Een speelterrein in de
Siaehtiiuisbuurt gewensoht,
Ernstige treinbotsing in Duitsciiland.
LOURENS GOSTER
41e Jaargang No. 12307
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 1 Augustus 1923
HAARLEM S DAGBLAD
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) f 3.57'/j. Franco per post door Nederland f3.871/!. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.57ViJ franco per post f 0.65.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren: J.C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur: J. C. PEEREBOOM
ADVERTENTIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstui vers-ad verten liën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Veisen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
WOENSDAG 1 AUGUSTUS.
Schouwburg Janswcg:' „Klein
Duimpje" en „De kinderen in het
Woud", half drie.
Kunsthandel 1''. H. Smit: Tentoon
stelling van illustraties cloor C. H. v.
Steemvijk.
Vereenigingsgelbouw ..De Hoofd
wacht". Groote Markt: Tentoonstel
ling van fotografieën door de vereeni-
ging „Haerlem", van 24 uur.
Hotel „Spoorziclit" 'l'yroler Hee-
xenkapel.
Café „De Kleine Vereenigmg"
Concert.
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat 's middags 3-305.30 en
's avonds S11 uur: Concert.
Cinema Palace Foyer: Middag- er
'Avondconcert 3.305.30 en S11 uur.
Bioscoopvoorstellingen.
Heemstede: „Bosch en Ho
ven". Diner- en Avondconocrt.
Zandvoort:
Pavilion Riche: Dagelijks matinóe
en avondconcert.
Café de Paris, Kerkstraat 19mar
tineé en 's avonds dansen.
Bloemendaal. Hotel „Duin
en Daal": Tentoonstelling werken
van I-Iaarlemsche Schilders.
DONDERDAG 2 AUGUSTUS.
Stadstent in den Hout: Muziekuit
voering II. O. V., 8 uur.
Kunsthandel F. II. Smit: Tentoon
stelling van Illustraties door C. H. v.
St-emviik.
Vereenigingsgebouw „De Hoofd
wacht", Groote Markt, Tentoonstel-'
ling van fotografiën door de vereeni-
ging „Haerlem'" van 2—4 uur.
Hotel „Spoorzicht" Tyroler Hee-
renkapel.
Café „De Kleine Yereeuiging"
Concert. 1
Tea-room Luxor Theater, Groote
Houtstraat: "s middags 3.305.30 en
's avonds 811 uurConcert.
Cinema Pal. Foyer: Middag- en
avondconcert 3.305.30 en S11 uur.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Luxor-Thsater. Groote Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Scala-Theater, KI. Ho.utstraaL
Bioscoopvoorstelling 8 uur.
Heemstede: „Bosch en Hoven".
Diner- en Avondconcert.
Zandvoort: Pavilion Riche
Dageliiks matinee en avondconcert.
Café do Paris, Kerkstraat 19: ma
tinee on 's avonds dansen.
Bloemendaal: Hotel „Duin
en Daal": Tentoonstelling werken van
Haarlemsche scnilders.
SMsnieaws
HEROPENING PIANOHANDEL.
Wii brachten Dinsdagmiddag een be
zoek aan den pianohandel van den heer
J. R. L. J. Koster, Kleine Houtweg, al
hier, die weder heropend werd. Zeer
ce aandacht trekt de geheel in stijl ge
houden gevel, met zijn granieten om
lijsting. Daarin komen dc groote, schuin
opgestelde spiegelruiten, en het glns-
in-'ood in zaclit-lila cn oud-Hollandsch
rond. mooi uit. Bij het binnentreden
zien we, dat het, inwendige voör het
uitwendige niet onderdoet,
De in Meter diepe cn 5 Meter breede
zif.l biedt plaats aan een groot aan'al
phonola's, piano's en orgels. Daaronder
vinden we de bekendste merken, zoo
a's Hupfelds triphonola Rhönisch.
De instrumenten komen in het in
zachte linten geschilderde expositie-lo
kaal goed uit, de mooie lampen geven
aan het intérieur *oij avond een voornaam
cachet.
De heer J. Koster ondervond bij deze
gelegenheid z.cer veel belangstelling.
Van alle zijden ontving hij gelukwenscbqn
ou tallooze bloemstukken, welke den
fecstelijken indruk nog verhoogden.
liet dagelijksch bestuur van den bond
van Nederlandsche pianohandelaren had
zich, evenals de afdceling Haarlem daar.
van, laten vertegenwoordigen.
3tide vereenigingen hadden ook door
het zenden van bloemstukken van hun
belangstelling blijk gegeven.
Wij kregen een uitstekenden indruk
van deze zaak.
JUBILEUM.
Op den isten Augustus herdenkt de
heei P. j. Olieslagers, hoofdbewaarder
aan het Huis van Be paring te Haarlem,
den dag waarop hij vóór 25 jaar als be
waarder werd aangesteld. De jubilaris
was achtereenvolgens als zoodanig werk
zaam op den Kruisberg, te 's-Hcnogcn-
br.-ch en te Schevcningcn. Sindf 1 Juni
JO'S is hij werkzaam als lioöfdbewau-
der aan het Hui; van Bewaring te
Haarlem. Het zal hern op dezen dag niet
aan de noodjge belangstelling ontbreken,
daar hij zoowel bij zijn superieuren als
bij zijn ondergeschikten zeer geacht en
bemind is.
De nieuwe burgemeester
van Rotterdam.
Onze oud-geineentesecretaris Mr. Dr.
J. Wytema, benoemd.
Met ingang van 15 September a.s.
is benoemd tot burgemeester van
Rotterdam mr. dr. J. Wytema,
'thans burgemeester van Dordrecht.
Mr. Dr. Wytema bezocht het gym
nasium en deUniversiteit te Gronin
gen, in \ve!lke stad hii 30 Mei 1S71
werd geboren. Hii studeerde in de
rechten en de Staatswetenschappen
en promoveerde in 1S95 ui de
rechten. 19 Maart 1S9S behaalde hij
den graad van doctor 111 de
«staatswetenschappen op een proef
schrift over „Goederenprijzen en
muntwezen".
Nog in lielzelfde jaar werd Mr.
Wytema gemeentesecretaris van As
sen en in 1901 werd hij in dezelfde
functie te Schiedam benoemd. In
Juli 1903 volgde hij Mr. Paiiud de
Morfcanges op als sfdeelingechef dei-
Provinciale griffie alhier en van 14
Juli 1909 tot April 1920 vervulde
de functie van gemeente-secretaris
van deze gemeente. Toen werd hij
benoemd tot burgemeester van Dord
recht.
De N. Rott. Ct. wijdt een artikel
aan den nieuwen burgemeester en
zegt o.a.
„Dat de aankondiging van deze
candidatuur in Dordrecht met leed
wezen ontvangen is, kon Rotterdam
slechts goeds voorspellen met be-
trekkiug tc<i den person, clie voor
de vervulling van haar burgemees
terschap in.aanmerking kwam. Een
anaere introductie is, dat men zich
een heel wat slechtere bakermat voor
een Rotterdamschen 'burgemeester
kan voorstellen dan Dordt is.
De beide steden komen in veel
overeen. Ook Dordrecht is een zee-
en rivierhaven, met ongeveer dezelfde
positie en ligging als Rotterdam.
Ook daar heeft de gemeente haar
liandels- en industrie-terreinen. Ook
daar ziin groote particuliere be
drijven gevestigd. Ook daar worden
dezelfde moeilijkheden ondervonden
van den huidigen oeconomisehen en
politieken toestand. Ook daar moest
dus de burgemeester iets van een be
drijfsleider in zich hebben um den
bloei van ziin gemeente te bevor
deren het steeds wakkere 007 voor
dikwijls plots opkomende gebeurte
nissen en mogelijkheden, welke van
invloed kunnen zijn op de ontwikke
ling van handel en industrie en
hiermede op de welvaart der geheelc
bevolking.
Wat van het' Dordtsolio gemeen
tebestuur onder bet burgemeester
schap van den heer Wytema met
betrekking tot hc-t scheppen van nieu
we voorwaarden voor de out.nlooiing
van scheepvaart en bedrijfsleven
bekend is. vervult ons met hoop,
dat hii. waar nocdig, oog op de 00-
genblikkelijke belangen en nieuw zich
openende perspectieven van de Rol-
lerdameche haven prompt zal rea-
geeren.
De liberale beginselen van mr.
Wytema schenken ons het vertrou
wen, dat hii er niet toe .zal mede
werken de bólastingpenningen in een
te ver gedreven overheidsbemoeiing
voor allerlei doeleinden te verkwis
ten en dat k:ï ook oin andere rede-
■n het particulier initiatief niet van
ziin veld van werkzaamheden zal
helpen verdrijven. Overigens wetti
gen ziin antccendenten de verwach
ting. dat hij ten aanzien van den ste
denbouw in den uïtgebreidston zin
van hst woord moderne inzichten
huldigt en er het zijne toé zal hij-
dragen het woonstad-ideaal zooveell
mogelijk te verwezenlijken.
Het zwaarste en ondankbaarste
deel van zijn arbeid' zal wel ge
zocht moeten warden in de omge
ving van den raad met zijn veel
kleurige samenstelling en in con
stante meerderheid. 'Hier wordt
o-rcote tact gevorderd, waarinde >»er
Wviema zich reeds in Dordrecht kun
hebben geoefend, terwijl de burgerij
in haar eersten magistraat toch een
man van overtuiging en karakter zal
willen zien. Trouwens, hoe zou lnj
anders ziin opgewassen tegen een
ambt, waarin hii stevig zal moeten
staan tegenover de behoeften en
nooden van een groote havenstad
mei meer dan een half nullioen
zielen, welke liem van alle kanten
zullen (bestormen? Op dien post
mag de voorlichting van een man
m°t een wil en een beginsel niet
ontbreken, zij hei. dat niet hij, doch
de raad hoofd der gemeente is.
Meer dan een beleidvo'. voorzitter
van den raad. een werkelijke bur
gemeester moge mr. Wytema voor
Rotterdam kr.r.nen zijn".
De uitvinding der Boek
drukkunst.
De drukmsihode van Coster.
In het Nieuwsblad voor den Boek
handel, zijn artikelen opgenomen over
T.ourens janszoon Coster.
in deze artikelen wordt de algemeen
geldende zienswijze, volgens welke
de uitvinding der boekdrukkunst zou
hebben bestaan in de uitvinding dei-
losse. gegoten letter, gecritiscevd en
weerlegd. De historische mededeelin-
gen op welke deze zienswijze steunt,
rechtvaardigen die conclusie niet- In
deze mededeelingen wordt wel gespro
ken van een losse letter, hetzij gesne
den, hetzij gegoten, doch zij zeggen
niet dat met deze letters werd ge
drukt.
Daarentegen zeer duidelijk, dat deze
losse, gesneden of gegoten letters
werden gebruikt voor bet gieten van
een ander soort „letter", met welke
werd gedrukt, en met deze laatste
„letters'' schijnen geen losse letters
lo worden bedoeld. Zekerheid daar
omtrent geven de historische mede
deelingen echter niet.
Het procédé-Coster dat in deze arti
kelen wordt beschreven, heldert deze-
zaak op. Coster drukte met gegoten
platen, stereotypen, welke hij ver
kreeg door een met loss; houten let
ters samengesteld zetsel iri zand at
te drukken, cn in den aldus verkregen
gietvorm gesmolten metaal 'tc gieten.
Dit procédé was in de 15e eeuw even
als nu in gebruik voor bet vermenig
vuldigen van houtsneden, en Costcr
bediende zich hiervan op dezelfde wij
ze als de blokdrukers der 15e eeuw het
toepasten voor de afgietsels hunner
houtsneden. De afdrukken der spij
kers waarmede deze stereotypen op
hout zijn bevestigd, en welke in groot
aantal in Coster's drukken ziin op- te
merken, leveren het bewijs, dat C'os-
fcer zich van dit procédé heeft bediend.
Voorts wordt aangetoond, dat de
losse houten letters van Coster door
boord waren en aan ijzerdraden waren
geregen teneinde ze bijeen to houden.
Dit blijkt uit de omstandigheid, dat
do regels Va-n elke bladzijde dezelfde
bochten cn krommingen vertoonen a'
die eener andere bladzijde zelfs
dezelfde volgordeop één bladzijde
zijn de bochten bovendien een hal ven
slag gedraaid," zoodat het duidelijk is,
dat deze bochten niet veroorzaakt wei
den door gebreken aan het corpus der
letters, doch door het apparaat dat
heil tot regels vormde, en dat steeds
dezelfde bochten deed ontstaan, on
verschil lig welke letters er tot regel?
werden bijeengevoegd. Ten overvloede
is op twee dezer bladzijden de afdruk
van zulk een metalen draad te consta-
teëren-
Dït procédé is blijkbaar dat, wat in
de historische mededeelingen wordt
bedoeld, en dat door den historicus
Tiithcmius 1513), zij hét ook in on
duidelijke bewoordingen aan Gaten-
berg wordt toegeschreven. En «lit. pro
cédé Coster, dat_ voor ieder die niet
de toenmalige denkmethode bekend
was en Gutenberg was dit vol
komen begrijpelijk was, is Coster door
Gutenberg letterlijk afgekeken, pre
cies zooals de Keulsehe Kroniek van
1488 zegt. Deze Kroniek zegt immers
duidelijk, dat Gutenberg de donaten
welke voor hem in Holland zijn ge
drukt tot voorbeeld beeft gehad.
Dit afzien lag volkomen voor de
hand, want ieder die met bet gieten
van zulke stereotypen in dien tijd be
kend was, moest reeds bij het beschou
wen van zulk een donaat opmerken,
dat voor het verkrijgen van liet origi
neel, waarnaar de stereotype was ge-
goten, geen gegraveerd houten ldok
was gebruikt, maar dat losse gesneden
letters, welke' op de een of andere
wijze waven bijeengehouden, het ovi
neel hadden gevormd.
De losse, eeeoten letter wordt ten
slotte gesteld aan het eind der 15e
eeuw, en wordt beschouwd als tc zijn
ingevoerd onder den invloed der Her
vorming.
Usi RegeeringsjufciEé
Huldigings-GGir.ité Provincie
Noordhoiland.
Fraai album voor fóoordfooiland.
De huldiging te Amsterdam.
In een rondschrijven wordt door het
provinciaal lrukligingscomité gezegd:
liet is ons gelukt in overleg mot bet
Centraal Bestuur hei album, voor zooverre
het de* provincie Noord Holland betreft,
op speciale wijze te doen veie org en.
Wij stellen ons voor dit album a'dus in
te TÏohien. dat hc-t o.a. een goed heeld
vertoont van het défilé zooais Hare Ma
jesteit dit ziet voorbijtrekken. Zoo zuilen
achter het wapen van iedere gemeente de
vandaar komende vereeingingen vermeld
worden met daaronder de namen der af
gevaardigden. Voor zooveeL mogelijk zal
ter opmistering bij elke vereeniging een
afbeelding van het insigne enz. worden
opgenomen, terwijl het <ie bedoeling i;
bovendien het geheel mc-: penteekeningen
van voor de plaats van herkomst karak
teristieke gebouwen, plekjes enz. te ver
fraaien.
Wil dit plan slagen, dan moeten we
nogmaals een opgave hebben van de Ver-
eenlgfngen me: hun vertegenwoordigers
en m'et toezending van een eventueel ir
signc of beknopte aflieeldi-ng van het
vereenigingsteeken, zinspreuk enz. en dit
alles spoedig, want de tijd is kort voor dit
grooto werk dat behoorlijk gerangschikt
moet worden.
Vóór 8 Augustus moeien alle opgavin
er zijn. Opgaven die later inkomen kun
nen niet worden aangenomen.
Tegen de plaats van opstelling op het
IJscluhtomin achter het Rijksmuseum
te Amsterdam had men ernstige bezwaren
voor den langen af te le-rgen we7: iet ir
ons gelukt voor Koerd-Holland een f'.-m:
bij don Dam gelegen pn.-.t aangewezen te
krijgen tot opstelling van den stoet op
een der Singels. Dil bctzwaar is dus ver-
Voor vaandels, die bezwaarlijk op
niavseh medegedragen kunnen worisn,
Wórdt bovendien gezorgd. Enkele gebou
wen nabij den Dam zijn beschikbaar om
daarheen een vaandel te voren te zenden,
tijdens het défilé mee te dragen en daar
weder voor terugzending in te ijakken
te bewaren. Na opgave krijgt men nadere
bijzonderhedfti.
Daar een extra trein voor Noord Hot
laiul niet mogelijk is, grootendeels komi
men per boot en is de afstand te klein,
moeten we vereenigingen, die een speciaal
Sezclsehapsbiljet weuschen aanraden, dit
zelf met den stationschef ter plaatse
regelen, desgewensehi geven we gaart
inlichtingen omtrent vereenigingen, d:
uit dezelfde buurt komen.
Men geve zich nu spoedig, nltlians vóór
3 Augustus aan met volledige gegevens
en zende de bijdrage ad f 5 per vereen:
ging, eerst dan kunnen we tot opneming
:n het album overgaan.
Het adres van den Secretaris-pennin:
meester is Mr. P. Fuliri Scèthlage. Jan
stiaa; 19 Haarlem. Postgiio Xo. 73529.
De dubbele buurt stiefmoederlijk
bedeeld.
Over de baldadigheid der straatjeugd.
Het is nog niet zoo lang geleden, dat in
dit bl-ad geklaagd werd over lastige ele
menten onder de jeugd in de omgeving
van de DubbeleBuurt. Nog versober 'igi
in 't geheugen de noodkreet
Haagschen burgemeester over
digkeid der Hangsche spes pal,;-:
klacht, dat duizenden guldens
ken lantaarns en andere verwoestingen
weggaan. Een klacht, die nu ei
'uiting is gek'omen in de Hofstad, m
geldt im gelijke mate voor andere
;n ons vaderland, oriee g(
uitgezonderd.
Zelfs is de klacht niet r
commentaar, waartoe ze aanleiding heeft
gegeven, evenmin. Bekend is het stand
punt dergenen, die «Ie bedrijvers -an
groote en kleine straatschenderijen in de
tweede plaats verantwoordelijk stellen
net voornaamste ge.ieelte der, schuld
wen sch eu te leggen op de schouders d-i
o\arbeid, die cog maar al te dik-.vijls na
laat, preventief te werk te gaan, verge
tend, dat baldadigheid meestal een vorm
-an ontspanning is, die bij gebrek aan
goede gelegenheid tot vermaak van onscha
delijke soort ontaardt in ongeoorloofde
pret. In dit verband zij er on gewez
nat het versolnjnsel, dat onze HiiarU
=cne parken en plantsoenen zoo goed
nimmer -door scheurende handen worden
belaagd, zeker niet vreemcl is aan d
glooien zorg, waarmede' deze stndsgede
ten worden onderhouden door onzen vo>
treffelijken Dienst van llout en Pianist
nen. Dit voorbeeld spreekt wel heel stel
Maar. onze pm-ken en plantsoen
en de Dubbele Buurt I Er is nogal v-
schilAVat heeft dat buurtje toch op zijn
'geweten, dat het met zoo'n stiofmnedei
nand onderhouden wordt? 't Is geen aa
irekkelijk stadsgedeelte, volkomen wan
en als er geen woningnood was zou e<
pleidooi, om al die scheefgezakte, ui
zalige woninkjes radicaal op te ruime
niei te onpas zijn, maar dn*, is toch ni
geen reden, om den boef hier zóó te ve
wanrloozen als het geval is.
De Dubbele Buurt moge dan al se'
fraaie straat zijn. een drukke weg is zij
wel. Tientallen en meer zwaarbeladen
erskarren gaan "en kornet) van an na
slachthuis. Al wat tusschen de Schil
wijfcerpoort eu de Cruquius woont,' jv
daar een paar mn'al per dag en
r niet stiller op geworden sinds een
honderd arbeiderswoningen, de z.
Slaehtkuïsbuurt, .verrezen zijn. Tassaj
genoeg dus. Maar, welk een toegangswei
Het plaveisel is hoe kan het ande
met dit gerij en geros, aan het einde d
straat slecht. Voor de helft. Waait op de
andere helft van don weg, tenminste wat
't laatste deel betrofis geen plavs'
se!. Daar rimpel sinds jaar en dag ee:
te waterplas, een vieze modderpoel,
die naarmate het meer of minder regent,
bineen-meertje dam wel een lijkmoe-
vormt en waarin de wandelaar of fiet-
onieilbaar terechtkomt, als op
smalle bestrating een of meer melk- of
ilagerskarren het recht vam don weg ko
nen opeischen. Wat verderop is de straat
[erequireerd als een opslagplaats va-n
heipalen en ander bouwmateriaal.
Dat is zoo de Dubbele Buuri. Neen. het
bc-hoeü geen verwondering te wekken, dat
le straatjeugd hier wel eens uit deu band
tpringt. Eerbied voor deze s:raat r*
eischen, eooals men elders eerbied vooi
park en plantsoenen vergt, is le veel ge
vraagd van 't minderjarige deel der be
olking, dat trouweris als *t even kan er
:t trekt en de selir;k vormt van lederen
bewoners van Zuid Schalkwijk, die rruit-
boomen in zijn tuin heeft.
En. reeds schreven we het. vlak bij .'e
Dubbele Buurt zijn een paar honderd a.
beider;swonincen gekomen en eenige lien
tellen zijn in aanbouw, 't Wordt hier een
heele arbeiderswijk en 't is de moeite
vnard, hier eens eeu kijkje te komen ne
nen. We zwijgen hier nu maar van de
'rbarmeiijke bestrating, bedenkend, dar
lieu-we straten mu eenmaal iugeloopen
noeten worden, Maar hoe zal 't gaan. a-.s
i<s toegangsweg tot deze fraaie huizen
complexen voert door de nauwe,- vieze
Dubbele Buurt? E11 wat, slaat ons !e
sten als voorbeeld der jeugd!gi-
Dubbele Buurters aanstekelijk 4- ia:
- een tweeledige vraag past een dub
bel antwoord. Ons Gemeentebestuur zsnde
allereerst de moodige stratenmakers naar
de Dubbele Ruurt, opdat een flinke be
Gemensd Nieuws
43 dooden en 30 gewonden. Vreeseiijke tooneelen
speelden zich af.
Do -\ an Haiti! ïirg komende D-treii.
naar Munchen is Dinsdagmorgen ge
leden 0|j een cfeiu, aio in het station
og een locomotief stond te wachten,
ue ïnacitimst van den u-trein, die in
Kreiensen niet inoest stoppen, heelt
waarscuijulijk liet onveilige signaal
niet gezien en is niet volle vaart op
den siilstaanuen trein gereden. De ge
volgen v. aren ontzettend. De- iaatste
drie wegens van -Jen stilstaanden
trtin werden volkomen vermeid. De
slachtoilers waren Bijna allen passa
giers van den voorsten trein, terwijl
van den D-trein alleen het personeel
voor eeu deel licht, en voer een deel
zwaar gewond werd. De machinist en
de stoker van den-D-trein kwamen er
wonder bo\en wonder met den schrik
af.
Op het \Vester-station te Kreiensen
duurde liet opruimingswerk Dinsdag
den gehec-len dag voort, 's Avonds wa
ren de Inat-sts lijken geborgen.
In liet geheel zijn er tihans 45 doo
den, terwijl van de zwaargewonden
later nog drie stierven, zoodat in to
taal tot nu toe 48 dooden zijn te be
treuren. Het aantal gewonden kon
nog niet met zekerheid worden vast
gesteld, dcch liet zal ongeveer tach-
iig bedragen. Elf van deze zijn zeer
zwaar gewond.
Tot in*toe zijn slechts zeventien
lijken geïdentificeerd. De meeste
slachtoffers zijn Zuid-Duitschers, doch
er zijn ook vele Denen bij van een
Deensch- gezelschap, dat door Zuid-
Dnitschland reisde.
De lijken en gewonden werden naar
de zickenluii'/en gebracht, waarbij
zich de vvreselijkste tooneelen afspeel
den. Van een gezin werden de ouders
eu een der kinderen nedood. terwijl
een tweede kindje in leven bleef. Een
ander kinderlijkje werd gevonden,
met- een bal nog in de handjes. Vele
reiziepr; worden in den slaap door
dsn dn-xl verra-t, want bet ongeluk
cebe'irdc des mor sens te vier uur. pe
moeste lijken zijn zondanig verminkt,
dot zi! geheel onherkenbaar zijn.
De vraag aan wien de"schuld lint.
is nog niet npg."lost. Tn verhand hier
mede. zijn dc s^oorwegdiroctie en het
O-rivet van Cassel te Kreiensen aan
gekomen.
Geconstateerd werd, dat de voor-
eiu, in afwijking \an hetgeen do
dienstregeling aangeeft, to Kreiensen
heeft gestopt ter verandering van ma
chine. Het- eerste uirij-signaal \an de
daar precies rechtloopc-nde lijn, stond
op veilig, waardoor de machinist van
de intussoben aankomenden olg-lreiu
in de meening werd gebracht, dat de
baan vrij was. Hij zou zich juist go-
bukt hebben toen de locomotief het
tweede, op onveilig staande signaal,
Sasseerde. Toen de machinist daarop
e roode achterlichten van den voor
trein zag, trachtte hij nog met b. hulp
van de luchtdrukrem de botsing te
voorkomen. De afstand was echter
reeds te klein en hij reed met groote
vaart op den voor-trein in.
De .uitwerking, was verschrikkelijk.
Velo reizigers vóór den voor-trein
stonden op het perron te wachten en
zogen de- onvermijdelijke botsing aan
komen. Zij riepen den inzittenden too
uit den trein te springen, maar het
was reeds te laat. De vier laatsle wa
gons van den voor-trein werden to
taal in elkaar geschoven. De volg-
trein veerde na de botsing achteruit
eu nam de assen van het laatste rij
tuig van den voor-trein met zich
mede. Tusschen die assen vond men
vior lijken bekneld.
In Kreiensen had den vorigen avond
juist een feestviering plaats gehad,
waardoor nog tal van menschen in do
straten waren. Binnen korten tijd
waren alle mannelijke inwouers van
Kreiensen. hoofdzakelijk spoorwegbe
ambten, met hun materiaal op het
terrein van het ongeluk aanwezig.
Door een plaatselijke fabriek werden
werktuigen ter beschikking gesteld,
waardoor liet gelukkig mogelijk was
de eer?fo gewonden in betrekkelijk
korten tijd te verlossen.
Twee hulptreinen uit Göttingen
kwamen tegen zes uur des morgens
a.m. In éen daarvan zat een dokter,
die oc!it°r. wecens gebrek aan ver-
bandniidd^'en en oPe*"atie-materiaal,
sic -hls weinig kon uitrichten.
De gewonden werden naar Göttin
gen vervoerd, alwaar in d° ziekenhui
zen uitgebreide maatregelen waren
genomen.
straling kome óók daar, waar thans pi
gebaad en He voetgangers gedoopt
den. Bovendien wake men, dal ue/.e
gangeweg voor het publiek gereserveerd
•blijft en niet voor een handelaar in
palen en bouwmaterialen. Totdat.
flir.ke, breede weg dit armzalig brokje
Maar mu die kwestie van baldadigheid,
Ook hij matige schatting komt men si
al gauw toe. het aantal kinderen in deze
eu de aangrenzende-jiienwe-buurt. op eei
paar honderd te schatten. Spoedig meer
want natuurlijk wordt in di: stadsgedeel
te nog wel bijgebouwd. Daar dit liet ge
va! is. lijkt de vraag of hier niet spoeui,
een flink speelterrein moet worden se
reserveerd. volkomen op baar plaats. Er-
de Dubbele Buurt ên de 51 sch'.huishuur,
èn liet atngrtnzende ..Bavodorp" heb
ben een stuk land, waar de Sinderen naai
hartelust kunnen ravotten, zonder benvaai
dat 'hun spe! ontaardt in baldadigheid
en straatschenderij, noodig. Reeds thai.;
ziet men in de nieuwe straten des avonds
allerlei verboden balspelen beocfe
nen. Het, lijdt geen twijfel, of een eeuvou-
dig ingericht gemeentelijk speelterrein
zou 'hiér eeu ongekende belangstelling
wekken. En het bezwaar dat er geen
grond beschikbaar is, gaat hier nu een:
niet op. Integendeel, nóg'is er hier ter
rein in overvloed, mits men maar mïei
wacht, tot alles volgebouwd is, óók dc
ruimte, die toekomt aan. de jeugd hier
de buurt en waarvan de kosten niet tt
hoog in prijs zullen zijn voor de opvoe
decide kracht en de preventieve werking,
uitgaande van deze plaatsen van ont
spanning.
F-UI.LISEMENTEN
1. B. Xijman, te Heemskerk, cura
tor Mr. I.. V. Hoog.
2. C. P. Michel, te Wijk aan Duin,
Alkm. str.vv. li. J46, curator AD'. J.
Moolenbursh.
3. J. Iluosemans, te Santpoort
(dorp), curator Mr. C. van Sprang.
4. De N.V. Joritsma's Manufaetu-
renhandel, te Purmereud, curator Mr.
M. Slingenberg.
Rechter-Commissarïs in alle faillis
sementen: Jlir. AD'. R. de Alarees van
"Avinderen.
KI.OK DEFECT. Waarschijnlijk
door het gedreun van het heien is de
k'ck van de Axnsterd-amsche Poort stil
jvcn staan.
MUZIEK IN DEN HOUT.
Muziekuitvoering in den Hout op
Donderdag s Augustus 1923, des avonds
te 8 uur.
Programma:
Volksliederen,
.1. H. O. V.-Marsch. Tac. de Graaf.
7. Ouverture Zampa, F. Herold.
3. KiinsSlorleben (Walzer), Joh. Strauss
4- Fantaisie „Hcrodiaóe", J. Massenet.
Ouverture Der Febnseé,' D. Auber.
6. Coppelia Ballet. L. Délibcs.
7. Fantaisie „Le Trouvère", G. Veidi..
ELECTRISGHE DRUKKERIJ
LEVERING VAN ALLE
PARTICULIER
EN HANDELS-
DRUKWERK
LECER DES HEILS.
We ontvingen het programma der lie
deren, die Maandag 6 Augustus, des
avcnds te S uui, in het Brongebouw ;cn
g'.chcorc zullen worden gebracht door
'het muziolcljorps van het Leger des
ilcils te Doncaster (Engeland), dat een
tomnée door ons land maakt. Voorin
siaa-- een woord ter begroeting, waarin
we o.a. lezen, dat deze musici een schit
terenden staat van dienst hebbenbii
elkaar tellen zij 640 dienstjaren. Zij
brengen voor het eerst een bezoek aan
lie- vasteland van Europa. De bezetting
van het korps bestaat uit een sopraan
cuinet, vier solo-cornets, drie iste cor
nets, drie 2de cornets, twee Flugcl-
Loorns, twee solo-booms, twee is-e
hoorns, twee 2de hoorns, twee iste bi-
ritons, twee 2de baritons, twee iste
trombones, een 2de trombone, een ba;-
uombonc, drie Solo F.uphoniums, drie
batsen E b, 2 bassen B b en 2 trommen.
Het programma telt een groot aah al
nummers.
PERSONALIA.
1-Iet diploma A, voor de zuivere toe
passing van liet correspondentieschrift
en vertrouwdheid niet het systeem
„Stolzewery", alsmede hel „certifi
caat voor niochineschrijven" volgens
Wery's tienvingersysteem, werden
'erstrekt aan Mej. li. Reuses, Veisen.
De ndjudant-onderofficier-adniini-
itratenr ,1. A. Cornelissén van hel. '.De
•egimcnfc infanterie, wordt met in-
rang van 1 Augustus a.s. werkzaam
gesteld uan het Departement \ftn
Oorlog te s-Gravenhage.
Te 's-Gravcnhage slaagde voor het
voo' loopig machinisten-examen dc heer
C. B. Uitendaal, te Heemstede.