HAARLEM'S DAGBLAD
"BEURSOVERZICHT
Voor Schoenen; Presburg
Goed. Chic. Goedkoop.
Binnenland
Schetsen uit Amerika
ZATERDAG 22 DECEMBER 1923 TWEEDE BLAD
kalme marktstemming op d e naderende feestdagen.
suiker- en rubberwaarden prijshoudend.
olie-waarden lager.
scheepvaart aandeelen hooger.
14—21 Dec. 1923.
De nfgeloopen week heeft over 't
algemeen een ke.'me prijshoudende
s-'..ui ii.'ng ter in.u'ze doen zien. De
ptd: leko ben- hten gaven reden tut
tevredenheid en wettigen de reeds se-
nu eenigen tijd bestaande hoop dat
nu eindelijk overeenstemming bereikt
zal kunnen worden in zake de reeds
zoo lang hangende regeling der Duit-
sche schadeloosstelling. Tot deze op
vatting gaf het deze week bekend ge
worden bericht aanleiding dat Frank
rijk in principe bereid is rechtstreeks
niet Duitschiand te onderhandelen,
waarin een aanwijzing wordt gezien
dat Frankrijk, tegenover de in den
laatstcn tijd door Duitschiand aange
nomen houding, waaruit de ernstfge
wil spreekt om aan de eisohen van
Frankrijk te gemoet te komen, van
zijn kant eveneens meer neiging ver
toont om door verzachting der re
pre saille maatregelen de onderhande
lingen to vergemakkelijken. Men gaat
zelfs zoo ver te beweren dat in de
eerste dagen van 1924 de oplossing
der politieke moeilijkheden bereikt
zal worden en dat op 't oogenblik in
Amerika de regeering. in overleg met
bankiers, een grootsch opgezette her
stelleening aan Duitschiand voorbe
reidt, in geval het onderzoek van de
Commissie van Experts een gunstig
resultaat mocht opleveren. Deze
leening, waaraan ook Engeland en an
dere landen zouden deelnemen, zou
voor het grootste gedeelte in Amerika
ondergebracht worden. Al lijkt, het,
in verband met den tijd, dien de com
missie zal noodig hebben om met het
onderzoek gereed te komen, niet waar
sehijnlijk dat reeds zoo spoedig over
eenstemming zal kunnen worden oe-
rcikt, mag toch veilig worden aange
nomen dat de kansen on een ophel
dering van den Europeesohen toestand
gunstiger staan dan in langen tijd het
liet mag dan odlc verwondering
wekken dat de markt op deze ver
schijnselen niet meer teekenen van
tcrugkeerend vertrouwen aan den
dag "legt. Dit is ongetwijfeld, benal-
ve aan liet, feit dat het publiek reeds
zoo vaak zijn verwachtingen rm-
trent een saneeren der economisene
toestanden in rook heeft zien opgaan,
te wijten aan de nadering der feest
dagen', die steeds een inkrimping der
zaken ten gevolge hebben. Men is
teen de feestdagen en de aanstaan
de" jiiarswisseUng geneigd de engage
menten zoo veel mogelijk te vermin
deren, zoodat. daardoor veelal eenig
aanbod ontstaat, dat met gemakke
lijk plaatsing kan vinden. In net
feit. dut niettemin verschillende uf-
deelingen sléchts in zeer geringe mn-
)ir. den invloed van dit aanbod onder
vinden, mag een aanwijzing gezien
worden dat" de algemeen© vooruit
zichten niet ongunstig worden ge
acht. Zeer vva.rsohijnlijk zal dan Ook
eerst hij de intrede van het nieuwe
jaar de effecteiimafkfc een grootore
activiteit aan den dag leggen, te
meer daar tegen dien tijd meer posi
tieve berichten over de resultaten van
liet ondei zoek naar de saneering der
Duitsche financiën verwacht mogen
worden. De maatregel welke de
Puitfhc regeering heeft ingevoerd
tot voorloopige stabiliseering der1
I Rente-Mark schijnt gunstige resulta
ten op te leveren en aan het publiek
het noodzakelijk vertrouwen in het
betaalmiddel terug te geven, waar
door reeds een niet onaanzienlijke
prijsdaling kou plaats hebben. Rij de
beperkte middelen die aan de Duit-
sc-lic regeering ten dienste staan om
deze maatregelen te handhaven, mag
'hierin een bewijs gezien worden dat
do regeering zelve overtuigd is van
de noodzakelijkheid om, nis eerste
maatregel tot het herstel der finan
ciën, een verdere inflatie te voorko
men. Dit streven zal ongetwijfeld
onder de geallieerden een gunstigeu
indruk vestigen en de taak van de
commissie van onderzoek vergemak
kelijken. daar hiermede een basis is
gelegd waarop kan worden voortge
bouwd.
Mogen dus de vooruitzichten in 't
algemeen gunstig worden geacht,
toch heef* de fondsenmaxkt, zooals
reeds hierboven weid opgemerkt, op
de nadering der feestdagen, een
meur terughoudende stemming aan
den dag gelegd, waartoe ook het
uitblijven van nieuwe stiniuleerende
Inrichten hebben bijgedragen. Zoo
bleef, bij matige omzetten, de sui
kermarkt prijshoudend. De fluctua
ties in den Cuba-suikerprijs te New-
York, ofschoon een opgaande teri-
denz a.antoonende heeft blijkbaar neg
niet voldoende vorderingen gemaakt
om ook voor Indische suiker meer
vraag in liet leven te roepen, al
thans op het uitblijlven van berich
ten over nieuwe afdoeningen door do
Visp, is de vraag eenigszins afgeno
men, waardoor eene, zij het ook ge
ringe reactie ontstond. De statisti
sche positie van suiker blijft niette
min 'n schaarschte aan suiker aanwij
zen, zoodat de vooruitzichten voor
de aandeden gunstig blijven waar
om dan ook de koersreacties tot ge
ringe proporties beperkt bleven.
A and; Vorstenlanden noteeren ten
slotte 180 tegen 1833/8. II. V. A.
4921/4 tegen 494 1 2, Java Cultuur
384 togen 379 3,4. Poerworedjo 110 1/4
tegen 111 1/2.
\an Mijnbomvwaarden valt een ver
betering van 126 tot 133A in aand.
Singkep tin te vermelden, op de be
langrijke stijging van den tinprijs.
Aand. Redjang Lebong noteeren 113
tegen 122/5,
Petroleumwaarden waren, voor wat
Koninklijke betreft, eenigszins aange
boden, op de on7.ekerlieid omtrent liet a!
of niet doorgadn van den verkoop der
aand. Angdo-Persian, en de ongunstige
berichten uit Mexico, waar, behalve de
berichten over den opstand, de mede-
dceling dat de praoduclie der Mexican
Eagle gestadig afneemt, een ongunsti-
gen indruk maakte. Door den verander
den politieken toestand in Engeland,
schijnt de kans op verkoop der aand.
Anglo Persian niet zoo gunstig meer te
staan, terwijl ook van verschillende zij
den prolesten opgaan tegen deze voor
genomen transactie. Bij de op 2 dezer
gehouden algemeene vergadering heeft
geen der aanwezige aandeelhouders
aan den heer Deterding vragen gesteld
betreffende deze kwestie, terwijl bij het
INCEZOndEN MEDEDEELINCEN a 60 ets, por regel.
Groote Houtstraat 88
daarop plaats gehad hebbende interview
de heer Deterding mededeelde niets ic
hebben te ontkennen of te bevestigen.
Men last dus over het al of niet door
gaan van den verkoop der aandeelen
nog volkomen in 't duister. Zeer waar
schijnlijk is door de vorige Engelsche
regcering geen beslissing genomen cn
zal moeten worden afgewacht hoe het
nieuw te vormen ministerie tegenover
deze kwestie slaat. De gestadige ver
mindering der productie op de. Califor-
nischc olieterreinen opent daarentegen
gunstige vooruitzichten voor een te vet-
wachten betere verhouding tusschcn
consumptie cn voorraad, zoodat uit dit
oogpunt bezien, de vooruitzichten niet
ongunstig lijken. De koers liep na ma
tige tusschentijdschc fluctuaties. van
BQoJs tot 3S8 terug. Aand. Geconsoli
deerde konden, niettegenstaande de
minder gunstige Stemming voor Ko
ninklijke, goed op prijs blijven, op het
bericht dat dc pctroleunihandel in Roe
menië nagenoeg geheel is vrijgegeven
en de olieprijzen oploopende zijn. Zij
noteeren ten slotte 172 5 S tegen 172H.
Aand. Phoenix noteeren 7S. tegeQ Sr 3/4.
Voor Rub'oerwaardcn was ce stem
ming prijshoudend. De voorraden te
Londen toonden over dc afgeloopcn
weck een teruggang aan van 60375 ton
tot 5979S ton. waarmede weder voor het
eerst, sinds geruimen tijd. een afne
ming valt te consintceren. Dc prijs on
dervond hiervan echter geen verbete
ring, waardoor dan ook voor de aan
deelen geen meerdere belangstelling
kon worden opgewekt. Nu Amerika nog
steeds geen neiging aan den dag leg;
om de naar men zegt, belangrijk afgr
nomen voorraden aan te vullen, wordt
weder de restrictie-kwestie opgeworpen
en worden pogingen in het werk ge
steld om ook de Ned,-Indische rubber
planters te bewegen aan de verminde
ring der productie mede te werken, ten
einde zoodoende de voorraden spoedi
ger te doen afnemen en een verdere in
zinking van den prijs te voorkomen.
Zeer waarschijnlijk zullen deze pogin
gen geen succes hebben, daar de In
dische planters op de tegenwoordige
prijzen nog met voldoende winst wer
ken en de hoop gevcstigvl blijft op het
weder in belangrijker mate annkoopen
van rubber door Amerika, zoodra blij
ken zal dat de voorraden dringend aa
vulling behoeven. De groote Amc;
kaansc'ne consumenten zorgen er echier
angstvallig voor den prns te Londen
niet door belangrijke aankoopen op
zetten en koopen daarom rechtstreeks
op levering van de Indische plantages,
tegen de te Londen genoteerde prijzen.
Aand. Amsterdam Rubber noleeren
ten slotte 146k' tegen I4Ö7.'S. Oost-
Jnv.t Rubber 223H tegen 226. Sumatra
Rubber 15R tegen 158. De aandeelen
Serbadjadi Sum. Rubber ondervonden
nog den nadcebgen invloed der nieu
we emissie. Zii liepen van 2tot
2qK terug, exclaim, die den laafsicA
ti.id sléchts 2 noteerde.
Schcepvaartaandcelen bicven ook deze
week gezocht op de verwachting dat de
plaats gehad hebbende verbetering der
vrachtprijzen, die weliswaar nog weinig
winst laten, bij een verbetering der eco
nomische toestanden, speciaal in
Duitschiand. verderen voortgang za!
maken, terwijl verwacht wordt dat ver-
schillende Maatschappijen welke thans
nog concurreerend optreden, spoedig
overeenkomsten zullen afsluiten, ten ein
de de tarieven op een meer loonend 1
peil te brengen. Als voorbeeld hiervan
kan genoemd worden dc tusschcn de
Hollandsclie Stoomboot-Mij cn de
British-Continental Steamship, welke
beide Maatschappijen den dienst lus-
ichen Engeland cn ons land onderhou
den, gesloten overeenkomst ten opzichte
van een gezamenlijke exploitatie van
den dienst up Liverpool en Manchester.
In verband hiermede zouden, naar ver
meld wordt, met ingang van 1 Januari
a.s. de tarieven met 100 worden ver
hoogd. Hierop ontstond groote vraag
naar aandeelen IIoll. Stoomboot, die
van 25 3'4 t°t 3- 3*4 kondc-n opkomen.
Aand. Hull. Am, Lijn verbeterden van
S9 lot 9^3 4. Kon. N'ed. Stoomboot van
7o'-5 tot 753», Mullet's Scheepvaart van
;6A tot 61Ned. Scheepvaart Unie van
119I5 tot 121 5 4, Triton van 117 tot
127 A, Kon. Holl. Llovd van i3 3'4 10;
153:8-
Tabak? aandeelen bleven prijshou
dend. Behalve de verwachting dat een
•crbctering van den economischen toc-
uand in Duitschiand, betere perspeclre-
ren opent, zijn geen berichten bekend
geworden, die de koersen in een of an
dere richting zouden kunnen influenccc-
ren. Aand. Deli Mij. noteeren 291 tegen
i, Dcli Batavia 303 tegen 297, Sc-
nembah 243!» tegen 244.
Voor Theeaar.deelen bestond, hoewel
de stemming voor het artikel te Londen
gunstig blijft, hoegenaamd geen be
langstelling. Dc koersvariatiés bleven
dan ook zeer beperkt. Aand. Rongga
noteeren 170 tegen 168. Sedep 354 tegen
358!;. Goalpara 315 tegen 306.
Van binnenlandsche industriccle aan
deelen waren de variaties eveneens be
perkt. Aand. Jurgens liepen van 653/4.
na 6S tot 66 terug, Furncss Stokvis na
van 17k nog iets te zijn opgeloopen,
tot 16, Centrale Suiker noteeren ïijJl
tegen 115 3/4. Philips lampen 258/1 te
gen 260. Aand. Ijsfabrieken in Ned.-In-
die konden van S3 7/7 tot SS 7/8 op
komen.
Voor Amerikaansche. ïndustricelc aan
deelen, was dc stemming, op het voor
beeld van New-York, minder opge
wekt. Comm. Steels die 10135 tegen
10215 noteeren. hadden aanvankelijk te
lijden onder de afneming der bestellin
gen, als gevolg van de concurrentie
der onafhankelijke Maatschappijen, die
door dc lage prijzen hunne bestellin
gen zien toenemen. Den laatsten dag
kon de stemming weder verbeteren op
gunstige dividendverwachtingen. Aand.
Studebaker noteeren 111 «egen 113 S
Am. Smelting 62 tegen 65, Anaconda
S01/16 tegen 82 3'4.
Am. Spoorwegen ondergingen eenige
reactie, niettegenstaande thans record
ontvangsten worden geboekt en de
gunstige oogstrapportcn nog hetere
vooruitzichten van een toenemend ver
voer doen verwachten. De minder gitn-
e stemming is echter te wijten nan
dc~ oppositie in den Senaat legen de.
door den president aanbevolen, bijeen-
rocping van verschillende lijnen, waar-
oen economischer exploitatie mo
gelijk is. Comm. Union? noteeren
13S 3'S tegen 140. Southern Pacific
03 3'4 tegen 04, Southern Rails 38 3'4
'egen 30 i.'S, Comm. Wabash 11 1/16 tc-
1 \Vs.
Beleggingswaarden, speciaal Nc-
derlandsch'e Staatsschuld, bleven goed
op prijs.
Geld op prolongatie noteert ten sIot:e,
na tusschcntijds tot te zijn opgeioo-
4 3'4 /o.
Wekelijksche Postzegel-
rubriek
II.
In 1913 gaf de Turkscho postadmi
nistratie oen drietal zegels uit, ter
herdenking van het feit, dat de stad
Adrianopel weder in het bezit va» de
Halve Maan kwam. Do eerst* Balkan
oorlog, waarin Grieken. Servcn cn
Bulgaren vereend op den Turk los
sloegen, kostte dezen laats;© genoem
de stad. Doen bij de verdeoling van
den buit vlogen de bondgenoten el
kander in de haren met het gevolg,
dat Turkije de kans schoon zag en
wederom bezit nam van Adrianopel,
na Constantinopel dc belangrijkste
stad in het Kuropeescn deel van het,
Ottomonon-rijk.De vreugde van tien
Turk uitte zich o.m. door do uitgifte
van bovengenoemde drie zegels, in de
waarden 10, 20 en 40 para's en alle
vertoonden de prachtige moskee van
Sultan Seliin II.
De bescheiden prijs, waarvoor deze
zegels verkrijgbaar zijn, heeft zo ge
bracht 111 het bezit van bijna eiken
verzamelaar, die er met welgevallen
naar zal kijken. De slanke minarets,
•lie de moskee aan de vier hoeken af
sluiten, deen vermoeden, wat men
wel eens nader zou willen bezien. He
laas, weinigen van ons zijn in staat
een reisje naar Adrianopel to maken
(an do beroemde moskee met eigen
oojren te aanschouwen; uien neme
daarom dit schriftelijk surrogaat
maar voor lief. Alvorens 1" evenwel
cru korte beschrijving te geven van
dit bouwwonder, ga een enkel woord
vooraf over de stad Adrianopel zel
ve. Haar geschiedenis gaat tot van
eenwen terug; haar oudste naam was
Uskudama of zooals de Byzantijnen
later zeiden; Orestia. Ze was toen
reeds de hoofdstad van dat deel van
den Balkan, dat we Thracië noemen.
Herhaaldelijk was de stad let
doelpunt van vijandelijke legerscha
ren. want in de oudheid kon de be
volking van deze streek er zich reeds
op beroemen, dat ze gaarne een rob
bertje vocht.
In liet jaar 40 na C. namen de
Romeinen definitief bezit van Tarn-
rië en daarmede van Adrin nopol;
keizer Tiberius stelde een stadhouder
voor dit gebied aan. Een van de vol
gende Romeinse.he keizers, Hadri.t-
nus, die van 117—135 n. C. regeerde,
liet Vskumada verfraaien en doopte
tegelijk de stand metde naam Iladria
uopolN, waaruit later Adrianopolis
en nog later de tegenwoordige bena
ming ontstond.
Binnen en onder haar muren heeft
zich menig stuk van de wereldge
schiedenis afgespeeld. Ik herinner
o.a. aan de nederlaag, die de- Ro-
moinsche keizer Constantyn de Groo
te zijn mede-regent Lucinns aldaar
toebracht en daardoor zijn alleen
heerschappij over het Roracinsche
rijk bevestigde.
Flavins Yalens, ook een Romeinsrh
keizer, die omstreeks 328 leefde t:ok
tegen de GotUen ten oorlog, doch
sneuvelde in '178 in de naaste omge
ving van Adrianopel in den verloren
slag legen dit volk. Eindelijk, na tal
vei wisselingen, kwamen do Turken
voor de poorten der stad op nun vtr-
ovcringBtoo'ht naar hel Mesten. In
1361 nam Sultan Murad l bezit van
haar en verhief haar tot voorloopige
residentie. Na de inname van Con-
slantinopel in 1453 moest Adrianopel
van deze bevoorrechting als resi
dentie afstand doen.
In de -Russisch-Turkachen oorlog
werd do stad 20 April 1829 door de
Russen veroverd; hetzelfde geschied
de nog eens op 20 Januari 1878, toen
(h-ze aartsvijanden weder aan het on
derzoeken waren, wie de sterkste
was. Elf dagen later werd binnen
haar muren de voorloopige wapen
stilstand geteekend. De belegering en
dc bestorming der stad in den ©or*
sten Balkanoorlog. nu ongeveer
twaalf jaren geloden, liggen nog
'enjcü in onze herinnering.
Zooala men uit hot voorafgaande
korte geschiedkundige overzicht kan
zien. is de positio van een dergel i?ko
stad, die gelegen is aan den op-
marschwcg van het Oosten naar het
Weston*' van hot eeno werelddeel
naar liet andcro, allesbehalve hts-
nijdonswaardig.
Nadat Murad I de stad voor do
Turken veroverd had. werd ze in den
leop der jaren voorzien van tal van
fraaie gebouwen, waaronder het kei
zerlijk paleis cn twee grooto mos
keeën de voornaamst© plaats inne
men. De moskoe viu» Seliin 11, die we
op meergenoemde zegels zien, is do
grootste en fraaiste. Met den bouw er
viiti werd begonnen onder de regee-
ring van Sultan Solimnn II. die zich
bij belofte daartoe verplicht had en
wel in 'net jaar 972 der Turksche
jaartelling, overeenkomend met het
Christelijk jaar 1564. Voor hen. die
zulks nog niet. weten, zij en passant
medegedeeld, dat, de Turksche tijdre
kening begint met de Hedsjra of do
'lucht van Mohammed Vrui Mekka
naar Medina, op 20 Juni 022. Eoü
Mohammedannseh jaar telt boven
dien 354 dagen.
Do bouw werd uitgevoerd onder
leiding van den beroemden bouw
meester Sinan, die reeds grooten
naam gemaakt bad door don aanleg
van «e kunstvolle waterleiding to
Constantinopel en het stichten van
eenige moskoe.;,, aldaar. De moskea
van Seliin vormt een vierhoek van
ongeveer CO Meter langs .-Ik© ziide.
De grocte koepel op den postze
gel duidelijk zichtbaar wordt ee-
nragen door vier groote peilers; hij
is grooter dan de ruimte van de be.
roeide Ay, S.rfi». dm ie„w| Hia
onaon imdgenoot Senaeiomo» inspi-
reerde tot een schoon dichtwerk.
In het volgend praatje zullen w«
ao moskee eens binnentreden.
VERZAMELAAR.
EXTRA WEEKLOON VOOR DE I
KERSTDACEN.
Do directie van de N.V. Cacaofa-
hrtck Blooker t© Amsterdam, heeft'
aan liaar poreoneol kennis gegeven,
dut op Zaterdag 22 December een
extra loonuitkeeriu© zal worden gc-
soven. Deze uitkering bedraagt voor
de arbeiden welke langer dan een
iaar in dienst der Vennootschap zijn
1 12 week, voor hen welke korter
dan een iaar doch minstens een liajf
iaar in dienst zijn 3/4 Week extra-week
loon, terwijl bovendien nog aan allo
arbeiders, welke ot> 31 December 1922
in dienst der vennootschap waren
Oen half weekloon extra zal worden
uitbetaald.
EEN RIJKSTELEFOONKANTOOR
IN EEN CAFé.
ITet Tweede Kamerlid Braai heeft
aan den minister van Waterstaat de
volgende vragen gesteld:
Is de minister bereid mee fe deelen.
of werkelijk het plan bestaat, om hot
post- ©11 telefoonkantoor in de Pur-
mer om le zetten in een station voor
postde rijkstelefOou to plnuteen in
de gang van een café met vergunning;
zonder daar een spreekcel U\ laten in
richt,e en den caféhouder als telefoon-*
houder aan te stellen f
NEDERLANDSCHE SP00RWECEN,
De algemeene dienst, vOOrheou be
staande uit vier bureaux ca bot secre
tariaat der scheid-gerechten, in
Utrecht, is teruggebracht tot drie bu
reaux en vorengenoemd secretariaat.
Met ingang van 1 Januari a.s. wordt
de inspectie der comptabiliteit Nijme
gen opgeheven. Beide maatregelen'
zijn, naar 11511."* meldt, gevolgen
der bezuiniging.
Ervaringen van een Nederlander
In de Sierra Nevada van Californië
Een ochtend in begin Mei slenterde
ik langs de trottoirs van een der groot
ste plaatsen in do San Joaquin Valley
van Californië. Het vras buitengewoon
warm, de eerste werkelijk boete dag
van het jaar. Ieder hield zich zoo
veel mogelijk aan de schaduwzijde der
straten en de ice-cream-gelegeiiheden
hadden het druk.
Land- en fruitbouwers, die voor za
ken naar stad waren gekomen ston
den in groepjes in de schaduw der
hooge gebouwen en bespraken het we
der. Het effect van de plotselinge,
overmatige warmte kon niet dan na-
deelig zijn voor het graan dat 1111 aan
het zetten was en juist koelte behoef
de opdat de korrels hunne volle dikte
zeilden bereiken inplaafs van, zooals
met dit weder, uit te drogen en
„shoe-peg" graan te vormen, zooge
naamd naar de dunne houten penne
tjes waarmede zolen aan schoenen wor
den bevestigd.
Ik had de Fresno-Republican, een
uitstekend blad, doorgelezen en wist
met mijn tijd geen raad. Als het nu
maar gauw twaalf uur wilde worden
dan kou ik tenminste gaan lunchen
en een uur of zoo kwijtraken terwijl
ik geuoot van eenige door mij speciaal
uitverkoren zomergerechten Ik had
geen werk en was het niet eens met
mezelf wat ik zou doen met den zomer
als de loonen hoog zijn en men Sliet
zeldeu op straat wordt aangesproken
door den eeneu of anderen rancher,
wiens graan geoogst moet worden en
die niet voldoende werkvolk kan krlj-
„£cu.
Ongeveer do beste plaats oin zich
een opinie te vormen van de arbeids
markt is hel „employment-office",
waarheen werkgevers komen of telefo-
neeren voor alle klassen van werkne
mers. Tenzij de arbeidsbemiddelaar
iemand op het oog heeft om een zeker©
positie t© vullen, annonceert hij deze
op een bord binnen of ook wel buiten
7ijn kantoor en voegt daaraan toe bel
dag- of weekloon en in vel© gevallen
„f'd." hetwelk „found" of kost-en-in-
woning beteekent. Met een ©nkcl© uit
zondering wil inwoning zeggen, ten-
minst© in bet Westen, dat men zijn
eigen heddegoed medebrengt, en dan
misschien en ledikant krijgt hetwelk
echter zeer dikwijls buiten of in een
schuur staat. Niet dat ©r op bui'-'-u-
slapen iets tegen is. Integendeel, het
is de meest verkieselijke plaats om zijn
bed op te slaan, want terwijl dc hitte
van den dag nog binnen hangt, be
weegt buiten een zacht Noordwest
windje de bladeren der aromatische
eucalypti en der vïjgeboonien en kan
men best één deken of zelfs twee ve
len.
Wat. .men voor het krijgen van een
baantje betaalt hangt af van het
eventueel te ontvangen loon en den mo
gelijken tijdsduur van het betreffende
werk. De kosten beloopen tusschcn 1
en 5 dollars, tenzij het iets extra goeds
is en voor een vakman of voor eon
getrouwd man, wiens vrouw ook gaat
werken, b.v. koken. Het zijn lang niet
alleen werklui, dat is werklui zoonis
wij 70 iu Europa kennen, die hier ko
men. Iedereen probeert van alles en
behoeft er zich niet voor te schamen.
Handenarbeid wordt hier veel gunsti
ger beoordeeld dan in Europa, spe-
riaal arbeid buiten, in graanveld en
boom- of wijngaard Vandaar dat vele
kantoor- en andere stadslui er een ge
woonte van maken iedere» zomer met
vrouw en kinderen naar buiten te
trekken. Heel d© familie werkt dan
samen, men leeft in een tent en draagt,
al zijn oudste kleeren op. Men plukt
vruchten, hop of bessen, of werkt in
hel hooi. Allen worden bruingebrand
en eten en slapen als wolven. Om clan
in het najaar weer iets in de stad
to vinden voor den heer des huizes
is niet zoo heel moeilijk omdat hij
zich al met weinig tevreden stelt, door
zijn grootste verdienste toch in de zo
mermaanden ligt, wanneer de heele
familie werkt en cl© onkosten con mi
nimum bedragen. Ook brengen ettelij
ke Hoogeschool- en Universiteit© stu
denten hunne vacantia door op maai-
machine en hooiwagen. Z© verwisse
len colbert voor overalls en sigaret
voor piip, ze krijgen groote blaren in
hunne handen en zijn 's avonds te
vermoeid om zich uit te kleeden. Maar
7© zijn gewillig en spreken niet tegen.
Zoolang als ze aanpakken en een beet
je practisch zijn aangelegd, en welke
Amerikaan is dat niet, dan behoeven
deze amateurs ook niet voor minder
loon te werken dan hunne -professio
neel© medewerkers. Waar liet. arbeid
betreft die niet behoeft te worden ge
leerd en men alleen ijverig moet. 7.1jn
cn van de anderen afkijken kan hoe
het gedaan wordt, is het niet moeilijk
cm na eenige dagen het vastgestelde
loon voor ranch werk te bedingen. Zoo
kieskeurig is de Westersche rancher
niet. Zoolang als men zijn best doet
zijn verstand gebruikt is het al gauw
mooi.
Mijn doelloos rondwandelen moede
besloot ik eens een kijkje bij een der
arbeidskantoren t© nemen. Er mocht,
eens een buitenkansje te krijgen zijn.
Ik wist dat er volop werk was in de
boomgaarden, want de abrikozen
werden druk geplukt en naar de m-
maakfabrieken ©11 pakhuizen ge
bracht. Maar fruit, behalve wat het.
eten ervan betreft, interesseerde mij
niet, afgezien nog van het. groote
deel dat men met liet plukken van
vruchten zoo 'dikwijls in aanraking
wordt gebracht met Hindoes, Mexi
canen, Japaneezen eu andere vreem
de rassen die, omdat zo niet assimilee-
ren, den blanke zóó antipathiek zijn,
dat hij er 7.ich niet tusschcn op zijn
gemak gevoelt.
Voor het bord van hot arbeidsbu
reau staande verwierp ik als onmoge
lijk of ongewcnscht; „Een melker",
„eon kok", „een getrouwd man" voor
het een of ander, want ik was onge
huwd. „een bordenwaescher" of
„parelduikerzooals men ze hier
neemt, en ontelbare werkers voor hooi
cn fruit. Vervolgens las ik „Mannen
voor werk in zaagmolen, bergen, goed
klimaat, goed eten, zindelijke kamer,
2.50 dollar per dag cn fd".
Dat leek me nog zoo slecht niet toe.
Ik was eerder in de Sierra Nevada
geweest en had menigmaal met ge
noegen teruggedacht aan dc uren die
ik er sleet op mijn rug in de denne-
nnalden, starend naar do diepblauwe
hemel tusscheu de zachtwiegende top
pen der boomen. En hoe zuiver was
de lucht, die men (laar ademde. E11
hoe helder cn koel liet water dat uit
de rotsen sijpelde Cil zich verknarde
in mos-omrarido kommen. En do kale
rotsplateaus dan, hooger op, boven <1©
lioutlijn, met hun prachtige vergezich
ten en do soms we! _wa-.| gevaarlijke
maar daarom niet minder aantrekke
lijke klimpartijen langs verweerde
kïiffaijadeJ en diepe kloven. Ik was
alleen en kon mijn eigen ingevingen
naar wensch volgen. Waarom dan niet
ontvluchten aan de te komCn hitte en
stof in de vallei cn den zomer door
brengen daar waar men in zijn vrijen
tijd tenminste genieten kan van na
tuurschoon. 65.dollar per maand cn
fd. was natuurlijk niet veel maar ik
had den geheelen winter hard gewerkt
en vijf nf zes regenlooze. warm© maan
den hadden weinig aantrekkelijks voor
mij. Half besloten stapte ik naar bin
nen eu sprak den agent aan. Geluk
kig probeerde deze 11 iet mij het werk
„aan te smeren", anders ware ik mis
schien achterdochtig geworden. Al
leen kreeg ik «e hooren dat behalve
klimaat en goed eten er ook voor lief
hebbers was: een bioscoop, een kerk
eu last nol least een bar. Er liep geen
trein zoover, maar vanaf het plaatsje
Banger ging dagelijks een stagc-coacn
di-- wel is waar 6 dollar zou kosten
voor de rit, maar dit geld zou na GO
dagen w er kens worden gerestitueerd
door do compagnie. Dekens behoefde
ik niet mede to nemen, daar werd ook
voor gezorgd. Maar wat dat betrof
was ik niet van plan de mijne achter
le laten. Zo stamden nog van Holland,
zuiver wol, en voor 'fc volgende baan
tje, waar dat ook mocht zijn, konden
ze weer dienst doon. De man tegen
over mij begon een herhaling van de
verschillende attracties, maar ik viel
hem in de redo zeggende dat ik
gaan zou. Waarop hij; in naam van
de bewuste houtzaag-maatschappij
een soort garantie schreef, inhoudende
de voornaamste toezeggingen van de
zijde der compognie. Ik betaalde 2.50
dollar voor hot dus verkregen baantje,
waarvan i kde hoedanigheid ondertus-
schen nog niet kende aangezien het
z.g. „unskilled labor" betrof en ik
dus aan een dozijn verschillende werk
jes zou kunnen worden gezet.
Toen ik weer naar buiten eu in do
feil© zon gestapt was hoorde ik de
fluiten van de groote fruitpakhuize»
twaalf uur gillen en langs den kori
sten weg begaf ik mij naar ©en klein
maar vrij goed restaurant waar ik
mij speciaal tegoed deed, denkend aan
de mogelijkheid dat de volgende dag
mij hoog in de bergen zou zien ©11 bui
ten bereik van ai deze lekkernijen,
liet. overige van dien dag bracht ik
door in het- park en de leesbibliotheek.
Eens decideerde ik niet te gaan. maar
toch kocht ik eenige beuoodigdheden
voor een verblijf in de „lulls". Tegen
den avond bracht ik een bezoek aan
dc Chineeschc wijk en vermaakte nu]
met liet eigenlijk door de wet verbo
den spelen van China Lottery in één
3©r klein© Ondorprondsche speelholen
stinkend naar Chineesche pijprook.
Na een dollar of 10 uitgegeven te heb
ben aan loten won ik 4 dollar en ver
liet de plaats. Terug dus naar de za-
kenbnurt ©u van het „gewonnen"
geld gefuifd. Eerst 'n grandioos diner
en toen. compleet voldaan, naar een
bioscoop Het was de gewone historie.
Na do noodig© moeilijkheden ©11 eon
dramatische scheiding kwam de roe
rend© herecniging cn zo leefden long
en gelukkig met elkaar.
Toen vond ik het welletjes. Het was
bijna middernacht ©n heerlijk koel
buiten. Maar aangezien ik er vroeg
moest was het tijd ©m naar kooi
te gaan. Den nachtklerfe verzocht ik
mij om 5 uur te wekken; ik pakt© nog
een half uur en ging naar bed. Het
scheen niet zoo heel veel later da; liet
belletje van de huistelefoon naast mtjn
bed tingelde en de klerk mij liet we
ten dat het tijd was. Een goed half
uur later ging ik stationwoarts, bela
den met tascli en dekenrol. Mijn ba
gage vertrouwde ik toe aan de zorg
van den kiosk-man en daar ik tijd te
over had. zocht ik een restaurant in
de buurt op om te ontbijten. Mijn
„ham and eggs" en koffie veilig ge
borgen was ik terug ruim op tijd om
der, trein te nemen.
Drie kwartier later slapte ik uit en
bevond mij 111 een klein dorp vrij
dicht bij d© eerste heuvelen die ik
door dc breed© hoofdstraat zien kon.
Naar schatting waren zo een mijl of
drie verwijderd, maar in werkelijkheid
was het veel meer. Ik vroeg den weg
eu werd naar do stalhouderij verwe
zen, waar vandaan de stage zijn tocht
naar de bergen aanvaardde, liet be
wuste rijtuig stond klaar, bespannen
met vier magere, weinig belovende
paarden. Ik kocht mijn kaartje, bond
met behulp van den koetsier mijn ba
gage bovenop en klom naar binnen,
plaats nemend op de achterste der
vier banken Ik was klaar voor (1p
lange, rioffisre rit en juist toen ik
dacht dat ik het heel? voertuig <0!
mezelf zou hebben, kwamen er nog
dri© passagiers opdagen.
Een vrouwelijke, van onzekeren leef
tijd. die later bleek de rost van school
juffrouw in bet zaagmolendorp tc heb-
■en aangenomen en deze nu gins bo-
klceden. D© andere twee schijnbaar
partners, droegen dekenrollen en wa
ren gekleed in de hooge laarzen en de
loss© vesten die de ..lumberjacks" ver.
rieden. De „echoolma'nm" zat rp in
vitatie van <!?n voerman op dc voorst©
bank naast haar gastheer. Dow, een
n een sta*»e dri'©r. met hoogge
hakt© loazen, verweerde breedgerande
Stetsonhoed ©n een gekleurd vork-
hemd, waarvan de mouwen door rood
zijden met. een strikje hosmukte eins-
tickin werden opgehouden, nam <1©
leidsels op, ontrolde zijn lang© zweep,
schopte d© rem los en do vier paar
den. di© tot nu toe suf ©n met hangen
de koppen hadden gestaan, kwamen
plotseling tot- leven en beantwoordden
hot schelle fluitje van hun baas mot
Oen oogenblikkel ijko ruk aan de dren
ken. De lichtgebouwde stage schokt©
voorwaarts en het vierspan ging bijna
dadelijk in een draf over. Hoewel hot
nog maar even zeven uur was. brand
de de Z"a al m do dag beloofd©
f© worden voor graan en win
gerd. \Yo ratelden nit h- studm
maakten koers voor do voCih©uvels De
bergketen daarachter caf
e©n groot-schcn indruk. Sneeuwvelden
op de b* o'-'s'c toppen s! ik n weherp af
tegen don hdblaiiwen hemel. Meer
naar vuren was een Ye-ks van ruggen
en pyraruides beneden de „timbcrltnc"
'en donkergroen met uitgestrekt© den
nenwouden. Lager nog en duidelijker,
in mooi gebogen lijnen tegen den don
keren achtergrond, de voefchouvelen,
geel met wila gras en haver, gebleekt
door de zou. de eentonigheid gebroken
door do ronde Kronen van tdatige
„live-" en „blackoaktreea" en de ser
pentines van „cottonwood" en wilg,
daar waar de afwatering in het voor
Jaar tasschen de heuvels dooi was ge
stroomd in kh ine beekjes cn den grond
mec-r dan elders had gedrenkt.
Tot dusver slegen wij niet. D© weg
leidde door wijngaarden en nauplan-
tingou van vijgen en olijven, mnnr
weldra hielden deze op en liet terra
cotta-kleurig© land, ©en weinig gol
vend en dunnetjes begroeid mot. bijna
wit gedroogd gras, strekt© zich ulty
heinde en ver. Nu cn dan passeerden
wo de hut van den een of anderen
pionier die. na ee-i twintig of veertig
acr© stukje van dit wilde land goP<i-
koop tc hebben gekocht, zich nu bezig
hield met het te nivellceren en het
aanbrengen van cOnige verbeteringen
met het zeer wnarsehijnlijk© voorne
men zijn „ranch te verkoopen, zoo
dra hij ecu klein© bron bad gehoord
en zijn wingerd door het eerste jaar
had geholpen.
Een paar honden draafden ©en eind
n:ee en de drijver gaf ons bij gelegen
heid afleiding door met groot© Iwhen-
dtgheid het uiteind© van zijn lang©
zweep om d© nek van een nicls ver
moedende k-p of haan to krullen <n
het arm© dier eenig© roeten hoog in
de lucht. 1e gooien.
Do schooljuffrouw raakte niet uit
geput met opmerkingen en vragen*
waarop haar buurman met enthou
siasme antwoordde. Een entrast tot
hun praat.graagte was de eenlettergre
pig© conversatie tusschcn do mannen:
vóór mij, Ze rookten ontelbare sigaret
ten en namen geregeld om den zooveel
tijd een slok uit ©en platte flesch met,
whiskey, welke een hunner in zijn
neupznk droeg. D© crslo keer dat du
flesch t© voorschijn kwam. was hij
aangeboden met een uitnoodigonde
knik van des eigenaars hoofd, maar
ik had beleefd geweigerd. Het was
mij t© vroeg. Nu echter aan de cli
que', te was voldaan, werd het vuurwa
ter geen kans gelaten om iet« van
zijn kracht t© veri: -zen Cn vóór w© een
ijl of dri© verder waren, werd do
flesch gebruikt als projectiel met ais
dool een grond-eekhoorn, die onbe
weeglijk op ziin ncliterpooten voor
zijn hol -at. Hij was echter klaar wak
ker en dook net op tijd, terwijl hij
--n kort gilletje van schrik eu woedo
(Wordt vervolgd.)