5 DAGBLAD
Buitenland
19S3S
209
'29
m
1120
1293
1520
1729
2109
.'347
2615
2352
3267
3572
3792
3987
4542
4763
5019
5ISI
5490
5696
5929
6109
5370
6567
6817
7026
7202
7298
7550
7792
7962
8187
8416
8563
8762
5908
9258
9395
9652
9864
10101
10391
10571
10925
11155
11415
1177S
11SSS
12118
122S5
12395
12657
12959
13093
13218
13407
13477
13731
13992
14231
14478
14680
14S29
1517S
15361
15519
15643
15794
15915
16090
16262
16410
16707
16S67
170S7
17288
17610
17796
1S0KS
15336
18521
18708
18950
19040
10278
19555
19SS6
10991
20166
20334
20690
20912
2101S
21166
21427
21595
21718
21864
22028
22135
22264
22667
22969
INGEZONDEN MEOEOEELINQEN a 60 Cts. per regel.
23
- ZESDE BLAD
verdeeld over de volgende liefdadig
heidsinstellingen: HetStads-Armen en
Ziekenhuis; de Ned. Herv, Diaconie;
Het Leger des Heils; de Zusters Carine.
litesscn aan de Zijlvest; het Isr. Arm'-
bestuur en 't Stads-Editie Kleeding-
fonds. Men ziet: instellingen van ver
schillende richting, hetgeen blijk geef:
/an oen goed inzicht.
We zijn zeker de tolk van al deze
instellingen wanneer we Het Schemer
lampje hartelijk dank zeggen voor deze
riften en den wensch uitspreken, dat
de club in steeds toenemend ledental
nog vele jar<*n een genoeglijk kaartje
al mogen leggen daarbij voortdurend
le liefdadigheid betrachtend ten bate
•an armen cn ouden van dagen.
Staking in het hakkers-
bedrijf?
.Zie ook elders in dit blad).
Een lid van den Als- Ned. Bond van
A i boidors stersj in het Bakkers-,
Chocolade- en Suikerbewerkingbedrijf
ieelde ons mede. dat- de directie van
le Kon. Haarlemsche Brood- en Meel-
'abriek de eerste in Nederland is, die
n het bakkersbedrijf in dezen tijd een
oonsveriaging aankondigt. Wanneer
ie directie de loonsverlaging inder
daad doordrijft, dan voorspelt onze
tegsman een broodstrijd in Haarlem.
De directie zal dan door bovenge-
ïoemde organisatie over de hoofden
ier arbeiders (onverschillig of zii tee-
tenen of niet) worden aangepakt,
ius besloot onze zegsman.
ONGEVAL
Hedenmiddag to half één had op
en hoek van den Schoterweg en de
ïcneraal Cronjcstraat een ernstig
ngeval plaats.
Toen de 19-jarige P. M-. wonende
an de Omvalspoort 15, rechtsoudend
an uit do Cronjéstvaat den Schoter-
'eg op wilde fietsen, werd hij door
en vrachtauto, die uit de Vroom-
traat kwam en waarschijnlijk links
ield, gegrepen. De jongen viel op
et trottoir, en bekwam een wonde
an het hoofd. Binnengedragen in
en akbkerswinke!, verleende de heer
Valewijn eerste hulp. Dr. Kuencn,
ie daarop arriveerde gelastte opne
:ing in het St. Elisabeths Gasthuis.
Waarschijnlijk is hier van een sehe
elfractuur sprake.
Een ooggetuige deelde ons mede,
af, de wonde Zoowel door don val.
Is door aanraking mot den bak van
vrachtauto kan zijn ontstaaan.
GEVONDEN DIEREN EN VOOR
WERPEN.
Terug te bekomen bij
tV. J. Akkerman, Leidsehestraat 20 a
ood. armbanahorloge Surendonk,
Brouwersstraat 22. breipen: Lunen-
>urg, Smeaestraat 20, beursjeHoo-
rons. Z.B. Spaarne 34 (poort), bruine
teintuur; De Vreugd, Oranjestraat
133e meisjcshandschoenenKruyff,
iiirendsestrnat 33, «»o!e bond Preydc-
vampereliaat 26; keeshond mot peu-
g; Ov.ennan, Heerensingel 71 II.,
a- grijze cla.mesiiandscboenen De
«ruin, Barbarossastra-at 22-, grijze
iclmêshaiidsohoeno Kennel' Fauna,
?arklaan Gele htmd,gebracht door
7 n oops, Mauritsstraat 3. zwarte bond,
cobracht door Zuid weg. Klein Heilig
mud 71, gele hond, gebrdoht door
Batenburg, Pres. Steinstrnnt 18.
vitte hond, o-ebr.iclit door v- Rpssutn,
SasÜUiissingoI 12, zwart-witte .kat,
•obracht door Nieuweulioven, Voor-
litgangstraat 23. v. Nord-en. lelie
straat 27, griffelkoker.; D. Boon,
.eidseheplein 40 rood. lorgnet in étui
3. Sleet. Anfchoniestee'e 10, bruine
tandmofKroder. Brouwerskade 37,
wart© kindermuts,T. C. Antonisscn,
?a eist ra at 53. bruine pórtemonnaie
D. Kruyff, Vooruitgangstraat 31,
iruine kinderporfcemonnaie - M. Muske
i. L. Dysenncgstraat 73, portefeuille
'ortier" Bouw- en Woningtoezicht.
Cruisst-rnst 45, rozenkrans in étuiC.
Ham. Delftstra.it 21. rozenkransPo -
itiebureau. Smedetm.it, Rnwiel - T-i.
^venhuis. Pres. Ste.vnst.raat 6, vi
riel v. Notden, leliestraat 2/. wit
chortje: De Zwart. Wagenweg 11,
jipssleulei.
Verder bijdragen o m. aangaande oude
Üostersohe hoek-illustratie; drukkers
merken in Hol] and sehe incunabelen:
een artikel van J. W. Enschedé over
drukkere en uitgevers en van D. Rou-
wenaar ee-n schets van den heer J. W
Enschedé, onzen oud-stadgenoot.
Bij hei nummer zijn een aantal
fraoie reproducties gevoegd. Dit num
mer is er eeu van blijvende waarde.
,.De Bag" geeft een kerstnummer,
van welks illuslreeren veel werk k
gemaakt. Het opent met een gedicht
van J. B Ubink, II. de W. schrijft
Kerstmeditatiën; verder een paar
schetsen, kinderlectuur en als losse
kunslbijlagen: Zomerdag" naar de
schilderij van Eduard Hou,balt en
..Serenade'' naar de aquarel van B-
Borsos.
Van „Floralia" verscheen een Kerst
nummer met, een fraaie kleurplaat
„Een K'.-"°r-'s-bloemst'uk. Verschillende
bloem schikkere verhalen van
mooie, dat op het gebied van bloeiii-
schikkingen vervaardigd wordt en af
beeldingen laten zien, welke bloem
stukken als kerstgeschenk kunnen
dienst doen.
Ook van ,.De Kleinvee-teelt" kwam
een Kerstnummer uit. met behalve de
gewone bijdragen eenige Kerstvertel
lingen.
ENGELANB EN AFGHANISTAN.
Volgens alhier ontvangen bench--
:n neemt de spanning tnsschen Engc-
md en Afghanistan sterk toe. De Eo
lische onderdanen worden gedwon-
■>n Kaboel te verlaten. Engeland is
m plan de Cliamberpns te versperren
aardoor ieder verkeer tusschen lnd-c
i Afghanistan onmogelijk gemaakt
n-dl.
Binnenland
FEDERATIE VAN TRANSPORT
ARBEIDERS.
In aansluiting op de mededelingen
i de Rubriek van den Arbeid nog het
jlgendè:
Op het. voortgezet congres is in prm-
pe besloten weder een werkloozenkas
i te richter. "Naar aanleiding van een
lorstel-Zwolle werd aan het Federa-
ebestuur machtiging gegeven zoo
loedig het mogelijk is, het vakblad
ekeliiks fo doen verschijnen.
Na oen lang debat word met 29—1!
ommen een voorste! -v-an. d& afdee-
rrg Rotterdam, om de loonen der se-
ilarieerdcn terug te brengen van 30
i 4"> verworpen.
„Besloten werd nog. als gééft werk-
ozenkas tot stand komt. de statuten
dezen zin te wijzigen, dat do Fede-
itie voorlaan niét irtèer uit leden
>ch u«' organisaties ml bestaan.
Letters^ en Kunst
KERSTNUMMER.
Nog eenigc Kerstnummers zijn aan
kondigen.
Typografisch bijzonder mooi is ijil-
'Voer-1 het, Kerstnummer van ..Het.
srief". Ook naar den inhoud is dit
;imnun- keurig verzorgd. Vnn Corn,
nmig. Jr. een met vele afbeeldingen
srluch! artikel over de on-la Dultschc
ui'snc-ie: van pref. dr. Albeit
•iiramm een over lioulMiedc-iuüialon
m den Ineuuobelentlid; van' dr. l'e-
r Jessen een bijdrage over Eugene
ensburg als grafisch kunstenaar.
PHILIPS
fiurgsrlüke biantl
HAARLEM.
Bevallen: 20 Dec. C. 11. M, v. d.
Il< lm-Stcffeiis, z.: 21 Dec. H. Oelp-
Goukc, d.; 21 A. M. Moinders-Zwank-
luiizen, d.. Gasthuisvest22 Dcc.
M. Niolen-Lucas, d.; 22'Dcc. H.
Mol Kroone, z., Gnsthuisvest; 23 DeC-
1'. A. Stanidaart-v. Poppel, z.: 21
Dec. A. van der Toorn-de Graaf. d-,
Kmperlaan; 22 Dec. N. Brand-Mul-
ler, d.; 24 Dec. R. Müsse-Berner, z.;
23 Dec. M. J- de Kruiff-Heerens, z."
Overleden: 21 Dec. K. R. Bitss, Ot
j Hnzepaterslaan; 21 Pec. .7. H
Broekhuizen-Peper, 91 j Nassau
laan; 22 Dec. F. J. de Landmeter, 71
j., .Tacobijnestraat; 23 Dec. M. Taib-
hers-Polló, 85 j„ Hagestrant; 22_ Pee.
1-, H. Schrfteder-lfgrgt» 77 j..
Frans Halsstraat; 22 Dec, A. M. v.
Velthuijsen-BlaUW, 84 j.. Boter
markt: 24 Pec. J, Blankwayjr. 53 j:.
Waldeck Pijniióntsbruat: 23-ADcc.
\V.T 51.- v. Kicshmit, 27 j.-, N- Kri
"siraat; 23 Dcc, Si- "Banders,
Katnpërlaaii; o2-4 Pon. ,T. K. Toopool-
Ni oma n, 86 j-, v. Marumstrant.
Uit de Omstreken
Dezer dagen heeft, blijkens een uit
voerig verslag in de ,.N. Zürcher Z."
de gep kolonel Sonderegger, oud-chef
van den generalen staf, r© Luzern het
woord gevoerd in een vergadering van
een 700 burgers om op grond van zijn
ervaring zijn medeburgers in te lich
ten over den stand van het militaire
vraagstuk in Zwitserland. Het was dg
eerste maal, dat kolonel Sonderegger
in het openbaar sprak, sinds hij het
leger heeft verlaten. Nadrukkelijk wees
hij erop, dat hij slechts op dringend
verzoek naar Luzern was gekomen,
daar men zijn meening als burger en
officier wilde leeren kennen over een
aangelegenheid, welke het Zwitsersche
volk in hooge mate bezighoudt, n-i.
den toestand van de landsverdediging.
Kolonel Sonderegger waarschuwde
voor het zich overgeven aan gevaarlij
ke illusies en ried dringend aan zich
nuchter to stellen op den bodem van
do werkelijkheid. En dan diende te
worden geconstateerd, dat. gezien de
politieke verhoudingen in Europa,
meri niet gerechtigd was voort te gaan
op den weg van vermindering en
verzwakking van de weermacht, dien
men na deri wereldoorlog had mcenen
te mogen inslaan. Zoowel wat perso
neel als materieel betrof, behoorde
men zich zwaarder offers t© getroosten.
Ook al is men nog zoo pacifistisch ge
zind, men behoort gereed te zijn: pa
cifisme de geschiedenis leert het
beschermt een volk niet teeen oorlog,,
waarschuwde- rle beer Sonderegger, die
het spoedig uitbreken van nieuwen
strud zeoj- waarschijnlijk achtte. En
ernsttg voegde hij hieraan toe zich ver
plicht te achten dit ronduit to zegeen,
daar hii het met zijn geweten en zijn
overtuiging niet. overeen zou kunnen
brengen iets anders te verklaren. „Wij
zijn tegenover het volk verplicht te
zeggen waaro- het_ st3at, daar dit
volk de finonr -;le offers moet brengen
en moet weten waaraan het toe is".
Waarschuwen in ons land deskundi
gen tot dusver hoofdzakelijk iu tre-
achrift tegen voorbarige aftakeling
van de weermacht in het democra
tische. zeer zeker niet minder vrede
lievende Zwitserland gaan zij nog een
siapje verder en zeggen rohdhït in
hel openbaar wat er aan het leger onL:
breekt, opdat de natie kan deelen in
de verantwoordelijkheid en zelf kan
oordeelcn ovpi- den toestand.
Km opmerkelijk toeken des t-ijds,
waarop de acindncht dient gevestigd.
SPAARNPAM.
EINDELIJK. GEVONDEN. De fiets
van het- meisje dat dezen zomer alhier
verdronken is, is eindelijk gevonden
tusschen liet riet.
ZANPVOORT.
Gemeenteraad. Op*
bare vergadering van den Raad der
gemeente Zandvcort op Vrijdag^ 28
December 1923. des. namiddags 7 1/2
uur ten Raadhuize.
De agenda vermeldt:
1. Ingekomen stukken.
2. Benoeming van dt:e leden der
Commissie van Bijstand in 'net he
lleer der financiën.
3. Benoeming van drie leden- der
Commissie van Bijstand voor „Pu
blieke Werken".
4. Benoeming van vier leden der
Commissie van Bijstand voor de ge
meente-bedrijven.
5. Benoeming van tweo leden van
liet. Burgerlijk Armbestuur.
6. Benoeming van een Gemeente
geneesheer.
.7 Benoeming van schoolartsen.
S. Verzoek van liet bestuur van
hot Nederlandsen Olympisch Comité
run subsidie.
9. Voorstel tot wijziging van bet
raadsbesluit van 23 Fobruari 1923
betreffende hot verkoopen van bouw-
lorrcin enz. nan II. Schuur en li.
Bluvs.
10. Voorstel tot hot voeren van ver
weer togen een tegen de gemeente
ingestelde rechtsvordering.
11. Behandeling vnn belostingre-
clumes.
HEEMSTEDE.
GEVONDEN' VOORWERPEN. -
Terug to bekomen bij: D. v. Os.
Spaarnzic.htla.in 22, een groene cein
tuur G. Kodde. Voorweg 7. eeiiig geld.
Felix. Wagenweg 31, Haarlem, een
monteurspak. P. Roskam. Antoniestr.
".(i rood. Haarlem, een blauwe liand-
rboen J .tampers. Bosb Toussamt-
•nat 37. een zwart fluweelen muts-
W Schoo. lepenlaac 17. een zakje met
hr-ijfpeuncn. Ir. Steijse:. Haernstede-
el in 9, oen blauwe ceintuur.
Psrs-OverziGlit
Kerft ea SgIigo]
PROF. L. LINDEBOOM.
ir,MaaJiiWa' vor,"T®n is het ,u°rgen Gü'
aa geleden, dat. prof. I.. lindeboom
Kampen, als 18-jarig iongeline zijn
eerste predicatie hield.
fiSESEgtl Nlenv/s
NAKLANKEN VAN OE SPIONNA-
GEZAAK.
De Brusselsche redacteur van de
-Maasbode schrijft aan zijn bind:
ui j t, la»"8ch-nationalistisch week
b-ad ,,De Ploeg schrijft naar aanlei
ding van het spionnage geval in Ne
derland nog het volgende
„Dezer dag(*i werden in Den Bosch
en te Maastricht drie Ilollandsche on
derofficieren aangehouden, beticht
van spionnagedienst ten bate van Bel
gische agenten. Een dezer op Iieeter
daad betrapt, werd insgelijks achter
slot en grendel gezet.
De Belgische agent-ronselaar is een
zeer interessant personnage. Door ge
boorte en opvoeiing Nederlander, be
schouwde hij zich als Belg, omdat hij
van Belgische ouders afstamde. Tij
dens den oorlog stond hij in Bclsji
sehe spionnagedienst, bij het- einde
-in den oorlog in dienst van de En-
ilschen. Een beroepsspion dus.
Natuurlijk trachten onze Fransche
en Fransehdolle bladen liet geval van
alle belang te nntblooten. Belga spr.
van een „soi-disant affaire d'cspion-
nage" een „zoogenaamde spionna-
gezaak En Belga voegt er aan
toe: ..Cette affaire n'ost p tres
claive jusqu'i présent." „Deze
zaak is tot nog toe niet zeer helder!"
Zoowel uit de berichten vnn Belga
als uit deze vnn zekere bladen, zrto-
luidt het verder, k.in men opmaken,
dat men zich in Belgische regeerings
kringen met het geval wel in verle
genheid bevindt.
En het blad vervolgt
„Het is stollig zeer gemakkelijk ie
verklaren, dat men van de zaak niets
itweer. dat deze drijverijen niet ce
icbied zijn met offic'»e!en st"im. Het
s nog nimmer geschied, dat oenigc
regeeriiifi rcchlttreeks in eer, geval
van spionnage was betrokken. Zulke
dingen bewegen niet langs rechte lij
nen. Overigens, dit heeft hier weinig
te beduiden, liet is alleen van groot
belang, voor ons- Vlaamsen^ nation?,
s'en, die-in een barden strijd ziin ge
ikkeld met den Belgischen eenheids
staat, deze spion nngekwes tie, inct
de gegevens waarvoor wij reeds be
schikken: tot haar juiste beteekenis
ic herjeiden. En veel woorden hebben
vrij daartoe niet noodig.
Een Belgisch beroens spion wordt
n Holland '"-eti-aut Hij is in betrek
met HoliAndsche onderofficieren.
DE POLITIEKE CONSTELLATIE
IN EUROPA.
liet IT b 1 d. merkt op:
Nie! alléén in Nederland groeit bij
velen de ongerustheid over den toe
stand van 's lands weermacht in ver
blind met de hmtenlandsch politieke
constellatie in Europa.
Ook in Zwitserland.
Dat. andere kleine landje, dat -
verlorrp liet (e midden van de nr-t Hij ce^ft cehl- dit bet zijne niet is
wantrouwen en vrees voor elkaar ver- dat hij in België heeft, ontvangen Het
vulde crooto mouendheden.moet dus wel zijn. dat er in België
slotte dók is naiige wezen [kringen bestaan-- iavioodrijko. want
eigen kracht, wil het zich zelf blij-1 zij beschikken over voldoendi financi-
en z.ich verre houden
lijke politieke machinaties.
can
INUE1UNDEN MEDEDELINGEN
i 60 Cts. por regel.
teqen dc kwellende
pijnen in aangezicht
tanden en kiezen.
Per Keker van 26lahl '5 Cent.
Bij Apothekers en Drogisten
fWmfabrA flUNHARDT- Zeist.
ivaar- eele middelen om er een
1 dienst op na te bonden!
lang stellen in dt organisatie van het
Hollandscho leger. Waarom! Omdat
zij de eventualiteit van een oorlog met
Holland onder het oog zienVreezen
zij een aanval an het Ilollandsche le
ger! Geenszins. Maar ..ijzelf bereiden
een 'aanval voor van het Belgische le
ger op Holland, Nog eens waarom?
Omdat ze hun landhonger willen be
vredigen. omdat zo do monding van
de Schelde willen bezitten ten einde
de ontwikkeling van de Belgische oor
logsvloot te bevorderen omdat zii de
band willen legtten op HoUandsch
Limburg met zijn kolenmijnen. Wat
in 1018—1919 niet is kunnen geschie
den. wordt voorbereid voor tateren
datum.
De Belgische regeering kan zondpr
blikken noch blozen verklaren, dat zij
buiten kwestie blijft. Doch achter de
zé regeerintr staan de Belgische gene
raa's." de Bókischo drijvers vnn de
roofpolitiek. F.n daarachter staan de
Fransche geheime 'onilsen.
Wij. Vlfiamscbc nationalisten, zien
klaar in dit spel. Reeds negentig jaar
zien wij klaar, en wij strijden.
Maar Holland' ïs het zich nu van
het. gevaar ewust I
Wij twijfelen..."
HOE CERMAINE BERTON
MARIUS PLATEAU DOODDE.
ZooaJs gemeld is te Parijs voor ):ot
Assizenïiof het proces begonnen te-
»en Gerinaino Berton.. de jeugdige
anarchiste, die Marius Plateau var
de „Action Frnncaise" heoft. gedood
Er waren door de politie uiterst
strenge veiligheidsmaatregelen ge
nomen en behalve dc «etuigon en de
vercriaggevers worden slechts we
een tot de.rechtzaal toegelutep.
r.ermaine Berton nam in do
klnagdenbaiik plaats zonder zich te
hékomméren om do vole nieuwsgie
rige blikken.
Allereerst word Cen begin gemankt
met het oproepen dor verschillende
getuigen.
Dcon Daudet wus nog niet. eer-
schenen. evenmin als André Martv.
maar Maiirras, Pu ja Goliier, Vnil-
lant. Coutier en do recliter Van in
structie Dovise waren reeds nan-
wgzig.
Het «ogenblik was aangebroken
waarop met het verhoor oen ■-
vang zou gemaakt worden
De president van de rechtbank
richtte zich tot de beklaagde met de
opmerking, dat liaar moeder en lufar
tante het- meisje steeds haar luiheid
hebben verweten.
Mijnheer de rechter
woordde het meisje sedert den
dood van mijn vader heb ik steeds
gewerkt.
Haar stem was volmaakt rustig
toen zij sprak.
Is het waar, vroeg de rechter,
dat gij hebt gezegd, dat uw moeder
u totaal onverschillig is?
Vanaf mijn tiende jaar heb ik
nooit meer een kus van liaar gehad.
In 1920 kwam zij in het politieke
leven. Geheel vrijwillig ging zij een.
aandeel nemen in de vakbeweging.
Met zekeren t,roia verklaarde het
meisje, dat zij het is geweest, die te
Tours do vakvtreenigi^a der metaal
arbeiders gelieel heeft, gereorgani
seerd. Ook werkte zii mede aan een
communistisch partijblad te Tours en
hield zij op verschillende nrbeiders-
ver.gnd erin gen redevoeringen,
liaar artikelen en redevoeringen
bleek haar geringschatting voor haar
vaderland en de Franaoho republiek
Na tal van omzwervingen kwam
Germaino eindelijk te Pnriis. Onop
houdelijk kwam zij in conflict niet
de ambtenaren der justitie. Nu eens
beleedisrde zij een agent die haar
identiteitspapieren wilde onderzoe
ken, Hetgeen zij met drie maanden
gevangenisstraf moest boc-ten. dan
weer had zij meoningsverschil met
den een of anderen inspecteur van
politie.
Men kwam daarna over den moord
zelf te spreken. Zooals men zich zal.
herinneren had liet meisje vergeefs
getracht "Daiidcl te spreken te
krijgen.
Ik -.vist wrklanrdo zij
dat. men op de .Action Famcaise''
verraders met open armen ontving.
Gij hebt dus-de rol van verra
der gespeeld.
Jawel, mijnheer do rechter, dat
heb ik.
Toen zij Daudet niet aantrof liet
zij- voor hem een schrijven achter,
waarin zij hem waarschuwde dat er
een aanslag op hem —gepleegd
worden,
.Daarna richtte dc beklaagde z
re beschuldigingen aan liet adres van
de ...Vjnion Francnise". Vervolgen:
weer tot haar dar.d terngkcorende
vertelde het meisje dat, toen zu Pin
de! do cersto maal niet op het bureau
van «le „Action Fr.-ineaise" '.-nd aan!
getroffen, zij zich den volgenden dag
gewapend mot een revolver, naai
Saint Germain l'Auxerrois begaf.
Daar woonden de royalist-en een
