21896
Telegrafisch Wecrhericht
naar waarnemingen, verricht in den
morsen van 19 December. Medege-
deold door hot Kon. Meteorologisch
In si i tuut te De Bildt.
Hoogste barometerstand 760.1
m.M. te Iternoesand; laagste 724.5
m.JVL te Storno way.
Verwachting tot den avond van 20
•December: Matige tot krachtigen,
later afnemende Zuid-Westelijke tot
Weet olijke-n wind, zwaarbewolkt of
bc'.r - Ween, later opklarend, aanvan
kelijk nog regenbuien; zo'.fde tempe
ratuur^
BAROMETERSTAND TE HAARLEM.
Vorige stand 717 m.M. Stand van
eeden 747 m.M. Vooruit
ïherrooraeterstand
19 December
Hoogste gisteren F. 42
Laagste hedennacht F. 38
Heden 12 uurF. 43
SCHOTEN
Men schrijft ons:
Vrijdagavond 3 uur zal in de Julia-
nakerk met het oog op het naderende
Kerstfeest een Zang- of Wijdings-
dienst gehouden worden Gepreekt of
gesproken wordt er niet. Alleen wor
den enkele toepasselijke Bijbelgedeel
ten voorgelezen, <Jo gemeento zingt
eenlgo Advents- en Kerstliederen,
moj. Betty Dijkstra (sopraan) en de
hoeren Douvve Draaisnia (viool) cn
Anion Roozen (orgel) ,dio hunne me
dewerking verleenen zullen cnltele
stukken Kerstmuziek ten gehooro
brengen. Zoo'n dienst is hier nog Iets
nieuws, maar in den Haag b.v. wor
den ze geregeld gehouden en vinden
daar ook buitengewoon veel belang»
stelling.
Da toegang tot dezen dienst is na
tuurlijk voor iedereen vrij en de pro
gramma's met de liederen, die gezon
gen worden, worden in de kerk koste
loos verstrekt, terwijl de kerk, als
altijd, zal verwarmd zijn.
De gedenknaald. De ge
denknaald op het Kastanjeplein werd
dezen zomer feestelijk onthuld en te
gelijk met het plantsoentje aan do
gemeenschap overgedragen. Op de
vier hoeken moest een viertal kunst
werken, beelden worden ge
plaatst. Een dier beelden heeft bij
wijze van proef een dag op zijn plaats
gestaan, doch verdween spoedig.
Wanneer zouden de kunstvoorwerpen
aan den gedenknaald worden toege
voegd ter vervolmaking? s
Men schrijft ons:
'/.c zijn er. WieWel, de poppen
van het Witte Kruis! In de'winkeJ-
étalugc's Van Accooy (Cronjesliaat
145). De Pater (Cronjéstraat 43) en
Van der Geer (P. Krugerstraat 22)
prijken ze in al haar mooiheid. Want
mooi zijn ze! De Schótensche dames
hebben er alle eer van. De doopna
men zijn er bijgevoegd: Hans, Loetje,
Plrn (jongens Lena, Dieuvertje.
Tonny, Guusje, Femmv, Corrv, Jopie.
Bienv. Cnosje, Jenny, Giete, 5eb,
Snartje, Rijnfje, Jellv (meisjes), 18
schitterend aangekleede poppekind©-
rcn. De* meisjes van Schoten en zeer
zeker ook velen uit Haarlem zuilen
-haar neuzen tegen de winkelramen
drukken, om ze 'och maar goed ie
kunnen zien- Hadden ze er maar één!
Welnu, de kans bestaat om een ge
lukkig bezitter er van te warden. Als
do ouders er één kwartje voor over
hebben, dan kan Zaterdag 23 Decem
ber wellicht een blijde dag voor hen
zijn. Toe, vader en mpeder, laat u nu
r
Frljzen van J 45:
S3
130
J90
242
367
441
485
^48
55C
630
631
699
721
ft-741
$023
S66
90S
07
90S
914
1010
1034
IU47
1055
1069
1076
1138
''1149
1156
1207
1211
1212
1350
1426
Ü430
1567
1585
1604
1659
1636
1690
370S
1762
1793
1S26
1829
1S92
1903
1917
1951
2031
2114
2119
2128
f?01
2331
2357
2371
2435
2547
2726
«791
2 MIS
2812
2846
2910
3005
3080
-3147
31Ï4
3201
3219
3223
3373
3375
3474
347S
3-183
3523
3551
3540
3577
36-05
36-12
3732
3807
3S5S
3927
3976
4015
4l2S
4116
422S
4273
4286
f4287
4292
4328
4401
4431
4512
4513
■4öl(>
4614
4618
4661
4979
5043
5065
'S100
5222
5241
5276
55dts
5315
5556
13560
55*2
5596
5610
5654
5655
5679
S5691
5711
6720
5774
5846
586U
5993
JE606
6043
6215
6 ?3b
6255
6371
6422
6425
6»tó
6493
6555
6601
6311
6906
'6947
6951
6958
715S
7201
7203
720-1
7295"
7312
7390
7394
7472
7562
7567
7654
7866
7972
7990
S280
8292
[8324
8375
S-l-10
S4S6
8509
8704
8*5,S
p8954
5969
8987
90S0
90yó
9243
9245
19274
9.331
9341
9372
9569
9597
9817
[9840
9844
9954
997]
9991
10129
10182
I0I90
10313
10357
10387
10413
10457
10483
10529
10673
10807
10815
10942
11009
11112
11119
11231
11248
11330
11401
11509
11531
11607
11620
11639
11651
11665
i 1665
11687
11693
11753-
11812
11845
11898
1203,S
12081
12531
12541
J 25.12
12622
12705
12754
12763
12801
12811
12824
12858
1298?
13022
13042
13087
13119
13163
13222
13239
13263
13279
J33Ö4
13377
43388
13390
13391
13478
13515
13544
13579
13594
13616
13647
13682
13719
13733
13757
13762
13773
13791
13604
13860
13877
1396$
14009
14036
14051
14062
14087
14100
141 OS
14132
14160
14230
14254
14348
I43AS
14471
14318
14521
14522
14636
14637
14666
14096
11 3
14545
[4860
1487 7
14961
isooo
15051
15Uol
15106
15!28
I515S
15269
16275
15280
15383
I55Ó0
15585
15352
15623
16726
157f>3
15767
15-543
15897
15914
15957
15981
16019
16066
16112
16135
16145
16187
16190
16215
16223
16249
16268
16373
16401
16422
16429
16449
16507
165S4
16594
16699
>6747
IS75I
16759
16837
16975
17024
17096
17107
17150
17151
17173
17279
172S0
1729!
17301
17369
17573
17395
17411
17-190
17501
(7512
17514
17535
17.-50
17653
J7728
17740
1777 1
17S10
17 "cc
17SS"
18013
18024
IS0Ó3
18079
18177
JS_„Ö
18253
15269
18295
18302
18323
18328
18381
13407
18438
1 - 4-18
18491
IS ;o2
18547
1S5-:S
185 e
1*72
1S609
18653
(8685
18754
18765
18504
18848
18899
IS927
19122
19177
19358
19429
194-10
19471
19-177
©9561
19587
19652
19686
19695
19726
19752
29772
19780
19791
19802
150
1' *97
19901
39945
20144
2022(1
20240
20258
20286
20339
20363
20390
20476
20651
20666
20818
20S85
20SS7
20914
20927
21027
21067
21085
211O0
21106
21126
21164
21195
21211
21280
21303
21335
21390
21399
21403
21496
21517
21584
81606
21609
21629
21654
21676
21769
21821
21846
21919
21930
21919
22038
22062
221
22233
22290
22484
22491
22559
22585
22631
22640
22705
22730
t2Z74
22797
22559
22924
22938
22SftL
e«ns verleiden en koop een looïj'e. Ge'
etennt daarmede do zoo zeer nuttig
werkende Wijkverpleging en ge opent
de kans voor uw kind een heerlijk
poppekind te krijgen.
ÏJMUTDEN. Ongeval. Maandagmid
dag, tegon half twee, liep do zosjarigo N.
Gr. al spolende met z(ju Loofd togen oen
muur van een perceel op het Koningsplein
waardoor h(j een vrjj ernstige hoofdwonde
vlak boven een zjjner oogen opliep. Nadat
in de apotheek op het Koningsplein een
noodverband was gelegd, verleende Dr.
Robles de Vries geneeskundige liulp.
Personalia. Voor hot diploma van de
„Vereeniging van Leeraren en voor dat'
van „Mercuries" daagden de.-.er dagen
de heer T. de Pagter cn Alcj. C. de Pagter.
Verdronken. Bij het ver«-
leenen van assistentie aan een bin
nenkomend stoomschip te IJmuidetr.
Is de ongehuwde vletierman G. Kra
mer van IJmuiden in het buitentoe-
lcidingskanaal naar de nieuwe sluis
te water gevallen en verdronken. Hel
lijk is eenige uren later opgehaald.
Koersen tot hedenmiddag 12 uur
(Medegedeeld door de Nationale
Bunkvereaniging te Haarlem)
Dinsdag
Biljetten van tot
iMarkon (rood)...... 0.03'/»O.Ol'/a
Marken (groen)0.031/,— 0.047s
KronenO-O1/*001/,
Francs (Fran?cb) 18.35—18.75
Francs (Belgisch)... 16.75—17.15
Bond Sterling11.57'/,—11.65
Dollars2.45-2.60
Cheques
Berlijn
Weer en
Parijs
Brussel
Londen
New-York (Cable)
Amerik. Bankpapier.
0.037,— o.o&v,
0.07,— 0,07,
18.35-13.75
16.75—17.15
11.57-11.62
2.492.50
Marktnicuws
PURMEREND, 19 Doe. 1922.
Kaas. Aanvoer 18 stapcis kleine,
f 54 a 56 per 50 E.G.
Boter. Aanvoer 975 K.G., prijs 2.2G
a 2.30 per K.G.
Vee. 581 runderen, waaronder zijn
320 vette en 10 stieron.
59 paarden 150 a f 250.
56 vette kalveren 1.60 a 1.S0 per
K.G.
163 nuchtere dito 10 a 40 per
stuk.
7y vette varkens 0.98 a f 1.04 et.
per K.G.
28 magere dito 30 a 55 per stuk.
109 biggen 12 a 26 per stuk.
1403 schapen en lammeren.
Yeti© koeien, prijshoudend, f 0.80 a
f 1.25 per K.G.
Gelden koeien, prijshoudend, 125
a 275 per stuk.
Melkkoeien prijshoudend 200 a
-450 per stuk.
Stadsnieuws
- KLEED 1NG1NDUSTR IE.
Men schrijft ons
Maandag hield de afdoe'ing van den
Xed. Bond in de Klcedingindustri© een
drukbezochte vergadering in het ge
bouw „de Centrale".
De vergadering was bedoeld als in
zet voor de komende loonnctie.
De spreker van den avond, de heer
De Jong, schetste don togenwoordi-
gen toestand cn besprak do voorstel
len ter verbetering. Afgekeurd werd
de manier waarop sommige werkge
vers hetyloontavief toepassen.
Onder algemeenc instemming werd
de mededeeling ontvangen, dat er
niet aan wordt gedacht, eventueels
verslechteringen te aanvaarden. Met
een aansporing om tot de organisatie
toe te treden, om een evcutueelen aan
val op de arbeidsvoorwaarden af te
slaan, besloot siireker zijn met aan
dacht gevolgde rede.
Van de gelegenheid tot vragen
stellen, werd door een tweetal aanwe
zigen gebruik gemaakt. Zij werden
naar genoegen beantwoord.
KERSTVIERING.
Men heeft Ier gelegenheid van hel
naderende Kerstfeest aan do leeszaal
en dc studiezaal en ook aan het por
taal van de Openbare Leeszaal on
Bibliotheek een vriendelijk aanzien
i,egoven, door het plaateen van hulst
takken en planten op de tafels. Hulst
takken versieren ook de wanden. Den
avond vóór Kerstmis suften :1e kaar
sen van de Kaarsenkroon aangesto
ken worden.
Op de leestafel is een collectie-litte
ratuur neergelegd.
DE VRIJWILL1CE BURGER
WACHT.
Zooals onze lezers m ons Raudsver-
slag hebben kunnen lezen, heeft dc
gemeenteraad Zaterdagmorgen met
16 tegen 15 stemmen het subsidie van
f 2500 aan do Burgerwacht voor 1923
niet toegekend.
Naar aanleiding daarvan hebben
wij ons tot den commandant der
Hanrlemsche Burgerwacht, Jhr. O.
van Lcnnep, gewend, ora naar zijn
verdere plannen te informeeren.
In ieder gcva.1" zou hij, hoewel hij
door het gevallen raadsbesluit in
zeer moeilijke omstandigheden is ge
plaatst, trachten met behulp van wel
gezinde ingezetenen de Burgerwacht
nog eenigen tijd in het leven te
houden. De commandant zal ook de
periodieke raadsverkiezingen afwach
ten, in de lioopdnt de nieuwe raads-
meerderheid wél genegen zal blijken,,
om de Burgerwacht tc steunen. Want
hij vindt het hoogst bedenkelijk, om
thans de Burgerwacht op te heffen,
vooral wegens den komenden winter
met zijn toenemende werkloosheid en
de agitatie, die daardoor verwekt
wordt. Men moet, zei Jhr. Van hen
nep, wel bedenken, dat men een bur
gerwacht, waneer die eenmaal is op
geheven, niet maar zoo plotseling uit
3en grond kan stampen, als men ze
onverwacht noodig mocht hebben. Hij
zou daarom nog geen voorstellen
doen, om de Ilaarlemsche Burger
wacht op to heffen en trachten elclers
financieelen sü&un te verkrijgen.
Wordt de Burgerwacht in Amsterdam
opgeheven, d,nn zal dit natuurlijk
ook vroeg of laat de opheffing van
de andere burgerwachten en van den
Bond tengevolge hebben, maar zoo
ver is men nog niet, ze[ Jhir. Van
Lennep.
EXOURSIE. Zaterdagmiddag werd
een escnrslo geliouïen naar het Gemeen
telijk Electr;eiteit Bedryf alhier, door do
leden der I'. B. N. A. Studieclub, afd.
Haarlem. De heer W. de V» :t leidde de
leden rond.
Ia de machinehallen werd door hem do
werking van het bcdrjif op zeer duidelijke
wijze uiteengezet
Bij het verlaten van het gebouw dankte
het bestuur der. heer dc Wit hartelijk
voor de leerzame middag.
Arr. RacMbank
Oneerlijke werkster.
Vervolgens stond terecht A. S., die
zich. gedurende de jaren 1920—1922 bij
herhaling had schuldig gemaakt aan
diefstal van lijfgoederen, gouden- en
zilveren voorwerpen enz., ten nadeele
van de personen bij wie zij werkte.
Vroeger had beklaagde bekend,
thans editor verklaarde zij, do voor
werpen van haar werkgevers en
-geefsters gekregen te hebben, het
geen door dezen nis getuigen gehoord,
onwaar werd genoemd.
Het O. M. zeide, van deze beklaag
de een zeer ongunstigen indruk ge
kregen te hebben en cisciite legen^
haar zes maanaen gevangenisstraf,
mot aftrek van preventief.
De verdediger, Mr. Yun Eek, wees
op enkele verzachtende omstandig
heden.
St. NiCOLAASFEEST VOOR
SGhOLEN U en 3ï.
De St. Nicolaascoinimssie van den
Bond vuil Ned. onderwijzers" deelt
ons mede, dat Woensdag a.s. nog een
St. Nicolaasfcest zal gegeven worden
aan de kinderen van klassen 3, 4 en
5 van sciioo! 23 (hoofd de heer Van
der Werf) en van klassen 2, 3, 4 en 5
van school 31 (hoofd de heer Ten
Broeke).
Woensdagmiddag a.s. om half één
worden de kinderen op de Groote
Markt verwacht bij het standbeeld
van Lourens Coster. Daar zullen zij
geleiders vinden. Deze leerlingen mo
gen om 11 uur van school,
Do leerlingen'van klasse 6 en 7 van
beide bedoelde scholen worden Don
derdagavond a.s. tol. uiterlijk kwart
voor zeven op deze'fdo plaats door
zich daarvoor beschikbaar gesteld heb
bende ouderwijzers opgewacht.
Alleen voor ouders van deze leer
lingen zijn nog eenige vrijkaarten tot
een zeer beperkt aantal verkrijgbaar.
H. O. R.
Men schrijft ons:
Zaterdag 23 December wordt ten
bate van het H.O.R.A.-fonds een Ca-
beretavond gegeven, niet welwillende
medewerking van de Spaarnespelers
met „dc Rozen" blijspel m éón .-be
drijf van A. van Waasdijk; dc Tim*-"
ber town Follies van mej. A. Koren
blik; de dames C. v. d. Berg de Mun-
nik en Jo Stam en de heer en mevr.
Kolderie. Allen hebben hun belange-
looze medewerking toegezegd om het
doel, een flink batig saldo voor
H.O.R A., te helpen bevorderen.
Met Mei wordt het Herstellings
oord Rijks Ambtenaren geopend en de
opbrengst van dezen avond is be
stemd om het gebouw to helpen meu-
bileeren.
Laten aften die H.O.R.A. een goed
hart toedragen Zaterdag 23 Decem
ber naar den schouwburg Jansweg
gaan om op deze manie; ook iets bij
te dragen voor c!it liefdadig doel.
Tot slot is er ccn bal onder leiding
van den heer Martin.
CANDIDAATSTELLiNG PnOV.
STATEN.
Door de afdeelingcn, aangesloten
bij de Vrijzinnigdeiiiocrathclie Staten
kieskringen Haarlem, Velsen en
Weesp, zijn, meldt het N. v. <L D. de
volgende candidatcn gesteld, in al
phabetischo volgorde gerangscjuikt:
W. B. van Aken, te Kaarden; mevr.
Avis-Dekker, te Beverwijk; A. G.
Boes, le Haarlem; E. IV. Goedhart to
Haarlem: P. Groenhart te Naarden;
mej. Meta Hugenholtz te Haarlem;
J. C. Kruisweg to Bussum; H. v. Lecu
wen te Schoten (aftr.); J. Over Azn.,
to Haarlem; J. F. 11. Pruschc-n te
Schoten; P. .1. van Ravestevn, te Hil
versum; tor. M. Slingeuberg te Haar
lem en mevr. W. J. Vromans—Rit, te
Schoten. Vóór Zaterdag 20 Januari
a.s. zal onder de leden der afdeelin
gcn een referendum worden gehou
den ter vaststelling van de plaatsen
op de definitieve lijst.
TOONE3L.
De eersto wederpvoering vr.n Hostanil's
„Cyrano de Bergerac" hij do Kou. Ver.
„Het Nederlandsch Tooueel" met Hubert
la Boebe in do titelrol, is definitief be
paald op Zondag 2t Deeeiubor, in den
Stadsschouwburg la Amsterdam.
BELONING KN. O;, de Internatio
nale tentoonstelling van Pluimvee, gehou
den te Utrecht, behnnldo onderstaande
stadgenooton do volgende prijzen in de
afd. s'-erduiven do heer .V. Boolsmn met
5 inzendingen; 3 Ecrc- on 5 eerste prijzen.
De heer J. C. Philinpo met 11 inzendin
gen: 4 Eere- 6 eer:'? 3 tweede- en 1 der
de prjjzen, 1 Z. E. V.' en 1 E. V.
DE KLOKKEN' IN" IIA YRLEM. He
denmorgec zal menigeen, die in do omge
ving van do Nieuwe Kerk woont, te laa:
op z(jn werk gekomen zijn, want vergele
ken n-.et de Qroote-Kcrkklok liep de klok
der Nieuwe Kerk tien minuten achter.
H. O. V. Op Donderdag en Vrjjdag
21 cn 22 Dee. geeft de Bursemer Orato-
riuravorconigiiig oen opvoering van het
Oratorium Die Jahreszelten, in het ge
bouw Concordia to Bussum, waarbij onze
Ilaarlemsche Orkestvcrcenigiug haar me
dewerking zal vorlconen.
LEZING Dr. -TAG. P. THTJSSE. In
dc bijeenkomst to Haarlem van Ce verte-
genwoordigendo vergadering dor Neder-
Jandscho Natuurhistorische Ycreeniaing,
zat 3r. Jae. P. Thgsse Woensdagavond,
27 Docember, oen voordracht houden over
do Noderl. Natuurhist. Vereeniging en
Natuurmonumenten.
EEN OUDGEDIENDE BIJ HET ON
DERWIJS. De heer Hospes, die bjjna
50 jaren dienst b\j hot Lager Ondorwjjs
telt, zal welhaast do school aan het Loid-
seho PIoin verlaten. Bericht kwam in van
zjja eervol ontslag, hem door de gemeen
teraad verleend, met dankzegging voor de
vele en gewiehtige diensten.
HEROPENING WINKELZAAK.
Dezer dagen werd de naar de eischen
des tijds ingerichte meubelzaak
der de Damiaten", Lange Véerstraat
15, heropend. Tal van bloemstukken
getuigden, dat velen belang nebben
gesteld in doz.e heropening. Er is een
bijzonder groote voorraad meubelen
aanwezig, zoowel in de étalage als in
de verdere winkelruimte. Door de
verbouwing is een grooie verbetering
gekregen en het publiek kan nier in
meubelen, zeilen, Ueeden van alles
vinden.
Men deelde ons nog mede, dat de
Woninginrichting „Onder de Damia
ten" een n.-. unlooze vennootschap zaïl
worden mot een maatschappelijk ka
pitaal groot f 100.000 en dat ecii groot
gedeelte der aandeolen reeds is go-
plaatst. Als directeur zal fungceren
ie tegenwoordige eigenaar, de heer
11. lvoehler, zooaJs bekend een be
kwaam vakman.
FEESTAVOND VAN „AMICITÏA
JUNOTI".
Zaterdagavond gaf ïu het Brongebouw
i gymnasiale vereeniging „Amicitia
Juncti" con zeer welgeslaagde uitvoering
niet alleen van belang was uit «en
mnt \au voreSnigingsleven, maar ook
uit een kuns'.oógpunL
Er was nu s.l. maar niet zoo'n gewone
„fuif-avoni" van gemaakt, met een aar-
Jig tooneclftukjo en „bal na", noen er
was naar iets hoogers gestreefd: deze
avond droeg n.i. een ..gymnasiaal cachet"
Kr werden vijf tablaaux-vivants uit
klaïfieke sri-rjj-. ers te zien gegovea en dit
programma nummer werd tot het hoogte
punt van den avond. De tableaux (5 scè
nes: ;i.iu Homeros ontleend en 2 aan de
tragedie van Sophocles) waren op zeer
kuustziunigo wijza gearrangeerd door den
heer Jack PfersicU, ieeraar in het tceke-
nen aan 'i gymnasium en moj. Greet Bol-
dingh, als muze, droeg do b\j do tableaux
behoorendo Gricksche verzen voor, zdó
dat zelfs zjj, die het Gricksch niot mach
tig waron er door ontroerd werden,
Zooals gozogd, waren drie tableaus aan
Homerus ontleend. I stelde voor: dij zwcr-
öling Odysseus komt in aanraking met
prinses Nausikaë, 11: het afscheid van
beiden, Hl: terugkomst van Odysseus, als
bedelaar vermomu, na een 20-jarige afwe
zigheid, ia z(ju eigen woning, waar h(j
herkend wordt door de oude huishoudster
Euriolea.
Do twee andore tableaux waren uit
Sophocles, IV stelde voor een stuk uit
het bode-verhaal van Antigone; uitge
beeld werd hoo Antigone, tegen de wet
ten in, haar gestorven broeder begraaft
V: do blinde Oedipus rondzwervend
met na dochter Antigone.
Vóór e'-k tableau werd telkens 'n korte
explicatie gegeven door Dr. Spoelder,
retor vaa het gymnasium.
De tusschcnruimto tusschen do tableaux
werden 'aangevuld door stemmige muziek
vaa het Amieriia-itrijkja onder leiding
van H. O. Drilsma.
Ook het verdere gedeelte van den
rond slaagdo uitstekend. Opgevoerd
cr<i nog Sheridan's „Do listige luite-
aut". Een bal met prysdanseu besloot
den avond.
Lstlsrijjn ea huGst
SARAH BERNARDT. Een B. T.
A.-bericht uit Parijs meldt, dat Sarah
Bernhardt Maandag bij de repetitie
van oen stuk, waarin zij een der
hoofdrollen moest spelen, is flauwge
vallen
Nauer seint Reuter uit -arys:
Na een geneeskundig onderzoek
bleek de ongesteldheid van Sarah
Bernhardt niet vaa ernstigen aard te
zij::. Haar toestand was des avonds
iel gunstiger-
Earsorüjlts Stand
HAARLEM.
Getrouwd: 15 DecemberNic.
Hocgerwerf mei J. M. Karieman. W.
M. Roodenburg mei C. L. Wilkeas._
Bevallen. 16 December: G. Wei
and—Licvcrst, d-
VELSEN.
Bevallen: J. M. Schoorl—Hen
d-ickx J. E. CosseeTack d.. A-
ven l'Nviik—Bas d.. M. A. Gie
tervan Tuilen d'., K. Snijder
"waan d.
Overtcdeu: A. Witteman 81 1., we
duwe van C. Ruiigvooni, H. ter
Voort 3 maanden.
Binnenland
DE VERWEKKER VAN MOND- EN
KLAUWZEER.
Prof. <lr. Pfciler te Jena schrijft aan do
Tc!., dat het hem gelukt is de smetstof
het mond- en klauwzeer onder be
paal lo voorwaarden in voortgaande gene
raties te kweekea. Naar aanleiding van
•ezc mededeeling verklaarde prof. dr. L.
de Blieok, directeur van het instituut voor
pnratiialro cn infectieziekten der Vec-
artsOLykundige Hoogoschool te Utrecht,
die ceii bezoek aan het laboratorium van
prof. Pfcilor heeft gebracht, dat meu
goed zal doen af te wachten tot do cui-
tuurcie'.bojo ra! ziju bekend gemaakt. Als
prof Pfeiler culturen ter beschikking
stelt van ?.r..lero oaderzookors, zal prof.
De Biieck hiermede ook proeven nemen.
DE NOOD IN DEM TUINBOUW.
De Minister van Financiën heeft
arm dc ontvangers der Directe Belas
tingen aan den Langendijk meege
deeld, dat uitstel van betaling kan
worden verleend aan tuinbouwers,
die daarvoor in aanmerking komen,
leder geval zal op zichzelf moeten
wordon beoordeeld.
GEHEIME BRANDERIJ. Naai
de „Tel." verneemt is in een sigaren-
fabriek aan den Haarlemmerweg on
der Amsterdam door ambtenaren der
Invoerrechten en accijnzen buiten de
bebouwde kom mm on-a£jaoiiena iene-
verstoken! öntcfekt. Een voorraad je
never werd in beslag genomen en
naar liet Oost-Indisch Huis vervoerd.
SCHANDELIJK. In het Wilhel-
minagasthuis te Amsterdam is een
13-jarig winkelmeisje ter observatie
opgenomen, dat in de portiek van een
perceel in do Van Baerlestraat in be
schonken toestand werd aangetroffen.
Zij verklaarde met een persoon, die
haar op den Dam had aangesproken,
verschillende cafés te hebben bezocht.
Gemengd Üisnws
EEN DREIGENDE STAKING.
Een B. T. A.-telegram meldt uit
Mainz:
De leiders van den Rijnlandschen
boerenbond hebben berloten tot sla
king over te gaan en alle leveranties
van landbouwproducten stop te zeilen
als de regeering niet afziet van haar
dwangmaatregelen voor het verkrij-
van de gevorderde graanleveran-
ties.
HET VERBRANDE FRANSCHE
HOSPITAALSCHIP. Uit Constan-
tinopeL wordt nader gemeld:
Bij den brand oj> het hospitaal-
schip „Vinh Long" zijn drie vrouwen
•it drié kinderen in do vlammen om
gekomen.
DRIE KINDEREN OMGEKOMEN.
- Te Falaise kwam een moeder, die
eenige minuten haar woning had ver
laten, bij haar terugkeer tot de droe
vige ontdekking, dat haar drie kin
deren, die onbewaakt waren achter
gebleven, waren omgekomen. Een
der kinderen, een jongetje van vier
jaar, luid door spelen met vuur brand
eroorzaakt. Dit knaapje met een
broertje van 20 maanden waren ge
stikt. Een kindje van zes maanden
lag in de wieg verkoold.
TREINROOVER3.
In don trein vaa Essen naar Bochurn
werd een fabrikant door twoo roovers
vallen. Er ontstond een worsteling,
waarbij eon der roovers tegen hot portier
gedrongen werd, zoodat dit opensprong.
Do roover viel op de rails en werd vermor
zeld. De andero roover wist te ontkomen.
TREINBOTSING IN NEW-YORK.
Lit New-York wordt gemeld:
Vijf en twintig personen zijn ge
wond bij een botsing tusschen twee
treinen op den „elevated" spoorweg.
Onder de slachtoffers zijn zeven vrou
wen en kinderen.
(fan hst Politieke Tour-
nooiTsid.
TWEEDE KAMER.
18 December.
Staatslening. Herzie
ning lager onderwijswet.
Dc grootte der klassen.
Wachtgeldregeling. Een
ieisje naar Californië.
Na besloten te hebben, de nieuwe
St a ütsl ceiling van 350 milliocn
(maximaal) morgen. Dinsdag reeds te
beliandelen, is de Kamer op dezen
extra vergaderdag voortgegaan met
het technisch herzien lees minder
duur maken van de lagcr-onder
vvijswet.
Hoewel dezen Maandag de o^ou van
gansohe herzien.ng we® orgo-
diend. nl. co vergroeiing der klassen,
waartegen in den lande hevig is ge
ageerd. vvrns het 111 de Kamer zoo
rustig alsof we bezig waren aan de
algemeoae beschouwingen over de be
groeting van Curacao.
Volledigheidshalve moge ik hier
doen heiinneren, dat de regeering
voorstelde in art. 28 der l ager-barder
wiiswet te bepalen, dat aan elke
school voor gewoon lager onderwijs
liet hoofd_ wordt bijgestaan door ten
minste één onderwijzer, zoodra het
aantal Leerlingen 33 bedraagt, door
tenminste twee onderwijzers ,bii 73,
door tenminste drie bij 117, door ten
minste vier bij 161 .door tenminste
vijf Lii 211 en door tenmifiste ros on
derwijzers bij 261 leerlingen. Voorts
voor elke 55 leerlingen boven dc 260
cén onderwijzer meer.
Wat het uitgebreid lager onderwijs
betreft. stelde dc -regeering voor,
naast het hoofd bi[ 24 leerlingen cén
onderwijzer, bij 47 leerlingen twee,
nij S4 drie. bij 121 vier onderwijzers
verplicht te stellen en voorts voor elke
30 leerlingen boven de 120 één onder
ijzer meer.
(in de bestaande wet is het mini
mum voor een hoofd met één onder
wijzer voor Let L. O. 26, de tcena-
rne naar rato en verder een onderwij
zer per 45 leerlingen en yoor het
U.XxO. resp. 18 en 30).
Mej. Westerman trachtte in de
nieuw voorgestelde regeling drieër
lei verbetering te bepleiten, verbete
ring althans van onderwijszijde b©
zien. Zii verdedigde met warmte een
amendement om het minimum bij
liet L. O. op 26 te laten, en om de
toeneming bij het L.O. te stellen op
een onderwijzer per 45 en een om bij
het IJ. L. O. de toename roods na den
tweedon ondei wijzer op écu per 30
leerlingen tc stellen 011 in plaats van
47 te Lezen 41. En zij mocht het ge
noegen smaken, dat, na aanbeveling
door de commissie van rapporteurs,
haar derde amendement (nl. dat be-
treffendo het u.l.o.) door minleted de
Visser werd overgenomen. Voor het
oveiige kreeg zii, pecuniae causa, nul
od het rekest.
Nog heel wat meer verlangde de
S- D. A. P. (bij mond© van dy heeren
Van Zadel hof f on Gerhard) an wel
handhaving der bestaande redactie
van art. 28 ten aanzien van het L. O.
on een tusschenvorm tusschen het re-
geeringsvoorstel en de bestaand© ic-
dactie van genoemd artikel ten aan
zien van het U. L. O., waardoor de
„bezuiniging" dus vrijwel nihil zou
worden want van de grootte der klas
sen hangt voor een goed dool het to
taal bedrag aan salarissen en daarvan
weer de prijs van het onderwijs af.
Moest de minister de beide amende
ment en-Weöterrnan ten opzichte van
liet L. O. Dog „ten sterkste ontra
den", het ameindcanent-Gerhard-Van
Zadelhof f was voor hem zonder meer
o n a a n n e m e 1 ij k. Men kan
aldus de minister als men art. 28
onveranderd wil laten, z'n moeite
van de indiening van amendementen
wel sparen en eenvoudig tegen, het
herzieningsontwerp stemmen I
Behalve liet roods genoemde 3e
amendemant-.W.eet&rman nam de rui-
INCE70NDEN MEDEDEELINCEïf
a 60 cents per regel.
KOOPT GEEN WINTERJAS oC
COSTUUM, voordat u bij ons een
kijkje hebt genomen. Wij brengen
steeds het nieuwste en beste op bet
gebied van gemaakte ENGELSCH5
HEEHENKLEEDING, tegen de mees®
concurreerende prijzen.
Bovendion kunt u dez© week profi-
tecren van onze SPECIALE KERST-
AANBIEDING, tegen veel verij^n-
derde prijzen.
HET LOMDEN &ONST1LRHUIS
(Gesloten huis),
lleerenwcg 271 A rd., b. d. SchOUïK
tjeslaan. Verkoop tot 10 uur 's avond'
Geen filialen.
nister een a men dement-Ru tgers over,
strekkende tot wijziging der verhou
ding tussehcu het aantal onderwijzer'
en dat der leerlingen, naarmate d'
jongste kwartaalcijfers zullen zijn
veranderd, terwijl m het ontwerp d'
wijziging was gebaseerd op de jongst»
i3arcijf©rs.
Het let der amendementen was nr
el besliste het amondement-Gerhard
Van Za-ielhoff, viel met 51 tegen 27
stemmen (voor de vrijzinnig-demo
craten cn sociuaJ-democraten) het
ameudement-Westerman betreffende
het minimum van 26 werd met 4?
tegon 28 stemmen (rechts tegen links)
het mn de ne-am ondom en t- West er
man (nl. dat betreffende de toen©
ming per 45 leerlingen) met 47 tegeff
26 stemmen verworpen, waarna ma,
.rijwel gelijke meerderheid (4727)
het nieuwe artikel 28 werd vastge--
I. De heer Dresselhuys had het
noodig geoordeeld, even te verklaren»'
dat de Vrijheidsbond, hoewel dank
baar voor de overname van het 3©
amendement-W©sterman, tegenstem*
de. omdat men de aanzienlijke ver
grooting der klassen bleef beschou
wen als een ernstig nadeel voor on3
onderwijs.
De rest van den middag ging heen.
mét discussies over de wachtgeldre
geling. Minister de Visser had oen re
geling ter lengte van een kolom der1'
„Handelingen" voorgesteld, die neer*
kwam op gelijkstelling der bestaand©'
regeling voor de gewone Rijksamb-'
tenaren. De heer Gerhard evenwe(
wcnschte de wachtgeldregeling intact
te- laten. Van veel belang :s deze
kwestie niet, doch zij gaf toch nog»
wel aanleiding tot een aardige ont
hulling wat toch was het geval Dt
minister vvensohte in de waohtgeldre-1
geling o.a. de bepaling opgenomen t?
1. dat bij verblijf buitenslands lan-.
eer dan één maand het wachtgeld-
niet wondt uitbetaald en dat de hm
wende op wachtgeld gestelde onder
wijzeres haar wachtgeld verliest. Ta*
gen deze bepaling kwam mej. Groe-
ncweg op met een amendement om in*,
plaats van één maand te lezeu ,,dria[
maanden" en om do beperking ten
aanzien der huwende onderwijzerei
te schrappen. omdat zij voor de»
wachtgelder het recht wcnschte er
kend te zien, langer dan een maand'
in het buitenland te vertoeven en voor
waelitgelderes om zonder verlièc
in eigen inkomen te huwen.
Wat het laatste betreft, wees de
minister erop. dat de huwende oor'
derwiizeres haar pensioenrechten be-J
houdt en dat zij terecht alleen haatr
wachtgeld derft, dat zij als gehuwde
niet meer noodig heeft. De bepaling
om bii verblijf buitenslands heb
wSchtgeld na een maand niet meer,
uit te betalen, is naar de minister^
noodig. omdat van het ontbreken de
zer bepaling den laatsten tijd hef
haaldeliik misbruik was gemaakt. Een
onderwijzer op wachtgeld had on'ang»
een nieuwe aanstelling kunnen krij\
gen, maar de man was niet te achter
halen want hij maakte juist en hier.
komt de onthulling met z'n wacht
geld 'n reisjes naar Californië! Is het
wonder, dat de minister, met derge
lijke ervaringen voor oogen voor,
geen verlenging van den termijn van
3en maand was te vinden'!
Intusschen is de door den minister
voorgestelde waclitgeJdi egoling. 11a
verwerping der amendementon-Ger
hard. met" 51 tegen 20 stemmen aan
vaard.
Een ameniement-Gerhard 0111, evan-
_.a het lagor en uitgebreid lager on
derwijs. ook het veivoig-onderwijg te
doen deelen in de evenredige school-'
geddheffing. gobnseerd op de Rijks-
mkomstenbelastuig, hield de Kamer
daarna nog even aan de praat. Le
discussie eindigde met de verwerping
het amendement met 43 tegeu 4(
stemmen.
Dinsdag, na afhandeling van het
leeningsonlwerp. zal de herziening
der lager-onderwijswet wel afloopen
INTIMUS.
AVOND V ERGAD KRING.
Oorlogebegrootlüg. Het
nieuwe reelement vau
krijgstucht.
Op den stoel van don pacificatie
minister dc Visser zat 's avonds ue
oorlossmiinister Van Dijk, gcflan-
leeord doior zijnamb1.ganooten van
Marine en Justitie. Men had dezen
avond de oorlo.-'sbegrooting te behan-
delen, zoomede en hiervoor waien
de beide andere excellentie© aanwe
zig de interpellatie van den heef
K. ter Laan over het nieuwe regle
ment van krijgstucht.
De sociaal-democratische burge
meester van Zaandam leidde de dis
cussie in. Hij criliseerde van irof
nieuwe knjgstuchtreglement voorsJ
de artt. 17 en 20, waarin den militair
wordt verboden deel te nemen aan de
monstraties ,d:e in-striid zijn met da
belangen van het leger 011 waarin zijn
niiheia op allerlei andere manieren
aan militaire banden wordt gelegd.
En hii vroeg: of de regeermg bereid
is. deze artikelen alsnog te laten ver
vallen zoo neen. daarover alsnog d<^
adviezen in te winnen van de com
missie voor'g;OrBariiseord oveileg el -
ten derde welke bedoelingen de ro*
geering met art. 17 heeft.
Voor het overige hield de heer Ter
Laan zijn jaarlijksche begrootinga
speech, die ditmaal niet voi klachten
van militairen zat. doch voornamer
lijk op d:e bezuiniging was 2 e ba
se erd. Een reductie van 70 tot 64 mil*
lioen, d.i. slechts 8 pot. kwam deft
heer Ter Laan voor de Oorlogsbegroo-
tóng véél te gering voor. En iiij her
innerde aan het hezuinigmgsinter-
Iview van minister De Geer, kort nrv
diens benoeming tot bewindsman van
Financiën, aau liet groote succes van