De economische toestand
Een onderhoud met den heer J. Vader.
De werkloosheid in de laatste jaren aanmerkelijk
toegenomen.
"YVe hebben een onderhoud gehad
niet deu lieer J. Vader, directeur vaa
den Gemeentelijken Dienst der Werk
loosheidsbestrijding. De heer Vader ver
telde ons het volgende:
,,ln de eerste plaats moet gezegd
worden dut de werkloosheid nog groot
is. In September 1921 waren bij de
Arbeidsbeurs ingeschreven 500 perso
nen, waaronder 100 vrouwen. In Sep
tember 1922 waren er reeds ongeveer
950 werkloozen, waaronder 125 vrou
wen. Daarna is de werkloosheid nog
zeer toegenomen want thans zijn er
niet- minder dan ongeveer 1200 werk
loozen, waaronder 125 vrouwen. Uit
deze cijfers kan men zien hoezeer do
werkloosheid is toegenomen. In de
bouwvakken vooral valt dit op. Werk
zoekende metselaars waren er half
Sept. 1921, 3; 1922, '13 en titans 31.
Voor de timmerlieden waren deze
cijfers: 192-1, 16; 1922, 43 en thans 62.
Voor- söhilders: 1921, 4; 1922, 13: 1923,
4-4. Voor opperlieden: 1921, 27; 1922, 21
en 1923, 65. Zeer sterk is dit verschil
bij ds losse werklieden. In 1221 waren
er 62 werkloozen ingeschreven, in
1922, 229 en 1923, 256.
Deze cijfers geven een beeld van de
werkloosheid en ik zal u zeggen waar
om. Als iemand werkloos is, dan kan
hij zijn georganiseerd of ongeorgani
seerd. Dan zit bij hem natuurlijk bet
idee voor, zal hij trachten zoo spoedig
mogelijk werk te. krijgen. Maar in
een tijd van weinig werk is het natu u
lijk zijn belang, dat hij stoun ont
vangt, op welke wijze dan ook. Om
werx te krijgon zal dëj betrokkene zich
tot de arbeidsbeurs wenden- En om
steun i-e ontvangen, moet hij eveneens
ingeschreven siju bij de arbeidsbeurs-
lu tijden van hoogconjunctuur zal
iemand nog wel eens wachten, in de
hoop, spoedig werk te zullen krijgen.
Maar in een tijd van malaise' haast
ieder zich om zich in te laten schrij
ven. liet is te bout om te zeggen dat
alle llaarlemsciie werkloozen zijn in
geschreven- Maar toch bijna allen en
daarom geven de cijfers den toestand
vrb wel weer.
Hoewel de werklooshoidscommissïe
'de ongehuwde i;. die "bij de ouders in
wonen, niet steunt, zullen ook zij zich
opgeven, daar dit toch altijd goed is.
Want het is, om werk te krijgen, het
zekerste, zïcïi geregeld le laten in
schrijven.
Wat de werkwijze van den dienst
der werkloosheidsbestrijdingbetreft
het volgende. Als iemand werkloos
wordt, dan geeft hij zich op bij de
arbeidsbeurs. Dan krijgt hij een bewijs
van inschrijving eu dan wordt van
lederen persoon een administratie bij
gehouden. Op ec-ii soort kartonnen
zakje wordt alles vermeld wat om
trent de ingeschrevens bekend is als
bur gelijke stand etc. Ook wordt er cp
vermeld waar hij geboren :s, want
dat geeft wel eens reu vingerwijzing
voor de geschiktheid voor 'n bepaald
vak.
Als dit is gebeurd informeeven we
bij de werkgevers naar verschillende
bijzonderheden. Ge-informeerd wordt
b.v. naar capaciteit, hce lang hij in
oprekking is geweest, welke functies
Lij heeft bekleed en waarom hij zijn
vorige betrekking heeft verlaten. Op
deze wijze krijgc-n we een beeld van
de mensehen om zoodoende den
werkgevers menschen te kunnen ge
ven, die voldoen aan de eischen, die
door deze werkgevers worden ge
steld. Aan georganiseer den vragen
we nog dingen in verband met "de
werkloosheidsverzekering. Al deze
gegevens worden op een kaart verza
meld en deze vormt het beeld van
den betrokken man, dien we dan
kunnen trachten te plaatsen.
In tijden van laag-con junctuur
gaat dit moeilijk en dan moet de over
heid er zich mee bemoeien. In de eer
ste plaats verleent de overheid steun
in den vorm van subsidie o.p de con
tributies voor de werkloozenkassen.
Dat gaat aldus.
De verschillende werknemersbonden
hebben aan zich verbonden werkloos-
heidskassen, waaraan IIij k en ge
meenten subsidie verleunen. In het to
taal bedraagt deze subsidia 100
50 j'o wordt betaald door het Rijk en
50 V, door de gemeenten. Nu is het
altijd zoo geweest» dat, als de over
heid iets geeft, ze ook toezicht en con
trole eischt. Op de gemeenten rust
de taak om de controle uit te oefenen.
Deze taak nu lcoint toe aan den
Dienst van Werkloosheidsbestrijding-
Deze controle is zeer ingewikkeld. We
krijgen de contributieboeken van de
ongeveer 60 afdcelingen van werkne
mersbonden, die in Haarlem een werfc-
loosheidskas hebben. Deze registers
worden nauwkeurig nagegaan. Maar
we hebben niet alleen de contribu
ties te controleeren, maar ook de uit-
keeringen moeten worden nagegaan,
waarvan de controleurs van'den bui
tendienst werkzaam zijn. Deze zijn
aanwezig bij het teckenen, want de
werkloozen moeten oor controle op
bepaalde plaatsen en op. vastgestelde
tijden hun handtoelcening kunnen zet
ten. Sommige werkloozen moeten
tweemaal op één dag hun naam ko
men zetten. Dit hangt af van den
aard van hun bedrijf. De controleurs
van den buitendienst houden toezicht
in de stad om na tc gaan of werkloo
zen eventueel werken zonder dit op
tc geven. In verband hiermede moet
ik protesteeren tegen een uitspraak
van eer. directeur emer ijzergieterij,
die zeide, dat er niet voldoende con
trole wordt gehouden- In Haarlem
althans is dit niet het geval. Niets
toch is gevaarlijker dan het idee te
laten postvatten, dat niet alles wordt
gedaan om de belastingncnningen zoo
goed mogelijk tot hun recht te doen
komen. We stellen er juist een eer
in alles zoo goed mogelijk te onder
zoeken en in de meeste gevallen heb
ben we de medewerking van de werk
gevers. Daarom moet ik opkomen te
gen de beschuldiging, dat er niet vol
doende wordt onderzocht. Natuurlijk
komt het voor, dat ons eenigo geval
len ontglippen. Maar zoowel voor de
werkloosheidsverzekering als voor de
steunverleening heeft een serieus on
derzoek plaats.
Het aantal verzekerde leden is
laatste jaren zeer achteruïCgeloopen. Ve
len zijn er die in de laatste tijden d,c
vakbonden verlaten hebben omdat er
niets meer te halen viel. Door een ver
laging der contributie, mede in verband
met de werkloozen. kon een verlaging
der uitfeeering plaats hebben, waarom
ook verscheiden menschen 'zijn wegge
gaan Het aantal aangesloten leden ver
minderde van 6100 in ijpt tot 5800 in
1022, terwijl hun aantal thans slechts
5000 bedraagt. Enkele werknemersbon
den 'hebben in het geheel geen werk-
ioosheidskasseu rncci, omdat ze de con
tributies te hoog vinden. U ziét dus dat
aan de werkloosheidsverzekering heel
wat vastzit. Het is een grpote adr.vinis-
tiatic en ieder lid heeft een kaart, die'
moet worden nagegaan en wel iedere
weck. Vrijdagsavonds moeten al die
kaarter, zijn afgewerkt en dit geeft heel
wat v.crfc, vooral des winters. Dan moet
er overgewerkt worden. Ook het verwis
selen van penningmeester geeft veel
moeite, daar deze in het begin wel eens
vergissingen maken. Op een bepaalden
dag, n.l. op Vrijdagavond, worden dezen
dan ingelicht over de werkzaamheden.
De permit*giu oester van iedere vak-
vereeniging heeft een controlelijst. Een
komt. bii ons en één gaat naar liet
hoofdbestuur.
Do verschillende werkloozenkassen
voldoen niet aan de behoefte, daar ze
maar gedurende een bepaalden tijd
kunnen uiikoeren. Dan krijst men de
z.g. uifcgefcrokkenen. Dezen vallen dan
onder de commissie totSteunverlee
ning, bestaande uit overheidspersonen
en vakvereenigingsmenscheu. Zelf ben
ik secretaris en ook deze administra
tie berust bii ons. Hier wordt steun
gegeven naar behoefte. Man en vrouw
kriieen f 13.50 samen en f 1.50 voor
ieder kind. Hier moet nauwkeurig
worden onderzocht, hoe het met een
bepart'd gezin stoat.
De ongeorganiseerde arbeiders
vallen allen onder heiJEbrgerlük Arm
bestuur.
Nog zii vermeld dat iedere werk-
ïloosheidsdienst zijn correspondente
beeft in de kleinere plaatsen.
Te Haarlem b.v. is 'n districis-arbeids-
beurs. waarvoor een bepaalde subsidie
wordt gegeven.
Het gebruik
van gaskachels
Het sysiesrn van huurlioop
I11 ous nummer van Zaterdag h
opgenomen de inhoud van een brtet,
aan dsn gemeenteraad gericht d'jor de
afdeeliug Haarlem en Omstreken van
den Bond van loodgieters-, en tters-
patroons inzake lier voornemen van de
directie der gasfabriek, om beualvs
gasfornuizen ook gaskachels in huur
koop te geven.
De heer J. A. A. Ochtman, rtirec-
leii- der gasfabriek, deeld© ons nar."
aanleiding van dit adres mede, dat bij
stomverwonderd was, toen hij van den
inhoud kennis nam, omdat een con-
cuirc-atiö zijnerzijds mat de iuslulla-
t,curs geheel in strijd zou zijn met zijn
grondgedachto. De installateurs zi;,u
ais net ware in het gemeentebedrijf op
genomen; er wordt van gemeentewe
ge met hen gewerkt- De heer Ocht
man dacht, dat deze samenwerking
lor, aller tevredenheid, plaats had.
liet grootste gedeelte der provisie
wordt aan de installateurs afgestaan;
van concurrentie is. dan ook geen
sprake. De heer Ochtman heeft hier
door het voordeel, dat het gasver
bruik enorm is toegenomen. Het
systeem van huurkoop geeft positief
oen grooten omzet; de omzet is bij
vroeaer vergeleken zelfs verdubbeld.
In de paar jaar, dat het systeem
werkt, zijn er nu reeds 650 gasfor
nuizen geplaatst. Door heb gemeente
lijk gasbedrijf wordt aan de instal
lateurs de meest mogelijke medewer
king verleend- Als iemand bijvoor
beeld om een gasfornuis komt, wordt
eerst aan hem gevraagd: „Wie is mv
installateur?" Vervolgens wordt een
onderzoek ingesteld, of d© kamers wel
geschikt zijn voor een gaskachel, om
cvenbueëie klachten omtrent stank
enz. t© voorkomen. Dê heer .Ochtman
acht de bezwaren van de handelaars
dan ook onbegrijpelijk -en onlogisch.
CHRISTELIJK LYCEUM.
Benoemd 15 lot waarnemend ieeraies in
do klassieke talen mejuffrouw Pra. L.
S. Scnot, ie Am sierden).
HET KREUZCHOR UIT DRESDEN,
Ook dit jaar zal het zoo welbekende
Kreuzchor bestaande uit BI scholieren
onder leiding van Professor Richter, naar
Nedev'and komen. Ten bate der Neder-
laudscho Cenlra'.e voor Yacaxitielcinderen
le leiden zal «en rooks van 11 concerten
gegeven worden o.a. 5 October le Haarlem
in de Groots Kc-ifc.
De organist der Kreuzkirche B. Pfann-
stiehl en de ook in Nederland bekemde
cellist Hans Bottermund hebben «hun
medewerking toegezegd.
OPENING LEESBIBLIOTHEEK.
De firma G. Kiljan, sedert ï'A jaar ge
vestigd op de Botermarkt, opende thans
een filiaal in de Cronjéstraat. Dat er na
anderhalf jaar reeds een tweede zaak ge
grondvest kon worden, bewijst wel, dat
r.icc succes gewerkt is. Deze lees
bibliotheek voldoet dan ook aan alle
ischen. Ruim 3000 ceelen staan voor
i-ilcening- beschikbaar, terwijl men 10
Ge meeste gevallen reeds één dag, na
het. vei schijnen van een roman, deze b:j
den heer G. Kiljan Iconen kan. De nieu
we winkel in de Cronjéstraat ziet er kcu-
iff uit.
.TERUGKEER VAN BALDY/IN NAAR
ENGELAND.
LONDEN. (Y.D.) De Premier en mevr.
Baldwin vertrokken morgen van Aix les
Bains maar Parijs, alwaar zij, maar man
verwacht, oen paar dagen zullen blijven,
alvorens naar Londen terug te keeveiji.
Baldwin zal het Britsehe gezantschap tc
Den Ilang bezonken, 011 men kan als ze
ker aannemen, dai hij Frankrijk «iet za'.
verlaten, zonder cc tl beleeïdhcidsbezook
te heblxm afgelegd bij Poincaié, wicn
hij nog «ooit beeft ontmoet.
BEURS TE LONDEN.
LONDEN". (V.D.) Bij de «tijsing van
hei Hijksbfl'iikdisQoiifo van 50 tot 90
daalde do Duiische mark tot den fantasti
sch en koers van 1075 iniliioert op het pand
op du buiteulandsche wisselmarkt to Lou-
Do algemeene stemming der markt w&s
reactionair wegens de rede van Poincarë
en de koersen van de Fransehe en Belgi
sche franc waren lager. De Iialfaaïische.
lire was eveneens zwakker.
BEHANDELING KRUPP EN ANDERE
GEVANGENEN.
BERLIJN. (V.D.) Naar uit Dusseldorf!
bericht wordt, zijn Krupp en zijn mede
gevangenen uit de gevangenis naar do wo
ning vim don directeur der gevangenis
overgebraolrt, waarmede de Duitsohe ge
vangen. r. zonder een bijzonder voorrecht
te verkrijgen, de algemeen geldende be
palingen voor politieke gevangenen in
Frankrijk deelachtig zijn geworden. Men
kan hieruit echter n:et ds gevolgtrekking
maker., dat Duitsch-Fransche onderhan
delingen resultaat zouden hebben.
VERKLARING BELGISCHE
MINISTER-PRESIDENT.
BERLIJN. (V.D.) De Belgische minis-
tor president Theunis verklaarde tot 0011
vertegenwoordiger der Independence Beige
dat de moeilijkheden, waarin het cabinet
Stresemann verkeerde, een spoedige op
lossing der afwijkingen tussclien het Bel
gische standpunt en de Dultsche these
verhinderden.
H:: tijdstip tot uitgifte eener inieroa-
ttonale leenicg achtte hij niet gur.stïg.
GENEESMIDDEL TEGEN DIABETES.
LONDEN. (V.D.) Voor de Vereeniging
tot bevordering' der Wetenschap hield
prof. Mc. Leod van Toronto in Canada
een lezing over de waarde der ontdek
king van insulin ais geneesmiddel voor
diabetes. Me. Lood, die met dr. Batting te
Toronto samenwerkte bij de 'onderzoekin
gen, welke tot de ontdekking leidden,
zette uiteen, dat insulin een praeparaat is,
geniaawt uü de alvleeschklïer van dieren
i'.s schapen en koeien. Zijn aanwending
bij lundcro ziekten was nog niet vastge
steld, .maar het was bewezen, dat het oen-
nuttige uitwerking had bij de genezing
v.ao). diabetes hij menschen.. Het was nood
zakelijk tweemaal, daag* een injectie, (e
krijgen voor den prijs van ongeveer 25
shilling per week. Ofschoon de genezing
van diabetes miet absoluut zekc-r was,
hoopte men toch, dat in hst algemeen
door het aanhoudend toedienen van dit
praeparaat ds alvleeschklïer bij de pa-
lienten weder tot fueictioneeren zou worden
gebracht en de lij.iers hun gezondheid ge
heel zouden herkrijgen. D-i voorraad insu-
EDO FIMMEN IN HAARLEM.
De secretaris van het Intern. Ver
bond van Vakvereenigingen en de
Intern, Federatie van Transportar
beiders, de heer Edo Fimmen, zal in
de maand October in de groote zaal
van het gemeentelijk concertgebouw
spreken over: „De strijd der arbei
dersklasse tegen reactie en militairis-
e."
De organisaties verwachten een zoo
grooten toeloop, dat zij voor hun le
den van 19 dezer tot 1 October de ge
legenheid open stellen toegangskaar
ten voor deze vergadering aan te
vragen,
WAARSC H UW! N C.
Onze Commissaris van Politie ver
zoekt ons liet volgende op te nemen
Alvorens onderhandclIngeiL aan te
knoopen met Mioliiel do Lange, gebo
ren te Amsterdam, 0 November 1699,
ex-agent van de Electrolux gevestigd
te Amsterdam, zich ook wel noemende
Van Leewen, wordt aangeraden in
lichtingen in te winnen bij den Com
missaris van Politie te Hilversum.
IN STRIJD MKT DE LOTERTJWET
Door do politie wordt proces-ver-
baal opgemaakt tegen den 33-jarjgen
koopman J. S„ wonende te Amster
dam die Maandag, in do Cornelissteeg
poppen verlootte. 4 poppen werden
beslag genomen.
PERSONALIA.
De heer II. H. Oppelaar, politie
agent, is bevorderd tot hoefd-agent,
Bij het op j.l. Zondag te Utrecht ge
houden examen voor zwemonderwïjzer(es)
zijn geslaagd: Mej. de KlerkOut, ,inej.
T. Tuin en de heer A. Vrugt, beide Itint-
stcn verbonden non do Gom. Zwom- on
Bad-Ini'Ichting.
IJlt ds Omstreken
ZANDVOORT.
Een agent ontvoerd! Het was ecu
romaniisohe geschiedenis, die in het
dorp verteld werd. En waar was ze, oog
getuigen konden he; bevesiigen. Wat
was gebeurd? Zondagavond reed een
auto de Kerkstraat af, wat verboden is.
De op de Krocht gestationneerde agent
van politie gelastte daarom den bestuur
der, tc stoppen en wilde hem naar
•het bureau geleiden om d-aar proces-ver
baal op te maken. Dit laatste weigerde
de chauffeur. De agent van politic
sprong daarom op dc tiueplank, om den
villige te dwingen. Deze zette zijn
wagenaan cn rolde in volle vaart met
den agent weg. Wat verder gebeurde,
men niet. Of op de Zand voort sehc-
laan de agent van den wagen gegooid
was, of hij daarbij een ongeluk gekre
gen had, men wist het niet, waarschijn
lijk was het echter weL
wij behoefden niet afhankelijk te zijn van
buiteulandsche voorraden.
lin in dit land was geheel voldoende en
RECHTSZAAK.
UTRECHT, 18 Sopt.) V.D. Heden-
or.gen deed deArrondissementsrecht
bank -uitspraak in de zaak tegen den
18-jaiïgen kappersbediende M. S. te
Woerden, die aldaar den 19-jarigcn B.
v. M. uit- minnenijd met een mes had
doodgestoken.
De eisoh luidde zes jaar gevangenis-
draf met aftrek van de preventieve
hechtenis. Beklaagdes verdediger
pleitte uiterste clementie. De recht
bank veroordeelde hem thans tot drie
jaar gevangenisstraf met aftrek van
de preventieve hechtenis.
DUITSCHE PERS OVER DE REDE VAN
POINCARë.
BEP-LIJN. (V.D.) De bladtin van heden
bevatten uitvoerige commentaren over de
redevoeringen van Poiocsré.
De Deutsche Tageazeilung bevat een
hoofdartikel met het opschrift^ „Vervlo
gen illusion".
De Deutsche Allgemoine Ztg." consüi-
feeii, dat Poiincaió de Duiische rogeerlmg
de VQOïl.zettiin:g van huur politiek vaar .ver
gelijk buitengewoon moeielijik mankt,
zoowel tegenover het buitenland als in
iiej" eigen luind.
De Gennania 5s van meenling, dat de
politieke toestand nauwelijks is vertui,
,derd; l:et doel der Duiische regcoring
blijft onwrikbaar hetzelfde, n.l. zoo spoe
dig mogelijke oplossing van het Roercon-
f'.ict. De vraag doet zich ongetwijfeld
voor, of het niet bviigilfui)erluuid lijd is,
de diplomatieke activiteit vim hot cabimet
Stresemann in dit opzicht ook formeel
krachtiger te onderstrepen.
De Vossisobe 2tg. schrijft een artikel
mol opsolirift „Poincuró ounctotor" en
vind!, dut. de laatste redevoeringen den
indruk wokken, alsof Poincaré de zaken
me: venraging wil behandelen- Strese
mann moest derhalve openlijk verklaren,
da; alle verdere onderhandelingen slechts
dan nut hebben, wanneer zij in afziou-
baren tijd tot het doel kunnen leiden.
De VorwSris noemt de rcdevoctingon ge-
schikt, een gevaarlijke ontgoocheling te
weeg te brengen. Da eenigo positieve 'ge
dachte-, die men er indirect uit sou kunnen
opmaken, is, dat het de taak van dc com
missie van herstel zou zijn, do voorstel
len van Stresemairn te onderzoeken.
EEN NIEUWE ONTWAPENINGS
CONFERENTIE.
WASHINGTON, 17 Sopt.. (V.D.
Vgn bevoegde zijde wordt vernomen,
dat de reecenccr der Vercenigde Staten
ingen van Groot-Briilan-
nte en Japan in kennis heeft gesteld
van haar voornemen te trachten een'
.tweede ontwapeningsconferentie tc
"doen houden.
De-zo .confereiitio zóu de TvarkzAairi-'
heden van de eevsto oottife'rentie moe
ien voortzetten en voltooien en zal
zich verder hebl en bezig te houden m .t
het Pacific-pro,bleem en dc beperking
oer duikbocten -?n luchtvloten.
Do plannen vcor deze nieuwe ont
wapeningsconferentie warén reeds ee
reed voor liet- overlijden van Presi
dent Harding.
Bij informatie bleek dc zaak echter
nuchter eenvoudig. Wel wilde de chauf-
feerende eigenaar, daar hij haast had,
liever niet naar ihet bureau gebracht
worden, om zich te legitimcerêh, daar hij
aan het begin der Haarlemmerstraat
woonde, verzocht hij cïtn agent van po
litie, of deze even mee daarheen wilde
gaan, wat luj, daar het zoo dichtbij
was, wel wilde doen. Daarom reed hij die
paar honderd meter mee. Dc ontvoering,
de poging den agent onschadelijk te ma
ken enz., was dus fantasie; een eenvou
dige overtreding der politieverordening
blijft over.
VELSE-N
ZEDENMISDRIJVEN
T\vcea,genfcen vau politie
aangehouden.
S. en N., agenten van politie, zijn
aangehouden, wegens het plegen van
onzedelijke handelingen niet minder
jarig© kinderen. Deze aanhouding ver
wekte onder de burgerij nogal ontstel
tenis, niet ten onrecht© toch zegt men
dat de politie er is om de bevolking
voor. deze en dergelijke schandalen te
bewaren,
BEVERWIJK.
OVER DEN LOCO-BURGEMEESTER,
tn de N. R. Ci. lezen we het volgende
bericht uit Beverwijk.
De burgemeester heeft den commissaris
der-Koningin in Noord Holland verzocht,
de aanwijzing van dan lieer J. Eyking (die
herhaaldelijk is veroordeeld wegens open
bare dronkenschap) tot loco burgemees
tor, ongedaan te maken.
Tot zoover dit bericht.
De burgemeester van Bevcwijk, Tbr. ,T.
0.. W. SüricJt van -Linschoten, dien wo ir.,a,ir
de :juisi;hcid van dit bericht cn om nadeve
bijzonderheden vroegen, wensghte zich
daarover niet uit te laten.
HILLEGOM.
Ongeval. Bij het opstellen
der vier groote zuilen, die op Weere-
;tein voor da versiering geplaatst wor-
len, is een van dezo houten torens om
gevallen, terwijl er drie mannen in
an hen kwamen er goed
af, de derde moest in don sigarenwin-
ken van den heer Gijselaar door Dr.
Steenmeer behandeld worden. Per
auto van den heer v. tl. Akker word
de jongeman thuisgebracht,
HAARLEMMERMEER
A f d e e 1 i n g O u d -Gerefor
meerden. Te llonlddorp is de
finitief gesticht een af dealing van de
Oud-Gereformeerden. Do samenkoms
ten hebben plaats in een daartoe inge
richt lokaal in de Draverslaan en wor
den geleid door Ds. Franken te Am-
stordam.
Eigen Telegrammen van
Baarlsm's Bagbiad
UIT AMERIKA.
NEW-YORK (Reuter). Wadsworth,
onderstaats-secretaris der schatkist, stelt
voor dat het congres het bedrag, uit
getrokken voor het immigratie-station
Ellis Island, zal verhoogen, teneinde dc
-gebouwen te vergrootcn. Ook geeft hij
in overweging vele der thans nog van
kracht zijnde formaliteiten af :e schaffen.
Voorts is hij van mecning, dat de immi
granten in Europa, vóór hun vertrek
onderzocht moeien worden De assistent,
die Wadsworth ip zijn inspectiereis ver
gezelde, uitte de meening, dal een groo
te uitbreiding van den staf noodig is om
een goede-werking van het immigratie-
station te verzekeren. Hij voegde er aan
toe dat hij zióli schaamde voor de lago
loonen aldaar aan de arbeiders uitbe
taald. Ten einde een fonds te vormen
cm daaruit de salarisvcrhoogingcn te
bestrijden, zou hij de door de immigran- j
ten tc betalen hoofdelijke belasting van
S op 25 dollars willen brengen
DE REVOLUTIE IN TRANS-
JORDANIS.
JERUZALEM (Reutera. De revolu
tie in Transjordanic is door de troepen
van emir Abdullah gedempt. Alles is
thans, naar gemeld wordt, (veer normaal.
STAKENDE MIJNWERKERS.
SCRANTON (Pennsylvanic), (Reuter).
De mijniverkersconventie keurde de
nieuwe loonovereenkomsl goed. Besloten
werd 19 dezer des oohtends het werk te
hervatten. - .i
AARDBEVING.
EUREKA (Cahforrne), 17 Sept.
(V.D.) Een he-vige aardschok werd
Maandag te Eureka gevoeld. Het be
gon met lichte bevingen, welke in he
vigheid toenemen en plotseling, eiudig-
U1TS PANJE.
CERBERA (B. T. A.). Volgens be
richten van uit Spanje aankomende rei
zigers welke berichten echter onder
alle voorbehoud moeten worden aan
vaard zouden de ministers, die op het
oogeniblik van den staatsgreep aan hel
bewind waren, in hechtenis zijn geno
men.
UIT SPANJE.
PARIJS. 18 Sept. (V.D.) De „Petit
Parisien" meldt uit Madrid:
Generaal Primo de Rivera verklaar
de aan journalisten, dat de nieuwe
ik-geerdcis 3 maanden tijd wenschon
te hebben voor de redding van Span
je. Daarna zal het land weer aan de
civiele autoriteiten worden overgege
ven.
1-Iij bevestigde voorts, dat in de
streek van Mulilla tot het offensief
zal wordeft overgegaan. 450.000 man
zullen onder de wapenen worden ge
roepen voor het handhaven der orde.
ERNSTIGE ONTPLOFFING.
SAN SEBASTIAN, 17 Sept. (V.D.)
Op den trawler „Euskalarria" is dc-
stoomketel uil elkaar gesprdngen. Ze
ven-matrozen worden vermist; er zijn
acht gewonden en vier cloodeu.
UIT MAROKKO.
MADRID. (B. T, A.) Raissaüli heeft
tot generaal Primo de Rivera e.on
schrijven gericht, waarin hij nogmaals
zijn onderwerping herhaalt, en de ver
zekering geeft, dat in do zone \an
West-Marokko rust zal blijven heer-
schen.
UIT ITALIC.
Rome, (B. 1". A.) Met prinses Ma-
faila zou het iets beter zijn, prinses
Giovauna gaat goed vooruit-. De mi-
nislerraad heeft een reeks hervormin
gen van het lager onderwijs goedge
keurd. O.a. is besloten een goede
plaats in t© ruimen aan liet enderwijs
der kinderen is de- christelijke leer, in
den vorm dien de katholieke traditie
daarvoor wil.
FIUME.
FIUME. (B. T. A.) Generaal Giar-
dinc is hier aangekomen. Een geest
driftige ontvangst werd hem bereid.
Hij ried tot kalmte en vertrouwen in
heb optreden der regeering.
PURMEUEND. Marktbericht. 18
Sent. 1923.
lvaasaanvoer 78 stapels kleine, f 44
a f 47 per 50 KG.
Botorauuvoer 1300 K.G., prijs f 2.10
a i 2.20 per K.G.
Vee. 011 runderen, waaronder zijn
385 vette en 68 stieren.
35 paarden f 150 a f 250.
60 vette kalveren f 1.20 a f 1.40 per
Kilogram.
157 nuchtere dito, f 10 a f 42 pet-
stuk.
483 vette varkens, f 0.76 a f 0.S4 per
Kilogram.
50 magere dito f 20 a f 40 per stuk.
351) biggen f 16 a f 25 per stuk.
534 schapen f 40 a f 4S per stuk.
656 lammeren f 25 a f 35 per stuk.
Vette koeien, prijshoudend,' f 1 a
f 1.30 per K.G.
Gelden koeien prijshoudend f 200 a
f 350 per stuk.
Melkkoeien prijshoudend f "300 a
f 450 per stuk.
AmsterdamsGlie Benrs
HOLLANDSCHE HANDELSBANK.
Openingskoersen van IS Sept.
5 Nederl. '19 94, 5 Nederland
)0, 6 Nederland A 100.
Deli Bat. 305 ex div. Deli Mij.
288. Senembah 261-
Amst. Rubber 151 1/2.
Gew. Dordt 330, Gce. Holl. Olie
13, Kon. Petrol. 347.
Kon. Boot 53, Nwe Boot 50. Paket-
vaarfc 113. Unie ICS, Rott- Lloyd
122, Nederland 13S 1/2.
Ccntr. Leather 19. Studcbaker 107,
Cigars 83 1 '2, Steels 93, Erie 14,
Unions 135 1/2.
Kol. Bank 152, Ind. Bank 115 1/2,
Cert. Handel 125, Gew. Cult. 163,
Actions 105 1/2, H. V. A- 428, Java
Cult. 341, Oomp. Argent 10.
i;s Stand
HAAJILEM. Ondertrouwd: 18
Sept.D. K- Taconis en A. H. J,..
Hijlkema'.'
Bevallen'14 Sept. A. H. Barends-
Kuipers d. 16 N. Jonkerv. Raven-
steiju d. 17 A- Thuis—v. Eerden z.
F. J. G. Iloutvi ippeyv. d. Berg z.
16 W. BouwmanSfceijl z. 15 J. Schnei
derMulder d.
Overleden: 16 Sept. J- M. Mul
der—v. d. Meer, 59 j.. Zuidpolderstr.,
15 K. VixscboxseGoedhart, 39 j.^
Talmastraat. 17 C- H. Duivenvoor
den, 19 j., Kamperlaan.
liet RGgseringsjubilsism
der Koningin.
De huldiging der weermacht
Begunstigd door fraai nazomerwe-
dor, had Maandagmiddag op de heide
bij Socstei'berg, ten O. van den weg
Soestduinen— Soesterberg 011 ten N-
den weg Utrecht—Amersfoort-, de
huldiging van H.M. door land- c-n
zeemacht plaats.
Do huldiging bestond in een denic
.au troepen der IV divisie, voorafge
gaan door 56 deputaties van de ande
re onderdeden van het Nederlandsche
leger, door detachementen van oplei-
dingscholen, van de Kon. marine, de
mariniers. Bovendien namen nage
noeg alle onderdeden van alle wapens
en hulpdiensten deel.
Het défilé werd gecommandeerd
door den commandant van liet veld
leger, luil.-generaal Ti F. J. Muller
Mnssis. Onder de toeschouwers waren
cle- ministers Van Dijk en Colijn en do
oud-opperbevelhebber generaal Snij-
flers.
Na de aankomst van de koninklijke
Familie werd onmiddellijk met liet
défilé begonnen. Terwijl het plaats
had vlogen vliegtuigen statig door het
hooge luchtruim.
Een eindeloozè stoet trok voorbij-
Na de muziek kwamen eerst de depu
taties, voorbij marcheeroud in front-,
linies, achter elkaar de regiments-"
commandant, een kapitein, een luite
nant en drie Onderofficieren met hot
vaandel.
En dan begon, het voorbijtrekken
der troepen. In de verte, in den zuid
oosthoek \au het vliegkamp stelden
ze zich op, dan maakten de groepen
zich los aan den verten horizont van
het hout, waarmede ze één donker
•vlak vormden, men zag het beweeg
nader komen, hoorde de commando s,
zag het saluut der sabels, de muziek
corpsen stelden zich op tegenover de
Koningin, met schetterende marsch-sn
het tempo er in houdend c-n dan ver-
du een de troep weer langzamerhand,
bij clen Stomperd, den uit de manoeu
vres zoo welbekenden heuvel, achter
de menigte, die zich daar had opge
steld, afmurcheerend naar de kazer
nes en kampen.
De eerste school voor verlofsoffl-
Cicrcii vólgde op 'de deputaties êsi 3au
kwam do kranige'troep der koloniale
reserve, gevolgd door epri detachemgnb
4-ier reserve. Indruk maakte de 'Verte
genwoordiging der zeemacht, de knap
pe, donker geunlformde muziek voor
op, met daarachter weer, in frontco-
lonnes, de Jantjes met hun lichte blau-
u e braniepetten en de fiksche, schnei
dïge" mariniers.
Na de blauwe uniformen weer bet
grijze, groen der landmacht: de staf
van de 2do divisiegroep, van de 4de
artillerie-brigade, de muziek van net
5de regiment infanterie, tamboers eu
hoornblazers van cle 7e infanterie
brigade, de staf dier brigade, de staf
van liet 7e regiment infanterie, van
hes 1ste bataljon van het 7de regiment
de ïsto en 2de compagnie van het 1ste
bataljon, van dat regiment, het rni-
trailleurpeloton.
Afwisseling bracht weer het klare
koper der trompetten van het lste re
giment veldartillerie, waarop de staf
»an dat regiment en dat regiment zelf
volgden.
De Sste infanterie-brigade, met haar
tamboers en hoornblazers aan 't hoofil
ging.tussclien het lste regiment veld
artillerie en het 5de in, de 2de com"-
ptignie van hét reg. vesting-artillerie
kwam hierna.
De muziek der genietroepen, de hlin
kende schelleboomen schitterend in de-
lucht, leidde den staf der lichte bri
gade in. En dan kwam het hoogte
punt van het défilé, de wielrijders,
lste en de compagnie, met hun trom
potters, zwoegend door de ongelijke
hei, en daarachter do motorrijders,
de trompetters der cavalerie, het 1ste
half regiment huzaren, hef 4de, eeu
escudrou van het 3de, trompetters, van
de rijdende artillerie, hct*hecle corns
rijdende artillerie, do motorsecties
van 6 en 7 c.M., liet verlichtingsba
taljon, de gecamoufleerde wagen van
cle radio-telegrafie, enz. De cavalerie
passeerde in draf.
•X'a afloop sprak de Koningin dra
commandant van het veldleger toe en
onderhield zich eenige. oogcnhlikken
met oud-generaal C. J. Snijders, den
gewezen opperbevelhebber, en met-
den chef van don fenerajen staf, luit.-
generaa! Forbes Wek-.
.Hierna maakten H.M. en het ge
volg een rondgang langs dc verschil
lende rüen publiek om vervolgens liet
terrein to verlaten en op den Utroohl-
schen Straatweg iu auto's naavUtrechfc
vertrekken.
Daar is do doortocht van cle Ko
ningin een ware zegetocht geworden.
In tal van stadsgedeelten werd aan
de Koningin een hulde gebracht.
Bij het vertrok van do Koningin
bootl de Burgemeester in de wachtka
mer namens liet gemeent&be,4uur
aau H. M. een fraaie ui bum aan met
foto's van dc jubileumfeesten te
Utrecht, til. M. verklaarde zeer inge
nomen tesziju met dit geschenk en uit
te in haar verder gesprek met den
burgemeester 0 m. Hare voldoening
over hel schitterend verloop van den
dag en ds hartelijke ontvangst Haar
be rcid.
In de wachtkamer werden aan
H.M. voorgesteld dc heer Van Manen,
iid van de directie der Nederlandse-he
Spoorwegen, de heer Schuitemaker,
hoofdcommissaris van Politie en ds
heer Muller, stationschef.