HAARLEM'S DAGBLAD
Zedelijke Verbetering
Stadsnieuws
Sprtpraatje
BiiraeiiM
Rechtszaken
ZATERDAG 24 NOVEMBER 1>23 - DERDE BLAD
Nutrit et Eraendat.
De
ii diet voormalige
drie in do straat,
ingang v
Tuchthuis, nuuuUi
dié haar naam aan dit üu.s
waring ontleent. „Zoo lieh ik 't daar
nog gekend'verzekert ge, op een
toon, alsof ge een vriend ontmoette,
dien ge in jaren niet gezien itadte
Heuscii, ge hecht aan oude lïerfnhs-'
ringen, meer dan ge wel wilt weten.
Maar wat liet herkennen van dezen
ingang aangaat, dat klopt, want het
gebouw is eerst in 1907 gesloopt.
Een poort, die ouder is dan ha.ir
omlijsting. Zware deur met liijkluik-
je. Twee-pilasters dragen een kroon
lijst. Boven den ingang is het Haar-
iemsche wapen aangebracht, kleinere
Wapenschilden zijn er mee verbon Jon
door bloemslingers, .onder het schild
een lintde heer Wesseling heel t
van déze prooVe van zeventiend' oeuw-
sclie versierende kunst niet het in ijl
ste verwaarloosd. Hij hoeft ook net
vrouwebeeld in de nis boven de lijst
geplaatst, en er ouder gezet: nutrit
et eniendat.
In deze woorden is het tweeledig
doel der stichting saam gevat. Zo wil
opvoeden en verbeteren. Aalmoeze
niershuis is van de oprichting 111 1(103
af huar naam, maar ze moot tevens
Tucht- en Werkhuis genoemd wor
den. Dit huis is een godshuis, en aie
het besturen treden in het voetspoor
van den aalmoezenier, die immers was
belast niet het uitdeelen der liefda-
gaven,. Zij nemen in 't bijzonder ae
stadsarmen onder hun hoede, arinea,
die iot geen kerkgenootschap behoo-
rcn. Vondelingen nemen ze op, kinde
ren, die door hun ouders verwaar
loosd worden of verlaten zijn, verwor
pelingen, paria's der maatschappij.
Maar dit toevluchtsoord voor misd iel-'
den is meteen een'huis van bewaring,
den gevangenis ook Voor die zich'aan,
de maatschappij vergrepen hebben.'
Dagdieven Sjulleji hier leered; dat ér-.'
h',eid het leven zoet maakt, kwaadwil
ligen en mannen en vrouwen van een
.dubieus" gedrag, zullen er liet heil
zame der tuchtroede leeren inzien,
misdadigers worden er gekerkerd. Dit
tehuis is tegelijkertijd strafgevange
nis, het dient tot opvoeding en lot
verbetering. .Tot 17S6, toen liet nieuwe
Diaconiehuis ook de aalmoezeniers-
armen opnam is het een gemengde in
stelling gebleven. Van dit jaar af tot
1824 was liet enkel een Tucht- en
Werkhuis. In 1824 werd hot een Huis
van Arrest en Provoost.
Maar boven den ingang bleef het
beeld, het beeld der Liefde, die ..nutrit
et eniendat", die opvoedt en verbe
ter!Verbeteren, maar hoe? „Sehrick
niet!", zeide de Amslerdamsche 'vrou- j
wenguvangeuis tot wie haar binnen
trad, „iek wreeck geen quaet maer
dwing tot goódt". Dwingen tot deugd,
maar door welke middelen? Ik zal u
vér tellen, hoe men in bet begin der
vorige eeuw, achter de hooge muren
in de Tuchtliuisstraat, deze taak ver
stond. Geen reglementen geven ér den
toon aan, maar „aloude'' gebruiken
en aloud wil zeggen, wat van iareii
of eeuwen lier dagteekont, Iloe'meen-,
den deze gebruiken een negentienu'
eeuwschen afgedwaalde te kunnen
terugvoeren iot het pad der deugd?
Een vrouwelijke recidivist bi]voor
beeld. Ze wordt allereerst op dieet ge
steld: bij liet inkomen aanstonds acht
dagen op water en brood, Ze blijft,
gedurende den gelieelen duur barer
gevangenschap, verstoken van vle.-sch,
spek en Teyler's maaltijd. Wat
dit laatsto betreft, bier gezegd en hier
gebleven, het komt mij voor, dat de
heeren regenten daartoe het recht met
hadden. Ik heb er het beroemde testa
ment eens op na gelezen, omdat ik
mij, schoon ik het ettelijke malen heb
gecollatiormeeird, op mijn geheugen
niet durfde verlaten. Wat lileek me.
De man, wiens goede bedoelingen nog
altoos door sommigen miskend wor
den. bespreekt ,,aen het Aelmoesse-
niers en Werkhuys eene jaarlijkse
rente van vier honderd guldens, onder
conditie, dat op den 25ston Maart aen
derzelvér respective Inwóonders, een
vrije speeldag en verbetering der op
dien dag gewoone maaltijd zal moe
ten werden gegeven". Ik heb bij deze
verbetering geen belang en zal de
voormalige werkluiisregenten uan oulc
niet in rechten aanspreken. Maar,
veroorloof ik mij te vragen, was deze
testamentaire uitlegging juist? Neen,
een vrouwelijke gevangene was, ook
destijds, geen „imvoonder". Maar,
dit werd zo evenmin door haar host ie
doen, door zich behoorlek te gedragen
en in dit geval kreeg zo toch wel edit
vrijen speeldag mot een verbeterden
maaltijd. Ik Weet hel niet, -Ie erfge
namen dezer gedetineerden mogen'
voor zichzelf uitmaken of zn in mijn
opmerking aanleiding vinden om als
nog schadevergoeding te eischen. De
vrouwen, die zich op Teyler's «cr.iaar-
dag niet mochten verlustig»!! ontvin
gen ook op andere dagen ,.nïrt dan do-
gewone voeten ijs". een mag-re kon
ken. Onder schaft:ijd waren z\ in
hel. dan ledige, vrouwenvertrek op
gesloten.
De 'recidivists gaat in 't en;? co
kleed, een grootc 2 ontsiert de inker
mouw. Ze heeft geen zitplaat:
i wordt tegen den muur gezet, afgezon
dera van de andere vroqwiui. Donder
dag Komen lamnieleüeu naar bezoe
ken, ze brengen „verkwikkingen" mee
Du -ougeiukKige zal hun deelnemende
i aangezichten niet zien, tenzij ze ziek
,s, en vont wikt wordl ze slechts eens
ui de drio maanden. Strekt zo iioitue-
Ujk de hand uit naai1- andermans
stukje spek, drie dagen op water er
brood zullen iiaar honger stillen. Ove
rigens worden zij, d;e het huiB vooi
de tweede maai bezoeken, behandeld
„naar beund van zaken", dit wil zeg
gen, uitermate streng.
Ontslagen, opnieuw voor de verle,
ding bezweken, gevat, sluit.de poort,
die ge voor u ziet, zicii ton derde male
achter haar. De aloude gebruiken wer
den nog ouder, onbarmhartiger. Veer
tien dagen op water en brood. Dau,
gedurende acht dagen, terwiil de an
deren zich te goed doen aan vleescli
of spek,, vastgeklonken aan den muui
in do eetzaal. Ze staat to pronk, wn
st.uk papier, op de borst gespeld, ver
raadt haar misdrijf, het Caïn's toeken!
Ze draagt nu een bruin kleed, de boe
telinge, met een koord om 't lijf vast
gemaakt, oj) het hoofd oen zwarto
bonnet. Ze zijn „buiten alle acces hoe
genaamd", vraag dus maar niet naur
haar gemoedsgesteldheid. En ais ze
zich dan nog niet weten te schikken
in haar lot, worden zo gestraft ,,op
de bok".
Ik gaf u de sobere waarheid. Enien
dat, dit huis verbetert.Oordeei niet vei
keerd. Onze -grootouders waren recht
schapen menschen, straf moge hun
hand zijn geweest, liefderijk was hun
gemoed. Daarom juist kwamen zij tot
nadenken. Zielkunde, zooals ze thans
geleerd wordt,-was hun vreemd. Maar
ze ge-voelden: hier moest iets gedaan
worden, zoo ging 't niet langer. Me-
classeering van gevangenen? Zoover
kwamen ze nog niet-. Maar zo zoch
ten en vonden de goede richting en
lipt woord van hun tijd was: zedelijke
verbetering. Wil-niet struikelen over
dit woord, terwijl ge het oog gericht
houdt ap de recidiviste uit de Tucht
huisstraat. Het hoeft geen aangena-
men, geen vriendcliijkon klank. ['Iet
herinnert u aan den verbeteraar, den
zedenmeester, den altoos-vermaner.
Norsch is zijn uiterlijk, kortaf zegt
hij u de waarheid, zure oom, die geen
iegenspraak duldt, altijd gelijk wil
hebben. De mannen van zédelüko ver
betering zagen, evenmin als gij, in
deze zedelijkheid hun' ideaal. On
beterlijke optimisten waren het, tot
handelen dreef hen hun geloof in den
mensch, in den afgedwnulden en ge
vallen mensch, die geholpen, gesteund
bemoedigd meest worden. ..Brand
hout" heb ik misdadigers eens hooren
noemen door iémand, wiens oiiain ik
zijnentwille verzwijg. -Maar die zede
lijke verbetering voorstonden, begre-
dat ook de diepst gezonkeue ge
maakt is van het hout, wa'a-r uit nut
tige -leden van. de maatschappij te
ten zijn, Zoo .men hen maar lief-
cjevjl nndert- en geduld oefent en niet
bver verbetering spréékt. En zij sloe
gen do handen-in rén en stichtten hel
„Genootschap tot Zoetelijke Verbete
ring der Gevangenen".
H. E. KNAPPERT.
Krom
(R.C.II)
Het Tooneel
Kon. Ver. Het Nederlandsch Tooneel.
Donderdag 20 November kornt
Royaai-ds hier met zijn nieuwste blij
spel „Z ij n we datdaii niet
allemaal? Nu ik liet stuk toeval
lig reeds in Amsterdam heb gezien,
wil ik bij uitzonde ring reeds thans
mijn kritiek geven. Het'bespaart mij
wellicht eenige vragen „om inlich
ting" dcor de telefoon.
Royaards heeft zijn nieuwe succes
stuk in Amerika ontdekt. Of het be
paald noo'dig is naar New-York to
reizen voor zulk een ontdekking? Cor
van der Lugt Melsert heeft voor de
zooveelste maal bewezen, dat je liet
ook dichter bij huis kunt vinden! Maar
bet is hekend, dat Royaards dezelfde
neiging heeft als dje, welke bij het
publiek heeft verweten, namelijk „dat
hij de buitenlanders al te zeer bevoor
recht boven de eigen kunstenaars".
Wat niet belet, dat wij, Royaards gaar
ne in dezen malaise-tijd een kasstuk
toewenschen, al zou hij het ook ut IIo-
noloelöe halen.
Koyaards beeft „Zijn We dat dan
met aliemaal?" zelf vertaald en gere
gisseerd en hij speelt er bovendien de
Hoofdrol in. Wij weten nu zoo lang
zamerhand, wat dat beteekent; dat
hij namelijk op do heele voorstelling
ziijn persoonlijk stempel heeft gedrukt,
uat dit altijd nog in Amsterdam ten
zeerste wordt gewaardeerd, bleek uiij
J., .i t- talrijk bezoek op den avond,
toen ik de voorstelling aldaar bij
woonde.
Het was een wat ik zou willen
noemen -„ouderwetsohe' Royaards-
opvoering". Alles decor, aankleo-
ding en spel was uiterst verzorgd,
zooals wij dat bij Royaards gewoon
zijn, wanneer hij zich met heel zijn
persoonlijkheid aan een stuk wijdt.
Voegen wij daaraan toe, dat het blij
spel van Frederick Lonsdale amusant
en onderhoudend is en de toeschou
wers niet vermoeit, dan is het .niet te
verwonderen, dat het publiek eiken
avond in flinken getale opkomt en liet
succes groot is.
Z ij n w e datdan niet all e-
m aal? is een Engelsch stuk. Wij
weten dus bij voorbaat, dat al
loopt de huwelijkswagen van Willie
Totham en Margot even op een ver
keerd en gevaarlijk spoor gr toch geen
ongelukken -zullen gebeuren. In een
Fmnseli blijspel Zon hét "missions' lot
déraillement- of een botsing heb-
gelckl,, ah het vrouwtje den man
aandëu alleen hn.l gelalen. Een
Engclschman weel echter noe bij'.iid;
to remmen, zelfs al kruipt er een lc-
enslustige. coquette actrice in don
vagen. Eén opgonblik dreigt Willie
zo Tofliam to zullen vergoten, dat hij een
Nederland-Zwitserland
Van Son
(Willem II)
Doel: Van Tilburg,-
Achter: Pelser en Deni's.
Midden: Hordijk, Hulsman en
Steeman.
VóórBoeliè Kessler, Lefövre,
Schot, Soons en Petit.
Het zijn dus wel heel andere spelers,
die aan onze voetbalreputatie weer 'wat
In afwijking van de gewone-voig-meer glans zullen moeten bijbrengen,
orde begint morgenmiddag in het Am-Slechts twee spelers zijn dus gehand-
sterdamsche Stadion reeds te twee uur haafd, namelijk Denis en Hulsman. Er
de landenwedstrijd Nederland—Zwitser-is natuurlijk niemand, die aan deze
land. De vroeg invallende duisterni^ twee erkende voetbalspccialiteiten niet
zal daar natuurlijk wel de oorzaak van een plaats in ons elftal waardig keur:,
wezen. Dit is echter slechts een bij- Denis is een zeer bekwaam individueel
komstige omstandigheid. Hoofdzaak is,speler, die tijdens zijn loopbaan op het
dat we morgen den eersten interlanden- groene veld al menigen aanval op zijn
wedstrijd krijgen, waarvoor de belang- stoere body heeft doen stranden. De
stelling, niettegenstaande de alom heer- Lavallaz c.s. zullen dit morgenmiddag
schende malaise, wel weer bijzonder j wc zijn er van overtuigd óók onder
groot zal wezen. Er is natuurlijk geen I vinden. En Hulsman zal, hoewel hij niet
plaats onbezet. j op zijn gewone plaats speelt, ook nü
Aan den uitslag van den proefwed- i weer voldoen. Als weinig anderen weet
strijd, die ons elftal de vorige week i bij uitstekend den goeden afstand tus-
tegen Stormvogels gespeeld heeft, schcn voor- en achterhoede te bewaren,
wordt over het algemeen weinig waarde Deze wedstrijd geldt eigenlijk
gehecht. Velen hadden zelfs liever een
nederlaag van het Oranje-elftal ge
zien, „want," zeggen zij niet geheel ten
onrechte, „dan zouden zij tegen het
Zwitsersche elftal met ontembare kracht
en met den vasten wil om te winnen,
zijn opgekomen!"
Want allen, die belang stellen in onze
nationale sport-eer en dat aantal
groeit gelukkig steeds meer willen,
dat onze echte Hollandsche kaaskop
pen de in Bern geleden So nederlaag
zullen wreken. Het elftal, dat ons deze
teleurstelling berokkende, was als volgt
samengesteld
een soort inzet voor-de Olympische'Spe-
len. Want zooals onze lezers weten,
moeten er na de ontmoeting tegen
Zwitserland nog drie landenwedstri.iden
door ons elftal gespeeld worden, na-
mleijk tegen België (twee maal) en tc-i
gen Duiischland.
Er wordt dus vurig op een'goeden in
zet, op een overwinning voor Oranje
gehoopt
Reeds drie maal hebben^de officieele
teams van Nederland en Zwitserland
elkander ontmoet, namelijk den eersten
keer op 16 Mei 1920 te Bazel (door
Zwitserland met 21 gewonnen) op
2S Maart 1921 te Amsterdam (toen
Nederland met 2—0 revanche nam) «1
op den fatalcn datum 19 November
1922 te Bern, met die smadelijke s0
nederlaag tot resultaat. Ia den eersten
wedstrijd speelde o.a. de H. F. C.'cr
Ben Vcrwëy mede en in de tweede ont
moeting de Haarlemmer Baay, Bij de
5—0 nederlaag was onze stad gelukkig
niet vertegenwoordigd.
Morgen wèM
Dan debuteert de R. C. H.'er Krom,
in wien wij veel vertrouwen stellen. De
Zwitsers Pacae en Charpillod fcullen
ervaren, dat hij slechts uiterst moeilijk
te passeeren is. Hij speelt niet alleen
goed met de voeten, maar ook let
terlijk en figuurlijk! met het hoofd.
Zijn flinke lengte komt hem daarbij
-uitstekend te pas. Met Krom zullen nog
vier anderen de Oranje-trui voor het
eerst dragen, namelijk de Feijenoord-
spil Bul, Van Son (Willem II). De Haas
(Be Quick) en Hans Tetzner (Be Quick).
De laatste is vaak reserve-speler ge
weest. Het moet voor hem dus een
groote voldoening geweest zijn, niet
alleen dat hij thans gekozen is, (maar
ook dat hom het aanvoerderschap is op-
Zwitserland:
PULVER,
BEUCHAT, HAAC,
FAESSLER, SCHMIOLIN, CALI-IR.
CHARPILLOD, PACHE, DELAVALLAR, AD2U"iIUAE3IT
Scheidsrechter: RETSCHURY (Oostenrijk).
Ned erlatad:
SlCMOND, DE HAAS, VAN SON,ON, VERLECH. CROOSJOHAN,
KROM, BUL, HULSMAN,
TETZNER, DENIS,
DE BOER.
De Beer
{AjaxJ
gedragen. Van zijn plaats (links-back)'
kan hij uitstekend het speelveld over
zien cn zal dus wel heel gauw de plek
ken opmerken, die zijn bijzondere aan
dacht noodig maken.
Wij zullen ons niet aan ccn voorspel
ling van den uitslag wagen. De groot
ste bekoring van het voetbalspel ligt
in baar onzekerheid. Tegen hen. die
huiveren voor onze kansen, wanneer zij
terugdenken aan de 5o nederlaag die
onze oranje-mannen liet vorig jaar in
Zw-.tserland leden, willen wii slechts do
volgende korte statistiek van dat sei
zoen voorleggen ZwitserlandNeder
land 5o, NederlandFrankrijk 8—t.
FrankrijkZwitserland 22. Neen,
aan een voorspelling wagen wij ons
Slechts willen wij den lezer nog
let in dit statisiiekjc op
door het ontvangende land
„eigen terrein" is een ir.o-
die niet onderschat moet
influisteren
de resultaten
bereikt. Het
recle factor,
worden.
We laten hieronder nog eens de offi
cieele samenstelling der elftallen vol
gen
liefhebbend vrouwtje in Egypte heeft
zitten, maar juist op dat gevaarlijke
moment laat de schrijver, die een
voorzichtig man is, Margot tsrugkec-
ren.
Victoriën Sardou bouwde, eens oen
heel stuk op een simpel kattebelletje,
Frederick Lonsdale doet het op een
enkelen kus. Wat is er onstoffelijke!"
dan ecu kus? Toch blijkt hij voldoende
stof voor 3 lange bedrijven! W'fllio
Totham heeft allen sch.ijn tegen zich
en hij zou misschien ondanks de
hulp van zijn vader, een man, die de
vrouwen en hot leven leent, den strijd
hebben verloren, als er niet onver
wachts in het tweede bedrijf redding
uit' Egypte .was komen opdagen in
dagen in den persoon van- den jongen.
Wülocks, die hem als deugdelijk wa
pen tegen -Margot de herinnering aan
een kus aan den Nijl bi] maanlicht
aanbiedt. In plaats van 1 krij gen w
nu 2 kussen, die volkomen voor 'zoo
ver we bij kussen van gewicht kunnen
sproken, te-geu elkaar opwegen.
Het derde -.bedrijf.brengt" nog 'een
derden kuq.; maar dit is een kus j.'cii,,
•ègle", die 'de verzoening brengt.
Frederick Lonsdale blijkt een amu
sant en nu en dan zelfs een geestig
man. Zijn blijspel heeft vele elemen
ten, die het succes verklaren. Nu en
dan vooral in het begin van het
tweede en het derde bedrijf trai
neert de handeling wat, maar dun
weet de schrijver toch telkens weer
door een onverwachte wending aan'
zijn stuk te geven de aandacht. ast te
houden cn te vermaken. Het stuk cul
mineert in de komst van Willocks,
gen Australiër uit. Egypte, die
Willie een wapen in de hand geeft,
welk wapen Margot met vrouwelijke
listigheid handig weet te pareere'n.
Maar zijn grootste waarde krijgt dat'
blijspel iloor de figuur van Lord Gress-
hani, den ouden arist-ocratiselien li
bera au n, wien niets menseheJijks
'reónid-is. Hij heeft geleerd een kus
naar waarde te schatten. „Hét leven
cn de msrtsch'en niet al te zwaar no-
weten vergeven en vergeten"! is
levies. '11 Beetje mal, 'n beetje
dwaas, och „Zijn wij dat da-ii niet
allemaal?"
Dezen lord Grosslium speelt Royaards
m hij heeft er uiterlijk een heerlijk'
typo van gemaakt. Royaards zorgt er
vel voor, dat van den dikwijls zeer
feestigen tekst, dien do schrijver hem
u den mond legt. geen woord 'verlo
ren gaat. Wij weten, hoe Royaards
„lanceeren" kan. Voor hem was dan
ook het groote 'succes van den avond;
er is herhaaldelijk om Rooyaards ge
schaterd van het lacheu. Toch kan ik
mij dezen ouden Don Juan lichter en
fijner 'Voorstellen dan Royaards hem
gc-eft. Het was >alle3 wat [nadrukke
lijk en sterk op de zaal gespeeld.
De anderen behalve Henri Eorens
volgden Royaards' voorbeeld. Hier
door was er zooals meestal bij
Royaards groote eenheid-in het en
semble en ging er niets verloren.
Royaards heeft het geheel met vaste
hand geleid. Alles word volkomen
„uitgespeeld Het was een voorstel
ling, die geheel ,,af": was, maar ik.
kan mij \an dit stuit een opvoering
denken, die minder nadrukkelijk is.
Het groote succes tc Amsterdam be
wijst- echter, dat Royaards' 'opvat
regie ook van dit stuk bij het
publiek inslaan.
Joban Goban en mevrouw Royaards
spelen het j'onge paar en z7j doen het
met een brio, alsof het om veel meer
nog gaat dan een ,kus. Mugda Jans
sen geeft al haar bekoorlijkheid aan
de verleidelijke actrice, die den hu--
welijkswngen van de Tolhams bijna
op hot verkeerde spoor brengt en So
phie do Vries geeft aan do rol van
lady Trintam, een vrouw, dlo haar
man niet lastig zal vallen om'één on
beraden kus, de volle maat van haar
talent.
Werkelijk voortreffelijk vond ik
Henri Kerens als de jonge verliefde
Willocks. Geestig en fijn gaf hij de
kalverliefde van de-ren jongen Austra
liür! Hes was kostelijk!
Royaards hc-.ft voc .dit stuk geheel
nienwo decors laten maliën. Vooral
iiet door do zon beschenen interieur
mui hét Engelsehe landhuis in II en
III was bijzonder gelukkig. Er gin/
ec-11 gemompel van blijde verrassing
door do zaal, toen het gordijn opging.
Dat decor alleen reeds bracht je al in
con. prettige stemming.
Een genoegelijke, uitstekend ver
zorgde voorstelling in een mooi decor
van'een licht, amusant, soms zelfs
geestig blijspel zonder pretentie, waar
rriee wij Royaards in Haarlem het
zelfde succes a's te Amsterdam won-
schon.
,T. B. SCHUIL.
De rijwielbelasting.
Drie gulden per rijwiel.
Een opbrengst van drie miüioen
gulden verwacht.
Binnenkort is''dé indiening te ver-
wachic 11 van de- reeds in uitzicht g'e-
sVéldê" fij'wie'lbcdnsd'ng'.
Per rijwiel ;ia 1. d;ic -gulden per jaar
móeten' worden' betaald, - waarvoor men,
ten bewijze, dat de betaling geschied is,
ccn plaatje aan de fiets bevestigd krijgt,
Ambtenaren- van de belasting zullen
gerechtigd zijn, wielrijders, wier fiets
niet van zulk. een. plaatje voorzien is,
aan ie houden en het verschuldigde di
rect bij den ontvanger te laten vc'
doen.
Rijwielen in'gebruik bij openba:
diensten als posterijen, politie enz. zi.
belasting vrijgesteld. Ook zal geen
belasting worden geheven van kinder
fietsen, welke als speelgoed kunnen
worden aangemerkt. -
Minister Colijn berekent, dat onge
veer een millioen rijwielen onder deze
belasting zullen vallen, zoodat ccn ojr-
brengst van drie millioen gulden vcr-
wacht-wordt.
HET iVOORTCEZET ONDERWIJS.
Het hoofdbestuur van de Verceni-
ging Volksonderwijs heeft verschillen
de hoofdbesturen en centralen op on
derwijsgebied uitgenoödigd tot een be
spreking "op 15 December over het hou
den van een congres betreffende hel
voortgezet onderwijs.
EEN JEUGDIGE DIEVENBENDE.
Een. week geleden werd ingebroken
op den Koninginneweg te Amsterdam,
een g-root aantal zilveren lepels
•orken benevens enkele gouden sie-
n werden gestolen. De politic heeft
thans dc hand gelegd op ccn der da
ders, een ïö-jarig-cn jongén, die reeds
rocgcr met de justitie in aanraking is
geweest. Het is wel zoo goed als zeker
clat. hij. jn deze zaak nog medeplichti
gen hééft. Verder bestaat het vermoe
den aat deze zelfde verdachten betrok
ken .zijn bij de insluiping aan den
Hoofdweg, welke een paar weken gele
den heeft plaats gehad.
DE ZORC VOOR DE LANDBOUW
BELANGEN,
■Het -Kon. Ncd. Lahdbouw-comité heeft
in een schrijven saa.H. M. de Koningin
verzocht te willen bevorderen dat de
zorg voor dc landbouwbelangen worde
overgebracht naar een departement met
nicer' aanverwante takken van Staats
zorg, zooals nijverheid, handel en ar
beid.
Laat hot WeclerlandSch Eifial rr.aar oppassen toacn die Zwitsershot zijn
taaie rakkers cn ze zijn in hun bergen lend gewend moeilijke tem N—
omstandigheden.
EEN AFZONDERLIJK ONDERWIJS
MINISTERS.
Het bestuur van de Nedcrlandsche
Vereeniging voor Teekcnonderwks
heeft in een schrijven aan mr. Kooien
medegedeeld, dat de Vereeniging zich
genèel aansluit bij de door het hoofd
bestuur van de Algcmecnc Vereeniging
an Leeraren bij het Middelbaar On
derwijs tot den Kabinetsformateur ge-
richte vraag betreffende handhaving
van ccn afzonderlijk ministerie van
Onderwijs, Kunnen en "Wetenschappen.
DE ZAKELIJKE BEDRIJFS
BELASTING TE UTRECHT,
Yi'ii lezen in clo Maasbonn
Om do gdm'eentebegrooUas 192-1
sluitend te knuncn krijgen liabbeu B.
cn \V. daarop niel kunnen mitsen een
post voor do zakelijke bedrijfsbelas
ting, zooclat. deze belasting geh'aud-
hanfd zal blijven, tenzij de Rand an
ders beschikt:
OUD-MINISTER J. A. RÖELL.
De toestand van deni. gepens. vice-
admiraal jhr. Róeü, oud-minister van
Marine, blijft redelijk wel, maar een
■ollcdig herstel zal, bij zijn hoogen
leeftijd, geruimen lijd vorderen.
EEN LOCOMOTIEF OP HOL.
Donderdagnacht te ongeveer fcwoo
uur is op het sta li on sem p! acem e 111
Zeist een onder stoom staande locomo
tief uit eigen beweging aan het rijden
geraakt, tijdens afwezigheid van den
dienstdoenceu nnchtstoker P., die ver
moedelijk de remmen van de locomo
tief niet voldoende had vastgezet. De
machine lieo opeen andere dfto, welke
everfeens onder stoom stond en'duwcie
dezo op. Gelukkig liepen dc beide
machines op eon dood spoor, waar zii
een daar staand stootblok vernielden,
Ho tweede Jocomotief werd zwaar
beschadigd) terwijl de weg over een
afstand van ongeveer tien meter wérd
vernield.
DE HONDERDJARIGE OüD-
WACHTMEESTER.
Uit Utrecht wordt aan de Tijd ge
meld;
De honderdste jaardag van den
gepeijsionneerden wachtmeester der
artillerie J. M. Timp, ahier is voor den
grijsaard een prooien feestdag ge
weeste Do geheele Prins Hendriklaan,
waar hij woont, vlagde en zijn woning
was in een bloemenhof veranderd.
Timp zat kaarsrecht in gc!:lec:.e jas,
alle felicitaties in ontvangst ie nemen
Eerst oen telegram van do Koningin,
dan do eoremcuaille in goud met de
gekruiste zwaarden der Oranje-Nas-
sau-Orde, die kapitein Carstens. adju
dant 'va.n den minister van Oorlog,
hem op de borst kwam spelden. Voorts
de oud-opperbevelhebber generaal
Sluiters', die hem namens „Ons Le
ger" een cóuycrh kwam Overhandigen
dan golukwenscheji van den burge
meester den plnatselijken comman
dant, den commandant van het regi
ment Genietroepen, dio hem namens
de officieren van het regiment een
schemerlamp aanbood vervolgens
kolonel Hanau, liet Eerste Kamerlid
Molhnakcr, 00:1 deputatie van do on-
deroflieio.ron d'-r Genie, cie eveneens
een geschenk fend rr couvert sanïxwl
verder cndenilx v-r. i;!nemeii cn foto's
zonapr einde.
Tenslotte werd Timp gekiekt niet
gonera.nl Sniidcts, kolonel Bueuo
do Mosquita. kapitein Cnrstens'en den
burgemeester.
DE EX-KEIZER.
Aan het diner ten huize ran mr. C. J.
baron Van Tu.vll van Sarooskcrkcu,
burgemeester van Zcisl, werd Woens
dagavond mee deelgenomen door dea
ex-kcizer cn diens cchtgenootc.
DE KABI METS-CRISIS.
Gistermiddag 1 uiir is dc R.-K. Ka-
merfractie in het gebouw van du
Tweecio Kamer bijeengekomen voor
besprekingen in verband met deu poli-
lieken toestand.
HET VERKEER MET
DUITSCHLAND.
Naar bii onderzoek te Eitan is geble
ken, zijn Donderdagavond weder goe
derentreinen naar ons land gepas
seerd. Dc aanvoer van steenkolen is
evenwel nog niet groot.
DOOR EEN AU TO "OVERREDEN.
Op den Ccolsinge! te Rotterdam
werd de 75-jarige J. v. A., door.een
auto.overreden. Do oude man bekwam
ernstige inwendige kneuzingen en
word in het ziekenhuis opgeno
men.
VERSTORING VAN EEN GODS
DIENSTOEFENING. Voor cie ar-
rofulisscmcntsrcchlbnnk te Dordrecht
stond lexeclu, 7.00 meldt het Hbid., een
godsdienstonderwijzer tc Numansdorp,
beschuldigd van verstoring van dc
godsdienstoefening in de Ncd. Herv.
Kerk te Numansdorp op 12 Aug. j.l.,
waar ds. J. A, ten Bokkc! Huinick den
doop zou bedienen.
Tijdens den dienst begaf buki.-ngde
zich naar dé plaats, waar de doop-
ouders stonden en begon daar tc spre
ken. Aan liet verzoek van den predi
kant cm zich tc verwijderen, gaf be
klaagde geen gehoor. Na herhaalde
door dco aanwezigen burge-
bad hij zich verwijderd, tcitvijl
".I". P..-
wijze fcc
,ers op
gebouw
Na act getuigenverhoor eischte c
officier van justitie ƒ50 boete subs.
dagen hechtenis.