijl de belangen van de
arbeiders m handen van werkgevere-
vereenigingcn met een paar arbeiders
in het bestuur z.i. niet volkomen be
veiligd mogen boeten. De sociale ver
zekering is z.i. een zoo groot volksbe
lang, dat zelfs de mogelijkheid om te
worden betrokken in economische ge
schilpunten tusschen werkgevers en
werknemers uitgesloten moet zijn, en
daarom wenscht spreker de uitvoering
daarvan te zien gelegd iu handen
van overheidsorganen, samengesiald
uit werkgevers on werknemers met
volkomen dezelfde bevoegdheden on
der leiding van onpartijdige voorzit
ters.
Tenslotte zegt spreker, dat de invoe
ring van de Ziektewet niet behoeft te
worden uitgesteld niet het oog op de
nieuw© lasten, die deze op het bedrijf
zou leggen, daar zich de gelukkige
omstandigheid voordoet, dat liet Onge-
vallenfcnds een overschot van onge
veer S millioen gulden beec'L Naar
zijn meening is in verband hiermede
een zeer aanzienlijke verlaging vqn
de tarieven volkomen gemotiveerd.
Hij schat deze verlaging op ongeveer
•40 en dringt er op aan, dat deze
ten spoedigste worde ingevoerd en te
gelijkertijd de ziektewet in werking
trede.
Een ambtenaar der arbeidsbemidde
ling uit hei Oosten des lands dringt
in Het Volk er nogmaals op aan, dat
door de Overheid maatregelen zullen
worden genomen om den stroom van
vreemde werkkrachten zooveel moge
lijk te keeren. Hij bepleit ae volgende
maatregelen toe te passen:
le. Alleen dan mogen buitenlan
ders in 't werk worden genomen of
daadwerkelijke» strijd netjes ingepakt
weg ie bergen op de beddéplunk voor;
een eventueele latere vertooning".
u\er het goede resultaat van de on
derhandelingen in Amsterdam schrijft
hetze.fde blad:
„Na net spoorwegpersoneel lag bet
Amsterdam sche gen ïeon teperso n «*>1
aan de beurt, eveneens een groep an
duizenden, best in staat om, wanneer
men wilde, door daadwerkeiijken
strijd zich de verslechteringen van Let
lijf te houden. Dat is gebleken. Maar
ook hier was de wil tot strijd niet
aanwezig. Ook hier zijn een flink
ueel der verslechteringen aanvaard
geworden, zonder ook maar de ge
ringste poging tot daadwerkelijken
strijd te hebben gedaan".
En verder:
„Intusschen zijn er belangrijk© ver
slechteringen door de leiders dezer
vier organisaties aanvaard geworden
zonder strijd, zelfs zonder een po
ging tot strijd te hebben gedaan, tn
bezitten zij bovendien nog „het lef"
den arbeider wijs te maken, dat zij
hiermee een overwinning hebben be
haald óp het gemeentebestuur. Zulkd
bedriegers!
Drie en een half procent loonsver
mindering en een belangrijke verla
ging der percentages voor tariefwerk,
wacht- en waakdienst, heet bij dia
heeren een overwinning. Je moet
maar durven!"
Wij meenen. dat door onderhande
lingen in beide gevallen zóó groot
deel van de geéischte verslechterin
gen is afgeweerd, dat een staking te
gen wat overbleef geen ander gevolg
zou hebben gehad, dan dat de publie
ke meening zich zóó sterk tegen d#
betrokken arbeiders zou hebbc-n
keerd, dat ze de staking zouden heb
ben verloren-
In zulk een geval zegt een ver
standige vakveree'nigingsleiding: aan
aarden.
Naar aanleiding van de actie der
werkgeversorganisaties tegen oen aan
neming der arbeidsgeschillen wet door.
de Eerste Kamer, schrijft „De R.-K.
Vakbeweging":
De actie der werkgevers-organisa
ties is vooral gericht tegen paragraaf
4 van het wetsontwerp, waarin aan
fde regeering de bevoegdheid wordt
I toegekend, nadat partijen of één der.
HET CONTRACT IN HET partijen in een méér dan 300 arbei-
SCHILDERSBcDRiJr. j ders omvattend arbeidsconflict, dat
Op de bespreking, welke te Utrechtliet algemeen belang bedreigt, alle uu-
pl&ats vond tusschen arbeiders en pa- dere middelen tot beslechting van liet
troorea vertegenwoordigers in het geschil hebben afgewezen, een onder-
scliiJdersbedrijf, is door de werkge- zoek (enqnéfce) te gelasten, en de uit
concessie gedaan. Zij heb
ben namelijk hun loonvoorslcl ver
hoogd tot SO cent voor de hoogste loop
klasse* hetgeen 3 cent hooger is dan
hun oorspronkelijk aanbod.
Uit de Pers
komst daarvan, onder bepaalde voon
waarden, geheel of gedeeltelijk te pu-
En de nadruk wordt gelegd op het
boekon-onderzoek dat In de uitoefe
ning van het enquête-recht begrepen
is; iele waarvoor men doodsbenauwd
schijnt te zijn, weshalve men zich
daar krampachtig tegen blijft verzet
Men tracht zelfs de Eerste Kamer
te suggereeren met het argument, dat
door aanneming van deze wet bij d«
arbeiders de illusie zal worden ga
Over de overeenkomst, die getrof- wekt alsof boekenonderzoek, óók bui-
fen is in het spoorwegbedrijf, schrijft ten-de gc-va!len der enquête een zee*
het orgaan van de Federatie van begeerenswaardig iets is, dat, in be-
Ovörheidspersoneel: gimel, incidenteel in de wet wordt
„Het eenheidsfront van het spoor-uecrgelegi. en daardoor zeer gevaar-
wegpereoneel heeft dus voor den strijd I Ujk zou kunnen worden,
der arbeiders tegen de verslechtering i Aldus overdrijft men de bcteekenis
der arbeidsvoorwaarden niet vee', te van het enquêterecht der regeering,
beteékenen gehad. De zwaarste eisch in het wetsontwerp toegekend, oin al-
der directie, namelijk de 84 salaris dus de Senaatsleden bevreesd te ma-
vermindering, is aanvaard geworden ken voor ce gevolgen,
zonder strijd. Het eenheidsfront Op de j Wij hopen en vertrouwen dat de
basis van daadwerkelijkcn strijd is meerderheid der Kamer zich daar-
derhalve niets meer geweest dan wat door niet zal .laten lntimideercnt
EEN Y/AAN.
Onder dit opschrift lezen wij
„De Strijd orgaan van iici N. V.
liet volgende:
Haarlemmer lialluUos
(EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE.
Als commissaris Sokuitemaker eens
uit. Utrecht naar Haarlem komt, zal
hii met plezier opmerken, dat zijn
regeling van hot verkeer hier heoi
aardig wordt Opgevolgd en dat de
mensclien zo© goed als niet meer
mopperen. Zelfs van Stuiteren heeft
een ander onderwerp gevonden om
over te pruttelen, maar ik weet niet
wolk. want als het maar even kan
luister ik niet. Wat hij zoi over de
verkeersregeling weet ik neg heel
eocd. „Ja. Haarlem is me daar Hui
den en Parijs '6 avonds na nego
aien kun ie in de meeste straten wel
schieten en 's morgc-ns vóór achten ri
er ook niet veel te doen en tusschen
tien en kwart vóór twaalf ook niet en
's namiddags tvAschen drie en vijf
ook niet e-n wat schiet er dan over!
..J li ischiet over", zo! ik, „brombeer
die ie bent en dat is al erg genoeg.
Bovendien is Haarlem de Atlanti
sche» Oceaan ook niet. zou ik den
ken en dat daar de golven voortdu
rend tegen e'kaar botsen en uiteen
emu ten is zoo erg ni-v,. maai in een
goed geordend© stad kan niet ge
duld worden, dr.t a l.g maar kris en
kras door clkunr nidt, 't Is, dat H je
niet aan een voorschrift wilt onder
werpen. al is het ook nóg zoo goed("
Ik ben dus een voorstander van de
verkeersregeling. maar die op ce
Grote Markt is het zwakke punt. Als
je uit de Groote Houtstraat komt
aanwandelen on er komt con auto uit
de Bartc-ljori.'o'.raat sanvnellen, dan
weet nooit, of luj naar het zuidwes
ten zal draaien de Koningstraat in.
of naar liet oosten, in de richting van
hei Klokhuisplein. Vóórdat, ie het ze
ker wee!., 'ig je er waarschijnlijk on
der u o'n knn het te wat zün, omdat
ons irviaam, hoe vernuftig och ge
bouwd, op auto's toch niet is Inge
richt. Daarom laat ik nu bij den sohiil-
der een bordje maken, waarop met
groote letters T- O. M. K. en stock dat
met een gebiedend edbonr op. wan
ne..-: ik in Cc-vaar mocht eren.
De automobilist, evenmin als de
geachte lezer wetende .wat dat be
duidt en ook niét. of ik soma van' de
politie ben. stopt ormviddt'kjk ©n ik
bén gered. Nadat het Inch volgend
gesprek zal zijn af geloop cn, is hij na
tuurlijk uit zijn humeur, maar met
een ben ik dan ook weg.
Moet ie op de Groote Markt met de
train mee, dan zie je een voortdu
rende» strijd tuseohen de menachen
«10 willen instappen en de wielrij
ders on autobestuuiders. die tusschen
de trom en het stadhuis nog voorbij
willen. Terwijl je met de teenen van
ie rechtervoet op de tramtree «4apt,
rijdt er iemand' den hak van je linker
voet aan. Kr komt nu een vluchtheu
vel en zoodra de rails valide tram
aangekomen zijn, wordt de toestand
verbeterd. Die rails evenwel zijn,
zooala wethouder Slingenberg in den
Raad verteld heeft, iets heel bijzon
ders. Het zijn naar ik uit bijzondere
bron verncunen héb, automaten, die
als het nooiig is speciale bewegingen
Inaken: bijvoorbeeld. komt er een
kwajongen van den verkeerden kant
of ai tc onbesuisd aanrijden, tót ge
vaar van de wachtende tram passa
giers. dan richten de rftils zich op en
vormen 'n barrière zoodat de onvoor
zichtige wel afstappeHi moet. Is dat
eenmaal geschied, dan gaan zo weer
rustig op hun plaats liggen. Zelfs
moet er één rail bij zijn. die met eon
meta'en stem roept: tien minuten te
iaat 1" of..zeven minuten te laat!
om hc-t personeel tot spoed aan tc
sporen. Maar voor dat laatste sta ik
r.iet in. De menscbcn vertellen te
genwoordig zoowelHebben zo niet
nog oninngs verteld, dat ik, Fi
de! io, cie ternauwernood veer
tien dagen achtereen leven kan zon
der lmt. Weermannetje op de Groote
Markt te zien, een reis om de wereld
zou gaan maken, op zoek naar den
Steen de r. Wijzen, dio de te
genwoordige wereld nit, haar moei
lijkheden zou kunnen redden! Voor
zoo'n verre onderneming ban Ik een
maal te zeer aan Haarlem gehecht
daarbij heb ik in mijn jeugd een
akelige herinnering overgehouden
aan het liniaal van onzen onder
meester dat wij den Stok der Wijzen
noemden en ten sloite hebben wij in
Haarlem waarlijk al steenen genoeg.
Loop maar eenmaal de Groote Hout
straat- op en neer en je hebt kennis
gemaakt met tal van keien, die je
als 't mogelijk is, nooit weer terug
wenscht te zien.
Zoo druk is het evenwel op de
Groote Markt niet altijd, of jo kunt
er wel eéns een idylle beleven. Een hij
en een zij natuurlijk, inaar toch geen
vrijage, want, hij, met een matrozen
pakje, was misschien zeven, en zij »n
eén rood jurkje misschien zes. Toen
ik haar in 't ook kroeg, was z'.j he
iig met een fort te bouwen van zand
een meter of drie van dc tramrails at
en riep, over dat werk gebogen, kla
gend: „Dirj'uk, Dirruk, kom je nou
hellepe?" Toen bespeurde ik Dirk,
die zich aangenaam bezig hield met
gymnastische toeren aan het hek van
ue steenen «rap voor 't Stadhuis. Dit
liet hij in de sieek, oni zijn zusje te
assisteèren, die na eenige seconden
beval, dat hij, zand zou gaan halen,
„niet zoo'n beetje, hoor je mam
een heeleboel." Hierop snelde Dirk,
al vroeg gehoorzamende a.-.« het
kommando der vrouw, ergens naar
een hoek van de Groote Markt om
zand, van welke gelegenheid het
roode jurkje profiteerde om op haar
beurt naar de stadhuisstoep te gaan.
„Dirruk, Dlrrtlk!" riep ze, toen li ij
met nieuw bouwmateriaal tér igkwam,
„kijk er wat 't hier doe!" en liet zich
met ware doodsverachting naar bene
den glijden. Maar Dirk met echt
mannelijke minachting voor vrouwe
lijke lichaamsoefeningen, draaide
haar en haar toeren don rug toe en
bouwde om de zandvesting een wal
heen, die aan den vijand den toe
gang moest beletten. Helaas, dat
deed de wal niet, want toen zij een
oogenhlik later samen dien verruk
kelijke». stadhuisstoep heklommen,
stapte ©en rookcloozo voorbijganger
pardoes midden 'In de vesting
Toen kwam mijn tram cm ben ik
ingestapt. Nu is 't maar to hopen,
dat de heer Weissman, secretaris
van Heemschut, dit niet leest, danr
hij allicht zou zeggen: „moeten voor
het verkeer huisjes afgebroketi wot
den in een stad, waar kinderen or.ct •-
mnrlerd op lift ói -ik-to p'.ein z n
tingen kunnen bouwer!
Inderdaad zoo ongehinderd, dat er
een agent van politie voorbij wandel
de die de kinderen, gelukkig, liun
gang liet gaan. Wat zullen ze een
paar uur later, na hun bouwerij, rus
tig geslapen hebben, dat matrozen
pakje en het rose jurkje!
Het Raadslid Peper heeft voorge
steld, aan de Kroon te verzoeken, dat
het Hanrlerasche gemeentebestuur
een heffing ineens zal mogen uitvaar
digen, om al uo schulden van dc ge
meente, samen op dit oogenhlik-groot
20 millioen in eens af te doen. De
Raad heeft er niet aan gewild. Hij
zal wel gedacht hebben: dan loojjen
de inwoners b:j honderden weg en
binnenkort hebbc nwii toch weer nieu
we schulden en dan kunnen we ze
toch niet «eer opnieuw allemaal te
gelijk aflossen! Je kunt iemand maar
eenmaal zijn rechter arm of zijn lin
ker been afzetten. Toch heb ik van
mijn leven een phüoscof ontmoet, die
zei: „Sedert ik gc-en stuiver meer be
zit, leef ik zoo gelukkig als '1 maar
zijn kan. Voor mijn levensonderhoud
verdien ik genoeg, oen menseh heef',
maar zoo weinig noodig. Aan kloeren
verdoé ik 'i óók niet, mijn huisje is
klein, dus coedkoop en voor 't overi
ge heb ik al heel weinig béhoeftcn.
Let nu op de groote voordeden, als
je geen g-ld en burin geen inkomen
hebt. Met onrechtvaardige belastin
gen heb ie niet» te maken. AU de
deurwaarder van de belastingen ziin
papiertjes van drie en viif stuivers
rondbeiorsrt, gaat bii je huis voorbij.
Vijanden heb je niet meer, want je
vrienden en kennissen behoeven je
om nitts te benijden. Dieven en in
brekers blijven uit je wonihg. Klap-
loopers evénzóo. Ook geldleners, die
vast van plan zijn, het nooit terug tt
geven. Circulaires om bij ia dragen
voor nuttige 'dingen, die de vurige
voorstanders zelf bchooren te beta
len. vind je nooit in je bus. Welis
waar heb je niet ©ons een bus. Kórt
om, op al de hondérde manieren,
waarmee de menschon probeeren je
ge'd in hun zak kr g n. heb io
i bezit".
die -a<
Ik kan met ontkennen, dat deze
toespraak indruk op mij maakte.
Welk eön bewonderenswaardig wijs
geer! Ken Diogenes van dezen mo
dernen tijd. Met bewondering sprak
ik er over met mijn vrienden. Jrèn
hunner vroeg „Sedert wanneer be
zit die man geen stuiver meer I en
wanncer en waaraan heeft bij zijn
geld weggegeven of besteed Ik ging
weer naar den wijsgeer toe om hem
deze vragen te stollen. Hij antwoord
de „sedert, mijn prüste jeugd, lïen
rijke tante had mij in den Kinderwagen
eeti bankbiljet van honderd gulden in
mijn handjes gestopt. Hot woei nog
al, 't biljet woei in 't Spaarne, nadien
heb ik nóóit meer honderd gulden te
gelijk bezeten".
Mijn vrienden vonden dit antwoord
teleurstellend en we- praatten niet
meer over den man. Ik bleef hem in
stilte bewonderen, maar verloor hem
uit het oog- Omstreeks drie weken ge
leden zag ik hem in Den Haag in een
pracht van een automobiel zitten hij
liet stóppen en vroeg, of hij mij er
gens heen kon brengen. Kn toen ik
duidelijk mijn verwondering liet blij
ken over zijn veranderde omstandig
heden, vertelde hij. dat zijn tante, de
zelfde van het bankbiljet van hónderd
gulden uit zijn jeugd, gestorven was
en hem een groot fortui» had nagela
ten.
„En je beginselen'" vroeg ik. „Het
geluk van je armoede l"
Hij trek weer een v.ijsgeerig ge
zicht. „Fidelio," zei hij, „een mensch
leeft maar zoo kort, hij moet de ge
legenheid te baat nemen om verschil
lende ervaringen op te doen. Ik be
kijk dus nu het leven van den rijken
kant
„En hoe ziet dio er uit?"
„Het valt nogal mee," zei hij en be
keek een prvchtigen ring aan zijn
rechterhand, „llc heb wel meer vijan
den gekregen, maar ook nieuwe vrien-
den. 19e deurwaarders plagen mij niet,
want ik betaal op tijd, dc beurs ver
ontrust mij niet, want als ik wat ver
lies aan den oenen kant, win ik wat
aan d©n anderen. Kn ik heb ruim
schoots gelegenheid voor nieuwe wijs- r
Ik beduidde den chauffeur, dat hij
stoppen zou- ..Je bent*" zei ikj ..geen 1
wijsgeer, maar een praatjesmaker. Ge
groet
Enkele kleinigheden van de week.
l)e groote schaker Rett zal Maan
dag tegen tien spelers tegelijk blin
delings spelen en er waarschijnlijk w-el
negen van winnen. Zoo niet alle tien'
Kr zijn menschen. die dag in daj
uit blindelings met de maatschappij
spelen. Dat is dus nog veel sterker.
Maar erkend moet worden, dat zij ge
woonlijk verliezen.
Wethouder Slingenberg heeft deze
week in het begrootingsuebat gezegd
„ik wil mijzelf niet op dat denkbeeld
vastleggen Gelukkig, want ste.'
jo voor, dat op het Stadhuis het denk-
beeld eens noodig zou wezen en wet
houder Slingenberg dan altijd me©
moest.
Het Raadslid Peper heeft verze
kerd „iemand moet niet geprijsd
worden, als hc£ 'vin niet toekomt."
Iemand meet, zou ik zeggen alleen ge
prijsd worden als hij oji dc slaven
markt staat maar zooicts komt zelft
in deze maatschappij niet voor. Met
zijn winterjas is t wat anders.
Rij onzen leverancier van doperw
ten en worst bestaat ocrsto söori
of prima- De eerste soort is niet do
beste. Dat is de prima. Het is nu dui
delijk. waarom de eerste zangeres in
d? opera prima donna genoemd
wordt.
Kr wordt in hotels on restaurants
veel door het publiek meegokanpt.
Maar dat in een hótcl in den Ilarz
koppen en schotels aan de gasten wor
den voorgezet, waarop geschilderd
staat GESTOHLKN IM BROCK.EN-
HóTKL is, zacht gezegd, wat voojv
barig.
FIDELIO.
Naschrift. Ik vore
:eggcn wat P. O. SI. K
.Pas op mijn karkas" natuu
Hoe ,::1- :-
mogelijk, dat
dat
OK U
'ckcnt'
igento
et, da-
