DE VLOOTWET
Het Geheim
Een onderhoud met den schout-bij
nacht A. F. Gooszen.
Voldoende waarborgen voor onze veiligheid.
Dg Maasbode publiceert een onder
houd, dat de Haagscbe redaoteur van
dat blad had met den geestelijken va
der van het outwerp-Vlootwet, den
onlangs benoemden commandant van
de Zeemacht in Ned-ludiè, Schout
bij-Nacht A. F. Gooszen.
Wij lichten uit dit zeer uitvoerig
stuk het allervoornaamst©.
Op de eerste vraag van den inter
viewer:
„Hebben wij thans wel een zee
macht noodig en mogen wij, als au-
(deren het- niet doen, geen voorbeeld
geven oru tot ontwapening over te
gaan luiddo o.m. liet antwoord:
Wanneer ons land 01 onze koloniën
in een of ander uithoekje van de
reld lagen, zou het gevaar, dat ouzo
neutraliteit door anderen zou worden
geschonden, ve<< minder groot zijn
dan thans het geval is- De kans op
aantasting onzer rechten hangt nauw
samen met de economische cn strate
gische ligging van Nederland en van
Nederlandsch-Indië. 1
Nederland ligt midden tusschen
grootere en kleinere mogendheden,
wier belangen uiteenloopen. Rij eenig
conflict tusschen die staten kan het
lliun niet onverschillig zijn, of Neder
land id dan niet bij machte is te voor
komen, dat een der belligerenten ons
grondgebied gebruikt als terrein van
actie tegen zijn tegenstander. Neder
land dient dit- te voorkomen. De laat
ste groot© oorlog heeft de belangrijk
heid'van de strategische positie, welke
Nederland inneemt, ten duidelijkste
bewezen. Had Nederland geen weer
macht gehad om te voorkomen, dat
bijvoorbeeld een der oorlogvoerenden
zich in onze zeegaten nestelde, tenzij
n>6t con groots machtsontwikkeling,
dan zou Nederland zoo goed als zeker
in den oorlog betrokken zijn gewor
den. Ludendorff zegt in zijn jongste
werk „Meine Knegseriuuerungen",
sprekende over het jaar 1916: „Met
het diepste leedwezen konden wij ons
nie; oor den onbeperkter: duikboot
oorlog uitspreken, aangezien deze vol
gens het oordeel van den Rijkskanse
lier tot den oorlog met Nederland en
Denemarken zou kunnen leiden. Om
ons tegen die staten te verdedigen, was
geen man meer beschikbaar. Zij wa
ren in staat met hun legers, ook al
misten deze oorlogservaring, in
Duitschland binnen te dringen en ons
den doodsteek te geven. Wij zouden
overwonnen zijn nog voor dat de wer
king van den onbeperkten duikboot-
oorlog zich had doen gevoelen."
Beschouwen we nu de ligging van
Ned. Indië. Japan heeft in de laatste
jaren op economisch en handelsgebied
een zeer op den voorgrond tredende
positie'ingenomen
Voor een natie met een dergelijken
Ontwikkelingsgang zijn de verbindings
lijnen van dat land met de overage
wereld ara het grootste gewicht. Naar
het Oosten heeft lapah verbindings
wegen met het op 4500 mijl verwijder
de Amerika; naar het Westen met
China en Siberië, en naar het Zuiden
met de rest van de wereld. Doordat
China en Siberië practisdh geen of
Weinig doorvoer naar andere doelen
van Azië of naar Europa 'toelaten,
'gaat de geheele handel van Japan
met Europa. Afrika en Britach-Idic
door de Zuid-Gbineesche Zee en den
Oosi-Indischen Archipel. Wanneer
men nu bedenkt, dat de Japansche
handel in 1921 in totaal 2.366.000 C0Ö
Yen bedroeg, waarvan het overgroot©
deel ging door do wateren, welke on
zen Archipel omspoelen, dan kan men
ook begrijpen, hoeveel «belang dat
land er bij heeft, dat nat zeegebied
.voor hem open blijft.
Wat voor Japan geldt in verband
met de bescherming van die passages,
geldt in gelijke mate voor een even-
tueelen tegenstander wat betreft het
afsnijden van die verbindingswegen.
Daarom is aan de staten, in wier ge
bied die passages zijn gelegen, de
plicht opgelegd om ze ook te beheer-
scben, wil niet een andere staat daar
toe overgaan.
Hierbij zij nog de aandacht geves
tigd op het feit-, dat de Britsche regee
ring in de hierb^doelde passages i.e.
Singapore een krachtig verdedigd
ylootsteunpunfc gaat inrichten, zooals
de bladen onlangs hebben gemeld.
Lord Jcllicoe stelde indertijd reeds
voor te Singapore een krachtige Brit
sche vloot te stationneeren. Het ver
sterken van Singapore mag dan ook
worden beschouwd als daaraan aan
'te sluiten.
Wat de Yereenigde Staten betreft,
"dient opgemerkt-, dat ook dit rijk zijn
handelsvloot sinds 1914 belangrijk
heeft uitgebreid. De verminderde koop
kracht van Europa heeft Amerika ge
dwongen zich meer naar Oost-Azïë t&
orïënteeren. Mede hierdoor heeft de
Pacific zich in de laatste jaren verhe
ven tot een handelsgebied van den
eersten rang.
Ontleent Nederlandscii-Iudiê reeds
door zijn ligging aan groote zeerou
tes bare strategische waarde, deze
wordt nog verhoogd door de agrari
sche en industrieel© hulpbronnen,
waarover hei beschikt.
Geeft het gedachte vlootplan
voldoenden waarborg voor de veilig
heid van Nederland en rvan Nedor-
landsch-lndië?
Deze waag meen ik "volkomen
bevestigend la moeten beantwoorden.
Zooals gezegd, zal in het algemeen
zoowel voor Nederland als voor Jn-
dië een weermacht aanwezig moeien
zijn ter voorkoming, dat eenige mo
gendheid zich, zij het ook tijdelijk,
onrechtmatig op ons grondgebied ves
tigt.
In Nederland is deze taaie in hoofd
zaak opgedragen aan de landmacht
en zal de oorlogstaal; van de zee
macht bestaan in liet verleenen van
steun aan de landmacht. Dit ge
schied; voornamelijk door het afslui
ten en v ersperren van zeegaten en ri
viermondingen, terwijl door onderzee
booten voor het b;j de verdediging van
het zeefront onmisbare offensieve ele
ment zal zijn te zorgen. Derhalve kan
in Nederland in hoofdzaak volstaan
worden met mijnenleggers. onderzee
booten, bewakingsvaartuigen, vlieg
tuigen en pantsejrbooten. De vlieg
tuigen Idienen ihierbij voor verken
ning langs de kust, terwijl de pant-
serbooten moeten worden aangewend
ter bescherming van de mijnversoer-
ringen, waar dit niet kan gesphieti-m
door aan den wal opgesteld geschut.
Ging het alleen om de verdediging
van Nederland, dan zou ccn'gecombi
neerd departement van landsverdedi
ging voldoende zijn.
Voor de verdediging van Neder-
laudsch-Indie treedt echten- op de eer
ste plaats de zeemacht op den voor
grond. Een verdediging van een eilan
denrijk door landmacht alleen is on
bestaanbaar, al was het slechts om
de enorm hooge kosten. Een leger is
echter wel noodzakelijk ter verdedi
ging van .de steunpunten en in het on
derhavige geval ook voor de verdedi
ging van Java, voor het geval het eeu
traiisportvloot niettegenstaande de
actie van onze vloot toch mocht ge
lukken vasten voet aan wal te krij
gen.
De belangenstrijd tusschen de ons
in den Pacific omringende machten
doet het aannemelijk zijn, dat geen
mogendheid haar handen gcruimeu
tijd vrij zal hebben, om haar geheele
macht tegen ons in te zetten. Het eer
ste klasse materieel behoeven we dus
niet te verwachten. In deze redeuue-
i'ing ligt weliswaar eenige speculatie
doch deze is met het oog op de poli
tieke constellatie wel gerechtvaardigd
De taak der zeemacht in Neder-
landsch-Indië zal derhalve zijn, on.
naast de verkenning van een tegen
stander zijn doordringen in den ar
chipel zoolang mogelijk te vertragen,
hem te beletten met een geringe
macht zijn heerschappij in de Indi
sche wateren te vestigen, zijn trans-
portvloot naar "vermogen "verliezen
toe te brengen en zijn verbindingen
te bedriegen. Voorts handhaving van
onze neutraliteit en van orde en -usl
den archipel.
Hiertoe zijn, naast onderzeebooten,
unenleggers en vliegtuigen, ook jn-
irs en en'kele lichte kruisers .noodig.
omdat de onderzaebocten bij actie ver
uit de kust niet op steun van kusfc-
versterking kunnen relt enen en zij
steun boven water niet kunnen ont
beren. Die steun wordt dan door
laatstgenoemde oorlogsschepen ver
leend. De onderzeeboofen zijn echter
de kern van de verdediging.
- Zal het kleïn-matericel niet spoe
dig waardeloos zijn door veranderde
eischen, die ingevolge nieuwe uitvin
dingen aa.n een vefdedigingsvloot
moeten worden gesteld?
- Deze vraag "moet ontkennend be
antwoord worden. Nu toch de taak
an onze zeemacht absoluut scherp is
omlijnd, nl. het handhaven van onze
autoriteit in den archipel, en daarin
geen verandering is te verwachten,
zijn ook de strategische eischen in de
zelfde mate vastgelegd en behouden
de schepen, welke aan die eischen vol
doen, hun waarde. Onze onderzeeboo
ten krijgen een actieradius, waar
door zij in elk gedeelte van den archi
pel kunnen opereeren. Buiten den ar
chipel behoeven zij niet op te treden;
daarin komt geen verandering.
Ook hebben de onderzeebooten een
eigenschap, die haar wel nimmer zal
kunnen ontnomen worden: de on
zichtbaarheid onder water. Dat ondor-
zeebooten door vliegtuigen zouden
kunnen worden ontdekt, is, maar in
zieer enkele gevallen juist. Dan moot
aan de voorwaarden zijn voldaan, dab
het water bijzou dei- helder is, de zon
hoog staat, en de onderzeeboot betrek
kelijk dicht onder de wateroppervlak
te vaart. De onderzeeërs zijn echter in
staat de vliegtuigen eerder te ontdek
ken en kunnen dan door dieper te
duiken zich aan het zicht der vlieg
tuigen onttrekken.
Waarom kan met den Wederop
bouw van onze marine niet langer
worden gewacht?
Wanneer wij nagaan, hoe de toe
stand is, waarin onze vloot thans
verkeert, dan zien wij. in Nederland 7
onderzeebooten, waarvan 4 reeds meer
dan 10 ajar oud zijn; 1 onderzeeboot-
dan 10 jaar oud zijn; 1 onderzeeboot-
welke alleen nog wordt benut voor
oefening; 3 pantserbooten, 10 ii 11 jaar
oud; 12 mijnenleggers, goed bruikbaar
al zijn sommige 44 jaar oud; 5 kanon-
neerbooten, ongeveer 44 jaar oud; -1
mijnenvegers, 5 jaar oud; 20 verken
ningsvliegtuigen cn 19 jachtvliegtui-
welke in 1924 of 1925 aan den dienst
zullen ontvallen; en 3 onderzeehooten
in aanbouw
In indie.zijn: 1 pantserschip „De
Zeven Provinciën", 14 jaar oud; 6 ja
gers, 10 tot 12 jaar; 5 onderzeebooten,
waarvan 1 reeds 10 jaar oud; 2 flot
tieljevaartuigen, 25 en 27 jaar oud; 5
mijnenlegers, waarvan 3 ouder dan 20
jaarj- 26 verkenningsvliegtuigen, welke
binnen enkele jaren aan den dieiist
kómen te ontvallen; 1 onderzeeboot
moederschip en 3 onderzeebooten,
welke nieuw aangebouwd zijn en in
het einde van dit jaar naar lndié ver
trekken.
Indien het in aanbouw zijnde ma
terieel in Indie aanwezig is, zullen we
aldaar in 1926 beschikken over: 2 krui
sers, 13 onderzcebooten,' 2 oude flot
tielje-vaartuigen, 6 mijuenleggers, 1
moederschip voor onderzcebooten. De
vliegtuigen zullen dan vermoedelijk
allo zijn afgeschreven.
De,2 kruisers eu de 13 onderzeehoo
ten vormen reeds een vrij aanzienlijk
deel van de vloot, volgens de plannen
benoodigd, doch zij missen de jagers,
waardoor gesn logisch verband in die
macht b; staat. Voorts wordt de vloot-
basis gemist, zoodat de oorlogswaarde
van die macht zeer gc-ring is.
Het bij niet-uitvoeriug der vloot-
plannen in 1926 beschikbare materieel,
dat dan boyendien niet over een vloot-
basis beschikt, is ten eenenmale on
voldoende voor do handhaving der on
zijdigheid in een uitgestrekt eilanden
rijk als dat van Nederlandsch-Ihdië.
Wij zijn en zonder de vlootwet
blijven wij weerloos ter zee.
Ten slotte vroeg de redacteur:
„Wat denkt u over bet idee-Trip:
nu de vlootwet aannemen en later tot
de uitvoering ervan overgegaan?"
Hierop antwoordde de Schout-bij-
Xacht:
Dat is een niet aanvaardbaar denk
beeld, aangezien daardoor nu ecu plan
zou worden vastgelegd, dat misschien
na 4 of 5 jaar tot uitvoering zou ko
men, en pas na 10 of 11 jaar gereed
zou zijn. ik acht het onmogelijk om
in details zoowel op gebied van per
soneel eh materieel als financieel een
periode van 10 of 15 jaar te overzien.
Ten slotte wil ik er nog even de
aandacht op vestigen, dat door ds
uitvoering der vlootwet een belang
rijke verruiming van werkgelegenheid
zal komen in de industrieën, wélke
zich toeleggen op den aanbouw van
het aangevraagd materieel.
De vlootwet zal voor Nederland"
niets anders beteekenen dan: een ein
de aan (le steeds geheerscht hebben
de stelselloosheid.
TWEE DIEVEN GEARRESTEERD.
- De recherche te Leiden heeft een
2-tal personen, L. en M., bekenden
van de Haagsche politie," aangehou
den. Zij hadden bij een bossier aldaar
een zevental effecten aangeboden,
ieder ter waarde van 1009 dollar, wel
ke stukken vermoedelijk van diefstal
afkomstig zijn.
TROMMEL MET EFFECTEN OP-
GEVISGHT. Tijdens afwezigheid
van een bewoner van den omtrek der
Muïderpoort te Amsterdam is on
langs door zijn kostganger benevens
door een handlanger een trommel met
effecten en geld, dit laatste ter waar
de va.n eenige 'duizenden guldens ont
vreemd. Van het geld werd te Rotter
dam goede sier gemaakt. Ze durfden
het niet aan, de effecten te verkoopen,
zoodat ze deze met den trommel in
het Noord-Hollandsch kanaal wier
pen. Het tweetal is gearresteerd, ter
wijl de trommel is opgevischt. Slechts
een paar honderd gulden mankeerden.
DE GEVAREN VAN DEN RIJWEG.
Een zevenjarig knaapje uit Meppel,
dat te Amsterdam bij familie logeerde,
stale Vrijdagavond den rijweg van de
Weesperzijde over met de bedoeling een
ijswafel te gaan koopen. Midden op
den weg werd hii door een automobiel
gegrepen. Ofschoon de bestuurder met
alle kracht remde, slaagde hij er niet
in, den knaap te ontwijken.
Het lijkje is naar een der gasthuizen
vervoerd. Den chauffeur treft geen
schuld.
Het verdrinkingsongeval
bij Dismen.
De Identiteit van de vreuw
staat nu ook vast.
Het Iibld. verneemt dat de identiteit
van beide drenkelingen thans aan
burgemeester van Dicmen bekend is,
het zijn mejuffrouw Van B. en D. vaD
O.
Om half vier Zondagmiddag zijn beu-
den een tochtje per fiets in de richting
van Weesp gaan maken, en v-olgens den
stand van het horloge van den man,
even over half vijf het ongeluk gebeurd.
Verondersteld wordt dat de rijwielen
op de een of andere manier in elkaar
hebben gehaakt en het paar daardoor
in de vaart is gereden.,
Niemand heeft op den in den regel
drukbezcchten dijk, het ongeluk gtzien.
Het meisje is dc dochter van een
politie-agen:. Deze had dienst en heeft
Zondagmiddag omstreeks vier uur, op
dc Mauritskadc, waar hii surveilleerde,
het paartje voorbij zien rijden.
DE TWEE LEEGSTAANDE „RIJKS-
HUIZEN" TE ROTTERDAM.
Met betrekking tob de dezer dagen
gepubliceerde vragen door het ICamer.
lid van Ravesteijn gesteld in zak© een
I© geven bestemming aan de panden
Kruisstraat 502 te Rotterdam, deelt
minister de Geer het volgende mede:
Het is hem bekend, dat te Rotter
dam de panden Kruisstraat 50 en 5;.
die in 1919 door den Staat der Neder
landen gekocht zijn voor ongeveer
95000 met do bedoeling er een kan
toor voor den Rijksbetaalmeester te
vektigen, nog steeds leeg en onge
bruikt staan. Het'is juist, dat het
uiterlijk van die panden er niet be
ter op wordt, doordat de straatjeugd
deze bevuilt; met zeer bescheiden kos
ten zal dit zijn te herstellen. Inwendif
ondervinden do panden geen schade
van het feit, dat zij niet gebruikt vvor-
dcfa.
Het is den minister eveneens bekend
dat destijds na den aankoop voor een
bedrag van circa 88.000 aan. de be
doelde panden werd verwerkt, de kos
ten van inrichting, centrale verwar
ming enz. hieronder begrepen.
lïij deelt de meening, dat bij ver
koop der panden een zeer groot ver
lies door het Rijk zou worden gele
den. Het schijnt veiliger, dit verlies
met in het openbaar te schatten, op
dat, de verkoopprijs niet gedrukt wor
de. Hij meende in geeu geval tot ver
koop te mogen overgaan zoolang niet
vaststond, dat aan een betaalmeesters-
kantoor to Rotterdam, hetwelk thans
onvoldoende is gehuisvest asn de
Boompjes aldaar, als zoodanig geen
behoefte meer zou bestaan. Toen het
in verband met de vertraging van de
.©organisatie van den girodienst nog
niet mogelijk bleek, omtrent de re
organisatie van den betaalmeesters-
dienst spoedig te beslissen, werd ge
tracht de panden bij eenigen anderen
Rijksdienst to benutten of te verhu
ren. Tot kort geleden is mon daarin
n.et op bevredigende wijze gesla.
Se.iert onlangs is de mogelijkheid
snan, het gebouw voor een paar
Rijksdiensten te bestemmen. Zoodra
do hieromtrent in gang zijnde onder
handehagen tot een gunstig einde zijn
gekomen, zullen- te dien aanzien de
noodig© maatregelen kunnen worden
getroffen.
NACHTVORSTEN. In Twente
heeft het de laatste twee nachten ge
vroren.
ZESDE DELDER8CHE KATHOLIE
KENDAG.
Zondag werd onder buitengewoon
groote belangstelling te Zutphen de zes
de Geidersche Katholiekendag gehou
den.
BRAND. Zondagavond tegen m
uur brak een felle brand uit in de groote
boerderij van De JongDe Leeuw ic;
Dubbeldam. Binnen een kwartier stond
het geheele perceel in vlammen cn hoe
wel de brandweer spoedig ter plaatse
was het toch niet mogelijk het
r te stuiten. De brand is vermoede
lijk ontstaan door hooibroei. Een stier
m in de vlammen om. De geheele
boerderij is afgebrand-. Verzekering dekt
de schade.
BEZU1NICINC OP KATTEN?
Van een der regeeringsbureaus is
naar „De Avp." meldt onderstaande
circulaire d.d. 9 Augustus aan de ver
schillende rijksmagazijnen verzonden
Gaarne zal ik van u vernemen voor
hoeveel katten (bij het magazijn onder
beheer) thans kosten aan het rijk
in rekening worden gebracht en in
welke gebouwen (magazijnen) die die
ren zijn gehuisvest, alsmede het gelde
lijk bedrag per kat en per dag. Ook ne
gatieve opgave wordt ingewacht.
Dons gelieve u c.q. te overwegen of
uit een bezuinigingsoogpunt het niet
mogelijk zou zijn het aantal katten
ventueel te verminderen en zoo ja, in 1
'elke mate."
'den, als je dood geweest was, of wo
hadden je niet kunnen vinden, zou
mijn moeder, en na haar ik, alles ge
kregen hebben. Dat kan ik niet ver
geten. Ik kan er niet in toestemmen
dat een vreemdeling, alleen omdat hij
nu toevallig op de familie lijkt, de
Priory in bezit zou nemen. Als jij er
niet bij te pas kwam zou ik er met
ai mijn energie tegen vechten. En ter
wille van jou zal ik niets ongedaan,
laten om je rechten te verdedigen, en
te voorkomen dat ze je door een vreem
deling ontnomen worden. Uit liefde
voor jou zal ik dat. doen. om je voor
zorgen en armoede te behoeden
Maar waarom zouden wo daar eigen
lijk over praten? Ik vraag jo om rnet
me te trouwen, om de heele kwestie
van de Priory builen beschouwing te
laten, en wat er ook gebeurt, miin
vrouw to worden. Of dat verlangen
van mij nu zelfzuchtig of onzelfzuch
tig is, kan me niets schelen. Helen,
ik heb je noodig. Je moet met me
trouwen en spoedig met me trou
wen".
Het meisje zag de smeekende uit
drukking op zijn kpappe gezicht en
toen hij klaar was met zijn betoog,
was ze ontroerd. Ze voelde dat hel
prettig was, dat hij haar om haar
zelf het hof maakte, en dat hier, wat
er ook gebeurde, iemand was die van
haar hield en die. niettegenstaande
de omstandigheden, met haar wilde
trouwen. Ze word sterk in verzoeking
gebracht om toestemmend te antwoor
den, en toen ze wear naar liera keek,
kwam er een blos op haar wangen.
Hij was ongetw.jfeid een knappe man
iemand op wien de meeste vrouwen
trotsch zouden zijn, en ze voelde dat
hij om haar zelf van haar hield, want
er was geen enkele andere reden waar
om hij een meisje dat binnenkort arm
kon zijn, bet liof zou maken. Zo waar
deerde de reden waarom hij er op aan
drong, dat ze nu met hem zou trou
wen, nu het op zijn zachtst gezegd
twijfelachtig was, of zo in het bezit
van de Priory zou blijven. Ze wist dat
onder zulke omstandigheden do mees-
to mannen gewacht zouden hebben,
I maar hij
De stemming van dankbaarheid en
medegevoel waarin zo geraakt was,
was gevaarlijk. Ze was sterk geneigd
om toe te geven aan zijn verlangen, al
was het alleen maar omdat ze er hem
eon plezier mee zou doen. En ze stak
hem impulsief haar hand toe.
„John", zei ze, „liet is erg lief van
je, dat je mij vraagt om.
„Dus je zegt ja, Holen?" riep hij
uit. „Wil je dadelijk met me trou-
Nven?"
„Ik weet het niet", zei zo aarze
lend. „Ik weet niet wat ik doen moet.
Er zijn zooveel dingen waarover ik
niet direct beslissen kan. Ik moet er
eens over nadenken". Zc hield haar
paard in en kedk hem peinzend aan.
„John", vervolgde ze, „je moet me
een poc-sje alleen laten. Ik kan je geen
antwoord geven voor ik nagedacht)
heb over de volle beteekenis van dit
alles. Ik ga wat alleen rijden ik
kan heel goed nadenken als ik alleen
rijd ©11 ik zal je over een uur bij
het oude kruis op de rotsen weer ont
moeten. Dan zal ik probeeren om je
een antwoord te geven."
„Goed", riep hij vroolijk uit, ter
wijl hij op zijn polshorloge keek. „Het
is nu twee minuten voor elf. Om twee
minuten voor twaalven zal ik bij het
kruis komen. En denk er aan Helen,
er is maar een antwoord dat ik kan
accepteeren. dus je weet wat jo me
zeggen moet, als we elkaar weer zien.
Hij zwaaide met zijn zweep en gaf
zijn paard de sporen. Helen keek hem
na, toen hij over het korte gras naai'
de zee réed. Toen hij zoowat vierhon
derd meter gereden had, keek hij om.
Hij zag dat ze nog op dezelfde ple
stond en wuifde weer met zijn zweep.
Tc-en verdween hij uit het gezicht
achter de rotsen.
Helen wendde haar paard in de an
dere richting en reed langzaam door,
met een afwezigen blik in haar oosten.
Na een poosje kwam er een verwon
derde uitdrukking op haar mooie ge
zichtje cn ze fronsde de wenkbrau
wen. Zoolang ze bij hear neef wils, en
naar 2ijn smeekbeden luisterde, had
het haar uiet moeilijk toegeschenen,
om tot een besluit te komen, dat in
overeenstemming met zijn weuschen
was Maar nu hij er niet bij was,
bleek de zaak niet zoo gemakkelijk te
frijn. Het was wel erg edelmoedig van
hom, dat hij er onder deze omstandig
heden zoo op aandrong, dat ze met
hem trouwen zou, en zo appre
cieerde dat ook ten zeerste <jn zo was
hem erg dankbaar; maar was dank
baarheid nu wel een gevoel, waarop
men zoo iets ernstigs als een huwe
lijk beginnen mocht? Ze wist, dat ve
len alleen uit dankbaarheid zouden
trouwen, dat vele anderen zouden
trouwen om een goede positie voor
zichzelf te veroveren en zich te behoe
den voor het saaie werk op school.
Maar dat wilde ze niet. Geen van
beide redenen was haar voldoende om
een huwelijk aan te gaan. Zo wilde
alleen trouwen als ze lief had, en do
vraag was nu maar, had zte John
Pennington lief
Ze gaf too dat ze hem aardig vond.
De laatste maanden had ze hem vaak
ontmoet en van het oogenblik al dat
z:j op Dartnell was aangekomen, was,
hij buitengewoon vriendelijk voor
.haar geweest, cn ze wist dat haar
tante er erg op gesteld was, dat ze
met hem trouwde. Hij was knap,- hij
had een goede positie, en zooals de
lieer Lambert op den dag van hun ken
nismaking had gezegd, was hij bezig
RelEetjs op de Linden-
gracht.
Twee gewonden.
Zondagavond togen elf uur kreeg
een beschonken persoon op de Linden-
gracht ruzie met eenige buurtbewo
ners. Hij trachtte zijn woorden kracht
bij te zetten met een bijl on sloeg hier
mede naar do omstanders. Door het
lawaai werd de aandacht van twee
surveilleeronde agenten van het bu
reau Westerstraat getrokken. Zij pro-
heerden den ruziemaker te arrestee
ren, in aar eensklaps sloeg deze met
den bijl naar do beambten. Eén hun
ner kreeg een wond aan de hand. Do
andere trok hierop zijn sabel en sloe®;
den dolleman hiermede een paar maal
over hot hoofd. Daarna werd de man,
naar heb bureau Westerstraat ge
bracht. Daar bleek, dat zijn toestand
zeer ernstig was. De agent is licht
gewond-Beiden werden naar liet Bin
nengasthuis vervoerd. Opmerkelijk is.
dat het publiek, dat eerst do hulp der
politie tegen den beschonken© had in
geroepen, zich na de arrestatie tegen
de agenten keerde. Verschillende
koeren werd met steenen gegooid en
moest gechargeerd worden.
OVERHEIDSTAAL.
De Hoefijzer-correspondent van het
Hbld. schrijft:
Een van onze lezers wijst ons op het
kromme Ilollandsch dat men kan vin
den in den onlangs verschenen „Gids
voor rekeninghouders bij den postgiro-
dienst" en in het daarin afgedrukte
,,Girobesluit 1923". Hij geeft, daarvan
o.a. de volgende staaltjes:
In den „Gids'' worden bijv. in de
postkantoren aankondigingen voorge
hangen (bedoeld is: opgehangen oi
aangeplakt); eene „aaurekening"
(lees: ia rekening—brenging of debi
teering) geschiedt op dien of dien da
tum (par. 40, bl. 34) en iemand,
wiens rekening wordt gecrediteerd
heet kort en krachtig „de giraat"!
Dat „is te met den infinitivus ac-
tivi onveranderlijk in de plaats komt
van „moet worden" of „behoort, te
worden", behoef ik nauwelijks te zeg
gen: dat is al sinds geruimen tijd
weistaai, evenals „springstoffen" en
„schijnwerpers". „Is te..." wordt
zelfs gebezigd in den zin Van: „men
dcet goed, of verstandig, door
enz.: (bl. IS, par. 1). Of „gesteld op
t if el", als men bedoelt een „gecjuali-
ficeerde" rekening, óók Duitsch is, of
gewoon maar wartaal, durf ik niet
uitmaken (ibidem). In het geheel geen
taal is zeker „beheering" in plaats
van „beheer" (pai\ 20, bl. 21). Met
„borderellen wegens verzamelgiro's"
worden bedoeld: „borderellen bevat
tende of inhoudende of vermeldende
verzamelgiro's". En zoo gaat het
voort, 84 bladzijden lang, in 113 para
grafen^ van den Gids.
Duitsch is al deze taal rommel niet-
Maar Nederlandsch zeker ook niet.
Het is met onze overheidstaal nog al
tijd maar zwakjes gesteld. Zoo vindt
men in liet Haagsche telefoonboekje
in plaats van „Den Haag" nog altijd
„Haag" vóór de nummers der hoofd
centrale. Dat is wél Duitsch, puur
Duitsch zelfs. Toen wij daarop eens
do aandacht der directie vestigden,
kregen wij ten antwoorddat het
te lang zou duren om „Den Haag" te
zeggen; hij de telefoon moest alles
vlug gaan! Sedertdien hebben we no
ta bene wel namen van centrales in
Den Ilaag gekregen als „Schevenin-
gen" en „Bezuidenhout".
En óók Duitsch, puur Duitsch, staat
er op de kopberden der allernieuwste
(in Duitschland gemaakte) wagens
van de Wassenaarsche tram. Die rij
den ook weer tusschen Wassenaar en
„Haag". Nog eenigen tijd en 'dan
zeggen de conducteurs óók dat een
wagen rijdt naar „Haag"en
dan leuteren de vele slappe Hollan
ders onder de passagtei's het ook
wel na.
Want „Holland anaektiert sich
selbst".
Aan den Duitsclien geest.
ERFOPVOLGING.
Zaterdag traden in werking dc wijzi
gingen van het Burgerlijk Wetboek om
trent de erfopvolging.
De aandacht zij gevestigd op de nieu
we bepalingen betreffende de rechten
van de(n) Iangstlevendefn) echtge
noot (e).
(Wij hebben an deze bepalingen in
dertijd een uitvoerige uiteenzetting ge
geven.)
BEDORVEN VISCH ALS VOEDSEL
VOOR SOLDATEN.
Aan do Tel. wordt uit Assen be-
ridht:
Na hot eten van bedorven visch in
de kazerne ziju verschillende militai
ren ongesteld geworden. Vrijdagavond
werd een 70-tal militairen in het hos
pitaal opgenomen, waar ook inmiddels
de plaatselijke doctoren waren ont
boden. Gelukkig hooft het geen ern
stige gevolgen gehad en zijn velen
reeds uit bet hospitaal ontslagen.
om zich een carrière in de politiek te
maken. Als zijn vrouw zou ze geacht
en vrij zijn, ze zou alles hebben wat
geld haar verschaffen kon, en waar
aan ze na haar komst op Dartnell zoo
gewend was geraakt. En hij had
haar lief! Zij wist niets van zijn schan
delijke berekening, en was daar dus
van overtuigd, en daardoor meer ge
neigd toe to geven, want ze was een
van die vrouwen die, weten dat de
onzelfzuchtige liefde van een man
groote eer is. En voor zoover zij zien
kon, was het bewezen dat zijn liefde
onzelfzuchtig was, want waarom zou
hij anders met haar willen trouwen,
nu ze. daar was ze van overtuigd, bin
nenkort de Priory en alles wat er Ij.
behoorde, verliezen zou
„Maar houd ik van hem?" fluister
de ze. „Heb ik hem lief, zooals een
■vrouw haar man behoort lief te heb
ben?"
Ze keek om, toen er een schreeu
wende meeuw over haar heen vloog
en keek toen naar de baai. Het was
eb, en aan den westkant lag het wrak
van het schip dat den man, die zich.
Anthony Dartnell noemde, in haar
leven had gebracht, die door John
Pennington als een bedrieger werd be
schouwd
Op dat oogenblik vond ze liet ant
woord op de vraag, die ze zich nog
maar even te voren gesteld had. Ze
zag het hulpelooze lichaam van An-
INCEZONDEN MGDEDEELINGEN
5 60 Cts, per rogel.
van een lekkere saus ligt
In het gebruik van een zeer
zuivere grondstof. Neemt
iiiervoor Honig's Maizcna.
Er is geen betere.
Let op de atuitzzQch als bcwij»
van cdnbcid.
ipMatzkaa
RELLETJE TE ROTTERDAM.
Toen Zondag de bootwerker J. W.
in beschonken toestand op weg naar
zijn huis in de Lange Frankenstraat
was, kreeg hij twist met eenige nnli-
tieagenten. Ilij werd aangemaand tot
doorloopen, maar verzette zich. Er
kwamen toeschouwers bij. Het relle
tje nam zulk een omvang aan, dat de
agenten van de sabel gebruik moesten
maken, ten gevolge waarvan J. W*
aan het noofd gewond werd. Hij,
vluchtte zijn woning binnen en begon
uit het opeu raam de agenten te bom
bardeeren met kopjes en schoteltjes.
De omstanders kozen partij tegen de
politie, waardoor een gevecht ont
stond. De agenten losten zeven scho
ten in de lucht, die de menigte uiteen,
deden stuiven. Door afzetting van de
Frankenstraat wist men teu slotte da
opgewonden gemoederen te bedaren.
DE INVLOED VAM DE BIOSCOOP,
Een lS-jarig meisje, logeerende ten
liuize van dr. S„ te Leiden, had Zon
dagavond met een der huisgenoot.en
'n bioscoopvoorstelling bijgewoond
en daar o.m. gezien dat een meisje in
wanhoop uit een raam sprong. Dit
heeft haar blijkbaar zóódanig vèr-
vulci, dat zij des nachts slapende heb
ledikant verliet en uit liet raam
sprong. De jongedame werd bewuste
loos en ernstig gewond opgenomen.
Maandag had zij haar bewustzijn
nog niet herkregen.
DE PLANNEN VOOR DEM AAN
KOOP VAM EEN LANDGOED VOOR
EN KROONPRINS.
De Tel. verneemt uit Bochum dab
heb bezoek vuil Helffrich aan Doorn
heeft plaatsgehad op verzoek van den
ex-kroonprins. Deze wenschte 11.I.
Helffrich's bemiddeling bij een finan
cieel© regeling tusschen hem en den
ex-keizer. De kroonprins weuscht uit
betaling vau een belangrijke som in
verband met den aankoop van een
landgoed bij Nijmegen. Deze bemidde
ling leidde echter tot geen resultaat
daar de ex-keizer afwijzend staat te
genover deze fiuancieele wenschen vau
zijn zoon.
MINISTER COLIJN.
De minister van Financiën, de heer
II. Colijn, heeft Maandagmiddag het
belieer over liet Departement aan
vaard.
OVERWERKVERCUNNING.
De minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid heeft aan hoofden of be
stuurders van ondernemingen, waar-
jn in het tijdvak van 20 Augustus tot
en met 23 September a.s. aan jeugdi
ge personen vau 16 jaar of ouder,
werkzaam in kantoren, vacantie wordt
verleend in verband met feesten ter
viering van het regeeringsjubileum
van de Koningin, vergund, dat het
ten gevolge daarvan ontstaand ver
zuim met afwijking van het bepaalde
bij artikel 52. eerste lid, der Arbeids
wet 1919 geheel of ten dcelc m ten
hoogste drie weken, vallende binnen
vorengenoemd tijdvak, door de jeug
dige personen van 16 jaar of ouder
wordt ingehaald, onder voorwaarde,
dat:
lo. in bedoelde 3 weken niet langer
arbeid wordt verricht dan gedurende
10 uren per dag en 55 uren per week,
2o. in het tijdvak van 20 Augustus
tot en met 23 September 1923 door c'e
betrokken jeugdige personen van 16
jaar of ouder niet langer arbeid wordt
verricht dan gedurende ten hoogste
240 uren.
Gelijke vergunning is mede ver
leend aan hoofden of bestuurders van
ondernemingen voor arbeiders, werk
zaam in fabrieken of werkplaatsen.
thony Dartnell in do golven, ze zog
den man. dien zo uit zee had gered,
bewusteloos liggen in de kamer van
de Priory, ze zag hem hulpeloos heen
en weer loopcn, terwijl hij tevergeefs
probeerde om het geheugen, (lat hem
in den steek had gelaten, terug te
rinden, en ze herinnerde zich hem
zooals ze hem gezien had toen hij Lij
hoar gekomen was, nadat liii zich al
les weer herinnerd had. Ze dacht aan
zijn bezorgdheid over de mogelijkheid
dat hij haar van Dartnell berooven
zou. cn haar gevoel Van jaloezie toen
hij over Marie Salnovo had "esnrcken
en zoo vond ze haar antwoord-
„Neen. ik hel» John niet lief. Ik kan
niet met hem trouwen".
Toon ze eenmaal dit besluit geno
men harl, weigerde ze verder over de
zaak 11a te denken. Ze gaf haar naurd
de sporen, reed vlug door eu kwam
na eon poosje in het gezicht van bet
oudo gebroken kruis. Aan den ande
ren kant kwam in de verte een ruiter
aan. haar neef John, die, zooals zo
wel gedacht had. in een cirkel had
gereden om haar hier weer te^en t&
komen. Zij kwam het eerst bij het
kruis, liet zich van baar paard glii-
den, wierp de teugels over den nek
van het paard en liet het dier van
hef, korte gras eten. Zo ging op oen
steen zitten en wachtte kalm op haar
neef.
JWordt vervolgd.),'
