INCEZONDEN M ED ED EE LI N C E N CARR'S MOUTBRQOD komt ieder gestel ten goede, geeft bi] voortgezet gebruik verrassende resultaten 'sing. Waar opnieuw liet geheel moet .worden beschouwd. Zou men dan tot opheffing beslui ten, dan heeft men toch de beschik king over de vloot. lJe regeering hee'i zich mot het vlootplan vereenigd. maar zij staat vrij, ovenals de volksvertegenwoordi ging, tegenover de rest. Zij heeft zich niet verbonden liet voorstel tol voort bouw te doen. Spr. wijst op de stuk kou. Waaruit blijkt dq.t de regeering ten volle Vrij staat, en 1929 zal in het licht der dan heerschendo omstandig heden moeten beslist worden. 1 Iet vlootfonils is zeor verdedigbaar. Het woord zelve heeft geen zakelijke bet ekenis, Wellicht ware beter to spreken, over vlootrekcning. Het gaat hier om de totaalkosten van do een heden on de wijze van betaling daar van, Wij hebben niet te maken mot permanente betalingen, zooals do lieer Drcsselhuys meent, De betalingen zou den zoo uitcculoopou," dat verdeeling over enkele jaren zeer wenschelijk )os hoeren Dresselhuijs cijfers heb ban spr. verbaasd. Spr. bestrijdt den heer Dresselhuijs aan de hand van bij lage 6 van het wetsontwerp. Zooals do heer Dresselhuijs de financieelo vraag stukken van de Vlootwet beziet, is niet bevorderlijk voor een objectieve kijk. Trouwens, do slechte voet,, waarop de lieer Dresselhuijs met inillioenen staat is bekend. Denk aan de beroemdo mil- lioenemvmst van 1918, Ook op den lieer Oud oefent de heer Schouten criliek. Zijn zijne cijfers nu zoo merkwaardig. De verschillen on der do hoeren do Geer, Colijn, en Trip loopen over verschillend© dienstjaren. Do totaalsom der marine uitgaven is geen constanio grootheid. Het ©enige punt, waarop de lieer 'Oud criliek juist oefende loopt over do vliegtuigen. Toch steunt ait.de zlons- wijze van den heer Oud niet. Zijn do verschillen, die de heer Oud 'aangaf, nu zoo gewichtig? Dat de toekomst hict vaststaat, kan niemand worden euvel geduid, De cij fers voor de toekomsUeekcning zijn joch onaangetast gebleven. De kosten voor de toekomst worden door vele factoren bchecrscht, Men zou ,dat geboord hebben, wanneer de regee- riug alleen de berekeningen had gele verd over don jaar. Dan had men toch .willen wachten tot berekeningen' waren gegeven. Zoo nauwkeurig mogelijk moet de regcering inlichten, dat deed Indien de kosten van de kruisers Java en Sumatra too in de laatste jaren van den oorlog, duurder waren dan de raming, in het allereerste begin daarvan, dat dit bewijst dat de raming nauwkeurig was. Een der belangrijke voordeden van de Vlootwet is deze, dat men weet waai men heen gaat. Het wisselend inzicht van thans is verkeerd. De heer HUGENHOLTZGeeft ji dan eens voorbeelden van dat wisselend inzicht.- De VOORZITTER Ik hoop dat de heer Schouten d-at niet zal doen. Dc heer SCHOUTEN meent dat dc tritiek van den heer Oud, alleen aan wijst dat men vastheid in den vloot- bouw hebben moet. Is men om andere redenen tegen de Vlootwet, Laat men die dan noemen. Het gaat allereerst om de vraag naar de verhouding der plichten van de re geering. Daaronder is ook de handha ving onzer zelfstandigheid, onzer neu traliteit. De heer Duys kan zich niet op den heer De Geer beroepen, orudat de vlootwet-agitatie van de S. D. A. P. liep over ontwapening en de heer De Geer is legen invoering -op het oogenblik. De heer Schouten meent, dat na aan neming van de Vlootwet ook op de ma rine bezuinigd imoct worden. Als het juist is dat ia 1922 de Vloot wet niet voldoende op den voorgrond heeft gestaan bij de verkiezingsactie, dan is 't het gevolg van het voorhan gen van de ontwapenings-leuze door de S. D. A. P, Toen was de hoofdzaak do ontwapening geworden. Van de zijde der A.-R. is onomwonden gezegd hoe die partij tegenover de ontwapening stond. Wij moeten doen wat mogelijk is met de omstandigheden. Dat is een primaire plicht der regeering. Ten slotte sluit spreker zich aan bij het betoog dergenen, die meenen dat dc .Vlootwet dient te worden aangenomen. De VOORZITTER, de- heer Kooien, zegt„Thans zou. ik het woord aan de regcering kunnen geven, ware het niet dat ik een telegram had ontvangen van onzen mede-afgevaardigde, den heer Kersten, waarin hij mededeelt heden en inorgen afwezig te zullen zijn." (Da verend gelach.) De VOORZITTER geeft het woord aan den minister-president. De heer RÜYS DE BEEREN- EROUCK wil met een enkel woord aan de beraadslagingen deel nomen. Voor al omdat bij de 'bespreking zaken van algemeenc strekking Izijn besproken. Wij laten ons echter niet op zijpaden lokken, niet sproken zal hij over alge meen politieke vraagstukken. Het schijnt achteraf bezien een wijs besluit om in de rustige maand October de Vlootwet te behandelen, voor den drukken begrootingstijd. De meening van de Indische regce ring? De regeering blijft erbij dat over legging van liet advies van don G.-G. niet zal plaats hebben. Met den G.-G. acht spr. dat ov -leggen niet ge. wenschf.' De G.-G. neemt op zich de uitvoering van de Vlootwet, zooals zij voorligt, met den datum van Januari 1924 "'s ingang. De financieele zijde van zaak is door den G.-G. het "ig verloren, gelijk bij de regee ring zelve dat niet gebeurde. Maar ook de G.-G. dat wat het z' wegen moet. De heer DUYSOp dat staat iedereen. MINISTER ZAKEN Ook een ei staatsrechtelijke 'bezwaren,. Reeds jaren beklaagde men zich over de weinig stel- clmatige wijze van. scheepsbouw. nvlocd' van het marine-departement, neent spr., wordt minder door het aan- reven van een vaste lijn. De maatrege len, die vastheid van beleid aangaven n ons land, zijn talrijk. Heeft iemand :ich beklaagd bij de onderwijswetge- ing, dat budgefair nog meer vastlegt, - de Vlootwet laat meer vrijheid. Dat\ de Nijvcrheidsonderwiiswct! Voorts de uitkcering aan de gemeenten! De heer KETELAAR Ach, praat toch niet I Dc MINISTER Als men inderdaad het vlootplan wenscht, kan men niet an ders dan de Vlootwet aanvaarden. Af blijft stelselloosheid, wanneer eau i'.Igc eerderheid den pas ana- Spr. begrijpt de bezwaren van i~or Vati Schalk niet goed. Heeft de heer Van f tbaik wel goed gelezen? 1 n arit. 5 cn 1 worden de kosten voor leer-vllegtuigca huilen de bcgrooting gehouden. Voorts meent spr. dat mi nister Wcsterveld een volkomen bevre digend antwoord geven zal. Hei stlcggen in een wet, moet men niet te vaar opnemen. Voor verande ring van koers, zoo dit noodig is, zal de regeering ook open staan! Als hel getij verloopt, kunnen c'le bakens wor den verzet. Mocht de regeering haar plicht niet verstaan, dan heeft de Sta- ten-Generaal toch nog voldoende in vloed. Stel dat de regeering zegt de minister dat de techniek sterk vor dert. Op de begrooting van 1926 zal de Kamer vinden het voorstel tot in aan- brengen van vliegtuigen. Ecu amendement brengt dan uitkomst. Nier kan worden gewijzigd de annuïteits- siorting. Maar he: amendement geeft der regeering een ernstige vingerwij zing. Als alle mensehelijk werk is ook da Vlootwet niet volmaakt. Mocht ...vermijdbaar noodzakelijk dan zal de regeering niet aarzelen dat m te brengen. Tegenover den heer Kuiper wijst de inister nog eens op wat hij tijdens de interpeiïatie-Troclstra gezegd heeft over den status in den Russisch-Japanschen oorlog. Sedert dien krijg is dc vloot irslechtsrd. De achterstand moet wor- :n ingehaald. Do lieer 11UGENHOLTZU is cmjuiï ingelicht I 1)0 VOORZITTER hamer,'. De heer RUIJS DE BEERENRROUCK teert iegenover Mevr. Bronsveld-Vitrin i, de omzendbrief van den Paus van 1 ug. 1017. In heel dien brief heeft spr, m aigëhecle ontwapening 01 iets gele- ■n. Wel leest spr. van een gelijktijdige, iet van oen geleidelijke beperking DE VLOOTWET. HierboVen een kaartje van Ned.-Indië cn de aangrenzende landen. De vlaggen duiden de nationaliteiten aan. Uit ons kaartje blijkt, hoe Nederland door de drie sterkste 2ee-mogendheden, Engeland, Amerika en Japan is inge sloten. Zooals men weet, ligt het in de 'bedoeling Tandjong Prick, Soerabaja -en Riouw tot steunpunten van de Nederlandsche vloot te maken. Wij wijzen er op, dat tegenover Riouw Singapore ligt,waarvan Engeland een krachtige oor logshaven wil maken. De situatie SingaporeRiouw is op ons tweede kaartje op grooter schaal aangegeven. 5-op de ver- de oorlogs- en marinebe- Jlevf. Bronsveld had ont kend. In die jaren stegen de totale pen- c-enlasten. .En ook de financieelo lasten er marine zijn verminderd. Tot spr.'s leedwezen kon hij niet de qualificatie aanvaarden, dat de regeering id zon zijn tot ernstige bezuini ging op defensie-uitgaven. Ten slotie is de regeering geheel afkee- rig van oorlog, De hulde voor het vervullen ,van oen plicht in moeilijke omstandigheden, aan- ■aardt spr. gaarne namens ds regeering, waarvoor 'hij dank zegt. liet ware zeer gemakkelijk geweest, de aaak te laten rusten. Maar zonder be hoorlijke vloot loopt behoud der Indische koloniën gevaar. Hot werd mc-er dan lij'! in deze zaak eindelijk eens een beslissing to nemen. Spr. zal zich miet uitlaten over de waarde van het ïegeeringspetilionncmcnt. Vergelijking met 1378 gaat niet op, meen; spr. Toen was beantwoording der vragen veel gemakkelijker. Do heer Bomans sprak over comsc qu on lies. Spr. citeert tegenover hem een citaat uit den brief van de ministers van marine, financiën en koloniën en wer kkaart dan dat hot Uabinot In zijp gohoel en olk harer loden individueel, bij afstem ming van hot ontwerp nlot moor do ver antwoordelijkheid zal liunnon dragon van. do regeering. De heer v. RAVESTE1JN: „Stemmen I" IIP E. P. WESTER /ELD, Minister van Marino De MINISTER VAN MARINE stelt als antwoord der Voorl van Zijp vast, dat de lucht macht altijd kan worden uitge breid! Ilij gaat uitvoerig op verschillende technische de- talis in. Wat Straat Soenda, als afsluiting., betreft aangewezen door den Volkenbond meent hij, dat dit aanwijzen nimmer ge sollieden zal. Er zijn gebreken in de rede- ncerijjg van sommige afgevaardigden, vooral van den heer Troelstr-a. De ver plichtingen van de regeering omvatten de zijig voor nationale veiligheid, een na tuurlijke drang naar zelfstandigheid, waarvan altijd het Nederlandsche volk heeft geiuigeniö willen afleggen, regel van hot volkenrecht en tot handhaving van de neutraliteit. Daartoe wees hij op de for mules van ds tweede vredesconferentie, De heer Van Gijn ziet verkeerd als hij zegt, dat men zijn neutïalileitspliohten kaïn waarnemen zonder inzet van 011 vjöot; De fundamenteels plicht! geutraliteïtshaindhaving, bescherming rechten, i3 niet zonder vloot mogelijk. De ror do hand liggend, daal de- oogen niet sluiten. Wash ington schept wel eon neutrale zone voor- ieuwe versterkingen, doch zegt ver bestaande versterkingen. Heeft een versterkte basis grooler trekkingskracht, dan een onversterkte "-bescherming ligt eer. provocatie andere mogendheden. Ook in de toekomst herhaald worden, dat war nogendheid onschuldig is aan dc-n oorlog-, dat het dan Nederland is. kort uiteen, wal de bedoe lingen- der Vidotwet zijn en keert zich ;i -tegen hen. die meenen dat de regee- na 6 jaar zonder meer voort kan bouwen. Dat kan niet. I11 zijn nadere lagen wijst hij op de geschiede van de Vlootwet, te beginnen met de illing der interdepartementale com missie. In 1929 zal in het licht der om standigheden van dan, opnieuw moeten geoordeeld worden. De regeering is het iterdep. commissie eens dat voor verdediging van heel India een mini- mumvloot als van de commissie wee- 1 che 1 ij k is. Maar wol is de thans voor gestelde vloot voldoende voor bescher ming van neufraliteit, Er «it constructie1 in wat thans ie voorgesteld, de samen- slelüog is harmonisch. De vlootwet-oom- raissie-'P-aiijn ©telde hetzelfde voor: de vloot is organisatoxisch een geheel, van haar gaat preventieve werking uit. Wordt de regeering van camouflage beschuldigd dan zou datzelfde van de oommissie-Parijn 1 gezegd kunnen worden. En dat zal nooit kunnen 1 Bindt het ontwerp de Staten-Qénèrasl niet teveel"I Technisch teveel? De regee- beantwooi- ring stelde zich, zc-lve ilie vraag, Deswege ook het voorstel voor zes jaar, In zoodii- De heer v. F.A- rug korten tijd heeft zich uiog nooit zulk. VESTEIJN: Be- ear. revolutie voorgedaan, dat het vloot- .•oordt alleen pltö omgeworpen zou werden. Maar voor Katholieken do normale voortschrijding der techniek houdt het ontwerp wel degelijk den weg open. Spr. acht hiermede de heeren Van Sebaik en Febcr beantwoord. Door enkele wijzigingen kan nog meer aan die heeren worden tege moet gekomen, waardoor de kamer zelve over den aanmaak van hulpma teriaal kun beslissen, Het doel van de zes jarige tijdvak samenstelling is de achterstand in te halen. Daardoor de betaling uit dc ge wone middelen bij vooruitbetaling. Dat wil zeggen om de Ia3ten te verdee- len. Binnen zes jaar moet ds vloot in stand worden gebracht en gehouden. ■Waarom nu met de vlootwet? Wan neer is voor de regeering het psycho logisch moment wel aanwezig en de gedaohten van liks als er een situ atie voorkomt als 'op 3 Augs. 1914. Wordt daarop gewacht, dan heeft de regeering haar plicht verzaakt! Denkt alleen slechts aan het personeel. Voor de regeering js een ander psy- shologiseh moment. Gedurende den Russisch-Japa-nsche moest uit ons land materiaal worden aangevoerd. Siijdsdien is onze vloot achteruit ge gaan De vloo't van thans voldoet niet aan redelijke eischen. Hij is, zonder verkenningsorganen, eenzijdig samen gesteld. Zonder flottillevaartuigen is hij ongeschikt voor handhaving van he jat in de Indisch© wateren. En ten slotteer ontbrak een ge dragslijn, door do Statcn-G-eneraal vastgesteld. Uitstel van invoering brengt een verdere stap naar algehecle liquidatie van de vloot. Verschillende personen -a-ls de raad van defensie, vlootwet-commissie .etc-, de vlootcommahdant in. Indië. liebb.eii 2Ïch voor dc_ wet verklaard. Spr. meent, .dat eigenlijk geen beter plan der volksvertegenwoordiging zou kun nen worden voorgesteld.. De allerbe- kWaarasten hebben medegewerkt. En er strooming onder de Nederlan ders, die willen doen denken," dat juist de verantwoordelijke menschen, iet op de hoogte zijn. De heer MARCKANT interrum peert steeds. De VOORZITTER. Is de heer Mar- chant uitgeinterrumpeerd 1 De- MINISTER VAN MARINE be- strijdt verschillende deskundigen, door kamerleden aangehaald, Een leelc kan moeilijk over mantiem-deskundige vragen oordoelen. Van het plan voor luchtstrijdkrachten, door velen gepro-, geerd, kan op financieele kosten, op personeels voorziening \yorden aange vallen. De regeering kan haar adviseurs liet loslaten. Spr. friseert dë 'cijfers 'des lieereri Bomana. Ook wijst hij op' wat het R.K. defensierapport voor de vloot wet voor Indië wil. Slechts het aantal mijnenleggers is grooter! Plotseling kan bier niet beslist wor den, want scheiding zou brengen, dat Nederland ophoudt iets mede te beta len voor Indië. Splitsing zou slechts brengen, dat Indië meer moet betalen. Nederland moet medebetalcn aan de maritieme verdediging van Indië, als zij prijsstelt op behoud. De heer Bo- mans heeft verzuimd aan te toonen, waarom hij zijn stem niet aan' het ont werp zou kunnen geven. Heeft de regeering wel voldoende rekening gehouden met het luchtvaart materiaal. Voor en tegen wordt ge hoord. Veilig is dus na te gaan het oordeel in landen, die dén oorlog heb ben doorstaan. Een politievloot, maakt niet meer indruk dan 'een bordje: „Verboden Toegang'' op iemand die verboden terrein w i 1 betreden. Om één schot één bewapend vaartuig bekomme ren zij zich niets. De heeren DUIJS en KETELAAR interrumpeeren. Do MINISTERDeze interrupties bewijzen dat de heeren er niets van snappen. De heer KETELAARNu wordt hij brutaal De MINISTER wijst op den indruk die in liet buitenland gewekt wordt. Wij mogen zonder slag_ of stoot ons bezit niet prijsgeven. Noch in den Russ.-Jap. oorlog, noch in den groo- ten oorlog is men, dank zij onze weer macht, over ons heen geloopen. Men had gaarne partij willen trekken van onze gunstige strategische ligging. De vlootbasis is absoluut noodzake lijk voor. herstellingswerkzaamheclen, voor laden van levensmiddelen. Zon der vlootba-sis is de vloot in korten tijd tot bewegingloosheid gedoemd. De noodzakelijkheid van verster king van het Indisch leger om de vloot basis bestaat niet dit tegenov den heer Feber. Het personeelsvraagstuk is een be ngrijk punt van het marinebelei'd. Op ruimer schaal wil de regeering van 'eserve marine cn zeemilitie gebruik naken. De regeering wil al het moge lijke doen om scheiding van personeel voor Indië en hier in te voeren, iedere vloot zijn eigen bemanning. Dit is ook wenschelijk uit economische beweegre denen. Spr. hoopt dat de heeren v. d. Bilt en. Deckers zullen tevreden ge steld zijn door deze verklaringen Wat de opmerkingen over de ramingen be treft, sluit de minister zich hij den heer Schouten aan. Wat den levens- luur betreft van de schepen en iiegtuigen daarmede is rekening gehouden. Verschillende onderdeelen worden door hem nader beschouwd. De kostenberekening noemt hij niet te hoog en zoo zuiver mogelijk steld, de kosten zullen niet tegei len. Tot dusver is nog geen argument, ernomen, dat de cijfers onjuist zijn. Daarna sluit de voorzitter 'de verga dering te 6 uur 5 min. na te hebben medegedeeld, dat de heer Colijn het woord zal zijn op Donderdag, Uit de Vereenigde Staten De drankverbodsconferentie Gemengd nieuws EEN TWEEGEVECHT. De schouwburgdirecteur cn dichter Jacques Rïchepin en de Italiaansche hertog van Camastra hebben bij Ver sailles oj> den degen geduelleérd naar aanleiding van een twist. De graaf werd aap de hand gewond.' doch wilde door vechten, maar de leider van het duel maakte er een eind aaa. De tcgenstan dors verzoenden zich niet volgens di „Tèmps", maar de „Intransigeant' vertelt, dat ze elkander de hand gaven De oorzaak van dc twist was -dat dc Italiaansche hertog'gebelgd'-was dat hij belasting moest betalen voor een eer ste opvoering in den schouwburg var. Cora Laparcerie (de vrouw van Kiche- pin), ofschoon hij een vrijkaart had. EEN SCHEEPSRAMP. Uit Christïania wordt geseind I-Ict Ncorsche reliefschip „Polarlux" is in dc Poolzee omgeslagen en gezon- .kcn. Kapitein Hans Olsen en drie le den clcr 'bemanning -zijn verdronken. De rest van-de bemanning werd gered door een Britsclicn trawler en is te Reikjavik aan land gebracht. De „Polarlux" verliet op 13 Septem ber TrornsÖ en was door de regeering uitgezonden om d-rie Noorsche schepen te redden, die in het ijs waren vastge vroren. Een van deze schepen, de„ Con rad Eolmö'' is verleden week op IJs land aangekomen. EEN POLITIEKE PARTIJ VOOR FQRD. In een bijeenkomst van verscheidene Ford-clubs wcrci 'besloten tegen iz 'De cember in het huis van Ford te Dear born een nationale conferentie bijeen te roepen van alle clubs, die ijveren voor een candidatuur van Ford als president, iaar een poging zal worden gedaan om en nieuwe politieke partij te vormen, 'aarvan Ford dc leider is. De kansen van Coolldgc op een presiclentschapscan- didatuur verminderen. Telegrafisch is reeds met een enkel woord melding gemaakt van de confe rentie van president Coolidge met do staatsgouverneurs tot het beramen van maatregelen voor een doeltreffender toepassing van de drankverbodswet. Uit nadere berichten blijkt, dat Coolidge zich voorstelt zijn doe'l te -bereiken door de volgende middelen samenwerking van do bondsambtenaren met districis- cn gemeentelijke ambtenarenaanspo ring van de pers tot het ondersteunen van het drankverbodhet bijeenroepen van conventies in eiken staat ter be spreking van de toepassing van het drankverbodconferenties van open bare aanklagers der verschillende dis tricten en statende toepassing van alle middelen, die practisch geacht wor den, tot het afdwingen van eerbied voor de wetten j onderricht op alle scholen in de euvelen van het drankgebruik. Niet alle gouverneurs bicken aan do zijde van Coolidge te staan. In het bij zonder deden gouverneur Smith, van New-York, cn gouverneur Richie, van Maryland, een aanval op de ..droge" wet en -beweerden dat de Volsteadw-ct een inbreuk vormde op de rechten der star ten. Deze stemmen gingen echter ver loren in de groote meerderheid der gouverneurs, die achter Coolidge staan. Intusschcn wekken de plannen van Coolidge bij de voorstanders van de drankwet geen onverdeelde bevredi ging, Gouverneur Pinchot heeft zich tot tolk gemaakt ran de groep, die meent dat Coolidge's voorstellen geen concrete jjunten bevatten cn dat zijn po litiek slechts steunt op „overreding". Pinchot eisclit d-at de president „put. hia teeth into the law-', de uitvoering van de wet niet kracht doorzet en den aan maak cn distributie van sterken drank voor medisched, oeleïnden, die volgens den criticus zijn weg vindt naar den smokkelaar, veel scherper controleert. Gemeend wordt dat Coolidge de gele genheid heeft laten voorbijgaan om ccn goed figuur te maken imet het oog op zijn candidaal,stelling voor het presi dentschap en dat gouverneur Pinchot zijn kansen om als „droog" candidaat uit te komen tegen Coolidge door zijn critiok sterk heeft vergroot. HENRI BARBUSSE VERVOLGD. Op het derde congres van oud-strij ders, te Berlijn gehouden, heeft I-Ienri Batbusse, zich tot de soldaten van het bezettingsleger van 'den Rijn richtend, gezegd „Als men u zegt op te rukken tegen uw Duitsche -broeders, die in hun borst cn in hun handen het -heil van het proletariaat dragen, doet het dan nooitBegrijpt, aan welke zijd-e uw zaak en uw lot is, alvorens de (mis daad te begaan uw leiders te gehoorza men. Als ik mij bij mijn terugkeer ia Frankrijk répressailles op den hals haal door dezen -oproep tot -ongehoor- ;atn,heid, zal ik er zeer trotsch op zijn." I-Ict parket van Senlis heeft -hem op geroepen onder de beschuldiging van aansporing van militairen tot ongehoor zaamheid, met het oogmerk van anar chistische propaganda. HANDEL IN BLANKE SLAVINNEN IN EGYPTE. Honderd personen gearresteerd. Een -exchange-telegram uit Cairo meldt, dat de politie ongeveer honderd mannen en vrouwen heeft gearresteerd, die verdacht worden deel uit te maken van een organisatie voor den handel in -blanke slavinnen. CROOTE FEESTELIJKHEDEN. De vijftigste verjaardag van de stichting van het Noordelijk Museum en hét Openlucht Museum Skausen door Dr. Arhus Hazelius op 24 Octo ber 1873, zal met groote feestelijkhe den te Stockholm worden gevierd. Nu het restaurant IIasselhacken" dat naast het Openlucht-museum was gelegen, afgebrand is en niet zal worden opgebouwd, bestaan er plan nen om het terrein van „Hasselbac- ":-en" te koope-n en te voegen hij dat ran Skansen. DE 1ERSCHE D EMOEILISATIE. Officieel wordt gemeld, dat het Vrijstaatlc-ger verminderd is 'tot 39-000 man en officieren. Het leger telde in Mei jl. nog 52.700 man. Ongeveer 14.000 man zijn demobili- seerd. Deze zijn gedeeltelijk bij de po- itiemaent ingelijfd, doch do meerder heid is in de burgerlijke betrekkingen teruggekeerd. Velen werken op de boerderijen, waar volop werk is. Velen zouden naar Amerika willen le-migresren, doch -voor Juli 1924 wor den geen ïorsche emigranten in Ameri ka toegelaten. DE VRIJHAVEN STOCKHOLM, De Vrijhaven van Stockholm zal worden uitgebreid met een nieuw ge- 'deelte, dat dit jaar gereed zal komen. je huid kan verdragen en ga, onmid dellijk naar bed. Vooruit''. ,,:vier.cer Mc Leun", zei Sproefneus, „het spijt me dat- ik het u zeggen moei, maar kt heb m'n midday; ondo nog niet gedaan. Ik wou juist op weg gaan en ik was goed op tijd, toen kwam cr een meneer aan, en we kregen een tamelijk heftige woordenwisseling. Het is afgolóopen of hef, is pus be gonnen. Maar het is daardoor zoo laat geworden dot ik m'n miudagwerk nog beginnen moet. E11 ik moet dadelijk op weg, want cr is een boom dién ik voer de dag om is, moet vinden". „Dappere, jnallo kerol", bromde Mc Lean. ,,.lo kunt dc ronde niet doen! Ik betwijfel het zelfs of je het tot Duncan brongen kunt. Lkvref je niet dat je niet meer kunt? Ga jij rnnar naai' bed, ik zal Len „Nooit!" protesteerde Sproetneus. „Ik was daar oven alleen maar een beotjo moe. Nu gaat het weer best. Uw rij laarzen zijn vc-el to laag. liet is warm, 01 het is oen wandeling van ze ven mijl, meneer. Nooit!" Torn bij naar zijn instrument greop viel hij voorover cn zijn oogeu bleven toe. Mc Lean legde hem lang uit op het mos cn prob-erde hem bü té bren- g-n. Toen Sp roe! neus weer tot be wust zijn kwam, holde Mc Loan naar de hut om juffrouw Duncan ta zeggen, dat ze ©cn wurm bnd klaar moest maken, en nam Nellie 311e©, Juffrouw Duncan vulde onmiddellijk hét reservoir en I maakbo er een fel vuur onder. In de keuken zette ze een soort van badkuip klaar. Toen Mc Lean weer terug kwam, met Nellie, op wier rug Sproetueus zat, hij den teugel, was juffrouw Dun can klaar. Samen met Mc Lean wascct te ze Sproetneus in heet water en .gooi de toen nog wat koudtever hem been, Ten slotte logden ze hem op den grond en wreven en masseerden hem, tot hij om genade riep. Toen ze hem naar bed brachten vielen zijn oogeu toe. maar ©ven later gingen ze weer wijd open. „Meneer Mc Lean", riep hii uit. „de boom! Past u toch op den boom!" Mc Lean hoog zich over hem heen. „Welken boom, Sproetneus'.'" „Precies weet ik diet niet, mertepr, maar hij staat aan den oostkant ou het prikkeldraad is ©r aan vastge maakt. Hij .sneed er nog over op dat II hut er zelf aan vast gespijkerd had. U kunt hem herkennen, omdat do schors er afgehaald is, ergens in de laagte, en hij bood mo vijfhondord dollar als als ik u wou verraden, meneer!" Het hoofd van den jongen rolde op zij en zijn oogen bleven dicht. Mc I.enn boeg zich over hem heen. Zijn blonde haar golfde over het kussen. Zijn ge zicht was opgezet cn vuurrood waar heb ontveld was. Zijn linkerarm lag naast hem; de hand was bijna uit zijn unodel -geslagen; "en da rechterarm, zonder hand, lag dwars over zijn borst, die ook vol roode builen zat. Mc Lean dacht over dien avond, nu bijna een jaar geleden, toon hij: Sproetneus in dienst had genomen. Mc Lean hoog zich over hom heen, bedekte do gewonde arm met zijne eene hand, en legde zijn andere hancl op het voorhoofd -van den jongen. Sproetneus bewoog zich even toen hij aangeraakt werd, en fluisterde heel zachtjes; „Als je morgen dezen kant uit komt kom dan maar da.11 zullen we 't nog eens over doen!" „Een kraan van een jongen", brom de Mc Lean. Toen ging hij de kamer uit en droeg juffrouw Duncan op om goed op Sproetneur te passen en Duncan da delijk naar heb bosch toe to sturen als hij thuis kwam.Toen liep hij weer naar de plaats van het gevecht en zoo kwam de Baas in de „kamer" van Sproetneus en keek -vol verbazing om zich heen. Hoe had c!e jongen hem dat gele verd? Ilij had er een levende schilderij van gemaakt. Ilij had het hart van oor schilderen dc ziel van een'dich ter. De Baas staple voorzichtig op het fluweelen móstapijt en voelde langs de groene muren. I-lij bleef een heelen tijd staan bij l'ict bloomcnbed en keelt or naar, of hij er aan twijfelde, dat het echt was. Waar had Sproetneus zulke varens gevonden, ©n Ihoe had hij ze ver plant? Wie kan iri het hart van een jon gen lezen? Mc Lean had Sproetneus altijd beschouwd als een cerlijlt, moe dig en trouw schepsel. Nu hleelt dat zijn hart hongerde naar schoonheid, kunst en gezelschap. Dat was alle maal duidplijk te zien aan dit kleine open plekje in het bosch* Toen Duncan kwam, vertelde Mc Lean hem het verhaal -van het- ge vecht-, en ze lachten er zich tranen om. Toen gingen ze samen naar den boom zoeken. „Nu zal cr ©en moeilijk© tijd voor den jongen aanbreken", zei Du.ncan! „Ik hoop van niet", antwoordde Mc Leao. „Je -hebt nog nooit van je leven een schooier zoo'n pak slaag zien geven. Ilij zal heuscli niet terug komen. We zullen den boom wel vin den, En andei's -vindt Sproetneus hein wel, En dan zal ik hier een paar man- nep van de ploeg brengen om hem da delijk to vc-llen. Dan zullen we toni minst© een poosje rust liebbsn, eu ik hoop, dat over een maand do heel© ploeg hierheen kan veHiuizcu. Do herfst komt guinv en als hij gaan wil, ben ik van plan om Sproetneus dan naar mijn moeder t,e sturen voor zijn opvoeding. Hij is vlug van begrip en lenig en in een paar jaa.r zal hij heel wat kunnen bereiken. O Duncan, ik had er honderd dollar voor over, als je lner geweest .was, en het zelf ge zien had". „Ja, en Ik had dien vent vermoord", mompelde de groote Schot. „Meneer, ik hoop dat u uw plannen met Sproet neus ten uitvoer zult kunnen bren gen, maar het zal me evenveel spijten alsof er een van mijn eigen kinderen uit huis gaat. Sara en ik zijn dol op den jongen". Do boom was gemakkelijk to vin den, omdat de aanduidingen zoo goed waren. Toen den volgenden morgeji de groote houtwagons lang3 het huisje kwamen, op weg naar het bosch, werd Sproetneus wakker, sprong uit bed. en ging hen spoedig achterna. Hij was zoo sLijfdat loopen hem ontzaggelijke pijn deed, maar het ging al gauw veel gemakkelijker, en na een poosje hnd hij er niet zooveel last meer van. Mc Lean gaf hem een standje omdat hii gekomen was, maar in zijn hart was hij blij 0111 Uit nieuwe bewijs van wils kracht. De boom was een .groote ahorn, en zoo kostbaar, dat ze hom er bijna bij de wortels uitgroeven. Toen de boom geveld, in stukken gezaagd en opgela den was. was er nog een leege wagen. Toen z© hun gereedschap bij elkaar hadden, zei Duncan. „Hier vlak bij is er een groote hol le boom, die ik grröag wou hebben als drinkbak voor mijn vos die il; nu heb, is zoo klein. Verleden jaar is hij al afgehakt, maar blijven liggen om dat hij hol was. Nu do mannen toch hier zijn en er een leege wagen is," kan ik hem zeker wel opladen en naar huis rijden?" Mc' Lean zei, dat liij het best vond, gaf den voerman bevel om te keeren j en den stam te halen, en stuurde een paar mannen met het oplaadapparaat mee om te helpen. IJ ij had Sproetneus gezegd dat. hij hem mee moest rijden op een \"an de wageus, waar de ahorn op lag, maar nu vroeg de jongen of hij met Duncan het bosch in mocht gaan, „Ik begrijp niet, waarom je dat wilt", zei Me Lean. „Eigenlijk mochu je vandaag iieeleraaal nog niet uit. „Maar m'n kuikens!" fluisterde Sproetneus .verdrietig. „Ik heb ze net gisteren in m'n nieuwe hoek gevon den en er stond dat ze 111 holle boomen nestelen en er zijn er niet zoo erg veel in het. bosch. Er is een kans dat ze juist daarin zouden zitten". „Vooruit dan maar", zei Mc Lean. „Dat is ecu heel ander geval. Als ze cr ziju, zeg clan maar tegen Duncan dot hij den boom moet laten staan tot ze er mee klaar zijn". (Wordt' vervolgd).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 6