HAARLEM'S DAGBLAD
Van onzen reizenden Redacteur
Rubriek van den Arbeid.
Onze Lacliiioek
BlimeiilaM
De mao Mafoba
DINSDAG 14 AUGUSTUS 1923 -
TWEEDE BLAD
(Nieuw® reeks.)
No. 173
De Geldnood in Duitschiand
PRAAG, 9 Augustus 1923.
Sinds gister ben ilc in Praag én ^et
is mij een verademing om nu eens niet
om mij heen over dollars, ponden, gul
dens, marken en koersen te hooren spre
ken. Waar ik ook was in Duitschiand,
in een restaurant, in een trein, in een
hotel, telkens weer hoorde ik niets dan
„de dollar 1 millioende dollar 2
millioenDe dollar 3 millioen Het is
het „Leitmotiv" van de gesprekken in
Duitschiand
Ik herhaal, wat ik in mijn vorigen
briefIndrukken uit Duitschiand
schreefer is thans iets benauwends,
iets beangstigends in het reizen door
Duitschiand- Men vraagt zich telkens
met beklemming af, waar dit naar toe
moet en de twijfel komt boven, of de
regeering nog lang de kracht cn de
macht zal hebben den wagen voor den
afgrond tegen te houden. De schrik
kelijke daling van de Mark in de
laatste weken is- niet meer of minder
'dan een catastrophe en men kan ge
rust zeggen, dat Duitschiand thans
zooals bijna alle.' bladen toegeven
na den oorlog den ineesb critieken tijd
doormaakt, gevaarlijker zelfs dan m
de revolutiedagen of in de weken na
den Kapp-Putsch.
De toekomst van Duitschiand is
thans, één groot vraagteelcen en men
begrijpt niet, hoe dit land ooit nog
door deze crisis heen zal komen.
„Wij hebben na den oorlog veel
'doorgemaakt, maar dit is liet aller
érgstezei mi] een Duitscher met een
gebaar van wanhoop. „Hier komen wij
niet meer uit
Wat mij bij mijn gesprekken met
Duitschers wel zeer sterk opvalt is de
groote 'minachting voor de tegenwoor
dige i'cgééring en den Rijksdag.
„De ellendige politiek heeft Duitsch
land kapot gemaaktzoo hoorde ik
niet eens maar meermalen van Duit
schers. ,„Jiet is niet alleen de schuld
van Frankrijk, dat wij te gronde gaan,
ook van de regeering, die niets, 'letter
lijk niets heefc gedaan om deze ramp
te voorkomen, die passief is gebleven
tot vandaag, nu het te laat isWat
Duitschiand noodig heel't, is een dicta
tor, een krachtige figuur, die zonder
Pij les dag en zonder de partijen durft
regeeren. Deze tijd is heb bankroet
voor het parlementaire stelsel, dat
getoond heeft niet te deugen, voor cri-
sisdagen, als die wij thans doormaken.
Heel Duitsohland heeft meer dan ge
noeg van hot politieke geharrewar in
den Eijksdag, dat een schande betee
kent tegenover de wereld. Wij hebben
nu een man nóodig, een lc e r e 1, die
met krachtige hand thans alleen durft
regeeren. Dat is heb eenige, wat ons
land misschien nog zou kunnen red
den J"
Maar onmiddellijk laten zij -,r op
volgen, dat Duitschiand thans zoon
figuur niet bezit. Wanneer zij er een
hadden, dan het is wel zeker zou
den 90 proGent der Duitschers achter
hem staan. Als ooit de tijd rijp was in
Duitschiand voor een dictatuur dan is
het nu. Maar wie zou de reus moeten'
zijn, die deze Herculestaak op zijn
schouders zou kunnen nemen 'i
Wie thans in Duitschiand reist, móet
wel sterk onder den indruk komen van
den noodtoestand in dit wel vreeselijk
zwaar beproefde land. Iemand, die er
niet „in" is, zal er zich nauwelijks een
voorstelling van kunnen maken, wat
een dergelijke „Entwertung" van het
geld voor een land beteekent. Yoordat
ik 4 weken geleden naar Duitschiand
ging, ontving ik voor 70 gulden op een
bank in Holland 5 millioen Mark. In
het begin van deze week lu-ecg ik voor
20 gulden 24 millioen uitbetaald en
den volgenden dag zou ik zelfs 48 heb
ben ontvangen. Dat beteekent dus, dab
de Mark thans niet meer één twintig
ste van de waarde heeft van toen. ilc
naar Duitschiand toe ging.
Dinsdagmorgen ontving ik op een
Bank in Leipzig op mijn credietbriëf
voor 10 gulden 6.5 millioen Mark.
Twee uur later kwam ik bij een andere
Bank en werd mij 12 millioen voor 10
gulden uitbetaald. Ik vond dit zoo ont
stellend, dat ik er niet aan kon ge-
looven- In mijn naïviteit ging ik terug
en vroeg de beambte, of liij zich niet
had vergist.
„Het is bijzonder vriendelijk van
u zei den mam met een berustenden
glimlach, „maar de Mark heeft in dit
laatste nur alweer^ de helft van zijn
waarde verloren. LT hebt het u toeko
mende ontvangen
Ilc had niet gedacht, dat er ooit in
mijn leven nog een moment zou lcomen
dat ik millioenen Marken met een ge
voel van spijtige teleurstelling in mijn
portefeuille zou bergen
Bij deze krankzinnige daling vlogen
de prijzen soms om het uur naar
boven. Wat men vandaag voor 100.000
Mark koopt, kost een dag later dilc-
i wijls reeds 200.000 of meer. Stel u de
gemoedsstemming voor van een armen
Duitscher, die 200.000 Mark moet
neerleggen, voor wat hij den vorigen
dag met 100.000 betaalde. Zijn trac-
tement is hetzelfde gebleven. Voor hem
beteekent het dus feitelijk dat hij
maar de helft heeft verdiend
soms is het maar een vijfde van
wat hij had gedacht-
Men moet de teleurgestelde gezich
ten van de inenschen in de winkels
zein en hen hooren zeggen: ,,Es ist
schreclclichals zij weer nieuwe prij
zen hooren, om te begrijpen, wat die
voortdurende prijsstijging voor hen
beteekent. En dan te denken, dat heb
ergste nog komen moet. Want toen
ik uit Duitschiand wegging, was de
laatste en ergste koersdaling van
deze week nog niet eens in de prij
zen verrekendHoe zal heb zijn, als
ik over. eenige dagen in Duitschiand
terugkom 1
Met dit plotseling bijna waardeloos
worden van de Mark. is er eei) zeer nij
pend gebrek aan baar geld 'gekomen,
wat voor zakenmenschcn en bij uitbeta
ling vau loonen vooral zeer lastig is.
Hoe groot dit gebrek is, kan het best
uit het. volgende voorbeeld blijken. Toen
ik Dinsdag geld op mijn credictbrief
wilde ontvangen, moest ik 3 Banken af
rijden, voordafik geholpen kon worden.
En de som die de Bank een fi-
Van hier en daar.
al
D u
e 1 t c
Is Leipzig! mij kon uitbetalen,
bedroeg TIEN, zegge TIEN GULDEN!
En daarvan ontving ik nog do helft 1»
ch ci u c sl
Omdat ik voor mijn hotelrekening en
mijn verdere reis geld bepaald noodig
had, zette ik mijn pogingen verdei
voort. Bij de Dresdener Bank, de Mit-
leldeutsche.Credit Bank, de Darmstadier
Bank banken dus van de allereerste
grootte kreeg ik telkens hetzelfde
antwoord „Wij hebben geen geld En
dat terwijl men niets liever had gedaan
dan mij geholpen. Eindelijk, na twee
uur, Icon ik bij de laatste Bank geholpen
'orden. Het maximum, dat ik kon ont
vangen was 20, zegge 20 gulden, Dit
korte uitstel beteekende voor mij een
insi van 12 millioen Mark, want in die
uur was zooals ik reeds scbreef
dc gulden 600.000 Mark meer waard ge
worden.
Den volgenden dag sprak ilc in Dres
den een Engelschman, die mij Ln wan
hoop vertelde, dat hij 6- banken had af-
geloopen -om 1 pond op een credietbrief
te ontvangen. Dat het geldgebrek thans
nijpend is, zal men licht begrijpen, wan.
neer men bedenkt, dat van da bank
biljetten, die thans in omloop zijn, die
van s millioen het hoogste zijn. En deze
biljetten, die al geen 'hoogere waarde
meer hcbb.eodan ƒ.2.5, zijn er betrek*
liélijk .heel weinig. Over het „algemeen
moet men het stellen met biljetten ïylyi.'
100.000 en' 200.000/dat bcleèkent.'dus,
dat men zijn betalingen moet doen met
stukken van 5 cent en 1 cent Hollandsche
waarde! Welk een bergen papier men in
Duitschiand noodig heeft, ka(n ieder uit
zulke cijfers zelve wel nagaan.
Een credietbrief geeft thans in
Duitschiand de grootste moeilijkheden-
Ik moet dan ook ieder, .die nog naar
Duitsohland in dezen lijd zou willen rei
zen een genoegen is liet werkelijk
niet, al leeft men cr voor niemendal!
aanraden uitsluitend Holiamlsch bank
papier mede te nemen, liefst niet groo
ter stukken dan van 10 gulden. No^
beter is 'het zelfs om veel briefjes van
een rijksdaalder bij zich te steken. Hét
is liet gemakkelijkst en men kan er heel
veel genoegen mee doen! Want Hol-
Iandsch geld inwisselen wil .thans iedere
DuitscherZó6 groot is het verlangen
naar Hollandsch geld, dat een glazen
maker en een timmenman, die werk had
den te verrichten op mijn hotelkamer
te Harzburg, mij beidenkwamen vra
gen, of ik hun „den grooten dienst"
wilde bewijzen 2.5 in te wisselen. En
Js avonds kwam de glazenmaker in het
hotel terug met de vraag, of ik hem
nog eenmaal helpen kon. Het vyaren de
spaarpenningen van zijn'zuster, die
hijin een rijksdaalder-stuk ging be
leggen.
De gulden is thaDS in Duitschiand
misschien wel het meest gewilde geld.
Het is zeer opmerkelijk, dat bij het be
palen der koersen bijna uitsluitend met
Engelsche ponden,' Amerikaansohe dol
lars en Hollandsche'guldens gerekend
wordt. Men moge in Holland soms be
vreesd zijn voor het lot van den gulden,
zeker is het, dat hij nu nog in Duitsch
iand tot de meest betrouwbare „Edel-
valuta" gerekend wordt.
J. B, SCHUIL.
NIET BIJ ALLE WERKVERSCHAF
FING IN DRENTE DE LOONEN
VERLAAGD.
Men schrijft aan Het Volk
Het bericht in „Het Volk" van 9 Au
gustus wekt den indruk alsof de loonen
bij alle werkverschaffingen in Drente
zijn verlaagd.
Zulks is niet juist. Bij alle werken
zijn de loonen even hoog gebleven als
het vorige jaar het geval was. Voor Em-
men en Sleen geld 25 ct. met 20 pCt.
bij accoordwcrk ongeacht de plaats, waar
de werkloozen uit deze gemeenten wer
ken. Voor de „werkloozen uit de andere
gemeenten, Odoorn, Borger, Schoono.
beek enz., geldt 20 ct. met 20 pCt.
De werkloozen uit Emimen en Sleen
werkzaam bij de verbreeding van het
Oranjekanaal en het nieuwe kanaal
BeilenNiouwenoord, krijgen 23 ct. met
20 pCt. betaald. Of het loon die hoogte
zal houden is .echter de vraag.
HeL Staatsboschbedrijf betaalde steeds
aan de te werk gestelde werkloozen iets
meer, pl.ni. 23 a 30 ct.- per dig, thans
moet ook deze instelling 35 ct. en 20 pCt.
betalen aan de geplaatsten uit Emmen
en Sleen en 20 ct. en 20 pCt, aan de
overigen.
INDIJKINC VAN DOLLART-
GRDNDEN.
Men schrijft aan Het Volk
Na vele voorbereidende besprekingen,
heeft het departement van Binnenland-
sche Zaken een half millioen gulden toe.
gezegd voor de indijking van de kwel
ders in den Reiderwolderpolder. De rest
zal gedragen moeten worden door de
eigenaren, benevens door diet water
schap Reiderland.
De gemeente Groningen heeft c
3 deel der gronden in eigendom, de
rèst zit in handen van een N.V. en par
ticulieren. Zeer waarschijnlijk zullen til-
len wel willen medewerken.
Duizend man zullen bij dit werk on
geveer 10 maanden werk kunnen vin
den. Dc gemeente Groningen zal een
400 a 300 werkloozen bij het werk kun-
plaatsen.
De arbeiders, werkzaam bij de indij
king van de Thomas van Seerattpoldet
achter Hovnhuizen (Gron.), hebben we
gens loonsgescbil het werk neergelegd.
Gevraagd wordt een uurloon van 30 ct.
Bij de slaking zijn-400 a 500 personen
betrokken.
In verband, met deze staking heeft me-
touw De VriesBruins, lid der Tweede
Kamer, tot den Minister van Arbeid,
Handel en Nijverheid de volgende vra-
g-cn gericht
Is het den Minister bekend, dat
werkloozc arbeiders (gehuwden en kost
winners) uil de gemeente Vlachtwedde
naar deh dijkenaanlcg van den Thomas
Seeraticnpolder gezonden worden,
terwijl werk uit de gemeente Vlacht-
redde aan arbeiders van Winschoten
•ordt opgedragen, voor wie men mei
Rijks'subsidïè' hbii.fé'n'f-'b'a'rakkén Böuwt
2. -Is "-de; .'Minister niet van oordeel,
dat'door déze regeling .rechtmatige on
tevredenheid wordt bevorderd en uitga
ven geschieden, die bij een juist inzicht
van den Rijksinspecteur in de betrokken
streek voorkomen hadden kunnen wor-
AFSGHAFFIN G WERKLQOZENKAS.
Evenals reeds eerder dé Onafhanke
lijke, heeft nu ook de 'te Emmen geves
tigde Neu trade Bond van Arbeiders in
Let Landbouw- en Veenbedrijf, aangeslo
ten bij het A'igem. Nederl. Vakverbond,
besloten to- de afschaffing van dc werk.
loozenkas, welke sedert een tweetal ja
ren aan die organisatie was verbonden,
UIT DE TEXTIELINDUSTRIE.
De firma J. H. Meijcrink Zonen, te
Winterswijk, tracht zich thans van nieuw
personeel te voorzién. De stakers wor
den door de firma als ontslagen be?
schouwd.
In dc eerste zeven maanden van dit-
jaar hebben de vier textiel-arbeidersorga-
hisaties reeds f 225.000 uit de werklo
zenkassen uitg'ekeerd.
UIT
TAPIJTINDUSTRIE.
De firma Prins te Dinxperlo heeft
voor haar arbeiders in de tapijtindus
trie, in overleg met de organisatiebe-
sturen, een wachtgeldregeling ontwor
pen, en die aan de betrokken autoritei
ten Rijk en gemeente voorgelegd,
De directie der chemische fabriek
Gimbo te Winschoten heeft Zaterdag
morgen wegens staking der metselaars
twintig andere arbeiders, meest grond
werkers, ontslagen,
Men meldt aan het Hbld. uit Almelo:
Zooals wij vroeger meldden, werd in
de raadsvergadering van 11 Mei j.l. be
sloten een bedrag van f 50.000 beschik
baar te stellen voor ondersteuning van
in Almelo woonachtige door 'de firma's
J. ten Bos en I-I. Helleman Jr. uitgeslo
ten textielarbeiders. Daar de uitsluitiog
inmiddels geëindigd was, verzochten
Gcd. Staten dezer gemeente B. en W.
intrekking van voormeld besluit te wil
len bevorderen, 21 Juni d.a.v. besloot de
Raad het genomen besluit te hand
haven.
Ged. Staten hebben bij beschikking
van 17 Juni j.l, hun goedkeuring aan 't
Raadsbesluit van n Mei onthouden uit
overweging., door, daargelaten de vraag
of het verleenen van steun aan uitge
sloten arbeiders op de voorgenomen
wijze toelaatbaar te achten, te dier zake,
in verband met de inmiddels gewijzigde
mstandigheden, geen gelden beschik
baar behoeven te worden gesteld. Krach
tens artikel 213 der Gemeentewet kan,
de Raad van het besluit tot nict-gocd-
keuring binnen 30 dagen na de dag-
teekening der beschikking bij de Ivroon
beroep komen.
Wetende, dat het de bedoeling van
den Raad is, een 'beslissing in hoogste
instantie omtrent deze wijze van steun-
-erleening uit te lokken, stellen B. en
W. den Raad voor, tegen het besluit van
Gedeputeerde Staten in beroep te
gaan.
DE LOONEN DER ZEELIEDEN.
De Nederlandsche Zeelieden-vereeni-
ging „Eendracht" heeft een adres doen
toekomen aan de Scheepvaartverecni-
gingen „Noord" en „Zuid", alsmede
aan de Recdersvcreéuiging, in welk
adres klachten worden geuit over onvol
doende loonen der zeelieden.
Adressante verzocht het daarheen te
leiden, dat minstens voor de gages, die
op Arnerikaansche schepen worden ver
diend, de. bemanningen" der Nederland
sche kocpvaaidijvloot worden aangemon.
sterd.
..ZANDSCHIPPERSSTAKING,
Een zandschippersstaking is uitge
broken onder de zandschippers aan d<
Loosduinsche vaart die zand-lossen voor
het Zuiderpark te 's-Gravenhage. Dt
staking omvat ongeveer 30 man, Dooi
de politie zijn extra posten uitgezet.
De stakers zijn niet bij den modernen
bond aangesloten.
HET TAXIBEDRIJF.
De afgeloopen week bracht geen ver
andering in de taxi-staking te Amster
dam. De groote maatschappijen blijven
bij hun houding om het in den vervolge
zonder aulo-centrale te doeD, en het
kleinbedrijf blijft besloten de auto-cen
trale te handhaven. Maandagochtend
deed het bestuur van de chauffeursver-
eeniging „Bewust Streven" eenige mcdc-
daelingen aan dc stakende chauffeurs
over onderhandelingen; gevoeld met di-
'patroohs in liet kleinbedrijf aangaande
;de vraag, hoe bet best cle verdere sa
menwerking tusschen kleine patroons err,
stakers zal zijn.
PLAATSELIJK SYNDICALISTISCH
ARBEIDSSECRETARIAAT.
Vrijdagavond zijn besturen van de
afdeelingen Amsterdam van de Landelij
ke Federatie van Metaalarbeiders, van,
Sigarenmakers, van Kleermakers, van.
de Syndicalistische Federatie van Bouw
vakarbeiders, van de Federatie van Fa
brieksarbeiders, gemengde afdeeling cn
Glasbewerkers, gemeentewerklieden V.
Z. O. S. en de Metaalarbeiders-jeugdor
ganisatie, alle behoorende tot het Ne
derl. Syndicalistisch Verbond, bijeenge
komen, ten einde de mogelijkheid en
oorzakelijkheid van een plaatselijke
centrale op syndicalislisehen grondslag
te bespreken.
een inleiding van den secretaris'
bet N. S. V. werd na ampele be
spreking met algemeene stemmen be
sloten tot de stichting van het Plaatse
lijk Syndicalistisch Arbeidssecretariaat.
"(P. S. A. S.).
Precaire toestand.
Verloven langs de Nederlandsch-
Duitsche grens ingetrokken.
Uit Maastricht wordt aan het Hbld,
gemeld dat langs de Nederlandsck-Duit.
sche grens bij de garnizoenen de verlo
ven zijn ingetrokken wegens den pre-
cairen toestand-.
HET N. A. S. EN DE VLOOTWET.
Door het bestuur van liet Nationaal Ar-
beids Secretariaat (N. A. S.) is besloten,
de oorspronkelijk op 16 September te hou
den landelijke demonstratie tegen de
Vlootwet te Aibsterdam, aldaar te doen
plaatsvinden op Zondag 23 September Op
dien dag houdt het N. V. V. en de S. D.
A. P. aldaar een demonstratie, welke ook
zal worden aangewend tegen de vlootwet.
Bij het nemen van dit besluit werd uit-
gegaan van de overweging, dat de grootst
mogelijke eenheid behoorde te worden ge
demonstreerd, al meende het bestuur van
't N.A.S. er niet toe te moeten overgaan,
de leiding van het N. V. V. aan te bieden
een landelijke demonstratie legen de
vlootwet gemeenschappelijk te houden op
Zondag 23 September, daar van die zijde
een weigerend antwoord verwacht werd.
Nadrukkelijk verklaart intusschen het
bestuur van het N. A. S., wanneer van de
zijde vaai het N. V. V. wordt te verstaan
gegeven, da eigen demonstratie op 23
September uitsluitend te willen aanwen
den tegen de vlootwet en ze dan te hou
den, o.a. in samenwerking met het N. A.
S., het bestuur van de landelijke centrale
der revolutionnaire vakbeweging een
soortgelijk aanbod zeker in ernstige over-
Ten slotte besloot het bestuur van het
N. A. S. de navolgende landelijke orga
nisaties tot de vorming van een landelijk
comité tegen dn vlootwet en oorlogsge
vaar uit te moedigen, t.w.de Bond van
religieuze Annrcho-Communislen, de
Comnranisilische Partij, het Landelijk Co
der Int. Anti-militaristen Vereen:-
en de Landelijke Federatie van So
ciaal-Anarchisten.
1 de zijde van het N, A. S. werden
het bestuur tot zitting-neming
voornoemd comité aangewezen, de heeren
C. Kitsz, Th. .1. Dissel en II. Maters,
peotievelijk lo voorzitter (waarnemend),
le secretaris en le penningmeesti
het N. A. S.
ACyTER ZIJN RUG.
Mevrouw: Ik moet je iets bekennen,
Freddy, ik heb achter je rug enkele 'schul
den gemaakt.
Meneer; Nu, dan moet je ze ook maar
achter mijn rug betalen.
EEN VERSCHIL.
Zij (sentimenteel)O, wat zou deze
pijnboom wel zeggen, als hij spreken kon I
Hij (na een blik op den boom)Hij zou
waarschijnlijk zeggen: „Ik ben een eikI"-
NIET ERG DUIDELIJK.
Hij: Je bent de zonneschijn van mijn
leven I Jij alleen regeert mijn hart. Zon
der j'ou zou het leven sléchts een donkere
wolk zijn.
Zij: Wat is dat nu? Een huwelijksaan
zoek of een weerbericht.
Een nieuw Dagblad?
„De Haagsche Post".
EEN KIND OVERREDEN. Maan
dagmorgen reed een vrachtauto de brug
van de Looiersgracht te Amsterdam op,
het scheen echter dat de motor, door een
of ander defect, niet tot de gevergde
prestatie in staat was. De wagen liep
terug, dc remmen konden den auto ook
niet houden, met dit noodlottig gevolg
dat de vrachtwagen tegen een zevenja
rig meisje aanreed en het kind tusschen
den auto en den muur van een huis be
klemde.
De kleine is in vrij ernstigen toe
stand naar het \Vilhelminagasthuis over
gebracht,-
3RAND OP HET MUNTPLEIN
TE AMSTERDAM.
Voorbijgangers bemerkten Zond;
avond omstreeks halftwaalf 'dat rook
opsteeg uit een kelderraampje van
den hoedenwinkel van P. Truyens,
Muntplein 5. Per telefoon en per pu
blieke brandschel onder den Muntto
ren -werd de brandweer "gealarmeerd.
Aanvankelijk onder leiding van den
brandmeester Schölker en later van de
hoofdbrnndmeesters Förch en ïïarfc-
dorff, werd de deur van. den Winkel
geforceerd en konden twee manschap
pen met een rookmasker binnendrin
gen. Hel, bleek, dat de brand in den
kelder woedde. De inventaris bestond
voor een groot gedeelte uit stroohoe-
den, verpakt in kisten met houtwol,
zcodat een dichte rook in het perceel
hing, en liet blusschingswerk hierdoor
ten zeerste bemoeilijkt werd. De brand
werd ingesloten; door bet gebroken
.vensterraampje werd met. twee stralen
op de motorspuib water gegeven, ter-
-wijl'-.een derde -slang door den winkel
haar de achterzijde van' den kelder
wel-d geleid. Spoedig was het vuur
bedwongen.
Het scheelde niet veel, of de brand
had grooter afmetingen aangenomen,
daar He vlammen zich via de kelder
trap reeds een weg naar den winkel
hadden gebaand.
Verzekering dekt de schade. De eige
naar was niet aanwezig, daar hij bui
ten dé stad vertoefde. De oorzaak is
onbekènd. Het' eleclrische licht kan
geen aanleiding geweest zijn, daar
het perceel stroomloos was. Niet on
mogelijk is liet, dat eèn voorbijganger
een brandende sigaar of sigaret door
het, in dat geval dan reeds eerder ge
broken kelderrnitje beeft geworpen.
Zooais te begrijpen valt, woonde een
groot mensc.henmeuigte op dit drukke
punt het schouwspel, waarvan echter
weinig te zien was, bij.
FAILLISSEMENT VAN W. BROEK-
HUIJS AANGEVRAAGD.
Men seint ons uit Den Haag
Naar men mededeelt heeft Mr. Bar
net Lyon bij de Haagsche Rechtbank
het faillissement van W. Broekhuijs aan
gevraagd in opdracht van dc firma, die
zich bezig hield met den aanleg van
tuinen van uit preniieloterijen welbeken
de villa's.
BIJ HET ZWEMMEN VERDRON
KEN. Dc 19-jarige J. Zuidland te
Purmerenö is bij het zwemmen in zee
tusschen Castricuni en Egmoncl ver
dronken. Dc jongen was de kost win
der-zijner moeder.
EDO FIMMEN.
Het Volk spreekt het beyiéht van de
Tel. (onder voorbehoud medegedeeld) te
gen, dat Edo Fimmen bedankt liceft als
secreiaria van het I. V. V.
..Het Volk" meldt
Er loopen geruchten, dat de heer Van
s, directeur-hoofdredacteur van het
bekepde weekblad „De Haagsche Post"
nscige plannen heeft, een nieuw dag
blad te stichten.
MINISTER COLIJN TECEN DEN
STEMPLICHT.
De „Standaard", het blad van den
nieuwen minister van Financiën, be
vatte Zaterdag het volgende drie-star
retje over „liet laatste Stadium" (van
den stemplicht):
„Dat de stemplicht verdwijnen moet,
begint voor steeds meerderen vast te
staan. Aan een toepassing van de wet
valt blijkbaar in de steden niet to den
ken. liet moet toegejuicht dat minis
ter Heemskerk op de desbetreffende
vraag heeft geantwoord, dat men er
voor waken zal, daf op het platteland
niet wordt vervolgd wie in do stad
zou vrijloo-pen. Dat zou ook zeer on
billijk zijn. Waaruit volgt, dat de
stemplicht alle be.teekc-nis verliest en
meer kwaad dan goed doet. Er is een
argument te meer om op de wegne
ming ervan aan te dringeu. De regee-
rtng kan thans in dezen het initiatief
nemen.
Het wordt toch al meer een onmo
gelijke zaak, voor do handhaving der
wet te ijveren",
HET JUBILEUM VAN DE
KONINGIN,
Do ministerraad heeft heslist, dat'
ter gelegenheid van het 25-jarig regee-
ringsjubileum van de Koningin, buiten
's-Gravenhage geen gelden beschik
baar zullen worden gesteld voor ver
siering en dat voor rijksinstellingen
buiten dio gemeente volstaan zal kun
nen worden met liet uitsteken van de
vlag.
ZONDAGAVONDRELLETJE.
Zondagavond ontstond in een lunch
room aan d-cn Korten Nieuwendijk te
Amsterdam ruzie tusschen eenige daar
aanwezigen. Een van de gasten wera
vi,I, beschuldigd met opzet de jas van
een der anderen vernield te hebben; een
vechtpartij scheen voor de belangheb
benden d-e eenige wijze om tot oplossing
te kunnen komen, zeer tot ongenoegen
van de lunchroom-juffrouw die de hulp
der politie inriep. De agenten wisten
bij hun aankomst aan de vechtpartij een
einde te maken' cn namen den beschul
digde mede! De zaak is verder in onder-
zo.ek.-
Een van de politiemannen is bij dit
geval door een beet aan de hand ver
wond. Een agent in burgerkleeding die
toevallig aanwezig was en hulp ver
leende, moest -aich na dc arrestatie van
den beschuldigde tegen het publiek be
schermen door niet zijn revolver te drei
gen, waarbij hij eenmaal in de lucht
toest schieten,
DE ONTGINNERTJES.
De directeur van do C. V. Alg. Bouw-
a Ontginning Mij', te Eindhoven schrijft
ns haar aanleiding van een ook door ons
uit De Tel. overgenomen bericht:
,Naar aanleiding van het bericht in de
Telegraaf en De Courant van 10 Augustus
waarin vermeld, als zou er in Rotterdam
beslag gelegd zijn op de ontginnertjes
deelen wij u inede, dat flit op een misver
stand moet berusten, wijl op geen enkele
bligatie' van ons beslag gelegd is.
Het is ons dan ook absoluut ombegrij-
polijk hoe de Tel. een dergelijk bericht
kan lancceren.
DE PAARDEN VERDWIJNEN!
De paardcutractie op den tramdienst
Utrecht—Jutfaas—Vreeswijk wordt' aan he'
eind dezer week door autotraclie ver-
■aingen,.
DE NIEUWE HUURWETTEN.
Naar de Tel. verneemt, hebben B. en
rV. van Rotterdam thans van minister
Aalberse het bericht ontvangen, dat voor
Rotterdam de volle 50 huurverlioog'uig
toegestaan.
Fewilleton
Geautoriseerde vertaling naar
het Engelsch van
OTTWELL BINNS.
18)
„,la", zei hij, „ik geloof wel dat je
gelijk hebt, ongetwijfeld is dat de man
geweest die in mijn kamer aan 't zoe
ken was. Maar hij had toch niet ge
vonden wat hij zocht. O neen, want
alt heb de papieren bij ine". Hij lach
te hard en wendde zich toen tot den
eigenaar. „Ik wil er duizend gulden
orn verwedden, dat uw gast vanavond
niet terug kómt» en dat u hem nooit
Jweer in dit hotel zult zien!"
Salnovo's overtuiging maakte wel
indruk op den eigenaar. Hij schudde
het hoofd. „Ilc wed nooit, maar. 1
„Maar wat?" vroeg Sal novo.
„Het kan zijn dat u gelijk heeft. TJ
kent den man, ik niet. Maar hij heeft
oen zéér bekenden naam in het lögeer-
hoek geschreven en ik moet bekennen
dat ik or trotsch op was dat hij hier
kwam
„Naam!" viel Salnovo hem, min
achtend in de rede. „Wat beteekent
een naam? Je kunt even vaak van
naam veranderen, als van kleeren
of van hotel",
„Maar wat kan ik nu doen?" pro
testeerde de eigenaar. „Ik Hij
wendde zich vlug ;tot den. kellner.
„Johnson, geef me dadelijk de sleu
tels".
De kellner gaf ze hem.
„Ga met mij mee", zei hij tegen
Salnovo. „We zullen in ieder geval
doen wat we kunnen".
Hij liep door de gang tot hij bij -de
deur kwam, waaruit de man, over
wien |ze spraken, te w-ooirschijn was
gekomen. Hij deed de deur open en
ging naar binnen. De kamer was keu
rig netjes, op de toilettafel lagen.geen
borstels of andere dingen, die men ge
woonlijk in een bewoonde slaapkamer
vindt. Er stond een ha-udtasch op den
grond, dio er verdacht nieuw uitzag.
De eigenaar liep er -liecn 011 lichtte
hem op; Salnovo stak zijn hand uit,
nam de tasch van hem over, cn lach
te.
„Er zit niets in", zei hij. „De tasch
is veel te licht, üw gast inet den be-
keijden naam is nooit van plan ge
weest 0111 hier te blijven loge&rpn".
Dc eigenaar gaf zich gewonnen.
„Ik geloof dat u gelijk heeft', zei
hij. „Ik bied juffrouw Salnovo mijn
verontschuldigingen aan, en zal aan
de politie telefone-eren. Als u mij den
waren naam van dien man wilt ou-
geven
„Neen!" viel Salnovo hem in do re
de. „Ik ken den man maar zijn
naam? Neen, dien -zal ik u niet zeg
gen!' En het is niet noodig om do po
litie te laten komen. Die man is geen
gewone dief en ik wil wedden dat hij
niets meegenomen heeft. U moest de
zaak verdsr maar laten rusten".
E-r kwam een uitdrukking van groo
te verlichting op het gelaat van den
eigenaar.
„Zooals u wilt, meneer. Heb is niet
prettig om de politie in huis te krij
gen. Het bederft den naam van mijn
hotel. Maar het Fpiit me dat juffrouw
Salnovo zulke onaangenaamheden
heeft ondervonden, en
„Ja ik zal het haar wel zeggen",
zei Salnovo. Hii knikte, keerde zich
0111 en liep naar zijn -eigen kamer,
waar zijn dochter op hem wachtte.
„Vader", zei ze, „wie was die
man?"
Salnovo lachte. „Het zou je niets
helpen, al wist je dat. Je hebt zijn
'naam nooit eerder gehoord 1"
„Maar ik heb hem wel gezien", zei
Marie. „Ik weet dat ik hem ergens
gezien moet hebben".
Men kon aan Salnovo's gezicht
zien, dat hij geschrokken was cn op
hruusken toon vroeg hij: „Waar
dan?"
„Dat weet ik niet. Maar ergens
Haar vader lachte, opgelucht, naar
het haar toescheen. „Tob er maar niet
verder over. Ik ken den man en ik zal
er hem voor laten boeten, ja, hij zal
er voor moeten boeten!"
Hij, lachte weer en keek naar de
klok. „Ik hoop dat je klaar bent.
Over een half uur gaan we weg".
Marie zag, dat ze verder niets vau
hem te weten kon komen en ze ging,
met een peinzende uitdrukking op
haar gezicht, naar haar kamer.
HOOFDSTUK XIV.
Op de rotsen.
„Maar 'je ;'weet, Helen, dat ik jo
lief heb, en dat ik je heb lief gehad
van het oogenbl-ik 'af, 'dat Dieneer
Lambert ons aan ekaar voorstelde op
den dag dat je hier aan kwam".
Helen Raymond hield haar paard
in en knikte tegen haar neef. John
Pennington.
„Ja", antwoordde ze peinzend. „Ik
weet dat je mij -dat hebt verteld en
ik voel me vereerd omdat je hot nu.
weer herhaalt en er onder deze om
standigheden ook op aandringt, dat
ik met je trouwen zal".
John Pennington loog gemakkelijk.
„Het is juist, omdat ik zoo bezorgd
voor je bon onder deze -omstandighe
den, dat ik je vraag om alle beden
kingen op zij te zetten en zoo gauw
.ogeli.jk met me te trouwen", zei lnj.
„Maar nln mijn overtuiging, dat
Anthony Dartnell je neef is, de zoon
van je oom-, dio zoo lang geleden van
de Priory is' weggegaan nu oeus 1
waar blijkt te zijn? Als hij mi eens
als de werkelijke erfgenaam bezit
neemt van de Priory?"
„Maar Helen!" protesteerde Pen
nington. Juist om die mogelijkheid
dring ik er zoo op aan. Je kunt je
toch wél begrijpen, dat ik, omdat ik
je lief heb, de gedachte niet kan ver
dragen, dat je weer naar die vreese-
lijke school terug zou gaan? Als je
met mij trouwt, wat er dan ook ge
beurt niet dien man, dien je als je
neef verkiest te beschouwen, zul je
tenminste niet meer lee'rares behoe
ven te worden".
Hij sprak ernstig en overtuigend
en Helen raakte onder den indruk
van zijn woorden, en zijii klaarblij
kelijk verlangen om haar te behoe
den voor een toekomst, die even saai
zou zijn als het verleden.
„I-Iet is erg lief van je, John. dat
je je zoo bezorgd maakt over, mij", zei
ze zachtjes, „en erg onzelfzuchtig. De
meeste mannen zouden er de voor
keur aan geven om af te wachten
wat er uit deze eigenaardige omstan
digheden voort zal komen, -voordat za
ihe-h een huwelijksaanzoek voor d<.n
daa kom^n".
Pennington lachte. „Je moet me niet
heter maken dan ik hen. Ik denk niet
alleen aaji jou, maar eok aan mij
zelf".
„Aan je zelf?" vroeg ze, „Dat be
grijp ik niet".
„Maar als je eens goed nadenkt ?n]
jo hét wel begrijpen, Helen. Ik heb jo
noodic jou alleen. Do Priory doet
er verder niets toe dio legt totaal
geen gewicht in de schaal. Het kan
zijn dat je die verliest, maar als je
eenmaal met rae getrouwd bent. wat
doet liet er dan verder toe'? Het kan
m.ij heusch niets schelen. Ilc zal jou
hebben en met jou heb ik alles vut
het leven mooi kan maken".
Helen keek hem een beetje ver
baasd aan. „Maar ik dacht dat je het
een vreeselijk idee. vond dat ik de
Priory zou verliezen dat je er niets
op gesteld was, dat Anthony Dartnell
het in bezit zou krijgen?"
„Dat is ook zoo", antwoordde hij
vlug. „Ik zie niet. in waarom jij van
je erfenis beroofd zou moeten worden
door een man, dien ik beschouw als
een indringer". 1-lij hief zijn hand -op
om haar tegen to houden toen ze hem
in de rede wilde vallen. „Ik weet
hoe jij over den man denkt, en het
verschil in onze opinies over hem is
het eenige verschil tusschen ons. Fn
ie moei, er aan denken, dat ilc over
deze zaalc denk, niet -alleen met be
trekking tot jou, maar ook niet be
trekking tot onze familie. Dartnell is
het tehuis van mijn voorvaderen. /.Is
jij niet, tengevolge van mijn oom's
testament, dc erfgename was gevvor-»
