40e Jaargang
No. 12180
Verschijnt dagelnks, behalve op Zon- en Feestdagen
DONDERDAG 1 MAART 1923
LEflfTS DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f3.571/,. Franco per post door Nederland f3.871/,. Afzonderlijke nummers f0.15. Geïl
lustreerd Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.571/,franco per post f0.65. Post Giro 33810.
Uitgave der N.V. Lourcns Coster, Directeur-Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM, Telefoon 3082
ADVERTENTIENVan 15 regels f 1.75iedere regel meer 35 Cts. Reclames 60 Cts per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en aanbod van 1—4 re?e 60 Cts
per plaatsing, elke regel meer 15 Cts. A contant; buiten het Arrondissement dubbele prijs.
Directie en Administratie: Groote Houtstraat 83. Telefoonnrs. Redactie 600 en Administratle724
BIJKANTOOR voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmulden, Beverwijk enas. DRIEHU1ZERKERKWEG 3, VEL8EN, TELEFOON 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
itgeiuia
Heden
DONDERDAG x
MAART.
Schouwburg Jansweg Vierde abonne
mentsconcert met bet Strijkkwartet
Quatuor Poulet, 8 uur.
Cabaret Modem". Raaks 13: Ma-
tinée 3 uur; voorstelling 8 uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.30—5.30 en
's avonds 8u uur: Concert.
Cinema Palace Foyer: Middag- en
Avondconcert 3.30—5.30 en 8—11 uur.
Bioscoon-voorstell Ineen.
VRIJDAG 2 MAART
Stadsschouwburg, WiLsonsplein:
Wiener Hofburg Theater: „Das Kon-
zci-t", S uur.
Cabaret „Modern", Raaks i3 Ma
tinee 3 uurvoorstelling 8 uur.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: 's middags 3.305.30 en
fs avonds 811 uurConcert.
Cinema Palace Foyer: Middag- en
Avondconcert .30—5.30 en 811 uur.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Luxor-Theatcr, Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Schouwburg ">e Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorst,clling, S uur.
Scala-Theater, KI. Houtstraat 77:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
De lange duur van
processen.
Aleemeen is dc klacht over den lan
gen duur van civiele nrocessen. 't Pu
bliek begriipt niet, waarom voor een
dikwijls eenvoudig geschil, zooveel
liid noodig is en wijt dat soms aan
do rechtbank, die het te druk heeft,
meer aari de pleitbezorgers, de advo
caten, die geen SDoed genoeg maken.
Wii gelooven dat 't ligt aan beide. Aan
het eerste kwaad', overlading van
sommige Rechtbanken, is weinig te
doen, zoolang de zuinigheid uitbrei
ding verhindert. Maar hoe staat liet
roet de trage afhandeling van zaken
door de advocaten en procureurs?
Het gebeuld maar zelden, dat lèeken
een civiele zitting bijwonen. Meestal
is er niemand tegenwoordig, Jan de
Rechtbank, de deurwaarder en (ais
het een drukke rol is) een zwerm
van advocaten in de tradition eeie
toga met. bef en baret, broederlijk
naast elkaar op banken gezeten.
Broederlijk is het woord. Spreekt
een advocaat niet van zijn colilega als
geachte „confrère", ook in het
scherpste pleidoo
Maar Jet op. De president opent de
zitting. De deurwaarder roept eer
paar namen af: „Jansen contra Pie-
tersen." Een van de advocaten staat
op en zegt: „Veertien dagen uit del
gevraagd voor antwoord, mijnheer de
president." Daarna gaat hii weer
zitten. Onmiddellijk staat een andere
advocaat op en zegt„toegestaan,
mijnheer de president."
Do president maakt een aauleeke-
ning. De deurwaarder roept en
nieuwe zaak at ..Kla-discn crhlra
Witlemson". Opnieuw staat een ad
vocaat overeind en vraagt: „vier we
ken gevraagd voor dupliek, mijnheer
de president." Nauwelijks zit hij
weer. öl' zijn antagonist, de pleitbe
zorger van Willem,sen, is omhoog ge
schoten en zegt„toegestaan, mijn
heer de president."
De president maakt een aanteéke-
ning. De deurwaarder roept een
derde zaak af. Het is mogelijk, dat
hierbij pleidooi gevraagd wordt en
dan bLiikt, dat ook de Rechtbank, zij
het dan tegen haar zin. de verhan
deling rekt, want de president noemt
soms een datum over een half jaar of
langer. Maar het kan óók zijn, dat
het sp&Uetie van uitstel vragen en
uitstel geven voortgaat, den heelen
morgen door. Aan 't eind begrijpt de
leek hoe het mogelijk is in een paar
uur door een lange roi heen te ko
men, er wordt weinig of niets afge
daan.
Kraaien', die 0111 beurten uit hup
pelen gaan, daaraan doet het taf reel
m do civiele zitting onweerstaanbaar
denken- Broederlijk is do een den
ander met uitstel ter wille. Het
woord confrérie is uitstekend op zijn
plaats. Wel kan het een enkelen keer
voorkomen, dat er een herhaaldelijk
om uitstel gevraagd, een bee tie krib
big ten arittajpord geeft „voor de
laatste maal, mijnheer de president",
maar in het algemeen maakt men el
kaar het leven niet lastig. Hodie
nnhi. eras tihi, heden ik, morgen gij-
hn de rechtbank hoort en ziet dal aan,
eigens den lot nu toe geldenden re-
go! van. lijdelijkheid van den rech
ter.
Zeker, de taak van den advocaat
Kan nioeiliik en tiidroovend ziin.
Copieerwerk kan hii overlaten aan
7.'.in klerk, alles wat ontworpen moet
worden komt op ziin eigen hoofd
uit ziin eigen
hii
kan
hii liet zoo volhaadig hebben, dat er
iets blijft liggen. Maar dat het ge
makkelijk uitstel krijgen niet kan lei
den tot onnoodig uitstellen en ver
schuiven van lastige en vervelende
zaken, zouden wij niet durven zeg
gen. En de wetgever ook niet. Want
eindelijk bestaat dan nu het plan,
om de lijdelijkheid van den r.eobter
op te heffen. Niet alleen de termijnen
voor de conclusie in eerste instantie
zullen door hem worden vastgesteld,
doch ook ieder uitstel zal aan zijn
oordeel moeten worden onderwor-
AJ thans wanneer het hieuw inge
diende wetsontwerp door de Kamers
wordt aanvaard.
Rekenen is moeilijk.
Onlangs hebben wi.i er op gewezen,
hoe weinig openbaarheid er gegeven is
aau alles wat liet Raadsbesluit aan
gaat betreffende gronden naast den
Zeeweg. Zoo was tot nu toe geen ex
ploitatierekening voor die terreinen
gepubliceerd. In die leemte heeft Bloe-
mehdaalsch' Weekblad van 17 dezer
voorzien, door een schema af te druk
ken, dat hij liet gemeentebestuur van
Bloemend aal was ingediend.
Een Week later vinden wij evenwel
in hetzelfde blad eon rectificatie in
de optelling van de ontvangstcijfers in
bedoeld schema. Het is „Een Huismoe
der", die de verschillende posten opge
teld. heeft en tot een totaal gekomen
is van vier ton minder dan de op
telling van den samensteller van het
schema.
1 H.A. langs den Boulevard
a f 25Ü.00Ö f250.000
2.5 H.A. bij de Israëlitische
Begraafplaats A f 80.000 200.000
15 H.A. vanaf de I-Iaarl.
Watcrl. naar de zee A f 50.DUO 750.000
15 H.A. vanaf den Boulevard
naar O verveen af 30.000 f 1,200.000
116.5 H.A. in het midden
gedeelte a f 20.000 f 2.330.000
Totaal f 5.130.000
Aldus de officieele telling.
De Huismoeder, ofschoon in haar
huishoudboekje zeker niet aan derge
lijke groote Ledragen gewoon, heeft
de cijfers kloekmoedig opgeteld en is
tot de merkwaardige ontdekking ge
komen, dat het totaal niet is f 5.130.000
maar f 4.730.000, dus f 400.000 minder,
waardoor de begroeting niet met een
winstsaldo van f 130.000, maar met
eèn verlies van f 270.000 sluit.
Y\ ie deze becijfering indiende, heeft
deze fout niet ontdekt. De leden van
het gemeentebestuur, die haar onder
de oogen kregen, hébben het evenmin
bespeurd. „Geeft geen dezer hoeren",
vraagt de I-Euismoeder, „zich de moei
te iets na te rekenen? Wij huisvrou
wen schijnen dan toch wel even ern-
s tig ar op dat punt te zijn. Een goede
huisvrouw rekent alles na wat har ei
huishouding betreft en ik geloof. wel
dat wanneer wij vrouwen eens een op
tel fout-maken 111 onze huishoud reke
ning' van bijv. i 4-0 dit door de heeren
eclilgenooten. wel opgemerkt zou wor
den. Waarom kan zulks in onze ge
meente-huishouding niet? Of is zoo'n
foutje niet de moeite waard?"
Het is scherp, maar verdiend. De
Bloemendaalsche mannen die het ver
wijt treft, kunnen niét beter doen dan
het hoofd buigen en het met een klei
nen variant Staring nazeggen:
Eén vrouw is twintig mannen te
erg.
Het plan tot aankoop van de gron
den wordt er intusschen niet aantrek
kelijker door.
Niet van pas.
In een door ons uit een ander blad
overgenomen verslag van de begrafe
nis van den oud-burgemeester van
Edam, den heer li. J. Calkoen, staat
te lezen, dat Jhr. Mr. F. W. van Sty-
runi van hier gezegd zou hebben: dat-
de overledene de incarnatie was van
het Fransche spreekwoord „charité
bien ordonnée commence par soi m6-
me"(verstandige weldadigheid be
gint bij ons zelf).
Natuurlijk heeft de heer Van Sty-
rum dat niet gezegd, maar juist het
tegenovergestelde. Dat Calkoen liet
vleeschgeworden tegendeel van
dijé cynische beginsel is geweest.
Wij hebben den burgemeester van
Edam niet intiem gekend, maar toch
genoeg, om 'daarvan zeker te zijn.
Wie met hem in aanraking kwam,
was vóór alles overtuigd van zijn groo
te goedhartigheid en welwillendheid;
turend door ziin groote lirillcglazen
kwam hij op je af, schudde je de hand,
zocht naar een punt van aanraking
om je iets vriendelijks, iets belang
stellends te zeggen.
Een 'man 0111 je verminderden le
venslust aan op te frisschcn, om je
tijdelijk sombere stemming mee te ver
jagen, een hartelijk man, een goed
man.
Bij leven en bij sleuven hoeft Cal
koen tallooze vrienden gelnul. Zoo
veel, dat toen hij 1111 pas begraven
werd, verschillende mcnschcn, die
daaraan uiting hebben willen geven,
niét aan het woord konden komen
omdat het hun onmogelijk'was, heen
te dringen door de dichte rijen van
de vrienden, die Calkoen de laatste
eer kwamen bewijzen.
I11 de snelheid van het couranten-,
werk kunnen foutjes niet uitblijven.
1-Ict is eigenlijk nog een wonder, dat er
zoo weinig vergissingen voorkomen.
Maar deze mocht niet onweersproken
blijven. En wij licbbni van dé ge'e-
gcnheid geprofiteerd, óm ook onzer
zijds don doode bij zijir uiiusurt nog
dit korts woord van waardeer ing mee
HOE STAAT T MET
de exploitatie van het
Bloemendaalsche strand?
We zijn in staat eenige mededeelin-
gen te doen. over do exploitatie van
het Bloemendaalsche strand voor hot
aanstaande seizoen.
Veèl veranderingen zullen er niet
plaats hebben; de heer Dijkhuis pacht
weer het strand en de heer Dij les tra
de tent.
Van veel belang is de mededeeling,
dat nu ook een zuurstof-apparaat aan
wezig zal zijn, zoodat aan eventueele
drenkelingen spoedig de vereischte
hulp kan worden verleend. F.n wan
neer de pogingen, die worden aange
wend om i u Bloem endaal een red
dingsbrigade op t-e richten, mogen
slagen, dan belooft deze gemeente een
model-badplaats te worden.
Aan de firma J. Backhuijs en Zoon
te Amsterdam is vergunning verleend,
over den Zeeweg een autobusdienst te
exploiteeren, die in de maanden Mei,
Juni, Juli en Augustus op geregelde
lijclen (vermoedelijk om het kwartier)
zal rijden, tegen oen tarief, dat niet
hooger dan dertig cents pér persoon
mug wezen. In de maanden April en
September zal de autobus, (lie er fraai
uitziet, óók lijden, maar dan op on
geregelde tijden.
Stadsnieuws
HANDELS- EN KANTOOR
BEDIENDEN.
De afdeeliue Haarlem van den
Ale. Ned. Bond van Handels- en
Kantoorbedienden vergaderde Woens
daeavoncl in een der 'lokalen van De
Centrale.
Het bestuur had de goede gedachte
te gehad deze vergadering te doen
-openen met eenige goed gespeelde
nummers, door een 5-tal dameeleden
fva-n de mandolineclub ,,-Aipollo",
waarmede de uitvoerster^ een welver
diend applaus verwierven.
Hierna werd begonnen met de
agenda.
De heer W. Barteils bracht h.et jaar
verslag uit en memoreerde verschil
lende zaken, welke het afgeloopen
jaar waren gepasseerd. Het ledental,
dat 1 Januari 1922 123 bedlroeg. was
op 1 Januari 1923 gestegen tot 13S,
plus 1 adspirant lid.
Ket aantal werkloozen was ver
groot. Uit liet financieel verslag ne
men wii over, dat ruim f 400 werd
ontvangenuitgekeerd aan werkloo-
zengelden werd f 100. Er is een batig
saldo van f 83.78.
De 'begrooting welke hierna in be
handeling kwam, sloot met een be
drag aau inkomsten en uitgaven van
f 398.78 1/2. Besloten werd voor de
mandolineclub uit te trekken een be
drag van f 5 subsidie, eveneens voor
(U muaiekvereeniging „Excelsior",
voor „De Stem des Volks" ook f 5,
terwijl als subsidie voor de Volks
universiteit werd vastgesteld een be
drag van f 10. Nog werd besloten dc
4 aandeel en voor het Vollcsgebouw
de commissie voor Exploitatie van
liet- Volksgebouw aan te bieden.
Tot leden der kascommissle ïoor
1923 werden benoemd de heeren van
Ake. van Steen en Groenendaail,
Tot bestuurders werden gekozen de
heeren Popos en Boekhorst.
Tot leden van de vaandelcommissie
werden gekozen de heeren van Steen,
van Ake. Looy, en Hooglucht.
Hierna werd de vergadering met
een woord van dank aan den secre
taris. voor diens veile werkzaamheden
door den voorzitter den heer Kruiff,
gesloten.
KAMER VAN KOOPHANDEL
Van 25 Augustus9 September a.s.
zal te Rotterdam op initiatief van de
Vereenigïng Neder]andsch Fabrikaat,
een Nationale Nijverheid sten toon
stelling gehouden worden.
Deze tentoonstelling heeft ten doel
in den tijd van de herdenking van
de 25-jarige Regeering van H. M. du
Koningin meer bekendheid te geven
aan de voortbrenselen der Vader-
landsche Nijverheid en een beeld te
geven van de ontwikkeling der Ne-
derlandsche Industrie in de laatste'
kwart eeuw.
De prijzen van de plaatsruimte in
de» zalen, benevens verdere gegevens
liggen op het bureau van de Kamer
ter inzage.
EEN IIOOGE LADING. Een
vrachtauto, komende uit Amsterdam,
bleek zóó hoog-met huisraad geladen
te zijn, dat het gevaarte niet onder
de Amsterdamsche Poort door kon.
De chauffeur moest weer over het
smalle brugje achteruit terug rijden
om langs den Heerensingel de sfcadi
binnen te rijden. Een en ander ver
oorzaakte daar Woensdagmiddag
eenige stagnatie in liet verkeer.
VERKIEZINC PROV. STATEN.
Democratische Partij.
De lijsten van dc Democratische
Partij in rle verschillende kieskrin
gen van Noord-Holland zullen wor
den verbonden; zoo meldt liet N.
v. d. D.
DE BURGERWACHT. Ouzo lezers
zullen zich herinneren, dat bjj do be
handeling van do geraeentebegrooting
voor 1923 de Raaj niet 10 tegen 15 stelli
jnen het voorstel van B. en W. om aan
de Burgerwacht een subsidie van f 2500
liet voortbestaan
Een gemeentelijke
faecaliën-auto
3200 L. inhoud
Wetj met de paarden!
Elke lezer kent natuurlijk wel dien
dreunenden en daverenden stoet van
wagens, die af en toe ergens stil
staat, om de faecalièn op te zuigen en
weg to voeren. Op den voorsten wa
gen stond een lawaaierige en stam
pende machine om de zuigpomp in
werking te stellen en op dc vier volg-
wagens lagen de dikke slangen en an
dere benoodigdhedeu.
Oogbekorend was dc aanblik van
dien stoet niet, maar deze was toch
noodig en nuttig.
Zooals evenwel in bijna alle andere
dingen op dit ondermaansche, komt
ook hierin een verandering en nog wel
een groote.
Die rammelende stoet wordt name
lijk vervangen door een grooten auto,
een „Magirus"- De chassis is zwart en
het bovengedeelte van den wagen
fraai groen geschilderd-
Woensdagmiddag twee uur lieeft het
gevaarte op het Houtplein „proefge-
werkt", in tegenwoordigheid van
wethouder Mr. Heerkens Thijssen,
eenige raadsleden en ambtenaren.
Natuurlijk stond er dadelijk een
groote haag van nieuwsgierigen om
heen, die met belangstelling toeke
ken. De wethouder bleek over het re
sultaat nogal tevreden te wezen. Daar
bestaat dan ook wel eenige reden
voor. Deze nieuwe machine kan: een
hoeveelheid van 3200 L. opzuigende
oude nog niet eens de helft
Een gedeelte van het publiek was
er vooralsnog niet bijzonder mee in
genomen.
Een voorbijganger hoorden we af
keurend mompelen
„Daar gaan je belastingcentjes
Een ander zei tot zijn kameraad;
„Je belastingbrieffie zal wel min
stens vier duiten zwaarder worden!"
,,Nou, reken maar!"' was het over
tuigde antwoord.
Voor hen en anderen, die misschien
óók zoo mochten denken, deelen wij
evenwel mede, dat de Gemeenterei-
niging door de iugebrnikneming van
dezen nieuwen auto vijf paarden min
der noodig heeft. 1
Een aanmerkelijke bezuiniging
dus.
Als de machine haar werk gedaan
heeft en de slangen weer zijn weg
geborgen, worden aan weerszijden
twee bruine zeildoeken neergelaten,
zoodat de met-ingewijde voorbijgan
ger niet kan zien, wat er iu dat vehi
kel verborgen zit.
Dus als iemand een grooten, groen-
geverfden auto No. G 24436 over de
wegen ziet rijden, dan weet hij nu,
dat het onze nieuwe gemeentelijke
faecalien-auto is.
We zien nog eens den tijü naderen,
dat een paard als een zeldzaam voor
komend dier beschouwd wordt.
DE BROEDERSCHAPSFEDERATIE.
I11 het zaaltje van „Rosehaghc" aan
d,o Hoofmanstraat hiekl Ir. D. de Clercq
voor de afdeeliug Haarlem der Broeder
schapsfederatie oen lezing met lichtbeel-
don over het onderwerp: „Het Elnura-
strafsvsteem in Amerika'-'. Onder de aan
wezigen waren o.a. Mr. W. H. Hoyer, Of
ficier van Justitie, de heer E. II. Tenc-
kinck, Commissaris van Politie, en de
heer E. Cousjja, directeur der Strafge-
vangeuis alhier.»
De voorzitter, do heer J. If. W. Haber-
mchl, richtte in het bijzonder tot deze
drie heeren een hartelijk woord van
welkom en sprak er verder z\jn vreugde
over uit, dat do heer Do Clercq bereid
gevonden was, over dit onderwerp hier
te willen komen spreken. Z.i. moet de ge
dachte veld gaan winnen, dat gevange
nen niet meer als melaatschen beschouwd
en geschuwd moeten worden, maar als
zieken, die medicijnen van noode hebben.
H\j vorlecndo'hierop het woord aan den
heer De Clercq. Deze liet allereerst eenige
plaatjes uit de gevangènis alhier zien,
die we dezer dagen ook reeds van den
heer Cousijn gezien hadden. De heer De
Clercq gaf er evenwel een heel andere
toelichting bij; hij zag er niets goeds in
en eritiseerde op scherpe wijze het cel-
loven; in een cel, zei hii. kan het niet
anders, of de menschen gaan er geeste
lijk en lichamelijk dood. Wanneer men
iemand zijn vrijheid ontneemt-, heeft men
niet het recht om ook zijn gezondheid en
zijn leven te nemen.
Heel anders, beter, practischer en meer
menschiievoDd vond de heer Do C'lerc.q
het Elmira-strafsysteeui in Amerika, dut
een vinding is van den Amerikaan
Brockway, die vijftig jaar geleden de
Amcrikaanschc regeering er toe krijgen
kon, de veroordeelden tusschen 1(5 en 30
jaar aan zijn hoede toe tevertrouwen.
„Geef mij," had Brockway gezegd, „dio
menschen die voor den eersten keer ver
oordeeld zijn, dan zal ik laten zien, wat
een liefdevolle behandeling vermag."
En Brockway, ze-, de heer De Clercq.
heeft inderdaad bewezen, dat ziin sys
teem iu die halve eeuw zogenrijk go-
werkt heeft. Het is voor het grootste ge
deelte de schuld van het milieu, waarin
de veroordeelde is grootgebracht, dat hij
misdadiger is geworden. Zij, die in goed»
huizen in tuindorpen wonen, zullen niet
zoo gauw tot do misdaad komen, als de
'tukkers, dio ::i krotten huizen. 111 slop-
veroordeelde mag niet alleen gelaten,
maar bezig gehouden' worden; hij moet
afleiding hebben. Amerika is een jong
volk, dat niet als het Nederlaudselie een
ouda traditie heeft meo te sleepon. De
veroordeelden (die in on-, laud „verge-
tenen" zijn) moeten gebracht worden in
een milieu van vriendelijkheid, goedheid,
arbeidszanmlieid, lichamelijke gezond
heid, maar bovenal in een sfeer van lief
de. Do veroordeelden mooteu kunnen
zien, dat het de bedoeling is om hen bo
ter te maken. Het woord „gevangenis'-"
moet plaats maken voor dc uitdrukking
„Vorbcter-inricht-ing", waaruit de men
schen geheel anders, verbeterd, nis
meusch ontslagen worden, dan zo er in
gekomen zijo. De veroordeelde moet by
het verlaten der inrichting zichzelf niet
meer herkennen, opdat hij weer ecu ge
voel ym" zelfrespect krijgt. Van de hou-
derd menschen, die op dezo wijze in Ame
rika geholpen werden, zijn er SO op den
goeden weg gekomen. Nooit wordt 'oei'
veroordeelde in Amerika vrijgelaten, of
hij krügt ergens «en vaste, plaats; gelukt
dit niet, dan wordt hij weer teruggono-,
men, om hem tegen eventueel kwaad te
behoeden. Bjj ziin vertrek zegt de direc
teur tegen hem: ,,Doe nu geen gekke din
gen meer; mocht je werkloos worden,
koog dan gerust terug. We zullen je
niet iu den steek laten!" Iu Amerika be
staan mi 60 a 70 van zulke inrichtingen.
Brockway zelf is dood, maar ztfn werk
wordt door zijn opvolgers op dezelfde
wijze voortgezet. Wanneer een veroor
deelde by den directeur komt, moet deze
eerst alles omtrent ziiu verleden, en
voorouders weten, opdat hij als het ware
een opengeslagen boek voor hem is. Blij
kens een statistiek heeft Vg l>ijna alle
veroordeelden, de alcohol een rol ge
speeld. „Kunt u vroeg de heer De
Clercq met verontwaardiging, „nu begrij
pen, waarom wy den alcohol haten, zoo
bitter haten? Als iemands hersens vol
alcohol zitten, kunnen er immers geen
goede gedachten uit voortkomen."
Zoo wist dc heer Do Clereq nog voel
goeds van het Elmira-stelsel te vertellen.
De lichtbeelden, dio de heer Sipkes daar
bij op het doek bracht, waren zeer be
langwekkend.
Na deze rede, (lie met applaus beloond
werd. had een gedachtenwisseling plaats
waarbij o.o. opgemerkt werd, dat do
hoor De Clercq hot eene stelsel wel een
beetje te zwart tegenover het andere
ha,t afgeschilderd. Speciaal werd de ge
vangenis te Haarlem als een goede in
richting geroemd en ook werd er op ge
wezen, <iat de Toclasseering uitnemend
werk verricht.
Do heer De Clereq beantwoordde alle
sprekers, .maar- icroordee'de toch een
cel, al stonden er ook fauteuils in, on
voorwaardelijk.
Do heer Habermehl. bracht aan den
heer Do Clercq een woord van dank.
Uitgaan
kunt
locn. En dat'is juist het
HAARLEM'S PALESTllINAKOOR
I-lot concert-bureau A.VeraouC, deelt
ons mede. dat- '1 Haarlem's Pales-tri-
nakóor Dinsdagavond- a.s. een concert
zal geven in de Remönstrantsche
kerk.
HARD TEGEN HARD.
Zaterdag 3 Maart a.s. eeet't de N.V.
Het Schouwtooneel. directie Adr. v.
d. Horst en J-aii Musch wederom een
onvoerlng van „Hard tegen Hard"
(The Skin Game bet sterke speelstuk
van John Galsworthy, met de dairies
Pine Beider. Stine van der Gaa-e,
Jettie van Diik— Riec-ker en de hee
ren Ko van Diik. Frits Bouwmees
ter. Paul Karsten. M. van Warmelo
en Ezerman in de belangrijkste rol
len.
De rcffic is van Adr. van der Horst.
STADSSCHOUWBURG.
Diusdug 6 Maart zal do vijftiende en
laatste Volksvoorstelling iu dit seizoen
worden gegeven.
In verband met hot groote sucees op
-ie Volksvoorstelling van j.l. Dinsdag zal
het Sehouwtooueei alsdan nogmaals
:t Verboden blijspel vu» J. B. Schuil op
voeren.
Woensdag 7 Maart, komt de Nationale
Opera, dir. G. W. Koopman, met „Tra
vis ta".
GEM. CONCERTZAAL.
Zondag, Maandag, Dinsdag en
Woensdag komt het gezelschap Col-
nót en Poons van den Plantage
Schouwburg uit Amsterdam met het
successtuk Van M. Spree R o 0 i e
S i e n, een echt volksstuk, dat te
Amsterdam steeds volle zalen trekt.
JUBILé DR. L. C. KE^SBERCEN.
Ter gelegenheid van het jubilé van
Dr. I.. C. Kersbergen op 4 Maart- a.s.
heeft zich een huldigings-comité ge-
vo'rmd, waarvan dc beer Joh. de
Breuk voorzitter is en de heer O. D.
Enirik, penningmeester. Dit -comi
té zal op Zondagmiddag a.s. te 21/2
uur den jubilaris te zijne huize ko
men huldigen. Om 3 uur vangt de
receptie aan.
TER-INZAGE-LEGG1NG LIJSTEN
VAN CANDIDATES
Dc voorzitter van liet Hoofdstem-
bureau in den kieskring V (Haarlem)
maakt bekend, dat de bij hem Inge
leverde lijsten der enndidaten, ge
steld voor de op 11 April a.s. te hou
den stemming ter verkiezing van de
leden van de Pronvinciale Staten van
Noordholland, ter gemeentesecretarie
voor een ieder ter inzage zijn neer
gelegd.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN. In
de week van 18 tot en met 24 Fehr.
kwamen voor te Haarlem J geval
vijn roodvonk afkomstig van IJ mui-
dor») cn 1 geval van diphtheritlis; te
Schoten 1 geval van iliphtherilus.
De spreekwoordenschil
derij van Pieter Bruegel
Voordracht van Prof. Fraenger
In de groote gehoorzaal van Tey-
ler's Sticnting hield deze llcidelberg-
sche hoogleeruar Woensdagavond oen
voordracht over Pieter Bruegel on
diens groot spreekwoorden schilderij
dat in origineel sinds 1914 zich te
Berlijn bevindt en waarvan een re
pliek in het Frans Halsmuseum ie
zien is. I)it laatste' was voor deze
gelegenheid naar Teyler overge
bracht, terwijl de voordrager zich
van een reeks lichtbeelden bediende
die niet allo even. duidelijk waren,
maar dio door de uitvoerige toelich
tingen die zijn hooggeleerde over do
verschillende scènes gaf, gemakkelijk
to volgen waren.
In twee afdeelingen zijn aldus do
spreker de beschouwingen over
vorm en inhoud van dit kunstwerk,
onder te brengen: ten eerste een follc-
loristisehe en ten tweede een kunst
historische. De eersto vraagt naar de
beteekenis en do wording van den
zin dezer voorstellingen, het taalkun
dige moet er natuurlijk een gróót0
rol bij spelen. Voor het kunsthistori
sche deel vraagt de wetenschappelijke
onderzoeker naar bronnen en analoge
kunstwerken. Men kan bfj den Fran-
sphen satyrieus Frangois Rabelais
een analoge kunstschepping vinden,
dio echter niet als bron kan gediend
hebben daar ze vijf jaren later dan
Bruegel's schilderij ontstond. In liet
vijfde Boek van Rabelais Pantagruel
vindt men een litteraire opsomming;
van beoldcnilo spreekwijzen die in
hun sterke plastiek cn komische
kracht een prachtigen tegenhanger
tot Bruegel's schilderij vormen. Beide
kunstuitingen hebben weer een voor
ganger' 111 een nog ouderen vorm van
minder plastische voorstelling en
meer dorre opsomming van spreek
wijzen dio in kort. l>estek een dwaas
gebeuren, een zonderling verdraaiden
toestand ironiseeren. En bij Bruegel
èn bij Rabelais treft echter de sterk
doorgevoerde nevens-elkanr-stelling,
de coördinatie der aangevoerde ver
beeldingen.
Niet minder dan honderd dier in-
beeld bnengingen zijn op het origi
neel te onderkomen en duur door den
geleerden voordrager een groot deel
daarvan stuk voor stuk getoond en
besproken werden, was het volgent
zijner voordracht een aangename les.
De wijze waarop vooral de Holland-
sche. teksten nu en dan klonken uit
dezen zangerigen mond "liet, niet 11a
indruk te maken, Jlet is vermoede
lijk wel thans zoover dat liet beestje
op één oor na gevilcl is en de hon
derd verborgen plaatsen alle gevon
den en verklaard zijn. Dan komt Je
tijd dat er sommige anders geïnter
preteerd kunnen worden ook onze
spreker had er al een paar ontdekt
die „falsch" waren, en zoo blijft dan.
het kunstkritische werk aan den win
kel. Wat ons hoorders nu wel lang-
ztaiierhand. vleiend treffen zal, dat
is de gemakkelijkheid waarmee bui
tenlanders wetenschappelijke puzzles
die een waschecht Nedërlandsch ka
rakter hebben, voor ons oplossen. Wij
kunnen dut niet anders dan dankbaar
aanvaarden.
De voordracht die door den Burge
meester, den heer Maarschalk word
bijgewoond, was druk bezocht vooral
ook door schilders, leden van Kunst
zij one Doel, die misschien wel ge
hoopt hadden iets meer vim den
aesthetls clien kant van Bruegel's
kunst te hooren. Wat nog zoo gek
niet is, aangezien in dit geval het
folkloristisch element uiteraard op
den voorgrond inocsi; treden. Doch zij
kunnen zich verheugd hebben in de
fragmentarische deelen der schilderij
dïe nu en dan geprojecteerd werden
en waaruit Bréugel zonder meer in
terpretatie t.c voorschijn trad als
schitterend karakterbeelder en genre
schilder, van zuiver Nederlundschgn
bloede.
Officieel gebeurde er niets: een te
prijzen eenvoud. Het werd donker en
Prof. Fraenger las en sprak zijn ge
zellig zangerig Zuid-Duitsch. Waar
hij in eens vandaan kwam, weet lk
niet. Om half tien maakte hij een bui
ging achter zijn lampje en toen het
groote licht weer aanging was hij al
weer verdwenen. Zoo zie je me. en
zoo zie je me niet -- een vergeten
spreekwoord UJustreerend.
J. II. DE BOIS.
VERBREEDING VAN DEN
HAARLEMMERWEC.
I11 een vergadering van de Centrale
Commissie uit de Werkloosheidscom-
missie te Amsterdam deelde wethou
der Ter Haar mede, dat een conferen
tie heeft plaats gehad over de verbreo-
ding van den Haarlemmerweg tus-
sn Sloterdijk en Halfweg. Er be
staat gegrond uitzicht, dat dit werk
spoedig wordt ter hand genomen en
dat daarbij Amsterdamsche werklie
den te werk worden gesteld.
AANRIJDING. Woensdagmiddag
had door verkeerd uitwijken een aan
rijding op de Baan plaats tusschen'
een auto en den friiit.wagen van den
koopman O. Laatstgenoemde kreeg
aanmerkelijke schade, aan zijn waar,
ciie echter door een heer uit dc auto
vergoed werd.
