HAARLEM'S DAGBLAD
Heemsteedsche Brieven
Causerieën over Wetenschap
en Techniek.
Ome Laclihoek
DINSDAG 27 FEBRUARI 1923 TWEEDE BLAD
HET WORMVORMIG AANHANCSE V MODERN HEEMSTEDE KA
MEROVENS IJVER EN GEMEENSCHAPSZIN EEN NIEUWE BRUG
HEEMSTEDE EN DE BLOEMBO l LEN.
Een jaar of wat geleden kreeg plot
seling iedereen last van het worm
vormig aanhangsel van zijn blinden
darm, hetgeen des te onplezieriger
was, omdat tot toen niemand ooit ge
weten had, waar het voor diende
voor zoover wij wisten alleen om in
bepaalde omstandigheden ernstige
ziekten te veroorzaken. Chn hem dat
in de toekomst onmogelijk te makt..,
werd hij dus weggenomen dij heele
families tegelijk, die alzoo aan negen!
honderd drie en negémig diverse aan-
doeningen kunnen komen te overlij
den, maar zeker niet aan het worn
vorrnig aanhangsel.
Dit is geruststellend. Zoo kan ee
matige oude juffrouw met vnj groo'
zekerheid zeggen, dat zij niet aan een
bierhart zal Komen tc sterven. Even
min als een bootsman van de groote
vaart aan een gebroken hart. Maar
zoo voortgaande raak ik van mijn on
derwerp af en dat i6 het wormvormig
aanhangsel van de kom van onze ge
meente. Dc Camp laan. Die weg heeft
vroeger voor veel gediend: luegtjn.
tot de Haarlemmermeer en tot de
Glip; sedert de tram doorloopt is de
Camplaan min of meer overbodig ge
worden en als de Heemsteedsche Dreef
binnenkort (of later) wordt doorge
trokken raakt de Camplaan heelemaal
uit den tijd. Onze plaatsgenoot, de
loodgieter Hoest, niet voornemens
met de Camplaan in 't vergeetboek-
te raken, heeft eenige huisjes in de
Raadhuisstraat gekocht, cn gaat daar
heen zijn zaak overbrengen.
Hij heeft gelijk. Waar 't volk is,
daar is ie nering en omgekeerd: waar
geen nering meer zijn zou, blijft ook
het volk weg. En dat waagt geen
energieke Heeiristedenuai', terwijl hij
overal teeltenen van uitbreiding om
zich heen ziet. Een filiaal van een be
kend instalatiebureau in den omtrek
van de Koedieflaan, met bekwaam
personeel, ook des avonds, zoodat. je
te allen tijde in de lucht kunt vliegen
of in brand vakkundig personeel
haalt je weer naar beneden of
olu&eht je. Ook heb ik onzea eersten
tandarts aangetroffen in de buurt van
de Heemsteedsche Dreef, blijkbaar
om ons in staal'te stelten van ons af
te bijten in dc richting van Haarlem
ah, de annexaroren, de grensregb-
laars, wat zeg ik DE RUGVERS!
Maar wees stil, mijn hart, wat zal
ons deren, zoolang de stukken slui
meren in de zalen der Provinciale
Griffie te Haarlem
.Ta, wij" doen mee met alle moderne
gemakken. Tellen we niet drie benzine
pompen in onze gemeente? En heb
ik niet een ambtenaar van de secre
tarie om deze werktuigen heen zien
dwalen met een gezicht van: daar zit
we] waf voor den fiscus in. Wee onzer,
wanneer in zijn brein de gedachte
opkomt aan ten precano-belasting,
zooals die in Haarlem bestaat en die
alles, letterlijk alles wat belastbaar
en op straat zichtbaar is, omvat, van
je naambordje af tot den wipneus toe,
dien je nieuwsgierige dochter op da
gen van zacht weer uit het boven
raam steekt.
Mooi kan ik die benzinepompen
niet vinden. En de kans pp navolging
is Jang niet denkbeeldig. Als de auto
mobilisten zoo'n haast hebben, dat ze
op straat moeten worden geholpen,
waarom zal dan de dorstige, wandelaar
niet a la minute bediend willen wor
den vóór de deur van de cafés. Eén
dwaas die op de gedachte komt, vei*
denigt onmiddellijk een dozijn volge
lingen achter zich, de publieke mee
ning treedt op, uit den wensch ont
staat de behoefte, de behoefte aan de
„limonadepomp". Misschien kan zoo
ons wormvormig aanhangsel zijn
leven nog redden, mits het zijn naam
van Camplaan in Pomplaaii veran
dert.
En haar gewichtige buurman dan,
ons monument der monumenten, het
Raadhuis. De twee leeuwen op 't bal-
con. Castor en Pollux, wisten het avoI.
Het zou weer geld kosten, „tiet laat
ste halfuur", zei Castor halfluid on
Donderdagavond, „heb ik bosjes
Kaauo.eueii zien binnengaan, ik noor
z© uchter ons redeneeren„bsst
antwoordde i-onux, „als ze op ons iet-
ten, verdragen zo niet langer, dat wu
hun bij alle naausvergaderingen, den
rug toekeei'cn en erger nog. uan ma
ken B, en Wons nog draaibaar
j.Pas op", lluisterde Pollux weer,
Schotvanger komt naar bulten, hu
moet ou» niet hooren En met
hun versteenden blik keken ze als
trouwe wueiiiers weer voor zich tui
in het donker.
De Raad nud het weor over de uil-
breiding van de gasfabriek. Er wordt
al gewerkt met tien kanierovens eri
nu njoestcn er nog tien bij, om de
snelle uitbreiding van uc gemeente
Toen de eerste tien zouden worden
aangesciui.it, stuurde Haarlem een
boodschap, of de heeren niet nog even
zouden wachten op de annexatie. De
heeren zeiden - ja, wat ze onder el
kaar zeiden was niet parlementair
genoeg voor deze rubriek. En nu is
dan besloten lot de tweede tien en
Sciiotvaiigo.- moet order hebben, om
wanneer ei weer brutale boodschap
pen uit het Noorden komen, alle knip
pen op de deur te doen. Wat ze zich
wel verbeelden, die Muggen!
Met deze nieuwe installatie is zoo
wat een ton gemoeid. Nuttig besteed
geld. Als er ooit een werkstaking
mocht komen aan de gasfabriek, dan 1
doet de directeur de poort achter de
mnnschen dicht en stookt de kamer-
ovens lioogsl eigenhandig met het
jongste klerkje. Zoo zegt men. En de
leverancier zal er haast mee maken,
om ze in October te laten kijken aan
de bezoekers van het gatscongres te
Amsterdam.
Dat is dus een ton. En ongeveer een
halve ton, om het zoogenaamde „grot-
stuk" in orde te laten maken voor
van Dams Huizenhandel, die de som
vergoedt. Daardoor kan het terrein
(een stuk van de oude buitenplaats
der familie van Merlenj dienen voor
nuttige werkverschaffing aan Heem
steed che werkloozon.
Ten. slotte is er nog zesduizend gul-
en toegestaan voor liet aanleggen
an wegen op de Molenwerfslaan. De
firma Turken lm rg. wil daar arbei
derswoningen zetten. Er komt voort
durend meer neiging naar eigen bou
werij. Aannemen levert weinig of niets
meer op. Daar wagen' zich alleen nog
maar associaties aan. En wij weten
met welk succes
De jonge afdee'ing van de S. D. A.
P. heeft ten Stadhuize geïnformeerd,
waarom niemand van haar- leden is
nitgenoodi'gd om zitting te nemen in
het stembureau voor de aanstaande
verkiezingen. Opzet is daarbij, naar ik
gehoord lieb, niet in het spel. Mis
schien kende men op het Stadhuis het
adres van de afdeeling (ze is zoo jong)
nog niet. Maar de vraag verdient
waardeering. Het is hier niet zooals
in Haarlem, waar een gulden per uur
foed wordt wij in Heemstede
ken nog altijd, en met sucoos, op
het gemeenschapsgevoel, dat wil zeg
gen wij schuiven niet. af. Terecht
zegt het spreekwoord, dat liet beter
gaat van een stad, dan van een dorp
en als een gemeente toch eenmaal
zwelgt in de milLioenen, schuld, wel te
verstaan, komt het op een gulden of
wat belasting meer of minder niet
aan.
Niet dat wij krenterig zouden zijn.
Dat nooit. Hebben wij niet bij de
laatste buien gezien, hoe. onder lei
ding van den opzichter, de sneeuw
met man en macht in den kortst mo-
geliikèh tijd öp 3e hööfdwegeh was
weggeruimd? Sommige Schedlingen
zijn rijksdaalders waard. Bn do onze
mocht .wel eerelid van de tram wor
den. Ot van de autobus uit de Meer,
die in al haar vriendelijke blauw
held geen oogenblik moeilijkheid ge
had heeft, om het traject eenige kee-
ren per dag te maken en behalve de
bewoners vau den Meerweg, uit ons
dom hier en daar nog wel een pas
sagier meepikt, die geen lust heeft
om een paar minuten langer op de
tram te wachten
Van openbare werken gesproken
er komt een nieuwe brug over de
Kraijenf.stervaart. tusschen de Blau
we brug en bet Snaarne. Deze buurt
wordt het Venetië van Heemstede.
Als hel weer maar wat betrouwbaar
der en vrendeliiker was, dan zou niets
ons behoeven te beletten om in gon
dels langs de Kraijenestervaart te
1 driiven en zoo over de kabbelende
golfjes van het Spaarne, met begelei
ding van gitaar en mandoline.
Maar wat, zouden wij hier, in dit
land van hagel- en regenbuien, afge
wisseld door zuidwester stormen, met
een gondel doen? Voor hij in 't Spaar
ne aankwam zóu liij allang gekapsij'sd
zijn.
Meer weet Hendrik óp dit öögen
blik niet te vertellen, net gebouw aan
den Bronsteeweg. dat achtereenvol
gens bollenschuur en kerk voor de
Gereformeerde gemeente was, en nu
door de afdeeling Heemstede van den
Protstantenbond wordt geëxploiteerd,
v'oldoet aan een bestaande behoefte,
daar verschillende vereenigingen er
tevens gebruik .van maken. Den
24sten Maart zal er een zanguitvoe
ring geseven worden door het dames
koor onder mei. Igesz, waaraan nog
anderen medewerking zullen verlee-
nen.
/Er wordt een internationale ten
toonstelling voor Bloembollencultuur
voorberieid. En wij hebben een
rovaal aanbod aan de Vereeniging
voor Bloembollencultuur gedaan, als
zii haar centraal kantoor te Heem
stede vestigen wil. Maar ook milde
aanbiedingen kunnen duur ziin voor
wie ze knigen. En Hide gom zit ook
al op het vinketouw en Haarlem, dat
eeuwige Haarlem stil, mijn hart,
laat ons netjes blijven
BALMASQUé T. O. N. E. V. O.
Nu het balmasqué van de Ilaarlem-
sohe TooneeJvereenïging T.O.N.E.V.U.
van Zaterdagavond weer achter den
mg ligt, mag gezegd worden, dat de
leden van deze vereeniging er den slag
van hebben een zear genocgelijken
avond te organiseeren. Hoewel de alle-
daagsche costumes hier ook niet ont
braken, waren er vermommingen aan
te wijzen, die van eep ongineele in
geving van de draagster of drager ge
tuigden. De deelneming was boven
dien zeer groot, zoodat het in den
schouwburg J ans weg krioelde van de
meest uiteenloopende kleuren. De ver
schillende dansen werden door een
jozz-band opgeluisterd, terwijl bij de
lenades een z.g. looporkest 'met
vroolijke blaasmuziek, de blin
kende Instrumenten en de keurige uni
formen de feeslelijkheid nog verhoog
de. liet aantal toeschouwers was zeer
groot, geen plaatsje van beneden tot
boven was onbezet.
De zaal was in oen Japanschcn thee
tuin veranderd, zoodat velen zich in
een daarbij passend costuum gestoken
hadden; er liepen echter eenige ge te
rn et bruinen haardos rond, waar
bij de anderen, die haar liollandschen
haartooi onder een blauw-zwarte
pruik verborgen hadden, gunstig af
staken. Eén dier groepen werd door
een „snoeperig" lantaarndragertje
voorafgegaan, De bewoners van het
land' van de reizende zon hadden,
met den tijd meegaande, hun tuin
feest voor alle nationaliteiten toegan
kelijk gesteld. Als allernaast? huren
en ronige zonen van het Hemel
se he Rijk aanwezig, zoo was er eeu
hooggeplaatste Chinees, die blijkbaar
zender bediende zat, zoodat nij zelf
de pajong, die hem tegen de scherpe
stralen van het elect'riseh llciit' m'óes't'
beschc-rmen, mede torste.
Door de zaal bewoog zich een vreemd
heerschap. Zijn bruin onbeweeglijk
gezicht stak vreemd af tegen zijn bont
gekleurd jacquet. Een meterhooge, uit
een kachelpijp bestaande, ,Jiooge zij
den" verhoogde den grotesken aanblik.
Voor het verwijderen van de zich in
verheven hoofddeksel verzamelen-
dansstof was een vrouwelijke
schoorsteenveegster aanwezig. Op dit
Japansche feest was gelukkig een echt
Hollandsch bordje erwtensoep ver
krijgbaar ©ti wel tegen billijken prijs.
Minder .smakelijk was, dat de soep-
terrien als hoofddeksel van een onder
bossen selderie schuilgaande persoon
lijkheid diende. Veel opzien haarden
een tweetal Ohineezen, wier hoofden
bijna tot het schellinkje reikten, ter
wijl een vader, moeder, oom, tante en
een groot kind in een kinderwagen
den lachlust opwekten. Uitstekend
van grime en houding was een Mo-
hammcdaansche priester, die met den
koran onder den arm zelfs toen liet
feest zijn hooogtopunt bereikte, niet
een strait gezicht en afgemeten pa<
sen door de zaal wandelde. Een aai
dig groepje vormden winter en zo
mer. Door de zaal dwaalde een dien
bode, die zich geheel aan haar la;
gaf, zoo' zeer zelfs, dat zij zich zelf
verwaarloosde, zoodal het spinrag een
voile over iiaar gezicht getoooverd
had. Rechtsgeleerde hulp kon door
de aanwezigheid van een advocaat in
geroepen worden, terwijl hij het ont
staan van gesohillen tusschen dc ver
tegenwoordigers van zooveel nationa
liteiten een ouderwetsclie dorpsveld
wachter zich niet onbetuigd zou la
ten. Op dit vroolijke balmasqué kon
men bovendien nog aantreffen da
mes uit den Biedermeier tijd, verschil
lende soorten vau insecten, zigeu
nerinnetjes, den Iersdien Vrijstaat,
enz. Een .drietal clowns hebben de
aanwezigen niet hun grappen zeer
vermaakt. De jury bestond uit: mej.
F. Busquet (van J. J. Cremer), me
euw SmitTermah'e (van Nieuw-
Lcven) en do heeren 11. W iüemsen
(voorzitter van „Jacob van Lennep")
T. Th. Ulderink (ex-bestuurslid van
de rederijkerskamer „Zwolle") en
Th. J. v. d. Linden (Penningmeester
van T.O.N.E.V.O.).
Door haar werden de volgende prij
zen uitgereikt:
Het meest zich bij de zaal aaupassm!
costuum: Theedrinkende Japan n-.-rs.
Schoonste paar: Zomer cn Winter (tevens
den publieksprijs). Schoonste groep: Ja
panners iu blauw zijden kimono's. Ljuk-
slo groer- pierrots en p erreues.
Schoonste dame: Haremdame, Zonder
lingste dame: Dame met creoline, Schoon
ste beer: Corsilcaansche hoveling. Mjui
st© heerancostuum: Chinccsche Man la-
rijn. Mooiste grime: Lceraar in de Mo
hamniedaansche taal. Zonderlingste hesr:
•Brwt*usoep. Zonderlingste paar: Jo
Pinda.
Verder werden nog jjryzen toegekend
aan: de Theemuts (dame), de Chineesr.he
koopman, de Clown met z(jn danseres, ie
groop: Een dagjo naar Zandvoort en aan
„Sprotje" (naar het bekende tooneöl-
stuk).
CONRAD KICKERT.
De Temps zegt over de al besproken
tentoonstelling \an Conrad Kickert te
Parijs, dat hij mag gelden voor een
der sterkst© eu evenwichtigste talen
ten, die de lessen van Cézanne, dooi
de voorbeelden van Dufresne gesteund
gekweekt hebben.
„Van jaar tot jaar zagen we hem
zich sinds d.en oorlog losmaken van
de buitensporigheden, die hem aan
vankelijk kenschetsten. Zijn kleur is
lichter geworden, zijn verfbehande-
ling minder dik en schooner. Thans
karakteriseert zijn formul.e ziah door
een breedheid, stevigheid en'uitdruk-
Draadlooze Telephonie.
DE ELECTRISCHE VONK. DE
MICROPHOON ALS HEEI CEVOELI
MET DE TRIODE. DRAADLOOZE
Het is met eenigen schroom dat ik
er toe over beu gegaan dit onderwerp
voor de lezers van Haarlem s Dagblad
te behandelen, want een goede en gron
dige bespreking is nogal lastig en zou
te veel ruimte vergen. Maar daar het
een zeer actueel onderwerp is (mede in
verband met de door den heer Cower,
een onzer eerste autoriteiten op dit ge
bied, le houden voordracht voor de
klij. van Nijverheid) heb ik dien schroom
maar overwonnen cn roep bij voorbaat
de clementie in voor het geval dat en.
kele dingen iets te moeilijk zouden blij
ken voor een voor ieder begrijpelijke
bespreking.
De draadlooze telephonie dan, evenals
de dito telégraphie berust op de voort
planting van trillingen in den aether.
Dat is niet de gewone aether die je in
een apotheek kunt koopen en die in de
Hofman's druppels zit, maar de natuur
kundige aether, een heel tare stof, die
nog nooit iemand g-ezien heeft; die vrij
wel alleen negatieve eigenschappen
heeft, alles doordringt, overal aanwe-
z.g is, in dc dichtste lichamen cn door
welks trillingen licht- en electrische
stralen tot ons komen. We nemen aan
dat de aether bestaat, omdat op die
aanneming allerlei formules uit de theo
retische natuurkunde gebaseerd zijn,
welke formules allen voortreffelijke re
sultaten geven.
Men vraagt zich af waarom men dan
ook niet met lichtstralen draadloos kan
seinen. Wel, vroeger gebeurde dit en
het gebeurt nu nog, op veel grootei
schaal als we alleen maar denken aan
de seinpalen van de spoorwegen, dc
seinlichten van de schepen euz. Ondei
Napoleon I werden er dergelijke loestel-
len, de zoogenaamde ojilische telegraaf
van Chappe, boven op liooge torens
gezet en dienden ze werkelijk om berich
ten over te seinen, iedere letter van
een woord werd door een bepaalden
WISSELSTROOMZENDER. DE
CE MORSESLEUTEL. OPVANCEN
CONCERTEN.
stand van den arm aangegeven. Maar
zco'n ding is niet heel ver zichtbaar en
dat komt omdat de lichtstralen, die het
uitzendt (elk voorwerp, al „geeft het
geen licht" in de gewone betcekenis,
zendt toch lichtstralen uit, anders kon
je het niet zien), zoo'n korte golflengte
hebben daardoor gaan ze rechtuit en
niet om de aarde heen, wat we juist noo-
óig hebben. Om du laatste te bereiken,
moot men werken met trillingen van
vtel en veel grooter golflengte. Hoe be
reikt men dat? Plet allereenvoudigste
door een electrische vonk; wanneer er
gens een vonk overspringt hetzij tus
schen de Polen van een electriseerma-
chine, hetzij bij het contac. maken of
verbreken op een schakelbord, onver-
schillig waar, ontstaat een trilling van
den aether. Zoo'n vonk ontstaat name
lijk doordat .er aan_'t uiteinde van een
geleider een groo'te massa elcctrici-
teit wordt opgehoopt, net zoolang tot de
spanning te groot wordt en h;i te veel
overspringt. Maar dat gaat niet ineens:
er springt meer over dan uoodig is;
dat te veel vliegt weer terug en weer
en zoo is er even (in veel muider dan
i/iooo sec.) een heen en weer schom
melen van electriciteit, die daardoor een
trilling in den aether opwekt. Deze trfl-
liDgen nu hebben een behoorlijk lange
golflengte (tot 4000 M.) in vergelijking
met het licht (gemiddeld 600 mdlioenste
m.M.) cn buigen daardoor (waarom kan
ik hier n'vet uitleggen) om dc aarde heen
m plaats van rechtuit de lucht in te
gaan.
De oorspronkelijke zendstations werk
ten ook zoo; men had een langen draad
waarvan het ecne eind in de lucht uit
gespannen was, de zoogenaamde anten
ne, eu het andere einde me. de aarde
verbonden was; aan die dn.-ad zaten
verdei twee knoppen waartusschen de
vonk overspringt, een machiae om de
knoppen tc laden en een Morse-sleutel.
Door den sleutel korter of langer neer tc
drukken, ontstaan korter of langer du
rende vonken tusschen de knoppen en
daarmee overeenkomende trillingen, dia
door de antenne in den aether uitge
straald, een eind verder kunnen opge
vangen worden op een later aan te geven
manier. Maar met dit toestel is het al
leen mogelijk om kortere of langere tril
lingen te maken, dus net als bij de ge
wone telegrafie punten en strepen, hei
Morse-alfabet, te seinen; het gesproken
wooid kon men er niet mee overseinen.
Later vond men uit om in plaats van
een vonk te laten overspringen, dc draad
te verbinden met de polen van een (zeer
hoog fiequenle) wisselstroommachine.
Dezo wekt een spanning op die eenige
duizenden malen per seconde van positief
negatief wordt en omgekeerd, zonder dat
er een vonk overspringt. Door nu den
Morse-sleutel korter of langer neer te
drukken maakt men ook in den aether
korter of langer durende regelmatige
trillingen. Maar nog kan men zoo geen
gesproken woorden overbrengen; tot dat
doel moet het zendstation als volgt zijn
ingerichtin plaats van den Morscsleu-
tel neemt men een mikrophoon (het deel
van ons gewone telephoont'oestel waar-
tegen jë spreekt). In zijn eenvoudigste^
vorm bestaat deze uit een puntig staafje
kool (een eind potlood b.v.), dat tus
schen twee andere koolblokjes losjes
zit vastgeklemddoor het geheel laat
men een electrischen stroom gaan. Nu
is de eigenaardigheid van het toestel
dat als men er tegenspreekt of in 't
algemeen geluid maakt het koolstaal'je
gaat trillen en daardoor meer of mimici
contact maakt met de twee koolblokjes,
dus in meerdere of mindere mate den
eicc'rischcn 3troom doorlaat en wel pre
cies zoo als dc klanken het koolstaafjo
doen trillen. Men neemt nu zoo'n mikro
phoon in plaats van een Morse-sleutel en
zet hem in de leiding van de wissel
stroommachine. Als er met gesproken
weidt maakt de machine regelmatig
stroom, zendt regelmatige golven uil
aan het einde van den draad, dusdanige
goiven 1
Maar nu gaat men spreken tegen de
mikrophoon,deze geleidt meer of minder
den wisselstroom, met het gevolg dat er
ook onregelmatigheden in de aether-
trillingen optreden; het is als het ware
of de eerste golf blijft bestaaa, maar er
een tweede grillige bovnop geplakt
wordt, zoo
De eerste, normale golf heel daarom
wel de draaggolf, omdat hij als het
ware de tweede, grillige, waar her juist
om te doen is, draagt. Er, wordt dus nu
een trilling uitgezonden, die hoewel veel
en veel sneller dan de grovere trilling van
het koolstaafje in de mikrophoon er toch
volkomen mee correspondeert, er mee
gelijkvormig is om het eens wiskundig
uit te drukken.
Die uitgezonden trilling trilt echter
veel te snel dan dat we hem zouden
kunnen hoorenwe moeten nuie. de
golf opvangen 2e. door een kunstgreep
de draaggolf zien kwijt te rakeD, zoo
dat we alleen de grillige overhouden
dan alleen hooien we in onze omvang-
telcphoon" hetzelfde geluid als in het
zendstation in de mikrophoon is opge
wekt..
He; opvangen kan op verschillende
wnzen gebeuren; het best gaat het met
de zoogenaamde triode of audion, waar
van het principe door den Amerikaan-
schen ingenieur Lcc dc Forest is aange
geven. Dat toestel ziet er zoo uitin,een
zoo goed mogelijk luchtledige bu:s is
een dun draadje A ingesmolten dat door
een accu tot gloeien gbracb' kan wor-
lungaïna'cht, dlo de aandacht afdwin
gen. Zijn avondlijke landschappen,
altijd wat zwaar, hebben een groot-
sche en aangrijpende houding en zijn
laatste stillevens toonen de klaarblij
kelijke neiging, om mot fleurige grij
zen en waarlijk lichtende noten de
eentonigheid van een vroeger uitslui
tend donker talent te vervroolijken".
ZEDELIJKE VERBETERING VAN
GEVANGENEN.
De afdeeling Haarlem van hot Neder-
landsch Genootschap tot zedelijke verbe
tering der gevangenen hield Maandag
avond in „De Kroon" haar gewone jaar-
ljjkscbo algemeene vergadering. Voorzit
ter was de heer 0. L. W. van IJsondljk,
vice-voorzitter, wegens verhindering vau
den voorzitter, Mr. J. N. J. E. Heerkens
Th lissen.
De voorzitter opende de vergadering
mot een woord van welkom, gaf een kort
overzicht van de werkzaamheden der ver
eeniging en deelde mee, dat het Genoot
schap dit jaar honderd jaar bestaat en
dat de toekomst met een gerust hart k3n
worden tegemoet gezien.
De secretaris de heer E. G. A L. ter
Haar, bracht het jaarverslag uit. Daar
aan ontleenen we, dat het aantal onder
steunde. werkloozen op 1 Januari -fiöOO
bedroeg. Er werd door de ontslagen ge
vangenen bijzonder veel handelsgeld ge
vraagd, wat niet toegestaan werd, omdat
dit meestal weggegooid bljjkt te zijd. Op
1 Januari 1022 stonden vijftien voor
waardelijk. veroordeolden onder toezicht
van dc afdeeling: op 1 Januari 1023 be
droeg .lit aantal' Jl. Als men niet zeer
zuinig met. het geld had moeten wezen,
had nog veel meer door de afdeeling
gedaan kunnen worden. Aan de gevange
nen werd geadresseerd, zoo zuinig mo
gelijk mot hu» geld te zijn en het koopen
van versnaperingen in de cantinc tot het
uiterste te beperken, opdat zij een flinke
uitgannskas zouden verkrijgen. Aan den
directeur van do strafgevangenis worden
woorden van lof gebracht voor do wijze,
waarop hij de gevangenen behandelt.
Aan den secretaris werd ouder applaus
door den voorzitter dank gebracht.
Door de heeren Van Niel en Mr. P.
Tjeenk Willink werd de rekening en 1
verantwoording van den penningmeester,
den heer W. Dyseriuck ongesteld 1
was), nagezien eu in orde bevonden. De
inkomsten bedroegen f SlóO.65, de Uit-
gaven f 1732.72, batig saldo f 417.93.
Aan den heeT Dyserinc.k werd eveneens
onder toejuichingen dank gebracht, 1
De heeren C. L. W. van IJsendijk en E. 1
G. A. L. ter Haar werden b\j acclamatie 1
benoemd tot afgevaardigden naar do al- 1
gemeei.e vergadering. 1
De bestuursverkiezing had het volgen
de resultaat: de heeren II. J. Leen m P.
Bijvoet, die periodiek aftraden, werden
met algemeene stemmen herkozen. Ver
der werd'n met algemeene stemmen de
finitief gekozen de heeren H. J. Viets,
P. G. v. d. Saude, W. E. J. Bollee, W.
Dyserinek, M. Scheer eu" J. J. van
Kempen.
Mr. J. H. Schultz van Haegen hield
hierop een voordracht, over het tegen
woordige strafstelsel. Hij besprak ach
tereenvolgens het s'.rufsystoem in Ame-
rika en in Engeland, om daarna tot dat
in ons land te komen. IIu' noemde Veen-
huizen een broeinest voor nieuwe tnisda- s
den; o.a. is gebleken, dat de misdaad te
Houtdorp aldaar ontworpen en breedvoe
rig besproken is. Spreker noemde het dan
ook gelukkig, dat Veenhuizen zoo ver
weg ligt. Het zou 11'.et goed zjjn, dat een
dergelijke inr.i-htmg in do buurt van
groote steden zou liggen. Veenhuizen
staut ook bij vele gevangenen bekend
als een „rotte appel bij een fruitvrouw"
Mr. Schultz van Ilaegou besprak ook
de anti-eelbeweging, die door de fanii-
■lie van de Haagsche ïBbrokersbendc
aan het rollen is gebracht. Een gemeen,
schappelijke opsluiting kau oen groot ge
vaar voor de maatschappij zijn en is
voor de reclasseering ook niet noodig.
Hem was gebleken, dat vele zoogenaam
de intelleetueele gestraften, do voorkeur
aan de celstraf geven. Dat zou spreker
óók doen. Als er nog eenige veranderin
gen in dc celstraf aaugebraeht worden,
zouden de gevangenen daar z.i. meer
mee gebaat zjjn, dan met gemeeiisehajis-
straf. Een referendum onder de gevan
genen zou dit waarschijnlijk óók uitwa
zen, Spreker, die tenslotte nog wees op
het groote verschil, dat teil opzichte van
het salaris tier rechterlijke macht be
staat in Engeland cn Nederland, verwierf
nau bet eind van zijn rede luide toejui
chingen.
den. Bovendien is het verbonden aan de
negatieve pool van een electrische bat
terij. daartegenover zit een metalen
plaatje B, dat met de positieve pool van
dezelfde batterij verbonden is. Daar het
luchtledige den stroom niet doorlaat,
gebeurt er voorloopig niets. Ma&r brengt
men nu met de accu draad A aan 't
gloeien, dan zendt deze gloeiende draad
(negatief geladen) electronen uit, heel
kleine electrisch geladen deeltjes die
wel door het luchtledige heen gaan, op
B belanden en daaraan hun lading af
staan; zoo ontstaat er een beel zwak
voortdurend stroompje in de leiding.
Heeft men in die leiding ook nog een
telephoon opgenomen, dan hoort men
nis A begint te gloeien een tik, maar
daar het stroompje heel gauw op zijn
volle sterkte is en de telephoon alleen
reageert op veranderingen in stroom-
slerkte is het dadelijk uit en men hoort
niets meer de toestand is stationnair.
Maar nu zit er tusschen A en B een
metalen gaasje, het zoogenaamde roos
ter, waar de door A uitgezonden elec
tronen dus doorheen moeten. Laadt men
het rooster nu ook electrisch dan zullen
de electronen meer of minder moeite
hebben er doorbeen te komen en dus
ook de stroom tusschen A en B beïn
vloed worden i
We zorgen nu dat het rooster een be
paalde spanning heeft en verbinden het
via een paar hulptoestellen met onze
ontvangantenne; draad A hrengen we
?:,n 't gloeien, hooren even een tik In
dc telephoon maar verder niets, er ver
andert mets. Maar nu spreekt of zingt
.cmand in Londen bijv. tegen een mi
krophoon; die maakt dat do wissel-'
stroom in zijn zendinrichting onregelma
tig wordt en zijn zendantenne een onre
gelmatige trilling uitzendt. Binnen de
seconde (in 1/300000 sec. n.l.) botst die
aelhertnlling als het ware tegen onze
vangdraad op en brengt de daarin aan-
wezige electriciteit ook aan het trillen.
Maar daar de ontvangantennc verbon
den is aan het rooster, verandert daar
door de spanning van het roostpr ook
en wel weer precies zoo grillig als de
uitgezonden golf was.- Dat veroorzaakt
weer ccn verandering in den electronen-
firoom tusschen gloeidraad en plaat en
dat hooren we precies zoo in onze ont-
angrelcphoon. Door een hier niet uit
leggen kunstgreep (men plaatst een
condensator voor liet rooster) raakt men
aan de draaggolf kwijt cn houdt alleen
DE VERKEERDE.
Dc vreemdelingen, die een carnaval
wilden meemaken, konden :::e'. dan me:
moeite in een hotel onderdak vinden.
Een van hen moest zich zelfs vergenoe-
gen met een kamer, waar ook ree J- een
neger-cabarct-zangcr was ondergebracht.
Toen de vreemdeling zich vermoeid
naast den neger had uitgestrekt, slopen
zijn vrienden binnen en smeerden hem
met roet in.
Den anderen morgen werd hij gewek:
en slaapdronken kroop bij zijn bed
ui: om zich tc wasschen. Toen hij vooc
de vvaschtafei stond en in den spiege".
keek, stond hij eenige ©ogenblikken
stomverwonderd. Daarna grijnsdo hij
tegen zijn beeld en mompelde
Nou hebben ze den verkeerde ge.
roepen.
I11 de plaats van den heer W. Dyse
rinc.k vertooude de heer E. Cousyn, de
directeur dor Strafgevangenis alhier, een
hoeveelheid dunr (Ion hoor Dyscrinek vor-
vaarhgdo plaatje», hotrekking hebbende
op het leven der strafgevangenis. De
heer Cousijn mocht, ook toekeuon van
dankbaarheid oogsteu.
GEVONDEN VOOLOVVItPEN.
Terug te bekomen bij.1. W. La-
grami, M. vau Hcemskerkstraat 27,
abonnement II. IJ. S. M. en notitie
boekje. Dc Winter, Tcylorhofjcs-
straut 6 zw., armbandhorloge. Poli
tiebureau Sntedestr: int, Bank van
Leeriingbriiljcs. D. Wijkhuizen, L.
Veerstra.it 24, bruine ceintuur- J. dc
Boer. Wilfcc.'rninasiraat p; beursje
met ketting. E. dc Boer. lUivenvoor-
destrant 64, duimstok. "olitieburottU
Smedestrnat, gewicht. W. Ileiine-
veld, Glasblazerstraat 7, gewichtM,
Brinkhorst, ltavclingstceg 10, I1011-
denpenning. "Al.misleider,
20, herdershond met halsband. Ken
nel Fauna, Parklaan. herdershond,
gebracht door A. Jlybers, Gen. C'ron-
jéstraat 138. Stuurman, Gierstraat
36, kerkboek in étui. A. 11. Bus
schieter, Korte Heerenstraat 18, zwar
te portemonnaie- N. L. Koehorst, de
L'lercqstraat 64, portemonnaie. VYed.
Hoogendijk, Zuidpolderstraat 27,
bruine portemonnaie. II. Borrcborg,
Fabriciusstraafc 36, hondenriem. G.
v. Klaveren, Gen. dc Wetstraat G
rood, rijwiölaliklap. N. P. Wcyers,
Graaf Will cms. raat 48. schroeven
draaier. De Vos, Korte Heercnvest
5, zweep. G. Ilomeyn, Graaf Willem-
straat 32, zakdoek-
CIIRISTELTJlv HISTORISCHE
UNIE.
De afdeeling Haarlem houdt voor
ledc-n en geestverwanten op Donder
dagmiddag 1 Maart een bijeenkomst
van vrouwen. Mevr. Roorda van)
Eijsinga-Bakker spreekt over: „Wat
wij vrouwen weten moeten voor de
a.s.' verkiezingen."
LEZING A. J. MEÏJERINK. Op
uitnoodiging van de Vereeniging K. ca
O. houdt de heer A. J. Meijerink he
denavond een lezing over het redden*van
drenkelingen uit binnenwateren en zee,
hulp bij ijsongevallen en hulpdiensten
bij schipbreukelingen. Dit is de 50ste le
zing, die de heer Meijerink over dit on
derwerp houdt.
DRANK W KTO VHRTRKDl NO
Dc Hooge R-aad heeft vernietigd het
vonnis van rle rechtbank te Haarlem,
waarbij H. in de Kleine Houtstraat
te Haarlem wegens overtreding van
de Drankwet, was veroordeeld 1->1 '2
maal f 50 boete. De zaak werd verwe
zen naar het efireclitokof te Amster
dam.
VAN DEN HOOG}EN RAAD.
De orocureur-gencraal bij den
H00e-en Raad. concludeerde lot ver
nietiging van een vonnis van den
kantonrechter te Haarlem, waarbij
L. S. wegens het loopen op verboden
grond was veroordeeld tot f 3 boete
Voorts werd geconcludeerd lol ont
slag van rechtsvervolging van requi-
rant.
PERSONALIA
Woensdag 28 Februari zal het 25
jaar geleden zijn dat J. .1. de Steen
winkel als schilder in dienst, der II.
IJ. S. M. trad.
de grillige over die wèl te hoorea is in
onze telephoon.
Dit lijkt nu allemaal nog al eenvoudig,
maar in werkelijkheid is het veel inge
wikkelder en komen er nog een massa
hulptocstellcn aan te pas. ieder zendsta
tion, telegraphisch of telephonisch, zendt
n.l. mét een bepaalde voor hem karak
teristieke golflengte en daar er altijd wel
een stuk of wat tegelijk aan 't seinen
zijn, moeten we door allerlei regelaars
onze ontvanger „afstemmen" op dc golf
lengte van den zender om van andere clic
je niet wilt hooren, geen last ie hebben.
Gelukkig kun je, xoni-ier veel studie van
de theorie gemaakt te hebben, met een
goed toestel in de praclijk al gauw goed
werken; het hoe en waarom dat veel tc
ingewikkeld is, links latende liggen.
Want waarom er nu juist zoo'n lamp
noodig is en de golven niet cl.:ect oj)ge-
vangen kunnen v.orden kan ik hier niet
uitleggen. Evenmin hoc dc lamp met
recht een „wonderlamp", ook nog weer,
alleen of met meer, kan dienen om het
opgevangen geluid te versterken; cn he:
mooiste van alles hoe hij ook gebruikt
kan worden als zendinrichting. Met
een lamp gaat dat voor telephonic, want
alles zoo precies weergegeven moet
worden, zelfs zuiverder cn gevoeliger
dan met ccn vonk of een wisselstroomdy
namo. Maar een dynamo wint het in
sierkte, zoodat voor lange afstanden,
naar ludië b.v., alleen met dynamo's ge
werkt wordt.
Ten slotteboe is het opgevangen
geluid? Eerlijk gezegd als een slechte
grammophoon; je hoort wel wat er g ■zegd
of gezongen of gespeeld wordt .1 aar er
zijn nog altijd een heeleboel bijgelui
den, de zoogenaamde luchtstoringen, die
de zuiverheid sterk beïnvloeden. Maat
we 2ijn ook nog maar pas in 't bcg-.n,
er kan nog veel verbeterd worden; ca
als cr dan ook nog een maniet gevonden
wordt om films draadloos over tc sei
nen, kun je thuis, in een makkelijken
stoel zittend met het ontvangapparaat
vcor je, opera's, concerten of theater
voorstellingen bijwonen.
Maar dat is nog toekomstmuziek!
•J. J; LUIJTEN.
