De economische toestand
Stadsnieuws
De Wetadersveikiezing
41e Jaargang No. 12333
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
ABOKIMEï'/iEMTEP*!' per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een. Agent gevestigd ADVERTEP3TIENVan 1 tot 5 regels f 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
is (kom der gemeente) f 3.57'Franco per post door Nederland f 3.87l/i. Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd j abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.57'/>; franco per post f 0.65. |j| per plaatsing, elke regel meer 15 Cents 3. contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
Directie, Redactie en Administratie: Gr. Houtstraat 93, Post-Giro 38810 ^J^GAVE DER ^.V. LOUR ENS COSTER Bijkantoor voor Santpoort, Vèlsen, Velseroord, VYijkercog, IJmuiden,
Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724 HoofdredacteurJ.C.PEEREBOOM Beverwijk, enz., enz. Driehuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3S21
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
EERSTE BLAD
AAN ONZE V/EEKLEZERS,
Wanneer op Maandag of Dinsdag
onze courant-aanbrengers het Abonne
mentsgeld komen innen, is het voor hen
van groot belang, dat het gereed ligt;
wij verzoeken derhalve vriendelijk om het
gereed te houden, tor vergemakkelijking
van hun taak en tot verzekering van een
regelmatige bezorging.
DE ADMINISTRATIE.
Een onderhoud met den directeur van een
Ijzergieterij.
ZATERDAG 1 SEPTEMBER.
Feesten: Koninginnedag.
Schouwburg Jansweg: Voorstelling
8 uur door „Alberdingk Thijm": „Fre-
derik do Groote" en „Schuldig
Feestteriem KinderHuissmgel
Gymnastiekuitvoerincr
Bioscoopvoorstellingen.
Heemstede: „Bosch en Hoven".
Diner- en Avondconcert.
Eveneens schilderij en-tentoonsiel-
ling.
Bloemendaal: Hotel „Duin
en Daal": Tentoonstelling werken van
Haarlemscho schilders.
ZONDAG 2 SEPTEMBER.
Feesten: Koninginnedag.
Stadsschouwbu. Wïlsonsplem
Volksvoorstelling van „Het Kind
van Staat", S uur.
Schouwburg Jansweg: C meert
door „Onder Gns". S uur.
Feestterne.n Kinderhui ssing el
Muziekfestival, half twee.
Stadstent in den HoutMuziekuit
voering H. O. V., half drie.
Melkinrichting voorheen Van Brug-
een (in den HouU Striikconcerf.
Café-Restaurant „Lion d'Or", Kruis
wee 3G. Concert van 8—11 uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling van 2 u. nain. af.
Cinema Palucé, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling van 2 u. non;. af.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling van 2 u. nan> ?.f-
Atlanta-Bioscoop. Zijlstraat: Bios-
iBioscOopvoórstelling van 2 u. nan;, af.
Scala-Theater, KI. Houtstraat 17:
Bioscoopvoorstelling van 2 u. najii. af.
H e em ste d'e; „Bosch én Hoven"
Diner- en avondconcert. Eveneens
schilderijententoonsellintg.
Bloemendaal: Duin en Daal:
Tentoonstelling van werken van Haar
lemsche schilders.
MAANDAG 3 SEPTEMBER.
Feesten Koninginnedag.
Schouwburg Jansweg: Uitvoering
van „Tropenadcl" door „Jacob van
Lennep" 8 uur.
Grooto MarktConcert, 8—10 uur.
Hofdijk-pleinOc-shnu'iekv
Feestterrein Kinderhuissingel
Oplating van een luchtballon.
Gebouw Sint Bavo: avond-feest-
vergad&ring Haar Chr. Besturenbond
on Chr. Vrouwenbond.
Cinema-Palace, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, S uur.
Theater „De Kroon", Groote Markt
Bioscoopvoorstelling, S uur.
Luxor-Theater, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, 8 uur.
Scala-Theater: Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling, S uur.
Atlanta-Bioscooop, Zijlstraat-:"'
Bioscoopvoorstelling, S uur.
Heemstede. „Bosch en Hoven"
middag- en avondconcert. Eveneens
schildcrijententoODStclling.
Bloemendaal: Hotel „Duin
en Daail" Tentoonstelling werken van
Haarlemsche schilders.
Ce slechte toestand van dat bedrijf en dc-
buitenlandsche concurrentie.
tegreote
Weer hebben we een onderhoud ge
had inzake den cconomischen toe
stand, thans met doii directeur van
een ijzergieterij hier ter stede. Deze
deelde ons het volgende mede:
,,ln Januari 'van dit jaar scheen
een algeheele opleving aanstaande.
wel een patroon, een arbeider en een
neutraal persoon, \vant dikwijls is er
den laatsten tijd door een arbeider
gezegd: „Gooi me er maar uit, ik
krijg tocli sLeunHet rijk zoowei
als de gemeenten hebben er too me
degewerkt om de industrie naar be
llet. vertrouwen kwam langzamer- ueüen te brengen- Om goedkooper
Aan de heeren F. A. Hcems, P. Th.
Heems cn A. C. I-Iccms. handel drijvende
onder de firma J. Heems Zoon, ia
kruideniers- cn grutterswaren, meel,
fourage enz. tc Haarlem, is door Hare
Majesteit dc Koningin vergunning ver
leend tot het voeren van Harer Majes-
teits wapen.
HET SEMINARIE ..HAGEVELD".
Dc Maasbode meldtVermoedelijk zal
tegelijk met dc opening van het semina
rie „ITngevckl" te Heemstede door Z. D.
I-I. den Bisschop van Haarlem de ccrslq
steen worden gelegd van.de nieuwe ka
pel van het seminarie.
PERSONALIA.
Heden. 1 September, herdachten de
heeren D. v. Esmond, bedrijfsleider
en YY. v. Zul;:hm, hoofdbo' kkouder
bij de firma Ileenk's Ijzerhandel he li
ne ;2'/2-mrig.- amhis'.oi-vuüing. AL
blijk van waarde-:ring voor hunne
groote plichtsbetrachting werd hun
door ds eigenaren der firma een ge
schenk aangeboden, terwijl eveneens
het personeel dier 'firma aan deze 'nee-
ren zijne huldeblijken overhandigde.
baad terug, toen was het de Roer-
bezetting die aan dit vertrouwen een
einde maakte. Alle bestaande aan
vragen werden tc niet. gedaan. Dat
was de eerste groote slag, die aan de
industrie was toegebracht- Daarna
kwam de DuitsOhé concurrentie en
toen deze ophield, de Belgische. De
oorzaak van de Belgische concurren
tie was de lage valuta en zoo kwam
het dat de Hollandsohe prijzen op de
Belgische een verschil maakten van
60 a 70
Daar komt nog bij. dat men in
Holland tracht werk te krijgen, om
hcï bedrijf door te kunnen laten
werken. Een natuurlijk gevolg daar
van is, dat de concurrentie onderling
te groot wordt en de werken veel ie
goedkoop worden aangenomen. Dit
is oorzaak dat de loonen der arbeiders
naar beneden moeten, maar in veel
gevallen beteekent die concurrentie
ook werkloosheid. Do groote be
drijven kunnen het zoo wel eenigen
tijd volhouden, maar de kleine en
middenbedrijven niet. Daar door de
zware concurrentie de loonen ver
laagd moeten worden zullen de arbei
ders, om toch een menschwaardig be
staan te kunnen hebben, langer moe
ten werken. En bet is opvallend hoe
de meeste arbeiders dat zelf inzien en
van die zijde zoo goed a-Is geen tegen
werking bestaat.In de metaalindus
trie wordt het gevoeld, dat door lan
ger werken alleen de loonen op peil
kunnen worden gehouden, De sociale-
on belastingwetten drukken en het
bedrijf èn do arbeiders-
De sociale wetten zijn ingevoerd in
den lijd der zoogenaamde ,,hoog-con-
junctuur" en blijven in den slechten
tijd ongewijzigd gehandhaafd.
Een groot bezwaar, vooral voor de
arbeiders, zijn de hooge huurwaar
den. Het is soms verschrikkelijk wat
aan huur moet tvorden betaald.^ ver
laging van de uur is dan ook één dei-
middelen om verbetering in den toe
stand te brengen.
Wat betreft dc werkloosheid geloof
ik zeker, dat die nog gróoter. zal wor
den. Nu tegen zulke lage prijzen aan
genomen moet worden, zullen vele fa
brieken'wel gedeeltelijk sluiten. Hier
door worden talrijke arbeiders werk
loos. De salarissen van arbeiders en
kantoorbedienden zijn te laag in ver
houding tot die bij rijk en gemeente.
De salarissen daar dienen dan ook te
worden herzien. Niet alleen zij-i ze te
hoog maar zc werken ook dëmorali-
scerend op de menschen uit heb par
ticulier bedrijf. Yole goede vakmen-
schen verdienen naar verl onding veel
minder dan de ambtenaren bij rijk
en gemeente. Wat heeft dan al hun
arbeid en al hun studie ten doel als
ze zien, dat menschen die- toch zeker
niet meer geleerd hebben, bij rijk
en gemeente een veel' beter inkomen j
hebben Als een sterk staaltje kan
werden medegedeeld, dat ik een ad
vertentie plaatste om een leerjongen,
maar uit de stad kon ik er geen krij
gen. De jongens willen eenvoudig niet
meer bij een vak en het lijkt wel, of
de ouders hen daarin steunen. Iets,
w-at er niet toe medewerkt om de mo
raliteit der arbeiders op peil te hou
den, is de steun, die aan de werk-
loozen wordt gegeven. Volgens mijn
inzicht wordt niet voldoende onder
zocht. hoe en op welke wijze de ar
beiders werkloos geworden zijn.
Hes beste was een commissie te-
kan onderzoeken. Die commissie zou
moeten bestaan uit drie personen en
kunnen koópen hebben rijk
meerits veel werk in het buitenland
laten maken, terwijl in ons land
werkloosheid heerschte, Thans, nu 't
te laat is, komen rijk en gemeente
daarvan terug.
lteeds in 1921 en 1922 had het rijk
moeten ingrijpen'.
Ontzettend veel werk is er bijvoor
beeld in Duitschland gemaakt. De
toestand is dus zeer siecht, maar de
meeste arbeiders en de menschen, die
geheel buiten het bedrijf staan, besef
ten dit niet. Er is werk genoeg te
doen. maar er wordt niets uitgevoerd.
Wil ér verbetering komen, dan dient
eerst de valutatoestand te verande
ren.
De Roerbezetting zal eveneens moe
ten ophouden. Alle menschen zullen
moeten medewerken en de handels-
prijzen zullen moeten dalen. Dan zal
er een langzame verbetering komen,
maar voor dio er is, kunnen nog ja-
•en verlo open-
Ten slotte wil ik nog opmerken, dat
Jo menschen tijdens den oorlog veel
te luxueus hebben geleefd. Ver bo-
hun vroeger bestaan. Het is
illijlc daar af tc wennen, maar
toch zal dit op den duur moeten ge
schieden"
Dg S.D.A.P. en e!e Wethouders-
zetels
Ds soG.-dem. Raadsfractie neemt
gsnoeysn mat één. zstei
In de Donderdagavond gehouden ver
gadering van dc Federatie der S. D- A.
P. werd het verslag van .de Raadsfractie
inzake de onderhandelingen omtrent de
bezetting der welhouderszetels goedge
keurd. Naar aanleiding daarvan werd be
sloten, aanspraak to maken op vertegen
woordiging in liet college van R. en YV.
Dit beteekent dus praotisch, dat het niet
mogelijk is, twee zetels In het college te
bezeilen en da! daarom de S. D. A.
Het ongeluk te Saint
Sauveur
Een onderscheiding aan de
redders
Bij Kon. besluit is als blijk van goed
keuring en tevredenheid de gouden
penning voor mcnschlievend hulpbetoon
een loffelijk getuigschrift toegekend
IIcnri Hourcadet, cleclricien te Luz, en
Gaston Blavet, sieengtoefarbciöer te
L-ourdes, wegens de door hen met le
vensgevaar volbrachte redding van- den
eenig overlevende van het reisgezelschap,
•hetwelk met een auto-car op 13 Augus
tus bij LuzSt. Sauveur, departement
des Hautes-Pyrenées (Frankrijk) in een
ravijn is gestort.-
REPETITIES VOOR DE AUBADE.
Alen deelt ons mede, dat Maandag
morgen 10 uur de leerlingen van de
5e, Ce en 7e klasse aan de rijkskweek
school aan de Schreveliusslraat ver-
vacht worden, teneinde voor de te
'houden aubade te repeteeren.
De mannen \'an „De Tien", c!;s in den optocht zuikèen
kranigen indruk maakten.
MUZIEK.
Programma voor het Concert in
Den Hout op Zondag 2 september,
des namiddags om liaif drie, te ge
ven door de Haarl. Orkestvereenïging
onder leiding van Willem Knikker.
Volksliederen.
1. Jubelmarsch, A. de Goede.
2. Ouverture „La Muetfce de Porti-
ci'.', A. Auber-
3. „L'Estudiantina", valse, E.
Waldteufel.
4. Fantasie sur „Les Saltimban-
ques", L. Ganne.
5. Ouverture Venus auf Erden",
P. Lincke.
6. „Die Muble im Seliwarzwald" (op
verzoek), R. Eiienberg.
7. Potpourri aus „Die geschiedene
Fr au", L. Fall.
Programma voor het concert op de
Groote Markt te geven door de
I-Iaarl. Orkestver. onder leiding van
Willem Knikker op Zondag 2 Sept.
des avonds om acht uur
1. Volksliederen.
2- Nationale Feest-ouverture, Nico
Gerharz.
3. „Les Patïneurs", valse, E.
Waldteufel.
4. Suite de l'opéra „Faust", Ch.
Gounod.
Ouverture „La Gazza Cadra', G.
Rossini-
6- Suite Espagnol, P. Lacome.
7. Fantasia dell' opei'a „Cavalleria
Rusfcicana", P. Mascagni,
MUZIEK VERGUNNINGEN.
Ten aanzien van dc muziek ver gun
ning blijkt nog al eenige verwarring
te beslaan. Zij, die geen vergunning
hebben mogen geen muziek geven of
laten geven. Zij die een vergunning
hebben mogen op 6 Sept. tot 12 uui
's nachts open blijven inplaats van
tot 11 uur.
NOG EEN AANRIJDING.
Gistermorgen omstreeks half tien
had bij het Proveniershuis een aan
rijding plnat-s lusschon een auto en
een wielrijder, doordat deze laatste
een plotselinge wending maakte. 1-Iefc
rijwiel werd vernield. Da wielrijder
kwam met de schrik vrij.
TRAGISCHE DOOD.
Donderdagavond om kwart voor zes
is on het Plein de 72-jarise Th. v.
d M. door een beroerte getroffen. Hij
stierf onmiddellijk.
HOE DE RAAD OP 4 SEPTEMBER
ER UITZIET.
YVanr.cer de raad Dinsdag 4 September
bijeenkomt, zal aan de tafel van B. en \V.
met den Burgemeester alleen de gemeen
te-secretaris zijn gezeten.
De leden van den raad zijn dien dag
de volgende plaatsen aangewezen. Rechts
eerste rijde heer Loosjes. mevr. Wïlle-
kes Macdonald, mevr. Bakker, de heeren
J. Visser, Boes, mr. Siingenberg, De
Boer, Van de Kamp,
Rechts achterste rij mej. Berdenis van
Berlekom, de heeren Adrian, Miezérus,
Peper. De Zeeuw, Groencndaal, Kingma,
Joosten.
Links eerste rij d-: heeren Wolzalv
Kuenen, J. H. Visser. Klein. Reinalda,
Poppe, Gerritsz, mevr. Maarschall en de
heer Koppen.
Links achterste rii mr. Bruch, de
heeren De Braai, Castiicuni. Klem Schip
horst. Van Liemt, mr. Hceiwens Thijs-
sen, Keesene mevr. Van Looij, mc-j. Van
Vliet cn dc heer Kecrwolf.
Na dc wethoudersverkiezing volgt een
andere verdccling der zetels.
WIMKELDIEVECGEN.
Naar aanleiding van een aangifte
'au de firma Vroom en Dreesman,
dat blouses uit haar winkel zouden
zijn Gntvreemd. is door de recherche
ein onderzoek ingesteld. Omgespt ord
Fe te -Kan'.de--, die Ir ken'en tc Ha- -
'cm o;i 'e Amsterdam, f vamen en
'ti vere-n:jr'ng v©'- winkeldiefstallen
hebban genlergd. Een groot aan
tal voorvvemen, o.n. blouses, schoe
nen, handschoenen, handdoeken, tas
schen. popptn etc. zijn in beslag ge
nomen,
Binnenland
Het Regeeringsjubileum der Koningin
De ontvangst van de leden der Staten-Generaal
Toespraken van de Koningin
Heden Zaterdag heeft de Koningin
de leden van de beide Kamers der btd-
ten-Generaal ontvangen.
De- Koningin lneki in antwoord op
de Haar aangeboden gelukwenscheu
de volgende toespraken:
De wenschen welke de Eerst» Ka
mer der Staten-Generaal Mij ter ge
legenheid van de herdenking Mijner
reg-oeringsaanvaarding vijf en nvm-
t.g jaren geleden aaoiedt stel ik op
iiuogeii prijs eu ik breng li daarvoor
mijnen dank.
Nu ik aan het einde dier periode
gekomen, het voorrecht heb heden de
vertegenwoordigers mijns Volks hier
voor mij te zien, denk ik opnieuw met
ontroering aan de liefde en steun die
het mij steeds zoo overvloedig ge
schenken heeft.
In tijden van vrede en voorspoed
mocht ik de regeering aanvaarden,
doch sedert dien zijn ook ons beproe
vingen niet bespaard gebleven en me
nigmaal was de toekomst donker. In
nig dankbaar godenk ik daarbij met
li, dat Gods Hand ons voor liet erg
ste heeft behoed, zoodat 011s lot tot
heden benijdbaar geweest is boven
dat van velen.
Ook thans nog zijn de tijden moei
lijk en voor velen zwaar te dragen.
Maar ook dat zullen wij niet Gods
hl up en eendrachtig samen arbeiden
de in het belang van hte Vaderland
te hoven komen.
De wil om vrij en zelfstandig te
zijn, die mijn Volk in de ure des ge-
vaars slaande hield, moge het ook in
de toekomst doordringen. De wensch
aan het slot van Uw adres vervat, zal
dan ongetwijfeld in vervulling gaan
en de betere tijd aanbreken waarop
wij thans nog slechts durven hopen
in vertrouwen op Hem, die ons tot
heden heeft gespaard.
Gij, mijne lieeren, hebt een belang
rijk aandeel genomen in hetgeen Re
geering en Volksvertegenwoordiging
in onderlinge samenwerking hebben
tot- stand gebracht in het tijdperk dat
achter ons ligt. Met voldoening kunt
gij terugzien op veel dat dank zij uw
ijverige en toegewijde medewerking is
gwrocht in lit belang van het Vader
land en van de gewesten van overzee.
Voor den heihvensch tot Mij en Mijn
Huis gericht, ben ik U zeer erkente
lijk. A an gauscher harte geef ik U de
verzekering, dat ik, naar beste
krachten zal blijven medewerken aan
het welzijn en den voorspoed van Ons
dierbaar Vaderland.
Voor de gelukwensehen welke de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
mij aanbiedt ter gelegenheid van de
herdenking van den dag waarop ik
voer 25 jaar de regeegi'iug aanvaard
de ben ik zeer gevoelig on ik oetuig
Haar daarvoor mijn dank.
Wannéér ik op uie jaren terug zie
en heden ontvang de vertegenwoordi
gers van mijn V oik, wensen ik open
lijk. uit te spreken mijn groote dank
baarheid en erkentelijkheid voor den
steun van dut Volk immer onder
vonden, voor de trouw cn aanhanke
lijkheid waarmede liet mij steeds
neeft omringd.
Wel verie van mij te worden ent-
houden is d:e steun Mij liet daad-
werkehjkst betoond toen de vreedza
me en voorspoedige jaren van liet be
gin Mijner Regeering helaas gevolgd
werden door andere, waarin wij door
Igroote gevaren omringd bedacht
moesten zijn op eigen veiligheid en be
houd.
Toen deed Mijn Volk Mij gevoelen
dat heb hier en overzee als één man
achter Mij stonddoordougeu van één
groote gedachte: de handhaving van
zijn vrijheid en zelfstandigheid. Toen
waren wij één van zin en vast. besloten
ons erfdeel ongerept te bewaren.
Ook thans nog beleven wij donkere
tijden. Echter wij zullen als toen ook
iu de toekomst bezield blijven niet den
vasten wil 0111 vrij en zelfstandig en
van niemand afhankelijk zijn bestem
ming te volgen. Dan twijfel ik niet of
liet zal ons met Gods hulp en naast
Hem op eigen kracht vertrouwend ge
geven zijn een hetere toekomst tege
moet te gaan. Dan zal ons Vaderland
in de rij der staten een eigen en eer
volle plaats behouden.
Het tijdperk dat thans achter ons
ligt heeft uitgemunt door parlemen
tairen arbeid van ver strekkende be-
(eekenis. Een geest vrm samenwer
king heeft onder nagenoeg algemeens
instemming veel tot stand gebracht:
tot hei! van Land en Volk zoo hier
als in de overzeesehe gewesten, dank
zij Uwe bijkans onafgebroken arbeid
en toegewijde medewerking, welke ik
steeds Hpögelijk heb gewaardeerd.
Ik dank IJ ook voor de woorden
aan Mij en Mijn Huis gewijd. De vijf
en twintig jaren dis voorbij zijn. het
ilef en vooral liefc leed to zanien met
Mijn Volk gedeeld hebben ons slechts
nader tot- elkander gebracht.
God behoede en bescherm© als in
het verleden ook in de toekomst ons
dierbaar Vaderland.
(Ongecorrigeerd).
Een motorwielrijder „neemt" de hindernissen bij de
behendigheidswedstrijden op de Dreef.
