mm&m
De Vlootwet in behandeling
TWEEDE KAMER
Opnieuw vijf sprekers
De R. K. heer Van Schaick heeft staatsrechtelijke
bedenkingen
Dc behandeling van de Vlootwet
wordt voortgezet.
Dc heer VAN RAVESTEIJN
'(Comm.) kan niet volstaan met te ver
wijzen naar de rgde, die hij in April
1922 over (Je Vlootwet hield. Omdat
voor nationaal gesproken, zooveel ge
wijzigd is geworden.
Spr. wenscht de houding van de pers
der rechterzijde tegenover dc Vlootwet
te belichten. Daarin is vooral het cy
nisme overheerschend.
Dc VOORZITTER zegt den spreker
niet te kunnen hinderen, waaneer hij
over de pers wil spreken, maar meen»
toch dat dc Kamer alleen heeft te re-
kenen inct uitingen in de. Kamer zelve.
De heer VAN RAVESTEIJN vindt de
pcrsuitiagen symbool voor de stem
ming aan dc rechterzijde. Zoo heeft
men het petitionnement willen belache
lijk maken, gelijk Dc Maasbode deed en
de heer v. d. Vc.::i van Zijp. terwijl toch
velschillende Katholieken, als dc hees
Romans en Prof. Veraart mede tegen de
Vlootwet zijn.
Een ander woord is misleiding, dat
men toepasselijk acht op de inlichtin
gen gaa "net volk verschaft. Men heeft
er bezwaar tegen gemaakt dat men-
schen beneden de 21 jaar getcckend
hebben, maar is dat zoo erg? Afstem
ming van de Vlcotwct beschermt ook
dc jeugd.
Spr. begrijpt de Katholieken niet
Heeft de Paus met in menige encyclic!
dc waanzin van den oorlcg getcckend.
liet meest krasse heeft dc spr. opge
merkt in hc: Protestantschc gedeelte
der motie 'de phalanx vóór dc Vloot
wet. Deze phalanx moet dc tegenstand
doorbreken. Voor de calvinisten en de
Christ.-Historischen zijn
schen niet heel veel waarddaarom
zijn zij oorlogszuchtig. Spr. citeert De
Balzac's „Catherine de Medici1', waarin
aan Calvijn dc woorden zijn toege
schreven „Vrede zou verkeerd zijn".
Uit hoofdartikelen van De Standaard
blijkt ook, dal zij zeggen „Vrede
in strijd zijn ract de mcnschclijke
tuur". Het-imperialisme vindt in de
thodox-protestantsche kringen
mccst-bcwustc leiders. Het calvini
vereert de oorlogshelden, wier schim
men zijn opgeroepen om de Vlootwet
verdedigen,
Katholieken zullen medestemmen tot
behoud der coalitie, belangentrust, on
der leiding van den groot-kapitalisti-
schcn, imperialistischen Colija,
De Protestanten hadden wel een
tooulje lager kunnen zingen. Wel weet
spreker niet of de groote meerderheid
van ons volk tegen de Vlootwet is. Eea
„rcfcrend'jm" had spr. gewenscht ge-
ach:.
Het verzet tegen de Vlootwet draagt
een ander karakter dan het v crzet te
gen dc finnncicele maatregelen der re-
gcering. Dit .verzet komt voort
slinct. Verzet is gerezen in dc besie
kringen des volks. Dc Vrijheidsbond
voor imperialisme, en Juffr. Van Dorp
is dc vertegenwoordigster van het mees:
rcactionnaire liberalisme. Toch zijn zij
tegen de Vlootwet. Dat is echter niet3
dan opportunisme!
Het andere verzet is eerbiedwaardi
ger!
Spr. wijst op een uitmuntende rede
van den modenen predikant Mispel
blom Beijcr, die zegt dat' de Vlootwet
dc keiize bcteekent tusschcn vóór of
Jtegen den oorlog. Zoo is het.
Spr, wil aantooncn met welke midde
len van ortüodox-protestantsche zijde
propaganda voor.de Vlootwet wordt ge
voerd. Spr^ citeerde een blaadje „Oran
je boven", waarvan de redactie is ge
vestigd in d-c Da Cosi^-bewaarschool
(diveiend Velach) te Rotterdam.
Hier wordt propaganda onder kinderen
gemaakt met geld der regcering voor
het Christelijk onderwijs. En wat wordt
daarin voor onzin uitgekraamd over
Rusland!
Algemeen is het besef doorgedron
gen, dat de Volkenbond een smadelijk
fiasco heeft geleden.
Dc lieer SCHAPER: „Wat een argu
ment!"
Do heer VAN RAVESTEIJN; „De
Volkenbond kan den vrede niet be
swaren."
De heer MARCHANT„Col-.ja zal je
dankbaar zijn."
I)o heer VAN RAVESTEIJN be
grijpt niet dat dc heer Marchant zoo
over Korfoe heeft groot gedaan, dat
was wel het sterkste bewijs, dat de
Volkenbond aan den leiband van de
groote mogendheden loopt. Men leze
«In onthullingen in de Engelseho pers
Dat heeft do ongerustheid onder het1
Nedorlandsche volk vergroot. De mi
nister van Buitenlandsche Zaken, die
ons dc eer aandoet hier aanwezig te
zijn, zal wel zwijgen. H ij zal niet
zeggen, dat de Volkenbond heeft af-
gedaan.
De heer MARCHANT: Colijnzalu
dankbaar zijn.
Do heer VAN RAVESTEIJN: De
waarheid inoct vooraan staan, niet de
een of audero fictie. Do Volkenbond
is geen instrument tegen den oorlog.
Dat is mede tic oorzaak van ae
vraagvoor of tegen de Vlootwet.
Het besef van de zwakte van den Vol
kenbond deed mede het besef geboren
worden, dat wij onze kinderen niet
mogen laten slachten, dat wij Indië
moeten loslaten.
Spr. acht de campagne „Indie ver
loren, rampspoed geboren" groot-
kapitalistisch, ook van liberalen, ook
van de groote vloot-commissie 1012.
Dc heer Marchant heeft er spijt
over uitgesproken dat hij in 1915 voor
de kruisers heeft gestemd. Del heer
Marchant is dus ook onder den indruk
':omen van dc socialistische gecach-
pr. herinnert aan de propaganda
1 de familie van Heutsz. toen 't
er 0111 ging hetoogen dal wij onze
koloniën moesten behouden met
Duitschiand's hulp. Dit was de oriën
tatie tijdens den oorlog. Thans een
andere- situatie. De opzet van liet
•oorlogende ontwerp is samengaan
met Engeland, om kapitalistische re
denon.
Deze stelling werkt dc spr. dan uit
voerig uit, waarbij uitvoerig de ge
schiedenis van de totstandkoming van
de vlootwet wordt belicht. Spr." be
toogt aan de hand van een studio des
beeren von Schmidt, dat den ondes
kundigen ministers Pop en van IJssel
steiin de plannen zijn opgedrongen
door den chef van den marinestaf.
Spr. i-ritisccrt de vlootbascs, waarbij
van do landsverdediging in Indië ten
eenenmaie naar spr. het ziet
gezwegen wordt. Maar als het land
eenmaal de vloof.basis geslikt heeft,
dan komen natuurlijk de sommen voor
dc Indische landsverdediging.
De. vlootbases worden magneten
voor vreemde machten.
Voorts citeert spr. het artikel in
..de Gids" over de Godsvrede in het
Oosten van de band des heeren J.
J. L. Duijvendak.
Verschillende goede beoordeelaars
betoogen zegt spr. dat Indonesië
geen strijdgebied behoeft te worden,
wanneer Nederland geen steunpunten
bouwt, omdat Japan's bedoelingen de
fensief zijn.. Bouwen wij wel steun
punten, dan -moet Japan zich daarte
gen richten.
Vie is toen de mogelijke bedreiger
van de Indische neutraliteit: Zelfs
Amerika en Engeland gecombineerd,
kunnen tegen strr.tegisch-verdedigend
Japan niet op. Het eenige doel van
het ontwerp is Europa's heiligste
goed, de geheime dplomatie, te ver
dedigen. Dal moet dt Javaan bcta-
Gio in het „Soerabaiasch Handels
blad" is er totaal naast, Veelal is 't
tegendeel van dés heeren Giovanni':
beweringen
De heer KETELAARGiovanni 11
Dc heer VAN RAVESTEIJNJa,
:eker, G:o is ccn afkorting.
De heer KLEEREKOPER „Gio-
Djambi 1"
Dc heer VAN RAVESTEIJN
tegendeel is waar. Zoo doet Rusland
al zijn best om met Japan samen te
werken. En Engeland retireert van
Hongkong naar Singapore, terwijl
breedc kringen in Engeland tegen
erdere verdediging vanSingapcro zijn
dat als schending van het verdrag van
Washington beschouwd wordt. Onze
vlootbases kunnen niet anders wor
den begrepen dan "als versterking der
Engelsebe positie te Singapore.
Moeten wij nog militaristische? zijn
dan Engeland I
Wat stccks achter dit alles 1.Het is
duidelijk dat wij onder de vleugelen
an Engeland bedoelen te komen.
Men is geneigd hier het woord „pe
troleum" te noemen.
Spr. hoopt dat het. fort van Vlis-
singen nooit zal worden afgebouwd.
De heer MARCHANTDat zal wel
niet.
De heer VAN RAVESTEIJN Maar
evenmin wat deze wet vraagt. De
;teunpunten in Indie moeten dienen
oor het groote conflict in het Oos
ten. nog erger dan 't groote conflict
in Europa.
Dit wetsontwerp bcteekent het par
tijkiezen voor Engeland tegen Japan.
Dat voelt ons volk, onze arbeiders
klasse....
De heer VAN SCHAICK (R.K.)
spreekt aanvankelijk over het petition
nement. Daaraan Sb geen gezag te
ontleenen voor een richtige beoordee
ling van de vlootwet. Er is daarbij ge-
specuicerd op egoisme en anti militai- jiet der regeering niet mogelijk ie. het
risme. Gespeculeerd op de incompe
tentie van vele onderteekenaars. On
juiste tegenstellingen hebben gediend.
Onpartijdige voorlichting dc re
geering toch wil dc gemeenschap d 1 e-
n e n heeft ontbroken.
Spr. begeeft zich niet in een Le-
oordeelins van het vlootplan, oyer do
doelmatigheid daarvan, of militaire
perspectieven. Spr. wacht gaarne de
areumenten der regcering op de ge
leverde c.ritiek af. In het bijzonder
wat de regeermg zeggen zal Dvcr het
plan der R.-K. defensie-commissie.
Spr. maakt enkele algemeene. korte,
politieke opmerkingen.
Spr. meent dat een vloot tot hand
having der neutraliteit met kan wor
den gemist, noch hier, noch in Ultc.
Ontwapening kan alleen internatio
naal geschieden. Een beroep op nou
recht is onwerkelijk.
Washinzton. de Pauselijke vrec.es-
actïe. de Volkenbond, hebben noz
niet de staten rijp gemaakt voor 0011
redesactie. Dat ie te betreuren, inaar
juist.
Ondanks de pogingen daartoe is
spreker niet overtuigd geworden, dat
maritieme verdediging doelloos of
nutteloos is. De vlooi neeit allet eerst
to dienen om strijdvö"ende mogend
heden van schending van neulralt-
f te hourfon. Vergelijking der
£<-oolie van vleten gelijk Prof. van
Embden deed. is niet goed. De tcn;
nenmaat beslist niet. Strategie speelt-
ook een ro'. Een kleine, goed-meze-
ruste vloot werkt prefentief. Zie naar
toe zeer vele marine-autonteiten. s\ i;
hebben internationale verplicht.ng-.ii
"Spr. is niet geheel gerust ?cse*.d
over de financieele uitzichten. Mee.
de rezeering aangetoond. dat de
•lcotwoi met al zijn consequenties
liet binnen riet bereik van onze finan-
ciede krachten? Allereerst most, ge
oordeeld worden of de bezuinigingen
op 19-'l toelaatbaar zijn. A-leen zeg
gen - „liet moet. dus 't kan" gaat
met. En dan de toekomst.
\e'c belangen strncen met eik.ar.
Er zijn groote belangen aan dc vloot
wet verbonden. W:e zou. wanneer Kil
verdediging der neutraliteit w euscü*.-
"ik ac'.",!. niet een vloc'.nan t-'c- li
chen. Eu wanneer Lnancicclo ,:s cn
noodig ziin. wie zou ver^ee.in„
niet toelaatbaar nemen.
Zal het doc-cat de regeeung
heeft met de vlootwet, bereikt woraen
met liet -ontwerp. Aanbouw en ve
niouwing is zonder plan niet goed.
Maar zal afdoende veroeienng-wor
den bereikt met het nieuwe plan?_Spr.
bezriint- den opzet met go|d. Zrfjt
de vooruitgang niet mede van (le .y en
-,iek dat veranuorineen noodig .z.im
dat vastleggen dus niet gebeden i°.
Daarmede wordt niet re.:emng een
den. Kan'de samenwerking'dei w
pens niet moeten yercnderen Mott
niet jaarliiks gcwnzigd woi'ion
Wil men ondanks technische ervar.n-
rron t-ocl. blijven doorbouwen
Toch kan de regcering tMhensmet
wijzigingen komen bm de teohnick.
dan vastleggen op de detai s wenscha
hik? De stabiliteit 111 de
het personeel is. om naog,iij--.e J -
finnen, ock niet heel groot.
D~e wettelijke regeling he. ft d.
tendenz steecs het verouderde te ge-
Deze regeiing kan' leiden P "winch
tot het feit. dat ecn groot deel van
h°t maritiem defensie-beleid voor
een groot deel aan liet opzicht na
volksvertegenwoordiging is onttiOA-
Srinin, aii 1» ««'„t. To-
neu beOOrdeelen.
r,/-k mi de fmanoieele =ev?
wordt de Staten-Geueraal sterk te-
bonden Spr. meent dat de cijfets op
ramingen berusten. Zeker gesteld zijn
H 200dtev.ro» d.
voor lange jaren bevroren zijn.
Ds binding door de drooglesu'°=
van de Zuiderzee lieeft hier seen be-
leokenis als 1«<«.-
voeriu" van een pacifiytiscn wern.
Maar de vlootwet heeft politieke, tech
nische en finaiicieele kanten.
Do teaenworpine van.de
held end silks do vaitloB-me vail piar
liitaeh beslissen door do Knmer moot
%t. afwijzon. Do vlootwet heeft
,.Lcn een langen duur. Vtil de b"
mor haar recht
J'"' r"3 SlSEX vl'ootwSmS-
mn-rpiiik a'i een kabinet zit, dat
KS. Het Marine-densHc.
ment, wordt almachtig.
De zorg voor het economisch leven
doet spr. vragen 'of hit over 7.1.111 staals-
■chbeHjke bezwaren mag heenstap'
P6Spr. veroorlooft zicli de yraag^of
denkbeeld van vaststelling te verwe
zenlijken op minder dwingende wijze
dan thans. Laat de regcering aan de
volksverlegenw oordiging de maclit ge
ven iaarliiksch invloed te oefenen
op de plannen
Do lieer OUD meent dat de
rechterzijde alles verkleint, wat ènet
de vlootwet 111 verband staat. bpi.
meent, dot de heer Siioeck Henck.-
mans in 't rapport van tóen Raad van
lISSÈlAMt
Pr0J?K 0UD (V.D.) hoS d»t
het vlootplan niet tot bouw gedurende
zes jaar beperkt kan bldve,\ma^, ?e'
durende andere zes jaar moet woiden
voerkomen. Gocdkoopcr lal het -o-.«
"Ac: v i.j.i-f.1 e- ti ecboskcrd 01'
mMt speculatieve bcrekcumkc»
J?rhfaDÏ
zest «ivo. dat do bctekeniasea rtceo.
moele» eeeontrolceri
Spr. steil tesenover elkam d«
schillende l.ciekcmnren over de
SetGcl°r SfdJ'SmiJS-rSm en
■Snee velvchdiendociilcr. en poot.»
«Sokwatdepersonce^a^^
^'dl we°t»5'Stnll voer tanóen
ïïïtaoeS- ó»cr.vocraictoó«n.
wij inose» ons niet binden aan mtw-
ven, die nop m do verre toekom.t
I'E1,dwa,tta1do°mari,,e-poütiek van
f.S°raS t'"êtriÜllsfda» cenamcr.
Ci<Sl\j""twSjsC'do rJ.no voor onze
DRESSEL1ILTJS zal itólt»
een^ enkel wïord zeggen naw^t h,j
reecs opmerkte de --oiigy -
Allereerst tot den lic.t ü- y°.
van Z«P wiens rede een verlegenheids,
i Van ziin bezwaren tegen
Tandjonp Pri*> vloo'Ws
voren inóetsn
vastleggen tot aanneming, hoe t-oiv
de regeering antwoordt
Spr. polemiseert- dan met. den beer
d Voert van Z-ip ever de maimc.
psrapriiaf van den V,lhJ,Ssb?.°^V1"^
harmonisch verband «d
menschenm a ter i aal en bewaponm.
Gebrek een harmonisch verband ;ii
den wo ook bij het leger. Ook nu -
nebrak aan harmonie tusschen PeI-c
neel en vloot: er zal geen personeel
genoeg zijn m Indie om de vloct,
Demanntoont dit nader aan uit aller-
"jïhop mogelijkheden
Naar spreker s stellige overtuiging
ui er. over 6 jaar de exploitatieKOSt-m
door Indië niet kunnen worden -e
"S heer v. d. Voort va» Zijp tel
t ibtnirc paragraaf van den-Aitj
heidsbond niet, goed gelczem daarin
wordt ook gesproken ove ,de mo«e
lijkheden in verhand met s l a 11 (t -
f 1 r a n c i 6 11.
De lieer Pop is liier zegt spr. -
namens dc 1-ezcerinz, dus ook una
den heer Ru ijs dc Beerenbiou.l>o
p.en verklaren dat wij ^loü,\-°°ürS
moesten hebben, wel een plan. \V aai
om is de lieor Ruijs Cooh zoo fekeeicl
De heer Ruijs is aan liet „sukkelen
wat hij spr. verweet.
De VOORZITTER acht t met
lWiik terug te grijpen 111 t a_ge:o -
pen debat van de interpellatie-Troel-
St De heer DR-F-SSEiLHUijS zal niet
meer „sukkelen". Wat zal de vloot
nu kosten. De heer Cohjn. die blijk
baar het opperbestuur van leger en
vloot voert, heeft de gedachte aan
een dubbele vloot afgewezen- Dat was
geheel nieuw en in strijd met de me
morie van toelichting, van antwoord,
het- rapport van de mterdepaitemen-
ia'e Commissie. Laten wij nog eens
enkele regc-ls uit de memorie van ant
woord samen lezen.
Da heer KETELAAR: „Laten wij t
SX°.«rDRÏSSELHDUS-.WÖrtn.n
voor een vast plan, dit is ouweeryire-
ke'.i'k. Do medewerking vand en
Col ij11, van de beperking tot zes jaar.
is een gloednieuw novum. Dat ue lv&-,
iner over zes jaar een nieuw besluit
moet nemen is juist, dat weet elke
ionsen van de H.B.?-
De heer OUD: „Zelfs de heer Snoeck
'SrSi-WsSELHUIJSWil noz
:ns over de hem geponeerde conce-
nuentie van doorbouwen de meaning
liooren van Jen minister vnn Manuc.
Kan hot ministerie ons verklaren, üot
wij voor onze vloot 11a zes jaren met
meer hebben te betalen dan wat noo
dig is voor ondei-lioud van de vloot s
maken. Loeft spr. een amendement in
gediend.
Dan richt spr. zicli tot. de cijfers
van den lieer Snoeck lleuckemans, die
hij absoluut onjuist noemde. Do >ede-
neo'ing des ltecrenSnoeck lleuckemans
is een ltolosale vergissing. Do lieer Cn-
4ijn zal moeten toegeven, dat een dub
bele mininuim-vloot onbetaalbaar is.
Spr. hoopt dat de heer Westerveld
zal zeggen, dat wij met 't thans voor
gestelde vlootje volstaan zullen. Spr.
is een kind in marine-zaken. Spr. luis
tert nar deskundigen. Waarnaar dp
regcering niet luisteren wil. Wan
neer de lieer Westerveld iets opmerkt,
dan kunnen de deskundigen daarover
z.ich wel uiten, dus wij moeten heslis
sen zonder deskundigheid om.
Waarom mag geen Jicht schijnen
op dit ontwerp? Waarom is liet ver
zoek des heeren DresseUiUijs niet inge
willigd om nog eenig' uitstel van stu
die. Waarom is tot nu toe niet gezegd,
waarom jtoo'n haast er is! Spr. zou
willen zwijgen, en de wet maar aan
de rechterzijde overlaten. Als ik
niet. zoo'n vriend der ntarlne was.
Ste in m on re c li t s. Aaèch!
Do lieer DRESSELHUIJS mag treil
wel weten waarom de stellingen der
deskundigen niet juist zijn.
Waarom houdt de vlootwet commis
sie toch geen rekening niet de vloot-
has s t-e Singapore, die nu in aanbouw
is. Spr. wil weten hoe Riouw zicli kan
verdragen mtt de nieuwe basis le
Singapore
Spr. meent voorts, dat Indië zeer
el te verdedigen is met vliegtuigen
ii beroept zich daarbij op den kapi
tein Schmidt auf Altenstadt. Spr.
meent ook (lat de lieer an Hengel
tegen zich niet heeft Kunnen ver-
1. Spr. komt tot de conclusie dat
heb ideaal-t-errein voor vlieg
tuigen is. Waarom wordt i\at nu eens
niet uitvoerig uiteengezet. E11 clan, de
beweringen del' regeering komen niet
over eon met de .resultaten van den
wereldoorlog.
Zoutien wij de deskundigen dan "ine:
iarovcr ecus kunnen laten spreken,
zouden wij in da afdcelingen m-.t
raakpunten kunnen opstellen. Waar-
dau toch de deskundigen
INCEZONDEN MEDEDEEUNCEN
a GO Cts. per regel.
ut ourdeelen.
Na lezing van de brochures Schepp
en van Sciiiaidt kr.jgt spr. den indruk
dat de vlootwet goed is, als wo lo doen
hebben met ccn netten vijand, die pre
cies doet wat wij verwachten. (D a-
d g e 1 a c h>.
•eet wel dat deskundigen het
samen nimmer eens zijn. dat er mis
schien gekozin moet worden, maar
dan lilij.'cii tweo vragen over: „Is het
voor ons" en ..Is het fi
nancieel mogelijk Deze laatste
voor Indië vocral!
Daar ook voor den heer Colijn vast-
aat, dat Indië 15 milliosu heeft le
dingen, moet de minister van Kolo
niën opspringen om to zeggen, dat
indie dat dragen kan.
Jndiö is voor ons veilig geweest
dat Indië de politiek van do open deur
voert. Indie's financiën 'in do war le
sturen is een zeer slechte da
In.liü s veiligheid, waar thans ieder
komen kan. Wij raceten groot-kapi
taal richten naar de buitenbezittingen
en die "niet afschrikken en geen inv
rechien. verhoogen.
We moeten hebben een vlootplai
een geldplan. Het vlootplan kan niet
aanvaard worden zonder gced gel-d-
plaiij liet m a g ook niet.
Spr. meent dat het karakter van
neutraliteit aan de vloot toegekend,
plotseling is opgekomen.
Spr. gelooft dat even verkeerd als
het is een leger iu Utrecht vast te leg
gen. liet is ecu neutrallteitsvlool in de
Java Zee vast te leggen, lïij c-en neu
traliteit svloot moeten wij hebben
bewegelijke vloot. Het karakter va:
vloot is mei de invoering van het
woord „neutraIttejUsvloot" sedert de
vloot\vet-commi?8Ïe-1912 heel wat ver
anderd.
Spr. becritiseert den bouw van do
vlootbasis te Tandjong Priok. Is Soc-
rabaya niet voldoende?
Ook bij list minimum-plan is de ge-
hoelc zaak onevenwichtig voorgesteld.
Do vraag, do eenvoudige vraag, is
gebleven wanneer dan dio kleine vloot
voldoende is waarom is clan dat stof-
opjagen noodig geweest? Waarom dan
niet elk jaar met een- klein bedrag
ior voortbouw gekomen?
Deze wet ts als wet" een dwaasheid.
Zij brengt de beslissing bij liet depar
tement.
Spr. vergelijkt de wet bij de plan
nen van een man, die een soepkokerij
wilde stichten, 0111 soep le keken uit
stecneii. Het geld werd duur bijeenge
bracht. Toen de installatie er was,
bleek dat vleesch cn soep noodzakelijk
waren. Toom gaf men weer geld om
die aan te schaffen, omdat anders het
eerste geld verloren zou geruukt zijn.
Zoo zal heb ook met de vloot gaan!
Spr. noemt de financieele regelin
gen van de vlootwet een Monte-Carlo-
politielc. Daaraan wil de lieer Dres-
selluiijs noch zijn vrienden meedoen.
Do lieer VAN DER BII.T (R.-K.)
begint met er op te wijzen, dat de po
litie toch geen gewcldsinstitmit is.
Onze onafhankelijkheid hier en in
Indië moet verdedigd worden. De so
cialisten zouden ook noch ons land,
Spr. wiist op uitlatingen vnu BOCÏanl-
u,,on? ondojK wisliinstoii, ai; Je oor-
ïoS "SI»J.rr?» Wasliinóton
„L tod. niet ontslagen van de
5Sdrfiging»Pltal>t W;. gaan tót con-
rree-ei' in bewapening met dc r»po
mogendheden. Er is toch no2 slechts
snrnko van vermindering van bewa-
pSghrdeworeld, nos met van ont-
vapeutiig. s t pkn is n0Qdigi ora g0ed
te kunnen verdedigen.
Spr. verdedigt het wapen van de
duikboot mei een citaat uitdo D o u t-
a cli e R u ndscha u. Het »s spi.
opgevallen dat de criuct al cën lan-
ep,, tijd reeds uit de marine ziin.
Da Vooi-cstelde plannen zijn door
velen aanbe^olc-n. Vooral dit weegt
!- sterk - 1» don Iudischen volks
rïad "ff. doet met OW» do
'„jiVommief len „tdiacho stem hoo
rei, voor de „t
Men moet de beUieAC-nts va
wet voor Indie niet miskennen.
Men wil in de Kamei steeds te.ye-
niliR houden met de uitspraaa van -
dïc zelf- Wordt daarin^ m bij de
vlobt'.vet RWWW seltoudcn? j» «JV
„mal kan spreker ressen: \ec! te nel
aar. meent dat de eloottvet-eommis-
sic-ï'alun in paragraaf 141 zcci ju.st
1 10 a "ezegi werd dai wij oen
verdediaings-l» 1 1 c h l hebben. Een
pol it ie vloot acht spreker niet moge-
hjEr moet verbetering komeii in de
■loot. Hoe rijker wij Indie Uit lusten,
hoe aanlokkelijker do prooi. 1^ oe1 hepei
de val. Wij moeten ons bestnun vei
dedigen- Au;onoime impliceert zelf
s^3fcÏÏoïïS.iï1ïSa£
waarvoor met zoo n groote vloot noo-
diS„'?i liabltan I.u ecu plan. dat wd
cruoscn is. ia »«WW
met volte verantwoordelijkheid rtu-AU
wordt, dat aan stelselloos bouwen teu
einde zal mzk.u. Moeten wij vmcliUn
loc alle deskundigen het oeus is. bp.u
acht liet plan doelmatig-
Op dé kosten van. het p.au -aai - -
niet iu.En ander lid der tractie zal dat
doen. De vlootwet zal de bczutn.giu-
gcn niét overbodig maken.
Ind.è moet behu'.iaen worden.
kc gevolgen hebben alleen niet van
verlies te duchten:
Zal de nieuwe lieersclier de P°' u
jaar Indie s zsifctuudighcid. you Let-
en. Wat zou al met ^orden t^ t b o-
et iu de koloniën, aan cultuui vJ
endhig b.v. Indie mag geen twistap
pel worden tusschen de grootmachten..
Dal 's ook een vredeswerk.
"inr is het niet met t tweede d-el
van do rede des heeren Bomans ems.
Het steNel van den heer Bomans -s
oSoudbaar, hii a.nvij.l naar hat
boekie- De opheffing van de depar
tementen van Oorlog en Marine en
de Stelling van een departemen
an Defensie waarin des lieet en Bo
anus gedachte wordt afgeweerd.
Heeft de lieer Bomans overwogen
wat voor dokken en bewapening noo
dig is buiten een vlootbasis. - trant
Soenda's vlootbasis eischt groote be-
Spr""meent dat op sommige vloot-
wev-punten nog bezuinigd worden
kan. Op 't personeel b.v., dat voor
meerder deel dan de minister aangeeft
in Indie kan jonden worden, "et
personeel kan bezuinigd worden in
de hoogêrè rangen.
AVat is daarover het gevoelen van
den minister van Marine.
Ten slotte vraagt ac spr. liet een en
onder over de floUUle-yaartu.gen.
De voorzitter sluit de vergadeimg.
Om den minister dit gemakkelijk te noch Indië aan anderen willen laten! I
gelijk in de modder. Toen verhief bij
plotseling weer zijn stem, en riep:
„Zock-ihaarl Zoek-maarl Zoek-maarl"
Daar had Sproetneus nu zijn ant
woord. Hij kreeg een raar gevoel in
zijn hoofd, er kwam iets vreemds voor
zijn oogen. Toen werd alles weer hel
der. Hij lichtte zijn hoofd op. strekte
zijn rug. Do ontevreden stemming was
yordwenen,
„Dat zal ik zeker!" zei hij.
Sproetneus zette zijn hoed op een
van de palen, dio tusschen de hoornen
stonden, om liet prikkeldraad aan
vast te maken, en maakte or dc veer
stevig op vast Toen liep hij door, en
praatte in zichzelf, zooals monsehen,
dio lang alleen gewerkt hebben, vaak
doen.
„Wat ecu dwaas ben ik geweest!
mompelde hij. „Natuurlijk moet ik
dat doen! Niemand anders doet het
immers voor me. Naturlijk kan ik dat!
Waarvoor ben ik anders ecu man? Als
lk een viervoetig beest uit liet bosch
was zou ik het misschien niet kunnen
ma.'ir eon man kan alles, als hij maar
hard genoeg werkt en vol houdt; dat
zez: Mc Lean altijd :i ik kan het ook.
Hij zei dat er menschen waren die al
les kenden, wat er in liet bosch was.
Dm hebben natuurlijk boeken geschre
ven! En ik moet ophouden met mop
peren en er een paar koopen. Nog
nooit van m'u leven heb ik ccn boek
gekocht, eigenlijk nog nooit iets dat
ue moeite waard is. O wat ben ik
blij dut ik mijn geld heb bewaardl lk
zal vast wel genoeg hebben om er een
paar te koopen. Ik zal eens kijken.
Sproetneus ging op ££n boomstam
zitten, haalde een potlood en zijn kas
boekje te voorschijn cn rekende het op
een van do laatste bladzijden uit. Hij
was hier nu tien maanden. Hij ver
diende dertig dollar per maand en be
taalde acht dollar kostgeld. Er bleven
dus twee -en-twintig-dolhir per maand
over. en meer dan twee dollar had hij
zeker voor zijn klecrcn niet uitgege
ven. Hij moest minstens twee honderd
dollar op do bank hebben. Hij haalde
diep adem van voldoening en glim
lachte.
„Ik ga een boek koopen over al de
vogels, boomen, vlinders, cn Ja --
warentig ik ga er ook een over de
kikkers koopen nl moest ik er iedere
cent. voor uitgeven, die ik heb", zei li
bij zichzelf
Hii stak zijn kasboekje, dat een van
zijn kostbaarste bezt't ujen was. Weg
nam zijn stok
te hij weer kalm en
do bcozo lmi weg cn tik-1
op do!
nlraatig
Hij liep vlug door. want 1
dien ochtend veel tijd verloren 1..
hij den laatstcn bocht omging, rende I
hij haait. Het was altijd mogelijk,'
dat de Baas daar wachtte op het we-
keliikafho rapport.
Toen bewoog er over het moeras-
gras een groote zwarte schaduw, en
kwam zoo vlak langs hem, dut Sproet
neus voor den tweeden keer dien och
tend achteruit sprong. Hij had bij het
moeras wel uilen en valken gezien, dio
volgens hem groote 1 ogels waren,
maar nooit zooiets als dit, want de
vlucht van dit dier was wel twee me
ter. Hij zag de sterke pooten die het
onder de vleugels had opgetrokken.
De zon scheen op zijn scherpe, krom
me bek. De oogen gloeiden. Het dier
nam niet de minste notitie van Sproet
neus. Het sing op een lagen boom zit
ten, en een seconde later sprong het
aarzelend op een door den bliksem p>
troffen boomstam, keerde zich om en
keek onderzoekend naur boven.
Sproetneus keek oók, en zag con
tweede schaduw aankomen: cn er
verscheen een andere vogel, iets ui
ner en niet zóó schitterend, die lang
zaam daalde en naast den eerst. 11 ging
zitten. Het was blijkbaar een paar,
want met een vreemd rollend spronec-
slocg de eerst aangekomene et en
met zijn vleugels, ging op de tweede
af. en gaf haar een mal klein pikjo op
haar vleugel. Toen ging hii coquet
achteruit en knipoogde. Hij stak den
kop op waggelde een pnar passen vnn
liaar af, liep terug cu gaf haar ecu
soort van kus op haar bek; Sproet
neus barstte in lachen uit, maar*hield
gauw zijn hand voor zijn mond m het
geluid to smoren.
De groote vogel ging een paar pas
sen op zij. Hij- spreidde de vleugels uit
cn bewoog zo langzaam cn zachtjes
heen en weer, alsof hij haar koelte
wilde toewaaien, wat hem ook inder
daad gelukte, Toen werd hij weer
sentimenteel, en hij begon haar over
al te pikken, op haar kop en haar
vleugels, en trok er gezichten bij, die
eigenlijk onweerstaanbaar hadden
moeten zijn. geeuwde en schoof
onverschillig weg. Sproetneus trok de
veer uit zijn hoed, keek toen weer
naar de vogels cn knikte vol overtui
ging.
„Dus die veer komt van jullie! Dan
kunnen jullie hooger komen dan ik
zien kan. Heb je dit bosch uitgezocht
om er te konten wonen? Je kunt ook
nog bij ni'n kuikens komen als je wilt
maar ik vind jullie \oor nieuwelin
gen wel erg vrijmoedig".
Sproetneus lachte ntt hardop, want
de vogel werd steeds brutaler en hot
vrouwtje was blijkbaar verlegen. Toen
hij te dichtbij kwam, pikte ze ecu bos
je voeren bij item uil en hij sprong
achteruit.
..Een punt voor de dame! Ik zal
scheidsrechteren". ?.?i Sproetneus.
Met een sierlijken zwaai, half opge
richte vleugels cn een vreemd keelge
luid, kwam do groote vogel weer aan
zetten. 1-Iij vloog op, maar zij boog
zich voorover op den tak, en vloog rus
tig liet bosch in. Vol verbazing keek
h.j haar na.
Sproetneus liep, nog schuddend van
het lachen, het pad af. Toen hij' diclic
bij de open plek kwam en duar don
Bausi onbewegelijk zag zitten op de
mdrrie, waarop hij zoo trotsch was,
begon de jongen hard te loopen.
„O. meneer Mc Lean!" riep hij uit.
„II: hoop, dat ik u niet al te lang heb
laten wachten! En dc zon wordt al
heet! Ik heb vanmorgen zoo getreu
zeld. Ik had het wel vlugger kunnen
doen, maar er waren zooveel dingen
die me ophielden eifik wist niet dut u
er zijn zou. Ik 7,al 1111 voortmaken. Zoo
iels is mo nooit eerder gebeurd, liet
prikkeldraad zet goed en er vvas geen
enkel teokon van onraad; ik ben te
laat door audero dingen".
Mc Lean glimlachte tegen den jon
gen, en zag onmiddellijk, dat or een
groote verandering bij hem had plaats
gegrepen. Deze hijgende, blozende,
babbelende jonccn was uict hp.tzelfiV
schepsel dat in wanhoop en bitterheid
bj hem was gekomen. Ilij keek ver
baasd toe. toen Sproetneus zich lmt
zweet van liet gezicht veegde, cn he -
gon te lachen. Toen barstto Sproet;- "i
neus los, en vergat boo gereserveerd-
hij gewoonlijk tegen den Raas was.
Mei een voor lieni ongekende welspre
kendheid vertelde hij alles. Hij praat
te zoo enthousiast, dat Mc Leun hom
onbewegelijk bleef aankijken, tot hij
den verliefden vogel bc-sclireef, en toon
boog do Baas zich over bot paard en
lachte mee.
„Ze zitten nu midden in liet moe
ras", zei Sproetneus. „Denkt u, tint
er kans is, dat zo bij ni'n kuikens blij
ven? Als ze het doen, worden Int ü-.».
vreemdste dio ik heb, maar ik kan u
wel vertellen, meneer, dat ik pracht
exemplaren heb. Er is een nieuw soort
aan de monding van de beek, dat z'u
vleugels als voelen gebruikt en cp vier
pooten loopt. Het loopt als een dorsch
machine. En dan is er nog een ander,
dia tol ni'n middel reikt, en een sna
vel heeft die wel een voet lang is, een
hals van twee voet, dunner dan m'11
pols, en prachtig van kleur. Jiij 13
blauw en grijs niet hier en daar wat
zwart, wit, en bruin. Eu hij maakt een
geluid! Als hij naast een boom gaat
staan en een panj ïnnal schreeuwt,
zou hl: 'm zóó door kunnen zagen. Ik
weet liet niet, maar het hikt me een
goed plan om hem bij (le ploeg te pio-
beereu, .meneer".
(Wordt vervolgd).
