HAARLEM'S DAGBLAD Buitenlandsch Overzicht Maandag 8 April 1923 DERDE BLAD Van kunst en kunstenaars In het volgende wilde ik het een ander navertellen -over de 'kunstschil ders bij de Grieken en de Romeinen, zooals ons daarvan verteld wordt door C. S. Adama van .Schcltcma, den dich ter, in diens kortelings verschenen werk: „Kunstenaar en samenleving, dc pi van den .kunstenaar in zijn volk en zijn tijd, van 500 vóór Christus tot op onze dagen". Een boekdeel van vijf cn een half honderd bladzijden een turf noe men we dat met een technisckcn term waarvoor de schrijver heel wat littera tuur heeft moeten verzamelen en door werken en dat natuurlijk per •och'nog maar een soort Cook-reis dooi 3500 jaar historie worden kon. .Maar de gids is perfecthij verhaalt alleronder houdendst en voor zijn historische ba- gage mogen wc alle respect hebben. Te gen het tweede gedeelte van zijn arbeid, waar de denaissancc en de nieuwere tijd behandeld zijn, e-roeit onze belangstelling misschien nog steeds; doch al dadelijk in den aanvang boeit Scheltema zijn lezers door dc wijze waarop hij zijn bron nen heeft bewerkt, en saamgevat. Op onze beurt doen wij slechts een greepje in dezen voorraad en het zal niet verba zen ais wij ons in de eerste plaats vooi de schilders interesseeren cn dc bou wers, de dichters cn de musici even voor bijgaan. Maar waren? er bij dc Grieken en Romeinen eigenlijk wel schilders en bezaten die landslieden schilderijen, zou men geneigd zijn te vragen. .En Schel tema antwoordt Met nog veel voorko mende misverstand als zou dc schilder kunst er niet hebben bestaan, waaróp allerlei wijze theorieën worden gebouwd, als zou het schilderij maar een tijdelijk „kapitalistisch verschijnsel" zijn, enz. is te verklaren uit het feit, dat van de an tieke schilderkunst ov. hcut of doek, uit Hellas noch Rome, één vezel, een spaander overgebleven* R Maar'daarom zijn ze er wel geweest! Een ganscke rij van groote schilders is bekend. Er is zelfs al sprake van één die naar den smaak zijner' tijdgenootcn veel té realis tisch was den schilder van liet lee- lijke, noemde men hem zooals men vroeger bij ons Breitner beoo.rdcelde er. dc spotleus „le laid c'est le beau" deed •ontstaan. Niets nieuws onder dezon.En de Griekscke Breitner heette Pauson en was zoo arm als Jób, zóó arm da. hij om zijn armoede door Aristophanes be spot werd. Toch werd hij de voorloopei van een nienw geslacht, waarin een an der artist, Pausias genaamd, als cc-rsic genre-schilder zal optreden.Doch, als gezegd, bun 'schilderijen -zijn niet be waard gebleven. Waar wc echter zeer goed over -ingelicht zijn dat is hun so ciale positie en juist daarover wordt in Schéltema's boek natuurlijk uitgewijd. En die was nu niet bepaald schitterend. De Griek scheert al zijn artisten over één kam; het zijn voor hem allemaal .„ambachtslui". Ilaar, grootstcn beeld, bouwer, Phidias, stelt de Griekscke maat schappij even hoog als onze tijd een de coratie-schilder, een timmerman-aanne mer of een meubelmaker schal en de bouwmeester van een tempel (het Erechtheion) staal met gelijk honorarium op dezelfde loonlijst als zijn arbeiders. Er zijn cr onder de arbeiders van onze dagen, die dat vanzelfsprekend en billijk' zullen vinden en het heeft er soms wel veel van of zij ten deze hun inzicht bij de klassieken hebben verworven. Doch het was van die klassieken meer een non chalance' dan een principe, want hun dichters bijvoorbeeld eerden zij boven mate en beloonden één, die in een versje Athene den steun van Griekeland had genoemd, met drie duizend gulden! Gaan wij thans eens te Rome kijken hoe de Romeinsche Staat en dc schilder kunst tot elkaar staan. Dan, zegt Schel tema, vinden wij de schilderkunst voor een deel in Staatsdienst, zii doet den dienst, dien in onzen tijd dc politieke prent en Ce reclameplaat bewijzen. Komt een veldheer zegevierend binnen Rome terug, dan worden bij zijn intocht schil derijen in den stoet meegedragen waarop dc natuur van het overwonnen land ca de geschiedenis van den veldtocht afge beeld staan en zoo verrichten de artisten die zulk een campagne hadden meege maakt denzelfden arbeid als in den jong- sten wereldoorlog de officieelc kunste naars en photografen. Al weder dus, niets nieuws, alleen maar weer wat ge- porfecLïonneerd. Zoo had elke Romeinsche stad een aantal portretschilders, waarbij een paar die erg in trek waren een Jan Vcth of Thércse Schwanze bijvoorbeeld en zelfs werd een officieel portret bij de Romeinen royaler opgevat dan thans is in onzen tijd een portret ten voeten uit en levensgroot al een zeldzame opdracht, tot een bestelling als die van keizer Nero, die zich op een doek liet uitbeelden van ruim 35 meter hoogte, is het bij ons zelfs in den O. W.-tijd niet gekomen. Dat bij dc Romeinen de schilders tot den siaven- stand behoorden, klinkt ons vreemd in de ooien. Doch is het niet verkieselijker een weldoorvoede slaaf le zijn, dan een honger lijdend vrij man Over stcunco- mité's geloof ik niet dat Scheltema iets bij de Romeinen gevonden heeft,. In een ander opzicht vinden wij een evenbeeld van onzen eigen tijd, uit voerig ge teekend. Het is de lu-t kunst te verzamelen en duur te totalen, mits het maar klassieke meesters van eeuwen her ziin. "Voor de Romeinen zijn dnt de werken der nog vroegere Grricksohe schil i'.ms. Als de Amerikanen een fortuin uitgeven voor een Rem brandt of onze heer Deterdinc een Vermeert ie kocip-t voor meer dan een half mi Uil-oen is dat alweer geen hleuwtie. Plinius verte't. dat Cicero voor twee schilde,rijen van .Timoma- chus 228 duizend gulden betaalde en Ai talus voor één schilderij van den Thebancr Arisl'des '282 du'z-r.d. Tloe zouden in dezen tii'1' de veilinghou ders glunderen a's Cicero bij Fredcvik Mul'er of Attains lui Mak binnen- s «auto1 Dat waren blijkbaar verza melaars in groeten stijl, voor wie af zonderlijke ..galerijen" 'hij hun hui zon gebouwd werden, netjes met het licht on hol Noorden. gooals Vilruvius "orwji hrïift, en chic allemaal zoo,-ris de Tfol'sndsohe c leolionnenr ziin Rem brandt. ziin Hals. gijn Steen, hun And bos hun Phidias, hun Pv'V lotus moesten hebben Tot co het laatst er zooveel AnéHeseeh enz. kwamen dat... ':e evrerts moesten te hulp lcomen om de door da antiouears verkoel:te ve.r- v."behingen te onderscheidentout covnms cher nous. Er zal ook in de Pftnieirsc-he reinfiiseharnH wel a.l een Hofstede d'e Groot, on e:n BrorHus '-.■Than rondgewandeldMisHiim zelfs werden er ook teen al r'Acs' en We zuilen het er >or ditmaal bij laten. Wij bobben, ik erken liet gaar ne. tn *t groote vrijheid aan Sohelte- u;*> h-.ek ontleend. Zoodot dit «.re- bo ole a-tiko'tie eigenlijk meer van hem dan van mii K Ik heb sl eli hier en daar gcer?r:n en die stukken aan elkaar geliimd. Hij zal mii dit vergeven, omdatmijn eenls doel was voor ziin boek baiangstel'iug t-o vra gen dat nog zoo oneindig yeel meer «bevat even intereroant. even onder hout'«end ais nhzsc-, die ik thans slechts belicht ly-b. Ik gun ziin ar'brii het succes dat hii verdien:. Adema van Scheltema is een enorm werker en in ziin vee'zijdigheïr ecu uni cum. Slechts iemand me", zoo veelzijdige belangstelling kan een werk als dit geb-hken. Hij die 11a. ziin mecM; «h enndidnais. ioonccl- soeler. kur.s!hooner. dichter, filosoof en historicus w?s, de ?oon boven dien van den mercator saniens, r"ie den grooten Erederik Muller opvolg de, Jrarl in ziin leven meer dan ando ren de ffolegonhoid breed té leercn zien. den samenhang te va'-t-en, het rela.t'eve van elk inricht tc deorvoe- 'cn. Madera, is Seuo'tsm-?. geen mere- men. En het heeft mii bijna nlew-er erin dat in ziin co°k uoch Var Coeli, de schïjdc-r. noch Beriage, de bouwer genoemd ziin. Let eens on. of in een nrv'ent boek over kunst- eht geen bijzonderheid is. J. II. DE BOIS. PLECHTIGHEDEN BIJ DE BECRAFENIS VAN DE SLACHTOFFERS VAN HET BLOEDBAD TE ESSEN. EEN ROUWDIENST IN DEN RIJKSDAG. He: bezoek van den Franschen e.v-nn- Loucheur te Londen blijft de aandacht nekken. Dc Fransche minister-president Foin- caré heeft een onderhoud gehad met Louchcur, die daarna aan journalisten verklaarde, dat hij met geen enkele mis- belasl was. Desnjpttemin kon hij le Londen constateeren, da', de publieke mceninfp den toestand, waarin Frankrijk zich bevond, beter begon te begrijpen, hij voor zich had den indruk -mede genomen, dat overeenstemming- moge lijk is. Men begrijpt vooral dat Frank rijk en België de operatie, die zij een- laal ondernomen hadden, tot het eind je moeien doorzetten. Loucheur koes tert de hoop, dat hij bepaalde misver standen, die te Londen bestonden tegen de plannen der Fransche regeering, heeft «eggenomen. Millerand, de president van Frankrijk, heeft Loucheur ook in gehoor ontvan gen. Uit Londen wordt nog geseind Het bedoek, dat Louchcur aan Enge land heeft gebracht cn zijn besprekingen mst Bonar Law, Lloyd George en andere vooraanstaande staatslieden, hebben in politieke kringen heel wat stof opgewor pen. Men is algemeen van mccning- 111 ecrwjl van verklaringen, waarin het te gendeel beweerd wordt, dat Louchcur optrad als officieus vertegenwoordiger de Fransche regcering. aan wien de ;ie werd toevertrouwd, de kwestie het herstel en de Fransch-Britschc betrekkingen. Deze mccning wordt ver sterkt door het bezoek dat Loucheur bij rijn terugkomst te Parijs, zooals gemeld, bij den president der republiek, Mriie rand heeft gebracht. Naar verluidt, hebben de Britsche ..aatslieden aan Loucheur te kennen ge geven, dat Gr'oot-Britlannië te allen tij de bereid is, de besprekingen, welke bij den aanvang van de actie in het Roerge bied werd-en onderbroken, te hervatten. rts werd er de nadruk op gelegd, da' Engeland niet kan toelaten, dat cr ecu van Duitschland gescheiden staat. Rijn land, wordt opgericht, welke vorm danr- ook zou worden gegeven, in groot belang is, dat bij Lou- ir's bezoek is gebleken, dat hij be is, een reparatie-plan te aanvaarden, niet ver af zou zijn van het schema, hetwelk Groot-Brittannic heeft ingediend mar dat in Januari j.l. door Frankrijk •erd verworpen. Tegenover deze conces- ic zóu Frankrijk dan van Engeland ver- ■achtcn dat het zich zou neerleggen bij en neuivaliseering in eenigerlei vorm an Rijnland, mits zonder afscheiding an Duitschland, zulks ten einde Frank rijk tegen een nieuwen Duttschen over al te beschermen. Er brceit ongetwijfeld iets. Verzekerd wordt, dat Poincaré den vensch tc kennen heeft gegeven een bij eenkomst te hebben met den Belgischen minister-president Theunis en den minis- van Buitenlandschc Zaken Jaspar. De Fransche minister-president had zelfs .erzocht, dat de'beide Belgische minis ters zich a-.s.. Dinsdag naar Parijs zouden begeven. Zij kunnen echter niet vóór Vrijdag a.s. uit Brussel vertrekken. Het betreft hier blijkbaar een onder houd naar aanleiding van de stappen van Loucheur, waarmede de Belgische regecring niet officieel of officieus in kennis was gesteld. Ook zal het onder houd betrekking hebben op de bezetting van het Roergebied. Herbette, dc Fransche gezant te Brus-, sel, is uit Brussel naar Parijs vertrokken, waar hij zonder twijfel zal blijken totdat Theunis en Jaspar daar zijn aangeko. r Dc Temps", die een beschouwing wijdt aan eventueele voorstellen van Duitschland, acht het noodig, bepaalde illusies weg te nemen, in het bijzonder wat betreft hei plan van een Rijnlandschen Bondsstaat. Daar de regeering van Cue de bewape ning van Duitschland in het geheim voorbereidt, zal het bestaan van een autonoom Rijnland in het kader van hel Duitsdie rijk de provincie Luik niet méér beschermen dan in 1870 het bestaan van Baden voor den Elzas een waarborg op leverde. Frankrijk zal niet tevreden zijn met dergelijke illusoire waarborgen. Uit het Roergebied is heden niet veel uitbreiding aan. de bezet ting gegeven. De Franschen zijn overgegaan tot het bezetten van cenige stations. Tusschen Dortmund en Heme hebben zij de spoor, lijn militair bezet. Zondagmorgen ruk ten, troepenafdeclingen de stations Mar.- ten, Merklinde, Castrop én Hcrbe bin nen. De Franschen stelden een ultima tum aan het Duitschc spoorwegperso neel, volgens hetwelk het zich vóói Maandag bereid moet verklaren, onder de Franschen te werken, daar de Duit schc beambten anders hun dienstwonin gen zullen moeten ontruimen. De Fran schen hadden ook de blokhuizen ten Oos ten van Wanne bezet, doch zij hebben die tegen den avond weer ontruimd. Hel personenverkeer van Wanne via 'Heme naar Dortmund is Zondag gestaakt. 1-Iet is blijkbaar het doel der Fran schen, den ouden Emschertal-spoorweg blijvend te bezetten. Aan dezen spoorweg iigt een groot aantal mijnen, en de Fran schen zijn voornemens, de kolen uit deze streek via Heme en Recklinghausen naar het gemilitariseerde Noordtraject te bren gen. Da strijd cm de mijnen. ijr. AValtrop is opnieuw door eiseli zal worden aangenomen. Vei wordt, dat de gemeente do boete nu willig zal betalen, 200d.1l het geld ir weldmiddelen za! grind moeten w gelijk ook to Gelseukireheii het ge De begrafenis dor slachtoffers van Essen. De tc Essen door de «Fransehen gedoodo arbeiders en beambten worden 'Dinsdag begraven. Op hetzelfde oogenblilc wordt in den Rijksdag «cn rouwdienst gehouden, waarbij rijkskanselier Cuno in tegenwoor digheid van <Jen iijksnrcsiUeut een her denkingsredo zal houden. Ter gelegenheid der bijzetting zullen Dinsdag in het gan sehe Rijk de klokken luiden feu teelten Het iub van gel dei sterk de het «doel Het mboslagnenie.-i van golden. der Rijksbank trokt weder nlncht. Het schijnt werkelijk jchen tc zijn, opnieuw terke' male gelden der Rijksbank lr. het bezette gebied in beslag tc- nemen. 0111 dat zij in du Commissie van Herstel tiiel gedaan hebben kunnen tri;ge -. dat do Rijksbank als instituut werd beschouwd, dot rechtstreeks onder de l-evrien van het Duilsche Rijk staat. De Franschen hadden tot vóór een paar dagen in totaal meer dan 27 milliard Mark aan Rijksbaukgelden in beslag genomen. Da inbeslagnemingen te Müllicim en to Worms hebben dit bedrag tot 32 milliard Mark doen .stijgen. fu Duitsclie kringen is men wel liet allermeest verontwaardigd over hot inbe- slagnëmen van do 9 1/2 milliard te Hoehst Do adjudant van den commandeerenden genéran', kapitein Michel, had herhaal delijk aan de directie van hot Rijksbank Tilhial Wiesbaden de verzekering gegeven, dat iiij c'.kc hindering van transporten van Rijksbankgeldcn onvoorwaardelijk zou be letten en tevens aan de directie verzocht, hem onverwijld mededcelmg te dosn van eventueele hindering opdat hij ze zou kunnen opheffen. Inderdaad is eenmaal door tusschen- komst van den kapitein ecu geldtransport, hetwelk een Franscli militaire patrouill«: had aangehouden, weder vrijgelaten, directie van liet filiaal te Wiesbad meende daarom nan de verzekering v onvoorwaardelijk geloof kum Binnenland WERKVERSCHAFFING EN RENTE- ZECELS. Naar aanleiding van een uitspraak van den Centralen Raad van 3eroeu In validiteitswet 1022 van den zden Novem ber 10-2, waarbij werd beslist, dat bij werkverschafhng gtea premie ingevolge de Invaliditeitswet behoeft tc worden be taald, heeft dc Raad van Arbeid.te Rot terdam in zijn vergadering van 27 Maari besloten, tot den minister van Arbeid, Handel en Nijverheid he; verzoek te richten, te bevorderen, dat bij werkver schaffing met steun van het rijk ven bc- pal.ng wordt opgenomen, da: oisd-r de voorwaarden voor het in aanmerking ko men voor rijkssubsidie ook behoort iict zorgdragen voor. liet plakken van rente zegels. De staats de Franschen bezet. De .beze'ling' eischte, dat dc inrich ting voor het laden der cokes in orde zou worden gemaakt, daar men, evenals op andere staatsmijnen, de opgestapelde cokesvoorraden in beslag had genomi cn deze wilde wegvoeren. Obcrbergrat Spinn werd gearresteerd en- naar Recklinghausen gevoerd. Een machinist cn twee stokers. dic*de bev len niet opvolgden, werden eveneens i hechtenis genomen. Intusschcn verzamelde hei persone zich op het terrein der mijn. Daar de bezetting zich bedreigdzag, loste zi. een aantal schoten, die in het ketelhui; drongen, echter zonder iemand te kwet sen, daarop legde het mijn-personeel he' werk neer. Zelfs de „Notstnndsaj'beiien" worden niet verricht, zoodat het ook on mogelijk is de mijnen te beschermen te gen het water, terwijl 40 paarden, dis zich neg in de mijn bevinden, moeten omkomen, omdat zij niet kunnen wor den weggevoerd. Toen de bc-drijf sraad bij'dc bezetting tegen het gebeurde protesteerde, werd hij met arrestatie bedreigd. Dc leden konden zich echter nog tijdig in veilig- held mm. °f "'«tV ;0" Op het oogenblik is de ganschc mijn Sen, dat lie«. blad \an De eer, Rittet door ccn sterke afaeeling troepen bezet. cn Baston overgegaan is aan De Tele graaf. Of deze na 30 Juni het blad zal Het proces tegen do Krupp-1 blijven uilgeven, kon men ons niet directeuren. zeggen, tegen de gearresteerde TWEEDE KAMER. De Tweede Kamer zal Dinsdag 17 de zer werden bijeenkomen. HET NIEUWS VAN DEN DAG. Het Hold, meldt Naar wij vernemen is het recht van uitgave van het Nieuws van den Dag overgegaan aan een combinatie waarin, met dc Vennootschap Yerecnigde Druk kerijen, oc-k deel heeft de heer Holdert INGEZONDEN M E D ED E ELI N CE N a 60 Cis. oer regel. Tentoonstelling DeMensfih.MoederenKind In de zalen van gebouw Haar pm .•TR0U M0ET blycken" lluUlIUHI Gr Houtstr. 1, hk. Gr. Markt. Wacht niet met Uw bezoek tot den laat- sten dag, want U kunt niet alles in één maal goed zien; dagelijks doorloopend geopend van 12t0t1Ouur, Zondags van 10 tot IO uur. Personen ben. 18 j. geen toegang. Wetenschappelijk, waarschu wend, leerzaam. Totale toegang 50 ct. Zwakken en zij d e lijdende zijn aan bloedarmoede en zenuw achtigheid vinden in Dr. Hominsi's Haemitcsen een krachtig eu afdoend genees middel. Alom verkrijgbaar a f 2.50 per llesch. WIJZIGING TELEGRAAF- EN TELEFOONWET. Een wetsontwerp is ingediend met de strekking ecu wijziging te brengen in art. 4. tweede lid, der Telegraaf- cn Tc- lefoonwet, met de bedoeling dc verplich ting tot het gedoogen van telegraaf- en iclefoonlijnen op openbare ea particu liere gronden uit te breiden tot die lii- nor., welke dienen tot verbinding van rijkstelegraaf- en telefoonkantoren me: zul kek antoren in het buitenland. Bo- vengenoemde bepaling wordt in het be lang genoemd van de telegrafische en telefonische verbinding niet het buiten land. Zij ligt tevens gch-.-el 111 de lijn van de thans geldende verplichting. HOLLAND—AM ER1 KA-LIJN. Dc HollandAmerika-Llja bestaat heden ;o jaar. De herdenking zal een intiem ka rakter dragen. GROOTE BRAND TE BUIKEN. Uit Stadskanaal wordt aan het llbld. ge meld Zaterdagmiddag is door ebt spe len met vuur van kinderen ccn schuur van boer ITospers te Buiuen verbrand. Het vuur sloeg, achtereenvolgens, over naar de boerderij van Hoving, di«- geheel uitbrandde, evenals twee arbeiderswo ningen, Vervolgens sloegen de vlammen ever de vaart. Daar verbrandden noï," twee woningen. Persoonlijke ongelukken zijn niet gebeurd. Het vee werd gered. Het 1 Krupp-dirccteuren zal eerst over eenige dagen voor den Franschen krijgsraad tc Werden beginnen. Dc stad Esson baboe!. In verband met de vermoording van den Franschen soldaat Schmidt op 13 Maarl in een helder van het öentraal-st.iti Sid Ess 1 l.c« •pgelegd, welke boete binnen tien dagen moei zijn betaald. De wethouders 'Bode. Küppors cn Hiittner. zijn verantwoordelijk gesteld voor liet bin nenkomen van dit bedrag. Het gemeentebestuur beeft een biji-vn- •t gehouden om over dc lioudi BEHOUD VAN DEN ST. FJETERS- DERC. Het Ned. Natuur- en Geneeskundig congres, dat te Maastricht vergaderd»., nam een motte aan in verband niet dei. afbraak van den St. Pietersberg aldaar. In deze motie spreekt het congres uit. dat het van het grootste belang is. dat een deel van den St. Pietersberg als na tuurmonument gereserveerd wordt. I!.»i draagt aan het algemeen bestuur van Maastrischt cn aan dc Verceniging to behoud van natuurmonumenten tc vet. zoeken, me: elkaar in overleg te treden, het doel 0111 tol reservccring van beraadslagen, welke in verband met dezen deel v.-.n den St. Pietersberg te geiakcn. NEDERLAND EN" DE VOLKEN BOND. Een telegram uit Genève meldt Nederland heeft naar iic; secretariaat van een Volkenbond het document van ratificatie gezonden van het protocol betreffende dc amendementen op dc Mtilden 4, 6, 12, 13, 1;. 16 cn 26 van bet Verdrag van den Volkenbond. VERPLETTERD. Vrijdagochtend i; de ip-jarigc L. R.. van Rotterdam, d;e dc vacant ie doorbracht bi; een sluiswach ter te An del (N.-Br.), een kennis zijner ouders, bij het helpen dichtduwen van <ie brug voorovctgescholen -cn tusschen den si aart der brug cn dc brugleuning gevallen, waardoor zijn hoofd werd ver pletterd ca de dood onmiddellijk intrad. De knaap zon denzelfdcn dag met de boot huiswaarts zijn gegaan. DOODGEREDEN. Tc Goor is Vrij dagavond dc 14-jarige zoon van den ho- telhiuder B. door een vrachtauto overre den cn gedood. DE ZEELAND." Het Hbld. ver neemt, dat het nu vast staat, dat dc Zee land op Folkestone blijf: varen. Van de verlegging naar Harwich is 'definitief afgezien. G. H. KOKSHOORN. In den ou derdom van 74 jaar is overleden de heer G. II. Kokshoorn, ontvangpr der ge meente Leiden. GEDOOD. Een 25-jarige schipper uit Ten Post (gem. Ten Boer) is tc Yeehcjam in aanraking gekomen met het clèctrische laagspanningsnet cn gedood. Feoiilletos^ HET GEHEIM VAM ZIJN VADER Naar hel Engelse h van E. PHILLIPS OPPENHEIM. 2?) „x erwijl hij dus ovegdag inei de doóii'.'.rs uB ging, verloor nnjii rnees- let luueren avoiul groote sommen golds door' valsch spel van den graat' dAugeville. Ik herinner mij, dal hij eens naar Enge.ai.id is ge weest om geld op te ntiuen, omdat 11 ij liem zooveel schuldig was. 'l'o-en waag de ik het, om hein er op te wij/.en 1.0e verkeerd hii deed en het scheelde maar weinig ot hij had mij ontsla gen. „Het gebeurde op een avond toen wij op de ViLla d'Augevilie waren. De graaf en mijn meesier hadden den ht-elen avond kaa«rt gespeeld en zaten aan een klein ron-x tafe.tje. vlak bij het raam, dat open stond. Ze waren klaar, locn m.jn uiteta-r m.i in den tuin zag loopen en mij binnen riep. „Neil'son" zei hij. ,,Ik- wil dat je luistert naar iets wat ik tegen den graaf d'Augevilie ga zeggen "Verschrikt keek de graaf op. Mijn meester ging kalm voort. Vanavond heb ik, meen ik, zes duizend gu.den aan u verloren, die ik u nog schuldig ben?" „Juist,'" zei de graaf. „En u heeft do laatste maand onge veer zestigduizend gulden van mij ge wonnen?" De graaf fronste de wenkbrauwen. „Het juiste bedrag herinner ik mij niet", zei hij uit de hoogte. ,,In onze kringen wordt achle'-af niet moer over zulke dingen gesproken". „Die zestigduizend gulden hel) ik betaald", vervolgde mijn meester. „Maar die zesduizend gulden wil ik niet betalen". ,.F.n waarom niet?" riep de graaf uit, terwijl nij opsprong. „Omdat de kansen nie; griijlc wa ren. In ruil voor de les die u mij zoo- even gaf, graaf, zal ik de vrijheid ne- tnen er u een tc geven. In onzo krin gen speelt men geen poker met ge merkte kaarten". Terwijl hij dit zeide, greep Ir.i liet spel kaarten op dal tusschen li.cn bei den in op tafel 'ag en gaf ze aan mii. „Bekijk die kaarten eens goed, Neill- son", zei hij kalm. ,.Zie je wol dat ze allemaal réchts onderaan gemerkt zijn?" Ik zag liet dadelijk en vertelde het hem ook. Toen overhandigde «hij de kaarten aan twee andere heemi die van het andere eind van de kamer waren komen iosloopem Zij bekeken ze heiden, en haalden de schouders op. Het viel niet tc ontkennen dat de kaarten gemerkt waren. „De graaf was stil, bleek en versuft blijven zitten. Zelfs nu zei hii geen woord, en mijn meester ging voort: „Onder deze omstandigheden, graaf, wensch ik niet langer in uw huis te blijven. ïlc moet u mededeelen, dat uw dochter Cécile verleden week met mij getrouwd is in do Protestantscho kerk in Nice. Het spijt me, dat ik ge-m af schrift van de hmvelijksacte hij mij heb, maa.r u zult liet daar in het re gister vinden, als u de moeite wilt nemen om er naar te gaan kijken. Het s ..«„li pian om mijn vrouw vanavond mee t« nemen uit dit huis". „Plotseling hoorden we gernisoh van vrouwenkiccren ien kwatn Marie naar voren; ze. zag bleek van opwin ding en haar cogen schitterden net maanlicht. „Het is e-en leugen, mon pêro!" 1 zc uit, terwijl ze voor hem op -haar knieën viel. „Hij is een slecht mansch en e;n bedrieger. Cécile is niet met hem gebrouwd. Als zc vanavond met hem meegaat, gaat ze haar ongeluk tegemoet. U mon haamlet laten gaan vader, hij is een slecht menscli. Ilij heeft zelf die kaarten op tafel gelegd. Ik hei) het hein zien doen". Do woorden van zijn dochter sche nen den graaf weer nieuwen moed le geven. Bevend van woedo sprong liij overeind. ..fliegl, Clanavon!" riep hii harts- i ■Holi.'k uit. ..Je snit me hier vol doening voor geven en dadelijk Mijn meester stond kalm mi. 11: wil niet met u duelleeren". zei I ij: „in de eerrie plaats omdat u df vader van mijn vrouw is c* 111 de Iwcc de plaats omdat u oen gewone dief is, mwanrdig om te vechten tegen een edelman". Hoe .hii het. deed weet ik niet., mang op de een of andere manier sonide dc graaf d'\ugeville met. een wijntrlne. dat iniin meesier on ziin voorhoofd raakte. Ik zog dat liet bloed er uit stroomde, maar hij scheen het nauwelijks te merken. „Jij schurk!" riep de'graaf uit. „Ik ben ook van adel, cn je zult met mij duellceren!" Mijn meester aarzelde een oogenblik teen raakte hij even zijn voorhoofd aan. „Na dit", zei hij, „neem ik mijn woorden terug) Ik ben tot uw dienst, waar cn wanneer .11 wilt". „Nu, op dit oogenblik!" riep de graaf uit. „Het is volle maan en zeer licht, buiten. Monsieur d'Armande zal ju secondant zijn. Victor, wil jij mij hierbij helpen?" zei hij tegen den an deren man, wiens naam ik vergeten ben". „Mijn meester keek naar buiten, liet was er helder licht, zooals dc graaf gezegd had. „Zooals u wilt", zei hij onverschil lig. „Monsieur d'Armande, wilt u mij hei genoegen doen?" „Monsieur Victor en de Graaf d'Au gevilie fluisterden even met elka|,v, toen kwam (le eerste naar mijn mees ter cn monsieur d'Armande toe. „Monsieur de graaf", zei lui, „heeft geen dueUeerpistolen bij de hand, maar verschillende degens. Heeft Lord Clanavon er iets op tegen, orn met die wapens te vechten?" „Totaal niet", antwoordde mijn meester. Ik zag een uitdrukking van groote vreugde on het gezicht van den graaf d'Augevilie komen. Hii dacht blijkbaar dat mijn meestee niet zou kunnen schermen. Maar ik wist wel beter cn ik verheugde mij over de keuze. lit wist dat mijn meester een van (io knapste schermers was, dien ik ooit had gezien. Met pistolen weet men nooit wat er kan gebeuren, maar ik was er van overtuigd dat mijn meester op den degen zou winnen. „Zij deden de deuren open en liepen over het breede ti ras nacjr het gras veld toe. Mijn meesfêr wits de laatste die dc kamer verliet, cn «oen hii ging greep Marie hem hij zijn arm en fluisterde hem smeckend iels in het oor. Hij schudde haar af en lien door zonder een woord te zeggen. Ik zal nooit haar gezicht vergeten. A's Mik ken konden dooden zou hij loen door haar gedood ziin. „Het was oen vreemd scliouws'iel op d.nt kleine grasveld. Ik geloof niet, dat ik ooit meer zooiets gezien heb. Het rook in den tuin sterk naar Woe- men en naar -de dermeboomen, die langs het park waren geplant. Het was zoo heldor alsof het dag wa=. maar het was stil, en de sterren ^e'.rit-' terden aan den hemel. Het gelaat v den graaf was vertrokken van wo de en de andere twee schenen ook opge wonden te zijn. Alleen mijn moeslor stond Cr heel kalm bij ;hij had zijn hemdsmouwen Qpgeshigsn en leunde," met een vreemden glimlach om zijn lippen, op zijn zwaard. Ik vroeg hem of hij mij ook nog iels ie zeggen had, cn hij lachte. „AI vechten wij door tot het aan breken van don dag", zei hij. graaf zal mij «nooit aanraken. Ik ben nog nooit zoo goed in vorm geweest". „Ik heb een paar duels meegemaakt maar nooit zoo een als dat. Dc- graaf sprong als een razende op mijn mees ter af, maar hij scheen 'toch nooit dicht bij hem le kunnen komen. My- lord bicef onverschillig staan ei gtimila-chtc voortdurend, alsof hij oen schermleeraar was, die met een leer ling een partijtje schermt en belache lijk gemakkelijk iederen aanval wijst. De graaf probeerde het op alle manieren maar het was altijd het zelfde. Mylord was hem verre de baas, en als hij gewild had, had hij den graaf eenige malen kunnen doorste ken, zonder eenige moeite; maar hij probeerde het nooit. „Zij waren bijna een half uur be zig, toén liet einde kwam, en hot was voor ons allemaal zeef' onverwacht. De graafschermde een beetje onver schillig en 0111 er wat variatie in te brengen ging mylord even achteruit en viel toen snel aan hij sloeg tegen het zwaard van den graaf, dat wel tien meter dc lucht in vloog. Op een of andere wijze verloor de graaf zijn evenwicht en viel voorover. Mijn meester schermde zeer correct en hij had dan ook dadelijk 11a zijn stoot zijn zwaard weer naar voren gebracht; en de graaf viel er bovenop voer hij bet kon verhinderen. Wij hoorden hoe het zwaard zijn lichaam binnen drohg en bijna onmid dellijk daarna uit. zijn rug te voor schijn kwam, druipend van bloed. Mylord Irok zijn wapen terug en boog zich over den graaf heen, die, zonder geluid te geven, achter 0oor viel. „Hij heeft het alleen aan zichzelf te danken", zei mylord, terwijl hij zijn zwaard aan liet gras afveegde, cn bleek werd- „Als ik gekund had, zou ik licm gespaard hebben „Ik heb nog nooit iemand zóó vlug zien sterven. Hij probeerde even over eind te komen, greep met zijn vingers in de lucht en viel toen dood achter over. Maar liet ergste moest nog ko men. Terwijl wij allemaal cm hein heen slanden, kwam ov een lang?, wil le gedaante van het torras af c-:\ over het gras naar hen toe. De (lood i? voor ons nu zeer nabij, mylord. maar zelfs rui vind ik dr herinnering nm het gezicht van dat meisje vree dijker dan de gedachte aan die hongerig'? golven onder ens. He! was c'ntz:i' ml. Ze wierp zich on het gra^na.-i-t hem neer en 6loeg haar armen om hem heen. Maar zo zag dadelijk dat li ij dood was. De anderen gingen achteruit en ble ven zwijgend Maan. Voor het eerst schoon mylord opgcwondc.11 to zijn: hij liet zijn zwaard vallen en bedekte zijn gelaat met dc handen. Plotseling keur de ze zich naar hem toe; dc mann 'seheen op haar prachtige goudblonde haar en haar bleeko goszicht. ...Tij!" riep zei uit. „Jij! Mijn he mel! Heb jij het gedaan?" Hij kwam tevoorschijn uit de scha duw van de baomen waai' hij gestaan had en stak smeekond zijn handen naar haar ui'. Maar ze wees hem af. „Uit mijn oogen!" riep ze uit. „Ga weg, ga weg! Nooit wil. ik jo meer zien. Nooit! Laffe moordenaar, om een ouden man te dooden!" „Cecile", riep hij uit, „het was zijn eigenschuld! Vraag hém maar, of het nooit meer aanraken. Als jo bij mij durft1 te komen zal ik je vermoorden, fa weg' Uit mijn oogen, monster! El lendeling! A'.s ja door de menschen niet gestraft wordt in dezo wereld, moge God liet dan in de volgende doen". Toen viel ze op haar knieën 1st haar vader neer en mylord ging HOOFDSTUK XXX. Tnsschende golven, Neills n's stem was steeds zwakker geworden. Nu hield hij he lemaal op met spreken cn Lord Al eest on begon al bang te worden, dat hij flauw zon „Nëillson", zei hij,, ik moet de rest hooren. Ik weet nog niris over dien nacht". „Even maar - even rusten", smeek- te hij. Lord U'-'stou knikte 011 wachtte zwijgend. Het werd langzamerhand duiker. liet water be on ben »u te !>c- reiken cn af en i'-e sloeg een buitenge woon groote golf heelemaal over de rets he.n, Het einde kcnjiiet vermeer af zijn. „De rest moet ik 11 zoo vlug mogo- iijk vertellen", fhiislcrd,; Neillson lieesch, Ierwijl hij rillend om zich heen keek. „Men raadde mylord aan om tc vJuchirn, maar hij gaf er dc voorkeur aan oui dc rechtbank ceu oordcei tc ten vei Ion .11 hij werd vrjgcepro cn. Er werd eerlijk verteld, hoe het ge vecht zich had toegedragen en dc al- gemeene opinie was ten z.jnen gunste. Maar Cecile d'Augevilie, die eigenlijk zijn vrouw was, sloot zich op in een klooster on weigerde licm te ontvan gen. Mijn meester keerde naar Enge land terug, nam dienst als officier ill liet leger en vocht mee in den oorlog. Toen'hij terug kwtun kroeg hij be richt ik weet niet waar vandaan dat zijn vrouw gestorven was. Toen iwdo hij met Lady Margaret Logio- Denk dat „Nooit zal ik sneer tegen je glim- achen", riep ze uit „je zult mc (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 9