HAARLEM'S DAGBLAD
UIT DE WERELD
Feuillet on
DE ROMAN VAN EEN
PRINSES
Parijsche Brieven
Onze laGfifioek
ZATERDAG 29 DECEMBER 1923 - DERDE BLAD
IETS GVER METEOREN.
Uit do luoht vallondo steenen. Historische stcenrogens. Ce twijfel der 18o
eouwsoho wctsnschap. Do meteoren van Loigle. Moteoren van duizendon
kilogrammon. Uit woike stoffen zij bestaan. - Indoeling in vier groepen.
Overeenkomst tusschon meteoren, die op vorsohillondo plaatsen on tijden geval
len zij". Versohillen tusschen gelijktijdig vallende stoenen. Meeningen om
trent den oorsprong der meteoren. - Ontzagwekkende snelheden.
Er rullen weinig roenschen eijn, di<
in hun leven niet cenige „verecliietende'
sterren hebben gezien. De lezer weel, dat
verschietende of valVnde sterren
zijm dan kleine lichaampjes, die volgens
vaste banen door do onbepaalde ruimte
zwermen, op hun weg de aardbaan 'krui
sen en door hun verbazingwekkende snel
heid in onze atmosfeer gloeiend worden
en vervluchtigen. Veel zeldzamer dan
het schouwspel, dat de vallende sterren
bieden, is de verschijning van een bo
lide, d.i. een door het luchtruim schic
lenden vuurbol, die een lange schitte
rend lichtende etTeep achter eich laat en
somstijds mot donderend gcdruiech uit
eenspat. Waanneer dit laatste het geval is
verspreiden zich naar alle kanten vuur
stralen en uiteenspattende fragmenten
van de bolide komen terecht op onzen bo
dem. Deze uit de lucht vallende steenen
dragen verschillende
meteoorsteeuen. meteorieten, meteorolie-
ten, aerolicten (d.i. lucbtsteenen), urano-
lieten (hemelsteenon)in de middel
eeuwen werden ze door sommige natuur
onderzoekers bliksemsteenen of ook wel
dondersteenen genoemd, daar zij in den
waan vehkccvden, dat het producten wa
ren van den blikeem,
Deeds in de oudheid is de val van roe-
tec-rsteenen door verschillende schrijvers
opgeteekend. Zoo vermeldt de Latijnsehe
geschiedschrijver Livius een 6teenregen in
654 v. C. op den Albanischen berg, ter
wijl de Griol^ehe Plutarchus spreekt van
den groolen eteen, die in 476 v. C. bij de
A egos Polamos (de Geitenrivier) in
Thraoië viel en als een tceken der goden
vereerd werd. Maar het record werd ge
slagen door de Chineezen, die zooals be
kend is, tol van wetenschappelijke ge
gevens bezaten! lang vóór de Europea
nen. Otto Spamer maakt melding van een
Chineesche Encyclopaedic, waarin me
teoorsteenvallen en regens van vallende
sterren staan opgeteekend over een tijdvak
van meer dan 25 eeuwen (ruim 11
v. C. tot ruim 12 eeuwen n3 C.). Ook de
middelceuwsehe kronieken maken her
haaldelijk gewag van uit de lucht geval
len steenen, o.a. van den beroemden me-
teoremval in 1492 bij Ensishem in d6n
Elzas. Daar bevond zich juist Maxim'
liaan van Oostenrijk, uit onze geschied,
nis welbekend als echtgenoot (in 1492
reeds sedert 10 jaar weduwnaar) van Ma
ria vam Bourgondiè en als voogd van
zoon Philips den Schoonen en later
eijn kleinzoon, den zoo beroemd gewor
den Karei den vijfden. De Franscbe ko
ning ICarel VIII had Maximiliaans doch
tertje Margarcta, d:e aan het Franschc
hof vertoc-fdo in afwachting, dat zij d,
leeftijd zou bereiken om in het huwelijk
te treden met den dauphijn, terug
huis gezonden en Anna van Bretagne, de
nieuwe verloofde van Maxïmiliaan, ge
dwongen met hem in het huwelijk te tre
den. Terwijl nu Maxïmiliaan met zijn le
ger in den Eizas lag. viel er een meieoor-
regen in de onmiddellijke nabijheid. Een
der steenen woog niet minder dan 153
kilogram. Het spreekt van zelf, dat toet
verschijnsel later, toen Maximiliaan de
overwinning toad beliaald, werd opgevat
als*een voorteeken der zege.
Ondanks het getuigenis van de ge
schied- on kroniekschrijvers weigerde 'de
astronomisch® wetenschap der 13e eeuw
het bestaan der meteoren te erkennen:
op zijn hoogst wilde zij toegeven, dat de
iuehlsteenen lichamen waren, die door
vulkanen wnrc-n irn de lucht geworpen of
door windhciozcn waren opgeheven van
den grond, of in de lucht zelf waren ge
vormd door het condehséeren van zekere
stoffen. Eerst in 17M, werd door den ge
leerde Chladni de buitenaardsche oor
sprong der meteoren aangetoond. Daarbij
kwam in 1S03 de steeivrcgen bij het Fran
sche plaatsje Laigle in het departement
de l'Orne. (26 April.) Talrijke getuigen,
die het volste vertrouwen- verdienden,
konden verklaren, dat eenige minuten
na de verschijning van een reusachtige
bolide, die was waargenomen te Alencon
te Ca en en te Falaise, een ontzettende
ontploffing gelijkend op het bulderen van
het geschut en het knetteren van geweer
vuur had plaats gehad In een zwarte
wolk te midden van een heldorblauwen
hemeL Daarna was er een regen van
steenen gevallen over een uitgestrektheid
van niet minder dan 3 uren gaans; de
gtpofele van die steenen woog niet meer
dan 10 kilo. Toen men ee opraapte, rook
ten zij nog.
Maar lang niet altijd hebben de me
teoren zulk een bescheiden gewicht. Er
zijn er, die eenige duizenden kilogram
men wegen en een volume hebben van
meer dan een kubiebem meter. Men telt
er thans 260, waarvan do echtheid abso
luut vaststaat en waarvan de samenstel
ling volkomen bekend is. Het hoofdbe
standdeel der meteoren is ijzer, dan vol
gen nikkel, kobalt, magnesium, silioium,
zuurstof, chroom, mangaan, titanium,
Naar het Engelsch
van
C. N. en A. M. WILLIAMSON.
25)
„L moet u zelf en nui zoo goed mo-
geii'k uit deze moeilijkheid zien te red
den. nil u !iy*eft toegsctenvi dat net uw wart met liefde, Mnar wij mogen niet.
schuld is". Viel de Keizer hem in d« j toestaan dat die vergissing voort
rede, „Als Prinses Virginia von Bau-1 duurt".
niohhurg Drippe werkelijk zoo be-1 Leopold's oogen stonden boos. ..In
koorlijk is als er wordt beweerd, zal oen dergelijk verband", zei hij. „is hol
h-t moeilijker voor haar zijn om ec.n i)eter om niet het woord vergissing to
echtgenoot uit te kiezen, dan om er gebruiken. Ik bon blij dat u hier is
een ie kr.jg-n. Dezen Ee:.r, Kanselier, want nu kunt u van mij hooren, wat
bevatten de kletspraatjes waarheid; en mijn plannen zijn met dat jonge meis
ik zou de Pr.nses niet w. len brleedi- je
gen door haar hand te vragen. als ik j „Zei u „plannen". Majesteit? Ik
■koper, aluminium, po!
caicium, arsenicum, fosforus,stikstof,
zwavel, sporen van chloor, en eindelijk
koolstof en waterstof. Het soortelijk ge
wicht wisselt af van 3 tot 8.- met andere
woorden, zij wegen van 3 tot 8 gram per
kubieken centimeter, of evenveel kilogram
per kubieken decimeter. Do heer Dau-
bréc, die stukken meteoorsteen verzameld
heeft afkomstig van 260 steenvallen, heeft
ze ingedeeld in vier groepen naar het
quantum ijzer, dat zij bevatten, als volgt:
lo. zuiver ijzer,, dadelijk smeedbaar, zoo
zuiver als het in de aarde niet voorkomt.
2o. ijzer met steen, veelal peridot, 3o.
«teem met ijzerkorrels, 4o. geheel zonder
ijzer, zooals de aëroliet van Orgueil. Zoo
wel die, welke niets dan ijzer als die
welke in het geheel geen ijzer bevatten
zijn zeer zeldzaam. Alle
aanwezig zijn in d
inden zich ook in het inwendige der
aarde beneden de door bezinking ontstane
:ronden en de granietlagen. Daarentegen
treft men er geen stoffen in aa
vindt in bet buitenbekleedsel van onze
planeet: geen kalksteen, geen korrel
zand, geen schelp, geen spoor van Ver
steende dieren.
Uit deze vaststaande feiten maakt men
op, dat indien de meteoorsteenen afkom
st'g lijn van een uiteengespatte planeet,
deze uiteenspatting moet hebben plaats
gehad voordat er zich ©enig dierlijk le
n op had kunnen ontwikkelen.
F*-n ander niet minder merkwaardig
t is. de volkomen gelijkheid in san
stelling van sommige meteoren, die op
schillende tijden en op onderling
verwijderde plaatsen gevallen zijn. De
ereenkomst is somtijds zoo groot, dat
<t onmogelijk is ze van elkaar te onder
scheiden. De gevolgtrekking ligt voor de
dat zij afkomstig moeten zijn van
een zelfde l3ag van een of andere pla
neet. misschien ook wel het gevolg var.
geweldige uilbarstiogen van vulkanen op
onze aarde zelf, maar dam uit een tijdperk
vóór het ontstaan van dén oceaan, vóór
dat der bezinkingen, voor dat vam het
dierlijk leven op onze planeet.
Ook het tegengestelde verschijnsel heeft
plaats. Den 17en November 1773 viel bij
Sigena (in Spanje) een «teenregen van
tweeërlei typen van meteoren, het eene
overeenkomend met een meteoriet, die den
2den December 1852 te Bustee in Engelsch
Tindié gevallen is en het andere overeen
komend met een, die bijna vijf jaar later
op een andere plaats in Engelsch Indië
terecht kwam. En wat nog sterker is: de
zelfde twee typen vertoonden de inetooren
die den 12den November 1856 tc Frenzano
!u Italië vielen. Dit verschijnsel kan
klaard worden door aan te nemen, dat
deze tweeëriei typen, die gelijktijdig
vielen afkomstig waren uit verschillende
lagen V3n eenzelfde hemellichaam.
Welk kan d3t hemellichaam zijn? Er
zijn sterrenkundigen, die de meening
zijn toegedaan, dat het onze aarde is ge
weest in een vér vervlogen tijdperk van
haar vorming, toen geweldige vulkanische
uitbarstingen de lava op. millioenen en
honderden millioenen mijlen afstand de
den vliegen, tengevolge waarvan zij ba
nen beschreven, waarvan de duur tien
tallen van duizenden jaren kon bedragen.
Het is voor den wiskunstenaar geen
moeilijk vraagstuk te berekenen met welke
snelheid een voorwerp onze aarde zou
verlaten om er zich voorgoed van
te verwijderen en nooit teTUg te keeren.
Deze snelheid bedraagt 11000 meter per
de. Iedere snelheid beneden de 11000
r en boven do 8000 zou het lichaam
de helft van een ellips doen beschrijven
zich eerst verder en verder van de
aarde'doen verwijderen; langzamernand
echter zou zijn snelheid verminderen en
eindelijk gelijk worden aan nul: het li
chaam zal de tweede helft van de ellips
beschrijven, steeds meer maar de aarde
en steeds sneller tot hel eindelijk met
aawvaiigssne'dieid weer op het uit-
igspumt op aarde terug zou komen. De
tocht zou eenige millioenen jaren duren.
alles zou hot geval zijn indien de
aarde zich alleen en onbeweeglijk be
vond in de onbepaalde ruimte, zoodat
het projectiel geenerlei vreemden invloed
ondervond. B:t is echter natuurlijk «liet
het zeval, zoodat het lot van elk projec
tiel afhankelijk zou zijn van da oorspron-
;e richting van zijn beweging. Was
gericht op de zon, dam zou het regel
recht op de zon vallen, ging zij in tegen
overgestelde richting, dam zou het indien
het al aan de aantrekking vam een der
grootere planeten ontsnapte, op zijn te
rugweg niet alleen de aantrekking der
aarde ondervinden, maar die van het
geheele zonnestelsel, het zou evenals een
komeet om de zon draaien en terugkce
het pumt der aardbaan, waar
zijn beweging begonnen was, en de op
deze wijze afgelegde weg zou telkens her
haald worden, totdat liet lichaam de
'de zou ontmoeten en als meteoorsfeen
den aardbodem bereiken.
Er zijn ook sterrenkundigen, die d>
gelijkheid ontkennen, dat de meteoren «en
aardscben oorsprong hebben en vasthou
den aan de veronderstelling, dat zij op
soortgelijke wijze zijn ontstaan als de
vallende «torren.
Hoe het ook zij, de snelheid, die zij
hebben op het oogenblik dat zij de aard-
haan snijden, is overweldigend groot.
Onze aarde zelf beweegt zich om de zon
met een gemiddelde snelheid van 29 en
een ba!ven kilometer per seconde (wan-
r men de haan der aarde beschouwt
een cirkel). De uiterste snelheid, die
lichaam, dat een elliptische baan om
de zon beschrijft, kan hebben wanneer
het de aardbaan 6nijd«, is 41.700 nieter,
namelijk 29.500 meier, vermenigvuldigd
met den wortel uit 2. Wanneer dus de
loor en de aarde vam twee tegenge
stelde kanten maar elkaar toevliegen, ma-
deren zij elkaar met maximum snelheid
an 71.200 meter per seconde.
Wanneer een meteoor met zulk een
snelheid in onze atmosfeer dringt, ont
staat er door de wrijving-een hitte, waar
van de menschelijke verbeelding zich
geen voorstelling kan vormen. Fl.tmma-
rion geeft yi zijn „Astronomie populaire"
het volgende voorbeeld. Verondersteld dat
een bolide van 1 decimeter straal en een
soortelijk gewicht van 3,5 met een snel
heid van sO.OOO meter per seconde In onze
atmosfeer dringt, dan zal hij plotseling
een warmte ontwikkelen van 4 milli
397 duizend calorieën (een calorie is de
hoeveelheid warmte, die noodig is
Liter water 1 graad te verwarmen). Als
hij gedaald is tot op 15 kilomeier van der.
grond zal hij 40.000 meter snelheid ver
lorem hebben en bij het bereiken van don
erond zal hij niet meer snelheid
hebben dan eon voorwerp, dat va:
hoogte valt, dus bijna 5 mete
seconde. Een meteoor van dezen on
vervluchtigt miet evenals een vallende
m3ar het geheele oppervlak wordt
bedekt met een laag vernis. De bovenge
noemde sterrenkundige is een beslis'
voorstander van de volgende hypothese
omtrent den oorsprong dezer geheimzin
nige liohamen: De meeste der uit de lucht
vallende steenen kunnen afkomstig zijn
de aarde zelf en in de wereldruimte
geworpen zijn door vulkanische withar
en uit lang vervlogen tijden."
(Van onzen correspondent)
'n Triest, troostelozs Kerstfeest-1923.
'n Kerstfeest, overgoten door een arm
zaligen moLrcgen, die heel den dag en
nacht aanhoudt en de mensclieu weg
jaagt van de stralen, 'ix Kerstfeest,
waarop men lange, zure gezichten
ziet- en schampere opmerkingen hoort
maken, waarbij 'n ieder klaagt en
tracht z'n slecht humeur te verdrijven
met heerlijke verhalen hoe liet vroe
ger, in den goeden ouden tijd was,
methode om juist nog zuurder en zeu
riser te worden.
De winkels en magazijnen zijn met
hun enorme voorraden blijven zitten
en men heeft „la boite", de kast
maar vroeg dichtgegooid. De lichten
zijn gedoofd er waren immers toch
geen zaken gedaan! Eu de reclames
van de restaurants, waar men kan ré-
veilloneeren, het Kerst-souper gebrui
ken, kondigen zóó ostentatief aan:
reserveert uw plaatsendat men er ge
rust uit mag opmaken, dat do zaal
zoo goed als leeg zal zijn. Bij den
„épïcier" bungelen nog, onverkocht,
de geplukte kalkoenen en kippen en
de rkisten kastanjes ziju nog niet eens
opengebroken.
NoëlNoëlréveillon! mes
chers amiswie denkt er nog aan
feest? aan een „gueulton"? aan een
feestmaal besproeid met parelende
champagne wie dirrft er nog te droo-
men van een goedigen, royalen père
Noël, die je de weldaden en cadeaus
zoo maar thuis komt brengen? Dal al
les is eeu sprookje geworden, een
mooi verhaaltje: er was eensKeer
je beurs om, dank dan het gezegend
lot als er nog een paar sous uit komen
rollen om 't eind van de maand te
halen puis: oustpour le ree te.
Dat het zuur is? Ja. dat is 't. De
Kerstnacht dat was voor de Parijze-
naars nu eenmaal de nacht van uit
gaan, van vroolijkheid en zorgeloos
heid. Ook daarvan hebben zij afstand
moeten doen. Kijk, in Montmartre zijn
wel restaurants waar men annonceert:
200 francs per souper. Met een flesch
champagne maakt dat 300 francs per
persoon. Wie kan daaraan beginnen?
'n Franschman tenminste een fat
soenlijk mensch zal men er niet
zien. Zulke prijzen zijn alleen maar
oor het rasta, de demi-monde van
vreemde nationaliteit, die het uit-
gaans-quartier frequenteert. Maar de
père de familie die niet z'n ega geen
'n teleurgesteld gezicht thuisgekomen
hij heeft loopen piekeren en peinzen:
nee. kind, het gaat niet. 't Leven is
zóó duur geworden, de prijzen gaan
eiken dag zóó enorm omhoog, dat we
er van moeten afzien. Moeder-de-
vrouw berust-, denkt na of er nog niet
een mouw aan is to passen en ze stelt
voor: als we dun eens thuis -een souper-
t-je gaven? Kerstmis nadert. En zo
zien de prijzen: een kalkoen 90 francs
.buitengewoon koopje omdat Londen
er niet meer „bergen" kan), Cham
pagne 50 franca per flesch. een
„büche" (Kersttaart) 30 francs, mar-
rons glacés 24 francs per kilo. "t Sou-
pertje zou dan toch nog een paar hon
derd francs kosten en als we „du
patin'' maken krijgen we den huis
baas nog op ons daklaten we
maar rustig gaan slapen.
En zoo is 't overal gegaan. Overal
heeft zich dat drama-tje afgespeeld en
iedereen trekt een gezicht a!s een oor.
wurm.
De groots boulevard, anders vol van
jolende en ringende jonge mensch en.
die uit het theater op weg naar hun
restaurant zijn, verlaten en eenzaam,
donker, nat 'n Taxi snelt
voorbij even ziet men 't silhouet
van een hoogen hoed 'n enkeling
toch nog op weg dan weer verla
ten. Vele jnenschen gaan ter kerke,
vluchten weg in het. portaaleen
gure wind striemt de kale hoornen en
jaagt wolken fijnen regen voor zich
uit
Oh, Kerstmis 19231
Kerstmis 1923 staat in 't teeken van
de ontevredenheid en van de opstan-
riigheidr. Wat weinig lijkt dat Kerst
feest van thans op dien nacht van
zooveel eeuwen her, toen het Geluk ett
de Groote Tevredenheid tot ons kwa
men
Schrijnend is het: ed Kerstfeest met
demonstraties van oproerigen, die
niécr geld willen. Daarvoor was volk
op de heen. En ook voor de uitspraak
in het proces Germaine Berton, do
anarchiste die Marius Plateau dood
schoot. In en cm het Assisen-IIof was
't heel den dag zwart van menschen.
Telkens hoorde men een ruzie-toon,
verschil van opinie. En de agenten
moesten tusschenbeide komen om de
partijen te scheiden, terwijl men bin
nen recht sprak. Om vier uur, als het
begint te schemeren, worden alle aan
wezigen uit het gebouw verjaagd: do
jury is in raadskamer om te antwoor
den op de haar gestelde vragen. Nieu
we poli tietroepen rukken aan om de
wachtenden builen op 'n afstand te
houden. In spanning vergaat een
kwartier. Dan ineens een gemompel,
dat "sterker en sterker wordt, iemand
komt haastig naar buiten gerend
politief luitjes snerpen, men heeft
moeite om het publiek in bodwang te
houden. Germaine Berton is vrijge
sproken! 'n Hoera, een juichkreet
barst los iets verder klinkt gefluit,
Germaine Berton is vrijgesproken
En in de binnenstad, tusschen Porte
Saint- Martin en Porte Saint Denis ii
't ondertusschen ook woelig geworden.
De politiemannen, meer dan ontevre
den dat men in de Kamer hun ver
zoek tot salarisverhooging heeft afge
wezen, maken van de gelegenheid dat
de troepen gerequireerd zijn voor het
proces Berton, gebruik om nogmaals
te demonstreeren voor hun 100 francs
Teekenen des fcijds. Heb Kerstfeest
-vns eens voor don'Parijzen-aar, het
feest van de onbezorgdheid en van do
dollo vreugde. Thans: vrijspraak van
le vrouw die een poLitieken tegen
stander alleen omdat hij een poli-
tieken tegenstander was dood
schoot! De poli tie-agenten houden een
demonstratie en protesteeren tegen
het dure leven, terwijl de Garde hen
uiteen moet jagen! En wat nog erger
is: de Parijzenaars moeten, met een
•o! gemoed, maar met een leege maag
laar bed
Oh, droevig Kerstfeest-19231
Parijs, 24;"25 December.
HENRY A. TH. LESTüRGEON.
Wekelijksche Postzegel-
rubriek
III.
Overdag wordt de Moskee, waarover
ik u in het vorige praatje al het een
en ander vertelde, verlicht door het
zonlicht, dat door 250 vensters gele
genheid heeft naar binnen te strocinen
Gedurende de feestnachten van den
Ramadan ook wel Ramazön ge
noemd de negende maand van het
Mohamraedaansche ma and jaar, in
welke maand de Mohammedanen van
den opgang tot den ondergang van de
zon moeten vasten, ontvangt ze haar
lioht van twaalfduizend lampen, zóó,
dat het opschrift hoven een der ven
sters „God is het Licht van den he
mel en der aarde" als het ware tot
tastbare werkelijkheid wordt ge
bracht. Meer opschriften, aan den Ko
ran ontleend versieren de wanden van
de moskee. Ze zijn aangebracht door
den kunstenaar Hasan Tschelebis, die
glsche bijzonderheid Zij nog vermeld,
dat de meester tijdens zijn werk blind
werd, door een stuk kalk, dat het licht
van zijn oog doofde.
De voorhof is, ovenals de moskee
zelve, 130 voet in het vierkant Vier-
en-twintiff koepels, geschraagd door
zuilon van het schoonste graniet ot
marmer flankeeren aan drie zijden de-
zon voorhof; de vierde zijde wordt ge
vormd door den voorgevel der eigen
lijke moskee. De bo'dom van den voor
hof bestaat uit marmeren platen: op
de vier hoeken verheffen zich vier
beeldschoone minarets, waarvan twee
me; een drievoudige trap. alle evenwel
met drie galerijen. Men wil door het
ceial 12 (3 maal 4' do herinnering lo-
•endig houden, dat Schin II de *wablf
de heersclier der Osmanen was.
welken kant men ook Adriono-
jiel bereikt, steeds ziet men twee de
zer minarets. Do koepel van do mos
kee en de voorhof is met lood gelokt,
wat aan de binnen zijde, dus voor den
bezoeker zichtbaar, versierd is met
ingelegde steenen. De bouw
kostto ongeveer anderhalf millioen gul
den, een zocr hoog bedrug snor dio t ij
len.
Van den bouwmeester Sinnn, die
zijn hoogste kunnen in deze moskee
heeft gelogd, wordt verteld, dat hij
van dit werk zeide: „Als jong dienaar
der kunst heb ik de moskee Schnhsa-
de, als meester de Sulecmanije ge
bouwd; de moskee van Schin II heb ik
mijn gehecle-ik geofferd".
Van do Nede: landsche jubileum-se
rie is onlangs de laat3te waardo ver
schenen; do 7-J cent. wijnrood, waar
door het stel nu compleet is. Ilct heeft
lung, liever gezegd ie lang geduurd.
Voor tul van iuec-doorgewinterde ver
zamelaars ging er de aardigheid af.
Wat men ook van de beeltenis van II.
M. de Koningin op deze zeeels moge
zeggen, een feit is, det de druk en de
kleuren deze zegels maken tot een
mooi geheel. De N'ederlundsche poste
rijen zitten evenwel niet stil. Over de
weldadigheidszegels, goteekend door
Toorop. ontbreekt nog elk officieel be
richt; ik kan daarover tot mijn spijt
tofc op dit oogenblik niets naders ver
tellen. Wel kan ik u berichten, dat
binnen enkele dagen eenige nieuwe
opdrukzcL' ls frankeer- en portze-
gels zullen verschijnen en aan alle
kantoren verkrijgbaar worden ge
steld He; blijkt, dat rnen in afwach
ting van de invoering van dienstze-
eels, reeds met den druk daarvan was
begonnen.
De Tweede Kamer kon zich evenwel
met het wetsontwerp inzake de afschaf
ling van den portvrijdom niet vereeni
gen; ze stemde het af en dus verviel
hiermede tevens de noodzaak dienst-
zegels uit te geven- De waarden, die
vel reeds gedrukt waren, to we
ten de 3 en 17^ cent, verschijnen nu
met den opdruk 10 cent resp. f I om
nis frankeerzegels liaar diensten te
bewijzen. Voorts worden van de voor
raden porlzesels de volgende over
drukt: 1 ce:il op 3 cent; 25 cent op
li cent; 2j op 7 cent; 25 cent op 7 1/2
cent.
bestaat er een postaal voor
schrift, dat den verkoop van portze-
gels met een opdruk verbiedt. Dat
verbod ontstond in 1909. toen de post
zegels van een gulden overdrukt wer
den met 3 cent. Door de postambtena
ren met den verkoop belast, werden
toen nogal wat van deze opdrukken
voor zich zelf aangekocht mot het ge
volg, dat het publiek hier en daar te
vergeefs aanklopte om deze zegels. Hel
Hoofdbestuur dar posterijen heeft
evenwel in do jaren, dio achter ons
liggen, geleerd en liet weet te goed.
dat het meerendeel van dezj opdpik-
in de albums verdwijnt, zon
ooit eenige po=tale prestatie te hebben
erricht. Het stelt ze daarom thans
weer voor het publiek vsrkriigBanr en
neemt hot risico van speculeerendc
postambtenaren op don koop toe.
De betrekkelijke dienstorder, waar
in do verschijning van deze opdrukken
•ordt aaneekordted. vermeldt nog,
dat deze alleen bij klein© hoeveelhe
den tegelijk verkocht mogen worden.
Ik hoop er voor u het beste van!
Met ingang van 1 December 1923
heeft het hooge pori in Duitschland
afgedaan; een internationale brief
kostte tot dien datum dan ook slechts
.'120 millioen mark! De hoogste waar
de die in Duitsohland versolt een v. os
le 50 milliard. Thans hebben we weer
postzegels met goud- of rentepfemiig.
Ze liggen voor me; bun waarde be
paalt zich alleen door hun kleur, daar
■Ik waardecijfer ontbreekt. In de vol
gen !e kroniek zal ik u een nieuw© op
gave doen van de waarden, na de pu
blicatie van de vorige Üjst verschenen.
VERZAMELAAR.
DE ZUIVERAARS.
Een 38-]arige Rus en een 4S-jarige
Nederlander, beiden werkzaam in liet
„zuiveringsbedrijf", de laats^geuoeiu-
de als controleur, hebben zicb voor
w .de Vierde Kamer der Rechtbank te
réveillon heeft overgeslagen is nu met hierin zijn meesterwerk schiep. Als tra Amsterdam te verantwoorden gehad hem w
SCIIRIJ VERSSUCCES.
A-Hoe gaat het tegenwoordig ir.eE
je letterkundigen arbeid voor tijd
sei» rif ten I
B. O. dank je. Dat gaat goed. Ik
hoü&l hen bij. Juist als ze mij het vori
ge Stuk terugzonden heb ik weer oen
volgend klaar 1
VERRADEN.
Hij: Je hebt ie vaders eerlijke
oogen
Z ijOch kom. malle jongen. Nu
en verder
11 i:En ie hebt je moslors moot
gouden haart
ij(aïieetig om zich heen ziend)t
Sssd Zij weet niet dat ik het vandaag
dr.i3g
Rechtszaken
wegens diefstal in vereeuiging, in den
loop van het jaar 1923 gepleegd in de
magazijnen van de Gebrs. Gerzon en
•ar; do N'. V. „De Bijenkort".
Beklaagden verrichten in genoemd©
magazijnen hun diensten als zuiveraar
en voerden als zoodanig een grooteu
koffer met de benoodigde gereedschap
pen en ingrediënten mee. maar dab
ij in dien koffer ook nog andere goe
deren lieten verhuizen, welke niet hun
eigendom waren, du.ir lette niemand
op. Toch was dat helaas maar al to
zeer het geval. Verbijsterend groot
was h<-t aantal artikelen, dat zij sta
len. Men had er wel een heel maga
zijn van kunnen opzetten, 't W axen
regenmantels, gordijnen, batikkleedjes
cors.'den. handschoenen, dainesm.m-
vingerdockjes, 10 meter fluweel*
enz., enz.
Op 22 November werden do 1 W-klaag
den betrapt. De politie nam vervol
gens op verschillende plaatsen, zoowel
hier als In Rotterdam, een aantal der
door hen ontvreemde goederen in be
slag.
De beide beklaagden, die aahiereen-
.olgens terecht stonden, bekenden. Zij
gaven elkaar de schuld, hot initiatief
tot het misdrijf te hebben genomen.
Het O. M., mr. Massink, oischte to
gen den Rus negen maanden en tegen
den controleur, op wien als chef de
grootste verantwoordelijkheid rustte,
één jaar gevangenisstraf.
Verdedigers waren mrs. Buys en
Schorleshesm.
Uitspraak 10 Januari a.s.
BEDRIEGEI.IJKE BANKBREUK.
Het O. M. bij do Rechtbank te deü
Haag. mr. Enger, eischte 2 jaren ge-
vangemssLraf Legen een koopman al
daar, recidivist, en gedetineerd, die
zic.h luid schuldig gemaakt aan bedrie-
gelijke bankbreuk.
Toen n bleek, dat de manufactu
renzaak, die bekl. mot een compagnon
dreef, niet ging, heeft bekl. op e«-n
dag. dat zijn compagnon de stad uit
was. zoo meldt hot Ilbld., den geheelen
'inkelinventaris, geschat op een waar
de van 10.000 a 12.00O. verkocht
oor f 3100, is met het geld naar Bel.
rië gegaan en heeft hc-t daa,r op wed
rennen verloren.
Bekl. verweerde zich met de bewe
ring. dat hot niet in zijn bedoeling
lag de crediteuren te benadeelen. Hij
was tegenover hen niet aansprakelijk^
omdat zijn compagnon de geheele ver.
nntwoordelijkheid droeg. De crediteu
ren waren, volgons bekl., hiervan vol
komen op de hoogte
Ook brkl.'s verdediger, mr. Kor
te noe ver, betoogde, adt bekl. niet'
lan een pseudo-compagnon,
een bediende van zijn compagnon, en
bekl. dus niet schuldig kan aiin aan
het hom ten laste gelegde. PI. con
cludeerde daarom tot vrijspraak.
DE ROTTEROAMSCHE AUTO- 1
BANDIETEN.
De rechtbank te Rotterdam heeft
uitspraak gedaan in de tweede zaak
*an de Rotterdamsche autobandieten.
Zooals men zich herinneren zal,
schrijft de Tel., werd op 30 Augustus
in het Sterrebosch te Schiedam een
kantoorbediende van de N. V. Scheepa
bouwmaatschappij „Nieuwe Water
weg" opzettelijk door een auto aange
reden, van welke gelegenheid twee
mannen profileerden om den gcldtasch
van den kantoorbediende, waarin zich
23.000 bevond, te stelen. Wegens
diefstal in vereeuiging, voorafgegaan
door geweldpleging, had het. O.M.,
ïur. Holstéyn. tegen den chauffeur
van den auto, den 27-jarigen G. de B.,
twee jaar gevangenisstraf met aftrek
der preventieve hechtenis peéischt en
tegen den 43-jarigen W. M. en dea
31-jarigen L. H. v. d. S., die den dief
stal geploegd zouden Lebben, ieder
acht jaar gevangenisstraf.
De rechtbank veroordeelde thans G.
de B. tot twee jaar gevangenisstraf
met aftrek der preventieve hechtenis.
W. M. tot vijf jaar gevangenisstraf
en I,. IIv. d. S. tot zeven jaar ge
vangenisstraf.
Voorts veroordeelde de rechtbank
den chauffeur W. A. G-, die in de
e auto-handiotenzaak (de aanslag
op den k.mtoorloop'T van „De Voor
uitgang" op den Noordsingel) een
meineed had afgelegd, tot negen maan
den gevangenisstraf met- aftrek der
preventieve hechtenis. Do eisch tegen
h<-..„ o x.'.n jaar en zes maanden.
gewoon, omdat iedere man eenmaal
in zijn leven lief heeft; en toch onge
woon. omdat geen man ooit een vrouw
heeft lief gehad, die het zoo ten voile
waard is. Kanselier, er is geen vrouw
ter wereld, die kan halen bii Helen
Mowbrav, aan wie ik mijn leven te
danken heb"
„Het is volkomen natuurlijk dat u
daar dankbaar voor is, Majesteit,
maar
„Het is natuurlijk, dat ik verliefd
ben"
„Natuurlijk dat oen jonge man, die
van zulke dingen weinig of geen on
dervinding heeft, dankbaarheid
huar ai iju hart er niet voor in ruil
kan geven. Er is iemand ander*
„Juist over d:e iemand anders wilde
ik ook met u praten, Majesteit. Ilanr
naam wordt, overal genoemd. Mag ik
hot ook doen?"
Ik zal u die moeite besparen. Wnnt.
ik schaam er mij "iet voor. dat ook
hel gewone lot mij !>v;chorei't is
vrees, dat ik een beetje hardhoorend
word".
„Slecht van heg -in zult u in ieder
geval nooit worden. Ik sural? over mijn
plannen met juffrouw Mowbrav",
„Is ii vim plan hanr ecu -rooi land-
gord. «en scb.it terende bdtooiurcr
„Of liet schitterend is of niet is een
kwestie van persoonlijke waardce-
a lachte de Keizer, „Ik ben
plan om haar mij zelf aan te bieden".
De oude man had een beetje voor
over gezeten, met zijn kin op zijn
borst; maar nu hief hij plotseling het
hooid op, met een uitdrukking m de
oogen als van een dier dat uit een
onverwachte hoek gevaar ruikt.
„Majesteit!" riep hij uit. „U is de
zoon van uw vader, keizer van Rhae-
tia, en
„Ik trouw met juffrouw Mowbray",
viel Leopold hem in de rede.
De Kanselier werd bleek. „Van zoo
iets vreeseliiks had ik niet kunnen droo-
men", zei hij, zonder eenige moeite te
doen om de waarheid te verbergeu.
„Ik was bang voor een onbezonnen
daad, voor een schandaal. Maar Ma
jesteit, vergeef mij een morgana
tisch huwelijk zou voor u een dwaas
heid zijn
„Ik dacht ook eerst aan een mor
ganatisch huwelijk. Maar bij nader
inzien vond ik, dat dit ondankbaar
zou zijn".
„O ja, tegenover het land, dat zoo
veel van u verwacht".
„Neen. tegenover de vrouw, die
recht heeft op alles of niets. Ik zal
haar keizerin van P.'iac'la maken".
Met een schreeuw sprong de Kanse
lier overeind. Zijn oogen puilden uit
zijn-hoofd, z'jn trillende lippen en een
vreemd geluid in zijn keel maakten
den keizer ongerust.
..Neen,'Majesteit! Neen!" hijgde hij.
„Maar ik zeg ja", antwoordde Leo
pold, „en laat niemand het mij be
letten. Ik heb over alles nagedacht.
Eerst zal ik haar lot gravin verheffen
Daarna wordt ze mijn keizerin".
„Majesteit, het is onmogelijk'.
„Voorzichtig, Kanselier".
„Ze heeft u bedrogen. Ze heeft noch
don stand, noch do positie, noch den
naam. waarop zc aanspraak maakt,
en dat kan ik u bewijzen".
„Je bent gek, vou Breitstein", barst
te de Keizer los. „Dat kan de eenicre
verontschuldiging zijn voer zulke
woorden".
,,lk ben niet gek/ maar ik ben oud
en verstandig, majesteit. Vandaar
heeft u mij doen voelen, dat ik heel
erg oud ben. U kunt mij voor mün
openhartigheid straffen. Mijn werk
voor u en de uwen is bijna nfgeloo-
pen. Rustig zal ik mijn ontslag aan
vaarden, als deze laatste poging van
mij het schip van stna: van een schip
breuk zal kunnen redden. Ik zou geen
beschuldiging uiten, die ik niet kon be
wijzen. En ik kan bewijzen dat de twiy>
Engelsche dnnies die op slot I.yndal-
berg gelogeerd hebben, niet degenen
zijn. voor wie ze zich uitgeven".
„"Wie heeft er u wat voorgelogen'"
riep Leopold uit, die zijn uiterste best
deed om zijn zelfbehcorsching niet te
verliezen.
„Mij heeft niemand wat voorgelo
gen. Maar tegen uw Majesteit, tegen j de verte verwant waren aan do famf-
ij Baumenburg-Drippe. Dit
i v n vreemd toeval te zijn, on-
- ,.eze omstandigheden. Maar de
u jong was. zou ik u ilier om vermoor-plicht gebood mij te handelen en ik
j telefoneerde aan twee mensehen; aan
Baron von Sar!-:, den gezant von
Rhactia te I.onden; en aan den Kroon
de uitgaand© wereld in Kronburg. j
hebben twee avonturiersters gelogen", 'scluv.
De Keizer hield ziiju adem in. „Als der
,Dat weet ik. Mijn loven is in uw
hand. Maar voor u het mij ontneemt,
moet u mij ter wille van uw vader,
aanhooren".
Een oogenblik zei Leopold niets,
maar staarde naar het landschap, dut
hit als door een door waas zag. „Goed"
zei hij tenslotte, „ik zal u aanhooren,
omdat ik niet bang ben voor iets wat
u kunt zoggen".
„Toen ik geruchten hoorde ovor de
bewondering die uwe Majesteit voor
lie dame voelde", begon «ie Kanselier
'!ug, uit angst, dat de Keizer zich noz
zou bedenken, „heb ik haar naam eu
dien van haar moeder opgezocht in
Üurke, do lijst van den Engclsclien
adel. Daariu vond ik Lady Mowbrav,
weduwe van een Baron van
naam. moeder van oen zoon. li-
heel joiig is, en van een dochter, een
jonge vrouw met vee! namen, van
achtentwintig jaar
„Dat verbaasde mo want die juf
frouw Mowbray, die Sk op het bnl in
uw paleis had gezien zag er niet ouder
uit dan achltlcn jaar en z« had zelf
beweerd, werd er mij verteld, dat zo
ik no? ecus verder
zocht ontdekte ik dat do Mowbrays in
prins van Hungaria, den broeder van
Prinses Virginia".
„Wal telegrafeerde u dan?" vroeg
de keizer heel kalm.
..Niets dat u kon compromitteeren
natuurlijk. Majesteit. Ik informeerde
bij Adalbert of hij Encelsch© bloods er-
wanten had, een zekere Ladv Mow
brav en haar dochter Helen, die in
Rliactla reisden en ik verzocht hem,
om, als het zoo was. mij telegrafisch
oen beschrijving van hen to geven.
Aan von Sark seinde ik dat hii mij
zeer aangenaam zou zijn als hij ij
eenige bijzonderheden ovor Lady Mow
bray en haar dochter Helen zou kun-
diett nen laten weten. Beide telegrammen
heb ik eergisteren verzonden. Gisteren
kreeg ik antwoord van Adalbert, van
morgen van von Sark. Ik lieh do tele-
granm.cn :>-• tne en d< kanselier
k.outo nn zijn jn=. „Wil uwe Majesteit
ze lezen?"
..Als n dat wensclifc". antwoordde
Leopold koel en hooghartig.
{Wordt vervolgd.]!
