HAARLEM'S DAGBLAD
BEURSOVERZICHT
Rubriek van den Arbeid.
ZATERDAG 28 JULI 1923 - TWEEDE BLAD
LUSTELOOZE IYIARICTSTEM M I NG.
RUBBERWAARDEN BETER.
SUIKERWAARDEN PRIJSHOUDEND.
OLIEAANDEELEN LAGER.
20-27 Juli 1023.
De beurs beeft ook "in de afgeloopen
week, een, over 't algemeen lustelooze
houding le zien gegeven. Do berichten
die over den gang van oaken in den han
del, zoowel als in de politiek bekend
werden, moedigen nog steeds niet aan
om de engagementen ter beurze uit te
breiden. Integendeel, men is er zoo veel
mogelijk op bedacht, de speculatieve po
sities ina te krimpen, daar meer en meer
blijkt, dat do gehoopte overeenstemming
onder do geallieerden, die den toestand
zou hunnen ophelderen, niet verwacht
kan worden. Weliswaar werden geen nrc-
dedeelingen vérstrekt over den stand der
onderhandelingen, doeli op de internatio
nale beurzen wijst de stemming cr vol-
.vloende op dat men zieh in de hooge fi-
mancieele kringen, die meestal over vol
doende informaties beschikken om den
toestand te kunnen beoordeelem, geen il
lusies vormt over den uitslag der door
Engeland, begonnen en door de beurs
met veel sympathie gadegeslagen pogin
gen, die zouden kunnen leiden tot een
verbetering der algemeen nis onhoudbaar
geachte chaotische toestanden in Europa.
De .Mark is, thans tot. een totale waarde
loosheid ingezakt, zoodanig zelfs dat in
Duilschland zelf dit betaalmiddel spoedig
geen dienst meer zal kunnen doen en po
gingen worden in het werk gesteld om
verschillende zoogenaamd waardevaste lee-
óii.ngon uit te geven, welke door allerlei
producten die geen vaste waarde hebben,
zoo'ais rogge enz. moeten wórden gewaar
borgd, omdat aan goud, welk metaal voor
de internationale waardebepaling van. het
betaalmiddel de eenige maatstaf is, geen
voldoende voorraad aanwezig is. Daarom
zal allicht voor bannenlandsch gebruik de
mieuwe t.e creëeren Mark als Lijdelijk
hulpmiddel dienst Kimmen doen, doch
voor een duurzame verbetering van den
monfetairen toestand, kunnen dergelijke
leeningen, zqoals in Rusland is bewezen,
geen uitkomst brengen. Daartoe zou een
algehoele reorganisatie der staatshuishou
ding, een sluitend maken der begrooting
door heffing van belastingen, dié tegen
de uitgaven opwegen en een geldstelsel,
dat door voldoende goudwaarde gedekt
wordt, noodig zijn. Doch tot deze maatre
gelen schijnt de tegenwoordige regeering
in Duitschkwid onmachtig of onwihig re
zijin, zoodat de houding van -Frankrijk
das cle eenmaal in bezit geuomen pand' n
nies weder wensCi.it uit handen te geven,
vóór het van voldoende betaling ver
kerd is, geen verwondering kan wekki
daay tot nu toe niet geble.ceji is,
Duilschland ernstig van plan is de n>
dig'geachte hervormingen door te voer-
Intusschëri wórdt met belangstelling af
gewacht in hoeverre de fi-^ijke pogin
gen van de Engelsche regeeiimg, om bij
dozen stand van zaken bemiddelend op te
treden, zullen worden oekcoond. Zooals
reeds gezegd is, de beurs heeft in 'den af
loop niet- veel vertrouwen en ziet met on
gerustheid de ontwikkeling der binnen
Jandsolie toestanden in Duitsch'lnnd tege
moet, daar de vrees voor troebelen, cie ile
bestaande staatsorde zouden kunnen om
verwerpen, volstrekt hiet denkbeeldig
wordt geacht. Men vraagt met bezorgdheid
af wat zal gebeuren, indien de pogingen
van Engeland vruchteloos blijven en de
Duitsche groot-i.ndustrieelen tot 'capitula
tie zullen worden 'gedwongen- De kans
is dan zeer groot dat het Duitsche volk
zich .door de ellende die het reeds heeft
meegemaakt en ongetwijfeld nog v trior-
moeten lijden, zieh in de armen van het
communisme werpt. Het zal wellicht Je
Russische excessen aan zich laren voor
bijgaan, doch ile te verwachten economi
sche ineensLorting zal het 60 millioen
sterke Duitsche volk zeker een wanhopige
lijdensperiode doen doormaken, waarvan
de gevolgen ook voor ons land, dat voor
zulk een belangrijk deel op cl en uit'- -in
doorvoer naar Duitsqhlarid is aangewezen,
zeer ernstig kunnen zijn. Het zijn -voor
namelijk deze overwegingen en de wei
nige lichtpunten die nog voor industrie
en handel te ontdekken vallen, 'J:e oor
zaak zijn van de gedrukte houding dep
Europeesche beurzen, waar
van speciaal onze beurs blijk geeft door
telkens nieuwe dalingen in industrieele
fondsen. Deze weck moesten Jurgen;-
v.aarden weder een flink stulc van het
koersniveau inboeten op de overweging,
dat bij de waardeloosheid der Mark. het
in Duilschland belegde zeer belangrijke
kapitaal, geen rendement meer kan af
werpen, zoodat opnieuw twijfel is geve
zen -over de mogelijkheid voor deze Mij.
om hét dividend op de preferente aandce-
fen te blijven doorbetalen. De gewone .hui
dcelen liepen van 57 3/4 tot 47 1/2 terug,
de pret. aand. A van 581'2 tot 53, Je Bi
van S3 tot 43, de Cs van 57 tot 43 1,2.
Ook Furness-Stokvis-waarden trókken
deze week door een nieuwe daling de aan
dacht. Deze. Maatschappij heeft, vo'gens
het laatste jaarverslag de waarde der rij
verse aandeelen op f 54.S85.000 '-e bi - et:
istaan, waaronder begrepen zijn f MQ.000
:aand. Stokvis, anngenornen tegen 500
De preferente aand. Stokvis noteeren
slechts 60 zoodat wel mag worden
aangenomen dat de aandeelen van 100
dus voor 1/5 der aangenomen waarde,
hoog genoeg gewaardeerd zouden zijn.
Hel overige bezit vertegenwoordigt voor
namelijk aandeelen in Scheepvaart en
aanverwante bedrijven, waaraan zeker
ook geen hoog/3 waarde k-a,n worden toe
gekend, zoodat veilig mag worden aange
nomen dat de werkelijke waarde op 1/5
der boekwaarde, hoog genoeg getaxeerd
is. Deze waarde zouden op rond f 11.000.000
getaxeerd kunnen worden. De bankiers-
schuld bedraagt f 8.000.000, zoodat r.og
1 3.000.000 zou resteeren-voor dekking der
f 18.9S0.000 bedragende 7 oblig-atielee-
ning. Het aandee'enlcapilaal bedraagt
t 40.000.000, waartegenover geheel geen ae
tiya meer aanwezig is. Het vooruitzicht
dal de rentebetaling van deze eenmaal zóo
gunstig aangeschreven Maatschappij, ten
gevolge -van de sleclvte economisch o toe
standen, gevaar loopt, deed vele houders
tot verkoop besluiten, waardoor de 7
obligaties van 62 lot 515/8 en de gewone
aandeelen van 261/8 tot 211'2 teruglie
pen. Overigens waren de variaties in deze
afdeelimg bij minimum-omzetten, zeer on
beduidend. Aand. Centrale Suiker notec-
ren 107 tégen'HÓ 1/2, Philipsiampen ?4S
tegen 240, De pref. aand- c. .cl, JJerglv's fa
brieken konden eenige procenten in koers
opkomen op de verschijning van het
gunstige jaarverslag, een winst aaxdoonen-
de van 346.000 p. st. tegen egn verlies in
het voorgaande jnar van 246.844 p. st.
Do eenige afdeeling /vaarin nog, bij be
vredigende omzetten, tegen hopgerê koer
sen iets omging, was die der Rubber-
y,aardCn. 'Op een verbetering, van den vub-
berprijs welke zijn grond vindt in-de.
gunstige statistische positie van het 'ar-.'
tikêl konden verschillende aandeelen 'in,
koers Verbéteren.' Het bericht dat' in 1922'
uitEngeland naar Amerika een hoeveel
heid rubber van 22511 ton, ter waarde v-an
2,021.331 p. st. is uitgevoerd, terwijl reeds
in het eerste halfjaar van 1923 deze hoe
veelheid is overtroffen, ml. 25235 ton, ter
waarde van 3.872.533 p. si. deed de mee
ning postvatten,' dat indien de vraag van
Amerika in dezelfde verhouding blijft
voortduren, spoedig de voorraad te Lon
den var, cïrea 50.000 ton zal zijn uitgeput,
en dus betere prijzen kunnen verwacht
worden. Veel zal intusschen afhangen van
den toestand bij de automobiel-industrie
in Amerika. Het wordt door de banden-
fabrikant en in de" Unie betwijfeld of de
algemeene toestanden in de Ver. Statc-n
zich zoodanig zul-leui ontwikkelen dat de
autobanden nog sterk zal toe-
i, daar reeds voldoende voorraad
aanwezig is, hoewel daartegenover staat
dat de geregelde afname van ban jen, bij
de groote hoeveelheid reeds in gebruik
zijnde auLo's, wel een respectabel aantal
zal blijven bedragen. Aand. Amsterdam
Rubber liepen op van 150 1/4 tot 153 1/4
en reageerden daarop tot 1501/4. Oost
Java Rubber noteeren 2191'4 tegen 227,
Setibadjadi 301 tegen 302 1/2 Aand. Amster
dam Rubber II liepc-n van 1001/4 tol 91
terug op groot aanbod van syndicaatsle
den die niet minder dan 80 hunner
deelname moesten opnemen.
Voor Suikerwaard-en was ide stem
ming minder opgewekt, hetgeen be
halve aan de onbetrouwbare houding
der Amerikaansche suikermarkt, zijn
oorzaak vindt in de minder gunstig^
maal-cijfers der Indische stiikerfaibric.
ken, terwijl ook de berichten ouer een
te verwachten gunstigen bietenoogst, de
vraag voor Java-suiker zal doen ver
minderen, Aand. Vorstenlanden notee
ren 156. tegen 159 7/S, H. V. A. 4:6k)
legen 435ki, Java Cultuur 326 tegen
34S, Poerworedjo 85H tegen 92 1/2.
In Mijnwaarden ging zeer weinig om.
De betere gehallccijfers der 'Redjang
Lobong konden slechts voorbijgaand
eenige vraag uitlokken, doch de koers
biec,f ten slotte ongeveer gelijk. Aand.
Sinkeptin -verbeterden van nok! tot
117.
De gunstige stemming, die bier
beurze voor Koninklijke Olie ieènige
weken geleden doorbrak, op grond van
cicn gunsigen gang van zaken bij dc-ze
Maatsch., kon onder den invloed der da
lende tendenzen aan de buitcnlandscns
beurzen, niet gehandhaafd blijven. De
koers liepvan 352k! tot 339^ terug.
Niettemin worden de vooruitzichten niet
ongunstig geacht. De lagere olie-prijzen,
zullen, naar verwacht wordt, bij een da
ling der productie, waarvan reeds be
richten' uit. Amerika bekend worden,
plaats moeten maken voor hoogere no-
ringen, daar de mindere kolenpro-
ductie in het Roergebied de vraag naar
olie zal doön toenemen, ho'cwel natuur
lijk ook de algemeene economisc-he toe
standen op de- vraag naar dit artikel
.'eu sterken invloed zal zijn. Aand. Ge
consolideerde reageerden van j\blA tot
113 1/8 -op dek lagere prijzen voor olie
n Roemenie, als gevolg van de sterk
.cencmcnde productie. Aand. Orion no
teeren 25 tegen 281/7.
De iioteerihgen voor Scheepv;
dcelen blijven in texugloopcnde koe
de minder gunstige verwachtingen voor
de naaste toekomst voor wat het "her
stel der scheepsvradhten betreft, weer
spiegelen. De zware financieele verplich
tingen die vele Maatsch. op zich heb
ben genomen door bestelling van nieu
we schepen tegen zeer hooge prijzen,
wreekt zich thans, nu voor deze nieuwe
schepen geen emplooi te vinden is en zij
door de inmiddels sterk gedaalde vracht
prijzen niet rendabel gemaakt kunnen
worden. Aand. Iioll. Am-, Lijn liepen
van 92 lot S3M terug, Kon. Boot notee
ren 523/4 tegen 56 'A, Ned. Scheepvaart
L'cie 107H tegen 107 15/16, Mij. Neder
land 134 tegen 1353/4-
Tabaksaandeelen hadden onder winst
nemingen te lijden. De winst-calculatie
over bet loopende boekjaar zijn- met uit
zondering van de Senembab, niet on
gunstig, zoodat, wanneer in de najaars-
inschrijving niet al te zeer tegenvallen-
i,ds prijzen gemaakt worden, bevredigen
de dividenden kunnen worden ver
wacht. Deze waarden zijn echier zeer
gevoelig voor de algemeene 'marktstcm-
I niing, zoodat ook deze oorzaak was
van de terugloopende noteeringen. Aand.
Dcli Batavia noteeren tenslotte 300 te
gen 3043/4, Dcli Mij. 2S3M (na 296)
tegen 287'/!, Senembah 250 tegen 267.
Thee-aandeelcn bleven goed op
prijs, waartoe het 'bericht dat bij de be
kende Indische ondernemingen recdr,
b'edingen op oogst 1924 tegen zeer be
vredigende prijzen zijn binnengekomen,
het rtoodige bijdroeg. A-and. Sedep no-
teeien 342^'tegen 33S, Rongga 135k»
tegen 1333/4-
De Amerikaansche industrieele afdee
ling gaf voor de voornaamste fondsen
lagere koersen te zien, in navolging Van
New-Vork, waar men op grond van
pessimistische beoordeelingen van den
tóestand in Europa, op den langen duut-
ook voor de' Amerikaansche nijverheid
minder gunstige resultaten verwacht.
.Bovendien werken de slechte landbouw-
toestanden de viaag naar de industri-
I eele producten niet in de hand. Comm.
Steels noteeren 92 1/8 tegen 94 »3/xö.
Sfudebaker 1055,8 tegen 1085/8, Am.
Smelting 6015/16 tegen 62X.
Staatsfondsen bleven prijshoudend.
Geld op prolongatie noteert 3 'A.
Van hier en daar.
DE ARBEIDSVERLENCING BIJ
WI LI' (J iv 's MAÜH.NEt-ABRiEK E H
SCHËEFSVVhKf.
I-Iet schrijven van den directeur-ge
neraal van uen arbei.a, den heer Zaal
berg, aan de organisaties aai wij in
deze rubriek in ons vorig nummer
mededeelden is door den Npd. I-t.-K.
Metaaibewerkoisboiid beantwoord.
Wij vinden den brief in het Bondsor
gaan opgenomen.
Het bestuur yan den Bond merkt
daarin op, dat het gaarne had ge
zien, dat de bewering aangaande de
productiekosten die in verband niet
de loonen zoo hoog zouden zijn dat
'het steeds meer onmogelijk wordt
voor het buitenland te werken, met
bewijzen was gestaafd. En dan gaat
bet 1
jrt:
Voor zoover wij weten, gaat het
in liet onderhavige gov al voor de be
trokken firma over de concurrentie
met Engeland en nu is liet ons niet
ljelcèhÖ"dat ia genoemd land de laai;
ste dagen de loonen dermate zijn -Ver
laagd,'dat z.j ije Nederlandisohe op een
wijze als door U in "Uw schrijven ge
noemd, in het gedrang zouden, bren
gen,
Een door 011s ingesteld onderzoek
naar de gevolgen van de onrustbaren
de politieke toestanden iii de landen
voor zoover die toestan
den hun inwerking op de metaalin
dustrie hebben, maakte ons duidelijk,
dat Frankrijk, Duilschland eu Beleië'
allereerst zelf de dupe van deze toe
standen zijn geworden en dat zelfs En
geland profiteert van den slechten
toestand welke deze woelingen \e tr
immers daar er in Frankrijk in De
cember 1922 nog 110 hoogovens in be
drijf waren, is dat aantal als gevolg
van brandstofgebrek tot 88 gedaald.
Een en ander bad tot gevolg, dat de
513.000 ton ijzerproctuctio in December
'22 daalde tot 350.000 ton in Mei jl.
De toestanden in Duitsohland zijn
als gewoLg van de .bezetting minstens
even slecht met. als terugslag, dat de
Engelsche metaalindustrie momenteel
volop werk heeft.
Doch zoo vragen wij ons af
wat hoeft een en ander niet de scheeps
bouwnijverheid te maken?
Van schepen is er nu eenmaal or.11
groot overcompleet aan wereldton-
uenmaat en wc kunnen /niet inzien,
dat biet lage loonen en lange werk
tijden dit overcompleet in een oven-
.ueel tekort zou veranderen.
Ook door ons wordt - de groote
werkloosheid 'in onze industrie, wel
ke nu reeds tot pl.m. 15 a 16 pet. is
gestegen, ten zeerste betreurd en
gaarne vedoenen we onze medewer
king aan pogingen, welke met kans
op succes aan te wenden zijn, om de-
zo werkloosheid te verminderen.
Do practijk der laatste tijden met
loonsverlaging en werktijd verlenging
opgedaan, heeft, zooals door^ons de
dingen bezien worden, alLormTnsb be
wezen dat daardoor -verbetering van
den algemeenen fcss'tand ingetreden
is.>
Integendeel, de eenzijdige verla
ging oer loonen in de metaalindustrie
waardoor deze" m zeef -ongunstige po
sitie staan met de ovenga arb.eicis-
loojien in de iXedorlandscne Nijver-
üeici, ,is oorzaak, dab de meest schrille
tegenstellingen en wanverhoudingen
ontstaan.
In verband daarmede zouden we 11
willen vragen of door u een onder
zoek ingesteld, is naar de uurloonen
zooals deze momenteel door de firma
Wilton betaald worden en zoo ja, of
door u eon vergelijking is getroffen
met de loonen welke in andere tak
ken van Nijverheid worden' verdiend"
Ten slotte wordt den directeur-ge
neraal 0111 een onderhoud .over den
aangelegenheid gevraagd.
In „De Metaalbewerker" ^..orgaan
•van den Chr. Metaalbeweriversbond
merkt G. H. op naar aanleiding van
de motieven, die de heer Zaalberg
voor de overwerkvergunningen aan
voerde:
„Zou het werkelijk zoo zijn, en zou
het werkelijk zóó moeten als de heer
Zaalberg het volgens zijn schrij'
ziet, dan beteekent dat, dat ecu streep
gehaald wordt door alles, wat met zoo
ontzaggelijk veel opoffering door de
organisaties der arbeiders werd tot
stand gebracht. Dan wil dat zeggen,
dat een zeer belangrijk deel van den
moreel en en materieelen welstand
der arbeiders wordt verwoest en ver
nietigd. Dat' liöu'dfc in. ddt de arbeids
voorwaarden, in werkelijkheid, spoe
dig niet onbelangrijk zullen zijn ge
daald beneden het peil, waarop ze in
1914 stonden".
REORGANISATIE VAN DE
SOCIALE VERZEKERING.
De Hooge Raad van Arbeid heeft in
zijn 26 Juli gehouden vergadering de
hem door' den minister van arbeid,
handel en nijverheid voorgelegde
vraagpunten betreffende de reorgani
satie van de sociale verzekering,
waarover de commissie XI praeadvies
had uitgebracht, behandeld.
De Raad heeft zich in het algemeen
met de conclusies van commissie XI
vereenigd. De vraag of het de voor
keur verdient, den arbeiders bij de
wet de verplichting op te leggen, zich
geneeskundige behandeling te verze
keren, dan wel die verzekering vrij-
"ig te laten (waarbij de-bepaling
artikel 43. eerste lid, letter a dei-
Ziektewet als indirecte dwang behou
den zou blijven) werd door vrijwel
evenveel leclen bevestigend en ontken
nend beantwoord.
Een zeei' groote meerderheid in den
Raad (2S4) achtte het gewenscht,
dat in de Invaliditeitswet wordt ge
broken - met het stelsel der indivi-
dueele rentebepaling en dat wordt ver
vangen door een stelsel van eenheids-
•611 ten.
Ten aanzien van de wijze van uit
voering van de sociale verzekering
bieek vrijwel do geheele raad afkee-
rig zoowel van een uitvoering uitslui
tend door van overheidswege ingestel-
(ï-ganen als aan eon uitvoering uit
sluitend door organen, voortgekomen
uit liet particulier'initiatief. In de
vergadering hebben de stemmen_ ge
staakt over het denkbeeld de uitvoe
ring uitsluitend op te dragen aan be-,
drijfsvetëenigingeh met publiekrechte
lijke bevoegdbeden bekleed waarvan
alle werkgevers en werknemers in een
bepaald bedriif, van rechtswege deel
zoudc-n uitmaken.
Een meerderheid in den Raa-d meen
de. dat de uitvoering van die wetten
zooveel mogelijk moet worden opge
dragen aan organen, voortgekomen
uit het particulier initiatief, die waar
borg geven vcor een duurzame eu eco
nomische behartiging van hun taak.
en' dat de overheid zich met die uit
voering slechte dient te bemoeien,
waar het particulier initiatief geen
bevredigende voorziening treft.
Men achtte liet niet vvenschelijk,
slechts één vorm v.oor de uit het par
ticulier' initiatief voortgekomen orga
nen te erkennen, doch vond het nood
zakelijk meerdere vormen toe te la
ten.
1-Iet adres van den Raad zal binnen
kort worden gepubliceerd.
Varia.
De hoofdbesturen der texlielai'bei-
dersverecnigingen hebben gezamenlijk
ecu bespreking gehouden over de
noodzakelijkheid van een waehtgeld-
rflc.ing in de textielindustrie. Zij
kwanten overeen, de aandacht der
werkgevers te vestigen om waehlgeld-
resölïngbn te treffen met steun van
Rijk en gemeente. Zij zijn van mee
ning, dat de totstandkoming er van
zooveel mogelijk moet worden be
vorderd. .Besloten is besprekingen
aan te vangen met de bevoegde auto-
Yitei't'en.'
De raad van Alkmaar heeft een
verzoek van de afdeeling Alkmaar van.
den Ned. Bond van werklied-en. 111
overheidsdienst-tot handhaving van de
45-urige werkweek voor werklieden
in bedrijven met continu-dienst over
eenkomstig het voorstel van B. en W.
afgewezen.
De staking aan de steenfabriek
te lleukelum, die 26 Juni j.l. is uifge-
bi'oken, is geëindigd. Er zijn geen ver
anderingen in de voorwaarden ge
bracht. Slechts één der 80 arbeiders,
die gestaakt hebben, is uitgesloten.
DE OUDE TRUC. Bij een café
houder op het Noordplein ie Rotter
dam kwam gisteren een Belgiscne
vrouw cm een bankbiljet te wisselen.
De man telde het geld- in zilver op
de toonbank uit, maar de vrouw wei
gerde verschillende guldens en rijks
daalders aan 'te nomen, omdat ze
niet goed waren. De caféhouder lef.
er andere voor in de plaats. Eindelijk
ti'ok de vrouw af. Toen de kasteleinI
zijn geld nog eens natelde, kwam hij
tot de ontdekking, dat hij negen 'gul
dens vermiste.
HET ONGELUK MF.T EEN ZEIL
BOOT BIJ VLAARDINGEX. Men
uieldt- uit Vlaardingen aan do N. R-
Grt. nog liet volgende over dit onge-
luk:
De vijf inzittenden waren V1 aarding-
;che jongelui van 18 tot 20 jaar. De
gebroeders E. en J. Boysen hadden
niet hun vriend E. van der Meulen
op de Maas een tochtje gemaakt met
:c-n zeiltjotter en keerden naar de Vul-
,-aan-haven terug. Vlak daarbij ont
moetten zij de dames J. van der Burg
en M. van der Windt, goede kennis
sen. die met een roeiboot op de Mans
waren eu niet tegen den stroom kon
den oproeien. De roeiboot werd aan
wal gebracht en een extra tochtje mee
do zeilboot volgde in de richting van
Schiedam, voor den wind. E. Boysen,
die als een goed zeiler bekend slaat:,
-/at aun het roer. Plotseling viel een
rukwind links in het zeil, dit sloeg
Over, de boot kantelde naar den ande
reu kant eu de inzittenden kwamen
zoo aan den lagen kant van de boor
te zitten. Deze schepte water, kantelde
en het vijftal geraakte te water. Toch
wisten allen op de omgekantelde boot
le kómen, maar de boot zonk onder
hen weg. De Merwede, die juist pas
seerde, redde J. ca E. Doysen en ka
pitein Timmermans, van de sleepboot,
Nieuwe Maas, inmiddels uit de V'til-
caanhaveii opgestoomd, kwam juist
vroeg genoeg om E. v. d, Meulen, dio
uilgeput. aan de boot hing, te redden.
De beide jongedames, die niet zwem
men konden, waren inmiddels in de
diepte verdwenen'. De politic van
Vlaardingen heeft lot nu toe vergeefs
naar de lijken gevischt.
De afdeeling Aalsmeer van do Ne-
derl. Maatschappij voor Tuiubo"tw-
en Plantkunde heeft 111 een adres aan
den minister van Waterstaat, verzocht
ie bevorderen, dat het dreigend gc-
..r van drooglegging van den W'est-
einde rplas alsnog worde voorkomen.
De nadoelen, die voor de Aalsmeer-
schc culturen uit die droogmaking
uilen voorlspniiten, worden in het
tdres in den breede toegelicht. Zij ko
nen in hoofdzaak hierop neer, dat heb
'et'drijven van de bagger, welke 'dooi
de seringen- eh potplantencnïtuur noo
dig is, den ondergang van dezo teelt
ten gevolge zal hebben. Ook wordt
verzouting van het water gevreesd
door de "verkleidiiig van Rijnlands
boezem, terwijl verder gewezen wordt
op 'de schade voor de zoctwn tervissche
rij en de vermindering van liet toeris
tenverkeer, verbonden aan de water-1
sport.
VALSGHE T0S7ZEGELS.
Uit den Haag wordt ons gemeld:
Er zijn valsche frankeerzegels van 10
en 12'Ai ceiit 111 omloop. In verband
biel-mede. wordt vanwege het Hoofdbe
stuur van Posterijen en Telegrafie in
het belang van liet publiek aangera
den geen frankeerzegels te koopen van
onbekende personen,
EEN MOR. F IN 1ST. De bekende
morfinist C. A. N., die in ecu tweetal
gemeenten oplichting pleegde, voorna
melijk in apotheken, is. thans, zoo
'meldt de Nieuwe Grt., le 's-Graiven-
hage, waar hij andermaal op een
valsoh recept morfine trachtte te krij
gen, gevat. De ongelukkige is terstond
in een ziekenhuis te 's-Gravouhago
opgenomen.
VAN DEN ZOLDER GEVALLEN.
Do landbouwer R. Wr. van S. le Lel-
tcle, gom. Diepenveen, liad het onge
luk van den zolder door het z.g. sloo
óp de deel te vallen, waardoor hij zeer
ernstige iiiwendige verwondingen be
kwam. Zijn toestand is zorgwekkend.
EEN GEMEENTELIJK REFEREN
DUM. De gemeenteraad van Schip
luiden heeft besloten een referendum
onder de. ingezetenen te houden om
trent liet al of niet wc-nschelijke van
aansluiting hij de waterleiding eencr
nabu rige gemeente.
SOC.-DEM. W'ETHOüDER. Do
Foderatieverga'dering der S. D. A.' P.
ie Leeuwarden besloot niet te treden
in 't aanbod der andere partijen, tob
het aanvaarden van slechts één wet
houderszetel. De vergadering bleek
van meening, dat een partij, die over
11 raadszetels beschikt van de 27,
recht heeft op 2 wethouderszctels.
Maarlemmer Halletjes
EEN ZATERDAGAVO! JDPRAATJE.
Het doet 01! niet toe om welke re
den, maar' er komt niets van, dat ik
op ï'eis ga met eenige vrienden. Als
dat besluit eenmaal genomen is, dan
heb je een treurig gevoel. Zoolang heb
je er op gerekend, illusies gemaakt,
een nieuwen tandenborstel ook ge
kocht en een paar extra schoenen (dn
oude stonden wat gék tegenover het
hótelpersoneel) en nu is dat allemaal
overbodig geweest- Het, is treurig, een
uur- lang. Na dien tijd moet een
mensch, die wat pihilosophisch is aan
gelegd, kleine tegenspoeden voor zich
zelf hebben overwonnen. Daarna
zoekt hij een vergoeding. Ik heb die
na een kwartier gevonden, ben na
melijk dadelijk op reis gegaan met
den bekenden schrijver P. J. ter Maat
naar Venezuela. U vraagt misschien
of die ecu .vriend van mij Is. In het
geheel niet. Ik ken hem niet eens,
maar ik vond hem toevallig in een
jaargang van „de Aarde en haat-
Volken" waar hij juist bezig was, een
uitstapje 'in* Venezuela te doen.
-Wacht even", zei ik, „als het je niet
schelen kan, reis ik mee". Hij^ vond
het natuurlijk best, die goeie ter
Maat, want waar schrijft zoo'n man
anders voor? En kijk, daar stonden
we op eens samen op den hoogsten top
van de Sierra Nevada, in Merida, in
Venezuela.
Dit is nu het groote voordeel van
reizen op je stoel, Maak eens een
w o' r k e lij k e reis naar Venezuela!
Weken lang moet je. allerlei vervelen
de toebereidselen maken, duro din
gen inkoop.n, afscheid nemen yan je
familie en weken lang varen op een
schip, vóórdat je eindelijk aan 'b doel
van de- reis gekomen bent- E11 wijk 'Ie
leis dan nog maar altijd plezierig,
maar 't lijkt er niet naar. De kapi
tein is wel een gezellig© baas, maar de
eerste stuurman is een Nurks en
daar moet je dagen en dagen mee op
zoo'n boot zitten, zonder dat je den
man ontloopen kunt. En dan is de
wijn aan tafel niet te best en de theo
's middags ook niet veel zaaks zeg
dat tegen den hofmeester en hij neemt
de heele reis door, op allerlei mamei-
tjes wraak.
Zooals ik het doe, op mijn stoel,
steek ik .een vci'sche sigaar op, sla
,,de Aarde on Haar Volken" open en
sta in een oogwenk met tev Mn at
boven op den hoogsten berg van Ve
nezuela. Nu is het lastig om op zoo'n
berg te staan, want je moet altijd.
Weer naar benoden, omdat je toch niet
jc heele loven hoven kunt blijven
ongezellig, en de kinderen moeten
toch weer op tijd naar school en jo
moet nog een termijn van de belas
ting betalen en zoo. Maar als ik aan
mijn vriend- ter Maat vraag: „waar
is hier het station van het bergspooi-
tje, want ik wil naar beneden?" dan
lacht hij me uit en, antwoordt: „wat
denk je wel! het is hier Zwitserland
niet!" Dit is een onherbergzaam oord
en als wij -naar beneden gaan, is de
weg vol gevaren". „Wat!" zeg ik
dan, „afgronden soms en lawines en
bodi'ieg'eltjstö ijsvelden, waar je door
heen zakt? Ja? Neen mtiar hoor een»
even, daar denk ik geen, moment ovht.
Thuis, in Nederland, laai ik den dok
ter komen, wanneer iik maar een
klein beetje kriebeling in do keel heb
en hier zou ik 111 afgronden tuimelen
of door ijsvelden zakken, terwijl ik
voor mijn plezier uit ben! Dat nooitl"
Dus sla- ik (ïen blaadjes om en weg
is de heele ter Maat met zijn hergen.
Hij moet maar zien, dat hij weer be
neden komt, ik zit, plezierig en veilig
thuis en doe nog eens een trekje aan
mijn sigaar, die wezailijik heel goed
is en.vraag mijn vrouw om een twee
de kopie thee en zeg: „wat is dat Ve
nezuela toch een gevaarlijk land
daar waait soms een wind die mij
met zijn ijskouden adem had kunnen
verstijven. En ik die zoo gevoelig op
mijn luchtpijpen hen. Dank je wel.
Van Venezuela heb ik alweer geno.eg.
Liever ga ik op reis naar Corsica-
Hoe laat eten we, vrouw? Over een
half uur? Dat is goejd, tegen dien tijd
kan ik juist terug zijn.
Natuurlijk maak ik dus geen ge
bruik van het sobere middagmaalin
't wachtkamertje te Ponte Leccia. Mij
zal de waardin niet afzetten. Wel ga
ik met het treintje mee naar 't hoog
gebergte. Wat een prachtig gezicht
toch over die pijn'boeschen, maar
mooier nog is het hooge kreupelhout
en liet ondoordringbaai struikgewas.
Vroeger zaten daar de beruchte Cor-
slicaianstohe bandieten in, ma,ar die
zijn opgeruimd en wel houdt er zioh
uu nog af en toe een gevaarlijke moor
denaar schuil voör de justitie, maar
wat kan mij dat schelen Zoodra er
een voor den,J,ag mocht kómen en zijn
geweer op ons richten en roepen „.je*
geld of je leven!" dan zeg ik tot mijn
•medereizigers: „jelui moet mij niet
kwalijk nemen, maar dat ben ik thuis
m de Noordzuidhollandsohe tram óók
niet gewand, gegroet, ik ga weg". En
voordat de kerel schieten kan, heb ik
hot-boek al'dichtgeslagen en zit weer
in'de huiskamer eu vertel mij n vrouw
van de wondermooie haai' van
Aiaccio, die ik daar net gezien heb.
,,'k Hou niet van bluReti, maar.toen
ilc daar door bel open raampje van do
spoorwegcoupé keek, zag ik de.vis
sollen op den bodem van de baai van
Ajaccio dartelenalleen kon ik niet
zien wat het was'baars of haring of
sprot„Malligheid," zegt mijn
vrouw, „schik maar liever aan, de
tafel is gedekt en laat mij maar eens
weten of je op je reizen en avonturen
ooit zoo'n prachtsehalvisch bent tegen
gekomen,!" Nu, dB viscli is mooi,
maar ze kan toch niet op teven de
,'rud 0. de viscli, die de Eskimo's
met hun netten ophalen door recht
hoekige gaten 111 het iis. Dat was z.10-
iets buitengewoon fijns. Nooit kan
eenige viscli van Huizen of Roos of
Biereubroodspot of van der Laan of
Balm daarbij halen. Maar als je lang
getrouwd bent, zeg je zooiets niet 011
vindt de visch, die op 't moment op
tafel staat, de lekkerste die je ooit zag
of at. Dit is politiek. Je hindert er
niemand mee en het bevordert den
hulsslijken vrede.
Maar na tafel,, wanneer mijn dutje
afgeloops.n is, kan ik het in huis toch
niet meer uithouden! Sommige men-
schen- zijn rustig van natuur. f)ie zet
ten nauwelijks ooit een voet' buiten
hun woonplaats. Hoe is 't mogelijk?
Zwerven door de wereld is zoo prettig
en leerzaam, je ontmoet nieuwe vrien
den ©11 leeft om zoo te zeggen dubbel.
Wat heeft iemand er aan, of hij
goeie vrienden is met zijn dageiijkscke
leveranciers en zijn'huisheer en de
huiskat,, en de zwaluwen op het dak
Koekoek oenzang, Neen. de mensch
behoort bij afwisseling te leven.
Dus maak ik'even een uitstapje
naar Japan, wat neig bovendien het
voordeel heeft, dat wé die kleine, gele
kereütjes een beetje in het oog kunnen
houden. Lief en vriendelijk en beleefd
zijn ze genoeg, je zou er huizon op
bouwen, maar als Amerika niet zoo
dicht in de buurt lag zou ik in onzen
ludischen Archipel niet rustig wezen.
Hoeveel zwerven er wel op Java rond
met hun strakke tronies en nietszeg
gende spieetoogen Toen ik den laai -
sten keer op Batavia was (ik bedoel
natuurlijk niet de Aarde en haar Vol
ken) vertelde de schrijver van zoo'n
Jap, die stond te luisteren naar het
gesprek van twee hooggeplaatste Nk-
denlandsclie ambtenaren. „Kun jij",
vroeg ik aan mijn vrouw, nadat, ik het
boek boos dichtgeslagen had, „kun
iii ie voorstellen, hoe iemand zoo on
bescheiden wezen ken' Nooit zet ik
'n vost in Japan." Maar jawel, een
mensch niocl voorzichtig wezen niet
zijn verzekeringen, want dezen avond
zit ik er dan toch weer, en wat vind
ik? Een m 0 x a-feest. Mosa is een
soort van geneesmiddel, verkregen uit
gedroogde bladeren van bekerkruid
en witte zwam. Dit wordt samen ge
kneed tot spi tee kegeltjes, dan op de
huid geplaatst en in brandgesto
ken, wat natuurlijk geweldjgo pijn
veroorzaakt.
De Japansche arbeiders moéten dat
verdragen zonder een kik te geven,
want het middel heet den schouder te
harden tegen kwalen als rheumatis-
111e en dergelijke. Wat een mensch
zich al verbeelden kan. Wij gebruiken
ook wel allerlei middelen, die niet hel
pen, zoogenaamde electrisehe ringen
en armbanden, maar daar hebben we
geen pijn van. Domme mense'hen.
toch die Japanners. En die zouden de
baas willen spelen in onzen Indischen
archipel-.-
„Man, man'' zégt mijn vrouw zuch
tend, wanneer ik van pure veront
waardiging uit Japan teruggekeerd
ben „ik wou dat. jc wat minder reis
lustig was cn huiselijker van natuur."
Maar een mensch kan zijn aard niet
veranderen, ilc -hoor nu eenmaal niet
tot diegenen, die tevreden zijn met
een tramrit-je naar Groenendaal of
een wandeling in het Naaldenveld.
„Vrouw", zeg ilc „het is pas half ne
gen, als ik nu op reis ga naar Korea,
kan ik-heel best nog voor bedtijd te
rug wezen. Je moest juist waardeeren,
dat ilc op deze practisehe manier
reis verbeeld je, dat ik gaan zou
op de gewone, laat ik zeggen oudet-
wetsche manier. Dat zou heel wat pijn
lijker en smachtelijker voor je wezen.
Wegbrengen naar het station, tranen
met tuiten huilen, wil je vooral voor
zichtig wezen, lieve man, s- hrijt me
vooral gauw....."
„De verbeelding", zei mijn vrouw
koeltjes, „is erger, dan de derde-
daagsche koorts. Wanneer ik je al naar
't station bracht (maar dat is zoowat
nooit gebeurd) dan zouden er toch
geen tranen met tuiten in 'l stuk voor
komen en wat dat schrijven aangaat
daar weet ik alles vaneen prentkaart
als je aangekomen bent en nog een
tcgan den tijd van terugkomen en geen
letter racer.'' Deze toespraak was aan
leiding, dat ik maar weer gauw mijn
Aarde en haar Volken opsloeg cn
binnen twee minuten rondzwierf in
het land van Korea. De Hoofdstad
Seoul ia ommuurd, maat' dat icau je
alleen wat hinderen wanneer je met -
Lissone of Lindeman reist; wie zoo
als ilc op stap gaat met de Aarde cn
haai' Volken, slaat een blaadje om en
wip.... is hij over de muren heen.
Het was goed, dat ik er 11a tafel
lcwam. ITad ik er nloeten eten dan zon
ik vpor het eeuwige voeiiselvraagstuk
gestaan hebben. De Kove-.inen zijn niet
kwaad, maar het eenige hoofd voedsel
dat ze kennen is rijst en willen ze bij
Zon- en feestdagen wat lekkers, dan
smullen ze aan hondcnvleesch en zee
wier. Wie kan bij zoo'n menu 'géluk
kig wezen 'k Heb ook den keizer van
Korea gezien en zijn zoon, die als twee
druppels water op elkaar lijken. De
Japanners moeten het land krachtig
gemoderniseerd hebben, wat zooals
gewoonlijk neerkomt op spoor, tele
foon, auto's, die dingen waaraan' wij
ook in ons eigen vaderland geen ge
brek hebben.
Ilc hoor ook, dat het Koreaansche
intellect eene actie begonnen moet
zijn om van de Japanners ontslagen
te raken. Dit gebeurt in den regel
met kogels en daarom heb ik maar
weer afscheid genomen van Korea en
ben teruggekeerd tot de huiskamer.
„Ik hoop," zei mijn vrouw, toen ik het
boek dichtsloeg, „dat je nu vreemde
landen genoeg bezocht hebt."
„Vrouw," zei ik, eert gaap met mijn
hand maskeerende, „ik heb van al dat
reizen en trekken slaap gekregen.
Het is elf uur, -ik ga naar bed. Mis
schien reis ik nog naar 't land der
clrpomcfi."
FIDELIO-
