GEMENGD NIEUWS
TRUCS VAN HANDSCHRIFTEN
VERZAMELAARS.
Het even ijverig als volhardend gilde der
handschriften verzamelaars heeft reeds vele
beroemde mannen moeite veroorzaakt.
Want het is ai to verleidelijk, de zoozeer
begeerde handschriften langs den weg
van het persoonlijk vorzock gratis to ont
vangen in plaats van ze voor veel geld
te moeten koopen. Om oi%inoele invallen
om hun wil door te zotten, zijn de hand
schriftenverzamelaars nooit verlegen ge
weest. Daarover worden interessant© ine-
dedcelingen gedaan in een door den Duit-
schen professor Wolbe geschreven „Hand-
buch fuer Autograph onsam m 1 er'Een
good woord vindt, volgens het spreek
woord een goedo plaats en zoo is het dan
ook velen handschriftenjagers, dio in
even beleefde als dringende termen hun
verzoeken indienden, gelakt een rijken
oogst te bemachtigen. De Italiaansche
graaf Budau, die zijn grooto verzameling
hoofdzakelijk op deze manier bijoen-
bracht, verzekert dat op oen goed gesty-
leerden brief ten minste 50 uitvoerige ant
woorden binnenkomen. Men moet zich
echter bij dergelijke verzoeken niet be
perken tot een vraag en wat vleierij, maar
men moet de beroemdheden eigenaardige
vragen stellen, waardoor zij alliolit tot ant
woorden overgaan. Onder het masker van
bibliophile handschriftenverzamelaars ver
zoeken menigmaal jongelui schrijvers om
een autogram, met den verkoop waarvan
zij dan goede zaken maken. Zoo gaf b.v.
Einstein een student bereidwillig zijn te
heiden gehouden rede over „Actlier en re
lativiteitstheorie" en dea'e student ont
ving er terstond van een handelaar een
beduidend bèdrag voor. Met origineel© in
vallen hebben trouwens verscheiden© ver
zamelaars belangrijke sommen bijeenge
bracht. Zoo wendde een Franseh schrijver
zich tot de 40 „onsterfelijken" zoowel als
tot een groot aantal geleerden en kunste
naars in binnen- en buitenland met de
«itnoodiging, aan ec-n groot wetenschap
pelijk werk mede te werken. Hij ontving
daarop ongeveer 2000' antwoorden en al
wezen de meeaten do medewerking ook
van de hand, hij h3d op leze manier toch
ecu rijke verzameling brieven van de
meest bekende persoonlijkheden bijeenge
bracht. Een ander Franschman wendde
zïeli in het jaar 1857 tot de meest beroem
de mannen van .Europa met het verzoek
om raad. Hij was sohieof luj door groot
gebreki in zulk een toestaud van vertwij
feling geraakt, dat hij zelfmoord wilde
begaan, maar hij wist niet, of hij dit met
zijn geweten in overeenstemming kon
brengen en bij vroeg daarom om een
troostvol afsehoidswoord, ingeval de ge
adresseerde met zijn plan instemde. Tal
van beroemde mannen gingen op het
briefje in. Zoo schreef b.v. Bcranger hem
een langen 1 :ef, geheel porsoonlijk ge
houden, die later een enorm bedrag op
bracht. Heine ried hem aan, van zijn voor
nemen af te zien en Dickons gaf hein van
ganscher harte een jnenigt© goedo raadge
vingen, opdat hij van zijn pessimisme
zou worden verlost. De slimmerik verkocht
alle brieven cmmir'dellijk aan eon hande
laar. Een andere handschriftenverzamelaar
wendde zich tot de Europcesche vorsten,
dichters en kunstenaars, waarin hij zich
bereid verklaarde, de bestelde oostuum's te
maken; hij verzocht eohlcr nog eenige ge
gevens over de ooupe en de voering. Het
meerendeèl antwoordde eigenhandig, dal
zij nooit een dergelijke bestelling hadden
gedaan eri het- doel was bereikt. Een dame
dia van Meyerbeer graag liet handschrift
wilde hebben, stolde zich aaartoo mot den
bevrienden directeur van de Groote Opera
in verbinding. Deze kondigde do „Huge
noten" aan en liet in de bladen adver-
ieeren: De Hugenoolen, muziek ar. Mal6
vy. Het duurde slechts enkel© uren. oi hij
had van Meyerbeer een vier pagina's lan
gen brief, waarin de componist er tegen
protesteerde, dat men als maker van zijn
werk Malevy h3d genoemd. Deze brief
werd later eveneens voor goed geld ver-
AKAR-BAI1AH BIJ RHEUMATIEIv.
In den laat sten tijd is herhaaldelijk
in de dagbladen geschreven over Akar-
bahar-armbanden die uit Oost lndiè
tot ons komen en die thans ook in
ons land veel gedragen worden als
voorbehoedmiddel tegen rheumatiek.
Nu deze „aniulenten" zooveel van zich
doen spreken, mogen oenige bijzon
derheden (hoofdzakelijk dooi- Van Itat-
lie in het Phiarinaccutisch Weekblad
ontleend aan een opstel van Stanley
Gardener in Nature) over herkomst
en gebruik hier een plaats vinden. De
naam Akar-bahar (d.i. wortel van
een slinger- of kruipplunt, die op den
bodem der zee gevonden wordt) voor
de zwarte massa die in armband-;
tigen vorm wordt aangevoerd is
juist, omdat wij te doen hebben met
den van weeke doelen ontdanen
„stam", het hoornachtig skelet van
de zwarte koraal ,Euple.\-aura unti-
pathes). Deze koralen worden gevormd
door anemonen; zij hechten zich vast
op den hodem der zee, waar zij hees
ter vorm ige gestalten aannemen; deze
zwarte koraal wordt veelvuldig in on
zen Indischen archipel aangetroffen.
De van de weeke aeelen van het dier
bevrijde stof wordt tot armbanden
vervormd. In Oost Indië worden deza
banden zeer veel gedragen door do in
boorlingen welke vochtig werk ver
richten (arbeiders in de rijstvelden,
waterdragers en.) en ook do Europea
nen die rheumatische klachten hebben,
maken er veelvuldig gebruik van. De
sterk „knobbelige" banden zouden
beter werken dan de gladde. Zij moe
ten bij voorkeur aan den linkerarm en
zonder eenige mctaa.lvcrsioriilg ge
bruikt worden. Dit zijn eenige der
raadgevingen, die men van lien die
zweren bij de wonderkracht van dit
anti-rheumatiekmiddoi meekrijgt
Pownall, iemand, die gedurende 47
jaren in den M-aleischen archipel
woonde c-n die Stanley Gardener een
aantal dezer armbanden voor ondei-
zoek deed toekomen, heeft gedurende
zijn Indisch verblijf niemand ont
moet die als drager vau zoo'n band
over het uitblijven van succes kon kla
gen.
Gardener is uclilor sceptisch ge
stemd. Ilij herinnert er aan. dal. rheu
matiek verschijnselen geeft, die veel
overeenkomst vertooncn met do kluch
ten welke ooit gehoord worden bij ma
laria. Hij zelf beeft, verblijf houden
de 'op een klein Indisch eiland, toen
hij door zijn voorraad kinine heen
vvus, wonderen gedaan bij malarin-
patienten met een mengsel van cae-
cara, bruine suiker en gemethyleei-
den spiritus. (!1) ilij meent dat wan
neer hij armbanden had kunnen uit
dealen, deze even gunstig zouden ge
werkt hebben. Hij beweert dat ze geen
spoor van radioactiviteit bezitten en
niet samengesteld zijn uit stoffen wel
ke eenige directe werking kunnen uit
oefenen.
I-lheumatiek is een „bezwerings
kwaal" bij uitnemendheid. ïn Enge
land dragen dames vaak als genees
middel een aardappel bij zich en in
Cambridge hebben de dames voor dit
doel wilde kastanjes onder hun bed.
Metalen ringen in de West meestal
tinnen zijn gewilde specifica. De
bedoelde zwarte armband heeft beko
ring als eigenaardige versiering. Gar
dener denkt dat in dit opzicht het Clii-
neesche „jade" nog beter zou voldoen.
ONBEVOEGDE UITOEFENING DER
GENEESKUNST.
Over dit onderwerp een artikel van mr.
Ph. A. N. Houwing in „II et Vader
land", waaraan het volgende is ont
leend.
De strafvervolgingen, zoo nu en dan nil
gelokt tegen personen, die onbevoegd de
geneeskunde uitoefenen, maken op het
publiek gewoonlijk een onbevredigender
indruk. Veel meer de straf voelt men als
onrecht, dan het feit waarvoor gestraft
wordt.
Speciaal wordt dit merkbaar, waar de
vervolging niet treft een gewonen kwak
zalver, maar, zooals den laatsten tijd
eenige malen is voorgekomen, een per
soon, die door zijn psychische kracht «en
genezenaen invloed meent te kunnen uit
oef-men. De veroordeelingen van Prof.
Oitc en zijn navolger liggen nog versch in
het geheugen.
Tn ons land is de uitoefening der ge
neeskunde niet vrij. De Wet, regelende
de uitoefening der geneeskunst van 1 Ja
nuari 1S65, bepaalt in art. 1, dat uitoefe
ning der geneeskunst, waaronder zij ver
staat hot vorleenen van genees-, heel- of
verloskundigen aard of bijstand als be
drijf, alleen geoorloofd is aan hem wicn
de bevoegdheid daartoe volgens de wet is
toegekend, terwijl art. 435 van het Wet
boek van Strafrecht tegen hem, die, niet
toegelaten tot de uitoefening van een be
roep, waartoe de wet een toelating vordert,
buiten noodzaak dal beroep uitoefent, een
straf bedreigt, dio bij herhaling van de
overtreding tot 2 maanden hechtenis kan
stijgen. Vereischte voor toelating is het
afleggen van bepaalde examen*
Wat valt nu te verstaan onder-hot ver-
leenen van geuoeskundigen raad of bij
stand! De wet vergenoegt zich mol deze
vage omschrijving en heeft het den rech
ter, die de wet moet toepassen overgela
ten, haar bedoeling vast 16 stollen. Deze
bedoeling moet men dus ten slotte vinden
in da vonnissen var. den Housen Baad
In een van do vele vonnissen, over dit
onderwerp geveld, dat het best ds opvat-
,ttng van den rechter weergeeft, overweegt
de Hóoge Baad, dat do bedoeling van de
wet is: te verzekeren, dat ieder'die gene
zirig zoekt niet door bfideskundlgen, hetzij
te goeder, hetzij te kwader trouw, worde
behandeld. Hieruit volgt dan, dat het ver
eischte van wettelijke bevoegdheid niet is
beperkt tot die geneeskunst, welke steunt
op de door do wet tot 't bekomen dier be
voegdheid vereischte kennis en ervaring,
maar zich uitstrekt over het geheel© ge
bied der geneeskunst, welke mïddc-len
daarbij ook worden toegepast. Of, duide
lijker doch onnauwkeuriger gezegd: niet
alleen die handelingen zijn aan leeken
verboden, waartoe men door de medische
studie wordt bekwaam gemank:, mnnr elke
handeling, welke ter genezing dient of
wordt verricht, ook die dus, waarvoor
geen siudie vereischt of zelfs mogelijk is.
Over het algemeen© beginsel der wet
van 1S65 is veel gestreden. Of het uitoefe
nen der geneeskunde vrij moet zijn of
niet, men kan er verschillend over oor
deelcn. Tast staat, dat uitoefening door
ondeskundigen niet alleen dikwijls direc
te, schadelijke gevolgen heeft ,door aan-
wonding van verkeerde eu schadelijke
middelen, dooh evenzeer ernstige indirec
te gevolgen, nl. dat zij onmiddellijke des
kundige behandeling belet.
En hoewel het nog do vrnag is, of wette
lijke regeling het gevaar vermag af te
wondon, zal op dit punt het beginsel dier
regeling weinig tegenstand ontmoeten.
Maar nu verbiedt die regeling (zooals zij
immers door den Hoogen Baad wordt toe
gepast) aan leeken ook de geneeskundige
behandeling met om mij heel algemeen
uit to drukken psychisch© middelen. En
dat terwijl het duidelijk is, dat voor aan
wending dier psychisch© middelen ver
eischte is, het aanwezig zijn van een psy
chisch vermogen, dat zeldzaam is. dat
door geen medische studie kan worden
verkregen en dat dikwijls slechts bij lee
ken te vinden is.
Men versta mij wel. De resultaten van
een geneeswijze me: psychische middelen
door leeken kan ik niet beoordeeleri. Maar
de mogelijkheid bestaat, dat met deze gi
neeswijze een leek kan bereiken, wat geen
geneeskundige vennag. En mét de toepas
sing van iedere geneeswijze wordt ook
deze den leek verboden, zonder dat wet
gever of rechter ooit die mogelijkheid
heeft onderzocht.
Bovendien, gelijk ik reeds .reide, verzet
zich tegen deze toepassing der wet het
rechtsgevoel van velen. Velen en waarlijk
niet de eersten de besten, meencn bij lee
ken door aanwending van deze middelen
baat te kunnen vinden, waar geen dokter
vermag te helpen; velen ook achten
v.-ettelijke bescherming togen iet?, v.'
van nut ot nadeel niet is onderzocht, uit
den boozc. Het gevolg van ccn dergelijke
wetstoepassing ligt voor do hand; wetstoo
passing wordt vermeden, er wordt eenvou-
dig niet vervolgd. Daardoor ontstaat cell
ier willekeur en verdwijnt de rechtszeker
heid. Tegen hetzelfde feit wordt iix de
eeue plaats niet, in de andere wc! een
Girafvervolging ingesteld. Zoo is het ge
gaan met dc hypnotiseurs, mot de mas
seurs en inct allen, die zooals dc menig
te hel voelt wat zij doen, even goed
kunnen doen als een medicus, en soms
zelfs kunnen wat gcon medicus vermag.
eert kapitaal, dat zij, 'dfa Vaft looa of i
salaris moeten rondkomen, in 't al
gemeen niet kunnen opbrengen. Nu
is de sociale verzorging in Het Duit»'
sche rijk zeer wijd vertakt; uit eigen
ervaring kan ik zeggen, dat in som
mige opzichten die vertakking tegen
woordig verwarrend en verbijsterend
is. En 't begrafeniswezen is één der
maatschappelijke aangelegenheden,
die hier in zeer sterke mate vercom-
mumseerd is.
Daarmede is de onvermogende wel
iswaar meer of minder afdoende ge
holpen, de financieele zijde der zaak
evenwel niet minder pijnlijk geworden
daar tegenwoordig de armste in eeu
Duitsche gemeente meestal de gemeen
te zelf is liepen er verleden jaar
herfst niet zelfs geruchten, dat Ber
lijn en nog 'n paar andere „op sprin
gen stonden? Zoo hebben de gemeen
ten, die het zich nog maar eeniger-
mate konden veroorloven, houtvoor-
raad ingeslagen; maar de tijd gaa-t
voort en heeft ook op dit gebied een
zeer nijpenden nood veroorzaakt. En
zoo zijn er dingen voorgekomen en ko
men voor waarvan waarschijnlijk veel
Nederlanders, die steen en been lila»1
gen over de ellendige tijden in ons va
derland geen flauw vermoeden heb
ben.
De „Leihsarg", de „in bruikleen
gegeven doodskist" is niets nieuws
meer. Het is de kist, die e«n bodem
heeft, welke door middel van schar
nieren zich als een deksel kan openen.
Een veer houdt hem gesloten; aan de
ze veer is een koord bevestigd. De
kist daalt nu op de gewone wijze in
de groeve neer; voordat oveonwel de
bodera is bereikt, wordt halt ge
maakt en als dan verwanten en vrien
den weg zijn, Iaat men de veer door
middel van het koord werken, de bo
dem opent zich en het lijk valt in de
groeve, terwijl de leege kist v.eer naar
boven gehaald wordtom voor den
volgenden last te dienen. Het is me
niet gelukt voldoende gegevens to ver-
krkijgen, in welke mate van dit
„Leihsarg"-systeem gebruik gemaakt
Ï5; maar ie Hopen is in gering© mate.
Iets verkieslijker is do „Parad e-sarg"
als Leihsarg; dit is een omhullende
sierlost, waarin de ruwe, hoogst pri
mitieve egenlijke kist geplaatst wordt.
De Paradesarg zorgt voor een waar
dig uiterlijk en doet steeds weer dienst
daar slechts de binnenste primitieve,
minder kostbare kist in de aarde
blijft.
En dit „Leihsarg^-sysltfim nu zal
tot het verleden gaan behooren. Een
Ersatz is ook hier gekomen, een Er-
sa tz-Sarg" men vergeve de triviali
teit. Hij wordt aangekondigd als
„Volkssarg"; als „letzer, wurdiger
P.uheort"; zijn voordeeien worden op
gesomd als: „geen breken, doorknik
ken of indrukken mogelijk solide
als een houten kist en ten slotte:
„geen overheid verzuime deze kist in
te voeren proefstellen van vier
stuks worden snel geleverd" (dit ter
illustratie van de bovengemelde „ver-
communiseering" van het begrafenis
wezen). De aankondiging van een lijk
kist uitbordpapier want dit is
Het Ersatz-materiaal) wekt een ver
klaarbare belangstelling en reeds den
'voegenden morgen verschafte ik me
een interview, met, den vervaardiger,
een ondernemend kartonnagefabrl-
kant. Reeds dadelijk bracht liet be
zoek pae een kleine verrassing. Want
toon ik me als Nederlandseh persman
voorstelde en de meening uitsprak,
dat de Pappesarg voor mijn land
slechts beteekenis als curiositeit zou
hebben, was men het volstrekt niet
met me eens en deelde me mede, dat
Nederland nog niet „bewerkt" was,
daar men de Duitsche bestellingen
bijna niet af kon; maar dat, zoodra
de noodigo" uitbreidingen tot stand
zouden zijn gekomen, men overtuigd
was, dat ook het „vaiutastark© Aus-
land" onbeperkt afzetgebied zou zijn,
daar de kist niet a's noodhulp, doch
als ideaal toekomslkist moet be
schouwd worden, die in Nederland
zijn houten concurrent evengoed zou
verdringen als in liet geruïneerde
Duitschland.
Het is gejukt het geheim van de
Pappesarg te doorgronden en liet aan'
mijn landgenoo'.en te kunnen ont
sluieren. Bodem- boven- en ondereind
plank, alsmede een lat in het deksel
zijn van hout. Op dit geraamte wordt
karton in den vorm van lange recht
hoekige bladen gespijkerd en de ruwe
kist is klaar. Ze wordt nu zwart geE
maakt en met een eenvoudige zilver
kleurige verslering voorzien. Goedkoo-
pere krijgen slechts een effen grijze
kleur. De fabriek is November '22
met de vervaardiging begonnen, of
schoon het plan reeds 1 ',i- jaar in por
tefeuille was, vo'gens mijn zegsman.
De Pappesarg is dus nog iets zeer
nieuws. Dertig man van het fabrieks-
personeël maken dag in, dag uit, kis
ten (en de Pappesarg is verbazend
snel klaar) en men kan do bestellin
gen niet afhet artikel is noodig
als brood. En wegens den nijpenden
nood in het DuitscHe land hooft deze
fabriek zich gedwongen gezien, zich
uit te breiden.
Eén houten kist kostte hior in
Januari 450001ICCO0 Mark. Om zich
een goed begrip van de beteekenis
hiervan te vermen meet men niet in
guldens omrekenen en onverstandi;
lachen over den „ongelooflijk lagen
prijs", doch zich liever trachten in
denken, hoe men zich als Nederlan
der zou voelen, als de prijzen bij ons
zoo gestegen waren, dat een doodkist
50000 gulden kostte!
KARTONNEN DOODKISTEN.
In een correspondentie uit Duitseh-
land r.r.n de N. R. Crt. lezen wij o.m.:
Het is wel om zeer sprekend toeken
des tIjds voor Duitschland, dat voor
tallooz: menseden niet slechts het le-
een, doch óók liet sterven te kostbaar
is. De houtprijzen zij'n schrikbarend
gestegen; een houten doodskist kost
for ea bok wel ttrinder Bedragen. Per
kilometer worden minstens vijf sta
tions noodig geacht. Deze trottoirs-
roulants zullen onder den beganen
grond worden aangebracht, terwijl
men op de etatiom met mechanische
ladders naar boven of omlaag zal
kunnen gaan. De loketten, waar men
kaartjes zal kunnen koopen, worden
zoodanig gebouwd, dat acht personen
per séconde geholpen kunnen wor
den.
Een commissie van onderzoek zal
thans een keuze uit de collectie ont-
erpén moeten doen.
Ingezonden
EEN ONDERCRONBSCH TROT-
TOIR-ROULANT TE PARIJS.
Zooals hekend, bestaan er te Pa
rijs plannen voor den aanleg vud een
groot ondergrondsch trottoir-roulant.
Men wil op dezo wijze trachten om
een der verkeersproblemen op te loo
sen door dergelijk© mechanisch voort
bewogen trottoirs onder de drukke
straten aan te brengen.
Door het gemeentebestuur was een
prijsvraag uitgeschreven, waarop niet.
minder dan 38 inzendingen zijn ont
vangen. De ontwerpen zijn in twee
groepen te verdee'en. De eerste groep
wil verschillende voortbewogen bon
den zonder eind naast elkander n,in
brengen, de andere croon wil slechte
één enkele voortbewogen band mei
hier cn daar hnlpstalions aanbrengen.
De meerderheid wil het systeem al
leen voor do groote boulevards zien
toegepast. De afstanden tusschon tie
verschillende station; zouden 150 me-
Y»n iugeiondeo stukken, geplaaUt ot
niet geplaatst, wordt de kopte den Snsondor
niet ternpBOgeven.
Voor den iDbond deecr rubriek stelt de
Bedectie riek r.let aansprakelijk.
CANADA TECEN HET SMOKKE
LEN VAN OPIUM.
Da regeer:ns van Canada liecft de
regeeringen van andere landen eon
goed voorbeeld gegeven, doordat zij
den Volkenbond heeft in kennis ge
steld van de in-beslogneniiiig van
narcotische middelen. Er zijn in be
slag genomen 442 pond morphine,
117 pond heroïne en 65 pond cocaïne,
die uit Zwitserland gesmokkeld wa
ren. De Zwifcserscho regem-ing zal
het geval onderzoeken. Slechts door
zulke openbare behandeling kan mo-
reelen druk op de regeuringen wor
den uitgeoefend, om krachtiger op to
treden tegen dergelijke gevaarlijke
machinaties.
OPERATIE EN CONSULT OP ZEE.
Ongeveer drie weken geleden ont
dekte de dokter van het s.s. „Ox
fordshire", dat op weg was van Li
verpool naar Rangoon, bij eon jonge
tje van 19 maanden. Tony Clayden,
een abces in een der beenderen dicht
bij de hersenen gelegen. Een opera
tie svas onvermijdelijk maar de dok
ter van het schip, dat zich toen om de
hoogte van Aden bevond, wenschte
alvorens tot de operatie over te gaan,
een collega te consulteeren. Hij dee'.de
dit aan den kapitein mede en deze,
wetende dat de „Derbyshire" der.-.elf
de maatschappij zich op een afstand
van 100 mijl voor zijn schip bovond
met een transport militairen, bracht
den wensch draadloos over aan (bui
gezagvoerder van de „Derbyshire".
ToerT de „Oxfordshiro" bij de „Der
byshire" was gekomen, werd dc dok
ter van laatstgenoemd schip met een
motorbootje afgehaald. De consulta
tie had plaats aan boord van de „Ox
fordshire" en de dokter van dit schip
verrichtte daarop de operatic, die uit
stekend slaagde. De moeder van r.et
kind kon het heuglijk nieuws per ra
dio aan haar man seinen, dio zich in
Buraa bevond en naar wien zij toe
ging.
VERLENCING VAN DEN CEMID-
DELUEN LEVENSDUUR.
Het Engelsclie ministeriu van ge
zondheid beeft een -statitisch over
zicht uitgegeven betreffende geboorte
sterfte en gemiddelden levensduur in
Engeland. Het geboortecijfer liep
van 25.5 tot 22.4 per 1000 terug, liet,
sterftecijfer is tegenovc-r het voorai-
gaande jaar van 12.4 bot 12.1 gedaald.
De zuigelingensterfte nam af tot GO
per 1000 geboorten. De gemiddelde
léveinsduur werd langer en wel in hel
bijzonder door de vermindering van
het aantal sterfgevaiUn op jeugdi
gen leeftijd. Van de 100.0X) manne
lijk® kinderen, die eon leeftijd van
vijf jaar bereikten, stierven van .SJl
tot 1900 in do volgende vijf levensja
ren 2132. van 1910 'mi 1912. echter
slechts 1678. Na vijftanjar gen leef
tijd bedroe 2en de overeenkomstige
-retailor 1864 en 1392 en met 25 jaar
2047 en 2116. Do gemiddelde leeftijd
bedroeg voor mannén in Engeland in
de jaren 1833 tot 1855 veertig jaar.
voor vrouwen 42 jaar, voor 1910 tot
1912 bedroegen deze getallen 51 5 en
53.3 jaar. Een kind, dat thans geiio-
téti wordt heeft derhalve het voor
uitzicht, dat het 12 jaar langer zal
leven dan zijn grootvader.
Jlorgen, Woensdag 18 Aprd, wordt we
derom dc Emmabloem-celketa gehouden.
Helpt allen mede. dat wij dit jmr Kani-
piccu van Nederland worden met onze op
brengst- Het kan C hoogstelt9 êdn of een
paar kwartjes kosten en <ia; geld ia niet
weg. Al uw kwartjes, guides?, cnr. geef:
i aan ons om:
Iste. Voor U. en uwe kinderen tubercu
lose to voorkomen en af t« weren.
2de. Alle zwakke kindoren naar bniten
te zenden en alle tuberculoselijders te
ernlegfu» in onze Ligiial en hun gezinnen
le helpen.
Ons bureau aan de God. Oude Graokt
staat voor U en iedereen open, koste
loos, onafhankelijk van geloof, stand of
beroep.
Sl-aumt do Rnunabloem-collccte!
ITelpt ons de tuberculose bestrijden!
BIJZONDERHEDEN OVER DE
EXECUTIE VAN BUDKEWITSJ.
He: Berlijr.sche blad „Dni hcei'l
de voterende details vernomen omtrent
de executie van mgr. Budkewitsj. Nu
de uitspraak van het gercclilshol.
waarbij zii ter dood waren vcroor-
deelp, werden Budkewitsj en C iep luk
elk cellulair opgesloten in de gevan
genis der Tsjeka. 13-eide prelaten
-vroegen verlof, om de andere veroor
deelde priesters vóór hun terechtstel
ling nog te mogen bezoeken. De mi
litaire commandant, verklaarde, dat,
daar het vonnis nog niet was beves
tigd doc-r het praehdiuin van In t Al-
Russisch Executief Comité en het
waarschijnlijk was dat het doodvonnis
zou gewijzigd worden in een zachtere
straf, er geen contact tusschcn de ge
vangenen geoorloofd was.
Omstreeks 5 uur in den namiddag
van den 31sten Maart werd aartsbis
schop CienJak ervan in kennis gi
stel-I, dat zijn doodvonnis v.-as veran
derd in et-n gevangenisstraf voor den
tijd van 10 jaar. De aartsbisschop
vernam dit nieuws met kalme waar
digheid en vroeg dadelijk naar Itet !cl
van mgr. Budkewitsj. De agent van
de Tsjeka antwoordde ruwweg, .lal
dat niet op Budkewitsj van toepas
sing was. Deze geestelijke k:ee- vni
dén commandant bericht, dat het Al
Russische Comité zijn doodvonnis be
vestigd had en dat hij zich ten dood©
móest voorbereiden. Hij ontving deze
m-^dedeeling met gelatenheid, en
vroeg nog eens verlof, den aartsbis
schop ie zien en de mis te hooren.
directeur der gevangenis gaf zijn
stemming en beloofde dat die ontu
ting zou plaats hebben in den ji
gen van 1 April in dc cel van den
aartsbisschop. Nog geen 2 uur luter
echter, om 8 uur 's avonds, kwam do
commandant met tweo mannen der
Tsjeka Budkewitsj' cel binnen en zei
hem, dat er orders waren ontvangen
\ap hoogerhand, die liet. noodig mank
ten, dat dc executie dadelijk plaats
vond.
Het eenige antwoord van mgr. Bud
kewitsj was een verzoek, óm tien
nu ten alleen gelaten te worden om
te bidden. Toen die tijd om was, wcro
hij van z jn cel naar dc plaats der
terechtstelling gebrucht. Aldaar aan
gokolhen, mankte mgr. Budkewitsj
hei. toeken-des kruise;, zegende d
beu! en zijn beide Helpers, en keerde
he; gelaat naar den muur. terwijl zihi
lippen een gebed prevelden. Door drie
revolverschoten werd toen deze gc-
rechtelijke moord volbracht.
RecMszaken
ONRECHTMATICE FAILLISSE-
M ENTS-AAM VRACE.
De Amsterdamsche rechtbank heeft
uitspraak gedaan over een faillissements
aanvrage, die ïn den zomer van iqji ge-
daan. is tegen den heer G., een der -.•■•r-
mogende ingezetenen van Laren, welk©
aanvraag, bij ziin afwezigheid op ccn zo
merreis, zijn faillietverklaring ten ge
volge heef; gehad wegens een vordering
van f iso. De heer G. heeft daarna de
vernietiging van het faillissement ver
kregen, en vervolgens beeft hij den aan
vrager K. voor de rechtbank gedagvaard
tot schadevergoeding.
Mr. Z. van den Bergh, voor hem op-
tredende, betoogde aan cc hand van
schrijvers en jurisprudentie, dat niet c-D.
gebruik van een rechtsmiddel geooriiofd
is, doch men, daarvan misbruik maken-
de, een onrechtmatige daad pleegt. !n
dit geval was volgens pleiter van het
rechtsmiddel der faillissementsaanvrage
een kwaadwillig, althans een lichtvaar
dig, gebruik gemaakt. De aanvrager K.
was immers van G.'s vermogenstoestand
goed op de hoogte en hjj heeft de
rechtbank op een dwaalspoor gebracht
door .van de gevoerde correspondentie
slechts zijn eigen brieven over te leg
gen en niet dc antwoorden van G., daar
door dc rechtbank in den waan bren
gende, dat de vordering niet weerspro
ken was.
Mr. H. F. H. Wilbrink Hoitsemt, voor
gedaagde optredende, bestreed, dat zijn
cliënt, die weliswaar voor enkele jaren
het landhuis van G. had gekend, nog be
kend was met diens vermogenstoestand,
en beweerde, dat het niet de plicht van
zijn cliënt was, het verweer van de we
derpartij den rechter voor te leggen. Vol
gens pleiter was de faillietverklaring ecu
gevolg van een toevalligen samenloop
van omstandigheden, o.a. van de afwe
zigheid van G., waarvoor hij niet aan
sprakelijk was.
De rechtbank, uitspraak doende, over
woog, dat gedaagde lichtvaardig heeft
gehandeld, bij J»et indienen van dc fail
lissementsaanvrage. Het komt niet zelden
voor, dat ce oproeping om voor d-
rechtbank te verschijnen hem. wien
faillissement wordt aangevraagd, n;e.
bereik:. Wanneer het faillissement op
onvoldoende gronden wordt aange
vraagd, is de aanvrager voor de gevol
gen verantwoordelijk. Dc aanvrager is
n.l. verplicht de rechtbank volledig om
trent cc omstandigheden van dc weder
partij in te lichten. In dit géval liceft
dc aanvrager dit niet gedaan. Hij heet;
n.l. wel de brieven overgelegd, d:e hij
tot de tegenpartij had gericht, maar ver
zuimd de antwoorden van deren ever te
leggen. Ui; deze brieven blijkt, dat G.
er zich cp beriep, dal de vordering, w
voor het faillissement werd aang;-
vraagd, nie: hem aanging, doch ceo
ander. Indien de aanvrager deze brieven
had overgelegd, had de rechtbank het
faillissement niet uitgesproken.
Op deze gronden werd de aanvrager
aansprakelijk gesteld voor dc schade, die
dc eischer door de faillissementsaanvrage
geleden heeft, liet bedrag daas van nadci
op ie maken bij staat.
Het vonnis is uitvoerbaar verklaard bij
voorraad en voor dc schade boven dc
150 bij lijfsdwang. Verder werd ge
daagde veroordeeld ia de kosten.
slembusultslag een goedkeuring heeft
mogen vinden van zijn beleid, dat liet
kiezerskorps, mot niet te miskennen
duidelijkheid zich heoft uitgeeproken
voor de voortzettiug van het christe
lijk bewind.
I Iet algemeen mannen- en vrou
wenkiesrecht In Nederland heeft zoo
wel het liberalisme als hot socialisme
als ricHtsnoer voor do politiek afge
wezen eu als zijn wil te kennen cege-
ven, dat een christelijk bewind alléén
aan den wensch van de meerderheid
des volks beantwoordt
Aan een cliristelijk bewind hebben
we in dezen tijd vooral meer dan ooit
behoefte.
De regeering heeft er geen vinger
wijzing in te vinden, voor de recht-
sche partijen moge liet een aanwij
zing zijn, dat ze, willen ze practische
politiek voeren en tot resultaat ko-
men, elkander hebben te verstaan «*n
meer dan wel eens in het verleden ge
beurde, tot overleg en overeenstem
ming bereid moeten zijn.
Wat-de kiezers opnieuw hebben op-
gebpuwd: een mooie, stevige recht-
scüe meerderheid, mag ln de Kamers
niet worden afgebroken of to niet ge
daan".
II e t V o 11c doet opmerken:
„De ervaringen dezer Statenverkie
zingen malton den stemplicht wel go-
heel onhoudbaar. Het is duidelijk*
dat dit instituut in de steden zoo good
als elke kracht verloren heoft; hot
groot aantal wegblijvers maakt daar
een vervolging dier tienduizenden
practisch onmogelijk. Daarentegen
vorden tn de dorpen de wettelijks
•oorschriften wel toegepast. Zoo is er
feitelijk stemplicht voor het platte
land, maar niet voor dc steden. Het
gevolg is, dat de stemplicht in agra-
rischen zin werkt, evenals vroeger van
le bepalingen van het kiesrecht-Van
Houten het ongewild gevolg was. Het
algemeen kiesrecht wordt aldus on-
luivcr in zijn werking, wat onder ons
n-lsel van evenredige vertegenwoor
diging des te ecgcr is. Het platteland
wordt door- den stemplicht onder-
iteund tegenover de steden, krijgt een
naar verhouding sterker vertegen
woordiging.
Dit kan nic-t bestendigd blijven. De
handhaving van den stemplicht is on
mogelijk geworden. Dc minister-pre
sident heeft in de Eerste Kamer reeds
medegedeold, dat hij een voorstel tot
afschafftnc overweegt, zij het op an
dere gronden, wijl de wet tot een aan
fluiting is geworden".
ONZE FASCISTEN. De Hoefijier-
rcdactcur van het Hbld. schrijft
Mr. Marchant heeft den Minister van
Justitie gevraagd, of de strafbepalingen
tegen opruiing niet moesten worden toe
gepast op den heer E. Vcrvicrs, wegens
diens fascistische uitingen tegen het par
lement. Het is opmerkelijk, dat dc heer
Marchant thans wel roept om vcr\»'-
ging vaa dezen Roomschcn nntl-demo-
craat cn niet geroepen heeft om vervol
ging van den heer Troclstra in Novem
ber i9iS, toen die socialistische anti-dc«
mocraat eveneens geweld predikte. An
deren hebben daarop toen wèl aange
drongen (in de pers), doch Minister
Heemskerk is er, wijselijk, bedaard bij
gebleven. Dat za! hij ook nu wel weder.-
Alle op zich zelf misschien -.vel strafbare
uitingen mccten daarom nog niet dade
lijk vervolgd worden; er behoort beleid
le zijn ook in de zaken van Justitie.
Niet de strafbaarheid alléén van een
uiting behoort aanleiding te geven tot
vervolgingzc moe', ook. door haar
onmiddellijke gevaardreiging, ccn vervol
ging waard zijn. Di: laatste is nu met
den fascistischen uitval van den beer
Verders zeker heel wat minder het ge
val. dan met den bolsjcwickschen van
den heer Troelstra in 191S. Men geeft
aan zulke gcmoedsontploffingcn ecu veel
;e groote beteekenis wanneer men ze ter
stond geweldig doet weerkaatsen ja een
strafgeding.
Wat dc heer Marchant trouwens ook
wel zal hebben gedacht, wanneer de
democraat in hem den liberaal niet tc
zeer bad uitgewischt.
Wij loopen niet graag zoo gauw naar
den diender.
Of naar den Minister.
Pers-Overzicht^
PROVINCIALE STATEN-VER-
KIEZINCEN,
De hoefijzer-redacteur van het Ilbl.
geeft ais zijn nreenin? te kennen, dat
deze verkiezing geen rechtsche, in:
een uitsluitend tlhristeljjk-Historische
overwinning is.
Niet, zegt hij. dat de Vrijheidsbond
ook bij deze verkiezing weder het
grootete deel van 't gei;tg te betalen
kreeg, is merkwaardig, maar wel, dat
het thans uitsluitend de Christelijk-
historischen waren, die met dit deel
van de winst gingen strijken. Het pro-
testantsche conservatisme heeft in '22
reeds duidelijk gezegd: Niet bij den
Vrijheidsbond, -het heeft thans zeoc
duidelijk nitgjfprokeu wat het toen
wel bij de Christalijk-hictoriséhen. Dat
is de voornaamste beteekenis van cc-
zen 6tembusui;slag.
Een tweede feit waarop schrijver dc
aandacht vestigt is het verlies van ld
zetels voor de S. D. A. P. en van 5
voor de Vrijzinnig-democraten alsme
de Het verschijnen van 14 1'Inttelun-
ders-. Naar aanleiding daarvan merk!
hij op:
Het is natuurlijk gewaagd oin deze
twee feiten aan el ka ai' te koppelen,
maar wij gelooven toch dat men wel
mag aannemen dat het verschijnen
der plattelanders, althans voor een
dool, lie.l verlies vau sociaal- en vrij
zinnig-democraten verklaart. Dok r.p
-lit punt heeft men in zekeren zin te
doen met een afbrokkeling naar rechte
hier in 't'bijzonder door agrarische
Invloeden. Want al zijn bijna al de
gekozen plattelanders „links", de
agrarische idee op zicllzelve heeft een
behoudend element in zich.
De Volkskrant schrijft:
„Dat de Eerste Kamer ra don uil-
slag der Statsiwerkiez'.ngeii veilig
staat, strekt 'natuurlijk tot voldoe
ning.
Daar is de strijd feitelijk 0111 b:-
eonnen,
Maar méér verheugt do uitelag ons
nog hierom, dat het ministerie in den
N.V. „De TIJDGEEST»
Trekking van 500 nummers ten overstaan van
Notaris A. G. Mulié.
Maaxrdag 16 April 1923.
Prijs van f 5C00 5413
1000 1C401
400 5018 16991
200 5021 7C96 16^42
100 1084 3678 "736 8766 15676
178D9 1S402
Prijzen van f 90.(eigen geld).
21 I860 4525 6976 9201 11655 14129 16393 18438
23 70 56 16446 58
C'ï 91 14287 92 1S527
93lö 11740 14332 16119 40
9400 11841-14445 5218517
IJ 44 Ui 93 78
73 I1W2 I45a> 46710 18705
85 1945 36 70W
13-3 8J 69 6
97 2COJ 4728 31
53 15
77
332 43 4327 S3
93
73 68
7116 9559 12101 671660)16833
A 83 4900 43 83 12254 MOT 71 95
J 88 33 85 9621 7i 41 1M4<51S357
.3 2131 77 7213 8 >12315 14703 75 73
403 09 5033 f} 97 82 3017056 83
•12272 42 7253 £726 9: 12 751£053
j 31 23 5 54 60 S3I01243714836 9319123
I 05 2433 5155 ?S 45 3314L<:'> 17110 8(5
517 £3 6 7435 7-J 54 93 65 97
.',4 2517 5212 73 £055 63 97 82133/9
37 40 51 £W 91 12621 153C2172U2 46
41 C3 5317 7525 04 3S 25 2019425
42 27C6 93 83 93 12732 71 17330 26
75 282-> 5405 7777 ICO.» 45 I5I51 S0 48
02! 2912 S3 7(0 2 75 49 55 17400 19528
711 Kr 5533 22 10. 5 5115233 10 19662
24 3023 7© 3210332 50" 15.-04 S3 85
24 it 5C03 83» (I 12:2/ 32 1751219763
53 3114 :;1 8 All 10 129)815452 21 1980S
833 27 5784 12 CS 2J 92 3J 31
937 ?-J 91 8359 69 13001 155 6 53 73
1038 04 5851 60 73 14 82 82 19907
99 3291 £-3 94 10435 20 95 W S
1135 3-117 86 8403 10514 4:1 15G04 17622 13
55 50 5S0S 5 25 63 91 54 49
69 53 17 850! BB
1277 3522
80 51 CCM
SO C195
1316
97
13 10680
54 107 0 132'
80 10910
94 20 32
I580J 56 20020
26 57 37
i
96 3747 - 8616 11053 133'» 43 CM 20225
1423 3S1-J 6343 PJ 78 16 179120325
1501 82 83 3811179 40 15te/ 94 33
4 3:07 6421 88 80 41 17 1&.09 3;
te> 54 55 8703 9913413 28 28 53
62 7 6531 6311229 C6 29 18137 65
9.4 75 63 -i 68») 11354 81 16014 <3 73
I6.li <0 i.i 81 8921 04 Ni 17 18215 9?
24 4113 07'» 7.1 MI35ÓJ 77 3820481
■ij W 5J 95 ll-llC IjC -- 1G2D8 57 20531
"ui 42! 74 9701 21 137A3 62 63 55
1712 0815 -f2 71 13923 16332 I83C4 73
44 88 95 53 35 4520SS3
7£ 4320 Cv;-- 91701153314042 44 S527747
1S31 -1103 03 72 11C52 14123 53 18426 2308a