TRILBEELDEN HAARLEM'S DAGBLAD BEURSOVERZICHT ZATERDAG 17 FEBRUARI 1928 TWEEDE BLAD OPCEWEKTE MARKTSTEMMINC OP CUNSTICE POLITIEKE VER- WACHTINCEN. SENSATIONEEEL RIJZING IN SUIKER- EN TABAKSAAN- EELEN. 9-16 Februari 1923. Dö hours beeft in de afgeloopen week een zeer opgewonden verloop gehad en liet in enkele afdeel ingon fluctuaties zien, zooals in Keen ïaren zii.11 voorgekomen. Vraagt men nu naar de reden dezer opgewekte stem ming. dan is er behalve de rijzing in dien suikerprijs te New-York, die tot de willige houding der suikorfondsen aanleiding gaf geen directe aanlei ding te vinden die tot zulk een wilde beweging zou kunnen leiden. Even wel heeft de beurs in de verklaring dis de Engolsclxc premier deze week in de Kamer heeft afgelegd wel een indirecte aanleiding meenen te vinden om de naaste toekomst minder don ker in te zien. In dezo verklaring toch. wordt door Bonar Law, na do eehec-le lijdensgeschiedenis der onder handelingen met Frankrijk te hebben uiteengezet en na vermeld te hebben dat de Engelsche regegeering met klem tegen de bezetting van het Roer gebied had gewaarschuwd, de ver wachting uitgesproken dat Engeland od öe een of andere manier in de ge legenheid gesteld zal kunnen worden on nuttige wijze tusschen beide te ko men. zoodat te verwachten is. dat Frankrijk bij den aandrang die van zoovele zijden wordt uitgeoefend ten slotte wel genoodzaakt zal zijn om re dèliike voorstelden in goedgunstige overweging te nemen. Hierbn komt nog. dat. blijkens een te Londen met den leider der sociaal-democraten in Duitschland. Dr.Breitscheit, gehouden interview, de Duitsche sociaal-demo craten zich niet langer ten volle op het standpunt van de regeering plaatsen en volgens hem een bemiddelingsactie van Engeland of Amerika noodzake lijk wordt geacht. Wel gaat de sociaal democratie met de Duitsche regeeriiig mee en haar politiek van liideliik ver zet. doch Breitscheit erkende dat dit verzet niet ongelimiteerd doorgevoerd kan worden. De vraag of Duitschland bereid zou ziin in onderhandeling te treden, terwijl de Fransclien het Roergebied nog bezet houden, meende hii met een beslist ia te kunnen beant woorden. Deze beide uitlatingen, die op een tiidstip komen, waarop reeds eo eigen tiid geruchten Liepen over po gingen, die met kans op'succes, in het werk gesteld werden om -partijen tot elkaar te brengen, waren voor de beurs voldoende aanwijzingen om een krachtige rijzing in het leven te roepen, op de verwachting dat binnen niet te langen tiid de aUesbeiheorschen de Rcerkwestie tot het verleden zal behooren en een billijke regeling der schadeloosstelling tot stand zal ko men. Ongetwijfeld zouden echter deze motieven niet van zulk een doorslaan de beteckenis geweest zijn, indien niet tegeliikerliid de rijzing in ver schillende producten een prikkel ge vormd hadden om tot aankoop der betrokken aandeelen over te gaan. Men had reeds lang op de gestadige rijzing der verschillende handelspro ducten tot aankoop willen overgaan, doch de politieke toestand was oor zaak dat men van het aangaan van eenigszins beduidende engagementen afzag. Nu echter de politieke berich ten nog slechts een zeer geringe hoop op betere tijden doen zien. heeft men hierin aanleiding gevonden de reeds lang voorgenomen aankoopen uit te- voeren. waarbij weder het verschijn sel viel op tc merken, dat het publiek, zooals steeds van het eene in het an dere verviel en door wilde aankoopen alle evenredigheid tusschen toestan den en koersen uit het oog verloor. Wel mag. indien de positiek ook in de naaste toekomst niet als spelbreker optreedt, een bee re waardeering op grond van de verbeterende economische toestanden plaats hebben, dooh rijzin gen van 50 a 75 pet. zooals in de af- geloopen week op een dag in tabaks waarden en over eenige dagen ver doekt, in suiker waarden plaats had den. ziin fluctuaties die toch nog niet ,door de toestanden warden gerecht vaardigd. Dat is dan ook spoedig in gezien. want op de dolle hausse welke Woensdag intrad, volgae spoedig et-ri gevoelige reactie die weder een good deel der behaalde koerswinsten deed «-erioren gaan Niettemin blipvi voordeelii.-.1 koersverschillen vcind voor suiker a i.t 'en rog z. l>ov-*di gend. a' moet worden geconstateerd dat de rijzing in het artikel suiker meer te danken is aan speculatieve in vloeden dan aan een mogelijk aan staande schaarschte van dit product. Het schijnt dat in New-York eon krachtige combinatie is gevormd, die zich heeft voorgenomen de suikerprij zen belangrijk op te drijven. Dit gaat te gemakkelijker doordat nagenoeg de geheele productie van Cuba-suiker door de crisis van enke le jaren geleden, in handen van en kele Anierikaausohe financiers is ge komen, die thans de gelegenheid aan grijpen om door opzetting der suiker prijzen een buitensporige winst bin nen te halen. De geschiedenis kent verschillende van dergelijk© gevallen, waarin een combinatie van krachtige financiers door het opkoopen en vast houden van eenig product een buiten sporige rijzing in het leven roept en de baissiers die in zulk© gevailen op de hooger gaande prijzen hebben ver kocht, dwingt op de hoogste prijzen te leveren of terug te koopen. Men noemt dit een product „corneren". Of nu ook in suiker zulk een „cor ner" gemaakt zal worden, dient te worden afgewacht, doch alleen het denkbeeld van zulk een mogelijkheid is reeds voldoende om den baissiers de schrik om het hart te doen slaan, zeodat in zulke gevallen zoowel han delaars die zich voor hunne behoefte wenschen t© dekken en baissiers die in blanco hebben verkocht, om het hardst gaan koopen, waardoor na tuurlijk de prij6 met sprongen naar boven gaat. Natuurlijk moet tenslotte, wanneer de combinatie zich van de voorraden heeft ontdaan, de prijs we der tot het normale peil terugvallen en meestal gaat de daling dan sneller dan de rijzing plaats had, daar alle steun dan ontbreekt. Het heeft er den schijn van of ook in de afgeloopen week onder de handelaars en specu lanten de vrees bestond, dat een cor ner in suiker gevormd zal worden, want op de rijzing van Cuba-suiker, die phenomenale afmetingen aannam en in een dag van 4.43 tot 5.43 opliep trad zulk een heftig© koopbeweging in, dat ook Java-suiker lot den nooit gedachten prijs van 17,door de Ver. ind. suiker-pro ducenten (d© Visp) kon worden van do hand gedaan. Hierdoor zal de mid den-prijs van de Visp, die reeds ruim tweederde deel tot lagere prijzen he©ft verkocht op zoodanig niveau komen te liggen, dat voor de suikeronderne mingen op een bevredigende winst kan wórden gerekend, hetgeen dan ook als het motief voor de belangrijk© aankoopen in deze papieren moet wor den beschouwd. Aand. H. V. A., die de vorige week nog 41516 noteerden, liepen met eprongeh op, waardoor Woensdag na-beurs zelfs nog 500 betaald werd. Op de reactie welke den volgenden dag uit N. York ge meld werd, zakte d© koers echter tot 464 in, om de week op 46516 te be sluiten. Aand. Vorstenlanden liepen van 162 tot 190 op en reageerden daar- tot 175 14. Java Cultuur noteerden —364—352, Poerworedjo 76 1/4— 111 3/4—102. Sentassen Lor 215— 262 1/2—240. Ook in Petroleumwaarden kon een betero stemming doorbreken, eens deels te danken aan de betere politie ke berichten en de hoogere koersen die N.-York voor Koninklijke olie overseinde, terwijl thans weder meer aandacht werd besteed aan de aan boring van nieuwe bronnen, o.a. van de Corona, en de verwachting bestaat dat binnenkort de petroleumprijzen weder zullen worden verhoogd. Ove rigens is hot een bekend verschijnsel dat bij een gunstige marktstemming do feiten gunstig worden uitgelegd, terwijl bij een ongunstige tendenz we der voldoende motieven voor een ver klaring der daling aanwezig zijn. Ko ninklijke konden dezo week, onder kalmen handel van 386 1/4 tot 421 1/2 opkomen, terwijl Geconsolideerde van 117 3/4 tot 121 1/2 konden verbete ren. De te loge prijzen voor het bin nenland door de Rum. regeering vast gesteld en do hooge uitvoerrechten, vormen een beletsel voor deze aan deden om in gelijke mate als Ko ninklijke van de betere stemming te profitecren. Orions noteeren 29 3/4 tegen 30. Voor Rubberwaarden was de animo, nu andere afdeelingen de aandacht der beurs in zulk een belangrijke ma te in beslag namen, zeer gering, hoe wel tegen liet ©inde der week on de vaste rubberprijzen de koersen weder iels konden opkomen. Aand. Amster dam Rubber noteeren 151 3/4 tegen; 1461/2; Oost-Javarubber 227 3/4 tégen 219, Serbadjadi 294 tegen 280. Scheepvaartaandeelen konden van do betere marktstemming mode profi- teeren, ofschoon hier de rijzing bin nen enge grenzen beperkt bleef, op grond van de minder gunstige be richten die omtrent het verloop der vraolitenmarkt gemeld werden. Aand. Holl. Am.lijn noteeren 128 tegen 122 1/4, Kon. Boot 781/2 tegen 72 1/4, Ne<l. Scheepvaart Unie 112 1/2 tegen 106 1/4. Tabaksaondeelen konden in heb midden der week een sensationeele rijzing ondergaan op groote aankoo pen die frvoesten worden uitgevoerd in een markt met beperkt aanbod, waar door een wilde hausse ontstond die tengevolge had dat in de voornaam ste fondsen koersverschillen van 50 a f75 op een dag tot stand kwamen. Het motief voor deze rijzing is dat Amerika op de a.s. veiling zeer hooge prijzen voor de tabak zal besteden. Ook in deze afdeeling trad echter spoedig eeoo reactie in, waardoor de koersen belangrijk beneden de hoog ste prijzen sluiten. Aand. Deli Mij. noteeren ten slotte 310 tegen 271 1/2, Deli Bat. Mij. 391 tegen 295, Senem- bak 375 tegen 345. Thee aand eel en konden enkele pro centen in koers verbeteren o.a. Rongga thee van 123 3/8 tot 130, West - Javathee van 75 tot 80 3/4. Holl. Ind. aandeelen lagen verla ten, met uitzondering van Centrale Suiker, die op de rijzing in den sui kerprijs van 86 tot 101 1/4 Iconden noteeren Westsuiker verbeterden van 98 tot 107 Aand Jurgens noteeren 541/2 tegen 50 3/8, Pliilipslampen 239 3/4 tegen 233 3/4. Van Am. industrie-aandoeleri kon? den Comm. Steels op de vermeerde ring der onuitgevoerde orders on einde Januari van 165000 ton van 108 3/4 tot, 109 3/4 verbeteren. Stude- balcer noteeren 125 tegen 123 7/8,' Anaconda 102 tegen 99, Am. Smelting 64 3/4 tegen 65 1/4. Am. sporen waren vast gestemd, zonder dat de rijzing, niettegenstaan de de hausse-berichten uit Wall- street, groote proporidee aannam. Comm. South Rails noteeren 33 3/3 tegen 31 7/8, South Pacific 96 tegen 97, Unions 145 3/4 tegen 144 3/4. Van Bank aandeelen konden de z.g. Cuituurbanken aanmerkelijk in koers verbeteren. Aand. Koloniale Bank van 147 tot 163 1/2, Ned. Ind. Han delsbank van 117 3/4 tot 130. Ten slotte zij nog vermeld dat bin nenkort-I te N.-York een© emissie zal plaats hebben eener nieuwe 51/2 Nederl. Ind. leaning van 25 millioen dollar tegen 88 Geld op prolongatie 31/4 Een dierenfilm. Dieren als menschen. Twee groote dierenvriende*. de Fran- schen Alfred Macbia cn Henri Wulchle- g«r, hebben,«na drie jaar van inspannen- den arbeid, een film weten samen tc stellen, waarin allo rollen, en bet zijn er vele, vervuld worden door d-eren. Ma- chin, die zich reeds ecnige vermaard- neid bad verworven als fotograaf van bet dierenleven in Afrika, was van mee ning, dat het dierenleven in zijn humo ristische uitingen, weinig verschilde van Let menschelijk bestaan. Toen hij met dit denkbeeld eenigen tijd rondgeloo- pen had, kwam hij op de ge dachte een dierenfilm te vervaardigen. Met dit doel voor oogen begon hij zijn tuin tc Nice, in het Zuiden van Frank rijk, tot een groote menagerie Ie vormen, waar behalve de meer huise- lijke kippen, hanen en honden, konij nen, apen, en zelfs een miereneter als toekomstige acteurs en actrices werden ondergebracht. Nu is het idee van het doen optreden van dieren in films natuurlijk geenszins een uitvinding van de genoemde heeren. De Amerikanen laten reeds jaren, vooral chimpansees in kluchten optreden ei bestaat in het land van den dollar zelfs een afzonderlijke maatschappij, cenige special gedresseerde dicract* exploiteert met als ster een chimpansee, die een waarlijk wonderbaarlijke bedre venheid in deze kunst heeft bereikt. Maar dit is buitengewoon volmaakte dressuur en aan het begrip dresseur i: al'rjd een luchtje van dwang, zoo niet on eedheid. Machin en zijn helper beslo ten hun dieren slechts aan het dragen van kleertjes te wennen, maar overigens zich te onthouden van alle dressuur. Het scenario werd geheel volgens het Amerikaansrbe recept en wellicht zal ce inhoud den lezer interesseeren. Het begon, geheel naar den vorm van een proloog, die dadelijk een zeer originee- len inval tot uiting bracht. Het tooneel stelt voor de slaapkamer van Chante- der, met den aankondiger van den nieu wen dag in bed. Op een tafeltje naast het ledikant staat een groote wekker, die plotseling begint te rinkden. Chanteder schrikt op, springt het bed uit en roept de rustende wereld weer tot den arbeid. Hierna begint de eigenlijke film, een liefdesdrama, waarin Elaine, een koket Hein hondje, haar verloofde Jim, bulldog en de foxterrier Willy, een par venu, de hoofdrollen spelen. De verloof den vormen een ongelijk paar. Jim mei de pijp in den mondhoek, een foulard om den dikken nek, een sportpet op den brecden kop, is geweldig groot en mas sief, vergeleken bij het kokeite nufje, met het klein© hoedje, de poot op den knop van ècn elegant parasolletje, Elaine, Per auto arriveert dc dandy Willy. De foxterrier draagt een keurigen stroo- hoed, een wandelstokjehij is een goed danser, galant, keurig verzorgd, de arbiter elegantiarum onder de hon den, En wat in iedere Amerikaansch© film gebeuren moest, gesohiedt ook hier. Het duurt niet lang of Elaine, de trou- welooze, flirt met den mooien Willy, danst met hem in een zaa1, waar een orkestje van konijnen het muzikale ideel verzorgt. Dit is zeer zeker natuurlijk, waarom zouden konijnen geen volmaak te jazz-wanmuziek kunnen voortbrengen. Elaine raakt geheel betooverd, eenige dagen later trouwt zij met Willy., De trouwplechtigheid is prachtig. D© equi pages in den stoet worden getrokken door vierspannen konijnen, van het stad huis naar het hotel waar een maaltijd voor 30 personen is aangericht, vooral kippen en hanen. Maar wat doet Jim, de bedrogene? Hij zit somber in een hoek. trekt ver woed aan zijn pijp en zint op wraak. Op deq avond van den bruiloftsdag zoekt hij bet Bruidspaar op en valt zijn tegenstan der aan, die onmiddellijk de staart tus schen de beenen neemt en naar rijn vrij- gezellenlogies vlucht. Elaine toont op dit oogenblik meer karakter. Zij weigert, iets met den bru uien indringer te doen te hebben, pakt haar valies en begeeft zich naar het sta- tijm, om haar wettelijken echtgenoot achterna te reizen. Het treintje wordt bestuurd door een hond cn uit alle ïaampjes steken kippekoppen, Jim tracht door brute kracht den geheelca trein tegen te houden, als hij zijn tan den in een buffer van den achtersten waggon slaat. De 'rein is sterker, maar Jim heeft nog andere pijlen op zijn boog. Hij Iaat door macchiavellistische intrl- ges den trein een verkeerden weg ne men. Zoo komen de reizigers in een land, waar een wreed© apenkoningin heerscht. D© bulldog Jim laat den 'rein derailleeren en Elaine wordt, beschul digd van ontrouw, door de koningin in een donkeren kerker opgesloten, waar zij, volgens de in dat land geldende rechtspraak, door een cobra zal worden verslonden. Cipier in deze lugubere gevangenis is een miereneter, die gevoelig blijkt voor Elaine's schoonheid en (besluit, haar te laten ontsnappen. Elaine vlucht naar een bosch, waar zij zich verbergt i een leege koffer. Maar Jim. die een lang niet onverdienstelijke speur hond blijkt te zijn en bovendien een onverbiddelijk wreker. Hij vindt de kist cn gooit haar met een resoluten duw in een ravijn (o. Amcrikaansche filmregis seurs). Maar, o toeval, dat speciaal vooi filmheldinnen schijnt te werken, juist op dit dramatisch oogenblik passeert Willy met zijn auto over den weg in het dal en ziet daar zijn bruid uil den hemel vallen. De hereenigmg ij vreugdevol maar kort. De apenbevolking zint ook op wraak en verwoest het dorp, v Elaine woonde. Willy neemt opnieuw de.... pooten. Wederoptreden van Jim, den geweldenaar. U kent het Amcri kaansche recept. Elaine begrijpt, dat zij het ware geluk toch slechts zal kunnen vinden bij de mannelijke kracht van Jim. Het verleden wordt vergeten en een tweede huwelijk is het resultaat. Wat in deze film wel het meest opvalt, is het natuurlijke spel van alle dieren. Er is niets dat aan dressuur doet den ken. De oplossing van het geheim ligt hierin, dat de vervaardigers een talloos aantal opnemingen maakten en daaruit alles wat hun niet paste, wegsneden. stadsnieuws GESLACHTSZIEKTEN. De vereeniging „Het Witte Kruis" hield Vrijdagavond in het gebouw „Zang cn Vriendschap'- in de Jans straat "een vergadering, waar de heer M. Mauritz, arts, een lezing hield over geslachtsziekten. Er was veel belangstelling voor deze lezing. De voorzitter van het Haarlemsche „Witte Kruis", de heer H. van den Berg, arts, opende de«bijeenkomst met een kort wcord, waarin hij de aanwezigen op- wek.c, kden te werven en propaganda te maken voor „Het Witte Kruis", dat zooveel heilzamcn en nuttigen arbeid verricht. Het exploiteert immers de doucbebadhuizen, leent verplegingsma- tciiaai uit, heeft twee sanatoria „Heide- heuvel" (voor vrouwen en meisjes), Bosch en Heide (voor mannen en jon- gens) cn neemt de huisverzorging op zich in gezinnen, waar doot ziekte tij delijk de noodige verzorging ontbreekt. De heer Van den Berg beval het Witte Kruis ten zeerste aan in de belangstel ling der aanwezigen. Hierna was het woord aan den heet Mauritz, die in een ernstige, sobere rede de vreeselijke gevolgen schetste, d'e de geslachtsziekten hebben, niet al leen voor hem of haar, die er door aan- getast is, maar ook in vele gevallen het nageslacht, zelfs soms voor he: derde geslacht. Spr. deelde mede, dat reeds vóór den oorlog in Frankrijk drie millioen men schen door geslachtsziekten waren aan getast, in Engeland drie millioen, in Duitschland zes millioen en in Oosten rijk vier millioen. Door de algemeene verwildering der Onze LacMioek ZIEN EN CELOOVEN. M e ij e r Maar zien is toeh gdoo- ven Muller: Hoor eens even, dat ben ik niet eens! Ik zie jou zoowat lederen dag, maar wat het gelooven betreftJ MODERN. Moderne jonge dam ei O, moe der, kijk eens wat 'n prachtige doos cigarettcn ik van Frits gekregen heb* Wat zou ik hèm nu geven? Moeder: Wel, ik zou zeggen een doos bonbons l Als miin chef de woorden, die hij mij vpRmoreon toevoegde, niet te- rost neemt, kan ik hier niet langer blijven. Waa 't zoo erg? .Ta, hij zei. dat ik een andere be trekking moest zoeken. VALU TA -M ISèRE. ReizigerReeds twee uren wacht ik nu al on het iliner, dat ik besteld heb. KellnerOch. nog een enkel oogen blik. meneer. Dc koersliist voor het vaststellen der prijzen kan elk mo ment binnenkomen. zeden gedurende en na den oorlog is het aantal lijders aan dc noodlottige ziekten ook Ln ons Jand nog zeer toegenomen ca ook in dc laatste jaren nog weer* doordat zoo buitengewoon veel men schen korter of langer tijd in het buiten land verblijf hebben gehouden. De eenige methode om de geslachts ziekten te bestrijden :s openbare voor lichting. Met nadruk vestigde spr. er de aandacht op, dat ieder, die meent aan geslachtsziekte te lijden, zich onmid dellijk onder behandeling van een be voegd geneesheer moet stellen. Deze is door zijn ambtseed gebonden geen meöedcclingen aan derden te doen be treffende den toestand van den lijder, zoodat de patiënt er zeker van kan zijn, dat zijn geheim bij den geneesheer vol komen veilig is. Kwakzalversmiddelen en „behandeling" door kwakzalvers zijn natuurlijk absoluut uit den booze. Lichtbeelden verduidelijkten de door de aanwezigen met groote aandacht ge volgde uiteenzettingen van den heer Mauritz. Zij toonden welke ontzettende verwoestingen de geslachtsziekten iu lichaam en zenuwen aanrichten. Met een woord van dank aan den spre ker sloot dc voorzitter de bijeenkomst, INTIEM THEATER „MODERN". We hebben Vrijdagavond een bezoek gebracht aan het hier sinds eenig-n tyd bestaande Intieme Theater „Modern" aan de Raaks. Het is ons byzonder mee gevallen. Daar werkte do omgoving trouwens reeds too moo. Mooio lampen versprei den een aangenaam, niet te fel licht in een flinke zaal, waarin de met aardige kleedjes gedekte tafeltjes gezellig ge groepeerd staan. Het strykjo van het Trio Van der Sp6k vult een groot gedeelte van den avond met luchtige, opgewekte muziek en de pianist, do heer Jan Tames, vervulde te vens op loffelijke wijze do to! van ac- compagnatcur bij do stukjes, die door een paar artiston ten gehoore werden ge bracht. Allereerst door Laura Bernauer, een Stimmings-Soubrette, die eenige aar dige liedjes zingt, waarvoor zy een .1 ank- baar applaus in ontvangst had te nemen. Do gentleman-humorist Lucien was weer „echt op dreef"; zooals wc een dame in onze buurt hoorden opmerken. Inderdaad, dat wis hy ook, vooral toen hy vertelde, hoe hy zich in Indic kwaad had gemaakt op iemand, die zich smalend over Haarlem had uitgelaten: stel j© voor, over Haarlem, waar de belasting zoo laag i.^ cn waar een nieuw post kantoor met petroleumlampjes staat, ©ca. Een zeer groote aandacht had de goo chelaar Lnrctto, over wien in ons num mer van Donderdag eenige mededeelin- gen zyn. gepubliceerd, oa deze. dat fcy beschikt over een verbluffende techniek en flinke dosis humor. Daar was niets te veel mee gezegd. Dat begon al dadelijk Haarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE. Het toeval wilde, dat toen mijn vrouw cn ik on den krans avond' deze week sarnen naar dc familie Hopma tri neen, iuist Jan cn ziin vrouw op den stoeo stonden, om er binnengela ten te worden. We zeiden elkaar goeden dag en Lniussuhen. maakte Jan dc opmerking. dat hii hoonte dat Vera even amusant zou wezen al» de vorige week. ..Zo zal niet van de partii zijn", voorspelde miin vrouw, „tante Honma heeft me geschreven, dat Vera ongesteld was, maar dat de krans; avond toch maar door moest gaan." „Och." zei Jans vrouw deelne mend. „en wat mankeert haar dan?" „Kinkhoest", zei miin vrouw. En daar schieten me die twee jonge menschen Ln den lach. „Kinkhoest maar dat is toch een kinderziekte?" „Lach er maai niet om, zei mijn vrouw ontevreden, ,,'t is vo< een kind al erg genoeg, maar als v vas sen menschen er mee bezocht v den, weten z© van benauwdheid geen raad." Maar Jan en ziin vrouw konden al leen den komieken kant in 't oog krijgen, en stonden samen als dwa zen te stuiplachon on de stoep. „Vera, candid aal in de rechten, met kink hoest!" Ze konden maar niet tot be daren komen. „Hou toch op," zei miin viouw, „daar komt iemand in de gang om open te doen. De Hop- ma's zulten denken, dat jullie gek ge worden bent!" - - „Dat ziin we ook", hijgde onze schoondochter, tusschen haar lachbuien in, „we ziin een beetje gek. Vera kinkhoest, zooicts of de koning van Engeland de mazelen heeft. Ga mee Jan. 'k kan zoo niet naar binnen I" En iuist. toen Suze Honma zelf de deur opendeed, ver dwenen Jan en z::n vrouw, hard loo- nen-le samen om den hoek van de straat. „Hé. goeien avond", zei de gastvrouw, „ziin ielul maar samen? Ik hoorde zoo druk praten en lachen, ik daclu dat er v- meer menschen on «e stoen stonden..Hoorde ie lachen 1" vr>>. mint vrouw, „dat ziin een naar voorbijgangers geweest." On de punt van de naald had ze gelijk, maar do hcele waarheid was toch anders. Achteraf was ik toch blii. dat onze kinderen even waren gaan be daren, want boven hoorden we het hol geluid van Vera's hoestbuien, 't arme kind. „'t Is verschrikkelijk om te zien.' zei haar moeder, „de dok ter raadt verandering van lucht ajUl> maar waar moet ie in dezen tijd van het iaar naar. toe t' Is overal naar en mistig cn Vera kan iuist dezer dagen zoo moeiliik weg." „Belargriike ooileges zeker," zei ik beleefd bevestigend, maar Suze Hop ma. gaf geen antwoord. Wij gingen de ruime huiskamer binnen. Het heele gezelschap was al present, met een gast van de familie, dien we wel ken den: Willem Hopma. ontvanger te Buurhuizen, bii al de kransgenooten bekend als „de beste jongen". Om de waarheid te zeggen is hii niet heel amusant. het eenige onderwerp, waarover hii praten kan ziin de boe ien te Buuriiulzen, en dan spreekt hii nog van de boeien te Buulhuizen, want hii kan de r niet zeggen en ge bruikt daarvoor altijd de 1. „Net als de Chineezen". heeft Wouter eens tot Hopma gezegd, „zoek ie stamboom maar eens goed na. vriend, don zal wel blijken, dat ie familie oorspron- eeliik van de Gele Levied afkomstig is." Hopma gaf daarop geen ander antwoord, dan „och, 't is een beste jongen." Dat zei ziin vrouw ook, wan neer de dames van de krans een gek- keidje over neef Wil/cm zeiden, „t ls oen beste ion gen". E11 zoo had de ontvanger eens voor al in don boelen kring van kennissen, den naam go- kregen van „de beste ion gen". Zoo zat dan de beste iongon in een van de gemakkelijke stoelen en sprong on toen wii binnen kwamen en maakte ziin compliment 'want beleefd is hij) en vroeg: „hoe gr.nl het u, me- vlouw?'. waarop miin vrouw ze- n wacht ie haar gezicht vertrok, om dat zii die krompraterii met goed kan aanhooren. Het duurde geen tien minuten of Jan en zijn wouw kwamen binnen met stalen gezichten en hadden de brutaliteit ons nog goeienavond te zeggen, alsof ze ons nog niet gezien hadden wie heeft er ooit zoo'n on beschaamdheid gezieu. Maar olie* liep goed af, ook uc informatie naar Vera, die natuurlijk van alle kanten werd beklaagd. Hij gaf wel even een moeilijk moment, toen neef Willem op 'een toon van vaste overtuiging zei: „Vela heeft el velschlikkelijke last van, de stakkel!" Niemand kan we ten, hoeveel r's er in de Nederland- sche taal voorkomen, wanneer hij nooit een gesprek met Willem Hopma heeft gevoerd. Als mannen binnenkomen in een ka mer, waar alles iedert hun laatste bezoek veranderd is, zouden ze er niets van merken. Tante Koosje heeft eens, toen zij een nieuw ameublement had gekregen in haar salon en geen van dc mannen er iets van zei, half lachend, half verdrietig gezegd„ach, jullie je zoudt het niet eens zien dat hier een tijger liep, voordat hij jelui in' je neus had gebeten". Na tuurlijk is dit vrouwelijke overdrij ving. Heb ik zelf niet onlangs, thuis komende, tot mijn vrouw gezegd: „het zeil in de voorkamer is zeker pas gewreven 1" nadat ik er op uit gegleden en gevoelig gevallen was? Maar ik geef toe, vrouwen zijn sneller van blik voor kleinigheden en zoo had dan mevrouw Hupstra al heel gauw ecu beeldje op den schoor steenmantel zien staan en gezegd „wat een aardig beeldje, dat is wat nieuws!" „Van neef Willem", zei do gastvrouw en keek den kunste- naar aan. „Van del Hoogen", zei hij en keek den kring rond, maar wij gaven weinig teekenen van begrip. „Van del Hoogen", herhaalde Wil lem, „jullie weten toch wel, de sjal- mante uit de Camela Obscula, van llildebland." Maar natuurlijk, hoe kon het ook anders? waarom hadden wij dat dadelijk niet gezien? Daar had je van dor Hoogen op en top, met zijn nauwen pantalon en zijn mooie jas en wandelstok met kwast jes cn de heel© takelage ja, liet is eenmaal niet moeilijk, om iemand te herkennen, als je maar eenmaal weet wie het is. De beeldhouwer hoorde onze loftui tingen met een bescheiden gezicht aan en mompelde zoowat van vlye uien die je toch moet doolbrengen. Daarop deelde hij ons mee, dat hij eigenlijk dezen keer gekomen was m.'t. het be;i mlde doel, om rijn werk to vergei.jxcn met dc bce'den uit de t'amcra Obsrura op de fontein bij den Hout. Het hcele gezelschap keek hem ceu oogenblik doodverbaasd aan. Daarop spraken zij allemaal tegelijk. „Maar weet je dan niet..." zei de gastvrouw. „Heb je clan niet gehoord....' vroeg de gastheer. „Je denkt toch niet.. zei Wou ter. „Meen je dan soms...-" zei ik. „Wat bedoel je...." vroeg de rest. En daarop zwegen wij allemaal "tege lijk, om een ander te laten voort gaan, zoodat de kunstenaar Diet wij zer werd. „Wal platen jullie onbcglijpelijk", zei hij. „Spleek londuit". „Ze zijn er nog nietnepen wij als uit één mond. En eerst bij nadere uitlegging be greep de man, dat cr van die beel den op de fontein nog geen sprake was. „Maal wanneel dan?" vroeg hij verwonderd- „Dat weet nog niemand", zei Jan, omdat neef Willem hem toevallig aankeek. „De commissie weet het niet en dc burgerij weet het niet en de controleur van de belastingen, die anders zooveel van ons weet, wegt het ook niet eens en de eenige die het wel weet, is de beeldhouwer zelf, maar dio zeit het niet. Maar ik weet het ook". „Hoe weet jij het dan?" vroeg neef Wouter ongcloovig. „l'k heb het gedroomd", zei Jan. „Ach, gedroomd...." Ilct heelc ge zelschap lachte hem friseh uit. „Spot daar iet mee. Er zijn ge leerden dio droomen ondérzooken. Ik zal vertellen. Wij stonden met ona allen om de fontein te wachten- U was er bij, moeder en u vader, en u ook. neef Wouter..-." „Laat mij er liever buiten", brom de Wouter, „ik droom nooit en ik wil ook niet gedroomd worde a „Ja, ik kan het niet helpen", zei •Jan, „11 was er toch. Eu oud, oud.... u was letterlijk in tweeën gebogen en steunde op een stok. En naast u liep tante Koosje..-." „Was ik ook zoo héél erg oud?" vroeg tanto Koos en keek met haar lief p zicht mijn zoon vriendelijk aan. „(.e 1 nee. natuurlijk n et. u kan nooit oud worden u bluft altijd onz goeie, beste tante «Koos." Jan zei Imt ernstig, dc lieve vrouw kreeg een kleur van verlegenheid en plezier ja, zoo komen jongelui, die anders zoo vaak over oudere menschen een beetje bla- geeren. c-en enkelen keer wel eens heel gevoelvol uit den hoek. „Ik keek rond: allo andere menschen waren ook stok oud Burgemeester Maarschalk zeker tachtig, oud-wethouder Heerkens Thijssen ook al heel bejaard die kwam over uit oude relatie, want hii wa3 burgemeester van 's-Hertogen- bosch geworden, oud-wethouder Bo- mans, naderhand Minister van oorlog in het vierde kabinet-Ruyg, cud-wei- houder Slingonberg, al sedert lang notaris in Haarlem en oud-wethouder Bruch. oud-Commissaris van de Ko ningin in Noordholland. „Malligheid jongen", zei neef Wou ter, „en de menschen die op dat oogen blik wethouders van Haarlem waren, heb je die dan niet gezien?" „Die bestonden niet meer", zei Jan en gaf een knipoogje aan ziin vrouw. „D« menschen vertelden me, dat de Raad geen wethouders meer koos, die werden uit Don Haag gestuurd, want de Raad en de wethouders hadden toch niets meer te zeggen. Alles werd uit don Haag bestuurd". „Dat zal zoo lang niet meer du ren", bromde Hupstra. „Toen kwam de beeldhouwer zelf aan", ging Jan voort „Die waa ook stokoud, neef, net als u. (Loop rond", zei Wouter). Hij werd ondersteund door twee mannen van zoowat tach tig, die ik nog gekend heb als mede leerlingen op de H. B. S.". „Jan, Jan", zei Suze Hopma zacht vermanend. „Heusch, ik overdrijf niets, tante. Zóó heb ik het gedroomd en niet an ders. Het was 't prachtigste weer van de wereld. De Haarlemsche Orkest vereniging, onder directie van Wil lem Knikker, ook al een stokoud heer speelde een feestmaraeh, do burge meester zou juist den katheder be- k'immen om de feestrede te houden toen er op eens een hevig© rukwind kwam, die wel een paar minuten aan hield. Toen het weer &til werd, lagen al de oude heeren dood tegen boomen aan. verpletterd, doodgedrukt door de kracht van den tornado; het doek dat over de beelden hing was weggewaaid, de beelden zelf lagen in gruizelcmen ten overal verspreid cn de beeldhou wer zelf zat, door den wervelwind op genomen, midden in de fontein en klaagde zachtjes mei zijn oude stem metje: „daar heb ik nou het een halve eeuw aan gewerkt". Willem Hopma keek benauwd. „Als dat nog jaren dulen moetzei hij. En daarop, alsof hem iets inviel: „mag ik de sjalmante aan Vela ve- leelen?" ..Dat zal zij zekor heel aardig vin den, Willem" zei de gastvrouw lief. Op datzelfde oogenblik hoorden wij oen geweldig gehoest van boven. „Ar me Vera", zuchtte de krans, unisono en van alle kanten kwamen de raad gevingen. Iedereen wist een perfect geneesmiddel. Behalve Wouter. En loon Suze llopma hem vragend aan keek, zei hij kalm: „laten uitrazen!" Tot den volgenden kransdug is iuj ze ker uit do gunst. Zal ik hel nu erkennen? Of zal ik het verzwijgen? Namelijk, dat we on der de leiding van Anton Hupstra trvnte et quarunte hebben gespeeld en lansquenet en rouge et noir en nog andere dobbelspelen. Kapitalen zijn er over do tafel gegaan. Ik heb zeven en zestig duizend ?u!den aan Wouter verloren en tante Koosje anderhalve ton aan mijn schoondochter en Anton, dio de bank hield, had schuldbekente nissen to zomen voor ©en millioen. Took was, daar we vergeten hebben af te rekenen, aan 't eind van den avond niemand een cent armer. Maar wat brengen die jongelui ons ouderen op 't slecht© pad!- „Heb je 't gemerkt?" vroeg miin vrouw, toen we met ons vieren naar huls gingen. „Ik? Wat gemerkt?" „Heb jij ook niets gemerkt?" vroeg mijn schoondochter aan Jan. „Wat zou ik gemerkt hebben?" „Ach, domme mannen" zei mijn vrouw „Jii hebt het dan wel gezien, kind. Dat Willem TTnnma veltiefd is en dat Vela mo'gen geeènengeeld zal wezen". „Natuurlijk", zei mijn schoondoch ter. Wij domme mannen etonden ver steld en keken elkaar aan bij het licht lantaarn, die do-ar juist van nd. FIDEUO.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 5