HAARLEM'S DAGBLAD Velsör Brieven Buiteniandsch Overzicht - g I i Onze lacMiOGk Binnenland IF e as i IS *0 n DE RQMANVAN EEN PRINSES DONDERDAG 20 DECEMBER 1923 TWEEDE RLAL Toekoustmuziek. In de toekomst is het noodig; dat de KoninSs weg en de Oude Schulpweg gerio- leerd worden, dat de spoorover- gang bij Driehuis verlegd en de spoorweg IJmuiden—Velsen 'ót§e breid wordt etc. De gemeenteraad is in zijn eenvou dige besluiten meest een instituut tot verbetering van verkeerde toestanden, zoo al niet in opzet dan toch in uiting. Negpn van de tien raadsbesluiten* hebben betrekking op verbetering van wegen, van hygiënische toestanden, van verkeersregeling, kortom van al les waar de gemeente over te r^egen heeft De raad heeft 50ih in principe i"'t ge sprok cm voor het rioleeren van den Groote Hout- of Koningsweg en den Knusbeek- of Oude Schulpweg. Ver se''/'onde wegen in de gemeente Vel sen schijnen wel van adeh zij pron te: erg met dubbele namen, er zijn er behalve de hier genoemde nog meer. Van de hier vermelde kan, op het g geven ingaande, wellicht aange voerd worden dat zij onder den be rooiden adel ingdeeld moeten worden, dat -1 in de schoire toekomst veran derd vorden. V'an+ er komt nog van aller te pas aan do rioleering van den Koningsweg. In de eerste plaats mag het niet veel geld kosten, maar wan neer de stem die iplaitte voor verbree ding, voor geheele verbetering van den weg. weerklank vindt, zal de weg waar zoo vaak, tot vervelens toe, 'over geklaagd is, een schoone boule vard gelijk worden. Er zullen geen kuilen van eenige omvang of groote diepte meer zijn, de bermen zullen in den zomer niet meer gelijken op de Sahara, noch op de Noordzee in de natte moessonde Kruisbeek- of Ou de Schulpweg zal zoo moddervrij wor den dat de reizigers in de treinen tus schen den Helder en Haarlem elkan der zullen toeroepen: ,'^iet zoo schoon een straat hebben wij binnen deze landpalen nog niet gezien Voorloopig kunnen de Kruisbeek of Oude Schulpwegbewoners als in de Violiors nog zeggen: „Wat koop ik voor principes V' Voor 't oogenblik is nog toekomstmuziek. Hetzelfde kan gezegd worden van de «*2randering van den spoorover- gang bij Driehuis. De toestand is daar niet ideaal, bij drukker verkeei dan tegenwoordig zou men hem zelfs ge vaarlijk kunnen noemen. Heden waar om de ontwerper van het grootestads plan voor Velsen een overweg heeft gedacht eenisre honderden meters ten zuiden van den bestaanden. B. en W. hadden daar 't oog op toen zij aan een bouwondernemer toestonden een straatje van eenige meters breedte te maken op het terrein, waar in de toe komst een belangrijke bruising van wegen gemaakt zal worden, direct by den spoorovergang. Een standje had den zij dus niet recht verdiend, om dat zij den raad niet in het besluit gekend hadden. Het straatje moet nu nog een naam hebben en aangezien het gemaakt is op de toekomst zou het Toekomststraatje kunnen heeten, n.l. als het niet zoo klein was, want wij verwachten juist groote dingen van de toekomst. Om in de soort van Groote Hout- of Koningsweg en Kruis beek- of Oude Schulpweg te blijven zou men kunnen zeggen: Hagelinger- dwars- of Sintelweg. Een stuk dat haast had was om die reden op de agenda geplaatst nadat de gedrukte exemplaren waren ver zonden. Dat het werd aangehouden be wees dat het weer niet zoo'n haast had. of 't kon nog wel wat wachten. Om de oude huizen die aan den Noordkant van de sluizen te IJmui den staan, die gesloopt moeten wor den voor de derde sluis, te vervangen, is inderdaad door de woningbouwver- eeniging Velsen een terrein van de gemeente gevraagd om daarop onge veer 90 huizen te bouwen. Intusschen zijn die huizen nog niet gebouwd en is door den Minister bepaald, dat de bouwkosten niet meer mogen bedra gen dan 2700 per huis. Om nu de huizen niet op te duren grond te la ten zetten is men later op 't idee verdwaald om do strook grond die langs de spoorbaan VelsenIJmuiden ligt aan het Rijk te vragen. Het is een strook grond, wclkec ieder wel i heeft gezien die van Velseroord r IJmuiden moest loopen met een Zuidwesterstoim, de wind noodzaakt dan den voetganger wel om er naar te kijken. Blaast de wind evenwel van den Noordkant, of uit den vrieshoek, dan is die grond niet te zien ,men is wel genoodzaakt het hoofd in ande re richting te draaien. Zoo spoken kan het daar in den winter, op die koude Velser hoogvlakte langs het kanaal, dat men zich terecht de vraag stelde of de plek wel bewoonbaar is, of het in de toekomst zelfs wel worden zal. Bovendien, merkte de heer Ver meulen op, is het hier noodig het Rijk dat wellicht den grond wel a taan wil om wat geld te ontvangen) tegen ziel" zelf te beschermen. Wanneer IJmui den nog eens weer opleeft, meer be- teekenis krijgt als havenplaats (van Amsterdam?) en er een betere spoor weg noodig is, dan zou die niet dan met groote kosten gemaakt bunnen worden. Om d" werkloozen aan de zoozeer gewenselite bezigheden te helpen werd nog voorgesteld om een stuk duin om deD watertoren te egaliseeren. De werkloosheid schijnt in deze streek gedoemd om in zand te worden ge smoord. Een der leden stelde i.og voor om daar een stukje duin te laten als een natuurmonument, wat mis schien hetzelfde effect zou geven als dat men in den Haarlemmermeer een putje had laten bestaan van honderd vierkante meters oppervlakte. Duin is niet mooi met straten er omheen, wel mot een uitzicht op de zee en geen ander geluid dan het ruischen der gol ven. VELSENAAR. ER DRE1CT EEN CONFLICT TUSSCHEN ENCELAND EN AFGHANISTAN. ENCELAND ZAL VOOR EEN NIEUWEN OORLOG NIET TERUGSCHRIKKEN. OVER DE POLITIEK VAN pOlNCARé. Er is weer oorlogsgevaar. Er dreigen verwikkelin gen tusschen Engeland er. Rusland en; Afghanistan. Uit Moskou wordt ons geseind Uit Kabul wordt via Tachkent uit hetrouwbare bron gemeld, dat de Ln- gelsohe t-ertegenwoordiger 'in Afgha nistan, Humphries, een ultimatum heeft gericht tot de Afghaansche regeering naar aanleiding van den moord op En- gelsche onderdanen fcn de grensstrook tusschen Afghanistan en Indië. In het ultimatum wordt de inwilliging ver langd der Engelsche cischen. Inzon derheid eischt Engeland, dat Afgha nistan alle betrekkingen zal afbreken met Sovjet-Rusland. Humphries ver- klaarte dat Engelauid. indien het ulttmatum werd verwor pen, niet voor een nieuwen oorlog zal terugdeinzen. Dit bericht is eerst heden te Moskou ontvangen, zoodat het nog geen weer klank heeft kunnen vinden in de pers, maar te oordcelen naar den geestestoe stand in de politieke kringen, zal het groote ongerustheid veroorzaken, want een aanslag op de onafhankelijkheid van Afghanistan, die met zooveel moei te is verworven, staat gelijk met het verdwijnen van den eenigen bufferstaat tusschen Rusland en Engeland, Tsjitsjerin heeft hierop in een onder houd uitdrukkelijk gewezen en er aan herinnerd, dat Engeland er reeds in is geslaagd, het buffergebicd aan de Dar- danellen tc doen verdwijnen. Ofschoon hij weigerde te antwoorden op de vraag der journalisten, of de RussJ.sche rcgcering het optreden van Engeland tegenover Afghanistan als een vijandige handeling beschouwt, verklaarde Tsjit sjerin, da't het ultimatum een politieke handeling was van het hoogste ge wicht, waarvan de gevolgen voor het oogenblik moeilijk te voorzien waren. In den laatsten tijd maakte Engeland Imet koortsachtige haast militaire toe-' bercidselcn tegen Afghanistan 74 I -k giuigen waren naar de Afghaansche grens gezonden, de spoorweg was vol- tooid, die t an Peshawar, de voornaam ste Engelsche mili taire basis, door den Khybcr-pas naar het inwendige van het land voerde. Ten slotte stelde Tsjitsjerin de vreed zame Ipolitiek der Sovj et-regeering, waarvan een schitterend bewijs was ge geven gedurende het Engelsch-Russisch geschil in het afgeloopen voorjaar, te genover de vijandige politiek Brit sche regcering, welke uitdmVA-mg gevonden in het geval-Rakowsky «M-en- als in den toon der onbeschaamde ver klaring van Mac Neil in de Russische quaestie. „Dc Engelsche regeering, een ultimatum zendende aan Afghari stan aan den vooravond van haar aftreden, laat een zware nalatenschp achter voor de regecring, die haar zal opvolgen." Naar uit Londen bericht wordt, is een legerafdeeling van >5.000 man En gelsche en Indische troepen, infanterie, cavalerie, artillerie e*i vliegtuigen, ge concentreerd aan de Afghaansche grens, gereed om terstond naar Kabul te mar- cheeren, indien de aldaar gevreesd- moord op de vreemdelingen het noou- zakelijfc mocht maken. De opwinding* onder de bevolk' van Afghanistan moet te wijten zijna.-" het voor kort gesloten verdrag tus schen Engr'»:td en den Fmir, dat bi, de fanatieke Mohammedanen onpopu lair 1.3. De quweje rtcr lultsche schadeloosstelling. Sir John Bradbury, de Britsche ver tegenwoordiger in de Commissie van Herstel, is te Londen teruggekeerd. Ili) had een onderhoud met Baldwin. Naar de bladen vernemen, is Bradbury er in geslaagd de hulp te verkrijgen der dfensten vaB e.cn aantal fin-.ncieele des kundigen, in verband met de beide com missies, die zullen worden opgerich- om een onderzoek in te stellen na-; Duitschland's betalingsvermogen. legde den Premier hun namen vo goedkeuring. Men bericht, dat de keus var» des kundigen der Britsche regeering ter kennis zal worden gebracht van Bar- thou, den voorzitter der Commissie van Herstel, die formeele uitnoodigin- gen zal richten tot dc gekozen deskun digen. Beieren en de Machtigingswet. In de Woensdag weer geopende zitting van den Beiersolten landdag stemden de boeren, socialisten en communisten te gen de door de regeoring ingediende machtigingswet, waardoor de vereischte meerderheid van 2/3 niet verkregen werd. Na den uitslag van de stemming kondig de de fractie van de Beiersche Volkspartij aan een voorstel tot ontbinding landdag te zullen indienen. In ieder geval zal de machtigingswet door de nood-verordening worden afge kondigd. Bij de behandeling in den Franschen Senaat van de credieten voor buiten gewone uitgaven en voor de buiten- ïandsche militaire operatiegebieden, ten bedrage van 1.451.299.733 francs, heeft Senator d'EstournelIes de Con stant, de bekende pacifist, scherpe kritiek geoefend op de po litiek van Poincaré. Do financieele commissie had een vermindering der credieten met 45 millioen voorgesteld; zij heeft echter slechts een reductie van 33 millioen kunnen bewerken. Alvorens over de aan Polen en Zuid- Slavié to verstrekken voorschotten te stemmen (resp. 400 en 300 millioen), verklaarde de heer d'EstournelIes de Constant thans te willen zeggen wat hij dacht, en wat vele andere denken, ofschoon ze aarzelen om te spreken: Wij duchten de welsprekendheid van den minister president. (Poincaré in terrumpeerde ,,Deze welsprekend heid behoeft thans niet te worden ge vreesd, want ik ben voornemens niets te zeggenDe heer d'EstournelIes vervolgdeIndien do voorschotten, waarin wij zullen toestemmen, be stemd waren om de economische op beuring te verzekeren van de volken, voor wie zij bestemd zijn, zou ik er met geestdrift vóór stemmen. Maar het is niet aldus. Dc voorschotten zullen dienen om deze jonge volken in staat te stellen orders voor wapenleverme nan Fransche industricelen te verstrek ken. Men zegt, dat Frankrijk er dus niets bij verliezen zal. Wellicht, ben ik onmachtig om dit te begrijpen, maar ik kan ons nationaal belang met in die mate met het belang van eenige industricelen vermengen. Men zegt, dat wij ons den steun verzekeren van machtige legers. Bewijst men Polen, Zuid-Slavië en Roemenië een werke- lijken dienst door ze te verplichten zich aldus tusschen twee vuren te plaatsen? Wij gaan oorlogsmateriaal naar deze landen zenden. Zal men er oen goed gebruik van verzekeren? Zullen wij niet eenige oproerigen er toe brengen er zich van te bedienen in omstandigheden, waarmede wy wel eens verlegen kunnen zitten? (Poinca ré interrumpeerde opnieuwIs dit het moment om onze vrienden zonder wa penen Ie laten wanneer zij, zooals ge zegt, tusschen twee vuren zullen ge raken?) D'EstournelIes wees echter op het gevaar deze jonge volken wa penen te verschaffen en besloot: Wij geven hun een droevig geschenk, droe vig voor degenen, die het aanbieden, droevig voor hen, die het ontvangen en droevig voor den wereldvrede. Ondanks dezo kritiek werden de credieten met groote meerderheid aangenomen. Verspreid nieuws DE r-'TSCHE FINANCIEN. Het bestuur -r\n de Rentonbank heef', op een verzoek van de rijksregeering om nieuwe credieten afwijzend beschikt. DE PRESIDENTSVERKIEZING IN nc VEREENICDE STATEN. Henry Ford heedt verklaard, dat hij zich bij de verkiezingen voor he; presi dentschap niet tegenover Coolidge «i HIT MEXICO. Er wot den 'kans onderhandelingen ge voerd over een wapenstilstand rn Mexico. Ingezonden Van Ingezonden stnkken, geplaatst of niet geplaatst, wo-dt de kopie ai>n inzender niet teruggegeven. Voor den inhoud deter rnbriek stelt de lb-dsctie rich niet aansprakelijk. „BLOEMENDAALSCHE KRAB BELS". „AAN -1AXENBURCER". Uw Blc-~;rdai]sche Krabbel van Maandag 17 December heef*, m. i. eeni ge toelichting noodig. Geachte Saxenburger, rijt gij wel heel erg op de hoogte van ie Bloemendaal- sche Gemeente-huishouding:? Weet gij niet, dat dc ƒ400.000 ruim, die men over heeft, is een overschot j' '.an belastingopbrengst over het jaar io->2 en dat dit rijn oorzaak heeft innen der belastingen door het R"k. die over betere gegevens scheen te beschikken, wat betreft de inkomens en vermogens ia do gemeente Bloe- mendaal. En weet U ook niet, dat het over schot van ruim vier ton minstens voor de helft en misschien wel sis het een beetje „meeloopt" met de uitgaven, in zijn gebari gebruikt zal worden in het jaar 19:4? Weet U ook, dat het ge raamde belastbaar inkomen voor Bloe- mcndaal op 20 millioen gulden zeer ge flatteerd is en dat een raming van 15 millioen gulden meer nabij de, werke lijkheid zal zijn? Ik voer hierbij da: de raming van 's Rijks inkomsten belasting is 70 millioen gulden tegen ri4 millioen gulden in 1922. Een ver mindering dus van 40 Ik heb een blik mogen slaan in de begrooting over 1924 en ben geschrok ken van wederom de stijging der uit gaven. N u is er de spaarpot of heel mooi gezegd het surplus aan te veel betaal de belastingen. Dc gemeente heeft dus, wat wij in de wandeling noemen „een voorvalletje" en nu leek het mij zooveel beter, wanneer men dat geld eens ge bruikt had om de schulden wat af te lossen. Dan had men direct een ver mindering van uitgaven gekregen, die telken jarc weer voordeel zou hebben gegeven. Doch de heeren, die het we ten kunnen, ik bedoel B. en W., vinden het heter, om tc besluiten wij verlagen het belastingpercentage van 5 op 3'A terwijl de Raad (de oude wel te ver staan), die het blijkbaar nog beter wist, zegt„Neen, die verlaging is te gering, wij verlagen tot 3 En daar mee wordt ons zand in de oogen ge strooid, men probeert het althans; he. lukt echter niet bij allen. Ik ben maar een leek en kan natuur lijk niet zoo over de gemcente-finan- ciën meepraten als „de heeren". Maar toch zou ik c':t wel eens willen weten. Wat denken „de heeren" te doen als het belastingoverschot op is? Of hebben ze zoover nog niet gedacht? Kunnen zij met voldoende zekerheid ga- randecren, dat er, als de spaarpot leeg is, er zooveel vermindering van ui-ga ven zal zijn gekomen, dat de inkom sten en uitgaven rallen kloppen, terwijl men toch het belastingpercentage van drie procent zal kunnen handhaven? Want het gaat er niet om nü de burgerij te sussen met belastingvermindering, terwijl nadien de verhooging van per centage boven de 5 geen denkbeel dige zal ziin. Tenzij het roer bijtijds nog omgaat! Saxenburger, gij ntoet daarom belas tingverlaging-belast ingroverschot niet zetten tegenover ..verlenging van ar- beidsduur-pensioenbijdragen''. Vindt gij werkelijk zelf bij te dragen het pensioen, onbillijk? Moet niet ieder particulier zelf tijdig beginnen te .zorgen voor zijn ouden dag en zorg voor zijn nabestaanden? Moet de gc- mcensohap, dus ook de minder bedeel de, die zelf vaak in het geheel niet of anders slechts met opoffering van an dere noodige zaken, voor rijn ouden dag en voor zijn nabestaanden kan zor-, gen, meebetalen in het pensioen van het Gemeentepersoneel? Het Gcmcenteper- soneel van hoog tot laag. Saxenburger, hebt gij zelf een be- drijf, of ziet gij anders d« bedrijven om U heen niet? Of zijt gij zelf ccn 4S-urige-arbeids week-voorstander? Indieu het laatste zoo is, dan heb ik hieraan niets meer toe te voegen. Doch indien niet, dan zult U zelf toch over tuigd rijn, dat verlenging van arbeids tijd economisch noodzakelijk i*. Uit alle kringen van handel mdustrie wordt dit trouwens ook betoogd. Met dank voor uwe plaatsing „HUISMOEDER". Wat al vragen in enkele regels! Natuurlijk zal het overschot gebruik worden in 1924Doch er is dan toe: c*n overschot. En er is een plan om het percentage te verlagen van 5 daartegenover nu de ambtenaren procent ia hun inkomen te verla gen is inconsequent. Gevoelt de huis moeder dat niet? ArbeidstijdverleEgin; is iets anders. Die vind ik zoo erg niet Wel degelijk kan dus overschot-be lastingverlaging geplaatst worden genovcr pensioenbijdrage. AI geef (en gaf ik reeds) toe, dat het een levens belang voor Blocmendaal is, gefortu neerd- ingezetenen tc hebben en te houden. Of zelf betalen voor eigen pensioen r-T-illijk is, hangt af van gedane toe zeggingen en hoegrootheid van salaris. Van deze quaes tie, geachte huismoeder, maakt men zich zoo maar met een sim pele vraag niet afl Wat inzendster met een „voorvalle tje" bedoelt, begrijp ik niet. Moet het ..voordeeltje" zijn? SAXENBURGER. Snor! en Weisfrpen DAMMEN. DE WEDSTRIJD OM DEN MEESTERTITEL. De twee laatst' ronden van den wed strijd om den Meestertitel, welke Zon dag j.L te Rotterdam in „Allcgrerti" werden gespeeld, brachten Groenteman op de eerste plaats. Door twee remise-partijen, respectie velijk tegen Vermunt en Mahn, moest de Ilaarlemsche kampioen de eerste plaats aan den ,.D. O. S.'er" afstaan. Hoewel Van Dartelen in beide par tijen belangrijk voordeel had (Vermunt moest zelfs in het middenspel een schijf verliezen door een fraaie combinatie van Van Dartelen) wisten zijn tegen standers toch nog juist remise te be halen. Groenteman had tegen Möllenkamp een gemakkelijke taak, daar de Rotter dammer reeds spoedig in een ounoozel zetje liep. Ook Vermunt maakte het hem in de avondronde niet moeilijk en kwam door zwak spel reeds spoedig in het nadeel. Beide partijen werden dan ook door Groenteman gewonnen. De stand van dezen wedstrijd is thans- Po-THf. - r- f a - o o c 10- o so ts >00 e s 4 a a g.la Wüüwi T £*g o< §Jg|9|K O J 2 ga s*1 jS4 .-la." ÉL' ÉL J is Groenteman moet thans nog alleen spelen tegen den Rotterdamschen kam pioen Pi Mahn. Wanneer Groenteman remise weet tc behalen, is hij „Meester", win: daar entegen Mahn, dan moeten Groente man, Mahn en Van Dartelen overspelen om den titel. HOCKEY. HAARLEMSCHE HOCKEYBOND. Het programma voor de maand De- cenibor heeft eenieo wijzigingen on dergaan. Het ziet er thans als volgt uit Zaterdag 22 December; H.B.S. I—BIOS I. Concordia A—B. H. C. Ill M. H. C. Ill—Concordia B. Mevrouw A. (een vroegere dienst» bode ontmoetende) Wel. Anna, hou bevalt het jc bij mevrouw B.? Anna: Heel goed, mevrouwe Mevr. A.Zij is een heel aardige en vriendelijke dame. Je kuist niet te veel voor haar doen! Anna; Dat doe >k ook niet, me» Bezoeker: Kan baby al praten? De vader (zijn vrouw aanziend)? Misschien wel, maar hij krijgt er nooit gelegenheid voor! INCEZONDEN MEDEDEELINCEN i 60 Cts. per regel. Zondag 23 December:" IL B- S. IConcordia A Concordia BH B. S- II. lo Kerstdag 23 December t' H. B. S. I—H. B S. II 2e Kerstdag 26 Decern hor. Concordia A—H. B. S. I. TL B. S. IIM. II. C. IIL Zaterdag 29 December f] B- H. C. IllBios I. H.B.S. II—Concordia A« Zondag 30 December H. B. S. r-B. H. C. IET. Dinsdag I Januari IL B. S. I—M. H. C. IIL Concordia B—Bios I. B- n. C. Ill—Concordia 'A'< ONREGELMATIGHEDEN BIJ HET REGIMENT GENIETROEPEN. He; was ten tijde van dc bekende spionnage-affaire, dit zich te Utrecht een gerucht verspreidde, volgens het welk de militaire politie aanleiding zou gevonden hebben om ook een onder, zoek in te stellen naar malversatiën bij het regiment genietroepen. De geruchten waren voor ons, zegt het „U. D.", aanleiding, om eens te in- formeeren naar de juistheid van een en ander. „Wij konden toen nog geen vrijheid vinden om tc publicecren datgene, wat wij bij onderzoek vernamen. Thar.s evenwel meenen wij te mogen mrde- deelen, wat vermoedelijk de aanleiding tot die geruchten is geweest. Met de pionnagezaak heeft de onderhavige kwestie niets te maken. Zij betreft een geval van valscbheid in geschrifte, waarbij ook een militair van de genie betrokken is. „Het trok namelijk eenigen tijd ge leden op het kantoor van een vennoot schap to Utrecht, welke veel leve ran* ties doet aan de genie, dc aandacht, dat de boekhouder ter voldoening ecner nota van de genie een bedrag ontving, dat grooter was dan het totaal bedrag der nota. Evenwel kwam in de boeken voor als ontyangstpost het eindbedrag der nota. Dit wekte argwaan, en de directie der vennootschap stelde een onderzoek in. waarbij bleek, dat het te veel betaalde bedrag later door een niliuir was teruggehaald. Dc dirccria 1 telde zich daarna onmiddellijk in ver binding met den commandecrend offi cier van het regiment. De militaire politie werd in de taak gemengd, wel ke aanleiding vond om den militair te arrestceren en in arrcr-t tc houden. Uit een nader onderzoek bleek, dat de aangehoudene zich op deze manier en aantal kleine bedragen had toege- "gend, welke hij te veel betaalde en daarna van den boekhouder weer terug kreeg. Het beloopt, voor zoover thans kon worden nagegaan, drie bedragen.- .r'eerend tusschen f 10 en f 50. Dc betrokken militair N inmiddels weer uit de voorloop-ge hrchtcnis ont slagen, maar de raak zal dezer dagen bij den militairen rechter aanhangig worden gemaakt, DE AFTREDENDE COMMISSARIS DER KONINCIN IN UTRECHT. In de pauze der vergadering van de Prov. Staten van Utrecht, werd in een, niei voor de pers toegankelijk huishou delijk samenzijn, door den heer Van Andel, lid van Gedepiitocrdc Staten, na mens Provinciale Staten aan den heen- gaar,den Commissaris der Koningin, mr. dr. F. A. C. Gmaf van Lijnden van Sandcnburg, een zilveren presenteerblad aangeboden, terwijl het Statenlid, me juffrouw Holthaus, aan Graaf van Lijn den van Sandenburg een bloemenhulde bracht. Naar het Engelsch van C. N. en A. M. WILLIAMSON. 19) Met een kreet van pijn de wree- de pijn van gewonde, teleurgestelde liefde, trok de Prinses haar hand weg uit de zijne. ..Nooit" riop ze uit. „Het is een be- leediging". ..Een boleedigir.g? Neen. duizend maal neen. Ik zie wel. dat je het zelfs ïiu nog: niet begrijpt „Ik geloof dat ik het Heel goed be grijp. zelfs al te goed zei Virginia gebroken. Haar mooie droompaleis lag vernield aan haar voeten, op het oogen blik waarop zo de voltooiing had zien naderen llc zeg jo dat je het niet kunt be grijpen, anders zou je niet zeggen zou je niet durven zeggen, lieveling, dot ik jo bad bclecdigd. Je zoudt toch niïj'n wettige vrouw zijn?" „,le vrouw, noem je dat!" de Priti- ges lachte, een hard, kort lachje, dat meer pijn deed dan tranen. ,.Je schijnt vreemde begrippen to hebben o\er dat woord, dat voor mij altiid iets hei ligs heeft gehad! Een morganatisch huwelijk. Je weet heel goed. dat in een land, waar men zulk een bespot ting toelaat, de wet je toestaat om te scheiden wanneer je wil en met een andere vrouw te trouwen met een prinses, die je lot je keizerin zou kunnen maken ..Mijn hemel, hoe kun je zoo spre ken!" barstte hii los. ..Denk j<? heusch. is jo oordeel o\er mii zóó gering dot je denkt, dat ik van die vrijheid die de wet mij laat gebruik zou maken? Mijn ziel zou voor altijd aan je gebon den zijn." „Dat denk je nu mis-chien. Maar de gednehte d°.t je zou kunnen veran deren zou miin dood zijn. Ja, ik zeg je nog eens, het was een beleediging om zulk een lot aau te bied in aan een vrouw, die je beweert lief te hebben. Hoe kon je het doen? Als je die vree- selijke woorden maar nooit had uit gesproken! Ais je mij maar het ideanl irebt n had dat ik van je had. edel. hoogstaand, boven alle andere man nen. Maar jo bent toch zelfzuchtig wreed. Als je gezegd had „ik heli lief, maar wij moeten toch scheiden, want mijn plicht dwingt er mii too, dan z.011 ik maar neen. ik kan ie nu nooit, meer z°g<rcn wat ik had kunnen antwoorden, als je dat had gezegd, in plaats vau mijn hart te breken". Onder den stroom vau haar verwij ten stond hij stil met op elkaar ge kiemde lippen. „Jij bent het, die wreed is", zei hij ten slotte. „Hoe kan ik je ooit doen inzien boe onrechtvaardig je bent?" „Op geen enke'.e manier. Wij heb- beu elkaar na dit alles nieis meer te zeggen, behalve vaarwel". „Het mag geen vaarwel zijn", „Het moet. Ik wil het." Hij had haar japon vastgegrepen toen zo zich omkeerde om wee te gaan. maar nu liet hii haar los. „Wil jjï het? Het is dus niet waar, dat je mij lief hebt?" „Het was waar. Alles alles in mijn loven is van dit oogenblik af veranderd. Het was beter als ik jc nooit gezien had. Vaarwel". HOOFDSTUK XI. Demandiowachtto. Ze liep langs het door do maan ver lichte pad van hem weg. Hij deed een stap alsof hij haar wilde volgen, maar hii bedwong zich en liet haar gaan. Alleen ziin oogen gingen met haar mee en ct* stond nicer pijn in te. lezen, dan boosheid, hoewel hij misschien nooit te voren in zijn leven had mee gemaakt, dat een groote wcnsch van hem onvervuld bleef. Zijn liefdé drong hem om haar te volgen, maar zijn trots hield hem terug; want Leopold was een trotsch man, en het was nis een ijskoud stortbad voor hem, dat za zijn liefde versmaadde. Ter wille van dit meisje had hij in een paar dagen de gewoonten van zijn heele leven veranderd Trots, geslo tenheid, zelfbeheersching, de wensch om niet alleen een man te schijnen, maar het ook te zijn, ver boven de zwakheden van andere mensehen, do eerzucht om door zijn onderdanen op een voetstuk geplaatst te worden en dat ook to verdienen; al die dingen had hij voor Helen Mowbray laten varen. Hij was een te rechtvaardige man om niet toe fe stemmen dat h>>. als een van zijn jongere neven zich zulk een dwaasheid in het hoofd had ge haald, ziin best gedaan zou hebben om die dwaasheid in het begin ie stuiten. Totdat Leopold door ziin et- gen onverwachte ondervinding had geleerd wat liefde kan beteekenen, wat mannen ter wiïïo van de liefde willen doen, zou hij niets van zulk een gevoelstoestand begrepen hebben. N'ng slechts een maand geleden zou een neef vau hem. die met dezelfde plannen rond liep als hij nu, onder vond n hebben, dat do keizer ziin heelen invloed 011 kracht aanwendde om hem te wjrrhouden. Leopold zag de verandering in zichzelf en schaara- 1 de er zich voor; toch zou hii hebben doorgezet, en alle hinderpalen, die c-i 1 op ztm weg kwamen, vernietigd heb ben, als het nieisjo de dingen moar met zijn oogen had willen zien. Ze had hem beschuldigd dat hij haar belcedigd had, en had er geen oogenblik bii stil gestaan dat hij. zelfs door een morganatisch huweliik, niet alleen zijn ministers tegenover zich zou krijgen, maar ook zijn volk. Want er werd van hem verwacht, dat hij met een meisje van koninklijken bloe de zou trouwen. Als Helen Mowbrav de positie, dio hii lm ar aanbood, haf aangenomen, zou hij nooit haar hatt hebben kunnen breken door een ander huwelijk aan te gaan. Niet alleen zou het in dezen tijd moeilijk zijn om een prinses to vinden die zulk een mededingster zou verdra gen, maar het zou hem bovendien on mogelijk zijn om do band tusschen hem en dn vrouw, die hij aanbad, zoo te ontheiligen. Als hij met Helen Mowbrav trouw de zouden haar kinderen nooit, erf-e- namen van den troon kunnen zijn. Bij zijn dood zou dc zoon van zijn oom, aartshertog Joseph, hem opvolgen; eti gedurende zijn loven zou hij de popu lar Heit, waarop hij zoo gesteld was, zeker verliezen. Rhnclia zou liet hein nooit vergeven j dat hij zoo zelfzuchtig was geweest om 1 zijn eiren geluk tc stellen boven hst I welzijn van do natie- Hij kon zich indenken hoe de ouda IJzerlinrt von Brcitriein hem «lil mot heftige welsprekendheid zou mede- deeten, terwijl zijn slapen klopten als het tikken van een klok cn zijn oogen met bloed waren belocpcn. Maar hij zag zichzelf ook. terwijl h !m '"n storm over zich heen Het gaan. vast besloten met zijn sterken, onwrikba- ren wil gelukkig door de liefde, die hem steunde. Maar nu wr.s do wil. die hem in triomf dcor het leven hn.l s*edragcn, machteloos tegen die van dit jonge meisje. Ze wilde niets van hem weten. Een vrouw, wier gezichtje haar ndf go fortuin was, wier mnalschappeliike positie nauwelijks zoo hoog was ais de onderste trede van oen troon, had een keizer geweigerd. Leopold kon nauwelijks gelooven. dat liet werkcli gebeurd was. Hij had frezogd. dat hij er ir.n had ge twijfeld of hii haar liefde wel had ge wonnen, en dat had hij ook gedaan. Maar hij had toch voortdurend hoop gekoesterd, omdat hij vertrouwd had op zijn goedo gesternte, en misschien ook wel omdat het in dc geschiedenis een ongekend feit was, dat het aan zoek van ccn keizer was afgewezen. (Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1923 | | pagina 5