HET MARKTWEZEN.
40e Jaargang
No. 12155
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
WOENSDAG 31 JANUARI 1923
HAARLEM'S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f3.5?1/* Franco per post door Nederland 13.871/,. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken 10.571/,franco per post 10.65. Post Giro 38810.
Uitgave der N.V. Lourens Coster, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVEETENTIENVan 1—5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnemo»»* aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiên van Vraag en aanbod van 1—4 regen 60 CU
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. a contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie on Administratie Groote Houtstraat 83. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratie 724
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden, Beverwijk enz. DRIEHUIZERKERKWEG 2, VEL8EN, TELEFOON 3521
EERSTE BLAD
Agenda
Heden.
WOENSDAG 31 JANUARI,
Schouwburg Jansweg: Kindermati-
née „Reepclsteellje 2 uur.
Gemeentelijke Concertzaal: Beetho-
venconcci-t.
Kerk der Broedergemeente: Rede
van den heer N. Stophan, 8 uur.
Cabaret „Modern", Raaks 13: Ma-
tinée 3 uur; voorstelling 8 uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.30—5.30 en
's avonds 8u uur: Concert.
Cinema Pal ace Foyer: Middag- en
Avondconcert 3.30—5-30 en 8—11 uur.
Bioscoop-voorstellingen.
DONDERDAG 1 FEBRUARI.
Stadsschouwburg, Wilsonsplein:
Mueikaliicho Kammerspiele, 8 uur.
Cabaret „Modern", Raaks i3 Ma
tinee 3 uur; voorstelling S uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat;'s middags 3.305.30 en
's avonds 811 uur Concert.
Cinema-Palace FoyerMiddag- en
Avondconcert 3.305.30 en 811 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat1
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Schouwburg 'Ie Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala Theater. KI. Houtstraat 77
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Stadsnieuws
De Stadsbibliotheek cn
Leeszaal.
Een onderhoud met den heer
J. D. Ratgers »an der Loeff
Zooals onzo lezer-s reeds weten was
het 19 Januari een jaar eeleden, dat
tot stichting- van de Stadsbibliotheek
en Leeszaal werd overgegaan.
-De directeur, de lieer J. D. Rutgers
van der Loeff, heeft ons op ons ver
zoek nog eenige inlichtingen ver
strekt. llij is bijzonder over het bo
zoek tevreden; het is na de opening
piecies gegaan, zooals hij wel ge
dacht had, namelijk cc-n steeds klim
mend cijfer van bezoekers en lezers.
,,IIet -gaai gelukkig steeds crescen
do!' zei de directeur cn hij herinnerde
aan eenigo cijfers, die tien dagen ge
leden in ons blad gepubliceerd zijn.
Er komen gemiddeld ongeveer 1G00
personen per maand voor de leeszaal
boven. In 1922 kwamen in totaal
44.246 bezoekers, waarvan veertig pro
cent 's avonds en zestig procent over
dag. Ook Zondags is het bezoek be
vredigend; zoo kwamen er Zondag 23
December nog -47 bezoekers. Dit geldt
natuurlijk alleen de krantenzaal, want
dc- groote leeszaal is dan gesloten. Dc
tijdschriften uit deze laatste zaal ko
men Zondags evenwel ook in do kran
tenzaal.
En met het aantal uitgeleende boe
ken gaat het dezelfde richting uit.
Dat bewijst onderstaand staatje,
waarbij er rekening rne© moet wor
den gehouden, dat over Januari
slechts gedurende tien dogen boeken
worden uitgeleend. Dc cijfers bedroe
gen in;
Januari
Februari
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Augustus
September
October
November
December
195
823
1297
1250
1398
1711
1908
1757
2590
2'JS3
3515
4009
Te begrijpen is het, dat hel werk
voor het personeel dus zeer is toege
nomen. De directeur deelde mede, dat
de vraag naar meer personeel nu zeer
klemmend wordt. Hij heeft nog eenige
volontairs, die hij onmogelijk meer
zou kunnen missen. Het geldt hier
niet alleen het uitlcenen van boeken,
maar er moet ook veel achter de
schermen gebeuren, om te zorgen dat
alles goed functionneert.
Op onze vraag, welk soort boeken
het meest in de leeszaal gevraagd en
daar gelezen worden, antwoordde de
directeur: „Bijna uilsluitcud weten
schappelijke en populair-wetenschap-
pelijke J/oektn. er is maar een enkele,
die in de zo zaal een roman leest. Ro
mans worden meestal uitgeleend; hun
aantal bedraagt zelfs zestig procent
„Eu", vroegen we, „zijn or in dit
jaar nog speciale klachten of vven-
schen naai' voren gebracht?"
„Geen enkele klucht", antwoordde
de directeur verheugd. ..W el verschil
lende weuschen. Er ligt hier een wen-
schenbook, waarvan een ieder i>e-
voegd is om gebruik te maken. Met de
daarin geuite weuschen wordt dan
ook zooveel mogoliih rekening ge
houden. Natuurlijk niet aile. Fr
wordt nogal eens nan-schaffing vu
sommin' hoeken, tiid ohrirton en lib
den gevraagd, maar een zekere be
perking is uit financieel? overwegin
gen toch. geboden. Dit jaar zullen, he
halve de bladen, ciie hier reeds ko
men, ook nog 't Alg. Hbld., de Maas-
bn.ii' cn w.'inr-i-hiinlk rt -en Engel
sche krant ter lezing gelogd vvorden.'er
liggen al, zooals u weet, Fransche en
Duitsche bladen); verder zullen er
nog een paar nieuwe tijdschriften bij
komen. We krijgen hier zoodoende
'n vrij goede leeszaal;zij is trouwens al
populair geworden. In verschillendo
plaatsen van ons land zijn wel open
bare leeszalen opgericht, maar dio
kunnen niet bij de Haarlemsche ha
len, want wij hadden hier al van 159G
af een bibliotheek, die door dc eeuwen
heen is uitgegroeid tot 70.000 boeken,
meest alle geschiedkundige en weten
schappelijke. Die boeken komen mi
uitstekend te pas; veel bezoekers ko
men hier historische boeken, o.a.
Costeriana, bestudeeren. Van het cre-
diet, dat ons voor eenige jaren door
den Raad is toegestaan, worden voort
durend nieuwe boeken aangeschaft;
boeken op liet gebied van alle moge
lijke wetenschappen en techniek. De
bezoekers zullen hier gaarne blijven
komen, want behalve een schat van
oude boeken, komt hier mettertijd ook
een volledige moderne boekerij. Er
zijn trouwens reeds 2500 personen als
lezers ingeschreven. Dit aantal groeit
steeds. Er komen hier menschen van
allen rang en stand, waaronder ook
.'.eel ontwikkelden".
„Zijn er al eens boeken zoekge
raakt?"
„Dat Is gelukkig slechts een hoogst
enkelen keer voorgekomen. Dat be
trof iemand, die toen hij verhuisde
een hem geleend boek niet terug
bracht".
De directeur vestigde nog onze aan
dacht op de garderobe, waarin het
aantal kapstokken verdubbeld is moe
ten worden en waarboven een glazen
dak is aangebracht, zoodat de be
waarder er rustig kan zitten werken.
De bezoekers, die boven in de lees
zaal willen zitten lezen, moeten hier
hun jassen, tasschen en parapluies
afgeven. „Het is onze bedoeling", zei
de heer Rutgers van der Loeff, „om
in deze zaal een sfeer van huiselijk
heid en gezelligheid te scheppen, waar
bij de bezoekers bijvoorbeeld niet
worden gehinderd door klecren, die
door den regen nat geworden zijn".
Toen we de Stadsbibliotheek verlie
ten, zaten de lees- en kranlcnzaal \ol
menschen. terwijl een der dames het
druk had met het uïtleenen van loe-
ken.
Inderdaad voorziet" deze stichting
wel in een behoefte.
Het ontbreken van een rijwielbev?-
plaats blijft een groot bezwaar. Tn de
naaste toekomst zal hier iets op moe
ten gevonden worden.
VEREENIGING TEE BEVORDERING
DER BELANGEN VAN SLECHT-
HOORENDEN.
Men zendt ons het volgende commu
niqué:
Deze vereeniging hield Zaterdag j.l. te
Utrecht in het Jaarbeursgebouw een Al-
goraeene vergadering, welke door uen
heer Herman Snjjders, uit Middelburg,
werd geleid.
De vergadering was is hoofdzaak be
leed ter behandeling van financieele aan
gelegenheden ten einde do jaarvergade
ring welke omstreeks Juni in het land
huis der vereeniging te Lnnteren wordt
gehouuei. te ontlasten en do gelegenheid
to scheppen die vergadering meer hot ka
rakter van oen réunie te geven.
De rekeningon over 1922 werden mot
enkele wijzigingen goedgekeurd; hot «a-
deelig saldo van f 1S07 ovor genoamd
jaar is sedert door vrijwillige bijdragen
gedekt.
De begrooting 1923 werd goedgekeurd
nadat het bedrag ter bestrijding van
kwakzalverij uitgetrokken niet f 200
was verhoogd.
De Directiö van hei landhuis der ver
eeniging oen hcerlyk gelogen rustig
buitenverblijf to Luntcrcn is thans
in handen van den heer eu mevrouw Sla
venburg, die er niet de exploitanten,
maar gastheer en gastvrouw zijn.
Do vereeniging zal op verschillende
plaatsen, vermoedelijk ook in Haarlem,
tentoonstellingen van gehoorapparaten
organiseeren. Een brochure met gegevens
over onderwijs aan sleehthooreaden is in
bewerking.
Door het centraal magazijn voor gehoor
apparaten zyn aan verschillendo afdee-
lmgen proefkisten met dio apparaten go-
zouden. Te Haarlem is een proefkist ter
beschikking, ook voor mot-loden, bij
>j. E. P. Sanders van Loo, Aelberts-
bergstraat no. 1. Het steunfonds dor vcr-
ecnigiDg zorgt dat ook onvermogende
slcchthoorendeu terecht kunnen.
Do siechthooreuden hclpon elkaar tiou-
ens al internationaal. Naar Weenon
werden indertyd levensmiddelen gezon
den voor uitgehongerde leerlingen der
School voor Siechthooreuden, thans wordt
weder hulp voor die school overwogen,
cn intusscheu werden naar do tuinbouw
school voor slcchthoorendcn aldaar ruim
2500 bloembollen gezonden. Alzoo het
tuttige en het aangename vereenigècuo.
PROVINCIALE STATEN
VERKIEZINGEN.
Socialistische P a r t ij.
De Soc. Partij 'heeft voor de Staten
,;.n Noord-IIolland candidaat gesteld:
F. Kamstra, (thans lid), 11. Kolthek,
.T. C. Peltenburg, B. Lansink Jr., L.
Kelder; Y. J. Reltzma, C. Tel, Joh. B.
Mt-isner, H. van Haam tn W. F. On-
kenliout.
DebeerB. J. Koopmelners
over de marktgaaestle.
De winkelier en do markt-
FEESTVERGADERING. De Chr.
Jongelingsverecniging „Spreuken 23
26a" houdt Zaterdag 3 Februari ter
gelegenheid van hel vijfjarig bestaan
in het gebouw Het Blauwe Kruis cc n
feest vergadering. Behalve het uitbren
gen van verslagen staan er voor
drachten, samenspraken en muziok-
cn zangnummers op hei pregramin;
De lezing, die Maandagavond voor
de leden van de Kamer van Koop
handel over het m akktwezen zou ge
houden worden, kon wegens onge
steldheid van den spreker, den hoer
R. J. Koopmeiners, oud vice-voorzit-
ter der Rotterdamsche Middenstands-
vereeniging Handel en Nijverheid,
niet doorgaan.
Wanneer deze lezing nu zal gehou
den worden staat nog niet vast.
Op het Bondscongres van den Mid
denstand, ui September 1922 te Zwol
le gehouden, bracht de heer Koop
meiners een prae advies uit over „Het
marktwezen zooaJs dit zich tegen
woordig ontwikkelt", waaraan wij
hier 'het een en ander ontleen en.
Na een historisch overzicht van het
ontstaan der'markt en haar verdere
ontwikkeling, wordt het huidige
marktwezen beschouwd, gezien van
het stanupunt van winkelier, markt
koopman en marktbezoekex.
De ontevreden winkelier is spoedig
geneigd, de verschillende jmotïëven
die de marktkoopman ter verdediging
van zijn bestaan aanvoert, te negee-
;n of te verkleinen.
De marktkoopman houdt slechts
rekening met zijn belang; het laat
hem koud oi de winkelier schade
lijdt of tot welstand komt. De strijd
om zijn eigen bestaan beheersclit licm
geheel.
De markthezoeker trekt zich van de
belangen van den winkelier noch van
die van den koopman iets aan en
koopt als hij iets van zijn gading
mdt.
De marktkoopman verhandelt vaak
artikelen, die de gevestigde winkelier
niet kan en niet wil verkoopen, arti
kelen waarin fouten voorkomen
(fout-baksels, fout-weefsels). Door de
ze artikelen met vrucht om te zetten
tegen lage prijzen verricht hij een
belangrijk economisch werk.
Op die gronden moet bestreden
worden, dat de marktkoopman goe
deren die gelijkwaardig zijn
met hetgeen de winkeliers verkoopen,
teggn goedkooperen prijzen kan leve
ren dan de winkelier doet.
In de eerste plaats staan dezelfde
kanalen, waarlangs de marktkoop
man bepaalde artikelen aanvoert,
ook voor den winkelier, hetzij als in
dividu, hetzij verbonden met ande
ren, open.
In de tweede plaats heeft hij niet
minder hedrijfsonkosten dan de win
kelier. Als voorbeeld wordt gegeven
ren marktkoopman, die te Rotterdam
wooftt, twee dagen van de week te
Rotterdam „markt" en do overige
dagen te Gorinchem, Vlaardïn-
gen. Middelburg en Dordrecht. Deze
koopman heeft aan reiskosten, markt-
geld, krniersloon, kraamhuur, pak
huis- en wonïnghuur (want ook deze
laatste twee moeten er bij gerekend
worden) f 59.79 te betalen. Dan heeft
hij nog schade door onvoorzien slecht
weer, diefstal enz. Veel winkeliers,
ooral in de provinciesteden, zijn in
eel gunstiger conditie.
Dat (en dit in de derde plaats) de
marktkoopman soberder leeft dan de
winkelier is juist, maar de praeadvï-
eur gelooft niet, dat deze sobere le
vensstandaard invloed kan uitoefenen
op de prijzen der artikelen.
Door protesteerende winkelicrsvor-
eenigingen wordt aangevoerd, dat de
i d e marktkoopman niet bij
draagt in de kosten van de gemeente-
huishouding, terwijl de winkelier
daar bijna onder bezwijkt. Maar daar
staat tegenover, dat de marktdag veel
menschen van buiten in de stad brengt
en dan wordt er door de winkeliers
heel wat meer verkocht dan op an
dere dagen.
De vraag: weegt het voordeel, dat
de markthezoeker in de marktplaats
brengt, op tegen het nadeel dat de
winkelstand (in zijn geheel) van den
marktkoopman denkt te ondervindon?
Moet dan ook bevestigend beantwoord
orden.
De markt mag niet belemmerd wor
den in haar natuurlijken groei.
Er zijn gemeentebesturen, die dien
groei willen forceercn en naast, de ge
wone evolutie van het marktwezen
een revolulionnaire wending willen
brengen in het huidige verkoopsys
teem. Dit zou een zeer bedenkelijke
uitwas zijn omdat een te gronde rich
ten van den winkelstand (dat er mee
beoogd wordt) tegelijkertijd beteekent
te gronde richten van het finan
cieel draagvermogen der gemeente.
Dan is er nog een uitwas, nl. dat
iedereen in de gelegenheid wordt
gesteld voor een dag, of tenminste
zeer tijdelijk, een zeker artikel op de
markt to verkoopen. Zoo zijn in den
laatsten tijd tal van werkloozen markt
koopman géworden. Dit is wel een
von de voornaamste oorzakên van de
groote uitbreiding van de markt in
de laatste jaren en de praeadvisenr
is van oordeel dat hieraan paal en
perk moet worden gesteld.
M. H. BINCER.
Naar wij vernemen i<? de heer
Maurits II. Dinger, die Dinsdag ie
Heidelberg een operatie zon onder
gaan, nog niet geopereerd
Do operatie is uitgesteld tot Don-
i derdag.
Deelnemers aan den
optocht.
De vereenigingon die reeds hun mede
werking hebben toegezegd aan den
optocht te houden op Zaterdag 3 Fe
bruari zijn; A. N. G. O. B., Jeugd
bond voor Onthouding, Zangvereeni-
ging Stem der Onthouding, Loge „Ex
celsior", I. O. G. T. N.. Ned. Christel.
Jon gel. Geh. Bond „De Schakel" al
le van Haarlem, Geh. Onth. Ver.
„De Amethyst", Loge „Helpt Elkan
der", Junior Loge „Sta Vast", allle
van Amsterdam, Loge „Philadelphia'
Velsen, Loge „Veilige Haven", I. O.
G. T. N., IJmuiden, Jeugdbond voor
Onthouding", Schoten.
LEERLINCENCOM MISSIE.
Aan het jaarverslag over 1922 van den
ertaris der Leerlingencommissie Haar
lem en omstreken, den heer J. L. Berg-
huvs, ontleenen wij het volgende
Oe buitengewone toestand waarin dc
organisatie in het typografisch bedrijf
zich thans bevindt, maakt het noodzake
lijk, dat aan de leden een beknopt schrif
telijk verslag wordt toegezonden.
Van belang acht ik het eenige cijfers
geven omtrent de afgesloten lcer-
;ercenkomstcn van de invoering der
Leeilingen-regeling af.
Aantal handzetters-Ieerlingen 78, aan
tal drukkers-leerlingen 50, aantal ma-
chinezetters-leerlingen 8. Totaal 136.
Aantal wegens verschillende oorzaken
(ongeschiktheid, diefstal, overlijden enz.
enz.) gedurende hetzelfde tijdvak ont
bonden leer-ovcreenkomsien 29
Gediplomeerd in hetzelfde tijdvak
aantal har.dzelters 16, drukkei> 13, ma-
chinezetters 2leerlingen op 31 Dcc.
1922 76. Totaal 136.
Aantal leerhngen-handzetters in hel 4e
leerjaar 17, 3e 11, ze 9, ic 4. Totaal 41.
Aantal leerlingen-drukkers in het 4de
leerjaar 8, 3e 11, 2e 10, ie 1. Totaal 30.
Van de gediplomeerde leerlingen ont
vingen er 9 ontslag na hel afgelegd exa
men. Op een enkele uitzondering na, zijn
deze werkloos of in een ander vak werk-
Het aantal leerlingen in het re leerjaar
toekent de malaise, waardoor ons bedrijf
wordt getroffen.
Kwestie en geschillen kwamen niet
veel voor. Veel kon in der niinne geschikt
worden.
Gedurende 1922 werden 5 vergaderin
gen gebonden. Een hiervan was voor een
groot gedeelte gewijd aan een bespre
king voor een cventueele nieuwe Leer
lingen-Regeling. Een andere weid bijge
woond door den voorzitter en secretaris
der Centrale Leerlingen-Commissie.
Aangenaam was steeds de toon in onze
ergaderingen, terwijl vrijwel alle leden
bet mandaat door getrouw vergadcrbc-
zoek behoorlijk vervulden.
Gaarne vermeld ik nog het feit dat ver
schillende leden onzer commissie reeds
an de oprichting af zitting hebben.
LEZING JHR. MR. J. W. C. BOREEL
VAN HOCELANDEN.
Voor de afdeeüng Haarlem en Orasire-
cn der Nederlandsche Maatschappij voor
Tuinbotfw en Plantkunde zal op Vrijdag
Februari in „De Nijverheid" een lezing
iet lichtbeelden gehouden worden door
Jhr. Mr. J. W. G. Boreel van Hogclan-
met het onderwerp „Gezichten in
steden en parken van liet buitenland".
STATUTEN. De Staatscourant be
nt de statuten van de Haarlemsche
Ijzergieterij te Haarlem.
DRANKBESTRIJDING. Onder
leiding van haar voorzitter den lieer
C. I". Kruyff was de afdeeüng Haar
lem der Ned. Ver. tot Afsch. van Alco-
liolli. Dranken Maandagavond bijeen.
Verschillende zaken van organisn-
torischen tn propagandistisclien
nard werden besproken. Ook werd
lTet finantieel verslag uitgebracht
over den onlangs door de afd. gehou
den bazar. Er was een bate van 240
gulden, 5 nieuwe leden werden inge
schreven.
In twee vacatures in het bestuur
werd voorzien door de verkiezing van
de lieeren P. Frieünk en J. v. d. Vlies.
Hoewel de vergadering van oordeel
as, dat het houden van optochten
niet te vaak moest plaats vinden, be
sloot ze aan den optocht ter gelegen
heid van het 12 1/2 jarig bestaan der
Tempelieren-Loges te Haarlem toch
deel te nemen. De opstelling vindt
plaats Zaterdag 3 Februari 's namid
dags te 3 uur op de Groote Markt. -
Uitgaan
Muziek
Orkest- en Operettevér-
ecnising ..Haarlem".
Uitvoering ten bate van K.
en O.
De belangstel ling van een wel ge
vulde zaal loonde de eerste uitvoering
dezsr nieuwe vereeniging. En heuseh,
t was wel verdiend, want „Haarlem"
lieeft aan haar publiek een prettigen
avond versohaft. men heeft kunnen
genieten van zang, spel en cans, in
menig opzicht van betere quaiitelten
aan men het van begroepsariisten
verwachten kan.
De uitvoering bestond uit drie
éón-actersColumbine's Untreu.e",
tekst en muziek van K. Benatzky,
„La Valse", cnoreographisciie schets
op een wals van Francis Tiiomé, met
declamatie van een gedicht van A11-
«iré l'heuriet, en tens.otte de operette
in éèn bedrijf „Marya" van Leo
Stein en Beta Jeubach Nederl^nosch
van F .C. Padhud de Mortanges) met
muziek van Herm. Dostall en Franz-
Léhar. Tusschen twee nummers m
liet het orkest der vereeniging, onder
leiding van E. L. van Hbekeren van
VValiëu. een compositie hooreu van
den solo-cellist Joh. Zandbergen,
die hartelijk toegejuicht werd.
„Colon.bine's Untreue" werd in een
stemmig decorum gespeeld door Ni-
■ine Tiissens en Jac. Vormic, die te
vens de regie van dit stukje voor
zijn déél had. Bij den mooien zang
en het losse spel van Colombine wist
Pierrot zich goed aan te passen.
In „La Valse" was het voor 't oog
een genot om de rvthmisolie bewe
gingen van drie walsende paren te
volgen, terwijl hot oor werd ge
streeld door het orkest dat zeer fijn-
tics de wals van Thomé spoelde.
Mei. Annie Serphos declameerde daar
boven uit zeer duidelijk her gedicht
van Theuriet. Dit intermezzo scheen
zeer in den smaak te vallen, zeer
gaarne had men het harhaald gezien.
De operette ..Manja" vormde ech
ter den hoofdschotel. De operette
componist Lóhar is in dit stuk poedi te
herkennen aan dc tallooze reraini-
scehsen uit „Zigeunerliebe"en als
steeds bii hem is in ..Manja" de
walsboweging het voornaamste
rvliune. Vorder is het een gezellig
stukje met niet ai te banale verwikke
ling, die dan toch als in elke recht
geaarde Wiener-opevette o» een
vergissing steunt. Dat het stuk .,ur> to
date" is zal men begrijpen als ik ver
tel cla.t pi- een vliegmachine in voor
komt. dat er draadloos in getelefo
neerd wordt en dat de zaaJ mede het
terrein van actie wordtof was dat
misschien maar een uitvinding van
den regisseur Fred. Penleyt Slechts
een dadaïstisch kabaal ontbrak om de
allernieuwste sensatie te geven.
De u.!.voering was buitengewoon
Tgvuldig voorbereid, toon eel, cos-
tumeerimg en verlichting zorgden voor
een feeërieken aanblik. De dames
Murie! Koolhoven Êy re A she, Mag
gie van "Hengel—Couperus en Nivine
Tijssen waren uitstekend in hunne
roilen vooral de beide eersten kon
den zich als zangeressen voortreffe-
':ii: laten gelden. Van de heeren was
het in dc eerste plaats A. C. M. Nij-
dam, a's ritmeester von Bokoffv, die
het stuk door levendig spel aan den
gang hield. Wat deze lieer als zanger
te kort schoot gaf hij dubbel als ac
teur. Ook wanneer liii aan 't improvi
seren ging. want dc nieuwste nieuw
tjes Wcr.vn leuk door hem geian-
oecra. Jac. Vernie als Feiix v«a
UevthliiLg .stond hem goed ter zijde,
en ziin tenorgeluid hocwe! n et sterk,
K.onk /o.ver. Een grappig type was
iV. Wiisiuulïer a'.s notaris Mennecke,
en volledigheidshalve moet ik nog
noemen W. F. Bloem endaal, ais op-
doniiansofficier en A. J. Weyert
van Zanen, knecht, die niets bedier
ven. De regie was uitstekend verzorgd
.oor Fred. Penlev alleen kwam de
vliegmachine per abuis eon paar mi
nuten u vroeg uit de lucht vallen.
Het orkest deed knap zijn werk,
slechts ecu naar malen ware ineer
volgza; mheid van den dirigent noo
dig eev. vest om eon schommeling te
voorkomen. Overigens hield de heer
E. L. van Htjekeren van Waliën
zich op de hoogte van zijn taak.
De uitvoering ging ten bate van
..Kinderverzorging en -Opvoeding",
en na afloop had nog een verloting
plaats voor hetzcif h; doel.
„Haarlem" heeft een brillant
ontreo gemaakt. Ik mag hopen, dal de
nieuw e vereeniging z oh Pit gelegener
tijd ock aan het opera comique genre
kan wagen.
JOS DE KLERK.
TWEEDE VIOOL MIDDAG
Zaterdagmiddag a.s. zal m dc- Re
inonstrantsche Kerk. Withelnwna
straat, de 2o viooi!middag plaats vin
den .te géven door Joh. Steenman.
De pianiste Emmy van Eden heeft
d'e begeleiding op zich genomen.
Op dezen middag zal een overzicht
wórden gegeven van de ontwikkeling
van het vioolspel van liet einde der
17c eeuw af tot op heden. Afwisse
lend zullen vier Cremona Violen be
speeld worden van Baüstrieri. Sera-
fin. Guadagnini. Carnilli.
Het programma, hetwelk zal wor
den uitgevoerd bevat werken van:
Yeracini. Tavlfni, Narüni. Bitters v.
Dittëisdovff. Mozart. Paganini, Joa
chim Bruch Sarasate 011 Kreis'.er en
bevat levensbeschrijving der compo
nisten en verhandeling over den
vioolbouw jn Tt-Së v n het einde der
CHR. HISTORISCHE UNIE.
Men schrijf; ons:
Dinsdagavond bad cea vergadering van
de Christ. Hist. Unie plaat; ouder leiding
van den heer Bjjkerk ia het gebouw van
het Blauwe Kruis alhier.
De jaarverslagen van secretaris en
penningmeester werden uitgebracht. Er
bleek uit, <lnt 't ledental der Vereeniging
f'ink vooruit is gegaan. Medegedeeld
word, dat t:aar aauloidiug van den loop
var. de vergadering va:', den Statenkr-ng
HaarlemVelsen, er door de afdeeüng
Haarlem bijzonder prjjs op gesteld zou
worden, als men by de aanstaande ver
kiezing van de Provinciale Staten uit
sluitend de stem uitbracht op den heer
C. Maarschalk, burgemeester van Haar
lem. Tewis besloo' men op dc algeineene
vergadering van 2s Febr. te Utrecht den
heer Maarschalk cundidaat te stellen voor
een vacature in het hoofdbestuur. Daarna
werden de afgevaardigden voor d« alge-
mcene vergadering beroemd.
NEDERL. BONO VOOR ZIEKEN
VERPLEGING.
Dinsdag hield Dr. J. W. Wicherink,
directeur van het Academisch Ziekenhuis
te Leiden, een lezing over „Het Mesme
risme en dierlijk magnetisme", voor da
afdceling Haarlem cn Omstreken van
den Ned. Bond voor Ziekenverpleging.-
Aan deze lezing ging een ledenverga
dering vooraf, welke door den nieuwbe-
nocniden voorzitter, den heer P. J. Blick-
mann, arts, met een kort woord werd
geopend.
De rekening cn verantwoording toon
de een batig saldo van f 165.
Op de eerstvolgende bondsvergade
ring zou men een voorstel tot honoree-
ring°van de penningmeesteresse van het
hoofdbestuur ter tafel brengen.
In plaats van den aftredende Dr. Ve-
nema werd Dr. Roorda in het bestuur
gekozen.
Op het oogenblik telt de vereeniging
304 leden.
Daarna begon Dr. Wicherink zijn le
zing. Hij besprak den laatsten tijd, met
zijn opkomst van magnetisme, spiritis
me en het blijvend bestaan van het mag
netisme, niettegenstaande de groote te
genkantingen in de laatste eeuwen en
gaf voorbeelden uit het grijs verleden en
den Bijbel, waarmede hij aantoonde hoe
oud het magnetisme wel is.
Breedvoerig werd de verhouding van
het magnetisme tot de geneeskundige
wetenschap van heden behandeld en
de loop van den oorsprong en de ont
wikkeling van de geneeskunde in het al
gemeen nagegaan. De oorspronK van
dc geneeskunde is die van het mysticis
me. Eenige treffende voorbeelden van
irakelen, zooals dat van Louides, het
graf van Jacobus II enz., volgden hierna.
Dan verhaalde spr. den levensloop en
het optreden van Mesmcr, welke zijn we
tenschap vestigde op den stelregel, dat
de sterren des heinels magnetisme af
gaven op de menschen. Volgens hem bc-
teekende ziekte, een te kort of te veel,
of een gebrek aan die fluïde in het men-
schelijk lichaam. Een magnetiseur zou
dit evenwicht kunnen herstellen. Vervol
gens werd dc lage van het publick to
Parijs door het optreden van Mesmer,
Lm. 17S0, zeer onderhoudend besproken,
ook zijn val na een door de regeering
ingesteld onderzoek.
Ten slotte concludeerde Dr. Wicherink
dat he: Mesmerisme practisch dood is,
r dat het magnetisme is gebleven. Het
magnetisme zal, na vele dwalingen en
:ickelijke uitwassen, verbonden met dc
verschijnselen van somnambulisme, sug
gestie en hypnose een eervolle plaats ia
de wetenschap innemen.
AANGEHOUDEN. De Haarlemsche
recherche heeft in samenwerking met de
politie te Heemstede aldaar op 28 Ja
nuari aangehouden den 22-jarigen chauf
feur C. S., uit Haarlem, die bekend heeft,
getracht te hebben een motorrijwiel, dat
hjj van een rijwielrcparateur had go-
huurd, te verkoopen, wat hein niet gelukt
is. Proces-verbaal is tegen hem ojige-
MET PENSIOEN. Met ingang van
Maar; gaan van de Centrale Werk
plaats der Xcd. Spoorwegen den d.enst
me; pensioen verlaten, de hccrcn W. Th.
an Muydcn cn H. Wilienscn, assïsieni-
wcrkmqestersM. v. Leeuwen en J. van
Leeuwen, locomotief-bankwerker» H. v.
Egmond, rijiuigpoetser.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Terug te bekomen bij; Smit, Graaf v.
Wiedstraat 19, uutosltnger; M. Mever,
Voorzorgstraat 2G, armbandhorloge;
C. Dortniunt. Zomerstraat 23, groe
ne 'Lis; 13. Muis, RpllamLstraat 13,
étui met potlooden; B. Voorham,
Schoterstraat 19, étui met rozenkran
sen; M. v. Putten, Ilegulierstraat 28,
herdershond; Meulenberg, Alb.
Thymstrnnt 18, herderehond; C. H.
Bos, Smedestraat 15, kaartje knoop
jes; Kennel Fauna, Parklaan, kat,
grijs mei wit, gebracht door
Ktischl, Hartc-'iistiaan 13, kat, grijs
niet wit, gebracht door Dr. Land,
Wagenweg W; Politic bureau, Sniele-
straat (afd. recherche), lorgnet; J. v.
d. Krolt, Booganrdstraat 29, pakje
stalen enz P. v. Dam, Doclstraat 2?d,
grijze pet; A. v. Berlo, Gen. Cronjó-
stroat Cl, kinderportemonnaie; J.
Iinegt, Kamperetrant 39, bruine por-
(omonnnie; l.nngcmeycr, Gr. Hout
straat 59, damespat-aplule; k. y. Vel
sen, Letjasc'apDm 11 rd.. kinder-
schoentje; H. \V. Micdcmo, Graaf
Willemstraat 13, tabakspijp; B. G- E.
J. Verkooy, Dijkstraat Ird, rijtuig-
zweep; K. tie Vries, Spar.rnwouderstr.
92c, rijtuigzwcep.
Uit lis üHstroken
HEEMSTEDE
Uitliet politierapport-
Door mevr. K. alhier is aangifte g(L
daan van het vermissen v.m eenige
gouden sieraden. Als verdacht daar
van is opgespoord de dienstbode A. S.,
die bekende bedoelde sieraden to heb
ben weggenomen.
Aan lit bureau van politie alhier
zijn inlichtingen te bekomen betref
fende een in de ze gemeente gevon
den beeld, voorstellend e een discus-
werpende naakte figuur.
Gevonden voorwerpen.
Terug te bekomen bij G. Mauw, Ha
venstraat 20, een huissleutel, W.
Schoo, lcpenl.-ian 17, oen koperen ge
wiekt; G. Leuven, Berkenl um 12, een
ring; C. v. d. Weiden, Zamivoovtpud
5, een metalen duimstok; G. Ilage-
inan, Lindcnloan 9, een motoriinndv
schoen; J. B. Jonkman. Eikenlaan G8,
een zilveren armbandhorloge.