Stadsnienws
Het Tehuis voor Vrouwen
in de Damstraat
Mevrouw F. DubourcqReesse
schroot onder don titel: „In Haarlem
staat een huis het volgende artikel
iu het „Maandbericht", liet officieel
orgaan der afdeeling Haarlem van
de Nederlandsche Vereeniging
Huisvrouwen:
Er bestaat een kinderspel waarbij
gezongen wordt: ,.In Holland staat
wn huls". Ik wil nu echter schrijven
niet over een huis dat in Holland,
maar bepaald over een huis dat in
Haarlem stuat, in het hartje van de
stad, n.l. het ..Tehuis voor Vrouwen",
Damstraat 19, en dat eigenlijk in
Haarlem zelf, evenmin als daarbui
ten, genoeg bekend is. Dat huis h
ben ware uitkomst voor alle vrouwen
en meisjes, die, om welke reden dan
ook. korter ct langer in Haarlem
moeten verblijven, want dat huis be
doelt een veilig, vertrouwd en good
verzorgd tehuis of onderdak te ver
strekken aan fatsoenlijke vrouwen en
meisjes uit allerlei klingen en van
alle- gezindten. De redenen waarom
een veilig tehuis voor een of meer
dagen gezocht wordt, zijn vele: meis
jes moeten in Haarlem een examen
doen, komen een tandarts of andere
specialiteit raadplegen, die in haar
woonplaats niet te vinden is; voorts
bij verhuizen, woningnood, verande
ring van betrekking, oneeniglieid in
huis.
's Zomers komen ook vele vrouwen
in hun vucaniie naar onze stad, wil
len het schoons in en om Haarlem be
wonderen, gaan dagen naar Zand-
voort. enz.
Ook buitcnlandsche vrouwen en
meisjes komen hierheen, hetzij voor
het zoeken naar e«n werkkring hetzij
op haar doorreis naar het vaderland,
hier cenige dagen vertoevend. Frank
rijk. België, Engeland, Schotland,
Duitschland, Oostenrijk, Hongarije,
Poien, ook Indië en zelfs de Balak-
sche vrouwen zijn af en toe vertegen
woordigd. Zien vijandinnen elkaar
soms even wantrouwend aan, de
de is spoedig gesloten, want in dit
vrouwentehuis, waar zooveel verschil
lende elementen samenkomen, wordt
ook getracht te wijzen op het rei
op de hoogere dingen.
Het Tehuis voor Vrouwen, dat zoo
behalve het geven van een onderdak
nog meer goeds tot stand brengt, werd
in 1887 opgericht, in de Parklaan, in
Februari 1901 verplaatst naar Dam
straat 19 en is sedert onder het beheer
der afdeeling Haarlem van de Ne
derlandsche Vereeniging ter Beharti
ging van de Belangen der Jonge Meis
jes. Het ruime huis is een deel van
een oud nonnenklooster, dat doorliep
van de Damstraat tot de Bakene=ser-
gracht. Nu is het van achteren door
Teylers Museum, aan den linkerkant
door de drukkerij r'er firma Ensche
dé begrensd. Het hoeft mooie eiken
houten trappen, deuren zoo zwaar,
dat uit de dikte er zeker drie voor te
genwoordige nieuwe huizen zouden
gaan. Een luik, dat in de eetkamer
gemaakt werd, om het eten naar de
keuken door te geven, verschaft ons
een juiste voorstelling van de dikte
der muren. Bij het uitbreken werd
gevonden, dat onder de kalklaag
muren een dikke laag theelood zat,
dat onze voorouders schenen te
bruiken als maatregel tegen vocht.
Dat eigenaardige huis met al zijn
gangetjes, trapjes, portaaltjes en vele
kamertjes tc zien is opzichzelf reeds de
moeite waard, maar zeker komt mem
dan ook in bewondering over de net
heid, die er heerscht Alles is eenvou
dig, maar oi men een kamertje eer
ste of tweede klasse ziet, overal is het
frisch en gezellig.
Er zijn in het geheel zeven en twin
tig bedden en alles wordt onderhou
den nagenoeg zonder personeel, daar
dit voor den tegsnwoordigen geldeiij-
ken toestand van het Tehuis niet. te
betalen is. Veel tact en opgewektheid
voor haar taak. worden zeker van de
directrice gevergd.
Was de zaak afgeloopen met dc lo
gees, dan zou het nog wel gaan;
maar er is meer aan verbonden. Bui
ten al die slaapkamers en de groote
keuken, heeft men aan het einde van
de gang een flink© tuinkamer, zit
kamer voor de eerste klasse logées,
verder is er een groote gemeenschap
pelijke eetkamer naar men zegt de
vroegere kapel van de nonnen waar
aan kleine tafeltjes de maaltijden wor
den gebruikt, terwijl een zijkamer
aan de straat dient tot woonkamer
voor iiaar die tweede klasse betalen,
tevens voor de vele avondjes, die ook
in het Tehuis gehouden worden.
Geen dag gaat voorbij of er is des
avonds i©u en ander te doen: feestjes
voor dc jeugd vooral met St. Nico-
laas en Kerstmis, avondjes voor Ne
derlandsche dienstmeisjes, die In
Haarlem geen ouderlijk huls of ken-
nissen hebben, en ook Duitsche meis
jes komen hier haar avonden gezel
lig doorbrengen. De zaal is voorts af
en too bezet door vereenigingen als
Zusferhulp, Meisjesbond of Zangclub. I STAATSBURGERESSEN.
Nu staat helaas dit Tehuis, dat zoo n I De afdeeling Haarlem van de Ne-
veilige haven vooral voor jonge raeis- derlandsche Yereeuigiug van Staats
ies is .voor een groote moeilijkheid. I burgeressen hield Dinsdagavond in de
n.l. geldnood. Er was nagenoeg totNijverheid een ledenvergadering,
sluiten besloten, toen een subsidie j waarin mevr. P. J. Willekes Macdo-
gemeente weer eenigen moed
gaf. Toen de vriendelijke directrice,
die mij het huis liet zien, mij wees op
overgordijnen, die geheel op waren,
zeide zij: „ik durf ze niet afnemen, ik
Leb geen andore".Ik meende haar
toen een goeden raad te geven door
haar tc vertellen, dat zelfgemaakte
overgordijnen van ongebleekt katoen,
met een rood of groen veterbandje
afgezet, zoo heel goedkoop waren,
maar zij zeide met een bedroefd ge
zicht: „zelfs dal. kon er niet meer af".
Als het bestuur niet spoedig een
flinken geldelijken steun krijgt, dan
moet dit Tehuis voor Yi'ouwen, waar
van sedert meer dan dertig jaar zoo
veel invloed ten goede uitgaat, geslo
ten worden.
Mij dunkt, dat zullen de Haarlem-
sche vrouwen en jonge meisjes niet
toelaten.
In goeden staat verkeerende meube
len, vooral matten en gordijnen, wor
den zeer gaarne in ontvangst geno
men; maar ik geloof, een jaarlijk-
sche bijdrage wel het allerliefst en
ook groote sommen in eens zijn harte-1 tocJ1 waren h<
lijk welkom. Laat toch niemand zich ®D"
schamen voor een kleine gift Laten
velen zorgen, dat dit Tehuis kan blij-
van bestaan; en wat. ge doet, doet het
haastigÜjkMej. Knottenbelt, waar
nemend penningmsesterasse, Gedemp
te Oude Gracht 87, neemt uwe giften
gaarne in ontvangst.
nnldKeynvaan als spreekster optrad
met het onderwerp„Plet werk der
vrouw ia de Provinciale Staten en
Gemeenteraden".
Nadat mej. H. de Kruyff, spraak-
leevarcs alhier, eenige gedichten van
Adama van Scheltcma met veel ge
voel had voorgedragen was hot woord
aan mevr. Macdonald.
Spr. begon met te zeggen, dat po
litiek eigenlijk het tot uiting komen
van onze gevoelens in het openbare
leven is. 'tegenwoordig komen de
vrouwen veel in aanraking met het
openbare leven, al er een periode
iu het le\en der ,uw (waarin zij
jonge kinderen heef.', dat zij om het
„ojienbare leven" weinig geeft.
Be vrouw zal in de politiek bren
gen den eigenaardigen kijk dien zij op
de wereld en op het openbare leven
I leven heeft.
Spr. meent, dat veel vrouw
eeu desillusie hebben ondervonden.
De mee9te winst is gekomen voor die
vrouwen, die behoorden tot uiterst-
rcchtsche of uiterst-lmksehe partijen.
het meest gewoon,
Haarlemsche Stichting
voor Woningverbetering.
Intrekking van aangezegde huur-
verhooging gevraagd.
Het bestuur van de Haarlemsche
Stichting voor Woningverbetering
heeft het volgende adres aan den
Raad gezonden
..Ondergoteekeude. optredende na
mens bijna alle huurders der „Haar
lemsche Stichting voor Woningverbe
tering" en domicilie kiezende ten hui
ze van den 2d en oudergetoekendeHi
van Alphenstraat 20. nemen bii dezen
de vriiheïd. uw coMego beleefd dcch
dringend te verzoeken, een beslissing
te nemen, die er toe zal leiden, dat
een aan bovengenoemde huurders
aangezegde en deol» roods betaalde
huurverheoging wordt ingtrokken en
het reeds betaalde bedrag wordt terug
gegeven."
(Volgen dp onderteekeningec.)
Dit adres is van de volgende toelich
ting vergezeld:
..Het zal voor uwen raad weinig
betoog behoeven. «lat het stoffelijk
weerstandsvermogen van vele groe
nen der bevolking in den laatsten tijd
beduidend aan het verminderen is.
Evenmin, dat het levenspeil van de
arbeiders in den gewonen zin van het
woord, en van kleine ambtenaren, bii
afnemende welvaart zeer spoedig de
o-rens van het tekort, zoo niet het ge
brek. genaderd is. Wanneer vermin
dering van inkomsten, loonsverlaging
of werkloosheid, gepaard gaat met
•ermee«lering van uitgaven (in dit
geval huurverhooging). dan is die
•rens zeker heel spoedig bereikt. De
huurders van de „Haarlemsche S'ich
ting voor Woningverbetering" behoo-
ren allen tot de door ons bedoelde
groepen. Daarbij komt. dat naar het
inzicht van adressanten de huurver
hooging on geen redelijke gronden te
verdedigen is. Immers twee der door
genoemde stichting geëxploiteerde
woning-complexen dekken zich vol
komen. zonder crat eenige bijdrage
van overheidswege noodig is, terwijl
de exploitatie van het derde oom-
plex met de bijdrage. waartoe de
overheid zich bii den bouw verplicht
heeft, ook behoorlijk sluitend is. Daar
het vooral voor zedelijke Lichamen
als algemeene gedragsüin gelden mag
dat eenmaal verkregen rechten niet
geschonden mogen worden, zijn on
dereet eekenden zoo vrij te me enen,
dat ook voor liet laatste complex een
verhooging niet- billiik is.
Vertrouwende. dat deze redenen
wen Raad mogen bewegen aan het
in het adres gedane verzoek te vol
doen. enz."
INCEZONDEN MEDEOEELINCEN
1 60 cents per regel.
A. J. P's EIERPUDDING
MET VRUCHTEN
DE FIJNE PAASCHPUODINC
Het is goed voor de rouwen mede
le werken in de politiek, omdat zij
daardoor meer zullen gevoelen hoe
moeilijk besturen is zij zullen meer
waardeering gaan gevoelen voor v
do mannen tot nu toe op dat gebi
gepresteerd hebben.
Voor de vrouwen is het zeer ont
moedigend tegenwoordig voortdu
rend de rem van de bezuiniging t<
gevoelen. Ook vraagt zij zich wel af
„is het nu waarlijk noodig zóóveel
wetten te maken? Toch moeten zij
den moed niet laten zakken en trach
ten zooveel mogelijk van haar idealen
te verwezenlijken.
Dit alles, in 't algemeen gezegd, is
van toepassing op het werk der vrouw
in Prov. Staten en gemeenteraden-
Er is weinig belangstelling voor
werk der Staten. Dit mag verwonde
ring wekken, want het beheer der
provincie staat ons toch eigenlijk
der dan het Rijksbestuur. Alen sprak
hier vroeger van de Prov. Staten als
van het „snertcollege", omdat
heeron bij Brinkmaan zulke heerlijke
erwtensoep aten. Die minachting is
nu wel wat verdwenon, sedort dc taak
van de provincie zoo verzwaard is
door do groote bedrijven.
Een van de belangrijkste takken var
beheer is voor de Staten wel het be
stuur der Provinciale Ziekenhuizen.
En het is wel opmerkelijk dat nu in de
commissies van toezicht voor de Prov.
gestichten vrouwen beuoemd zijn
zoodra dit mogelijk was. En zij doen
die commissies goed werk.
Dan hebben de Staten te beslissen
over de subsidies, die aan verschil
lende inrichtingen van onderwijs ge
geven worden en over de richting die
het vakonderwijs zal uitgaan. Spi
betreurt het, dat in onze Staten geen
•rouw is, die van deze dingen haar
speciaal werk maakt.
Van dc Provinciale bedrijven, oor
van de gemeentelijke, is de techni
sche kant mannenwerk, maar toch
hebben ook de vrouwen voor haar
huishouding belang bij deze groote
bedrijven.
Dan is er de zorg voor de verkeers
wegen en de vervoermiddelen. Er zijc
in Noord-Holland nog heel wat stro
ken, waar men erg „achteraf" zit.
Voor schoolgaande kinderen en dus
ook voor de moeders van die kinde
ren is dat een groot bezwaar.
Verder hebben de vrouwen in de
Staten haar stem krachtig laten hoo-
ren op het gebied van de salarisre
geling der provinciale ambtenaren en
zij hebben zich sterk verklaard tegen
„geziusloou". Die stem was in
Provinciale Staten nog nooit
hoord.
De aanstaande verkiezingen voor
dc Provinciale Staten zijn van veel
belang voor mannen eir vrouwen, om
dat d:c verkiezingen zullen be-
heerscht worden door de vraag: Pro
vinciaal beheer of particulier initia
tief met steun van de Provincie'!
in ven gemeenteraad ligt het echte
arbeidsveld voor de vrouwen, die zich
de openbare zaak willen wijden.
Het lidmaatschap van den gemeente
raad is een uitstekende leerschool
voor haar eventueelen arbeid in hoo
gere colleges.
Het werk in den gemeenteraad ligt
binnen bet bereik der vrouw want
kijkt voorloopig nog niet zoo
breed. Toch ondervindt zij ook in den
gemeenteraad veel teleurstelling. Ook
hier moet zij telkens hooien in deze
dagendat is te duurHoe gaarne
zou zij veel doen voor het vakonder
wijs aan meisjes, maar dan eischen de
wetten leerkrachten met volledige be
voegdheid en dat is alweer... te duur!
Bepaald behoort tot het werk der
vrouw in den gemeenteraadhet so
ciale werk. Op dit gebied voelt zij
Eei vgsrdaeügt baNersriliniig, gieft FRAHKEH'fi MELKOBQBO
Adv. I
In veel gevallen dan dc man.
Men denkc aan kinderbewaarplaatsen,
bewaarscholen e.d- Dit is een terrein,
waarop dc vrouw invloed kan uitoe
fenen op den man, haar woord kan
den man tot daden prikkelen.
Dan is cr de steunregeling aan
workloozen, waarbij het practische cn
het verstandige inzicht der vrouw voel
goed kan doen. Er behoort ook ccn
vrouw in het Burgerlijk Armbestuur
zitting te hebben.
En voorts het onderwijs: niet al
leen dat aan de meisjes, al zal dat iD
de eerste plaats de aandacht der
'ouw vragen.
Er zijn veel dingen, waar dc vrouw
,,gc*cn verstand genoeg" van heeft:
welnu, dan kan zij zich scharen aan
de zijde van dc deskundige mannen.
Voor de vrouw, die in bestuurscol
leges zitting heeft is de steun van
Imar zusteren buiten die colleges van
veel meer waarde dan de steun van
de politiek Voor haar staat er boven
de politiek nog iets andershaar
vrouwelijk gevoel en haar vrouwelijk
inzicht. Door deze twee hoog te hou
den zal zij meer nuttigen arbeid kun
non doen dan door geheel te „verpo
litieken". De vrouwen moeten zich
t door de politiek „naar beneden
laten halen Dan zullen zij 1
ideaal in de toekomst bereiken.
Mej. de Kruyff droeg nog eenige
gedichten voor, waarna de presidente
mevrouw Zaadnoordijk, dc vergade
ring niet een wcord van dank aan
beide dames sloot.
WERKLOOZENZORC.
De afdeeling Haarlem van do Lan
delijke Federatie van Bouwvakarbei
ders in Nederland, houdt een Cursus
vergadering op Donderdag 22 Febr.
in het gebouw van hel P. A. S.
Als onderwerp zal op deze vergade
ring door den heer C. A. de Klerk,
voorzitter der Landelijke Federatie
van Bouwvakarbeiders worden be
handeld: „Werkloozenverzekering en
vverkloozenverzorging".
INCEZO.NOEN MECEDEELINCEN
a 60 cents per regel.
A. J. P's RQMA-PÜDDING
SMAAKT ALS ROOM.
Ingezonaeii
Van ingezonden stokken, geplaatst of
niet geplaatst, wordt de kopie den inzender
niet teruggegeven
Voor dan inbond dezer rnbriek etelt do
Redactie zich niet aansprakelijk.
Schoten, 19 Febr. 1923.
OE BOUWASSOCIATIES.
Het trof miju aandacht in liet Dag
blad van Maandagavond (en ook
reeds vroeger) dat door u artikelen
worden gewijd aan de Haarlemsche
Bouwassociaties. Door hen o.e het
kunnen weten, wordt het voorgesteld,
dat deze bouwgroepen onproductief
of onmaatschappelijk hebben ge-
erkt-
Ik behoor uiet tot hen, die kapi
taal en intellect naar een andere we
reld verwcnschen, om die dan, na
vele rampspoeden cn tekortkomingen,
weer terug te roepen, maar sluit mij
aan bij dio groepen die meenen, dat
kapitaal, intellect en arbeid, trots
hun gebreken, de wezenlijke kracht
der samenleving vormen, met
schakeling van hen, die parisiteeren
en maar steeds als gebruiker leven.
Het is opvallend, dat een arbeiders
groep die probeert zelfstandig
staan en nu in moeilijkheden ver
keert, met mokerslagen wordt
werkt. Alle groote maatschappijen
(spoor, stoomvaart, levensverzekerin
gen, banken, enz.) hebben ook te lij
den van de z.g.n. economische om
standigheden, en die zien, de tijds
omstandigheden in aanmerking ne
mende, de toekomst vol vertrouwen
tegemoet.
Vreemd doet het echter aan, gelet
op de kleine bedragen die de bouw
associaties tc kort komen, dat zij al
zoo spoedig grafwaarts worden gedra
gen, en dat cr geen waardeerinj over
naar wordt uitgesproken over het vele
mooie werk, da' zij in die afgeloopen
twee jaren tot stand hebben ge
bracht.
Dat zij niet alleen als een bouw-
organisatie huizen heeft gebouwd, om
in de behoefte te voorzien, maar te
ens als een beschavingsmacht, paal
en perk lieeft gesteld aan het eenzij
dig vastleggen van de bouwkosten.
Rijk en gemeente mogen haar dank
baar zijn, voor de taak die zij op zich
had genomen, om goedkoope buizen
te bouwen en waarvan het verschil
de groote soliditeit nu en over 25
jaar wel zullen uitmaken door wie ze
gemaakt zijn.
Ue taak d:e iedere bouwgroep, van
welke kleur zij dan ook is, op zich
neemt, om iu de eerste plaats de ge
meenschap te dienen, is niet gemak
kelijk.
Men heeft niet alleen de tegen
werking van de aannemers, die alles
geoorloofd vinden, om te doen, wat'
in hun belang noodzakelijk is, maar
uok het dichthouden van de deur
van dc grootleveranciers, die nog wei
geren om verschillende bouwgroepen
van materialen te voorzien.
Het gevolg daarvan is weer duur-
cr inkoopen bij den kleinhandel, die
dan ook spoedig haar hand komt op
houden, niet alleen voor dc leverau-
ties, maar ook nog gaarne wat ziet
voor de borgstelling. Ook de techni
sche leiding bij den bouw is anders,
als een aannemer een werk maakt.
Van een bouwgroep verlangt men
prima werk, de uitvoering berust
grootcndeels bij do directie, zij kijkt
naar millimeters. Als de aannemer het
werk maakt is hij heer en meester op
liet terrein, duld geen persoonlijke in
menging en doet en laat komen wat
hem het voordeeligst is.
Dat alles bij elkaar nemende moet
do arbeider er van doordrongen zijn,
gezien de lage aanneemsom en de
duurdere inkooppn, hard te moeten
werken, om zoodoende aan de markt
i blijven.
Nu is het niet mijn bedoeling het
irdijn naar één kant te erschuiven,
iinelijk om het niet rijp zijn van ar
beiders te verbergen. Wij kunDen
evenwel niet wachten totdat allen
z g.n. pasklaar zijn.
Hoe is het te
verklaren, dat in Am
sterdam en in meer plaatsen in ons
land. het dan wel gaat. Uitstekend
zelfsHoe komt het, dat in Amster
dam dc aannemers al een paar jaar
zijn uitgeschakeld van do woning-
bouvi distributie, waar de gemeente
en do bouwvereeuigingeovereen
komsten aangaan met diverse bouw
groepen, die, onder garantstelling
voor geleverden arbeid, om de 2 of
4 weken geld verstrekken aan
bouw groepen.
Waarom kan dat in Haarlem niet?
A ast staat, dat er weer spoedig een
poging door bouwvakarbeiders in die
dring moet worden gedaan. De
maatschappij heeft daar behoefte
aan. Het is maar de vraag: hoe
denken de gemeentebesturen hier
over. wanneer een georganiseerde
groep van bouwvakarbeiders zijn
diensten komt aanbieden?
liet zou dubbel te betreuien zijn,
als die georganiseerde bouwarbeiders
niét een zoo groot verantwoordelijk
heidsgevoel, 't bij deze nederlagen lie
ten zitten, zij die eenmaal een poging
hebben gewaagd, om do gemeenschap
te dienen en waarvoor zij een loon
ontvingen, dat ver achter stond bij
dat der arbeiders dio hun krachten
hadden verkocht aan hen dio het
meeste gaven.
C- ROSE.
INCEZONDEN MEOEOEELINCEN
SO Cts. m regal.
1. I. P's fsnille-Srême
Heerlijks Vaaiüe- Boomsmaak.
Van het politieke tour-
nooiveld.
TWEEDE KAMER.
20 Februari.
De a sen. La. tot Paso hen.
Bioscoopwet De centrale
keurine aanvaard. Ito
ver in de kroeg dan in de
bioocoop
In het program van werkzaamhe
den tot Paschen (dat er ongeveer als
volgt uitzagbfiioeooopwet, eenige
iuriclische wetjes, wiiziging huurwet
ten, wijziging radenwet, onderwij-
aerstoelagenwelie, jachtwet en mid
delbaar onderwijswet) is alweer eenige
©pandering gebracht. De communist
'in Róvesteyn zag zijn interpellatie-
aanvraag over de onderhandelingen
met de regeering tc Angora, inzonder
heid wat betreft de opheffing der ca
pitulaties. zonder discussie en zon
der stemming toegestaan (en het. is te
verwachten dat de interpellatie nu
wel binnen enkele weken zal worden
gehouden) do jachtwet en M. O.-wet
staan od de nominatie voor nieuw
afdeelimgsonderzoek en dezen middag
is het zomertiid-afschaffingsvoorstel-
Braat c.s aan de agenda toegevoegd,
met de bedoeling het de volgende
week te behandelen, nadat de leden
in de gelegenhend zullen zijn geweest
het voor hem, (waarom niet voor de
pers?) ter griffie ter lezing gelegde
materiaal over de voor en nadeelen
van den zomertijd te bestudeeren.
Vervolgens is de bioscoopwetfilm
verder afgedraaid.
Men was genaderd tot de acte
waarin het conflict tusschen centrale
en plaatselijke keuring-voorstanders
wordt behandeld. Berst echter, had
de heer Michlelsen een klein succesje
te boeken hij wist nl. te bereiken, dat
de minister een amendementje van
zijn hand. beoogende de opbrengst
van het bioscoopvergunningsrecht
voor 2/3 ten bate van de betrokken
gemeenten en voor 1/3 ten bate van
het Rijk te doen komen (in het ont
werp voorgesteld elk de helft) over
nam. Men stelle er zich geen gouden
bergen voor de gemeenten van voor
op het oogenblik 21111 er noe maar zót)
bioscopen in ons land en hoewel het
vergunningsrecht oer bioscoop nog in
de lucht hangt, mag toch wel aan
genomen worden, dat het voor een ge
meente als Haarlem per iaar niet
meer dan een naar duizend gulden in
totaal zal bedragen.
De cardinale kwestie wascen
trale of plaatselijke keuring. In be
ginsel was het pleit daaromtrent al
ten gunste van dc centrale keuring
systeem van het regeeringsontwerp
beslist, maar dat nam niet weg.
dat de anti's poogden hun geliefde
plaatselijke keurinkjes alsnog binnen
tc loodsen, onder het motto, dat wat
do Rijkskeuringscommissie voor den
gansehen lande ter projectie oii'baar
acht. daarom alleen nog niet geschikt
is voor do onschuldige zieltjes ten
platteland©- Zoo hield dan do heer
Trianus, de christeliikhietorischc ar
tillerie-officier met hand en tand aan
de plaatselijke keuring-als-regel vast.
Ietwat couliuiter was generaal Golijn,
wiens politieke adjudant Rutgers op
zirn last genoegen deed nemen met
de plaatselijke keuring alleen voor
niet wetenschappelijke cn nlet-in-
dustrieele films wat intusschen de
overgroote meerderheid beteek ent.
Verder was er een amendement-
Ter Hall. om de keuringskosten niel
door het bedrijf maar door het Rijk
te.' doen dragen (dat later werd inge
trokken) en een amendement-Boon om
de beslissing der centrale keu
ringscommissie beroep 00 den minis
ter toe te laten. Minister Ruys be
dankte echter bij voorbaat voor die
eer en het amendement kelderde met
62 tegen 13 stemmen.
Wat nu de centrale of plaatselijke
keuring betreft, de heer Kleoreko-
per vestigde de aandacht op een ge
vaar. dat den heer Trianus zelf dc
haren te berge deed rijzen. Stel u eens
voor dat in uw systeem van plaat
selijke keuring een twijfelachtige film
te Groningen is afgekeurd en dal ze
door do Haarlemsche keuringscom
missie wordt toegelaten. Wat zal er
dan gebeuren? Dat aeze dubieuze film
te Haarlem wordt afgedraaid met de
tzii het ook een als negatieve aanbe
veling bedoelde) reclame van dc Gro-
ningscho oommissie er bij 1
Inderdaad. Ti... niet destijds dc
Spaan sche Vlieg overal duizenden
verdorvelingen. alleen omdat zo te
Delft was verboden?
Dc heer Til anus vond er wat op,
trok zijn amendement in en loopt iu-
tusschen niet het plan rond om n&ast
dc centrale keuring morgen nog een
facultatieve plaatselijke keuring voor
te stellen, een plan dat hem door zijn
poditieken neef Van der Molen, in
overweging werd gegeven.
Met 62 tegen 12 stemmen werd ten
slotte het Centrale keuringsartikel
aanvaard. De Vrijheidsbond, uitge
zonderd dc heer Ter Hall, stemde te
gen evenals de Christelijk-histori-
schen Sroeck Henkemans en Weit-
kamp. die geen centrale, doch alléén
plaatselijke keuring wenschen, en de
communist Van Ravesteyn. die in het
•ehecl geen bioscoopeensuur voor
olwassenen (althans niet in ons land)
verlangde.
Bii het volgende artikel ging het
om de Jecftiidsindeeling.
Hier deed mei. Van Dorp nog eens
•an haar voorliefde voor het alge-
heele verbod van bioscoopbezoek voor
jongens en meisjes beneden de 18 jaar
blijken. Desnoods zei ze heb ik
nog liever, dat de jongens 's avonds
'n café bezoeken, dan dat ze naar de
bioscoop gaan.
En ze vond. dat het niet dc slechte
films aldus ging: eerst griezelen de
iongeini er van. dan wennen ze er
aan en ten slotte vinden zij ze inooi.
Precies omgekeerd als met de be
ginselen van de partij-mr. Van Hou-
:cn (de partii van mei. ATan Dorp)
nterrumpeerde ondeugend de heer
Buvs: die vind ie eerst mooi, dan
en-ie er aan en ten slotte griezel je
Aan vreugde geen gebrek natuur-
liik.
Intusschen werd er over de leeftijds
grenzen nog wat voortgekabbeld maar
tot een beslissing kwam men mv niet.
't Gold hier zooveel hoofden, zoo-
•eel zinnen.
Morgen voortzetting.
INTIMUS.
Gratis
INCEZONDEN M E ED EE LI N C E N
a 60 Cts. per regel.
kje A.J.P'o GRENA.
DiNESAUS In ieder pakje
A. J. P'ti AMANDELTJESPUDDING
Tijdelijke Reclame.
Familieberichten
UIT ANDERE DAGBLADEN.
Bevallen: 17 Febr. mevr. LekVan
Leeuwen, d., Amsterdam. IS Febr. mevr.
De VilderDo Graaf, z.. Amsterdam.
Mevr. SnutPolak, <1., Amsterdam, mevr.
BröekerBruinsma, d., Dordrecht.
Overleden: 16 Febroari: A. Jutsmnn.
61 j., Amsterdam, IT Febr. J. W. Wiardi
Beekman jd., 72 j., Nijmegen, Is Febr. S.
Bolle, 69 j. Amsterdam, P. Smit Jr., 77
Amsterdam. T. van Scbreovcu-Sie-
burgh, Zeist. Wed. S. Wertheim—Kwit
eer, 71 j., Amsterdam^,
oogenblik elil en keek om, maar ik
kon niets zien vtfn de pikdonkere hal
onder ons. Was het mogelijk, dat ik
me die nog herinnerde verlicht door
kaarsen, waarvan de vlammen zachte»
lichtkringen op den vloer wierpen?
Brutus raakte mijn schouder aan en
de harde greep vau zijn hand maak
te mii een beetje koud.
„Loop door", beval ik hem, „en
wijs me den weg naar mijn kamer."
Hu sriieen wat ik zei nogal verma
kelijk ie vinden.
„Neen, neen u eerst", zei Brutus.
„Ik ga u iiiissciiien boos. Begrijp?"
Eu nij kreeg zoo n laotibui tiat ik
hoopte, dat de uaars er van uit zou
gaan.
Ik docht er een oogenblik aan om 1
hem een nndig bevel te geven, maar 1
ik wiat. dat hij toch niet geiioorza-
men zou en liep door de boog waur dc
hal op de bovenverdieping begon en
opende op zijn aanwijzing ecu deur.
Toen ik onwil.ekeurig op den drem
pel even stilstond, glipte Brutus han
dig langs rnij. zette de kaars in een
kandelaar en boog zich over mijn zn-
deltasch heen. Nog steeds zachtjes
grinnekend, stak hij mijn pistolen in
zijn buis. ""oen verdween 'de grijns
van zijn gezicht. Zijn lage voorhoofd
kwam vol plooien en rimpels. Hij
hing besluiteloos van den eenen voet
op den anderen en haalde diep adem.
„Meneer Henry begon hij.
„Ja"', zei Ik.
„Iets gebeuren. Hier heel slecht. U
naar huis gaan".
Zijn plotselinge veranderde manier
van optreden, en dc donkere, muffe
stilte, om mij heen, dreigden mij de
kalmte die ik getracht had te verwer
ven, te ontnemen. Onwillekeurig
greep ik naar het gevest van mijn
zwaard. Ik keek naar hem in het
diLster.
„U naar huis gaan", zei Brutus.
„Zal er iets gebeuren, of is er iets
gebeurd?" vroeg ik.
Maar Brutus schudde alleen maar
dom het hoofd.
„Heel er?. U naar huis gaan", hield
hij aan.
„Je kunt naar de maan loopen".
zei ik, „en laat die kaars staan. Ik
zal het huis niet in brand steken".
Hij liep aarzelend naar de deur.
„Monsieur erg boos", zei Brutus.
„Doe de deur dicht", zei ik „dc
kaars waait uit door den tocht".
Zonder verder iets te zeggen trok
hij de deur dicht en Ik hoorde hem
aan het slot morrelen.
Ik betwijfel het of er de laatste tien
jaar iets in die kamer veranderd was
behalve dat Brutus er blijkbaar kort
geleden drie dekens op de beschimmel
de matras van het groote ledikant
had gelegd. Mijn moeder had waar
schijnlijk dc gordijnen nog besteld die
in gele flarden er langs hingen, liet I
verkoolde hout van een vuur dat aan
gestoken was toen dc kamer nog
nieuw was, lag op de groen aangesla
gen haardijzers. De vochtige lucht in
de kustplaats had barsten gemaakt in
de meubels en de spiegels een bespot
telijk aanzien gegeven. Er hing de
zware, muffe lucht die men in onbe
woonde huizen vindt.
Ik bleef een poos rustier 00 den rand
van mijn bed zitten en luisterde of ik
niets hoorde, maar in de tial was het
erg stil. Toen viel mijn hand weer op
het gevest van mijn zwaard. Dat mijn
vader dit over het hoofd had gezien,
vergrootte mijn grgernis nog.
Langzaam trok ilc het wapen uit zijn
schecde en probeerde de veerkracht
en deed een paar uitvallen naar de
franje van mijn bedgordijn. Toen
gooide ik een deken over mii heen en
blies het licht uit. Vanwaar ik lag
kon ik de lichten van de Shclton-
schepen in den opkomenden wind zien
zwaaien drie tegelijk in de haven,
voor het eerst in tien jaar. De hemel
was zoo bewolkt dat alles buiten vor
meloos en kleurloos was geworden. I
Ik kon den wind hooren suizen tus-
pchcn de takken van onze olmen en J
over ons dak. Eens hoorde ik bene-
den de stap van mijn vader, vlug en
krachtig ik hooide zijn slem toen
hij een bevel gaf, en het «luiten van
een deur.
Langzamerhand kwamen mijji pc-
dachten, die mij door het hoofd warrel
den, zoojlIs gedachten soms doen wan
neer dc kaars uit is en de kamer
waarin men ligt donker en groot is,
wat tot rust. Ik glimlachte in het
duister. Er was écn ding waarmee
mijn vader dien avond geen rekening
had gehouden, we waren allebei
trotsch.
Het scheen me toe dat hii nog bij
mij was. en naar mij keek met zijn
koelen halvcn glimlach. Als zijn kal
me onbewogen stem, de stilte om mij
heen verbroken had. zou het mij niet
verbaasd hebben. Vreemd, zoo wei
nig als hij veranderd was en hoe ik
verwacht had dat ik veranderd zou
zijn. Ik kon mij den laatsten keer nog
herinneren. De jaren er tusschen sche
nen omgevlogen te zijn.Y ij waren erg
vroo'ijk geweest. De speeltafeltjes wa
ren uitgezet en bii had. gespeeld, half
verstrooid, schijnbaar half verdiept
in zi.in eigen gedachten, en toch op
lettend en beleefd. Ik zag hem nu nog
voor me, terwijl hij een hand vol goud
naar den man aan zijn rechterhand
toesohoof en het geluid van het me
taal cn de kleur schenen hem te be
vallen, w ant Ij ij liet bet geld door zijn
•vingers glijden. E11 toen, ja, toen bad
Bruins mij inmr mijn kamer ge
bracht. K011 dat tien jaar geleden
Terw
:Llernis lag 1-
Tc dachten weer
terug naar de kamer, die ik juist ver
laten had. Was zii op het punt ge
weest om mij te bedanken? Ik hoorde
zijn langzame, cynische slem toen hii
mij in de rede vjel en voelde dat haar
hand van mijn arm afgleed. Toen be-
j gon er een zin die hii gezegd had
etceds door mijn hoofd te dreunen.
,.IIet zou interessant, ja zelfs verma
kelijk kunnen zijn, als er geen dame
bij de zaak betrokken was
VIL
Er drukte iets op mijn schouder, en
bracht ine weer tot do werkelijkheid
terug, half slapend nog rukte in mij
los en greep naar mijn zwaard, het
was een kille, bewolkte ochtend en
Brutus stond naast het bed en hield
een kom met cacao tusschen duim en
wijsvinger, in vergelijking waarmee
liet aardewerk er zoo teer als 'n bloem
uit zag.
„Kif uur", zei hij. ,,U kunt lang sla
pen".
Ik keek hem verbaasd nun en tradit
ie het doffe gevoel van mij af te schud
I den. liet scheen nog maar een paar
j minuten geleden dut hij me in deze
kamer gebracht had. Hii moet iets
wantrouwends gelezen hebben in mijn
„Te veel wijn", zei Brutus vlug.
Maar terwijl hij dit zei. wist ik al
dat het niet van den wijn kwam dut
ik den heelcn nacht door go-slapen
had. liij duwde de kom dio hij vast
hield, dichter naar mij toe.
„En nu vergiftig je me", melkte ik
op. maar hii schudde heftig ontken
nend het hoofd.
„Haka!" bromde hij on grinnikte
op een eigenaardige manier, zoodat
ik opeens vol aandacht voor hem
i was.
„Vind je het leven nogal amusant
vanochtend. Brutus?" vroeg ik.
I Hij knikte toestemmend,
j „Gisteravond u mij vermoord. Nu
ik u cacao breng. HU hii"
Ik keek eens naar hem over den
rand van de kom.
„Monsieur laat u groeten", zei hij.
Brutus", klonk de stem van mijn
vader door de ha!, „zeg hem dat ik
hem wil spreken zoodra hij aange
kleed is".
Hij zut voor den haard in een soort
huisjas van Chineescka zijde, met
bloemen geborduurd. Bij do tang en
de pook lag eon paar rijlaarzen, nog
zoo nat en modderig, dat hij zo min
der dan een uur geloden moest heb
ben ui1getroikk<tn. Op een tafeltje
j naast hem stond een karaf met rhum.
Op znn knieén lag een deel van
Rabelais, dat hem veel vermaak
scheen te schenken.
(Wordt vervolgd.)
