Een adres van de Kamer van
Koophandel over den zorgeüjken
toestand van de nijverheid
41e Jaargang No. 1238D
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 26 October 1923
HAARLEM S DAGBLAD
abonnementen per 3 maanden: Voor Haarlem en de dorpen in den omtrek waar een Agent gevestigd
is (kom der gemeente) i 3.57'/:. Franco per post door Nederland f 3.877:- Afzonderlijke nummers f 0.15. Geïllustreerd
Zondagsblad, voor Haarlem en omstreken f 0.577s," franco per post f 0.65.
Directie, Redactie en AdministratieGr. Houtstraat 93, Post-Giro 33810
Telefoonnummers: Directie 3082, Redactie 600 en Administratie 724
advertentien: Van 1 tot 5 regels i 1.75; iedere regel meer 35 cents. Reclames 60 cents per regel. Bij
abonnement aanzienlijk rabat. Twaalfstuivers-advertentiën van Vraag en Aanbod van 1 tot 4 regels 60 Cents
per plaatsing, elke regel meer 15 Cents a contant; buiten het Arrondissement dubbelen prijs.
UITGAVE der n. V. lourens coster
Directeuren: J.C. PEEREBOOM en P. W. PEEREBOOM
Hoofdredacteur J. C. PEEREBOOM
Bijkantoor voor Santpoort, Velsen, Velseroord, Wijkeroog, IJmuidon
Beverwijk, enz., enz. Drieltuizerkerkweg 2, Velsen, Telefoon 3521
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN,
EERSTE BLAD
VRIJDAG 26 OCTOBER.
Stadsschouwburg: Rotterd. eu Hof
stad Tooneel ,/Potasch en Perlemoer
S uur.
BrongebouwVrijheidsbond-, Be
Vlootwet- Spr. Mr. G. A. Boon, S u.
Gebouw de Nijverheid'. Openbare
vergadering van de Ned. Ver. van
Staatsburgeressen - Spreekster mevr.
BakkerNort. Over de vrijheid van
arbeid voor de gehuwde vrouw.
Bioscoopvoorstellingen.
ZATERDAG 27 OCTOBER.
i Stadsschouwburg: Gliaily Quintet;
S uur.
Gebouw van den Protestantenbond,
muziekavond, Ilans de Boeit.
Cinema-Palace. Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Schouwburg De Kroon, Gr. Markt:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Luxor-Tlieater, Groote Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Scala-Theater: Kleine Houtstraat:
Bioscoopvoorstelling 2.30 en 8 uur.
Atlanta-Bioscoop, ZijlstraatBioscoop
voorstelling 2.30 en 8 uur.
Verlenging van den arbeidstijd van het gemeente-
personeel
Inkrimping van personeel in gemeentelijke bureaux
en bedrijven
Herziening van hst stelsel van werkloosheidssteun, zoodat
de prikkel om werk te zoeken sterker wordt opgewekt.
Staflsnlraws
BOEFJE. EEN 'U-JARIGE AVON
TURIER. Een romantisch verhaal:
Donderdagavond kwart over twaalf
wordt aan het bureau van politie een
U-jarige jongen gébracht. Zijn naam
is J. C. v. W. De heer W. A. TI. trof
hem 's avonds aan in zijn werkplaats
gelegen aan de Amsterdamstraat
De jonge man had 56 cent op zak. Bij
onderzoek* door do politie bleek het
volgende: De jongen was over een
schutting geklommen van perceel Hee
rensingel 7. Daar loopt hij 'den tuin
door, vindt de keukendeur open, _en
baalt, uit de keuken de 56 cent. Van
de schutting weet hij den dakgoot te
bereiken. Langs de pannen klimt hij
naar de vorst van het dak. Een halven
meter hooger is een tuimelraam; hij
.werkt, zich er door. Lange de trap
gaat hij naar 'de werkplaats en draait
kalm liet electrisch licht aan. Maar
toen snapte hem de eigenaar die ge
stommel gehoord had.
De romantische geschiedenis was
toen ineens uit. Toen de klok twaalf
had geslagen zat de 11-jarigo op liet
politiebureaus
DE VERBREEDINC VAN DEN
RIJKSSTRAATWEG AMSTERDAM
HAARLEM.
De Minister van Arbeid heeft aan A.
Prins, te Sliedrecht, aannemer
grondwerken voor de verbreeding
den Rijksstraatweg Amsterdam—Haar,
lera, vergunning verleend, met 50 man
personeel tot ultimo December 60 uur
per week en n uur per dag te werken,
M1DDENSTAMDSRAAD VOOR
HAARLEM.
Het Dagelijksch Bestuur van den „Mil
rlenst.mdsraad voor Haarlem" roept ae le
den -va-n dézen Baad op. ter vergadering,
welke zal worden gehouden •■•p Dinsdag
middag 30 October, des middags te drie
uur in liet Hanzegebouw.
(Leden van dén „Middenslandsrasd voc
Haarlem" zijn alle bestuursleden, irsi
vaai „Boaz", van de „Haavl. Hamdc';
veieeniging" en van „De Hanze".)
De agenda vermeldt:
1. Opening.
2. Lofen voor liet Praesidiura.
3. Verkiezing secretaris.
4. Notulen.
5. Medcdeelingen:
a. Officieele toetreding lot don M. f
Baad van „Boaz" en „Haarl. Haindelsvc
eeniging."
b. Adres B. en }Y„ verzoekend ook vo'
z.g. Tentoonstellingen de Verordening u
de Verplichte "Winkelsluiting toe te
passen.
c. Bemoeiingen verkiezingen Kamer -.an
Koophandel.
6. Hel in huurkoop geven, op afbeta
ling van gaskachels door het Gein. Gas
bedrijf.
7. Diverse aangelegenheden, door dc
Raadsleden ter sprake te brengen.
S. Het ontwerpen van Statuten of Re
glement op de basis der bekende Pun
ten van Overeenkomst, met advies van
een der Rechtskundige Adviseurs.
9. Rondvraag en sluiting.
„,DE EENDRACHT".
De coöperatieve broodbakken} en
verbruiksvereenigiris ,.De Eendracht"/
hield Donderdagavond 111 liet gebouw
van den Protestantenbond haar jaar
vergadering onder leiding van den
voorzitter, den heer L. Modoo.
De jaarverslagen en rekening en
verantwoording werden goedgekeurd.
Het voorstel van liet bestuur, om de
vergoeding aan het bestuur met)
twintig procent te verlagen, werd aan
genomen.
De hoeren J. H. Bregouje en J. S.
Holster werden als bestuurslid .her
kozen. In de plaats van den lieer .T.
J. Iloomans werd 'de lieer J. J. "vVes-
selius gekozen. De heeren H. C. Prik
ker en H. Niesten werden tot com
missarissen benoemd,.,.
Aan de gerneeiUoriulen in bet district
der Kamer van Koophandel en Fabrie
ken vooi Haarlem en Omstreken is het
volgende adres gezonden:
De. Kamer van Koophandel en Fabrie
ken voor Haarlem en Omstreken heeft de
eer U ntede ie deelen, dat zij, in liaie
irgadering .vaal den 23 October 1.1.,
/et 13 tegen 6 stcjmnen besloten heeft,
aandacht van Uwen Baad. evenals die
m alle andere Gemeenteraden in het
islrict der Kamer, le vestigen op den
n toestand, waarin de meeste
van nijverheid, evenals versohil-
udere belangrijke bedrijven, tcn-
vau den algeniecnen crisistoe-
i Europa, vevkeeren. De gevolgen
on toe.sta.nrl worden hier te lande
inscherpt door twee fac-
ml.:
,kf
lende a
gevolge
staend- ii
van dez
nog
te korte werktijden, v
de algemeene duurte
•aardoor:
wordt bestr
digd, ïmmets alle diensten en leveringen
voor dage'.ijksche behoefte-bevrediging
(dit belieft alle ambachten, alle nering)
hoog in prijs blijven;
b. zeer ongewensclite toestanden ont
staan en voortkankeien op hel punt
onzuivere mededinging door arbeiders te-
aover huu werkgevers, daar zij in hun
veel aan vrijen tijd, optreden ais
rrenten, terwijl zij niet de beschikking
hebben over localen, voldoende aan
wettelijke cisehen, noch belastingen, moeh
kosten van soeialo wetgeving e.d. daarbij
hebben te dragen;
c. de concurrentie met liet buitenland
voor de meeste bedrijven vrijwel ondoen
lijk is geworden.
2. te zware belastingdruk, waardoor niet
alleen de verband me: den bevolkings
aanwas zoo wenschelijke vorming van
mieuw kapitaal wordt verhinderd, mant
zelfs de noodzakelijke vernieuwing van
kapitaal door afschrijving op gebouwen,
schepen, machines, en ander materiaal,
benevens diverse xeserveermgen, voor
meeste bedrijven onmogelijk zijn gewi
den-
Dat hierdoor verscheidene bedrijven op
den duur tot ondergang gedoemd zijn,
behoeft geen betoog. Verscheidene worden
thans reeds in de hoop op een gunst:;
kentering in don algemeenen toestand
kunstmatig door hun geldschieters ir
leven gehouden. Nog ernstiger zoi
toestand zich laten aanzien, indien, door
de nog steeds dreigende inflatie de waar
de van den gulden zich in de dalende
richting ging bewegen, welko beweging,
zooals de voorbeelden van zoovele andere
Europeeso'he valuta aanlooncn, eenmaal
in gang, in steeds versnelde mate voort
gaing maakl, totdat de winsten, geduren
de de dalende beweging geboekt, blijken
tehij.nivinsien te zijn geweest, en een in
zinking intreedt, als thans Duitsehland
e aanschouwen geeft.
De logeering bewandelt thans den
.'enigen weg, waarop dozy gevaren nog
kunnen worden afgewend. Inzake liet
usrklijd-viasgsiuk verwijst de Kamer naai
de beaütwoordiing door den Minister van
Arbeid, Handel on Nijverheid, vaar de
vragen, ges'.ekl door het Tu eede Kamer
lid Kuiper, inzake over werkvergunning
de N.V. Wilton's Scheepswerf en
Machinefabriek Botterdam, waaruil
dutdeiijic bi ij lit, uat het stelsel van een
te korte werkweek door don Minister niet
gc-handhaafd wordt,
it liet belasting vraagstuk betreft, de
maatregelen, door den Minister van Fi-
lën voorgesteld, om tot een sluitende
ool:ng le geraken, zullen voorloopig
verdere stijging der directe Rijksbe
lastingen voorkomen, en langzamerhand,
een vermindering van belastingdruk
.1 echter binnen afzieubareoi tijd, de
'.odige druk op de bedrijven werke
lijk e-onigsziris verlicht worden, dan is het
noodzakelijk, dat vooral de Gemeenten
maatregelen, uiemen van dezelfde strek
king als door 's Lands Begeering inge-
.1 of voorgesteld, in de eerste plaats
deze te steunen bij het doorvoeren
harer maatregelen, waardoor immers
vele particuliere belangen geraakt
en -in- de tweede plaats, om direct to
kunnen komen lot een vermindering
den Gemeentelijken belastingdruk.
Om een eu ander te bereiken, achten
wij het van buitengewoon belang,
de volger.do maatregelen ook dooi
Gemeenten worden overwogen:
1. Verlenging van. den wekelijksdhen
arbeidstijd van Gemeenteambtenaren en
arbeiders,
2. Verlaging vatn salarissen en loc
daarbij eoovocl mogelijkrekening hou
dende met de indexcijfers, .vroegere ver-
hoogïngon, en onderlinge veihoudingen
van salarissen en loonen.
3. Inkrimping van personeel in gemeen
telijke bureaux en bedrijven, waar moge
lijk on noodig; in do eerste plaats van
los personeel.
4. Herzien in g van het stelsel van werk
loosheidssteun, zoodanig, dat de prikkel
om werk te zoeken, in sterke mate we
der wordt opgewekt.
Daar de maatregelen van de Gemeenten
in zoo belangrijke mate van invloed zijn
op handel en nijverheid, meent de Kamer
haar waarschuwende slem le moeten
doen hooren, voordat de loop tier gebeur
tenissen een ramp onvermijdelijk maakl.
OVER DE VLOOTWET.
Op do vergadering die door den Vrij
heidsbond ufd- Haarlem voor heden
avond is uitgeschreven zal, zooals vij
.■ericlitten, Mr. Boon 'het woord voe
len als tegenstander vim de wet; liet
uur heeft, den lieer 11 Fül'stner.
bereid gevonden, de wet te verde
digen.
Hieruit blijkt, dat liet de bedoeling
.in den Vrijheidsbond niet is
Heen de oppositie aan het woord
e brengen, maar de zaak voor het
publiek zoo breed mogelijk te doen
toelichten pro eu contra.
e heer Fürstnr is vaker met dit
onderwerpj opgetreden, o.a. tegen-
Mr. Oud, die hein, hoewel hij te
genstander is, een compliment, heeft
gemaakt over de wijzen waarop bij
de zaak iiesft verdedigd.
et kan dus een zeer interessant©
avond worden.
POGING TOT ZELFMOORD.
Donderdagavond te kwart over ze
en, werd de politie medegedeeld, dat
n de derde klasse wachtkamer van
het station der IT. IJ. S. M. alhier,
een vrouw uit Amsterdam komende,
bewusteloos was geraakt.
Dr. J. Luining gelastte opneming
het Sint-Eiisabeths Gasthuis.
De vrouw verkeerde aanvankelijk
een slaaptoestand, door het jnnc-
en van veronal. Zij weigerde haal
lam op tc geven, maar liet los, dat
zij zich van het, leven had willen beroo
von. Haar tofestand is niet gevaarlijk.
De politie stelt een onderzoek in.
De hekken om den tuin
van het Brongebouw
Zijn ze open of dicht?
In de Raadszitting van Woensdag
middag is bij de rondvraag door den
lieer J oosten er over geklaagd, dat de
hekken om den tuin van het Bronge
bouw geslotc-n zijn. Telkens als hij bij
den turn, die hem aantrekt, Komt. pro
beert hij er in te komen, maar dit
woi dt hem belet door do sloten, die
er volgens hein uitzien, alsof ze in
geen jaren zijn opengemaaKt.
De heer Vincent Loosjes merkte hem
op dat er aan den kant van het Prin-
enlaantje altijd een hek open is te
'inden.
We hebben er den heer J. S. Kos,
den exploitant van hot Brongebouw,
ns naar gevraagd.
Deze merkte allereerst op, dat ,,de
heele Bronbeweging al jaren lang niets
anders dan een bron van ellende en
narigheid is", vooral door de nabij
heid van het Rozenpriecl. De jeugd uit
dit stadskwartier heeft hem m den
aanvang van zijn werk veel zorg ge
geven. Er werd al eens gereedschap
en een padvindershok gestolen; hon
den verscheurden eens 40 kippen; alle
stoelen waren op een avond tut pure
baldadigheid uit de niuziektent gesme
ten, enz. De heer Kqs heeft zich toen
ten einde raad tot den toenrjialigen
commissaris van politie deu heer
Sehuilemaker gewend. Deze adviseer
de hem. een kwaden hond aan te
schaffen.
,.Dat is een heel goed advies ge
weest", merkte de heer Kos dankbaar
,lk heb zulk een hond gekocht en;
die heeft er voor gezorgd, dat de on
gewensclite gasten uit den tuin hle-
'ven. Vroeger ging er bijna 'geen dag t
voorbij, of er werden ruiten vernield.
Daar is nu geen sprake meer van:
Toch is die liond niet zoo kwaad, als
hii ei uitziet, hij gaat wel erg te keer.
maar hij meent het zoo kwaad niet!"
,/Maar hoe staat het nu met. het ge
opend houden van de hekken'."'
„Kijk u eens'', antwoordde de heer
Kos, „in de concessievoorwaarden
staat uitdrukkelijk, dat ik de hekken
gesloten mag houden, wanneer er iets
in het gebouw of in den tuin te doe-n
s, zooals nu bijvoorbeeld de laatste
.veken tijdens de Nijverheidstentoon
stelling. Maar als er niets te doen is,
dan is altijd de hoofdingang aan de
zijde van het Houtpleiu open. Op ad
vies van den commissaris van politie,
den heer Tenckinck, heb ik er evenwel
iets laten maken, om te voorkomen
dat er ongewensclite bezoekers komen,
Komt u maar eens mee, dan zal ill
het u laten Zien!"
De heer Kos liet ons een stevige
klink aan dezen ingang zien; medo
door de aanwezigheid van een ket
ting en een slot geeft het evenwel den
schijn, alsof het hek gesloten is. In
werkelijikheid Ban de bezoeker echter
in den tuin komen, wanneer hij de
klinkt maar oplicht.„Een bezoeker was
laatst van meening, dat alle toegan
gen gesloten waren; hij ging daarom
l>ij de politie klagen. Een inspecteur
ging met den klager mee terug, wees
hein hoe het hek geopend moet wol
den en constateerde meteen, dat het
hek niet op slot was", zei de heer
Kos.
Op onze desbetreffende vraag ant
woordde hij, dat alle andere hekken
altijd gesloten zijn, behalve het bo
vengenoemde, als er niets in het Bron-
gebouw te doen is. De kwade hond
ligt bovendien goed vast: alleen op
Woensdag- en Zaterdagmiddag, wan
neer de jeugd lastig wordt, loopt hij
wel eens een paar uur los.
Tenslotte vestigde de heer Kos er
de aandacht op, dat nooit iemand den
wensch te kennen geeft, in dep tuin
le wandelen.
MANDOLINECLUB. Hier ter ste
de is weer een nieuwe mandolineclub
opgericht, directeur is d© heer Joh
B. C. Court.
PERSONALIA.
Broeder Engelmundus, die gedu
rende én jaar in liet ziekenhuis ,.St
Joannes de Deo" werkzaam was.
benoemd lot overste van Int broed?.*
huis „St. Joannes dé Deo" in Den
Hang. Broeder Engelmundus heeft der.
leeftijd van 58 jaar bereikt."
3e tentoonstelling van
Boekdrukkunst.
Wat er te zien zal zijn.
Een onderhoud met Dr. C. P. Burger Jr.
Zooals bekend is, zal er in de vol-
gcuae maand in liet Paviljoen alhier
een tentoonstelling op het gebied dor
boekdrukkunst geopend worden, iet-
gelegenheid veji het vijfde eeuwfeest
ter herdenking van de uitvinding dier
kunst. Zij die- het initiatief tot deze
tentoonstelling namen hebben zic-.i
maar niet laten afschrikken door het
feit, dat liet jaar 1423, tot vóór eeni-
gen tijd altijd beschouwd als het jaat
van de uitvinding der boekdrukkunst,
eigenlijk niet het j'uiste jaar is om de
gewichtige gebeurtenis, die zulke ver
strekkende gevolgen heeft gehad, te
herdenken.
Want wanneer moest dan die her
denking plaats vinden'? Prof. Zedlcr.
te Wiesbaden, noemt 1436 als liet jaar
dor uitvinding maar absolute zeker
heid hieromtrent geeft ook hij niet.
Men had dus in ieder geval een jaar
„op de gis" moeten nemen en daar
om leek het 't meest gewenscht het
jaar te kiezen, dat door een eeuw ge
scheiden is van liet tijdstip waarop
liet vierde eeuwfeest der herdenking
is gevierd.
Wij hebben eens geïnformeerd bij
r. C. P. Burger Jr., bibliothecaris
van de Universiteitsbibliotheek te Am
sterdam, wat er op de tentoonstelling
zoo al te zien zal zijn.
Dit zal veel en velerlei wezen. D©
tentoonstelling zal een overzicht ge
ven van de ontwikkeling der boek
drukkunst van oude tijden tot den
huidigen dag.
Daar zullen te zien zijn zoogenaam
de „blokboeken" uit de 15e eeuw, d.w.
z. boeken waarvan de geheele pagina's
in hout werden gesneden. Elke pagi
na is dus een houtsnede en vele zijn
geiliusterred met aardige plaatjes (ooic
houtsneden, natuurlijk), met stichte
lijke voorstellingen. Zoo'n blokboek
was bij voorbeeld de Biblïa Paupe-
ï'um, de „armenbijbel".
De „Spiegel onzer Behoudenis"
door den Haarlemmer Iladrianus Ju
nius vormt een overgang; dit is blok
druk verbonden met letterdruk.
Voorn zullen tentoongesteld wor
den oude „donaten" (er is één Fran-
sche bij, de andere zijn in 't Latijn);
oude Latijnsche spraakkunsten, 'is
Holland gedrukt, die Gutenberg ten
voorbeeld gediend hebben en de oud
ste „incunabelen", d© oudste druk
ken met losse letters, gedrukt volgens
de Mainzer-methode, die de Hollan-I-
sche verving en verlucht met houtsne
den van dieren enz. Elke bladzijde
deze boeken is een „werkstuk"- op
zich zelf: de persoonlijke smaak van
den werkman komt er in tot uiting.
De letters ziin Gothisch.
Dan zullen zeer de aandacht trek
ken verschillende Costeriana: drukken
van vóór de boekdrukkunst, zooals die
verspreid werd uit Mainz,
De letters hebben een Hollandsoh
karakter; een jaartal -of -een naam
dragen deze drukken nergens.
De drukken uit den volgenden tijd
komen uit Italic en zijn gedrukt,
ronde letters, die gebruikt werd
voor Latijnsche boeken; de Gothlscho
letter bleef nog eeuwen voor de Hol-
landsche boeken in gebruik, 't langst
voor Bijbels.
Interessant zijn de vele ..reepen'
oud drukwerk, on perkament, die
eeuwen geleden al als „afval" werden
beschouwd en dienden voor vaslhech-
ting van' boekbanden. Verschillende
van deze bedrukte stukken perkament
zijn in oude boekbanden gevonden.
De ..drukkunst" zal op deze
toonstelling ruim opgevat worden. Er
zullen ook specima zijn van land-
zeekaarten. aard- en hemelglobes,
(houtsneden en gravures als boekver
siering cn van prentend ruk. Belaug-
Kenu zal de afzonderlijke afdcaling
Hollundscho uitvindingen op liet
gebied win den plaatdruk uil de 17e
de ISa eeuw wezen. Andere afda
lingen geven voorbeelden van muziek
druk. schrijfvoorbeelden (meest gra
ss; nieu weet, welk een Deluug-
\ak liet sciioouscurijveu vroeger
drukken in orieksch eu üostcr-
scuc tuicu als ïlelu-ci.uwscii, Arabisch,
byriscii.'
Dc tentoonstelling geeft een over
zicht van de ontwin kering der Look-
aaikkuust lot op deu huiiligeu dag.
Dus neemt ook de uicuwe-tijd een be
langrijke plaats in. L'c bezoeker zal
een inurui; krijgen van de groote ont-
wiKkeling eu uo gesoiiiedeius oer boe-
kènproductie in do l'Je eeuw, nij zul
voorbeelden zien van steendruk en van
cl© nieuwe dingen op liet gebied der
".raveevkunst en de fotografische re-
uoducti© (cliché's) enz.
Zonder de medewerking der druk
kers kon deze expositie natuurlijk niet
tot stand komen. Iedereen kan dan ook
inzendingen sturen, maar uit de in
zendingen wordt een keuze ge
daan, want. do tentoonstelling is van
historischeu aard eu geen reciameten-
isiolliDg voor drukkers. De tot nu
toe ingekomen inzendingen ziju voor
namelijk afkomstig uit Haarlem en
Den Haag. er zijn ook ecnïge inzen
dingen uit Utrecht en Gent.
Vöorloopig is als openingsdatum
vastgesteld it) November a.s. Er is
goed© hoop, dut alles dan gereed zal
zijn.
Dr. Burger toonde zich zeer ver
heugd over onze inededeeling, dat de
eente Haarlem da tentoonstelling
meteen subsidie van f 505 zal steunen.
Vermelden wij nog, dat zeer waar
schijnlijk op <1© tentoonstelling een
voordracht zal gehouden worden
door den Duitselien technicus Gust-iv
Mori, dio proeven heeft genomen in
overleg met Prof. Zedler te Wies-
baden.
CHRISTELIJKE DRANKBESTRIJ
DING.
Donderdagavond hield de afdeeling
Haarlem der Nationale Christen Ge-
heelonthoudersvcreeniging haar 36ste
jaarvergadering. Dc groote zaal van
liet Blauwe Kruis was voor dit doel
keurig versierd met bloemen, dank zij
de goede zorgen van den heer i:. J.
ten Brink.
In zijn openingswoord wees dc voor
zittel-, de heer W. P. -T. Overmeer, op
de ellende van het alcoholisme in al
lerlei vormen en behandeld© d,\imn\
in korte trekken de jeugdbeweging
en de taak der ouderen Te dien op
zichte.
De secretaris, de heer T. P. van der
Leer, bracht een uitvoerig jaarverslag
uit, waarin tevens een historisch over
zicht der afdeeling werd gegeven, liet
aantal leden bedraagt thans 27S en 2
aangeslotenen en 3ü begunstigd
Voorts zijn er twee onderafdeeünge
n.l. „De Hoop der Toekomst" en ,.De
Schakel", beide jeugdafdeelini
Als afgevaardigden naar de
dering van het Provinciaal Comité
op Zaterdag a.s. te Amsterdam"te hou
den, werden benoemd de heeren De
Bruin cn Ten Brink.
Tot bestuursleden werden herko
zen dc aftredende heeren A. Burdet
te Overvcen en G. de Bruiu en J. den
Haring.
Na afhandeling der agenda, voer
den eenige afgevaardigden van Zus-
ter-organisaties het woord eu werden
de ingekomen gelukwensehert voorge
lezen.
Na het gebruik der thee werd dc
avond in gezelligheid doorgebracht
het waren de heeren Beemhakker,
Goedman c-n Schipper, die door liun
voordrachten dc stemming cr in wis
ten te houden.
H. B. HARMANS.
Woensdag is alhier overleden de
heer II. B. I-Iamians, die vroeger als
afslager op d© vischmarkl dienst
deed. Toen de reorganisatie van de
vischmarkt tot stand kwam, werd hij
op wachtgeld gesteld, maar kwam la
ter als bode bij Openbare Werken
weer in gemeentedienst. Ongeveer
een jaar geleden werd hij op pen
sioen gesteld- De overledene bereikte
den leeftijd va.u 66 jaar. Zaterdag
middag 12 uur wordt zijn stoffelijk
overschot op de Algemeene Begraaf
plaats aan do Kleverlaan ter aarde
besteld.
Het Tooneel
Albert. Basse r ma
in B a u m c i s te r Sola
lk liad Bassennann nooit te voren
gezien. Toen ik hem gisteren voor het
eerst zag opkomen, bracht dit mij
even een teleurstelling. Deze groote,
plompe Amerikaan want daaraau
deed hij denken met zijn sjokken-
den gang, zijn doorgezakte knieën en
zijn schorre stem Albert- Bassennami
Eu nog sterker. Baumeister Solness
Ik had mij van dezen bouwmeester bij
de lezing van Ibsen's drama altijd een
geheel andere voorstelling gemaakt,
bijna tegenovergesteld, aan wat ik
daar op het tooneel zagNiels voelde
ik in dien nonchalant daar rondloo
penden man van den „grübelcnden"
kunstenaar, dien ik mij van bouw
meester Solness had gedroomd.
Zoo was do eerste indruk; Maar 1oen
het spel verder ging, begon deze Sol
ness mij al meer en mee;- te boeien.
En in dat prachtig gespeelde ge
sprek met den dokter stond de figuur,
zooals Bassennann hezn voelde,- plot-
eling geheel voor mij. Dat was eeD
nensch, die gekweld voidt door zijn
nigst en geblikt gaat onder den last
an zij n schuldig ge wet eh 1 De angst
oor tic jeugd is hem als een obsessie
Je worden! En iegelijk was die sjok
kend© g'uig. zijn licelo houding
zelfs zijn schorre stem voor mij
d. Ilcl was, of Bassennann
dien hein ncerdrukkeiiden last voort
durend met. hem meesleepte over liet
tooneel.
Bauroeislcr Bolnoss word voor iuij in
Ie voorstelling vau Bassennann een
nieuw stuk! Bij d© lectuur was de/.©
bouwmeester voor mij nooit geheel ie-
end geworden; het was mij steeds, of
de symboliek hem al den adem ont
nam Maar door Bassennann kreeg
hij plotseling lev© u, werd liij een
in o n s c li! Bèssèrmann speelt alle
boliek uit het stuk weg, liij haalt
al het m e n s c h o> 1 ij k o. dat er in
de figuur van den bouwmeester is
cn hoeveel mouschelijks bleek er iu Tc
zitten naar voren.
ik Bassermann gisteren Bau
meister Solu^ss zag spelen, vroeg ik
aij af, wat wijlen Róssing wel van dit
pel gezegd zou hebben Want Bas-
sernian Speelt Baumeister Solness ge
heel als een realistisch drama i En
juist daardoor wordt het zoo boeiend
eu zoo meeslecpendBij lezing schrik
'i van al dat gepraat, dut telkens
eer herhaald: „Ga eens zitten eu
luister!". In de voorstelling van lias-
serniuun kregen al die gesprekken op
eens leven eu kleur. Bassermann
geeft je 'li geheel nieuwen bouwmees
ter Solness en je vraagt niet meer, of
hij nog gelijk! op de figuur, zooals
je die vroeger je hebt voorgesteld. Je
aanvaardt hem volkomen, omdat hij
lécf!. omdat. Bassermann hem adem
geeft.
welk een techniek beschikt de
ze Duilselic looneelspeler! Met welk
een zekerheid neemt hij alle overgan
gen, hoe vol afwisseling is in de
eenheid toch van bouw zijn spel
Hoe meer dan schitterend speelde hij
die laatste scène met Hilde Wangel,
dat zich extatische opwinden met
daartussciien door telkens dien even
doorbrekenden angst van liet toch niet
kunnen volvoeren van wat hij zoo
hartgrondig begeert.
Het zou dwaasheid zijn om na cén
avond een karakteristiek van een too-
neelspeler als Bassermann Te willen
geven. Daarvoor zou men hem in meer
rollen moeten zien. el voelt men on
middellijk met ecu heel under soort
kunstenaar T© doen ie hebben dan den
zoo lyrisch aangelegden Moïssi. Bas
sennann lijkt mij een artist, dio mid
den in het loven slaaf, gezond, forsch,
intelligent, vnn krachtig tempera
ment. En een acteur, die door zijn
verbazingwekkende techniek alles
kan uiten, wat hij wil.
Het- was een prachtige avond, ook
door het zéci' m oo ie spel van Else
Bassermann als Hilde Wangel. Want
evenzeer als Bassennann boeicïe giste
ren ziju vrouw' Zij was een volko
men gelijkwaardige partner van haar
beroemden echtgenoot. Toen zij op
kwam. w-ns het. of een frissche berg
wind naar binnen kwam waaien. En
.-iat frissche, gezonde, nooit sentimen
teel© hield zij héél deu avond in haar
spel! Zij was de verpersoonlijkte krach
tigc jeugd, een kind uit het Vikinger
land met een r o h u s t geweten maar
toch v r o u w. Vóór de voorstelling
was de toegevendheid van hot publiek
ineeroepeu. omdat Elsa Bassermann
minder goed gedisponeerd zon z>in.
Wie heeft van deze indispositie iets
gemerkt? Hoe suggestief heeft zij de
slotscène gespeeld! Men klnm met den
bouwmeester den toren op!
Het talrijke publiek heeft de twee
nrtisten want dc hulde gold even
zeer Elsa Bassermann als haar man
geestdriftig aan het slot toegejuicht.
De lieer Herman Smits deelde ons me
de, dat Bassermanu in December nog
eens naar Haarlem terugkomt. Wij
zullen met vreugde hem hier weer
wachten.
J. B. SCHUIL.
Arr, RusMMnk
Een Qiiitantie Van I 1433
ontvreemd?
Wij mankten reeds melding vnn de be-
ban doling van de zaak logon A. TT., ho.
sahuldigd een quitanlie grom f 1439, die
hem was gepresenteerd, zich tc licbbcn
rend,
oslui
op
ieder:
riuigm
In
I)e r
de verklaringen van
Kloos een zwak ben
cn da! de hcW. weger
ml moeien Worden v:
juridische gronden
NA EEN FAILLISSEMENT GEEN
KOOPMANSBOEKEN AFGEDRAGEN.
Des middags stond terecht H. B. P.,
meubelmaker, vroeger wonende ie Bever
wijk. thans gedetineerd. ;cr zake ..dn: hij.
zijnde koopman, omdat hij :n tlaa: van
f.iülissemcn! was verklaard bij vonnis der
rechtbank van 5 Oc'.ator 1922. de door
hem gehouden koopmansboeken, xijnde
©en kasboek, e-.-n crcdietcuren- c:i een de-
biteurenbook, niet in ongeschonden loe-
stand, immers m hel geheel -niet heef: :e
voorschijn gebracht toen zïj'n curator hem
vroeg die boeken te loonen."
Aanvankelijk was den bekl. mog meer
ten lasto gelogd, maar ter terèohtstitiïng
bet Vet O. M. dat ander- v*
kum
■id
■nen. omdat hij z=
>r in he: faïi!iss«njf
deelde mede dat !o
