HAARLEM'S DAGBLAD
OM ONS HEEN
DE VONDELING
woensdag 14 november 1923
tweede blad
No. 3252
Opmerkingen over het provinciaal
bestuur
Elkeu keer, wanneer de Provinciale
St-aten bijeenkomen, moet. cle toe
schouwer getroffen worden door hun
zonderlinge positie, niet in Noordhol
land alleen, maar in het geheel©
land- Po Provincie wordt ïcitenjk ge
regeerd door Gedeputeerde blaten en
de Provinciale Staten zijn niet anders
dan een reusachtig uitgebreide com
missie van controle, die in den regel
haar goedkeuring alleen te geven
heeft over afgedane zaken. Natuur
lijk is deze vreemde positie aan de
Staten zelf niet ontgaan, zoodat zij
sedert een jaar oen preventieven in
vloed trachten uit te oefenen door
de bc-grooting in de afdeelingen te be
handelen.
Worden zij daarmee bevredigd?
Blijkbaar niet. In het algemeen nfdee-
lingsverslag is de volgende volzin te'
vinden: „vele leden in alle aldeslin-
gen klaagden over de zeer sobere toe
lichting op do bsgrooting. Niet ieder
.lid van de Staten is in staat, het cij
fermateriaal zoodanig te groepeeren,
dat alles helder en duidelijk is. Meer
sohriftelij'ko toelichting op de talrijke
posten werd algemeen zeer gewenscht,
ja. noodzakelijk geacht."
Ligt do schuld hier bij Gedepu
teerde Staten die meeuen dat hun toe
lichting voldoende is, omdat zij on
willekeurig hun eigen kennis van
zaken verwachten bi] de leden van
de Provinciale Staten? Of moet het
anders gezegd worden: klagen de
Provinciale Staten ten onrechte over
gebrek aan voorlichting daar het hun
aan keunis van zaken sc-hort? In de
heide gevallen blijkt duidelijk, dat de
positie van de Provinciale Staten ver
keerd is, buiten de schuld van hun
eigen bekwaamheid en intellect. Hoe-
zou een gezelschap van zeventig per
sonen, tweemaal per jaar uit aller
lei anclcre functies en bezigheden vror
©enige dagen naar l-Iaarlem geroe
pen, geconfijt kunnen raken in het
provinciaal bestuur?
Dat ware een onmogelijke eisch-
Bovendien wordt van jaar tot jaar
de afstand tusschen het bereikbare en
het gewenschte grooter, omdat liet
terrein van.de provinciale administra
tie voortdurend grooter wordt. Vijf
en twintig jaar (en korter) geledon
kon de samenstelling van het werk
der Provinciale. Staten er nog mee
door. De Provincie bemoeide zich loen
niet met uitgebreide bedrijven, het
belangrijkste dat Gedeputeerde Sta
ten aan de Provinciale Staten voor
legden, waren een reeks van subsi
dies, een rekening en begrooting van
liet krankzinnigengesticht Méeren-
berg en min of meer belangrijke wij
zigingen in polderreglementen. Am-
sterdanische juristen hadden-in do ver
gaderingen toen het hoogste woord en
wat het meest gediend werd, was de
uiterlijke welsprekendheid die de
mannen van hc-t platteland met eer
bied en ontzag vervulde. Voor net
overige zorgden Gedeputeerden wel.
De fout is, dat deze aartsvader
lijke beperking van de taak der Pro
vincie gewijzigd werd, zonder dat het
provinciaal bestuur grondig werd
veranderd. Het is alsof de Provinciale
Staten'uit varen gaan met ©en fre
gat, waarop hetzelfde zeiltje dienst
doet, waarmoe zij vroeger van wol
staken in een sloep. Er klinkt dan
ook een toon van wrevel in het alge-
ineen verslag over de begrooting. Zelfs
wanneer de vergadering aan prijzen
toe is.
„In alle afdeolingen", zoo begint
het verslag, „werd met groote ingeno
menheid kennis genomen van den fi-
nancieelen toestand der provincie. Uit
de stukken is zonneklaar gebleken,
volgens het oordeel van vele leden,
dat de publieke critiek op het finan
cieel'beleid van Gedeputeerde Staten
ongegrond is geweest. De feiten Ico
nen immers aan, dat de financ'.eele
gestie van de provincie, niet. het
minst waar liet het beheer over de
provinciale bedrijven betreft, goed -is
geweest en dot er gegrondo redenen
zijn om Gedeputeerde Staten een
woord van hulde te brengen, althans
na de ongegronde critiek, die met. zoo
veel luidruchtigheid in een groot doeb
der pers werd verkondigd."
Mooi is deze- Nedcrlandsohe taal
niet en liet woord ..althans" laat de
bedoeling al te duidelijk kijken. De
groote sommen, die ingobrokkeld zijn
bij liet provinciaal electrisch bedrijf,
hebben indertijd bii het publiek cri
tiek uitgelokt op de Provinciale Sta
ten, dio wel hebben moeten erkennen,
dat zü onmachtig zijn geweest om
dezen verliespost van millioenen te
voorkomen.
Juist door hun eigenaardige positie
bleef hun niets over dan den wissel te
accepteeren; dat zij nu probeeren de
schuld op de „ongegronde" critiek
van dc pers te schuiven, is mensclie-
tijk en dus verklaarbaar, maar doet
toch de critiek, file uit de Provinciale
Staten zelf voortkwam, niet vergeten,
evenmin als het rapport-Limperg, dat
daarvan een uitvloeisel was.
De hulde aan Ged. Staten is dan
ook meer een gevolg van slecht hu-
.r. dan van een behoefte des har
ten om te prijzen. Het blijkt duidelijk
uit de regels, die onmiddellijk op hef
pluimpje volgen. „Kon men zich dus
el vereenigen met do gevoerde be-
drijfspolltiek en met het algemeen
beleid van Gedeputeerde Staten, toch
kon men zich niet. losmaken van de
gedachte, dat in het belang van den
finaneieelen toestand der provincie
groote bezuiniging bii provinciale
diensten en bedrijven kon worden
aangebracht."
En dan volgt, de critiek. Men is ver
wonderd. dat Ged.Staten nog niet met
een bezuihigingsinspeotie zijn geko
men, men heeft de overtuiging niet.,
dat de Provinciale griffie practise!) en
zuinig is ingericht, dezelfde opmer jp-
gen betreffen den dienst van den Wa
terstaat., men klaagt over te veel sub
sidies, waarvan liet provinciaal belang
wel ver te zoeken is, men is ook van
meening, dat er in den huishoudelijken
dienst, -zoo langzaam wordt gewerkt.
Zulk een snoer van klaagtonen na een
betuiging van hulde! Gedeputeerde
Staten moeten er vreemd van hebben
opgekeken en zich gevoeld als de man,
die in een liefelijk zonnetje uit wan
delen gaat en al gauw door zware
stortbuien nat wordt tot, op zijn
hemd.
Een van de grieven tegen Gedepu
teerde Staten heeft betrekking juist
"op de inrichtino- van het Prov. be
stuur. Er wordt bcvimerd aan een mo
tie van de leden Kteerekoper en van
Zutphen uit het. jaar 1920,. waarbij
als de meening der Staten werd uit
gesproken. dat de inwendige bestuurs
inrichting der provincie behoort te
worden gereorganiseerd ©11 hare ver
houding tc't de provinciale bedrijven
behoort te worden herzien, opdat, de
verantwoordelijke bestuurders dei-
pro vincie algemeen toezicht op die
bedrijven naar eisch zouden kunnen
oefenen.
Van de zijde van Gedeputeerde Sla-
ten werd dozo motie sympathiek ont
vangen en na eene wijziging hierop
neerkomend© dat Gedeputeerde Sta
ten werden uitgenocidigd, ten spoedig
ste voorzieningen in den zin der mo
tie te treffen on daarvan aan de Sta
ten mededeeühgen te doen, door het
collegó overgenomen.
En wat is nu van deze motie het re
sultaat geweest?
vAigemeen jvas men in enkele af-
deëlingen benieuwd naar de resulta
ten van- deze voorzieningenkan in
deze wintel-zitting, zoo werd gevraagd,
ecu mededeeling ter zake worden te
gemoet gezien?"
De vraag is wel heel tam, na een
wachttijd van drie jaar. Maar nadat
men zich in zijn hulde aan Gedepu
teerde Staten min of meer aan den
ketting had gelegd', ivas een forsclier
informatie blijkbaar niet op haar
plaats.
Hoe gelukkig de Staten-ook. zijn
over de financieel© gestie van Ge
deputeerde Staten, toch acht een groot
aantal leden in de afdeelingsvergade-
ringen het voorst,el van G. S. tot vor
ming van oen reservefonds van 4 mil-
lioen gulden voor kasgeld aan de be
drijven, dat binnen -enkele jaren noo-
dig zal zijn, niet voldoende toegelicht.
Curieus is het overigens, cm de ver
zameling drogredenen to lezen, die tot
ondersteuning van dat fonds-plan
worden aangevoerd. In theorie zijn
„potjes" zeker niet te verdedigen,
maar de practijk schijnt mee te bren
gen,-dab ze, eenmaal in de wacht ge
sleept, daar ook zorgvuldig worden
opgeborgen. „Een der leden achtte het
het meest, rationeel, dat het feitelijk te
veel belastinggeld aan de burgerij
werd teruggegeven," „een ander lid
noemde de vorming van het reserve
fonds zelfs een bedenkelijk experi
ment en in strijd met het steeds ge
huldigde standpunt ook door Gede
puteerde Staten heffen zooveel er
noodig is, niet minder maar ook niet
meer." Deze nuchtere, maar redelijke
opvattingen vonden evenwel in de
afdeelingsvergaderingen blijkbaar geen
weerklank.
De belastingbetaler behoeft zich dus
geen illusies tc maken, hij krijgt wat
hij te veel betaalde niét terug. De
Provincie zal het wel voor hem bewa
ren, al beweert hij ook, dat hij er zelf
ook wel op passen kan.
Straks gaan de leden van de Pro
vinciale Staten weer naar huis en wor
den tenzij er heel bijzondere dingen
mochten voorvallen, niet dan na een
half jaar geroepen om weer aan het
bestuur van de provincie deel to ne
men. Op deze manier ontgroeien de
leden hunne bestuursjeugd nimmer zij
zullen altijd bijloopcrs blijven en dus
ook niet kunnen ontkomen aan de
brommerige stemming van mcnschen,
die wel meer en beter zouden willen
doen, wanneer hun daartoe do gele
genheid maar werd gegeven.
Maar hoe dan? Op do manier van
een geregeld vergaderen der gemeente
raden'! kunnen wij ons een vergade
ring van leden der Provinciale Staten,
meer dan zeventig raan sterk, voorstel
len eenmaal per maand 1
Het zou een te log lichaam worden,
een last vpor Gedeputeerde Staten en
voor zichzelf. Maar wat dan Moet cle
positie van de Provinciale Staten blij
ven zooals die nu is Dat kan nie
mand een ideaal vinden.
Met den schroom die past bij het
denkbeeld om een op zoo lange tra
ditio steunend college te veranderen,
'zou ik in de eerste plaats durven'op
merken, dat wanneer ooit Troiinciale
Staten tot nuttigen arbeid zullen ko
men, het aantal leden veel te groot
is vergelijk deze vertegenwoordi
ging van een enkele provincie bij de
volksvertegenwoordiging in de (Tweede
Kamer, die honderd personen sterk is.
Dertig of veertig zouden nog rijke
lijk genoeg wezen. En die dan in een
andere verhouding tot Gedeputeerde
Staten, bijv. ais comuiissiën van
advies of commission van bijstand, in
ieder geval in voortdurende a;-making
met het uitvoe-end .provinciaal be
uur, dat Gedeputeerde Staten zijn.
Kwam het hiertoe, dan dienden ook
:dere eischen te t orden gesteld, meer
usüoniüke bekwaamheden gevraagd,
ook een practiseher verdeehag ge
volgd, zoodat het krankzinnigouwczc'.,
de waterschappen, de bedrijven, de
maatschappelijke kennÏ3, die tc-t sub
sidies'leiden, hunne deskundige verte
genwoordigers in de verschillende com
missies zullen vinden.
En ziehier nu juist de moeilijkheid,
want de Provinciale Staten zijn ook
al een politiek college geworden en
het zal bijna onmogelijk wezen, de
open plaatsen, verdeeld naar speciale
kennis, precies onder de richtingen te
verdeelen.
Alleen al daarom zullen deze com
missies van deskundigen nimmer
stand komen. Laten zij dan een
ling van fantasie blijven. Als and,
maar een betere oplossing aan dc
hand doen. Dit topzware college van
Provinciale Staten, met weinig invloed
en beleekenis, is immers uit den tijd
en dient nog voornamelijk' 'ot opsie
ring van visitekaartjes, stellig tot ver
driet van de beste leden, die anders
en meer zouden willen doen.
J. C. P.
Van den ex-Keizer van
Duitschland.
Geen pas uitgereikt.
Stappen van de Mogendheden.
De Bei'lïjn8cho correspondent van
het Hbld. meldt:
„Het beiiclit van Fransche ©n Bel
gische bludeu, dat de Dultsche regee
ring 0 o k d o n x-K i z r een pas
oor den terugkeer naar Duitschland
;ou hefcbén verstrekt, is, naar wij van
officieeie zijde vernemen, volko
en uit de luc li toegrepen"
D© redacteur van de Maasbode te
ui den seint:
De „Daily Express" verneemt, dat
geen diplomatieke actie gevolgd is op
do vlucht van den gewezen kroonprins
uit Nederland, daar do mogendheden
van ityem-geen held of martelaar wil-
maken. Onmiddellijke stappen zijn
echter gedaan met betrekking tot den
ex-keizei'.
en hooge ambtenaar van do Ne-
derlandsche regeering, Mr. Kan, be
gaf zich naar Doorn 0111 den keizer in
kennis te stellen van het feit. dat de
mogendheden tegenover zijn terug
keer naar Duitschland niet met de
zelfde onverschilligheid' zouden staan.
De ex-keizer wordt, in tegenstelling
met ziju zoon, in het vredesverdrag
openlijk aangeklaagd alg cle persocn,
die de voornaamste schuld heeft aan
den oorlog en aan de onwettige daden
der Duitsche strijdkrachten lecen' rfe
geallieerden. Hem is duidelijk go-
maakt, .'dat zijn ©enige kans, om de
ernstige gevolgen van zijn daden ge
durende den oorlog t© vermi'dén, go-
logen is in zijn bereidwilligheid om 111
ziin tegenwoordg toevluchtsoord to
blijven.
Een opdracht aan 's Rijks
Munt uit het Buitenland
Het maken van munten voor de
vrije stad Dantzig.
Binnenland
ERGERLIJK BEDROG 1 Van een
geneesheer heeft het „Maandblad tegen
Vervalsohingen" den volgend.cn brief
ontvangen
„Eenigen. tijd geleden werd ik geroe
pen bij een patiënt, die erg benauwd
zou zijn. Het bleek diphthcriiis te zijn.
De mcnschen hadden Jjet zelf eerst ge.
probeerd met crouproeders. die ze
baalden bij een vrouw (het adres wilden
ze niet zeggen). Een van de poeders-,
die gepakt waren in een wit papiertje,
zonder gebruiksaanwijzing, kreeg ik
mede. De poeders w'erden altijd eenige
dagen gebruikt als dc kinderen leelijk
hoestten en als het den derden dag
niet over was, werd de dokter gehaald.
Daar ik in 't gebruik van deze croup-
poeders gevaar zie (in het bovenstaan
de geval kreeg de paiient pas den der
den dag die scrum-injectie) zend ik u
hierbij het exemplaar, dat u misschien
wel wilt laten onderzoeken.''
Gaarne voldeden wij aan dit verzoek
en vonden den heer Coppens te Rotter
dam bereid 't onderzoek ©p 2ich te ne
men. Het resultaat was schrikwekkend.
Het poeder bestond uit 475*milligram
suiker, zonder meer.
Misdadiger bedrog is ons zelden voor.
gekomen. Niet alleen dat het poeder
volkomen waardeloos was. maar, in dit
geval, was het beetje suiker hoogst ge
vaarlijk. Zoo ergens, dan is vooral bij
croup terstond deskundig ingrijpen een
eerste vereischte voor genezing en hier
worden de mensohen er toe gebracht,
dat ingrijpen uit te stellen.
Hoogst jammer, dat Het adres van
die vrouw niet bekend is een vervol
ging en bestraffing van zoo'n kwak-
zalfster zou menig gevaar kunnen ver
hinderen.
ZIJN OUDE VAK. Te Broek in
Waterland, waar thans geen burge
meester is, was de eerste plaatsvervan
gende burgemeester afwezig en trad
als waarnemend burgemeester op wet
houder Pater gepensionneerd rijks
veldwachter. Deze heeft van de gele
genheid gebruik gemaakt om zijn vroe
gere vak nog weer eens uit te oefenen.
Hij heeft een chauffeur uit Edam ver-
baiiseerd wegens liet rijden met een
auto zonder achterlicht.
EEN KLEINE VERGISSING.
Een vergissing van een chauffeur
bracht een dezer dagen een gezelschap
in een komische situatie, \erhaalt
I-Ie( Vei.':. Hij bracht twe© dames
tweo' h". ren van Zwolle naar Apel
doorn. bat ging goed. Maai' 's avonds
noest i> en terug en de ehairifeu*
i'.iakto den weg kwijt en ï*>d eer
laan van statige boomen in. Hij kwarr
voor ee.n hek. het hek ging dooi
geuniformd© mannon bewogen, plech
tig open. D© mannen traden terug
lieten in eerbiedig© houding den a
passoeren. Een derde gounifonnde,
met gouden sliepen ditmaal, trad
der. liet werd den chauffeur wat te
kras en hij stopte. Teneinde van den
r-met-de-gourteu-strepon een ste-
sbandje in ontvangst to nemen om
dat hij de Loolaan den' wc
verblijf der Koningin was op
gereden. Men had zijn autobus in het
donker voor een hofauto aangezien!
hollandsche emigratie
naar amerika.
Aan Nederlanders, die naar de Ver-
eenigdö Stalen weiisehten t© emigre©
ren, zijn (thans reeds zooveel visa
verstrekt, dat aan nieuwe aanvrager:
eerst na 1 Juni 1924 een visum kat
worden verstrekt. Inkomende aanvra
gen zullen in volgorde worden afge
wikkeld en wel na 1 Juli 1924. Wel
worden nog visa verstrekt aan niet-
emi gr anten.
de zuiderzee-plannen
Einde November zal do aanbeste
ding voor het earst© eigenlijk groote
werk der afsluiting plaats hebben:
het leggen van den dijk van de Noord
Hollandscho kust 'naar Wier in gen
waardoor dit eiland met den vasten
wal verbonden wordt. Hei eerst© tra
ject ko^J pl.m. 2 millioen gulden (ra
ining) en het werk zal in 1924 tot uit
voering moeten komen. Voor 1925 staat
op het programma; de bouw van het
eiland in üe Zuiderzee tusschen den
Frieschen Wal en Wieringeu. -
een triomf voor de neder-
landsche industrie.
Onder dit opschrift ia de N. 11. Ct.
het volgends bericht:
Naar wij vernemen, heeft de N. V.
PI et ter ij v.'h. L. I. Enthoven cn Co. te
Delft, in opdracht van de Bataafsche
Petroleum Mij. te 's-Gravenliage,
aangenomen, liet stellen van een
tankpark, bevattend© -41 stuks, op het
schiereiland Asiënto op do N. W.-
punt vnu het eiland Curacao, nabij
Willemstad.
Als bijzonderheid kunnen wij nog
vernielden, dat de pletterïj deze op
dracht heeft verkregen, niettegen
staande de concurrentie van verschei
den Anierikaansche combinaties.
Het- geheele werk wordt uitgevoerd
door uit Nederland mede te nemen
Hollandsohe werklieden, waardoor
dus directe werkloosheid in ons land
bestreden wordt, liet behoeft geen
betoog, dat bovendien door hot geven
van belangrijke opdracht® door de
Pletterij voor de benoodigdo machi
nes, gereedschappen, etc. ook groote
werkverschaffing plaats vindt.
KIND VERBRAND. Te Schalk is een
1 '1/2 jarig- kind van den heer J. v. d. H.
in «en pot kokend water gevallen en aan
de gevolgen overleden.
De Vrije Stad Danzig (d.i. de stad
met omgeving) heeft een nieuw munt
stelsel ingevoerd, gegrond op den
Dnnziger gulden als rekeneenheid,
o met 1/25 deel vim liet pond ster
ling is gelijkgesteld. Behalve de mark
mag in het gewone verkeer geen an
dere rekeneenheid gebezigd worden!
Papier van 5 Danz. gulden tot 1 Danz
pfenning wordt door een hiervoor op
gerichte bank uitgegeven; dit papier
m volle door goudwaarden ge
dekt.
Daarnaast gaat Danzig thans me
talen munten volgens het nieuwe stel
sel in omloop brengen. De zilveren
stukken, nl. die van 5, 2, 1 en 4 Danz.
gulden, worden binnenkort aun
s Rijks Munt te Utrecht geslagen.
De genoemde munten worden ver.
nardigd van zilver van het gehalte
an 750 dnizendsteii; de gewichten
©dragon 25, 10, 5 en 24 gram, en de
middellijnon 95, 265, -34 en "19-5 m.M.
voorzijde draagt het wapen van
Danzig met het jaartal, de tegenzij
de als opschrift: Frei© Stadt Danzig
de wdai'deaanduidiiur. D© beide
groote stukken zullen als randschrift
vapeii8preuk van Danzig: Nee fe-
v nee timide, voeren, de !>eide
kleinste krijgen een kartelrand. De
oorsnronkelijke stempels worden i
Berlïin gesneden.
Dit is <1© eerste' maal dat 's Riil<
Munt een buitonlandsche opdracht
tol het vervaardigen van munten uit-
'oerfc.
VEEL OP ZIJN KERFSTOK.
De politie te Weert- heeft aangehou
den den 12-jarieen J. B., uit Aken,
die niet inhaler dan 22 diefstallen,
meestal van gold, op zijn geweten
schijnt te hebben. Laatstelijk zou hij
ich schuldig hebben gemaakt aan
diefstal van geld te Maarlieeze, en
eenigen tijd geleden zou hij. tezamen
met zijn inmiddels in verband met
:en kerkdiefstal t© Nederweeit gear
resteerden dorpsgenoot W. K., 16 jaar
oud, te Maastricht een woning zijn
binnengedrongen en daar uit een bed
stede oen tasch met Belgische bankbil
jetten. w.o. van 1000 francs, hebben
gestolen. Ongeveer een jaar beeft het
veelbelovende tweetal in Zuid- en
Midden-Limburg rondgezworven. Van
tijd tot tijd hielden zii verblijf in het
volkslogement W. to "Houtliem. De
eigenaar vc.11 dit logement is, verdacht
van beling. in hechtenis genomen.
zakelijke belasting op het
bedrijf.
Do Kamer van Koophandel tc 's-TIcrto-
genbosëh heeft i-n een adres aan den Ge
meenteraad verzocht de aakelijko belasting
op hc-t bedrijf af te schaffen.
EEN BEZU1N1GINGSPRIJ3VRAAG. -
Dc Zuinigheidsvereeniging te Rotterdam
heeft het plan een prijsvraag uit te schrij
ven betreffende bezuiniging op do begroo-
ting dier stad. 7.o heeft daarvoor ecu bij
drage van. f 2500 uit de gemeentekas ge-
Onze Lachhoek.
EICEN VONNIS.
I Wat zou je zeggen tegen
iemand, die op je hoed zat?
t Ik zou hem eca kaffer 110e-
A.l •- Nou, jc zit op den mijnen.
in de dorpsraadzaal/
'Raadslid! Hoe zit het nou,
voorzitter. Krijg ik nou het woord, of
niet?
Voorzitter 1 Jawel, jc hebt het
•oord, maar hou dan nou jc mond,
zij kwam van zelf.
erstc vriendin: O, wat ver
schrikkelijk! Ik heb Jacques gevraagd:
„Als jc de keus had tusschen mij en
ccn kapitaal van een millioen, wat zoi\
je dan doen?" En weet jc wat hij zei:
„Ik zou het millioen nemen'."'
Tweede vriendin: Hij had ge
lijk. Want hij begrijpt heel goed, dat jij
vanzelf zou komen, als hij eenmaal een
millioen had!
INCEZONDEN M ED ED EELIN C EN
k 60 Cts. per regel.
zondag 18 november
Diner-Concert
hu 6-8 uur uil
orch estre tzigane
MENU a f 3.—
Hors d'Oeuvre Vatei
Crème Talleyrand
Filet de Turbot Cardinale
Fricandeau de Veau Garni
Coupe Nélusko
Verzoeke telefonisch
tafels te reserveeren.
De verwerping van de
Vlootwet.
Een rede van het kamerlid Bulten.
Te Doetiuchem hield het R.-K.
Tweede-Kamerlid G, Bulten voor de
R.-K. kiesvcreciiigiug een politieke
rede. Aan liet verslag der red© in tie
Maasbode ontleenen wij dit gedeelte:
Spr. werpt verre van zich en do
andere tegenstemmers denken geliik
als hij de dwaze beschuldiging, als
zoude het tegenstemmen een votum
tegen de bezuiniging geweest zijn. Eer
der is liet tegendeel waar. De slem te
gen de Vlootwet beteekende al direc
te bezuiniging, terwijl de verder© be
zuiniging op welk punt het kabi
net zich geheel los gemaakt, althans
de Kath. fractie met geen enkel woord
gekend heeft veel makkelijker mo
gelijk zou zijn. Neen, de wet is naar
haar eigen mérites beoordeeld.
l)e houding der Kath. tegenstem
mers kan niet vergeleken worden bij
die van links. Ilun votum gaat niet
tegoti do coalitie. Spr. meent, dat
veelszios versterking der coalitie er
uit voortvloeien kan, omdat misver
standen opgeruimd worden en een
vastomlijnd accoord nu beter volgen
kan. Daar is géén veranderde hou
ding tegenover de coalitie, zooals de
min of meer opgeblazen en oneven
wichtige beschouwingen in „Dé-Tijd"'
willen doen gelooven.
De tegenstemmers wilden gaarne het
kabinet-Ruys. Nu dit niet kon zijn, is
toch een rechtsch kabinet niet onmo
gelijk. Integendeel, alles vraagt er
om. Onzerzijds is geen breuk gesla
gen in de coalitie: en zij, die gewaag
den van scheuring in de R.-K. fractie,
sloegen loos alarm.
DOOR EEN LOCOMOTIEF GE
GREPEN. Vrijdagavond is de 60-
jarige arbeider S. uit Terburg, toen
hij uitweek voor een auto, door do lo
comotief van een stoomtram gegre
pen. Ernstig gewond werd hij in het
ziekenhuis 'I© Torburg opgenomen**
Waar hij Maandag aau de gevolgen
an de verwondingen is overleden.
MERKWAARDIG ONGEVAL.
O.p den Apeldoornschenweg te Arn
hem, js Zaterdag een zonderling onge-
gebeurd, meldt de „N. li. Ct."
luk
Citroen-automobiel moest uitwij
ken voor eon met paard bespannen
wagen en geraakte, doordat plotseling
'n hond voor de auto sprong, onder
liet paard. Het paard ging met zijn
pooten over de auto heen. Met zeer
veel moeite gelukte het, het dier uit
zijn benarde positie te verlossen. Het
paard liep Jiohtö ontvellingen aan do
pooten op. De auto werd vernield.
AANRIJDING. Tc Wilms (Utr.)
werd het zoontje van dou heer J. E.
door een auto zoodanig aangereden,
dat hem in zijn val het stuur van zijn
rijwiel diep in den buik drong. In zeer
ernstigen toestand werd het ventje
opgénomeD. De autobestuurder reed
door of er niets gebeurd was. Men
heeft hem echter opgespoord.
PRINSES JULIANA GAAT
WINKELEN.
Prinses Juliana on haar vriendin
netje Prinses van Erbach, zijn dezer
dagen aer fiete van Het Loo naar
Apeldoorn gegaan om te winkelen.
Het publiek was zoo onbescheiden, dat
een politie-agent noodig was om hét
publiek op een afstand te kouden.
vereeniging nederland-
oostenrijk.
Zaterdag is in Don llaag de vereenig'mg
NederlandOostenrijk opgericht, die ten
doe' heeft, do materieele en cultureel© be
trekkingen tusschen do beide landen zoo
veel mogelijk te versterken. Voorzitter is
de heer nir. Kotwich Verschuur, burge
meester van Groningen en lid van d©
Eerste Kamer, eecretaris dr. II, vam der
Mamdele, in Deu Haag.
Feuilleton
Vertaling naar het Engelsch van
GENE STRATTON PORTER.
26)
„Daar is hij ook niet", zei juffrouw
Duncan. „Hij gaat ergens anders heen.
Hij rijdt weg op de fiets als wij in bed
liggen en komt vlak voor het aanbre
ken van den dag terug en hij ziet 7.00
bleek als de dood".
„Maar waar gaat hij dan heen?"
vroeg Mc Lean verbaasd.
„Ik houd niet van klikken", zei Sa
ra Duncan, „maar dezen keer zca ik
het u vertellen als ik kou. Wat er aan
scheelt weet ik niet. Als ©r geen eind
aan komt, wordt hij vast ziek en ik
dacht dat u er misschien achtor kou
koinen en hem kon helpen. Hij heeft
groote zorgen, dat is zeker".
Mc Lean zat na te denken, terwijl
hij over Nellie's nek streek.
Ten slotte zei hij: „Ik geloof wel,
dat ik het begrijp. Ik denk tenminste
dat ik er achter kan komen. Dank je
wel dat je het me verteld hebt".
,,U zult wel merken dat ik liet 11
niet eens had behoeven te vertellen,
als u hem ziet",- .voorspeld© juffrouw
Duncan. „Z'n gezicht is lieelemaal
geel "en hij is zoo mager als een ver
hongerd vogeltje in een kooitje".
Mc Lean reed naar het bosch en
bleef in de schaduw zitten wachten op
Sproetneus, die weldra komen zou.
Hij kwam van den noordkant", bijna
waggelend, Toen hij naar het oosten
liep en Lij de Slapende Slangenbeek
kwam, die door het riet gleed ais een
van do lange zwarte slangen waar
naar het water genoemd was, giug hij
op de brug zitten en sloot zijn bran
dende oogen maar ze wilden niet
dicht blijven. ..Alsof ze aan touwtjes
zaten, vlogen de oogleden weer open,
en de overspannen zenuwen en spie
ren van zijn lichaam dansten en tril
den en tintelden.
Hij boog zich voorover en keek naar
het kleine stroompje, dat onder zijn
voeten door liep. Het kroop tusschen
een pndoordriugbat'en muur van
prachtige wilds bloemen, klimplanten
en varens. Geutinanen, kardinaals-
bloemen ©n nog veel andere soorten
stonden vlak aan den rand, en
iedere bloem weerspiegelde in liet
water. En sneeuwwitte wilde clema
tis bloeide op do toppen der boomen
die ilier en daar aan den oever ston
den.
Van do verte uit leek het boekje vuil
en smerig, Maar in werkelijkheid was
het helder en schitterend. Het leek
alleen maar vuil, omdat inca door het
heldere water den zwarten bodem zoo
goed kon zien. Hij za.g kleine en ty
pisch gevormde visscheii. Waajr ble
ven die eigenlijk, als de beek overging
in het moeras? Ze zouden zeker eeu
lekker maal vormen voor hef gezin
van die zelf genoegzame oude blanWe
reiger.
Sproetneus zat zoo stil, dat de rand
van zijn hoed weldra bedekt wns met.
libellen, die een soort van zingend ge
luid maakten terwijl ze rustten. Een
paar gingen er op den knuppel zitten,
en eeu op zijn schouder. Hij zat zoo
bewegingloos en alle diereu in het
bosch waren zoo aan hem gewend,
dat ze door gingen met hun dagelijk-
schc bezigheden, zonder op hem te
letten.
De ïeigorfamilie kwam naar de
monding van liet beekje toe. Sproet
neus dacht er oyer 11a of dio vreese-
ltjke geluiden, die ze af en toe uit
stootten. teekeneu van huiselijk geluk
of van een hevigen twist waren. Ilij
kon er niet achter komen. Een statige
brume roerdomp waadde door het
heldere stroomende water; hij lichtte
bij eiken stap zijn pooten hoog op en
zette ze weer voorzichtig neer, alsof
hii er tegen op zag om ze nat t? ma
ken; met een half open bok kéék hij
om zich heen, of hij geen wormen zag
Achter hein stonden de zware hoornen
van het bosch en do prachtige bloe
men bloeiden onderaan deu walkant.
Geen wonder dat de menschen in
de oudheid geel haddon gekozen, als
de kleur die overwinning aanduidt,
want in die kleur was de felle, in
drukwekkende schijn van de zon. En
het was ook verstandig geweest dat ze
purper genomen'hadden als liet em
bleem van het koningschap. Het wns
eeu waardige, dwingende kleur en in
de Warme tint was iets, .dat aan bioed
deed deuken.
Om dezen tijd toonde het bosch ziin
macht en triomf'. Overal zag men de
gele banier en het purper van' zijn
mantel licht in dc distels, sterker
in do eerste asters en gloeieud in de
kardinaalsbloenien.
Schitterend was het bosch, maar
vooral ook wreed, w.ant binnenin la
gen de onbegraven, beenderen van zijn
slachtoffers en het had maar o
zoo weinig gescheeld of hij had er
ook gelegen.
Hij keek naar de vochtige niet mos
begroeide plekken waar do boomen
verrotten onder woekerplanten, waai
de mooio wingerds klommen en tril
den cn hier en daar een geel blad
naar beneden viel, en den komenden
winter voorspelde. Hij hield ontzet
tend veel van het bosch op het oogsu-
blik.
Ilij bewoog zich e\en en dc libellen
vlogen weg. Hii hoorde 1111 overal le
ven en beweging. Een paar kleine
schildpadjes, die op een boomstronk
waren geklommen om iu de zon t©
eaan zitten, sprongen in het water.
Ergens op de brug kwaakte een bloed
dorstige klein© kikvorseh: „dood hem!
dood hem!"
Sproetneus mompelde: „Zwarte
Jaap heeft gezegd dat hij nog veel er
gere dingen met me z.ou doen, ventje".
Eeil muskusrat wandelde vnu. dou
oever af en zwom naar het moeras
toe; hij stak zijn puntneus in het wa
ter en maakte ©en glimmend spoor in
de beek.
Vlak onder den boomstronk waar
de schildpadden gezeten haddén, werd
voorzichtig een grijze kop, met glin
sterend© oogen, opgelicht en Sproet
neus greep naar zijn revolver, llooger
en hooger kwam het hoofd nu volg
de er een lang, zwaar, harig lichaam,
eerst half, teen drie kwart boven liet
Water uit. Sproetneus keek uaar zijn
trillende hand en twijfelde aan zich
zelf, maar hij raapte ziju krachten
bijeen het schot klonk en de otter
lag stil. Hij liep er heen en probeerde
hem op ie iichten, Ilij had nauwelijks
kracht genoeg om hem naar d© brug
to dragen, liet gevoel dat hij er vvor-
kcdij!; niet verder mee kou gann, deed
Sproetneus beseffen,.dat hij bijna'aan
liet einde van zin uithoudingsvermo
gen gekomen was. Hij zou liet nog
maar oven, heel even langer vol kun
nen honden. Telkens zag hij het lieve
gezichtje van het meisje voor zich, en
daarachter het vreesol i j ke vertrokken
gezicht van Zwarte Jaap, toen hjj ge
zworen li-iel op welke manier hij haar
straffen zou. Hij moest Mc Lean spre
ken of anders naar do stad gaan om
haar vader te waarschuwen. Wat zou
hij doen.' Ilij was bijna oen vreemde
voor hem, en liet zou misschien niet
zooveel indruk maken op haar vader
als hij alleen ging, dan wanneer Mc
Lean met hem me© ging. Toen be
dacht itij opeens dat Mc Ixati eozegd
had, dat hii dien ochtend zou komen.
Dat had Sproetneus nog nooit verge
ten. Zoo vlug als zijn trillend© bee-
nen hem wilden dragen liep bij langs
het oostelijke pad.
Ilij hield even stil hij de eerste
wachtpost, vertelde lieni wat bij go-
daan hud, on vroeg hem om don otter
t© halen or. naar de hut 1o brengen,
omdat hij graag naar Mc Lean loo
Sproetneus liep langs den tweeden,
boscliwachter zonder hem te zien en
haastte zich nuar den Baas. Hij nam
zijn hoed af, veegde zijn voorhoofd af,
en bleef zwijgend voor Mc Lean staan.
De Baas was ontzet. Juffrouw Dim-
can had hem wel gewaarschuwd dat
nlj Sproetneus veranderd zou viuBcn,
maar dit wns ontzettend. Het wns
duidelijk dut do jongen nauwelijks
wist \yat bii deed. Zijn oogen stonden
glazig on staarden in de verte, met
een uitdrukking die den man, die zoal
