Stadsnieuws
41e Jaargang No. 12327
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 24 Augustus 1923
ABONNEMENTEN per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd lil ADVERTENTIES^Van 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
is (kom der gemeente) f 3.57'/i. Franco per post door Nederland f3.87l/i- Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd Ijl abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-adverlentiCn van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken- f 0.571/»; franco per post f 0.65. |!l per plaatsing, elke regel meer 15 Cents k contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
UITGAVE DER N.V. LOURENS COSTER
Directeuren: J.C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810
Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuiden,
Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
Heden
VRIJDAG 24 AUGUSTUS.
Bioscoopvoorstellingen
S c li o t e nKermisvermakelijk
heden od het voormalig Evo-terrein
2—11 uur.
Heemstede: „Boscli en Hovên
Diner- en Avondconcert.
Eveneens schilderijen-tentoonstel
ling.
Bloemendaal: Hotel „Duin
en Daal" Tentoonstelling werken van
Haarlemsche schilders.
ZATERDAG 25 AUGUSTUS.
Cinema Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2 en S uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorslelling 2 en 8 uur.
Luxor-Tlieater. Groote Houtstraat;
Bioscoopvoorstelling 2 en S uur.
Scala-Theater, KI. Houtstraat
Bioscoopvoorstelling 2 en S uur.
Atlanta-Bioscooj), Zijlstraat: Bios-
Bioscoopvoorstelling 2 en S uur.
Schoten: Kennisvermakelijk
heden op het voormalig Ilvoterrein.
Heemstede. „Bosch en Hoven"
middag- cn avondconcert. Eveneens
schilderijententoonstelling.
Bloemendaal:- Hotel „Duin
en Daal": Tentoonstelling werken van
Haarlemsche scnilders.
OM ONS HEEN
No. 3222
Electrische tram en autobus.
Dat wij in den laatsten tijd her
haaldelijk de autobussen ter sprake
krengen is niet zoozeer het gevolg
van de zomerslapte met haar schaars
te aan onderwerpen, als wel de betoe-
kenis van deze zaak voor het alge
meen belang. Toen omstreeks een eeuw
geleden het vervoer te water door de
trekschuit en dat te land door de di
ligence werd waargenomen, de meeste
menschen hun bestaan vonden in hun
.onmiddellijke omgeving e*i daardoor
snelle verplaatsing veel minder nou
dig was, bestond er eigenlijk geen
auaagstuk van vervoer. Naarmate de
(vervoermiddelen sneller werden, is de
quaestie meer op den voorgrond ge
komen en daar zal ze voortaan wel
altijd blijven. Het eigenaardige ver
schijnsel is dus, dat de mensch, naar
mate hij gemakkelijker, sneller, en
goedkooper vervoerd wordt, nog ge
makkelijker, sneller en goedkooper
bediend wezen wil. Daarom is de mo
torbus in onzen tijd een interessant
verschijnsel, dat meer dan éét bespre
king waard is.
Zij heeft in den korten tijd van
haar bestaan bijvoorbeeld al een ge
duchte schade toegebracht aan da
stoomtrams. -Blijkbaar heelt iedereen
,wel genoeg van deze waggelendo.
vaak benauwde, zelden loopende trein
tjes, die daarbij nog niet eens in slaat
zjjn, hun passagiers tot in 't midden
van de stad te brengen waar zij lieen
'gaan; integendeel, de algemeene nei
ging is, hen daaruit te verjagen. Die
naar Allernaar vertrok yroeger van
het Kennemerplein, die naar Leiden
van den Dreef: zij zijn achteruitge
dreven naar 4en Schoterweg en de
Glip. En het merkwaardige is, dat
wanneer tramdirecties zoo'n ver
ouderd bedrijf willen opheffen, de Re
geering daartegen bezwaren maakt
op grond van liet publiek belang ik
zeg niet ,',teu onrechte", maar dan
toch tegen het belang van de maat
schappijen, die aldus redeneeren: „in
dien de autoriteiten ons noodzaken
aan den eenen, zullen zij ons zeker
'hun bescherming niet onthouden aan
den anderen kant".
Natuurlijk moet hieraan een gezon
de beteckenis worden gehecht. Al kon
hij, dan zou toch geen Minister er
aan mogen denken, om de autobussen
door onmogelijk na te komen bepa
lingen van den weg te verdrijven: zij
zijn er, zij vervoeren passagiers, zij
voorzien dus blijkbaar in 'n bestaande
behoefte. Maar wel moet er een zeke
re gelijkheid van rechtsbedeeling ont
staan. De tramdiensten op eigen haan,
dat zijn dus de ondernemingen dis
met dikwijls zeergroote moeite ge
meentelijke concessies eij Rijks ver
gunningen hebben verkregen, zijn met
allerlei banden' gebonden, waarvan
de autobus tot dusverre vrij blijf. Ik
bedoel bepalingen omtrent loon, ar
beidsduur, pensioenen en zoo meer,
waarvan de autobus-ondernemingen zich
niets aantrekken. Waren die ook hun op
gelegd, dan zou de financiering mis-
schien heel anders, het tarief wellicht
hooger moeten wezen. Een toppunt van
Onbillijkheid is wel, dat de geconcessio-
neerde diensten het onderhoud ea< de
vernieuwing van bestratingen moeten be-
talen, waarvan de autobussen, zonder
zelfs dankje te zeggen, kosteloos ge
bruik maken.
Natuurlijk gaat deze zaak dieper dan
'deze overwegingen, zij loopt feitelijk oyi
dit beginsel, of op den duur het publiek
goedkooper per electrische tram of per
autobus kan worden vervoerd. Als het
laatste waar is, zou de tram het veld
moeten ruimen. Zoover zijn wij natuurlijk
nog lang niet en het is ook twijfelach
tig, of het daartoe zou komen. De auto
bus-ondernemingen zijn nog jong, hun
financieel beheer beiust uit den aard
van de zaak nog op geringe ervaring,
vooral van onderhoud en afschrijving.
Wij moeten ons niet voorstellen, dat
dit enkel een vraagstuk is van onderne
mingen tegen elkander. Ook het publiek
heeft er mee te maken, omdat de veilig
heid er bij betrokken is Weinig loonendc
ondernemingen .zijn.van zelf geneigd,
onderhoud en vernieuwing op een koop
je af te doen. Bij de electrische tram is
dat anders; zij werd uit ruimer beurs
gesticht, beschikt over breed opgezette
herstelplaatsen en uitgebreid personeel;
zij zal er ook in tijden van magere ont
vangsten niet toe komen d-e bezuiniging
te zoeken in den toestand van het ma
terieel. Dit is bij de. vergelijking een
hoogst belangrijk punt. Safety first,
vóór alles veiligheid. Wij hebben geen
herinnering aan buitenlandsche rampen
noochg om te weten, dat ook in onze lage
landen een maximum van veiligheid gele
verd wordt door de electrische trams,
al zou het natuurlijk bangelijk wezen,
daarom de voordeden te versmaden van
den vrij loopenden motorwagen, die ko
men kan ojj plaatsen, waar de electri
sche tram geen toegang heeft. Wie de
bctcekems van deze zaak niet inziet, be
hoeft maar te lellen op den leeftijd van
de kinderen, aan wie soms het leven van
paar tientallen passagiers is toever
trouwd. Ik durf het in deze eeuw van
het kind haast niet zeggen: jongens van
achttien jaar kunnen mannen zijn.
maar in den regel bezitten zij tooh meer
den mannelijken durf, dan de mannelijke
bezadigdheid. En toch is ook die laatste
eigenschap voor een autobus-bestuurder
onmisbaar.
Dat in den Haag plannen bestaan om
voor het autobus-bedrijf voorschriften te
■erpen, hebben wij dezer dagen al
meegedeeld. Natuurlijk is dat gewichtig.
Alle wetgevende arbeid is gewichtigd.
Maar mogen we vriendelijk verzoe-
icu om wat sjxad te maken? De zaak
.s urgent. Niet om de verhouding tus-
schen tram en bus. Die kan pas op.
den duur met zekerheid woeden be
paald. Maar wel om de veiligheid
an 't publiek.
Er is ons gezegd, dat verschillende
.an de voornaamste .ondernemingen
zich zelf tol. de Regeering hebben ge
wend, met het verzoek om algemeene
oorschriften vast te stellen. Al kan
het wel zijn dat dit .geschiedde om
kleine concurrenten af te schudden,
heb practisch© voordeel is dat deze be
langhebbenden op beperkende bepa
lingen voorbereid zijn en zich dus of
niet of minder daartegen zullen ver
zetten.
In afwachting daarvan kunnen de
gemeentebesturen mei politiemaatre
gelen al een en ander doen om avon
tuurlijkheden bij de autobus in t-
toornen.
Opmerkelijk is het, dat in den laat
sten tijd, naar wij van deskundig©
zijde hebben gehoord, een tusschen-
vorm op den voorgrond komt, tus-
schen electrische tram en autobus in.
Do benzinetram.
Nieuw is ze niet. Aanvankelijk werd
zij vervaardigd met een benzinemo
tor, die kracht! ever de. welke op haar
beurt .weer (eleccrischen istroöm op
wekte, een centraletje in 't klein dus
in tien tramwagen zelf. Natuurlijk is
dit wat ingewikkeld en zoolang Edi
son en andere uitvinders het ideaal
van den lichten accumulator nog niet
hebben uitgevonden, waarnaar zij al
jaren zoeken, zal directe aandrijving
van den benzinemotor op de as wel de
voorkeur verdienen. Er loopen al van
deze wagens in Gelderland en Lim
burg. Dit nieuwe systeem zou de on
ooglijke en 'Verouderde stoomtrams
kunnen vervangen en men schijnt zich
in technische kringen daarvjm wel
wat voor te stellen, althans de aan
dacht op de ontwikkeling van den
wagen met benzinemotor gevestigd te
houden. Die heeft ook zijn bezwaren.
De bedoeling is, dat de wagen loopt
op rails. ^loet hij. den strijd aanbin
den met de autobus, dan zal hij dub
bel spoor moeten hebben voor een in
tens verkeer. En dat te zamen vergt
zulk een groot aanlegkapitaal, dat er
dan ook wel een systeem van draden
en palen overheen gebouwd kan wor
den, zoorlat zich de lijn ontpopt tot
electrische tram!
Blijkbaar schuilt dus hierin vrijwat
toekomstmuziek. Het onderwerp in
zijn geheel is evenwel belangrijk ge
noeg om er op te blijven letten. Wij
hebben ons zelf aan zoovele vervoers-
gemakken gewend, dat wij er niet
in eer van kunnen uitscheiden. Om zoo
te zeggen: ons vóór onze eigen ver
voermiddelen hebben gespannen. Zoo
gaat hot met moderne eischen wel
meer. Het beste is. dat maar niet al
te tragisch op te vatten.
KRABBELS
EEN CRONDIC ONDERZOEK.
Wij hebben reeds gemeld, dat de
tramcomniissie Maandagavond nog
niet gereed is gekomen met haar ad
vies over den eenmanswagen. Dooi' de
commissie zal nog een nader onder
zoek worden ingesteld hoe liet systeem
van den eenmanswag-en elders werkt.
Zij is n.l. lot de verrassende ontdek
king gekomen, dat er ook ie Amster
dam, Utrecht en Arnhem eenmanswa-
gens zijn.
Wie zegt daar„Dal wisten ze toch
al lang1
Een conimissie, meneer, behoeft
nooit meer te weten dan ze wil en
bahoeft nooit verder te zien dan ze
wil.
Bovendien: als je een advies moet
uitbrengen over een gewichtige zaak,
kun je nooit te secuur zijn. Voorts
moet streng onderscheid gemaakt wor
den tussclieii den „mensch" en
om het zoo eens uit te drukken het
.commissielid" in dien mensch. Je
kunt jaren lid zijn van een commissie,
laten wij zeggentot onderzoek van
nieuwen brander voor lantaarns
on do vraag, wat er in die lan
taarns gebrand wordt, antwoorden
„Dat is ons, als commissie, nooit of
ficieel medegedeeld, maar als mensch
meen ik wel te weten, dat er gas in ge
brand wordt!"
Dit even „entre parentheses".
Wii vernemen nog eenige verdere
bijzonderheden over het.nader onder
zoek, dat do tramcommissie zal in
dien
De commissie gaat eerst een jaar te
Amsterdam wonen, daarna 6en jaar te
Utrecht, vervolgens een jaar ie Arn
hem. Is in dien tusschentijd de één-
manswagen ook in andere -plaatsen in
ons land ingevoerd, dan zal de com
missie zich ook gedurende een jaar in
die plaatsen vestigen.
Een korter verblijf zou niet aan liet
doel, waarmede de commissie is inge
steld, beantwoorden, want er moet na-
tuuiiliik onderzocht worden, hoe het
rijden per eenmanswagen bevalt in de
lente, in den zomer, in den herfst en
in den winter. De leden van de com
missie zullen eiken dag. dus hij alle
weersgesteldheid, met de verschillende
ééumanswagens reizen, hij afwisseling
zittend in den wagen of staande
het achterbalkon. Elk uur zullen zij
den pols van don wagenvoerder voe
len. Na afloop van diens diensttijd
wordt onmiddellijk een uitgebreid on
derzoek ingesteld naar zijn ohysieken
cn psyohologischen toestand. Een
'ageulijst voor dit doel is in bewer
ing drie deskundigen op tramge-
Ibied, drie artsen en drie psychiaters
dienen van advies bij het samenstel
len van deze lijst. Do vragen zoowel
als clo antwoorden er op, blijven diep
geheim, want een commissie, die geen
geheimen heeft, is geen behoorlijko
commissie.
Hoogstwaarschijnlijk zal deze com
missie deze omvangrijke werkzaam
heden niet alleen afkunnen (het is te
begrijpen, dat het schrijven van de
daveliiksche rapporten ook veel lijd
zal kosten) en daarom heeft zij de i>e-
voegdkeid, zicli sub-commissies to as
sume eren. wanneer zij dit voor een of
meer onderdeelen van haar onder
zoek noodiz acht. ,111
Is het onderzoek m ons land geheel
afgeloopen. dan komt het buitenland
aan de beurt, in de eerste plaats Ame
rika. de bakermat van den eenmans
wagen.
Wanneer dan de commissie tenslotte
haar eindrapport doet verschijnen,
zal de eenmanswagen al lang afge
schaft zijn, maar in ieder geval zal
dan niemand haar kunnen verwijten,
dat haar onderzoek niet grondig is
geweest.
TE WATER. Het 3-jarig zoontje
van den schipper A- A'. die met zijn
schip in het Spaarne bij de infanterie-
kazerne ligt, raakte Donderdagmid
dag spelenderwijze te water. De moe
der redde het door handreiking. De
hulp der reddingsbrigade bleek over
bodig.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Jelles, Romolensfcraat S, brocheJ.
Sabelis, Nieuwstraat 3, notitieboekje
G. Pijnakker, Elswoutslaan 10, ge
wichtJ. v. d. Mark, Jan Steenstraat
3, halsband met penning: Ramak,
Korte Spaarne 3- herdershond Kennel
FaunaWijk, Zuid Polderstraat 24,
poes Kennel Fïtuna: v. Amerongen,
Zijl weg 30, damesmantelBruggink,
Drappenierstraat 18 rood, portretten
H- Last, Oranjestraat 193, portemon-
naieAV .v. d. Linden. Velserstvaat
42, reticuleJ. Terstal, Zömervaart
18K, sleutelJ. [Vermeren. De Wit-
straat 19, schort.
Uitgaan
J. C. P,
DEHEER KUYPERS TE HAARLEM,
Naar wij vernemen is de heer Kuy-
pers, de eenig-overlevende van do
auto-ramp bij St. Sauveur, Donder
dagavond, dus een dag vroeger aan
verwacht werd, hier ter 'stede aange
komen. Hij is zeer vermoeid; en heeft
©enigen tijd rust noodig-
CHRISTEL, LETTERKUNDIGEN.
Zooals wij reeds meldden zal de
Bond v,an Christelijke Letterkundige
kringen Zaterdag te Santpoort ver
gaderen. Het buiten Bosbeek, is door
mei. A. S. van AVickevoort Crommelin
te Bloemendaal daarvoor welwillend
afgestaan.
Opmerkingen uit de
Burgerij
De lieer J. AL maakt de opmerking,
dat door de werkzaamheden aan het
Postkantoor de bus aan den voorge
vel moeilijk lo bereiken is. Twee per
sonen kunnen elkaar op den „vlon
der" maar iuist passeer en. Zou het.
vraagt de heer AL. geen aanbeveling
verdienen, do tijdelijk gesloten bus aan
de Raaks, die nu zoo gemakkelijk te
bereiken is, weer tijdelijk in gebruik
te nemen 1
De heer O. AL. bewoner van het
Amstcrdamsche kwartier, heeft er
bezwaar tegen, dat bij gelegenheid
van de jubileumfeesten op het Hof
dijk plein on een of meer dagen een
draaiorgel zal s-e'en. Hij vraagt of
geen ander eu beter muzikaal genot
kan verschaft worden. Zou men niet
kunnen onderhandelen met een lief-
hotb n-ij-muziekgezelschap
Schouwburg Janswo;
Zondag 26 Augustus komt de impres
sario de lieer Jac. Smits met een spe
cialiteiten gezelschap met medewer
king van de bekende humoristen Kees
Pruis eu Harry Woodward, de koddi
ge parodist. Verder de familie Som-
mer, de Hougaarsche acróbatentroep,
cle wereldberoemde wonderhond Splen
do, het toppunt van dressuur. Een be
zoek aan den schouwburg zal dus wel
de moeite looneu.
EEN NIEUW REDDINGSMIDDEL.
Op het „stille strund" te Sclieveaingeu
zijn eenige nieuwe reddingsmiddelen ge
dc-moais'.reerd, o.m. een reddingsbus, een
uitvinding van een stadgenoot, deal heer
Van Keulen.
Het toestel bestaal, naar Het Vader
land meldt, uil een platte gebogen bus,
voorzien van bevesligÏDgsrïemen en een
ruig -voor een reddingsiijn. De redder
•neemt het toestel, aameen gordel mede.
De reddingsiijn is aan het toestel beves
tigd en wordt aan den wal gevierd. Wan
neer de redder bij den drenkeling aange
komen is, grijpt hij dezen met een hand
cn knijpt met de andere hand even c-en
gesp open, gooit dan de reddingsbus
voor den drenkeling, die het toestel on
middellijk grijpt en dadelijk met de schou
ders boven het water uitkomt. De redder
gespt do riemen achter den drenkeling
vast, grijpt een breeden riem, die voor
aan de reddingsbus bevestigd is en geeft
een teekeu tot inhalen der reddingsiijn.
Zoowel drenkeling als redder blijven boven
water, ook al wordt er vlug ingehaald.
Het verwekte algemeen bewondering,
schrijft hel genoemde blad, hoe snel het
toestel aan den drenkeling werd beves
tigd en veleu oordeelden, dat de nieuwe
vinding een groote verbetering was; het
gevaar voor den redder wordt tot een mi
nimum beperkt.
De heer A. Hofsclireuder begaf zich met
eenige leden der reddingsbrigade
zee en bleef dank zij het toestel goed
zichtbaar op het. water drijven. Zelfs bleef
het toestel goed boven water, to
personen op óón bus dreven.
zoover het verslag in Het Vader
land.
Naar wij vernemen zal op een nader te
bepalen tijdstip de heer A. Wans Jr.
diplomeerd zweminstTUCteur bij de ge-
uelijke zwem- en badinrichting aan
de Hout vaart, die de boven beschreven de:
stratie bijwoonde, het toestel zoowel
op het Zandvoortsche als op het Bloe-
mendaalsche strand demonstreeren.
Gaanne verschaft de heer Waps (Hol-
steijnstraat 25 rood) nadere inlichtingen
aan belangstellenden.
PERSONALIA.
1ste luitenant 'X. A. D. R. AVynoldy—
Daniels van het cavalerie paardendepot is
it ingang van 1 October a.s. overge
plaatst van Haarlem naar het 4de half-
regiment huzaren ie Deventer.
SYNAGOGEDIENSTEN.
NED. ISRAEL. GEMEENTE.
Sabbath: ALrijdagavonddienst bij <len
Ingang te 7 uur. Ochtenddienst te S uur.
iliddagdienst te 11/2 uur. Avonddienst
te 3.48 uur.
Werkdagen: Ochtenddiensten te 7 uur.
Zondags to 7 1/2 uur. Middag- en Avond
diensten to 7 uur.
Talmood Toxah: Sabbath! to 121/2 uur.
Werkdagen! Gedurende een half uur na
do Middag- en Avonddiensten.
De Middag- en Avonddiensten op de
AVorkdagen, alsmede Talmoed Torali,
worden in het Gemeentcgobouw ver
richt.
DE SPELDJESDAG ALAN -„HER-
AVONNEN LEVENSKRACHT".
Na de gehouden telling Reeft de speld
jesdag ten bate van Herwonnen Le
venskracht opgebracht 2007.09',-E
Aan allen die hiertoe bijgedragen
hebben brengt, de commissie een
woord van dank voor de steun a
ze t.b.c.-lijders verleend.
EXAMENS HOOFDAKTE-. Haar
lem. Geëxamineerd 16 candidaten; af
gewezen 10; geslaagd de dames M.
van der Kaay, Julianadorp; J. M. Es-
sed, Amsterdam: NL Hoeksema, Am
sterdam: A. M. Beuzemaker, Amster-
daf en II. A. A. Dnmave, Haarlem,
en do heer H. J. Dooremaker, Volcn-
De Feesten
Tijdens de feestweek te Haarlem zal de
impressario Jac. Smits een Lunapark
organiscercn op -hel terrein aan den Kin-
derhuissingcl.
31 Augustus wordt dit feestterrein ge
opend, dc sluiting heeft 6 September
plaats.
Op het terrein komen te staan: Stoom-
carousscl, lachbuis, Ilvpodrome met le
vende paarden, AVesselings Poffertjes
kraam, De Nies' Oliebollen- en Parijsche
Wafelsalon, een schiettent, vischtcnt,
Nogatkraam, een vliegmolcn, een kinder
draaimolen, een ververschingstent. enz.
Prof. Cododorus komt met een koek-
tent. Hij zal koek cn ook prentbriefkaar
ten verkoopen ten voordcele van de
Haarlemsche verccniging tot bestrijding
der tuberculose.
Het volgende programma is vastge
steld:
3r Augustus: Concert en groot vuur
werk.
1 September: Concert.-
2 September: Concert.
3 September: Concert en luchtballon
opstijging.
4 September: Concert en Attractie.
5 September: Concert en acrobatiek.
6 September: Groot slot-vuunverk.
PERSONALIA.
A'uor bet examen Fransch 1.
zijn geslaagd de heeren P. H. Cas-
tenmiler te Hillegom en G. A. .van
det#Meij to O verveen.
NIEUAV KERKORGEL. In den
kerkdienst van Zondag 26 dezer zal
het nieuwe kerkorgel der Broederge
meente, gebouwd door den orgelfabri
kant, den heer K. P. van Ingen, wor
den ingewijd. Het orgel wordt be
speeld door den bekenden musicus,
den heer Jau Booda, die als organist
aan de gemeente is verbonden en bij
de orgelinwijding voor het eerst als
zoodanig in functie zal treden.
TUINBOUWWINTERCURSUS.
Men schrijft ons:
Onder leiding hunner onderwijzers
maakten ook dit jaar weer een aantal
leerlingen van den tuinbouwwinter-
lursus te Haarem een excursie. De
tocht ging ditmaal naar Naarden-
Bussum, waar eerst de boomkweekerij
van dcu beer Jurrissèn bezocht werd.
Tal van bekende en vele minder be
kende boomsoorlen 'werden daar in
■erschillende stadia van ontwikkeling
gevonden en geprofiteerd werd van de
uitleggingen vau den eigenaar, die
niet moe werd te verklaren, hoe de
ankweek geschiedt. Door het villa
park, waar het gezelschap vaak opge
togen voor een aanleg bleef staan,
ging het naar de kweekerij van vaste
pa.nten en rotspanten. Hier trokken
vooral de aandacht de nietige en toch
zoo interessante rotsplantjes, die op
schralen grond onbemest klein gehou
den, toch zich zoo allerliefst vertoon
den. De uitleggingen omtrent de be
handeling door den beer Reyers in zoo
ruime mate gegeven, deden vaak ver
wonderd, opzien, daar de kweek wij ze
soms zoo veel verschilt van die van
onze gewone planten. Na een welkome
rust, werd de wandeling voortgezet,
nu naar de kweekerij van den heer
van Rossen^. Ook deze geleide het
gezelschap zelf en hier konden de. jon
gelieden op de 35 II.A. groote kwee
kerij kennismaken met machinale
:rondbewerkiug in de boomkweekerij
n zien hoe de werklieden bezig wa
ren rozen te veredelen en hoorden ze
weer menige nuttige verklaring
genoten van de pracht der bloeien
de rozen, waaronder weer menig
nieuw gewonnen soort.
ogen over heb geziene en dank
baar aan allen, die bijgedragen had
den om dezen tocht mogelijk en leer
rijk te maken, keerde het gezelschap
's avonds huiswaarts.
Het Regeeringsjubileum
der Koningin
Het persoonlijk geschenk aan
de Koningin
Het persoonlijk geschenk, dat door
het Comité voor het Nationaal Hul
deblijk namens liet Nedetilandsoke
volk aan do Koningin z'al worden aan
geboden, bestaat uit eeu iu acht dee-
len gebonden album, bevattende een
verzameling van 217 speciaal voor dit
doel door Nederlandsche Kunstenaars
vervaardigde afbeeldingen van Neder
land.
Het album wardt onder leiding van
Joh. B. Smits. gebonden door J.
Brandt en Zoon, in 't AA'apen van Am-
'sterdam. Geors Rueter ontwierp de
bandversieringen eu teekende de op
dracht en de titelbladen.
J. .van Krimpen schreef de onder
schriften, registers, etc. I11 de Konink
lijke Papierfabrieken Van Gelder Zo
neu werd het papier vervaardigd. Het
kastje waarin het album zal worden
geborgen, wordt naar het ontwerp van
K. P. C. de Bazel, uitgevoerd door C.
Oosscliot op de werkplaats „De
Ploeg".
Van de schilders die aan dit album
hebben medegewerkt vermelden wij
die uit do provincie Noord-Holland.
-\cM©r de namen is vermMd
de -- vervaardigde teekening. De
schilders werden daartoe door Let co
mité uitgenoodigd op advies van de
voorzitter van de schilderszeneot-
sokappen „Pulchri Studio", „Artï et
.Amicitiac" on „St.-Lukas".
Noord-Holland
AA". K. Rees, Haarlem, Amsterdam-
sol ie Poort; H. F. Boot, Haarlem,
Groote MarktG. D. Gratama, Haar
lem, Frans H2I9 Museum J. C. Ritse-
ma. Haarlem, St.-Elisnieth's hofje; C.
Vreedenburgh. Alkmaar, Kaasmarkt;
C. M. Garms, EnkhuizenC. Bolding,
Hoorn. HoofdtorenA. J. G. folnot,
Eergen. Kerk; F. Huysnians, Schoorl;
G. F. van Schagen TexelA. J. Guds-
hoorn. WormerveerF. Bobeldijk,
Zaandam, Oude Mecknolen; Paul
Amlzenius, VolendamJ. G. Veld
heer. A'ok-udain, Haven; Ed. Karsen.-
MonnikendamA. F. Reicher, Edam;
D. H. AA'. Filarski. Egmond aan den
Hoef. Kerk Ludolplt Berkeraeïer,-
Strandgeziclit Noordzc-e; G. AV. van
Blaaderen, Bergen, Duinlandschap;
A-Miolée, Bloemendaal.Duinlandschap
G. AADijsselhof. Santpoort, Duin
landschap; A. Kuypers. Ruïne vart
Brederode; F. Engel Jbzn., IJmuiden,
Sluizen; A. L Koster, Bloembollen-
velden .T. H. AVijsmuller, Heem
stede, HoutzaagmolenK. van Leeu
wen, Aalsmeer; G. W. Knap. Mtiider-
slot; E. Pieters, Huisje in het Gooi;
mevr. H. AV. J. Schaapvan der Pek,-
Gooisch Landschap: D. J. van Haa-
iren, Hilversum, 's-Gra.venlaudsche-
weg; Willem AVouters. Havènbuurtje
op MarkenJoh. A'isser, Haven te
Urk.
De Bank van Leening
B. en W. willen er een zuiver
gemeentelijke instelling
van maken
Een interview met den president
commissaris
AVij vernaaien, dat B. en AV. het voor
nemen hebben om de Bank van Leerling
In verband hiermede hadden wij 1
onderhoud met den president-co
ris van d«e instelling, het gemeenteraads
lid, den heer W. A. J. van de Kamp.
Deze deelde ons mede. dat er onlangs
bij het collego van commissarissen een
schrijven van B. cn AV. was ingekomen,
waarvan de strekking niet duidelijk was.
Daarop is aan B. en AV. een nadere toe
lichting gevraagd. Danrnan is voldaan',
maar dit nieuwe schrijven is nog niet ia
ons college liesproke^.
Van opheffing der Bank is intussoheri
geen sprake. Dat zou de particuliere pand
jeshuizen. waar de klanten soms „gesne
den" worden, in de band werken. Ook de
Bank van Leeniing heeft nog zeer vele
weekpanden. Deze worden gebracht door
vaste menschen op Maandag en Dinsdag.
Het huishoudgeld is dan op en om tot
Zaterdag rond te komen wordt een pak of
ander voorwerp naar de Bank gebracht.
Als op Zaterdag weer geld ontoo/ngen
'wordt, 15 het eerste werk het pand weer
in te lossen. De menschen, die dit doem,
hebben hetzelfde steeds van moeder en
vader ook gezien. Zij schijnen er nu niet
meer huiten te kunnen.
Het bedrijf van de Bank gaat in den
laatsten tijd goed, ik weet althans nies
beter.
B. en AV. blijken er evenwel meer voor
te gevoelen 0:11 van de Bank een zuiver
gemeentelijke instelling te maken.
Eigenlijk is he'. nu ook wel een gemeen
telijke instelling, maar nu zijn de door
dc-n raad benoemde commissarissen toch
baas.
AVordt het een gemeentelijke instelling,
dan worden natuurlijk de commissaris
sen afgeschaft en gaa: alles op ambte
lijke wijze.
Persoonlijk gevoel ik zoo vervolgde
de heer -van <ie Kamp niets voor uit
breiding der gemeen tebediïjven, maar ik
ben geen principe-reiter en zsl mij bij de
meerderheid neerleggen. Mijn meenir.g is
evenwel, dat du B3::k als zuiver gemeen-
ieinsteiiing een duurdere exploiiacie zal
hebben. Alles wat de gemeente doet is
duurder dan wat particulieren doen. Hei
college van commissarissen doet thans
wc-1 dingen, in het belang van de Bank
en in het belang der betrokken menschen
die n.et zouden kunnen 'plaats hebben,
als het een zuiver-gemeentebedrijf was.
Het vorige jans heeft de Bank zich zelf
kunnen betalen. Er was geen tekort.
Dit zal evenwel anders worden als het
een zuiver ambtelijke instelling wordt.
Opheffing van de schiet
banen te Overveen?
Opheffing zou een slag zijn
voor de schiefcvereenigingen
Naar wij vernemen wordt er door de
militaire autoriteiten ernstig over ge
dacht om de schietbanen in de duinen t«
Overveen op te heffen.
De gronden zijn het eigendom van de
familie van der Vliet, die ze in erfpacht
heeft afgestaan.
Nu het ujk te Haarlem geen garnizoen
meer heeft, worden de banen niet meer
door de soldaten gebruikt.
Er word', evenwel nog geschoten door
de Burgerwacht, de Vrijwillige Land
storm en door vele Haarlemsche schiei-
vereenig ingen.
Opheffing der banen zou een ernstige
slag voor deze verenigingen zijn, omdat
buks
efend z
de zijde
:n-:veieen:gingcn
tien patronen voor dc schietofeningen gra-
tis 'verstrekt, thnns moet er reeds veel
moeite gedaan word onom die tegen derf
kostenden prijs van het rijk te krijgen.
