De achtste Jaarbeurs te Utrecht. De oude jaarmarkten in een modern kleed. Buitenlandsch Overzicht HAARLERft'S DAGBLAD WOENSDAG 14 MAART 1923 - DERDE BLAD Wat de eerste zeven jaarbeurzen brachten. Voor deze 8ste jaarbeurs zijn 705 inzendingen, waarvan 279 uit het buitenland. Een kijkje op de Jaarbeurs. in een helgeel daglicht, maar het effect is toch anders. Dooh ook bij de andere etalages viel het op hoe uitnemend dit effect werkt; hoe men op die wijze van zijn uitstallingen het grootst mogelijke rendement krijgt; hoe hier de nimmer rustende energie van Philips weer iets gevonden heeft, dat de aandacht van de groote massa, maar ook van den handel direct tot zich trekken zal. Reeds nu valt te voorspellen, dat naast de geheel vernieuwde en verjongde Koloniale af- deeling, waaraan inderdaad groote zor gen zijn besteed, deze winkelgalerij van Philips de topic zal zijn en blijven i M. De ontwikkeling van hot Jaar beurswezen. niet alleen ten onzent, is zeker voor een deel aan den invloed van den oorlog toe te schrijven. Nu aan d'ezen zoo menigmaal wordt ver weten. dat liij destructief te werk ging. waarom dan ook een enkelen keer niet te memoreeren, dat hij, schoon tegen zijn wil, opbouwend heeft gewerkt'? Immers, de oude lij den. die de jaarmarkten kenden als verzamelplaats niet alleen van ver maak maar ook van handelde jaar markten olie een zeker economisch cultureel doel hadden. zij raakten meer en meer in onbruik, naarmate stoom en electriciteït de menschen spoediger verder voerden en alle oor den gemakkelijker bereikbaar maak ten. De oude jaarmarkten werden vervangen door tentoonstellingen, die wel als onderdeel hadden het han deldrijven, maar die toch meer aan •uitspanning waren gewijd. In don oorlog was er van tentoon stellingen, noch op nationaal noch op internationaal gebied sprakede verkwisting, waaraan men zich te voren kon schuldig maken, ging niet meer op. Zoo heeft men in Neder land en ook elders begrepen, dat de weg openlag voor een juiste erken ning van iulandsehe nijverheid en handel, en het oude middel van de Jaarbeurs, weliswaar in een ietwat moderner gewaad gestokenwerd ter hand genomen. Het beroemde voorbeeld van dé Lelpziger Messe, die ondanks de verandering der tij den is blijven be-staau. heeft men zich daarbij voor oogen gesteld, zon der dit al te slaafsch na te volgen. Het initiatief iot de eerste Jaar beurs ging van Utrecht uit. en ver moedelijk zal Utrecht aan de Neder- landsohe Jaarbeurs onverbrekelijk verbonden blijven. Het geslotèn zijn der grenzen do transportmoeilijk heden, het gebrek aan grondstoffen zoowel als de kolennood. bereidden aan onze nationale industrie in 1916 en 1917 groote bezwaren. Maai' juist deze bezwaren werkten opwekkend tot het bereiken van het doel, dat de Jaarbeurs zich stelde. Betrekkelijk spoedig dan ook is men gekomen tot de organisatie zelve; het stichten der vereeniging aan welker hoofd een al gemeen bestuur staat, uit welks mid den het dageliiksch bestuur is geko zen. De spil. de ziel van geheel de Jaarbeurs is de secretaris-generaal met ziin onder en met hem werkend bureauin welke functie van de op richting af de heer W. Graadt van Roggen is werkzaam geweest. Als voorzitter van. de Jaarbeurs is in de eerste jaren opgetreden de toenmali ge Utrechtsolie wethouder Mr. Dr. W. A. van Zijst. die ongetwijfeld te vroeg aan zijn vele werkzaamheden, maar vooral aan de Jaarbeurs werd ontrukt, en te wiens herinnering een bronzen plaat in de voorhal van het nu vaste gebouw is onthuld. Als presi dent is de Utrechtsche burgemeester, heer Fockema Andrae, hem op gevolgd. De eerste vier Jaarbeurzen, die van 1917. 1918. 1919 en 1920. allen in de maanden Februari en Maart gohou- d°n waren van nationaal karakter. De oprichting van de Jaarbeurs gaf aanleiding tot dit nationaal kara.eter. Kr werd: dan-ook op de inzenders en ingezonden artikelen een strenge con tróle uitgeoefeneen controle die jnet den voortgang der jaren niet verstapte, maar eer verscherpt werd. Na den oorlog deed de vraag, na tionaal Of internationaal zich met. kracht gevoelen. De Raad van Beheer besliste met meerderheid van stem men voor het internationaal, en c© naiaarsbeurs van 1921 was voor het eerst internationaal. Zij werd voorts voor het eerst gehouden in het vaste gebouw, dat de Jaarbeurs zich met steun van het Rijk had kunnen bou wen zü opende tevens de periode, waarin niet eens. maar tweemaal per jaar in voorjaar en in najaar, de beurs hare deuren zou openzetten. Zoo hebben wij dan thans de achtste Jaarbeurs, die nog dit jaar door een negende zal worden gevo.gd. De cijfers van de eerste vier Jaar beurzen toonen duidelijk do vermeer dering van belangstelling. De cerate beschikte over een ruimte van slechts 22.900 M2: de tweede over o9 b0u M2de derde over 70.800 M2. alles ruimte, die gevonden werd in de kleine, uiterlijk zoo lediike houten gebouwtjes .die Utrecht en zijn schoo- ne pleinen een groot deel van het ia-ar ontsierden. Op de eerste Jaar beurs waren er 690 deelnemersop de tweede 1062-, op de derde 1276. Bij de vierde viel eenige vermindering tot 1048 te eonstateeren, terwijl de vijfde, de eerste internationale een groote opleving bracht met 1508 in zenders. waarvan 650 uit het buiten land. De zesde was de eerste in de dalende rii met 909de zevende be reikte geen honger ciifer dan 539, en aanvankelijk scheen liet de secrc tafis-generaal zelf deelde het ons mede dat het met de achtste nog erger zou worden. Ultimo December toch waren slechts 122 inzendingen verkregen in Duitschland waren de tijden slechter dan ooit de Ruhr- (bezetting dreigde -, in Frankrijk en ook in Engeland was de stemming niet hoopvol. En ziet. na Nieuwjaar is plotseling de belangstel lnig geko men; belangstelling die uiting geeft aan meer en meer ontwakend ver trouwen aan meer en meer het ge voel zich niet te willen onderwerpen aan de malaise. Zoo is voor deze acht ste Jaarbeurs het ciifer van 705 in zendingen. waarvan 279 buitenl.md- schc bereik'-; een ciifer. dat nog ach terstaat Lii het vorig voorjaar, maar weer in de stijgende richting gaat, due noodig is om de Jaarbeurs haar oude hoogte te doen bereiken. Duitschland staat met 144 inzendin gen bovenaan, volgt Engeland met 43 België met 42 Frankrijk met 17 Amerika met 15Zwitserland met 12,; en voorts Denemarken, Hon- gariie. Zweden, Noorwegen, Roeme nië, Finland, Oostenrijk. Eevir.e, boanie, Tjecho Slowakije cn Italië. Naar de bedrijfsgroepen gerekend zijn de inzendingen aldus 1. Voedings-en Genotmiddelen 57 2. Elcclriciteit, machines, metaal, industrie |gt 3. Jndustriebenoodigd'heden 21 4. Bouwtakken en bouwmaterialen 5 5. Goud- en zilverwerken 7 6. Drukwerk, papier, kantoorbe hoeften 26 7. Textielindustrie, confectie 141 8. Chemische en pharmaceuti- sche producten, verfwaren 57 9. Leder en schoenen 25, 10. Hout, kurk, mandenwerk, zeil doek, dekdoek 57 11. Aardewerk, porcelein, glas 2S 12. Huishoudelijke-, toilet- en sportartikelen 4! 13. Diversen 23 14. Economische diensten 30 Total 705 Maar, al 15 er een zekere opleving merkbaar, dit eene valt niet te ontken nen, dat de toestand van de Jaarbeurs iiOjr moeilijk is en een voortdurend op letten eischt. De Jaarbeurs heeft voor deze achtste samenkomst een artistieke reclameplaat laten ontwerpen, weer gevende een stuurman in volle zee aar zijn roer, zeggende Wij houden zee. De Jaarbeurs blijft er, wil er blijven. Haar succes van dit jaar, dat meer nog dan in de cijfer zelve zisch uit in de stem ming, die er alom heerscht, is niet ge makkelijk verkregen. Het land is be werkt, zorgvuldig bewerkt; een ieder overtuigd geworden van het nut van de Jaarbeurs van de beteekenis van haar bestaan. En dan, het vorig jaar heeft dit groote succes gebracht, dat dc dienst van de Jaarbeurs met een batig saldo, zij het ook slechts van nauwelijks f 200, sloot. Men moet dat succes niet weg cijferen, vooral niet, als men be denkt, dat b.v*. het eerste jaar nadeelig saldo gaf van f 52.000her tweede jaar een van f 26.000; het derde een van f 205.000, het vierde een van 75.000 en het vijfde een van f 227.000. Alleen dan ook, dank zij de consequent, aangebrachte bezuinigingen is men ei in geslaagd tegenover de uitgaven f 7S1.863.75, ontvangsten te stellen f 78i.973.i6h!. Deze uitgaven zouden aan, merkelijk minder kunnen zijn, wanneer maar niet de Jaarbeurs op hooge las ten zat. Dat verhindertook het redu- ceeren van de huurprijzen, zoowel vooi de modelkamers als voor de tafels pei strekkende meter. Inderdaad, wie in September de Jaar beurs bezocht en thans hier aanwezig is, voelt iets van een veranderde stemming, reeds zelfs in de dagen der voorberei ding. Men was er een vorig maal, om dat men het niet Jaten kon cr te zijn j tenslotte viel het mee en de vraag of men al dan niet tot verlenging zou be- sluiten, is ernstiger dan ooit tevoren 111 overweging genomen. Maar nu ziet men wat hoopvoller gezichten hoort ir opwekkender klanken. En aangezien gevallen als deze de psychologie veel er toe doet, kan men van deze beurs inderdaad veel, heel veel goeds ver wachten. Sedert de beurs tweemaal per jaar ge houden wordt, heeft men, o. i. terecht, er van afgezien om haar eiken keer op nieuw min of meer plechtig en officieel te openen. Men volstaat thans met hi feit der opening. Zoo is dan ook Din: dag geen rede uitgesproken; zoo zal dii in de volgende dagen niet geschieden, al wordt uiteraard hoog bezoek ver wacht. Hoog en veelvuldig vreemd be zoek, want Elzassers, Denen en Zwitser» zijn in gezelschappen reeds aangekon digd. Dat de oplevende belangstelling ook nog uit iets anders dan het aa der inzenders blijkt, kan hieruit worden afgeleid, dat tot 7 Maart waren aange vraagd 8469 entréebewijzen tegen 2S50 voor de zevende en 6400 voor de zesde beurs, terwijl bovendien door de deelne mers, ter gratis verspreiding onder hun clientèle, werden aangevraagd 20.000 dagkaarten. En nu is het volkomen waar. dat de Jaarbeurs het niet in do eerste plaats moet hebben van het kij kend publiek, maar van de ernstige za- kenmenschen, dat neemt niets weg van het feit, dat verschillende stands der Jaarbeurs er op zijn ingericht om aan dat kijkend publiek de noodige afwis seling te bezorgen en daardoor den naam, vooral van de heel grooten, 01 ieders lippen te brengen. En daarom, alvorens met een gewom rondwandeling te beginnen, wenden wij ons, geheel beneden, naar het winkel- galcrijtje, dat Philips' fabrieken uit Eindhoven lit-bben ingericht om te.doen zien van welke beteekenis de belichting is voor een etalage. Een negental fi: ma's, waaronder de Edelmetaal Bedt ij- de schoenfabrieken van Schyndel, Hirsch, de Victoria biscuits e.a., hebben er een etalage achter een breede spiegel- 1 in oTdc gebracht. Philips nu zorgt voor een belichting, die van tint geheel kan veranderen, zulks tengevolge van een met de hand te bewegen machine, v. ook automatisch, zoo inen dit 'cnscht aan te brengen. En het is ver rassend waar te nemen welke prachtige. enkele keeren zonderlinge, maar ovet het algemeen verrassende efficlen men daardoor verkrijgt. Uiteraard leent een tailing als die van H;rsch. maar vooral die van de Edelmetaal Bedrijven met haar fonkelende juweclen en paar» len zich daartoe het beste; de schitte- ng ervan blijft even mooi of ze zijn l een groenachtig maanlicht, dan we! DE DUITSCHERS BEWEREN, DAT UIT HET ONDERZOEK CE. BLEKEN IS, DAT DE TWEE FRANSCHE MILITAIREN TE BUER CE- DOOD ZIJN DOOR FRANSCHE ALPENJACERS DE FRANSCKEN HOUDEN AAN DE MEENINC VAST DAT DE MOORDENAARS DUITSCHERS ZIJN. Van het politieke tour- nooiveid. EERSTE KAMER. 13 Maart. De zomertijd. De centrale afdeeling acht het voorstel- Braat tot afschaffing van on zen zomertijd onvoldoende toe gelicht. Gegevens verzocht aan den Minister van Binnen- lanusche Zalten. Uitgeste-a tot lijd en wijle. Mr. L. W. C. van den Berg. De Sen .at heeft in zijn korte ver gadering van Dinsdaga/vond, Belegd ter „regeling van werkzaamheden" oen beslissing genomen over onzen zomertijd, die ernstig doet vermoe den, d'ut hij w e i n i g of geen lust gevoelt om op het af- s c h a f f i n g s v o 0 i' s t e 1-B r a at in t e g a a n Wat toch is het geval? Nadat dezen avond voorlezing was gedaan van d.e ingekomen wetsont werpen, waaronder het vermaledijde voorstel-Braat, deelde voorzitter Van Voorst tot Voorst namens de Centra le afdeeling (d. z. de voorzitters dei- vijf afdcelmgen, waarin de Kamer is verdeeld bij het vooronderzoek van wetsontwerpen) mede, dat deze beslo ten had, het voorstel-BIraat tot af schaffing van den zomertijd niet. reeds thans in de afdeelingen te onderzoe ken en daarbij \verd als reden opge geven, dat men dit .voorstel onvol doende toegelicht achtte. Aan den Minister van Binnenland- sche Zaken zal worden gevraagd, na dere gegevens over het voor en tegen te willen verstrekken let wel: aan den Minister en niet aan den voor steller! en in verband daarmee werd besloten, het voorstel-Braat aan te houden tot bij tijd en wijle die ge gevens zouden zijn binnengekomen. Hoewel theoretisch de mogelijkheid bestaat dat die gegevens zóó tijdig zullen worden geëxerpeerd (want het schijnt de Bedoeling ie zijn een rap port van de bij de Tweede Kamer reeds voor de leden ter inzage gele gen hebbende gegevens af te wachten) dat het voorstel-Braat nog effect zou kunnen hebben in 1923. meen ilc vrije lijk te mogen concludeeren, dat de meerderheid der Eerste Kamer er niets voor gevoelt, het ontwerp-Braat er thans door te drijven. Integendeel, alles wijst er op, dat de vrienden van den zomertijd en daartoe zal zeker de landelijke actie, het petitionnement-in-wording heb ben bijgedragen succes zullen heb ben. - In elk geval is er nu nog volop ge legenheid, het landelijk protest tegen 'het voorstel-Braat te doen aangroeien met een overweldigend aantal hand- teekeningen. Meegedeeld is voorts, dat senator mr. L. W. C. van den Berg die sedert 1911 zitting had -voor Zuid-Holland, alEtreedt wegens hoogon leeftijd en wegens ongesteldheid. Do praeses wijdde eenige hartelijke woorden van afscheid aan den (afwezigen-) tachtig jarige. Woensdag begint in den Senaat het begrootingsdebat. INTIMUS, TWEEDE KAMER. 13 Maart. Jachtwet. Teekepen vaal belangstelling. De eige naar net primaire jachlrecnt. liet jaebtdebat is dezen middag maar weer met irisschen moed voortgezet. Voorzitter Kooien wekte de Pelangsteiliug even we-er op met ue meueüeeling üut er tot op hecien ö38i adressen vertegenwoordigend 33.420 personen in vernand met of naar aanleiding van het ontwerp- jacatwet bij de Kamer waren bin nengekomen. Meer dan 8000 adres sen! liet klinkt naast ongelooflijk. Toch werd de discussie er niet inte ressant door. Geruimen tijd werd nog verboomd over do regeling van het jachtrecht, dat ten slotte bij amen dement-Van Schalk aldus werd vast gelegd', dat gerechtigd is tot de jacht: a. de eigenaar van den grond of ieder ander, die krachtens zakelijk recht bezit heeft van den grond en b. voor zooveel betreft gronden, welke verpacht zijn, de pachter, behalve wanneer bij de pachtovereenkomst de jacht, is voorbehouden. In het laat ste geval heeft de grondgebruiker recht van toestemming tot de uitoefe ning der jacht door een ander dan de grondeigenaar. Een poging van mr. Oud om het voorbehoud van den eigenaar bij ver pachting te schrappen faalde met 52 tegen 23 stemmen, waarna met in stemming van minister Buys het door mr. Vsn Scliaik geamendeerde arti kel dat vrij aanzienlijk afwijkt van het ontwerp-Van IJssclstcijn, waarin de grondgebruiker het primaire jacht recht had met 58 tegen 19 stemmen (die van de vrijzinnig-democraten, sociaal-democraten ep van de heeren Braat, de Boer, Rutten, Weitkump, Knïggo, Kersten en Van de Bilt) werd aanvaard. Dr. Deckers kwam daarna de wen echelijkheid van instelling van jacht- schappen bij dit ontwerp betoogen, doch nam er tenslotte genoegen mee (nadat de heeren Dresselhuys, Ben iner en Wintermans hadden aange drongen op uitstel en afzonderlijke re geling door de regeering) dat deze kwestie van regeeringsvvegtf zal wor den geëntameerd. Waartoe mr. Buys zich in beginsel bereid verklaarde. Woensdag voortzetting. INTIMUS. De Roerpolitiek wordt op heden be- heerscht door incidenlen-quaesties. De moord op de beide Franschen te Buer blijft de gemoederen beroeren. Men weet dat bij deze incidenten ook Duitschers als slachtoffers vielen. Uit Duitsche bron wordt daarover gemeld Do door de I"ranschen gedoode per sonen zijn de ambtenaar der criminele politie Burchoff uit Buer, de eilectromon- teur Wittershagen en de kraanbedienaai Fahlbecl; uit Gelscnkirchen. Beide laatsten weiden na hun arres tatie zwaar mishandeld. Burcboff werd door twee officieren en twee soldaten onder aanhoudende kolfstooten en zweep slagen achter het raadhuis gebracht. Kort daarop vielen twee schoten, waar na hel stil werd. De Franschen maak- ten zich ijlings uit de voeten.- Witters- hogen werd kort daarna in den lyceum- tuin doodgeschoten. De drie lijken ver toonden gruwelijke verminkingen. Die van Burchoff en Wittershagéa werden in den loop van den nacht'in bet raad huis gebracht met de mededeeling dat de beide personen op straat waren dood geschoten, daar zij de verordening be treffende het nachlverbod hadden over treden. De moord op de beide Franse 'ne rnili- iren 111 'Buer niet twee officieren, zooals eerst werd gemeld, doch een offi cier er. een onder-officier heeft zich volgens de jongste Duitsche lezing als volgt toegedragen: Een Fransch. offi cier, Durand, liep met een ondei-officier door de Hochstrasse en ontmoette daar, tegen ro uur 's avonds, twee Fransch e Alpenjagers. Tusschen den officier en de beide Alpenjagers ontstond een scherpe woordenwisseling, juist voor een cafc. De woordenwisseling weid op zoó luiden toon gevoerd, dat (lvie nersonen, die zich in h<-t café bevonden, n.l. de caféhoudsicr, een advocaat cn zijn vrouw, konden 'hooren, dat er l-ransch gesproken werd. Opeens weet klonken twee schoten. De menschen, die in het café waren, snelden naar buiten cn za gen de twee Alpenjagers in de straat loopen. Er waren ook nog twee andere burgers, die hetzelfde hadden gezien. Alle vijf getuigen verklaren, dat zij nie mand behalve do twee Alpenjagers in de straat hebben gezien. Den anderen morgen vond men op de plaats van den aanslag patroonhulzen gemerkt D. M. W. K. K. 4800. De beide patroonhulzen lagen dicht bij elkaar, zoodat aangenomen moet worden, dal zij uit één wapen afkomstig zijn. Zij be hoorden ongetwijfeld tot den munitie- voorraad, welke eenigen lijd geleden door de Scliupo aan de Fransche autori teiten moest worden uitgeleverd. Aan de Duitsche ambtenaren is niet toegestaan, de lijken te schouwen; even min werden de namen der vermoorden medegedeeld. In een Duitsch protocol wordt nog maals uiteenzetting gegeven van de reeds bekende Duitsche lezing van zaak. Voorts wordt verklaard, dat uit het geneeskundig onderzoek is gebleken, dat de eerste officier door een schot ib den rug is gedood. De kogel drong door het lichaam heen en werd gevonden in dc borst van den tweeden officier, Deze laatste kreeg hierdoor echt et slechts een 'lichte verwondinghij werd evenwel gedood door een kogel, die hem in het achterhoofd trof. De iweede offi cier had zijn jas uitgetrokken, en had blijkbaar willen vluchten. Waarschijn lijk zijn de beide schoten door één per soon gelost. Een officieel Duitsch protest. De Duitsche regeering heeft bij de Franscbe geprotesteerd tegen de m regelen te Buer genomen. In deze nota wordt er op gewezen, dat de commandeerende generaal van het 32e Fransche legercorps, den Oberbür- germeister van deze stad als gijzelaat heeft gearresteerd en voorts heeft ge dreigd, dat men hem zal doodschieten, indien verdere gewelddaden op Fran schen mochten worden gepleegd. Aan de overige represaille-maatregelen aldus de nota zijn ondertusschen reeds tal van inwoners ten offer ge vallen. Volgens verklaring van de Duitsche plaatselijke autoriteiten staat het niet vast, dat Duitschers de hand in dezen moord zouden hebben gehad. Even- is er geen reden aan te nemen, dai staats- of gemeente-organen de schuld hiervan zouden dragen. Het nemen van represaille-maatregelen tegen de bevol king m-oet de Duitsche regeering- als een daad van grove willekeur betitelen. De wijze, waarop de Fransche generaal deze represailles, d.w.z. zonder rekening te houden met het leven van de inwo ners, laat toepassen, gaat alle perken van recht en wet te buiten. De maatregelen, gaat de voort welke de Franscbe generaal te Buer toepast, alsmede die, waarmede hij dreigt, zouden allicht de bevolking in het Roergebied tot vertwijfeling kunnen brengen en onafwendbaar onheil kun nen teweeg brengen. Indien de Fransche regeerig dit wil trachten te voorkomen besluit de nota dan is het haai plicht aan het optreden van den bevel hebber paal en perk te stellen.. De Fransche lezing. Van Franschen kant wordt gemeld, dat het voorloopig onderzoek der bezet- tingsautofiteiten andere resultaten op geleverd heeft. Men dient dus het eind rapport over de toedracht der gebeurte nis af te wachten. De maatregelen ia verband met den slaat van beleg te Buer.worden dan ook met volle kracht doorgevoerd. Tc Dusseldorf wordt een heftige campagne gevoerd tegen de handela ren. die dc door de Fransche autoritei ten gecischte belasting bctaien Hedenochtend vindt dc rouwplechlig- hcid voor de vermoorde Fransche mili tairen plaats. De autoriteiten hebben uvoor bijzonder belangrijke voorbe dingen getroffen. De politie In het Roer gebied. Uit Gelsenkirchen wordt gemeld Alle Duitsche Schupo-beambtcn, die t nu toe nog niet in hechtenis werden genomen of werden uitgewezen, moes ten op bevel van den militairen com mandant de stad verlaten. Elke politie agent, die thans nog te Gelsenkirchen ordt aangetroffen, zal een jaar gevan genisstraf krijgen. De Fransche bezettingsautoritcitcn gaan cr thans toe over ook de huisgc- nooten der Duitsche politie-beambten uit het Roergebied uit te wijzen. De ge zinnen zullen -het bezette gebied binnen 8 dagen verlaten. Uit Fransche bron verluidt, dat men voornemens is de gehecle Duitsche po litiemacht in het Roergebied af te schaf fen en de uifbefening- van de politie macht in haar geheel over te dragen aan een nieuw te vormen Fransch politie corps. Dit geldt ook voor die plaatsen, waar de politie-dienst tot dusver door plaatselijke politie werd uitgeoefend. De intergeailieerde oommissie te Co- blenz heeft last gegeven tot honderd- tachtig nieuwe uitwijzingen van ambte naren en beambten; Communistische beraadsla gingen over een algemeone staking. t In Essen is Zondag een door de com- unisten bijeengeroepen Riinsch-West- faalsch bedrijf sradenc'ongrcs genouden, waaraan 400 communisten deelnamen. De besprekingen waren er voornamelijk" op gericht, een algemeene staking te ensccnecren. Terwijl sommige sprekers de algemeene staking tot het Roerge bied wilden beperken, waren andere er voor, de staking over het gehecle rijk uit te breiden. Een Fransch communist verklaarde zich voor de ondersteuning der Duitsche communisten, onmiddel lijk nadat de Duitsche Sovjetrepubliek zou zijn uitgeroepen. Interessant is het bericht, dat dit con gres met toestemming der Fransche autoriteiten werd gehouden. Hel Wolffbureau meldt, dat dc Duit sche bladen, riicttegenstaande dc hcer- schende verontwaardiging ovet dc inci denten in het Roergebied, de bevolking tot kalmte aanmanen, daar de Franschen, zooals de „Voss. Zlg.'' bijv. opmerkt, slechts op onbe zonnen daden van Duitsche zijde wach- Hot verzet der Duitschers duwt voort. In een groote vergadering der sociaal democratische partij in Barmen, vlak aan dc grens van het bezette gebied, heeft de Bruisische minister van brnneniandsche zaken. Severing, in een rede onder groo ten bijval verklaard, dat de sociaal-dc- mocratische partij tezamen met de andere» partijen den afweexstrijd tegen de Roer bezetting zal voortzetten, totdat Poincaré zich bereid verklaart te onderhandelen. Deze strijd is niet door de Duitsche re geering, buiten het volk om, begonnen, maar bij is het Duitsche volk van buiten af opgedwongen; Uit Dusseldorf. Aan den regeeringspresident van Dus seldorf, die, omdat hij uitgewezen is, thans zijn ambt in Elberfeld, in het on bezette gebied uitoefent, cn aan den eersten postdirecteur van het district Dusseldorf, is door den Franschen com mandeerenden generaal medegedeeld, dat de gebouwen van de postuirectie te Dusseldorf ter beschikking zijn gesteld van den Franschen directeur van hel ver keer en de voorziening van het leger, die daar (je onder zijn beheer staande bu reaux heeft ingericht. In de mededee ling wordt er verder op gewezen, dat de beambten van de Duitsche posterijen onmiddellijk met het opruimen der be scheiden, die voorloopig nog te hunner beschikking blijven, moeten beginnen cn dat de woningen, die in de gebouwen der postdirectie bij postbeambten en hun gezinnen in gebruik zijn, binnen vier dagen moeten worden ontruimd. Tege lijkertijd is bepaald, dat de postzegelkas- sen in beslag genomen worden. De Franschen gaan er thans in het district Dusseldorf ook toe "over, de ijzergieterijen te bezetten. Nadat de „Phoenix" te Hórde was bezet, werd ook een deel der „Rheinische Me'allwa- ren- und Mascbinefabrik" te Dussel dorf bezet, met de moiivecring, dat dit geschiedde in verband met een e:scb tot uitlevering van locomotieven, die in deze fabriek worden vervaardigd. Over de conferentie van Brussel komt nojr wat nieuws. De vertegenwoordiger van Havas, dis het communiqué der FranschgPelgische conferentie bespreekt, legt den nadruk op de politieke beteekenis van de ver klaring, welke op verzoek van België is afgelegd en waarin het Fransch-Belgi- sche voornemen om heE*" Roergebied te ontruimen plechtig wordt hernieuwd. In tegenstelling met de beweringen der Duitsche propaganda, verklaren Frank rijk en België dat 2ij geen enkele bij gedachte eencr annexatie hebben, doch slechts waarschuwen dat zij hun onder pand niet zullen prijsgeven, tenzij Duitschland betaalt, overeenkomstig het in 1S70 door Bismarck geschapen pre cedent. Hij voegt cr aan toe dat de quaesties inzake de militaire bezetting het uitslui tend domein der Franschen en Belgen zijn. De voorwaarden, welke Duitsch land ecliler heeft voor te leggen bij dc hervatting der besprekingen, moeten het onderwerp zijn van besprekingen van 3'.- gemeenen aard, waaraan dc Britsche en Italiaansche regeeringen zullen deel nemen. Er werden besluiten genomen om de leveringen van kolen cn cokes tc doen toenemen. De beschikbare voorraden zuilen binnenkort in beslag worden ge nomen cn naar Frankrijk cn België ver voerd onder militaire bescherming in geval dit noodzakelijk mocht zijn. Da verschillende systemen van exploitatie, welke in verscheiden mijnen cn fabrie ken worden toegepast, zullen dc pro ductie doen toenemen^ Dc Duitsche industrieelen zullen door middel van vrijstelling van exportbelastingen facili teiten erlangen om Iiuq leveringen aan buitenlandschc koopers tc veigcmakkc- lijken. -Dc in Baden cn het Roergebied ingestelde organen zuilen speciale ver gunningen met dit doel uitgeven. De Fransche bladen, die dc conferen- tc Brussel bespreken, welke, naar do „Matjn" zegt, de volkomen overeen stemming tusschen de Fransche en Bel gische regeeringen ten opzichte cener snelle, loyale en van elke bijgedachte vrije politiek bevestigd heeft, leggen den nadruk op het feit. dat dc wcnsch der beide regeeringen om dc internationale gevoeligheden te sparen, een gewichtige plaats in dc besprekingen heeft ingeno- nen. De bladen achten o.a. het besluit ,-an Frankrijk en België (eekéncad om de quacstic der schadevergoeding slechts regelen me*, dc hulp en in tegenwoor digheid van Engeland en Italië. Dc ..Petit Parisian" zegtDit besluit doet de beschuldigingen, welke tegen Frankrijk en België zijn gericht, als zouden zij een persoonlijke politiek voe ren, tc niet, en stelt in staat om wan neer het moment is gekomen een inter geailieerde samenwerking to* stand te brengen. Wat betreft het inbreuk maken op de uitvoervergunningen werd een oplossing gevonden met het doel thans een per manent regiem in te voeren, hetwelk re kening houdt met de rechtmatige be langen der geallieerden en neutralen, die op het spel staan. Over het algemeen, zoo schrijft de „Echo,de Paris", kan men zeggen dat de voor de neutralen bestemde uitvoer onderhevig zal zijn aan ie. een heffing van 26 van de waarde van het pro duct ia buitcnlandsche devisen 2e. aan een uitvoerrecht van 10%, dat ten op zichte der kolen zal worden vervangen door een ad valorem van 40 Hot uivoorvorkacr. Onder de besluiten, welke door do Fransch-Belgisohe conferentie zijn geno men, is die in zak« de uitvoervergunnin gen voor Engeland cn de neutraio landen van belang. Sedert de Franschen en Bel gen zich in hel Roergebied bevinden, is bepaald, dat geen enkele zending liet Roergebied mag verlaten zonder dat door den ve-rkoopcr, d.i. door de Duitsche 'abri- kouten en bandelaars, daarvoor aan de be- zeUingeautoriteiten een uitvoervergunning is aangevraagd. Sedert deze maatregel werd genomen, werd door Berlijn een verordening uitge vaardigd, welke liet den Duitschers ver bood, de betreffende vergunning aan te vragen, Het gevolg hiervan was, dat de loopende handelsovereenkomsten uiet wor den uitgevoerd. De Fransche cn Belgische regoeringen hebben nu, zooals reeds in hoofdzaak go- meld besloten, dat, voor zoover het hon- dol8Contraeten betreft, welke reeds ge sloten waren op het oogonblik, dat hot stelsel der uitvoervergunningen werd in gevoerd, de vergunning mag worden aan gevraagd door (ien kooper. Deze maatregel is genomen in hot be lang der handeldrijvonden van allo an dere landen dan Frankrijk qn België, die reeds bestellingen in het Roergebied in opdracht hadden gegven. Wanneer liet echter contracten betreft, dio gesloten zijn nadat hel stelsel der uit voervergunningen door den verkoopor worden aangevraagd. Deze maatregel is voor niemand onver wacht gekomen, en zij, dio zich to bekla gen hebben over het niet uitvoeren hunner bcstollingch, dienen zich te wonden tot do Duitsche regccriug, dio alleen de verant woordelijkheid 'draagt voor den last, wel ken zij ondervinden. Engeland en do Roer- politiek. Dinsdag1 werd voor dc vijfde maal in de huidige zittingsperiode in het Brit- schc Lagerhuis de bezetting van het Roergebied ter sprake gebracht. As- quith, sir John Simon cn Fisher, die achtereenvolgens het woord r-ocrden,. wezen nadrukkelijk op dc s.teds moei lijker wordende situatie en drongen er op aan, dat dc zaak naar den Volkenbond zou worden verwezen. De onderstaatssecretaris van Buiien- landsche Zaken. Mc. Ncill, legde een verklaring af, waarin geen nieuwe pun ten naar voren werden gebracht. De politiek der Britsche regeering is nog steeds dezelfde als ten tijde van dc jong ste verklaring van Bonar Law. De vorige premier, Lloyd George, heft aldus spreker twee jaar gele den in het parlement medegedeeld, dat dc Britsche regeering aan dc Duitsche regecrir.g te kcanen heeft gegeven, dat wanneer deze iaatste niet binnen ccn week zou voldoen aan dc liaar gestelde eischen, Groot-Brittannië zich met Frankrijk zou vereenigen voor dc bezet- ting van het Roergebied. (Imeirup'.ic 1 „Lloyd George noemde dat bluff.") Mc Neill vervolgde „Wanneer dat bluff was, maakt het dn fou:, door den vorigen premier begaan, nog ernstiger. Van de huidige regeering werd gevergd, dat zij door rechtsgeleerden zou laten uitmaken, of dc bezetting van het Roer gebied een overtreding van liet vredes verdrag betcekent. Welk nut zou dat hebben?" vroeg spreker. „Ik mag «ch wel aannemen,- dat de Fransche. Belgische en Italiaan sche regeeringen door haar rechtsge-- leerde adviseurs werden voorgelicht, ten einde haar actie binnen de perken van het vredesvredrag tc doen blijven." Spreker gaf toe, dat de toestand in het Roergebied verandert, doch hij is van oordeel, dat die toestand, in plaats van te verergeren, in sommige opzich ten minder ernstig wordt. Het is onjuist te zeggen, aldus sprc- dat hel Britsche leger aan den Rijn thans omsingeld is ca nie: langer contact kan houden met het onbezctic Duitsch land. Een beperking van het budget voor Buitenlandschc Zaken, welke, door sir John Simon (liberaal) werd oorgesteld als een protcs: tegen de passieve poli tie»: der regecrir.g, werd mei 249 legen 201 stemmen verworpen. De Labour- party, dc liberalen en de naiionaal-libe- ralcn stemden vddr ce bepcikiag. Verspreid nieuws. DE GRAAN UITVOER UIT RUSLAND. Gevaar voor epidemieën? Uit Riga wordt aan dc Telegraaf go- scindKr zijn hier heden nog 73 wagons Russisch gtaan aangekomen dnt uit Uur Jeïtl. tol 129 vv».

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 9