Buitenlandsch Overzicht
LOUIS COUPERUS
BESLUITEN VAN DE CONFERENTIE TE BRUSSEL.
DE FRANSCHEN EN BELGEN BESLOTEN DE R0ERBEZETTINC
[TE HANDHAVEN TOT DUITSCHLAND INDERDAAD ZIJN SCHULD
BETAALT.
HET NIEUWE DUITSCHE AANBO D IS VERZONDEN.
ERNSTICE ONLUSTEN TE LEIPZIG.
Zal de 'quacstie der
Duitsche schadeloos
stelling
<jiu eindelijk geregeld worden?
Woensdag ging de Fransche premier
Poincaré, vergezeld van de ministers
'iasteyrie en Le Trocquer naar Brussel
[om met dc Belgische ministers bespre
kingen te houden, zoowel over het
vraagstuk der schadevergoeding, als
•óver de quacsties die met dc bezetting
tv an het Roergebied samenhangen. Men
iweci, dat van Belgische zijde ten aan
dien van de oplossing van het vergoe-
Idingsvraagstuk nieuwe denkbeelden zijn
'ontvouwd, die hierop neerkomen, dat
/België liever dan van de twijfelachtige
(resultaten ccncr exploitatie van het
^Roergebied, de waarborging van de bc-
taling der vergoeding zou willen ver
krijgen door een regeling, waardoor gc-
,-hcel Duitschland bij de betaling zou
nvorden betrokken. In het bijzonder wil
/België de invoering van monopolies, die
;da:i aan internationale maatschappijen
•.zouden moeten worden verpacht, waarin
'de geallieerden 'overwegend aandeel zou
den hebben.
Dc
■Wekte te Pay ijs geen buitensporige ver
avachtingen op. De „Echo de Paris'
ruit den wensen dat de besprekingen hc
[probleem au fond zullen raken, maar d
'andere, niet minder officieuse bladen^
'zooals de „l'etil Parisicn" en het „Jour
nal" geven te verstaan, dal Poincaré dc,
conferentie tot slechts één dag zal beper
ken. Alvorfcns do nieuwe Duiischc voor
stellen en het nieuwe Britscbc program
te kennen, waartoe dc Engelsche prc-
Imicr het initiatief nam, schrijft het
„Journal" dat de Belgische voorstellen,
{■alhoewel zij belangwekkend zijn, slechts
ikunuen dienen voor toekomstige studie.
'Daarentegen verwacht men dat het ge
deelte der conferentie, welke de exploi
tatie van het Roergebied 'betreft, onmid
dellijke resultaten zal opleveren voor het
tot eenheid brengen der Fransche en
©elgi6chc standpunten. De „Echo de
[Paris" betreurt hpt dat dc Belgische
jnecning er dé voorkeur aan geeft haar
'streven te richten naar de vestiging
'van een economische en financieele con-
'tróle over geheel Duitschland, veeleer
'dan dc actie te concentreercn op dc.
'exploitatie van de waarborgen in
^Roergebied.
Du offic?cuse pers verzekert eenstem-
iriig, dat het Fransch-Bejgisch accoord
pvcr do beginselen der Roerbezctiing
anhoudtde weigering om met Duitsch-
Öand te onderhandelen vóór het einde
hait den paesieven tegenstand; niets te
(ontruimen v&5r feitelijke betalingen zijn
verrichtEssea alleen, tc ontruimen na-
aa: de sc'uuld geheel is afgedaan.
Men heeft weinig hoop dat Londen
/git program, zelfs met wijzigingen, zal
'aanvaarden^
JDo diplomatieke medewerker van de
Daily Tolograph" stelt met voldoe
ning vaat, clat de Duitsolio en Belgi-
jBchc opvattingen ten minste iu liet
[(vraagstuk der waarborgen elkaar be
ginnen te naderen. Het Belgische
(plan houdt echter geen rekening met
ide vraagstukken der stabiliseeving en
der reorganisatie van de financiën on
geler contrdle en met de voorwaarden
{van een moratorium. De Engclsche
deskundigen zijn bereid de voorstellen
Ader Puitschers of der geallieerden aan
£te vullen. In dit verband is het echter
Wan belang, om sommige in luvede
kringen gedoelde illusies der geallieer-
idon to verstoren. Zoo b.v. de dooi' ve
ilen bepleiteprioriteit-betaling voor
'do verwoeste gebieden. Dit zou bolco-
ikenen, dat Engeland voor 19 of 20 ja
.Ten zou moeten afzien van alle Duit
sche betalingen, waartegen Engeland,
londcr don druk van dc verplichtin
gen tegenover Amerika, zich zou moe
iten verzotten. Verder wordt voorge
steld, dat in den dienst der schuld
dan de Vereenigde Staten zou wor
sen voorzien door do ontvangst van
'overeenkomstige annuïteiten van
ÏDuitschland .terwijl de geallieerden
Vrijgesteld zouden zijn van zelfs ge-
jjdeeltolijko betaling van hun schuld
In an Engeland. Doch men dient op te
merket, dat in de eerste plaats de af
betaling der Engelsche schuld aan
Amerika ruim CO jaar zou duren of
tweemaal zoolang als de termijn der
Duitsche betalingen wordt voorge
steld.
Ten tweede zou Lij aanneming van
dit plan voor ouzo geallieerden een
crediteur van minder financieele stan
ding iu de plaats komen, liet bordeel
der Engelsche. deskundigen over de
Belgische voorstellen staat nog niet
vast. Men twijfelt aan de mogelijk
heid om dc Duitsche spoorwegen bin
nen afzieubaren tijd te exploiteeren
met een opbrengst van 50 millioen
pond sterling per jaar, hoewel waar
schijnlijk een belangrijke en toene
mende opbrengst van den dienst mo
gelijk is. De Engelsche deskundigen
ramen dat het alcoholmonopolie 40 a
50 millioen pond sterling zal kunnen
opbrengen eii ook de vooruitzichten
voor een tabaksmonopolie werden gun
stig beoordeeld. Deze twee monopolies
vinden iu Engeland geredelijk instem
ming. Daarentegen acht men do lean-
son voor deelneming in de iudustriee-
le winsten nog vaag. De Engelsche en
Belgische deskundigen hebben altijd
de voorkeur gegeven nnn een uitvoer
recht, daar dit inkomsten in goud kan
opleveren en gemakkelijk ontvangen
kan worden. De gewone douane rech
ten zouden misschien een aanvullend
verband kunnen zijn.
Een gelukkige combinatie der En
gelsche, Belgische en Duitsche voor
stellen zou wellicht een solied plari
voor de schadevergoeding in het leven
kunnen roepen, gebaseerd op de in
komsten uit de uitvoer- en douane
rechten, uit het alcohol en tabaksmo
nopolie en uit de opbrengst der spoor
wegen. Nu Baldwin den wensch heeft
to kennen gegeven'met Frankrijk op
hartelijke en vriendschappelijke wijze
besprekingen te voeren, zou het niet
beleefd zijn meeningen omtrent het
Roervrangstuk te geven. De^ bereid
heid om te beraadslagen be'-^ekent
echter niri, dat men zijn opvattingen
prijs geeft.
Besluiten te Brussel
gonomen.
De conferentie te Brussel is kort ge
weest. Alleen Woensdag kwamen de re
geerders bijeen.
Heden, Donderdag, vertrok Poincaré
weer' naar Parijs.
De tekst van het officiecle communis
qué, dat na afloop der Fransch-Belgi-
sche conferentie aan de pers werd ver
strekt, luidt-aldus
De Fransche en Belgische rcgecrin-
gen hebben de bestudeering der verschil
lende kwesties iu verband met dc bezet
ting van het Roergebied, voortgezet. Zij
hebben haar vroeger genomen besluiten
ongewijzigd gehandhaafd, speciaal wat
betreft de voorwaarden, waaronder de
ontruiming van het Roergebied, na be
taling der schadevergoedingen door
Duitschland, zou plaats hebben.
Tevens handhaven de regeeringen
haar besluiten met betrekking tot de ver
plichting voor Duitschland, om het lij
delijk verzet tc slaken, voordat de Duit
sche voorstellen in overweging kunnen
worden genomen.
De beide rcgceringea stelden voorts
het program op der toe te passen nieu
we maatregelen, ten einde de pressie
op Duitschland te versterken en de Duit-
srhc regeering te dwingen, met spoed
nan haar verplichtingen tc voldoen.
De voorwaarden voor het
openen der onderhandelin
gen met Duitschland.
Ken Havas-bcrjclu meldt nog
Het verzet vun Duitschland icigcn de
inu'uregcicü der geallieerden maakt dc
aanbiedingen, welke lie.-, ral doen, il!j -
suir. Alleen liet doen ophouden van het
lijdelijk verzet zal een tastbaar bewijs
zijn van zijn goeden wil en zal den toe
stand verbeteren, doordat Duitschlands
capitulatie kan worden geconstateerd.
Dcgoutte en dc hooge commissarissen
van Frankrijk cn België zullen vaststel
len aan welke voorwaarden moet zijn
voldnao, zal hel verzet eventueel als ge
ëindigd worden beschouwd.
Vervolgens moet men Engeland cn
Italië deze grondvoorwaarden doen goed
keuren. en einde het Jntergeallieeid<-
eenheidsfront te herstel!-". België
zich volkomen aan bit 1' r ..ré ii
bet opgeven van het ver/. Theunis zal
een onderzoek instellen naar de houding
•an Engeland ten aanzien van deze
ooiwaaide, die aan elke onderhande
ling moet voorafgaan.
Overigens wordt een gunstige wijzi
ging jn liet oordcel der Britsche krin
gen geconstateerd. Indien Baldwin het
Fraiisch-Belgische standpunt onder
schrijft, kan Engeland zich aansluiten
bij bet collectief antwoord der gealli
eerden op dc a.s. Duitsche nota.
De Fransche en Belgische ministers
bemads lagen niet over het nieuwe Duit
sche aanbod, welks inhoud Berlijn eerst
hedenmiddag aan zijn ambassadeurs
telegrafeerde.
In dc tweede conferentie tusschea de
ministers, Dcgoutte en dc deskundigen,
verklaarden laatstgenoemden, dat de
orde in bet Roergebied is hersteld, dc
sabotage neenu af, de transporten van
kolen en cokes zijn normaal, dc Duit
sche bevolking maakt weer
spoorwegen gebruik.
De bezetters zullen den druk verster
ken door dc regie uit tc strekben tot be
paalde mijnen en fabrieken.
Do nieuwe Duitsche
neta.
Dinsdag hebben de koeriers met dc
nieuwe Duitsche nota Berlijn verlaten.
Zooals gezegd zal deze nota heden. Don
derdag, overhandigd worden. De nota
v.crd op het laatste oogenblik nog ge
wijzigd.' In financieele kringen te Berlijn
spreekt men over een veel ruimer aan
bod, naar men beweert van 75 millioen
pond sterling jaarlijks gedurende 35 ja-
Uit het Roergebied.
De toestand te Bochum.
In de volgende dagen worden nieuwe
inkwartieringen op grootc schaal ver
wacht. De bezettingsoverheid heeft ge
last, het gymnasium en 3ndere scholen
terstond te ontruimen, opdat aldaar
troepen ingekwartierd kunnen worden.
Ook andere stedelijke gebouwen zijn
voor dit doel opgevorderd. Dc on!
ming moet binnen enkele dagen zijn af-
geloopen. Dit komt de stad op grootc'
kosten, naar schatting 50 millioen, t
staan. Daarentegen wordt het stadhui
da op 12 April bezet was, omdat de stad
zekere rcquisiti.es weigerde, weer vr"
gegeven.
De spoorwegen.
De Franschen bezetten Dinsdag te
Heme en Altencssen de eenige spoor
wegen die nog in Duitsche handen wa
ren.
Hiermede is het gansche industrie
gebied van Hcrne tol Duisburg en' Dus-
seldorf op het verkeer per tram aange
wezen. De Franschen willen de banci
aansluiten bij het Fransch-Bclgischc
spoorwe.gbehccr. De bezetting neemt
waarschijnlijk ook de exploitatie der
aan weerskanten der spoorbanen lig
gende mijnen en bedrijven ter band. De
pogingen der Franschen cm door be
loften dc Duitsche spoorwegbeambten
voor zich te winnen, mislukten. Veel
wagens werden in beslag genomen; de
bedragen die men in enkele statiocskas-
sen in beslag nam, waren slechts zeer
klein.
De vorbinding iusschen
het bezette cn het onbezette
gebied.
De Franschen hebben den Duitschcn
autoriteiten in het bezette gebied ver
boden zich in verbinding te stellen met
die in het bezette gebied. Men beschouwt
dit als een represaillemaatregel wegens
gepleegde sabotage.
Het nieuwe proces tegon
de mljndlrecteuren.
Het nieuwe proces tegen de mijndjree-
teuren, die het bevel tot kolealevcring
aan Fr.-.nkrijk en België niet hebben op
gevolgd, zou Woensdag voor
den krijgsraad te Werden be
ginnen, nadat het reeds op 1 Juni eens
waj uitgesteld. Om bekende redenen is
het thans opnieuw uitgesteld. Drie der
aangeklaagde mijndirccteuren bevinden
zich in het onbezette gebied, terwijl de
overige door de Franschen in hechtenis
worden gehouden.
De staking in Dusse'.-
dorf geëindigd.
Dc staking der gemeente-arbeiders
•5 geëindigd, zoodat de gas- en elcctri-
citcitsvoorziening weer begonnen is. Ook
de trams hebben den dienst hervat, be
halve een lijn naar een voorstad, die we
gens sabotage voor een week door dc
Franschen verboden is.
Ernstige relletjes bij do
wcrkloozondomonsiralies to
Leipzig.
Bij do demonstratie der wei'kloo-
zen nlliier hadden botsingen plaats
tusschea de vela demonstranten en de
politie. Be laatsto zug zien genood
zaakt v;:u vuurwapens gebruik tc
maken. 5 personen werden gadood, 'J7
zwaar on (XI licht gewond. Do politie
heeft do geilede binnenstad afge
zet en liet verbod uitgevaardigd tot
liet houden van optochten en vergu-
deriugon.
Da I't.'stcm-diensï meldt omtrent de
Leip'-'g' plaats gehad hebbende on
-ion :iog het vogende:
Tegen vijf 1 ur hadden tal van ver
gndenngeu p.'oats, welke door het
plaatselijk v d.verbond waren belegd.
Op deze ergaderjngen werd krachtig
geprotesteerd tegen de onvoldoende
iiitkeering aan de werkloozmi. Bh 't
uiteengaan der vergaderingen trokken
do deelnemers in optocht naar de
Augustus-platz. Hier waven ten slot
te ongeveer twintig duizend arbei
ders verzameld. De leiders maanden
dc menigte aan kalm te blijven.
Do groote massa gaf hieraan ook
gevolg, doch een troepje jongelieden
trachtte de Grimmaischcstrasse in te
loopen. De politie bood hardnekkig
tegenstand. Daarop trachtte een
aantal demonstranten naar de Neu-
tuarkt te komen.
Intusschen was er versterking van
dc politie gekomen. Dè agenten poog
den de menigte met den gummistok
terug te houden- Gp dat oogenblik
greep er een fatale gebeurtenis
plaats. Er viel een schot. Dit was,
naar znen beweert, van een der de-
monstraten afkomstig. Toen onmid
dellijk daarop een politiebeambte een
man arresteerde, werd de politij door
de woedende menigte met steenen
bekogeld. Andere betoogers bleken
met stokken te zijn gewapend cn sloe
gen op de beambten los, terwijl som
migen de aganten met messen aan
vielen. De politie schoot ter waar
schuwing in de lucht. Dit hielp echter
helaas niet. Daarop werd met scherp
geschoten. Hierdoor werden ongeveer
20 personen getroffen. In wilde
vlucht stoof de menigte uiteen- De ge
wonden werden door de arbeiders in
ceji café en in het nabij zijnde hoofd
postkantoor gedragen.
Langzamerhand schoolden weder
groote troepen deznonstraten op de
Augustus-platz saaien. De politie
drong de opeengehoopte menigte in
een der straten, welke op dit plein
loopen. Door een behendige charge
werd het groote plein in enkele 00;
genblikken schoongeveegd. Hierbij
werden 40 personen gewond.
Naar tot dusver is vastgesteld, zijn
bij deze onlusten 6 personen gedooji
ezi bijna 100 meer of minder zwaar
gewond.
De „Yossischc Zeitung" verneemt
omtrent de relletjes te Leipzig nog,
dat de rust in die stad thans is te
ruggekeerd. De gebeeie binnenstad
is evenwel door de poiitie afgezet.
Het officieel vastgesteld ..antel doo-
den bedraagt zeven, terwijl dat dei-
gewonden meer dan honderd beloopt.
Vele ernstig gewenden moesten in 't
ziekenhuis worden opgenomen. De
tiolitie heeft een verbod in zake het
louden van optochten en vergaderin
gen uitgevaardigd.
Niouwo maatroeclen der Fransehen
De Franschen hebben het telegraaf- en
telefoonkantoor te Dortmund bezet. Het
verkeer staat stil.
De Franschen bezetten de spoorweg-
werkplaatsen te Simraern, arresteerden
vele personen en wezen 20 gezinnen van
spoorwegbeambten uit.
Do eerste burgemeester van Aken. Far-
wick, die door den Belgischen krijgsraad
was veroordeeld tot een maand gevangc-
nis-straf en een millioen mark boete, is in
hocgc-r beroep onder aanneming van ver
zachtende omstandigheden alleen tot ge
noemde boete veroordeeld, terwijl de ge
vangen iss'.rof vervalt.
Verspreid nieuws
DE GEVANGENHOUDING VAN
HÖLLEIN.
liet Duitsche Rijksdaglid Hölléjn,
die in de gevangenis is gehouden na de
bevrijding der Fransche communisten,
zal den minister van Binnenlandsche Za
ken een proces aandoen wegens het on
wettig in hechtenis houden, daar elke
grond van beschuldiging vervallen is.
De minister heeft verklaard Höllcin
vast te houden als represaille voor de
in Duitschland gevangen genomen fran
schen, doch de Conseil d'Etat zal hebben
u.t te maken of de Fransche wetten der
gelijke represailles op Fransch grond
gebied toelaten. Een dergelijk proces
zou in elk geval veel tijd etschen.
DE REBELLEN IN IERLAND.
De order'die ongeveer 10 dagen ge
leden dcor de ale ra aan zijn volge
lingen is uitgevaardigd, om do vijan
delijkheden te stuken en hunne wa
pens op verborgen plaatsen te depo-
neeren, is blijkbaar opgevolgd. Gedu
rende eenige dagen zijn er geen arres
taties officieel geffielcl door liet leger
van den lerscihen Vrijstaat. Het
schijnt, dat het geweervuur geheel
heeft opgehouden terwijl er geen aan
vallen hebben plaats gehad.
ENGELAND EN RUSLAND.
In antwoord op een vraag in hel
Lagerhuis zeide Mc. Neill, ondor-
stauts-secretaris van buitenlandsche
zaken dat de eisoheu tot persoonlijke
selmdeloesslelling slechts vervat wa
ren in de huidige onderhandelingen
inet Rusland. I)o eischen betreffende
eigendommen konden niet worden op
genomen in liet bestek der onderhan
delingen cn bleven voorbehouden tot
afzonderlijk! besprekingen.
(1863-1923)
De N'ederlandsche kunstenaar is, óp zeer
enkele uitzonderingen n.i, nooit verwend
door materieel succes. Dit is te wijten
vele oorzaken, stellig niet aan een al
gemeen tekort in waardccring van de
lijdo zijner landgonooten. Wij zijn altijd
bereid gevonden, ecre to geven aan wien
•ertuiging core toekomt, ook
daar waar geen breed opgezet feest vertoon
de groote menigte er iu betrekt.
En wij wachten niet, tot het slechts een
hulde aan de nagedachtenis der knnste-
aars kan zijn.
In de latere jaren is de drang naar een
itiem eerbetoon aan ben, die met hun
groote gaven hun landgeüooten hebben
verheugd, s:ceds sterker geworden. En
menig kunstenaar heeft op zijn jubilcuru-
dag kunnen zien .en hooren, hoeveel stille
genegenheid er voor hem was, ook bij
hem geheel onbekende landgenootrai.
Het- jübiloum kreeg op die wijze bet ka
rakter van afdoening eener eeresobuld; 't
werd eon welkome gelegenheid voor stille
bewonderaars om hun dankba3jiteid tc
tooncn voor het genolene.
Zoo zal, naar wij verwachten, ook Louis
Couperus, op zijn zestigsten verjaardag
(10 Juni, de receptie in den Haag op 9
Juni) de overtuiging krijgen, dat hij
zeer vele Nederlanders tot dankbare
vrienden heeft gemaakt. Couperus is een
der weinige vaderlandsche letterkundigen
die sieh enkel en alleen aan do kunst heli
ben gewijd. Een betrekking heeft hij
nooit belfleed, al had hij de bevoegdhi
voor liet ambt van leernar M. O. in
Nederlandsche taal- en letterkunde reeds
op jeugdigeu leeftijd verkregen. Dit mag
wel even gememoreerd, ton bewijze, dat
hij „onderlegd" ïs in een wetenschap, zeet
nuttig voor den schepeenden letterkun
dige. Dat er verder zeer veel en diep
gaande studie noodig was om al die
mans, gebouwd op hislorischen grondslag
- schrijven, spreekt van zelf.
En daarbij verzuimde hij niet, de intui-
e van den geboren dichter aan te vullen
iet de kennis van den levenden men
aar hij dien vond cn kon gadeslaan.
Menigmaal jn dc latere Jaren zag ik
hem in de straten der Residentie als type
den eleganten Haagschen flaneur,
gedistingeerd in klccding en houding
schijnbaar voortwaadelend eonder doel,
onbewust van wat er om hem neen
eebeuïdc, om mij later to verbazen bij
1 zijner feuilletons, daar hij
blijk gaf Y.-m een opmerkzaamheid, waa
ontging, cn een op-de-hoog:
zijn van vele dingen, waaraan de gemid
delde Haagsche wandelaar niet denk:.
Dezelfde rustige opmerkzaamheid spreekt
t zijn boeken, waarin hij menschen din-
in van onzen eigen tijd behandelt, zoo
ertuigend en van-zelfsprekend, dat zelfs
geen twijfel rijst aan de echtheid di
/eer, waarin hij den lezer brengt.
Louis Couperus, die den roman een
uitgedienden kunstvorm heeft genoemd
en enkele jaren geleden verklaarde, dat de
„Haagsche roman" van dezen tijd nog
-schreven moest worden, heeft gedebu
teerd met „Eline Vere", een Haagsche 'ro-
ian uit zijn jeugdjaren, die een triomf
•erd als schildering van het lei
dagen in de voorname kringen, die hij
m nabij kon gadeslaan.
Zoo werd zijn ..Sullo Kracht" het bock,
at men allereerst noemt als er sprake is
in Indische romans.
In verschillende zijner boeken uit de
eerste periode vindt men de afspiegeling
'het leven in zekero kringen, zooals
het destijds was; van geestelijke stroomin-
dio' toen het leven en do literatuur
beheerschlen.
In dc jongste reisverhalen van
•erinoeideii kunstenaar-toerist,
'.en aardbol fianeeit a's over het Haag
sche asfalt, worden wij, tusschea ian'.3-
ovcr het verleden, opgeroepen door
ruinen, waarin de dich
ter zich verdiepte, verrast door levendig!
schilderingen van land cn volk, geestige
opmerkingen over do menschen om hem
been.
Couperus in zijn fase van ambulant
journalist is niet minder belangrijk cn
aantrekkelijk dam in eijn zuiver literaire
werk. Hij heeft verslagen van worstelwed
strijden gegeven nis de beste vakman,
had -het lot hem gedreven in de richting
der bereepsjoumalistiek, hij zou een uit
muntend en ongetwijfeld nauwgezet re
porter zijn geworden.
„NuUelooze toeschouwer" noemde hij
zich, Jtort na het uitbreken van den oor
log, dio liern verdreef uit een geliefd ver
blijf en uit den rustigen gang zijner ge
dachten cn werkzaamheden. Een qualifi-
oatie, die zoo karakteristiek uitdrukt, wat
hondorden, duizenden in die dagen voel-
deni
Maar werkloos bloof hij niet, en dus ook
niet nutteloos, zooals men weet. Coupe
rus heeft meer dan een veertigtal boeken
uitgegeven, sedert-do verschijning van
Elinc Vere, romans, reisbeschrijvingen,
schotsen e.i fantazieën. Ifij begon met
een drietal verzenbundels, doch heeft la
ter de lyriek niet meer gebruikt als uiting
van zijn door en door dichterlijken geest.
Het proza werd zijn kracht; een proza,
waarin hij beelden schiep van teedere
schoonheid en subtiele gevoeligheid, van
liefde en hartstocht en van forscho opi-
sc'no kracht.
INCEZONDEN MEDEDEELINCEN'
h 60 Cts. per regel.
Na eenige boeken van ragfijno ontle
ding en minutieuze schildering, verraste
hij met „Majesteit" en „Wereldvrede", ro
mans van breed e conceptie en schitteren
de, indrukwekkende beschrijving, üe gol
den bij velen lang voor zijn meesterwerk,
zc hebbc-n er zeker veel toe bijgedragen
bieedere lezerskringen tot hem to
brengen; Couperus zeil heeft later ver
klaard, dat hij ze niet 100 hoog stelde. En
voortwerkend, me: gestadigen ijver be
reikte Lij het hoogste b* zijn antieke ro
mans, „Xerxcs" en „Iskandcr" zijn wer
ken, zoo grootseh van opvatting, zoo
forsch en toch zoo harmonisch van k'.eur,
overtuigend van psychologio en zoo
rijk aan meiischcnkennis, als er zelden
zijn geschreven.
in allerlei klein werk gaf hij den
oogst van zijn reizen en trekken, beschrij
vingen. ontmoetingen, avontuurtjes.
Als ware het een verpoozing, een dartel
spel, schreef hij een boek als „Het zwe
vende schaakbord", een anachronistische
proke, vol levenswijsheid en humor, ge
bouwd in een archaïsch Nederlandsch,
-rucht van nauwgezette taal- cn historie-
studie.
is in de reeks zijner werken verande
ring en overgang te bespeuren, een gesta
dig stijgen in vormvolmaking, een verdie
ping ook van levensinzicht met de jaren'
"e ervaring. Van geweldigen ommekeer
verandering van richting kan men niet
spreken. Deze Nederlandsche dichter
heeft nooit een richting of „beweging"
aangehangen of gevolgd. Hij is van dc ge
neratie der Nieuw© Gidsen, kind van
denzelfden tsjd; een der hunnen :a nau-
weren zin is hij niet. Bevolutionnair is hij
niet aangelegd, noch polemisch cn strijd
lustig. Aan debat cu kritiek heeft hij zijn
tijd niet verspild. Hij vond al spoedig zijn
eigen weg en bleef disri volgen, stichtte
langs den weg de monumenten van zijn
werkzaamheid als beelden van de Neder
landsche taal tot. een geheel eigen schoon
heid, steeds voortgaand, steeds volma
kend.
Verfijning voerde in dit geval niet tot
decadentie; want de dichter verdwaalde
in dc vlucht zijner fantazie niet in de ijl-
heirt der onwezenlijkheden, hij zocht ter-
kens weer zijn steunpunt op de aarde,
zijn houvast aan den levenden monsc'n,
.lie in 't diëtist van zijn wezen gelijk blijft
door de eeuwen licen.
Zoo bleef ook Couperus zicli zelve ge
lijk, ontwikkelde zijn kunst, maakte die
zuiverder eu krachtiger; door geen tijde
lijke richtingen, leuzen of modes beïn
vloed. Jaren lang bleef hij ver van zijn
land, maar innig daaraan verbonden door
de taal als zijn schat onuitputlelijkc bron
van schoonheid.
Zóó beheersebt hij die taal, dat hij van
elke kleinigheid, een indruk, een gedach
te, een opwelling een glinsterend juweel
tje schept.
Om iets dat werkelijk schoon is fe ge
nieten, moet men er in doordringen, zich
er in verdiepen. Zoo ook in de boeken
van Couperus, 't Is geen luchtige lectuur
al is ze fijn en bekorend. Maar nooit is
het gewiid moeilijk, gewrongen cn raad
selachtig. Al lezend leert men dezen mees
ter verstaan, cn dus liefhebben.
II. J. STRATEMEI.TER.
Binnenland
BINNENSCHEEPVAARTCONGRES.
Het vierd©» Bionensekecpvaarteongres
i3 Woensdag to Dordrecht geopend. On
der dc aanwezigen was do Burgemeester
mr. dr. J. Wijtcma.
Behandeld werden de praeadviczen be-
treffonde domicilicregeling in verband
met do betaling van plaats, inkomsten
belasting.
Op voorstel van den voorzitter wordt be
sloten, pogingen te doen tot formeering
van een pia», dat de domicilieregciing af
doende regelt.
Des middags kwamen aau de orde
conclusies van den heer Post en een
voorstel van het bestuur aangaande
de onderwijsquaestie.
De conclusies van den heer Post die
werden aangenomen luidden.
Het congres enz. besluit zijn volle
instemming te betuigen met, eu zijn
krachtige medewerking te verleeuen
aan de pogingen die het Onderwijs
fonds aanwendt om spoedig to komen
tot een goede regeling van het ouder
wijs aan schippers- en- kramerskinde
ren in Nederland.
Met een kleine wijziging werd het
bestuursvoorstel aldus aangenomen:
Het congres enz. is overtuigd dat de
ontwikkeling die noodig is voor heu,
die welk bedrijf ook willen uitoefenen,
den schipper of het scheepvaartbedrijf
niet kan worden onthouden, en dab
men voor het voorbeeld, gegeven door
de vereenjging van gezagvoerders,
dankbaar moet zijn, omdat daardoor
practised wordt voorbereid een aige-
meene regeling.
„Bont u uitgerust? U zag er giste-
(Ten zoo doodmoe uit, toen u aankwam.
{Hammond zefit, dat u veel te hard
överkt".
„Maqr dat moet. ook wel, wanneer
jneu iets wil bereiken".
„Heeft, hij talent?"
Enid antwoordde «iet onmiddellijk
5en zei toen:
„tieon werkelijk talent, maar hij
flieeft een aardige stem en hij gaat
goed vooruit".
„llij had officier moeten worden",
jsci Duwnoy. ,,'t ls een goede jongen,
snaar dio heolo artistieke rommel
klüugb nlot voor hem. Ik zou hem wol
eens een paar maanden bij me willen
(nomen en hem flink hard laten wer-
Sken".
Op ditzelfde oogenblik kwam Des-
jnond Hammond zelf naac buiten in
een keurig flanellen pak met een hand
doek over den schouder.
„Hallo, Dawney, Jo bent er ook
/vroeg hii", zoi hij en toon veranderdo
Eijn heolo gezicht van uitdrukking en
liij bloosde, toen hij Knid „goeden
morgen" zeide, „U bent ook vrooj: op!
Bk dacht, dat u lang in bed zou blij-
NOnl"
„Maar ik ben uitgerust. Do zon
fverloidde 111e er uit te komen.".
„Ik wilde, dat ik het ge wet on had.
|Tk heb maar wat rond loopen slente
ren eu dacht niet, dat er al iemand
op 'Z
iel Dawn
I ..Neen, dat was ik juist van plan".
..Nu, laten we je dan niet ophou
den".
Hammond antwoordde niot, maar
stootte met z jn voet tegen de visch-
mand, die op den grond log. „Wat is
dat'.'" vroeg hij.
„Visch, natuurlijk, en als je wilt
kun je hem voor mij naar de keuken
brenger^. Hij weegt bijna achttien
pond",
„Dat kan ecu van de tuinlui un
does wel doen", zei Hammond, Koel.
Kolonel Dawney stond op cu reikte
Enid de hand.
„Nu, tot ziens, juffrouw Sinclair.
Ik hoop u dan vanmiddag te zien".
„Blijf je niet ontbijten?" vroeg de
ander, toch wel voelend, dat hij on
beleefd was geweest.
„Neen, ik moet weer naar huis. Ik
heb nog een hocleboel te doen. Zeg al
leen maar aan mevrouw Gresham, dat-
ik haar dien zalm gebracht heb".
„Een boste kerel!" zei Desmond
Hammond, terwijl zij weer op do bank
gingen zitten en naar Dawney keken,
dio weer even handig als hij gekomen
was over den muur sprong.
„Ik goloof. dat liij heel dapper ge
weest. is in den oorlog", zei Enid.
„Oh, alle vrouwen zijn gek op hem.
Dat komt zeker, omdat hij in den oor-
vroeg Ko-j log gewond werd. Ik viiid hem niafc
ems erg knap".
Enid glimlachte onwillekeurig, toen
zo nuur de uitdrukking keek op het
gezicht naast haar. Toen stond ze op.
„Zal ik u heipen dieu zalm naur
huLs te dragen?"
„Wat een ideel" riep Hammond
uit. „Die zullen we maar laten liggen,
daar /.al ik wel iemand voor sturen/"
llij koek Enid met onverholen be
wondering aan. Hij had haar nog
nooit gezien als Vandaag, Zij droog
oen van haar mooie japonnetjes vun
het jaar tevoren, gewoon wit voile,
dat hier en daar geborduurd was.
lluar haar was heel los opgemaakt cn
zii zag er jong uit, haast nog als eea
meisje. De uitdrukking in Hammond's
oogen deed haar blozen.
„Werkelijk", Zei zo, „ik vind dat
we het best eens zelf zouden kunnju
piobcerou. Ik ben heel sterk. Als wo
j»U huiden een handvat nemen".
Hij moest haar nu wel gehoorfi-
ïïlen en zij droegen den grootcn visch
dcor den tuin.
Mevrouw Gresham stond in de deur
haar brieven'te lezen, toen zij hau
over liet grasveld zag aankomen.
Zij beknorde Euid, terwijl zij haar
hustio,
Je bent een ondeugend kind!" zei
ze. Ik mankte net hqt pntbijt klaar
om-naar boven te brengen. Manen
I nurie is gehoorzamer. Die doet, wat
ik zeg. Wat is dut, Desmond een
visch.' Kolonel Dawney verwent me,
hij brengt haast altijd wat mee. Waar
om vroeg je hem niet te blijven out-
Dijtcn?"
„Hij wilde niet", zei Hammond.
„Hij kon niet", zei Enid. „Het-
schijnt, dat hij hot heel druk heeft",
voegde, zo er aan toe.
„Ja, iuj doet haast ai het, werk zei',
maar ik beklaag hom niet-, want JLj
schijnt er heel tevreden onder le zijn.
„Ik wilde zoo graag zijn boerderij
zien", zei Enid. „Ik ben blij, dat, we
or vanmiddag naar toe gaan".
Hammond echter, schoon dio vreug
de niet te deden. Hij bromde wat,
want hij had heel andere plannen ge
maakt voor de gasten van zijn tante.
.Maar niemand 11am veel notitie van
zijn slecht humeur, in deze omgeving
telde hij dan ook veel minder meo dan
bij do leden van het rauziek-ensemble.
../.ie je", zei movronw Gresham te
gen Enid, terwijl zo samen na het ont
bijt den tuin inwandelden, die jongen
is van klein kind af verwond. Mijn
zuster heeft haar eerste dt io kinderen
verloren en Desmond is alles, wat zo
nog heeft. Daarom is er naluurlijic
niets goecl genoeg voor hom 011 als hij
van nature niet zoo aardig waa zou
hii nu onuitstaanbaar jziin. Maar nu
goloof ik wel. dab hij binnenkort zijn
Kunstenaarsloopbaan zal laten schie
ten en eindelijk eens zal gaan wer
ken op het kantoor van zijn vader,
waar hij eigenlijk hoort. Ik moet be
kennen, dat ik erg dol op Desmond
ben. Ik zie hem lang niet dikwijls ge
noeg naar mijn zin".
Enid had graag eens over Kolonel
Dawney gesproken, die haar erg sym
pathiek leek, maar zij merkte, dat
haar gastvrouw er plezier in had over
Desmond te praten en daarom luister-
do ze geduldig toe. Maar in den loop
van den dag merkte zo heel goed, dat
ze veel met Desmond Hammond alleen
werd gelaten on dit maakte Enid on
rustig. /ij was heelemaal' niet ijdol,
maar begreep toch heel goed, dat
Hammond meer dun ecu voorbijgaan-
do genegenheid voor haar koesterde
en die gedachte alleen al. was haar
een kwelling.
Het viel haar ook op dat Manon
Laurio tersluiksch don j'ongen man
aanmoedigde, niet om een of andero
politieke reden, want het stond nu
wel vast, dat da tournee tot het einde
toe doorgezet zou worden maar alleen
omdat het voor Enid's bestwil deed.
Hot toekomstbeeld, dat deze nieu
we loop van zaken bij haar wakker
riep, vervulde haar met schrik. Het
zou misschien gemakkelijk genoeg zijn
van Desmond Hammond af te .'"«uan,
maar wat stond haar in do toekomst
te wachten? Het leven, dat zo gekozen
had, het eenige leven, dat zo had kun
nen kiezen, moest haar zonder twijfel
in aanraking brengen niet dc bewon
dering van mannen.
Toen zij na dc koffie alleen op haar
kamer zat, schaamde ze zich. Zij zag
duidelijk, dat mevrouw Gresham haar
graag mocht lijden. En ook haar man
behandelde haar, alsof ze nog ecu jong
meisje was. De gedachte, dut zo ver
plicht was baar huwelijk te verloo
chenen, liaar trouwring te verbergen
om zoodoende tc schijnen, wat ze in
werkelijkheid niet was, stond haar
tegen. Wanneer zij de oogen sloot
scheen het haar een droom, dat ze
zelfs, al was het maar voor een paar
dagen, als gast in dit heerlijke huis
mocht verblijven. Een blik in do toe
komst was als een blik langs een har
den, steenachtigen weg.
„En toch", zei ze bij zichzelf, „ge
loof ik dat ik maar uit Engeland 7al
gaan. Hot zal heel heel moeilijk zijn,
maar niet zoo moeilijk nis liicr ie blij
ven. voortleven, zooals ik het nu doe'V
(Wordt vervolgd.)
