GROE NT EN HAARLEM'S DAGBLAD Aan groenten wordt maar al te vaak niet de eer bewezen die hun toekomt. Er wordt dart gezegd dat zij zooveel water bevatten, wat volkomen waar is, en dat er verder wat eiwit en koolhydraten in aanwezig zijn, maar niet voldoende om ze tot een waardevol deel van onze maai-, tijden te maken. En toch is dat niet juist; de aanwezig"-' heid van zouten in groenten maakt ze nog belangrijk genoeg in onze voeding. Want deze zijn ook onmisbaar bij ons middagmaaleen voeding waaraan die zouden ontbreken, is te eenzijdig, en de ingewanden kunnen het op den duur niet verdragen. Behalve duk als voedingsmiddel spe ciaal voor.de zouten, doen dc groenten; ook dienst als afwisseling en al lijkt deze functie misschien onbelangrijk, toch is ze dit allesbehalve. Steeds dezelfde maaltijden bederven den eetlust, en al zal een gezonde jongen in zijn groei niet de minste behoefte hebben aan afwisseling in zijn maaltijden, andere mchscken die minder gemakkelijk eten kunnen, genie» Hun voedingswaarde Waarom wij ze eten - Verschillende soorten ten er van en laten zich gauwer nooden om nog wat meer te nemen. Bovendien is ons middagmaal 'een rustpunt in den dag de huisgenooten komen er bij elkaar na hun dagtaak, en het is de plicht van de huisvrouw om dit maal zoo gezellig mogelijk te maken. Natuurlijk wil dit niet zeggen dat er een uitgebrei de maaltijd'moet verschijnen, om het goed te doen zijn! Een flink, stevig" maal is et net zoo goed geschikt voor. als het maar met de noodige zorg bereid is en hierbij behoort' dan ook de afwis seling. Groene groenten worden ook heel vaak, om hun tamelijk hoog gehalte aan zouten, gegeven aan bloedarme of siaRpe menschen en dan is het dus weer meer voedingsmiddel.' Erwten en boohen worden geheel ook om de voedingswaarde gegeten zij .be vatten heel wal eiwit en koolhydraten, een gehalte dal "inlnss'chen -alleen van de gedroogde te zeggen is, want do versciic hebben weer de gewone groemen-t cr- •houding. Tenslotte zijn er nog de groenten die' als genotmiddel gebruikt wordenze heeten aromatische groenten of toekrui den,- welke onder anderen zijn peter selie, kervel, ui, dragon en dergelijke. De verteerbaarheid van «groenten is gering-' door de groote hoeveelheid cel- stof die er zich in bevindt, maar deze helpen wel dc spijsvertering bevorderen. Want zooals het met alle werk gaat, i3 het ook met. de spijsvertering heeft zij 'het 'te gemakkelijk doordat zij allecrj iicht-verteerbaar voedsel krijgt, dan ver mindert haar werking en kan ze steeds minder verdragen. Alleen de groenten die in het donker gegloeid zijn, zijn licht verteerbaar, zooals Brusselsch Ipf en bleeksetóeric. Door onthouding- van het lidht heeft er minder celsior-vornnng plaats, waardoor zij ,dus veel malscher. worden. Wij onderscheiden de groenten in de wortels der planten, stengeldeeleh, bla deren, bloemen en vruchten. Tot de eerste behooren de peenen en kleine worteltjes, bieten, koolraap, Mei raapjes, schorseneeren en dan geheel als genotmiddel radijs. Stengeldeelcn zijn de rhabarber. postelein,.asperges, ut, sjalot, prei en nog andere. De drie laat-' s,e zijii, west" alleen tcekru'.den, maar daarcin toch niet minder belangrijk clan dc eerste.. De bladeren zijn te verdeelen in kool soorten, Andijvie, Brusselsch lof, sla soorten, selderie, bleekselderie, spinazie en zuring. De eerste worden onderver deeld in witte en roods kool, savoye kool, boerenkool en spruitkool. De spruitkooi heeft een lange stengel met een kop aan den top ervan; dc spruitjes groeien aan dezen stengel, cn zijn zij er af, dan wordt heel vaak nog de kopkool apart ver kocht. Ook zijn er verschillende slasoorten. Krópsla die pas boven den grond kómt, wordt wel eens, hoewel zelden, verkocht, en heet spelden en naalden. Is de sla ge dund, dan verkoopt men het kropdunsel, en wat later komt er een heel andere soort, n.l. de veldsla. Tenslotte ontstaat van dezelfde plant als het kropdunsel at kropsla. Tot dc bloemen behooren bloemkool en de zeer dure artisjokken. Vruchten zijn de komkommer, augurk, tomaat en peulvruchten, waarvan de zaden (dop erwten! ook veel gebruikt worden. De peulvruchten vormen echter weer een soort op zichzelf. Alle groenten moeten voordat de win tervorst komt, geplukt zijn, behalve boe renkool en spruitjes, deze zijn juist het eu minder scherp van smaak, heeft ge maakt. Van dc koolsoorten, ciic wij in den winter zooveel eten, is de witte dc mees: waterige, hoewel zc in het begin net als alle andere, dat minder is dan op het laatst. IJaarom is het wel aan te xadc-n de iumaakgroenten niet dadelijk aan het begin van den wint,er op te maken er is vaak op het laatst meer behoefte aan. I-Iet menu voor deze week is Gehakt. Andijvie. Aardappelen. Rijstschotellje. Voor haar die zelf een vlceschmolen heeft, is het de aangewezen weg om het gehakt zelf te maken van lappén. Er wordt soms enkel kalfsvlecsch voor gobruikt, dan weer half kalfs- en half varkensvleesch en ook wel half var kens- cn half rundervlecsch! Op 4 ons gehakt worden twee dunne sneedjes oud brood zonder korst genomen- en deze in warme, melk fijn geweektook wordt' wel beschuit er voor gebruikt. Dit wordt bij het gehakt gevoegd met zout, peper en nootmuskaat, en als het fijner moet zijn nog met een ei, maar dit is niet noodzakelijk. Het vleesch wordt nu tot een stevigen bal, of to", verscheidene kleine balle tjes gekneed, waarna het vleesch in brtiingebraden boter wordt gaar ge maakt. Wanneer cv één bai van 'ge maakt is. wordt ze gedurende veertig minu.cn gebraden, de kleine balletjes behoeven met elkaar maar vijf cn twin tig minuten gebraden te worden. Hier van wordt in het laatste geval eea kwar tier vóór het braden in het vet gere kend daarna wordt dc jus afgemaakt met water, en de balletjes hierin nog een minuut of tien te prul'.clon gezet. De jus wordt dan meer gebonden, en het vleesch is sappiger. De andijvie, op I-'ranschc wijze be reid, wordt eerst in vingerlsnge stuk ken gesneden, daarna gewasschen cn in een vergiet gezet. Hierna wordt een stukje boter of vet van kalfsjus in een platte pan bruin gebraden, waarin de andijvie bij gedeelten gelegd wordt on: der steeds roeren, tot ze voldoende ge slonken is. Dan word: cr wat zout bij gedaan en alles gaar gekookt. Voor het opdoen wordt -her v.rcht met meel cn melk of bouillon gebonden. \oor het schoteltje word". 1 kopje rijst met 1 kopje water cn wat zeul aan den kook gebrach;. Dan wordt er een liter melk aan toeg-evocgd, een stukje van een vanillestokje en volgens smaak wat suiker De rijst mag niet droog koken er moet dan nog wat melk bij In een vuurvast schoteltje wordt een laagje rijst gelegd, hierop een laagje frambozen- en bessenjam, weer wat rijst, dan dunne schijfjes zure appelen en hier bovenop de rest van dc rijs-, liet schotel je, dat vooral niet te droug mag zijn, moet dan een mooi bruin korstje ia den oven krijgen. E. F. PEEERBOO.M. van dezen Pharao, rijdende met hem in zijn rijtuig of terwijl zij door hem ge liefkoosd wórdt. In dc koninklijke fa milie was het gewoonte dat er steeds in den 'familiekring gehuwd werd, zelfs ging men zoover dat broeder en zuster met elkaar trouwden. Zoo werd Ankhc- nasaton, dertien jaar oud, uitgehuwelijkt aan Toetankhamen, -haar halfbroeder. Voorzichtig lichten wij het voorhang dat voor Ankhenasaton's slaap vertrek hangt, op, en wij willen haar gadeslaan, terwijl zij zcih gereed maakt voor haar dage- lijkschc plichten. In het bleoke daglicht heeft de kamer een cchl-vrouwelijke at- mosphecr. De gepleisterde muren zijn versierd met schilderingen naar de na tuur door een groot kunstenaar. Men zi'èfc er een krans van lotusbloemen, waar boven duiven liegen, die op schitterend gekleurde vlinders jagen. Op een ver hooging staat het koninklijke bed, dat prachtig is gesneden uit obbenhout en me: goud is ingelegd. Fijn linnen bedekt het. Dit linnen is met groote kunst vaardigheid geweven van het vlas d-pt in de vette klei aan den Nijl groeit en is zijn gewicht aan goud waard. Langs dc muren staan ingelegde kasten die de da-# gelïjksche garderobe van d-c koningin bevallen, en de ingewikkelde ceremcni- celc costuums die zij bij groote tempel feesten draagt. Op een ivoor en paarle moer tafeltje staan toilctbcnoodigdhc- den, alle voortbrengselen van verfijnde kunstnijverheid. Spiegels .van gebrand zilver in lijsten van blauw email, kam men van geparfumeerd hout c-n goud-en kruikjes die kosmetieken en kostbare kruiken bevatten. De zon gaal op" en de kamer wordt verlicht door den rozigen schijn. Van een verwijderden tempel klinkt de Hymne aan kohl goed is aangebracht, wordt de pruik opgeze'.. De Egyptische pruik werd van bruine wol gemaakt, die het effect maak te .van ontelbare kleine krulletjes. Dc met zooveel modes die zijn uilgevonden om -het vrouwelijk schoon te verhoogen. ging het ook met de pruik." Het mod-cl werd langzamerhand zóó overdreven, dat de pruik ten laatste een monsterachtig ding werd, dat ontzettend warm in het dragen moet zijn geweest en bijna niet te onderhouden was. Bij feestelijke ge legenheden was 'de pruik •versierd met bloemen of struisvecrcn. Nu komt dat deel van het toilet dat door de hedendaagsche vrouw zeer wordt verwaarloosd dc zorg voor dc voeten n.l. De Egyp.tischc sandaal, die de bloo:e. voet beschermde, was een staaltje van volmaakte gebruikskunst. Zij werd gemaakt van geperst palmblad, goud of - vermiljoen geschilderd, of van soepel leer, purper of rood, cn bedekj met kostbare juweelen. Dc juweclen speelden bij het toilet een groote rol. Dc Pharao's' werden beschouwd als godde lijke stervelingen, die in de geheimen waren ingewijd, waardoor zij gemeen schap met de goden wisten te verkrij gen. Zoo hadden de meeste hunner ju weelen den vorm der heilige Symbolen: het havikshoofd van Horns, het oog van Amnion, dc Ankh, of Sleutel van -het Leven, die door Isis wordt vastgehou den en het teeken der wijsheid. Dit laat ste was zeer geliefd in den vorm van groote gouden slangen, die als armban den werden gedragen. De goudsmeden uit Thebe waren be roemd om hun kunst en sommige van de hangers die heilige voorwerpen verbeeld den, waren met een groote vaardigheid en bijzondere fijngevoeligheid uitge voerd. Er werd zeer veel email in schitte rende kleuren voor gebruikt. Dc ko ninklijke diademen waren gcïncrustcerd niet parels, turkooizen, lapis en blocdko- raai. Alle stecnen waren „cabochons", daar de kunst van het slijpen pas zeer veel later werd uitgevonden. Wanneer koningin Ankhenasaton ge reed was. was zij een gracieusc cn stati ge verschijning, wel waard door het hof van Toetankhamen vereerd te worden. De illustraties laten u eerst een paar der kostbare gouden hoofdtooisels, zien, die in plaats van dc wollen pruik gedra gen werden en een stel oorringen. Op het tweede plaatje ziet ge een aantal' fraaie kruiken, die de zal ven, olicn cn kosmetieken, voor het toilet van dc Egyptische schoone be stemd, bevatten. Ook hierbij ziet ge ecu paar kostbare oorringen, die onontbeer lijk waren voor de Egyptische. Het toilet van een Egyptische koningin ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1923 - VIERDE BLAD D'e tweede marnier om van uw slaapkamer een gezellige zitkamer te maken, zag ik toegepast bij iemand, een jonge vrouw, die een zéér beschei den buitenhuisje had laten maken; het bevatte sleohts drie kamers of liever vertrekken: één zit-slaapkomer, één keuken-woonkamer en één badkamer. Haar kleine, bescheiden buitenhuisje dab natuurlijk niet kostbaar was, maakte op iederen bezoekeer een aan- genamen, comfortabelen en volstrekt geen bekrompen indruk. Laat ik u de zit-slaapkamer beschrijven, de il lustratie licht u dan wel verder in. - tiet ronde, in lood gevatte raam raam achter de divan is slechts deco ratief, d. w. z. het is een raam dat, niet open kan en er alleen voor dient om de kamerwand te verlichten, die anders geheel door het bed, de kasten enz. zou zijn ingenomen. Deze kamer k'reeg zijn licht en lucht door een raam aan de andere wand-. De twee kasten die ge aan weerszijden van het bed bemerkt zijn ruim en groot 1.40 M. diep, 0.90 M. breed. De eene dient voor kast, waarin zoo wel kleeren gehangen kunnen wórden als allerlei andere dingen kunnen worden opgeborgen. De andere dient voor „cabinet de toilette". De wascli- tafel met toebehooren' vindt hier een keurig onderdak. De beide kasten zijn verlioht door tuimelramen die uit komen op een ba-loon, dat langs den geheelen wand loopt. Bovendien heeft' het waschkamertie nog 'een deur, die uitkomt op het balcon eu waar mijn vriendin haar garderobe uitborstelt en te' luchten hangt. Hier worden ook de dekens van het bed in de frissche lucht opgehangen. De nis, waarin lier divan-bod stond, zag er bijzonder ge zellig uit. Een paar reproducties verlevendig den de twee zijmuren. Twee antieke kastjes naast den d'ivan beval te 11 boe ken en er op stonden hibelols en wat bloemen. CAMSLLE TREADWELL. Camllle Tread-well. een kranige Ame- vikaausohe ziekenverpleegster, behoort on getwijfeld tot de vrouwen die het meeste ridderorden hebben. Toen de oorlog uitbrak, begaf zij zich direct naar Frankrijk en in aetieven dienst. Zij was bij-na altijd aan het frant en werd twee keer gewond, terwijl zij ge wonden verzorgde. Tót het eind van het vorige jaar bleef zij in Frankrijk om haar diensten aan de lijdende menschhcid te geven. Als een echt soldaat is zij irotscli op haar „strepen" en haar mestel. Zij is pas naar Amerika teruggekeerd, waar dc gouverneur van New York haar met veel plechtigheid de- „Medaille voor buiten gewonen dienst van den Staat New-York" hoeft. uitgereikt. Naast de talrijke onder scheidingen, waaronder de militaire me daille en het Crois de Guerre, werd het- rdeteeken op haar borst gespeld. lóoiiijke. volmaaktheid iu kleur en plooi val bereiken. De 'bekende firma im Frankrijk de Jtodiers, komen weer met prachtige collecties voor ,den dag. Hun serie Marokellaime, een wollen stof met een eenigszins ruwe oppervlakie, telt al- ierlei variëteiten op deze stol, effen Ma- rokelJaine, gestreept, geruit, bewerkt met Oostorsche patronen China, enz. enz. Een nieuwe stof soort is het „Confetti" een soort van crepella, die geheel of ge- deéltelijk bedekt is met dikke .moezen van wol, die in de stof zijin geweven. Op aller lei manieren wordt dit procédé uitgevoerd men eiet stof met een rand van heel lderne „confetti's". Do confetti's zitten zoo dicht gezaaid dat "er op één meter stof 14.800 van .die kleine propjes voorkomen. Het bestaat in grof en fijn 00-ntetÜ, in rónden en handen, in allerlei dessins. Br worden door alle fabrikanten veel geruite stoffen gemaakt voor dezen win ter. Ge kunt u gerust voor de eerste koude najaarsdagen een ,',sehotsche jurk" maken. Natuurlijk worden deze ruilen ook in allerlei prachtige moderne stoffen ge weven, de firma Meyer e: Cie is hierin specialiteit. Deze firma maakt zoowel de rtiappig ruwe Schotsche ruit,, die een zwakke gelijkenis locuit met de echte Schotsche stof als de meer verfijnde. Deze laatste vindt men bij de velours de Smyr- ne. Deze slof is zacht en soepel, maar vertoont hij nauwkeurige beschouwing een menigte- kleine krulletjes die vast te gen elkaar liggen eu die de stof zijn eigenaardig cachet vevleenon. Soms zijn deze krulletjes geschoren, hetgeen de stof een bijzonder zacht uiterlijk geeft. Het is natuurlijk nieV te doen om doze eigenaardige stoffen zóó "te beschrijven men er eenigszins een voorstelling r krijgt. Men moet ze gezien en vooral ■oeld hebben, -om ze maar waarde te rmen schatten. Maar ge weet in ieder geval: „Schotsch" is mode en 'hierbij ndt ge nog een tweetal aardige en 1 Uidiige japonjas om van geruite Een ongewone lampekap Mieuwe stoffen Vrindt. Ge bedekt het geraamte der kap eerst, met dun-ne witte pongee of zij-netel doek. Ge -naait 5 rijen smalle valencienne- ka-nt 00 de kap, omgeeft de beentjes die ook van zij niet watten gevuld zijn, ook met eeu paar rijtjes van de kant en naait de beentjes 'binnen aan den rechten ach terkant va-n de kap vast. Ge liuiht de rokjes maken van twee of drie ingehaalde linten van verschillende kleuren. Het haar is gevlochten van heel fijne borduurzij, in oranje-rood e tint. Ge moet vooral niet te zuinig met de zij zijn, do pruiken moeten goed' vol en dik zijn, anders is er weinig-aam. Ge kunt er zeker van zijn, dut ge succes hebt -met uw lampekap! Voor huizen, die 'eigenlijk te klein zijn maar evengoed voor andere hulzen, waar men graag zooveel mo gelijk profiteert wan de ruimte, voor de slaap-w-erkkamers van onze groote schooljongens en meisjes wil ik u een paar goede ideeën aan de hand doen. Ze bestaan n.l. daarin, dafc ge uw slaapplaats niet zoo veel mogelijk maskeert, maar dal ga er integendeel een aardig zitje, een cos.y-cornsr van maakfc, die uw kamers -opfleurt en| verfraait. Op het eerste plaaitje ziet ge -een bed dat overdag een keurige divan is. Boven het divan-bed ziet ge' een soort van hemel, dit in dit geval, van een antiek -bed is vervaardigd,; maar die natuurlijk evengoed door' den timmerman gemaakt kan worden. Wanneer ge dat doet is hét waarschijn lijk te kostbaar om den geheelen ach terwand van hout te maken. Ik zou u raden dan ;een aardige lap cretonne te spannen -of een oude sjaal neer te- hangen, De twee kastjes, gewone nachtkastjes, zijn door een fleurig gordijntje in aardige meubeltjes her schapen. Op deze kastjes voldoen een paar vaasjes metbloemen, een sclre- mei-lampje, "bijzonder, terwijl achter de divan een aantal portretjes, repro ducties en dergelijke zijn opgehangen, die een aardige achtergrond vormen voor de kleurige kussens van den divan. Poppen zijn in de mode: r.ïet alleen voor kinderen, dat is iets heel gewoons, maar in de bou doirs van alle Parijsche ele gante wouwen, treft men pop pen aan. Allerlei soorten en genres worden er gemaakt. Meestal zijn ze erg overdreven geoaricaturiseerdde slappe, maar tooh elegante langbeen iga pierrots van wollen draden op- gekluwd, de fijne perverse pop: pen met kunstig gemodelleerde wassen gezichtjes, de ouderwet- sche lappenpop, gemoderniseerd tot een quasienaief schoolmeis je en de afgrijselijke negerpop met zijn dikke roodo lippen en platten neus. Bij alles worden tegenwoor dig de poppen gebruikt, Ik be schreef vroeger al eens de popiheemuts .en het pop-hand taschje. Nu is het nieuwste de pop-lamp. - Ge zf«t de afbeeldipg er hier En we moeten werkelijk bekennen, het niét onaardig is. De pop ha-n-gt plat te-, gen den muur bevestigd aan haar lange vlecht. De armpjes zijn in grappige schrikbeweging tegeii den muur aange drukt. De plaatjes zijn duidelijk genoeg om U te laten kien hoe ge het poppenkind aan moet kleedori. De kop. is gema-ust van vleeschkleurige zijde, die vooraf is beschilderd met oogen, neus en- mond. Go moét zoon poppenkopje ontzettend stijf opstoppen; en er al stoppend wai. model in brengen. De -neus, de ki-n en de wangen moeten wat dikker zijn dan de vest. De rokjes maakt ge precies als een gewone lampekap, dc kleuren van de rok maakt ge naar verkiezing licht of donker, hetgeen natuurlijk een verschillend e-f Ccct teweeg brengt wanneer de lamp Ieder seizoen komt tegenwoordig met een uitgebreide collectie nieuwe stoffen voor den dag, De meeste zijn op ingewik kelde [wijze bewerkt, zoüdat het dikwijls lijkt of zo met de hand zijn geborduurd. Veelal worden er ook moderne imitaties van 'oude Perzische. Gliinecsehe en Oos- terselie V effen gemaakt, die een" onge- Maanden geleden stapte de Pharao Toetankhamen uit de rustige duisternis zijn graf plotseling in dc onrust en het licht van de moderne publiciteit. Van goddelijke sterveling van 3000 jaar geleden, is hij familiaar-weg „Koning Toet" geworden. Moderne vrouwen -heb ben dc tcekeningen cn versieringen overgenomen, die door dc oude bewo- s van den Nijl waren uitgevonden. Onder de schitterende schatten die in het graf van Toetankhamen gevonden zijn, waren verscheidene voorwerpen die nauw verband staan met het dage- lijksch leven van hen die dit graf 3000 jaar bc-woonden. Het zijn dc pruiken, toilei-benoodigdheden, en een koningin- pc-gcwaad, dat geheel geborduurd was t half-edclst,eenen, met een midden stuk. van bloemen in goud en zilver uil- gevoerd. Het is waarschijnlijk het kleed dat gedragen is door Ankhenasaton,, de mooie doch.ter van den beroemden Akhe- aton, clcn godsdiensthervormer. Zi) konu voor«:uir:nd voor op afbeeldingen de Zon, door de priesters gezongen bij de muziek van harp en trommel. De koningin ontwaakt. Zij is mooi, haar trekken zijn fijn cn haar huid is zoo zacht als dons, want zij baadt zich in melk en wordt gezalfd met sandal en citronella. Nubische slaven brengen haar naar het bad, een marmeren kuip die 111 den vloer is gemaakt cn die gevuld is met het amber-kleurige water van den Nijl. Haar slaven wrijven haar sierlijke lede maten tot baar huid glanst. Nu wordt zij gekleed. Zijde was in die dagen on bekend, maar behalve vlas waren er zijdeachtige vezels van aloë's, die tot glanzende stoffen werden verwerkt. Dc zachte kleuren die ons de moderne verf- kuns: geeft, waren bij dc Egyptenaren onbekend, zij gebruikten alleen de felle kleuren, die dc plantaardige verfstoffen gaven of de kleuren die werden verkre gen door gekneusde turkooizen en lapis laruli. De snit van het koninklijke gewaad is zeer nauwsluitend cn volgt de natuur lijke lijnen van hc-. lichaam, mooiste pruiken waren die, waarvan elke krul van onderen verguld was. Zooals Over een onderkleed van saffraanklcu- rig linnen werd een tuniek gedragen van fijn vlechtwerk, waarin blauw geëmail leerde kralen z'rjn gevlochten. Over dit alles heen kwam een mantel van dunne witte stof met zilveren munten bezet. Nu wordt het gezicht opgemaakt. In kostbare porfieren potjes wordt de „kohl''- bewaard. Dit zwarte cosmetiek, met een fijn rietje onder de oogleden gestreken, doet dc oogen grootcr rn schitterender srhiinen. Wanneer dc ko ningin i»n den spiegel heeft gezien dat dc

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 11