HAARLEM'S DAGBLAD Buiteniandsch Overzicht ERS zijn kleine Advertentiën, in het Alg. Handelsblad DE ROMANMAN EEN PRINSES WOENSDAG 5 DECEMBER 1923 - TWEEDE BLAD EEN ONTWIKKELING VAN HET PROGRAM. Zal het nieuwe Dultsche ministerie liet in den Rijksdag bolwerken? In do Dinsdagmiddag gehouden zittine heeft de rijkskanselier dr. Marx het woord genomen na het nieu we kabinet te hebben voorgesteld. Hij betuigde dr, Stresemann zijn dank dat dez© in het nieuwe ministerie de functie van rijks minister van buiten- land'sche zaken lieeft aanvaard. Daar door is de in zoo hoog© mate ge- wenschte werkzaamheid der buiten- landsche politiek verzekerd. Do kanselier uitte vervolgens zijn leedwezen over het feit dat de crisis, welke door het op 22 November door den Rijksdag genomen besluit, werd veroorzaakt, zoo veel langer heeft ge duurd dan wenschelijk was met het 003 on don inderdaad ontzettender, politieleen en financiee'en toestand van den staat. Het is e&n eerste plicht voor elkeen om alles na te laten wat do tegenstellingen bii .het Duitèche volk zouden kunnen verscherpen. Mijn. strijd, aldus de kanselier, gaat noch togen recht© nog tegen links, doch tegen allen, dié het Duitsche vo'k door geweld en list van het laat sto willen ontrooven wat het nog bezitde eenheid der natie. Het Duit- 6che volk moet ctn zal weten, dat het met onze economische en financieel© krachten feitelijk is gedaan. Ten op zichte der financieel© quaes ties ziet d'c rijksregeerine zich voor een taak ge plaatst. welke ongekende moeilijkhc. den biedt. D© aankondiging eener zeer aan merkelijke verhoop; u v n- inkomsten moet onverwijld in een daad worden omgezet. Niet minder moeten de maat regelen tot beperking der uitgaven dermate krachtig worden uitgevoerd, d'at alle hinderpalen, die zich voor doen. zullen worden overwonnen. De bevolking moet eindelijk in haar geheel er van worden doordrongen, dat, willen het volk en het rijk niet ui een hopelooze poel van vernietiging verzinken, thans het uur der grootste offers i6 gekomen. Het feit, dat om de ontzettende werkloosheid te overwin nen tegelijkertijd het economisch leven wederom op gang moeten worden gebracht, maakt de toestand uiterst moeilijk., Thans .dient duidelijk te worden gezegd dat in de quaestje van het financieele herstel voor ons de quaestie „zijn of niet zijn" ligt be sloten. De kanselier verklaarde vervolgens, dat. de huidig© regeering zich in haar beginselen niet van de vorige onder scheidt. Do met een catastrofe gelijk staande toestand van Duitschlands economisch leven en financiën moet beslissend ziin voor de houding der regeering. Het is een levensquo.estie voor het Rijk en het volk hier de mid delen en den weg Iqt verbetering en redding te vinden. Als zulk een weg beschouwt, de re geerinp de machtigingswet welk© haar de mogelijkheid verschaft, om met, don vereischten spoed doel treffend© maatregelen to nemen. Met het oog op den vo"strekten dwang der gebeurtenissen zouden langademige beraadslagingen iu den Rijksdag on dragelijk ziin. Het gaat niet meer om maanden of weken, doch nog slechts om dagen, waarin moet bliiken of het gelukt Duitschland voor volkomen in storting te behoeden. De machtiging? wet zou de rijksregeering het recht geven tot het nemen van maatregelen inzake d© belastingen en van andere dringend noodzakelijke maatregelen. Wij doen een beroep op de vader landsliefde en het plichtsgevoel der volksvertegenwoordigers om de re geering deze buitengewone volmacht te geven. Overgaande tot de quaestie van de verhouding tnsschen het Rijk en de Landen verklaarde de rijkskanselier, dat hij het als zijn ernstigen en, na regeling der dringendste binnenlandsch© quaes- ties als zijn belangrijksten plicht zal beschouwen, deze verhouding zoo mo gelijk ten spoedigste tot klaarheid te brengen. Onder inachtneming dei rijksgrondwet, we'ko vanzelf spreekt, zal men in vele opzichten de bevoegd heden der landen kunnen uitbreiden. Voor het uit, den weg ruimen der mee ningsverscliillen, zoo betoogde hij, kwam de weg der onderhandelingen hem vruchtbaar en wenschelijk voor, en hij was derhalve voornemens zoo spoedig mogelijk onderhandelingen met de betrokken regeeringen aan te len 00 pen. Ten aanzien van de opheffing var den militairen uitzonde,ringstoestand betoogde de rijkskanselier, dat de handhaving van rust en orde in den a Tarn aasten tijd van het grootste be lang waren voor de binnen en buiten landsch© politieke ontwikkeling en de hoofdvoorwaarde voor het het econo mische saneeringsproces. Derhalve was de militaire uitzonderin"stoe- stand; voor het- oogenblik nog niet te vormiiden. Deze gaf de regeering ook de middelen in de hand de maatrege len ter saneering der economie en ter- leniging van der. uOod krachtig te steu nen en tegen d6 misdadige exploi tanten van-dén nood op te treden, Zoo dra de toestand het veroorlooft, zal de uitzonderingswet worden opgeheven- De Rijkskanselier zette verder uit een, dat de regeering alle zorgen zal wijden aan de bezette gebieden. Zij houdt tegenover alle afseheidspogin- gen onvoorwaardelijk vast aan de saainhoorighéid van het Rijn- en Roergebied met het Ril'- en de Lan den. De rijksregeering zal ten behoeve van de bevolking aan den Rijn en Roer alles doen, wat ook maar eerii gei-mate iu de macht des Rijks en des volks ligt. Ten slotte richtte Marx tot de volksvertegenwoordiging het dringend verzoek bij de a.s. debatten alles wat scheiding veroorzaakt op den achter grond te stellen, mc-t het oog op den nood van het oogenblik. De zitting werd daarop verdaagd tot hedenmidda" opdat, de partueii intusschen haar standpunt ten opzich te van de machtigingswet kunnen vast stellen. De rode van den nieuwen rijkskan selier dr. Marx was zoo sgüit de oor -espondent van 't Alg. Handelsblad t© Parijs aangenaam van kortheid en in zeer verzoenenden toon gesteld, doch anderzijds niet bijzonder rijk aan inhoud. Marx heeft een bemiddelende na tuur. I-tij is niet strijdlustig van aard. Hij werd dan ook door alle partijen met de grootste kalmte aangehoord met uitzondering van de communis ten. die als steeds hun dwaasheden mossten uitkramen. Van. grooter belang dan de rede was de vraag, of de machtigingswet zou worden ingediend en of bij een even tueel© verwerping de Rijksdag Don derdag of Vrijdag toch nog zal wor den ontbonden. President Löbe deelde hieromtrent mede, dat de wet wel was ingediend, maar eerst heden, Woensdag, in be handeling zou worden genomen. Na de zitting kwamen de fracties voor het houden van besprekingen bij een. Van belang waren vooral de zit tingen der D.-nat. en der sóc.-dem. fractie. In beide kampen waren de meeningen verdeeld. Het schijnt, dat bij de D.-nat. een meerderheid voor een tegemoetkomende houding zon zijn te vinden. Het werd bekend, dat bij de soc.-dem. naar een minnelijke schikking wordt gezocht, waardoor natuurlijk de instemming der D.-nat. onnoodig zou worden gemaakt. Later" kwamen de partijleiders bij den rijkskanselier bijeen. De soc.-dem. stelden hem de vraag, of hij bereid was een commissie uit den Rijksdag te hooren over de uitvaardiging van eventueel door de uitzonderingswet mogelijk geworden verordeningen, welke, toezegging hij ook in den Rijks raad heeft, gedaan. Indien hij dit kon beloven, zou de soc.-dem. fractie be reid zijn vóór de machtigingswet te stemmen. i4 Daarop kwam het kabinet bijeen om zich met deze aangelegenheid be zig tc houden. De Rijksraad heeft, de machtigingswet aangenomen met 45 tegen 9 stemmen. Ook de socia listen stemden voor. Over het algemeen zijn de fracties te gen Rijksdagontbinding.. De soc.-dc- mocraten hebben voorgesteld, de mach tigingswet in dien zin te wijzigen, dat een Rijksdagcommissie het recht van controle zal krijgen. Aangaande cl© beslissing betreffen de de instelling door dè Commissie van Herstel van de twee commissies van onderzoek voor Duitschland en van de rol, die Bartou en Bradbury hebben gespeeld bij het tot stand komen van de beslis sing, wordt thans van wél-ingelichte zijde gemeld, dat dit besluit feitelijk door Baldwin is geïnspireerd en dat deze, nu hij zijn oorspronkelijk doel niet kan bereikc-n langs den weg, waar op hij de medewerking der V. S, had kunnen verkrijgc-u. langs een anderen weg tot een eenigszins gelijk resul taat hoopte, te komen. Hij heeft Bradbury Ie dien einde een zeer uit gebreid© volmacht, verstrekt, en déze heeft daarvan gebruik gemaakt om' de medewerking van Engeland in uit zicht te stellen voor hot. verkrijgen van gegevens aangaande de kapitalen, door Duitschland overgebracht naar het buitenland. Natuurlijk zal die me dewerking zich in hoofdzaak richten op een druk op de Duitsche regeering opdat deze van haar onderdanen op gaaf verlangt van hun-buitenlandsohe bezittingen. In ruil voor de toezegging van deze medewerking heeft Barthou er in toegestemd, het totaal vermogen tc onderzoeken, heigeen het hoofddoel van Engeland is teneinde zoodoen de te komen tot vaststelling van een bedrag, dat door Duitschland kan worden ojigobracM. De grootste moeilijkheid zal nu zijn de benoeming van experts in de com missi© van onderzoek waarvoor Frank- ijk huiverig schijnt zich tot de eer- te klasse mensehen te wenden, omdat thans hun opinio te veel waarde zou krijgen en bij on gun sli gein' uitslag ,'oor de Fransclie opvatting niet zoo gemakkelijk ter zijde zou kunnen wor den geschoven. Vooral nu van Engel- sehen kant de openbaarmaking van de adviezen en conclusies wordt ge- cisckt Verzachting van het regiem voor het bezetle gebied, De Fransche minister van Buiten land sche Zaken publiceert het volgende communiqué i Op voorstel van Degoutte hebben de Fransche en de Belgische regeering besloten tot het nemen van nieuwe be stuursmaatregelen in het bezette ge bied en het verleencn van gratie aan de verbannen en veroordeelde personen. Degoutte is van oerdeel, dat het lij delijk verzet feitelijk zal zijn afgelóopen, wanneer het werk in de mijnen en fa brieken zal ziin hervat en wanneer dc overeenkomsten met Duitschland in zake de exploitatie van het spoorwegnet in het Rijnland en bet Roergebied.'dooi Berlijn zullen zijn geratificeerd en in werking getreden, hetgeen volgens dt gisteren tc Mainz geteekende conven tie op 10 December het geval zal zijn, De hcrgrocpeering der militaire macht met het doel het contact met de bevolking te beperken, is reeds begon nen cn wordt geleidelijk voortgezet. Verspreid nieuws EEN FRANSCHE VOLKSGAARKEUKEN TE BERLIJN. In een Berlijnsche voorstad werd een „Speisestelle" der „In ternationale Aihei terhilfe" geopemd in welke dagelijks 260 noodlijdenden kosteloos worden gespij zigd. Zij wordt gefinancierd en onder houden door het Fransche comité van die organisatie. ITet rijksdaglid mevr. Mathilde Wurm wees in een rede op de politieke betee kens dezer hulpactie der Fransche ar beiders. SALARIS VAN AMBTENAREN IN BELGIS. Er is een wetsvoorstel der Belgisohe re geering om de salarissen vam het slants- personeel met 8 1'2 te verhoogen. TWISTGESCHRIFT TUSSCHEN LUDENDORFF EN VON KAHR. Uit Munellen wordt gemeld: Tus- schen von Knhr en generaal Luden- dorff wordt op het oogenblik een har tige briefwisseling gevoerd. Von Kahr heeft Ludendorff den eisch gesteld, zich van uitlatingen voor het publiek bestemd, te onthouden, totdat hot proces zal beginnen. Daarentegen wijst Ludendorff er op, dat van de zijde van den staafscommissaris de-ze gedragslijn niet gevolgd wordt, zoodat hij ter verdediging van de_ waarheid on van zijn eer gedwongen is, denzelf den weg te bewandelen. DE VERKIEZINCEN IN ENGELAND. Churchill gemolesteerd. Een dreigbrief van lers-cho republikeinen. Er deden zich, toen Churchill Welthamstow het woord voerde, v ordelijke tooncelen voor. Toen de spre ker vertrok, werd hij buiten het geboi opgewacht door een rumoerige menig te, welke hem hoonde en duwde. Dc politie kwam Churchill te hulp cn baande een weg voor zijn automobiel. Toen deze wegreed, slaakte de menigte woeste kreten. Een man wierp met een straatsteen, welke het. autoraam ver nielde een paar anderen spuwden le gen de auto. De liberale candidaat, ten wiens behoeve Churchill had gesproken, werd met vuisten bewerkt. De liberale candidaat in het Londen- sche district Noord Batterses is onder politiebescherming geplaatst. Hij draag een revolver, omdat hij een dreigbrief heeft ontvangen, waarin stond dat hon- dcrdi'ijftig leden van het Iersche repu- blikeinsche leger in de kiesrislrict hadden besloten hem te dooden. Binnenland DE DIAMANTENDIEFSTAL TE ANTWERPEN. In zake den diefstal van diamanten, die in ihet groote station te Antwerpen ge pleegd werd, ten narleele van den Amstcr- damschen makelnar Stier, meldt liet van Antwerpen" o.m. het yo'g&nde: Men 'herinnert zich, dat te Brussel iceds twee schelmen der beruchte internationale dievenbende werden aangehouden en dat ook voor enkele dagen de twee overigen, die don belangrijken diefstal pleegden, te Parijs werden aangehouden. Onder de- een bevond zich Goldstein Mendel, die den kostbaren brieventaseh roofde. Ton einde het onderzoek te kunnen V e spocdigon, is de rechterlijke officier M. Fouriers naar Parijs geweest en hij heeft er een ontdekking gedaan, waardoor dc schuld van Goldstein Mendel bewezen wordt. Goldstein was als een fijn heerschap uitgedoscht en werd in hot bezit gevon k-n van een som van 27.000 frs. en enkele ju- weelcn, waaronder ook een gouden sign rqnkoker, ter waarde van 3700 frs. Ver-Ier h<id liij een klein kieedingmag-uijn, waaronder niet minder dan 10 nieuwe costumes, een 6moking, alles van ojrs'e kwaliteit, een grooie oar'.ij vwi hel allerfijnste ondergoed, een vijftal hoe den, enz. lm het bezit van den anderen aangehou dene, "Weisbach, werd 5000 frs. gevonden. Beiden waren voorzien van verschillende kostbare valiezen. In de eerste dagen van het onderzoek v-erd herhaaldelijk gesproken va-n 'eman I die een bril droeg, waarvan de glazen in een rand vam schildpad waren vastgezet. Het was deze persoon, die vlak tegen den 'neer. Slier aangedrongen stond en die den diefstal zou gepleegd hebben. Dev. :lfde had zich kort te voren doen opmerken door zijn horloge, dat men hi 1 dat e éinj be kleedsel had. Door den rechterlijken officier werd lm het bezit van Goldstein, zoowel de 1 child paddon bril gevonden, als het zakuur werk in blauw émail le; Thans wordt de uitlevering der beide in ternationale dieven verwacht. Do correspondent van de Tel. te Ant werpen meld', nog: De voornanmste verdachte, Goldstein Mende! of hij werttcijk zoo heet. dal 's 'n andere vraag ontkent, dat hij mei de hc-ele zaak wal te maken zou hebben. Over 'in paar dagen zullen hij en Wei: bach, de andere aangehoudene, n.tni Antwerpen worden overgebracht, waar 11.ee •dan confronteei 'SHc ui schei: ander van de treindiefstallen cm dervouden hebben. De politie officier wi.tr. we deze grool schoonmaak te danken hebben, is de hoer Gacraerymck, die ree is twaalf jaar lang dienst doet in het Centraai 3la:ior te Ai werpen, en die zoow.it oen specialist i worden is in 't vangen vam treindieven. Wij hebben gelegmaeid gehad om e- en ander van hem te vernemen over zi ervaringen. Vo'gens hein zijn «ehïcr a'ie treindiev die opereeren tusschon Amsterdam on Parijs vreemdelingen. liet zij.n gi gen, ook geen Hollanders of Ft"; Als ge er een te oaAcsn krijgt, heet hij Housentroch, Amster of Goldstein en hij maakt' u wijs, dat hij <-on Pool i- GaHciör, of een Hongaar, En 1 hebben ze dan papieren, die dt; nnliteiten schijnen waar tc maken. Doch in werkelijkheid zijn .leze papieren vaiseh en hebben we eenvoudig met Dmtsehers te doen. De heer Gnemerynok meent alle ernstige redenen te hebben om le veron derstellen, dat de internationale trein dieven een centrale hebben le Berlijn. Maar hoe dringen ze dan zoo gemakke lijk tot hier door? Vooreerst, zoo meant de heer Gaeme- rynck, profileeren ze van de opstandig heid, dat de betrekkingen tusschen de ver schillende politieceu'ralwi iin Europa nog zoo goed ais ■verbroken zijn, 0:11 zich in veiligheid t,e stellen lezea de politic Westelijk Europa. Zijn ze in Dultsciv op eon of andere mt.iler na-n pajileren komen, dan weten ze, bij voorkeur langs flollamd, in onze r'.ruKen door te dringen. En wanneer zij dan op liet punt staan ge knipt tc worden, at een gend gelukten slag, dan vluchten ze opnieuw naar Duitschland, waar we vanwege de fjolitie iedere ernstige samenwerking moeten missen. De heer Gaemeryctck vertelde, dat de Duitsche politie, niettegenstaande de zeer duidelijke aanwijzingen die haar gezonden sche R.-K. Middenstandbónd.' een man 000ft laten ontsnappen. 1 onze politie wist. dat hij deel ge had aan de herooving van den heer Slier, en naar Duitschland een goed heenkomen had gezocht. politieofficier meent, 'dat tegen ivers-internat'onale nooit afdoende r-al kumnen worden opgetreden, zoolang bende niet op'de treinen zelf in 't oog wordt gehouden. Het is niet voldoende, dat de politie in dp stations het oog houdt op verdachte in dividuen, zij zou ook in Staat gesteld dienen te worden om deze individuen te Koaiden wij mede p'aatg nemen i.n de treinen, aldus, de heer Gaemerynok, dam zouden wij onze sujetten rustig kunnen besludeeren in de uitoefening van l-un ambt, en dan bijzonder op de oogenblik- ken, die zij liet gunstigst achten om te opereeren, momecitc-n, die wij natuur lijk net zoo goed kennen als zij! Indien men de zaak op die mnnier aan gepakt had, zoo meent onze politie-offi- eier-specialisï. dan zouden sedert lang bijzonder de express Amsterdam—Parijs, an dezo schuimers gezuiverd zijn. Ook zou het toezicht verscherpt moeten worden op de vreemdelingen, die 'angs do Hollandsche grens of langs het grens Herbesthal uit do richting Aken België binnenkomen, want daar langs vooral sluipen de treinroovers nmir binnen. Em dan wenscht de heer Gaeme- rpnek nog, dat individuen, die in de crcnskantoren reeds verdenking wekken, lirect door rechercheurs in den trein ge v-!sd zouden kunnen worden. Reeds had hij aan het centraalbeheer toe'atlmg gevraagd om, bij wijze van uit zondering gedurende eenige dagen met den trein Amsterdam—Parijs mee tc rij den, maar deze toelating is hem niet ver- guard geworden. HET INDISCHE HULDEBLIJK AAN DE KONINGIN. Uit Nederlandsch I-ndië zijn, colt weder de laatste dagen, berichten ge komen nopens ontstemming daar te lande- over de wijze van aanbieding van liet huldeblijk uit Ned.-Indiü (het gedenkboek) en liet hulde-adres van den Volksraad, beide ter gele genheid van het jubileum der Konin gin voor haar bestemd. De heer van Genderen Stort zou, in -plaats van gedenkboek en adres aan de Koningin aan te bieden uit naam van Indië, zijn zending maar hebben afgegeven aan 'net paleis Noordeinde. Voorts werd in dio be richten geklaagd, dat noch de pou- verneur-genoraal, noch de commissie van rediacfcie, noch de Volksraad een eukol woord van ontvangst of waar des-ring voor het gab0dene 'hadden ontvangen. Naar aanleiding van eon en ander kan, wat de eerstbodoeldo grief be treft, met zekerheid worden medege deeld, dar. de Koningin op Dinsdag middag 18 September, om kwart voor vier, den kolonel van Genderen Stort in audiëntie heeft ontvangen, ter aanbieding van het bedenkboek en liet- adres. Verder kan worden gemeld, dat een dankbetuiging, welke eenige ver traging heeft ondervonden in ver band met de keuze van den meest waardeerenden vorm, waarin men haar wilde gieten, eerlang den Volks raad zal bereiken. RAAD VAN STATE. Het nieuw benoemd lid van den Raad van Sta te, mr. R. H. A. M. Romme, is Dinsdag beeedigd en geïnstalleerd. SCHEIDSGERECHT VOOR AMB TENAREN. B. en W. van 's Gra- venhnge hebben don gemeenteraad oen voorstel aangeboden tot- instel ling van een scheidsgerecht voor de ambtenaven der gemeente. DE EX-KEIZERLIJKE JACHTEN. Sedert eenige dagen vertoeven in de haven van Rotterdam de jachten, die vroeger hebben toebehoord aan den keizer en keizerin van Duits (ril land. Hot- jacht van den ex-keizer do Meteoor is aan een Fransc-hman uit Havre verkocht, terwijl het jacht, van de ex-keizerin Yampn, het éigen dom is geworden van den Amerikaan Sir Herbert Rowland. Beide schepen, mooie witte vaartuigen met hooge masten, zijn van Kiel naar Hotteij- dum gebracht, waar zij t-ot net voor jaar zullen blijven, daar men met liet oog op den winter de zeereis niet meer durfdo aanvaarden, meldt de Tel. De schepen hebben in de jacht haven een ligplaats gevonden. UIT DE R.-K, STAATSPARTIJ. Het Centraal-Bureau voor de Katho lieke Sociale Ac lie heeft naar aanlei ding van het rapport van de commissie- Bargü besprekingen gehouden met de bij den Centralen Raad der K. S. A. aangesloten organisaties, die volgens dat rapport zouden geroepen zijn tot het mede-samenstellen van den vcrkiczings- raad. .te weten de Federatie van R.-K. volks- en werkliedenbonden en bet R.-K. Vakverbond; de Federatie van diocesane algemeene R.-K. werkgevers verenigingen en het R.-K. verbond van werkgeversverenigingende Ncdcr- landsche Boerenbondde Nedcrland- INCEZONDEN MEDED EELIN CEN 60 Cts. per regel. Men koopt een Trefferbiljet bij de advert.bur., boekhandel, do kiosken of onz© agenten a 2.— waardoor do advertentie ia be taald. Op het biljet wordt de adv. geschreven en aan ons op gezonden. Agent voor Haarlem: Fa. A. Vernout, Warmoesstr. 10 Dc besprekingen hebben er, naar De Tijd meldt, toe geleid, dat de besturen •an dc Federatie van R.-K. volks- en verkliedenbonden. de Federatie van diocesane algemeene R.-K. werkliedcn- ■ercenigingen en hc: R.-K. verbond van werkgeversvakverecnigingen, dc Ncdcrl.. Boerenbond en de Nederl. R.-K. Mid denstandsbond eenparig de volgcndo conclusie hebben aanvaard Indien door den Algemeencn Bond van Rijkskieskringorganisatics mede werking van de sociale organisaties bij de samenstelling van het politiek advies gewenscht wordt, is liet volgende in aclu te nemen t. die medewerking behoort niet te. bestaan in het geven van advies doordc sociale organisaties omtrent de samen stelling der candidatcnlijstcn overeen komstig het voorstel van bet bondsbe- stuur. Geen bestuur toch eener sociale or ganisatie zal te vinden zijn voor het uil- brengen van een advies, als door hel bondsbestuur bedoeld alvorens de aan gelegenheid. dus ook dc personen der eventueel© candidaten, in eigen boezem besproken ie hebben. F.en gorecde aan leiding tot geschillen in eigen kring. Ofschoon verder het lidmaatschap van een verkïezingsraad ongetwijfeld groo teren invloed beeft op de handelingen van dien raad, dan wanneer uitsluitend advies wordt gevraagd aan de organisa ties. lijkt het geven van zulk advies toch een zeer rechtstreeks zich be moeien met de politiek, en dus striidig met de tot nu toe gevolgde gedragslijn, welke zulke bemoeiing volstrekt uitsluit. Een advies van besturen geeft boven dien indér waarborg tegen dc beharti ging van groepsbelangen en tegen onte vredenheid over eventueel in den wind slaan van zulk advies. II. Die medewerking van de sociale! organisaties zal cvecens niet moeten verkregen worden door het constituee- ren vap een verkïezingsraad, zooals die volgens het rapport der commissie- Barge zou moeié-n zijn samengesteld. Deze Verkïezingsraad immers, te ver- wegend opgebouwd op de sociale orga nisaties, zou op die organisaties een te groote verantwoordelijkheid leggen en vrijwaart bovendien niet voor het ge- vaar. dat de leden van den Vcrkiezings- raad en de gekozen candidaten door de verecnigingen zouden ter verantwoor ding worden geroepen, en aldus de eensgezindheid in de sociale organisa ties wordt in gevaar gebracht, IH. Wel echter zouden de sociale or ganisaties haar medewerking kunnen' verleencn tot het vonticn van een Ver kïezingsraad onder voorwaarde, dat vol strekte waarborgen aanwezig zijn, dat noch de leden van den Verkïezingsraad, noch de gekozen candidaten zullen kun nen ter verantwoording geroepen wor den door de organisaties cn mits de ver'A-ringsraad zoolang zii samenge- stcl'l. dat de verantwoordelijkheid dei; sociale organisaties tot een minimum beperkt wordt cn de Verkïezingsraad het algemeen vertrouwen van de Ka- tholieke bevolking kan geacht worden tc bezitten, betgeen zou te bereiken zijn, indien de verkïezingsraad als volgt wara samengesteld a. Twee personen uit elk der tS Rijks- kieskringen. b. Vijf personen uit elke van dc irt liet rapport der CommissieBarge ge noemde organisaties, alsmede vijf per sonen uit dc- organisatie van den werk- nemenden middenstand cn viïf perso* nen uit de organisaties van de vrij© beroepen. De vijf personen uit de organisaties der vrije .beroepen zouden, zoolang die organisaties geen centrale hebben, die nen te worden aangewezen door dc in de vorige, alinea bedoelde cn hierboven sub a genoemde personen gezamenlijk. c. Door den Verkïezingsraad zelf te assumcerën personen op wier medewer king bijzonder prijs gesteld wordt.- Feuilleton Naar het Engels eli C. N. en A. M. WILLIAMSON. De eenige moeilijkheid was, dat zo in deze positie niet den zak van haar schotideis kon los maken en haar maaltijd er uit nemen en de riemen weer vastmaken zonder,de kans te loo- pen haar evenwicht te verliezen, liet pad was te smal en de rotsen waren glibberig; op korten afstand echter, en maar een klein eindj© van het pad naar den top af, zag ze een groen pla teau, een heerlijk plekje om te rus ton. Maar zou ze dat kunnen berei ken? Hot nieisjo stond stil en keek er verlangend naar. Het plekje was alleen te bereiken door een klimpartij over vervaarlijke rotsen moeilijk hier en daar en toch. als de tocht mogelijk was, zou het in tien minuten bekeken ziin cn bet zou betrekkelijk gemakkelijk ziin om terug te komen. Virginia voelde er veel voor. „Letitia zit op 't oogenblik waar schijnlijk zelf te eten, e.n zal me niet missen als m'n halve uur wat lang duurt", dacht ze. ,,En ik heb boven dien gezegd: ongeveer een half uur. Dab is rekbaar". Een oogenblik later ging het meis je op weg. In het begin was ze dap per, maar toen ze halverwege was, en ze merkte dat het veel langer duurde en veel moeilijker was dan ze gehoopt hfid, begon ze den moed te verliezen Ze begon zelfs ets te voelen voor do plannen 'van juffrouw Portman, om te blijven waar ze was en wenscht© wel dat ze weer naast haar zat. Maar ze gaf zich niet gaarne gewonnen, vooral niet, daar het een lafheid zon beteekoncn .en ze tobde koppicr voort, met gloeiende wangen, een kloppend hart en op elkaar geklemd© lippen. Wat oen reus was di© berg zij leek wel een vlieg, die er tegenop kroop! Het kon dien berg niets schelen dat zij en prinses was, en dat de kei zer, die het- land waarjn de berg stond regeerde, van plan was om met haar te trouwen. De berg zou zich niets van keizerlijke plannen aantrekken als het prinsesje uitgleed en naar beneden stortfe zonder ooit den keizer van Rbaetin gezien te hebben. Er kwam een oogenhlik dat de nrin- s°s. nel als juffrouw Portman, die ze z kort geleden nog zoo hartelijk had uit- g,"lachen, voelde dat ze niet vorder en niet terug kon gaan. Ze voelde zich el lendig. Ze verlangde naar haar moe dor en naar den tuin bij Ha-mpton Court, cn ze zou nauwelijks een blik voor Leopold open gehad heblven, als hij nu voor haar oogen verschenen was. Ze kreeg tranen in do oogen en ze haatte den be.rg en heel Rliaetia, loen er van het plateau af plotseling den vroolijk jodelende mannenstem klonk. Nog nooit was een geluid, haar zoo welkom gweest. „Help!" riep Virgi nia. „Ilelp!" eerst in het Engelsch en toen in het Rhaefiaansch. Het jodelen hield plotseling op en er kwam een man 0111 den hoek hij liet groene plateau. De zon scheen in zün oogen en hij beschutte ze met zijn hand om naar haar t© kijken. Vol hoop en ivol 'verwachting keek Vir ginia nar hem. Ze zag een lange ge stalte in een grijzen jas met groen afgezet; een zachte groenen vilten muts. korte broek, bloote knieën, gro ve kousen, met spijkers beslagen laar zen. Gelukkig geen tourisl. maar blijk baar een bergbewoner, een gids,' of misschien een gemzenjager in ieder geval iemand, die haar t© hulp kon komen. Dit alles zag ze in een oog wenk en loen nam h'i ziin hand .van ziin voorhoofd weg, en zag ze zijn«2e- '»t 0 grvoeld dat ze hem onverschillig zou kunnen aan kijken en dat ze duizend maal liever het oude huis bij Hampton Court zou zien. Maar nu was alles veranderd. Er was geen gevaar mee. Hij was or. I-lij kwam haar helpen. Het noodlot had deze eerste ontmoeting van hon ge wild en er kou géén ongeluk meer gebeuren. Hij was het plateau overgeloopen. Nu klonken de spijkers van zijn selio© non o,p de rotsen. Ze kon op zijn hoofd neerkijken, zoo dicht was hii hij haar. Mij keek op. Wat een prettig gezicht had hij! Veel aardiger dan op de foto's En de oogen Virginia voelde zich plotseling dol gelukkig. Ze had van vreugd© wol kunnen zingen een lied van triomf, en door haar opwinding verloor ze haar steunpunt, gleed uit, probeerde zich vast te houden, wat mislukte eu sleed- den stellen rots af naar bene den. Als hij niet nnar voren gesprongen was en haar gegrepen had. was zo waarschijnlijk over het smalle pad. waarop liij stond, heen gegleden, en in den aferond doodgevallen. Maar hij greep haar en bralc haar val. zoo dot- ze zachtjes naast hem neer kwam bijna op haar knieën- Het had maa>' heel iveinïg g<-srhe©b! men waren zon p.i zijn ooooji zoo dapper, dal Virginia nauwelijks besefte, hoe gevaarlijk het was ge weest. Hii had ha^r gore<l. en er was geen plaats meer in haar gedachten voor. „Wat er gebeurd had kunnen zijn". Was dit niet da man dien het lot haar had toegezonden? Haar lieele leveu had zo naar dit oogenblik verlangd. Onder den zoch ten vilten hoed zag ze het gezicht, dat zo 111 haar droomon had gezien. F.cn donker, streng jong gezicht was het, meer krijgshaftig dan mooi, maar zij vond hot mooier dan ieder ander. Hij was gekleed als een gemzenjager en er was niets in de veel gedragen kleo- ren di© hij aan had, dat er hem vu onderscheidde. Maar een adelaar, met wien ze hem in gedachten vergeleek, zou evenmin verward worden met een kip, als hij voor een boer gehouden kon worden, dacht de prinses. HOOFDSTUK IV. II et nestvan den ad© la ar. Dus ?e was tech bijna voor hem op do knieën gevallen! Zo was blij dat- haar moeder het niet wist, En z.? hoop te, dat hij niet voelen kon hoe snel het bloed in haar aderen klopte, toen hii haar hand greep en haar overeind hieln. Ze schaamde zich dat ze zoo op gewonden was. omdat hij haar op hidine niet deelde: want terwijl gebeurtenis in haar leven was, betee- kende het voor hem niet meer dan een toevallig avontuur. Zo had wel graag gezien dat hij even opgewonden waa als zij, maar zij had. jaren gehad om er naar te verlangen en voor hem waa het plotseling gekomen. Misschien zou ze zich met- het verschil verzoend heb ben, als ze in zijn oogen had kunnen lezen. Daarin stond duidelijk: „Val len er vandaag godinnen uit den he mel?" Wat zon ze nu het eerst tegen hem zeggen? Ze had een vaag gevoel dat, nis ze deze kans benutten wild© om den man.'en niet den keizer te leeren keuuen, ze niet met allednncseho woorden komen moest. En ais ze niet voorzichtig en ver standig te werk ging zou alles bedor ven worden. Ze moest voorzichtig met haar woorden man oen vree ren, zooal3 een generaal met zijn bataillons ma noeuvreert. Dit alles was ze zich volkomen be wust. en toch kon t.p het niet doen- Zo voelde .zicli als eon schoolmeisje vlak voor een examen, dio weet dat d© he©!© toekomst van dit een.c uur kan afhangen; en ze zweeg. Wat had zo al niet vaak gedacht aan haar eerste gesprek met Leopold van Rliaetia en pjnnnen gemaakt voor de o-'rste woorden, de eerste blikken, raan hij zou moeten merited dat haar deze ontmoeting een belangrijke ze anders was dan alle andere meisjes

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 5