Brieven uit Engeland
Buiteniandsch Overzicht
Letteren en Kunst
(Van ©azen correspondent),
Verkeersbruggen voor Londen?
Londen, 38 Februari.
Een vreemdeling:, die voor het eerst
over Oxford Circus of Ludgrate Circus
hoort spreken, denkt stellig- aan heet
wat anders dan aan een cirkelvormig
pteia waar verkeersstroommgen uit
verschillende richtingen elkaar ont.
moeten. Hjj riet visioenen van carousel-
zi.'dea, van paarden ia den Spaansahea
tred, van clowns en acrobaten, maar
niet van een groot cirkelvormig plein
waarover het groote stadsverkeer van
motorbussen ea vrachtwagens, van
taxi's en particuliere auto's in een
dwarrelenden maalstroom heen den
dert.
Toch beteekent Circus als Eogelsche
plein-naam niet anders. Piccadilly Cir
cus, waar in het midden op den grooten
vluchtheuvel rondom het aardige bron
zen Eros-fontein van Gilbert de antieke
bloeruenverkoopsters met hun kleurrij
ke manden ritten, beteekent niet an
ders dan Piccadiüy-plein en elk rond
plein kan in Engeland gevoegelijk met
der. naam van Circus worden bestem
peld.
Ik ken Londen van den tijd toen de
motor nog een rariteit in de straten
■was, toen men geiellig op een paarden-
bus 'tarde of als men ergens vlug moest
rijn ia een hansom cab met een snellen
hackney bespannen a!s een vorst door
de straten reed. Met de ellendige
moterbusgevaarten en zeer verbeterde
treinverbindingen met de voorsteden
n»ct het verkeer de laatste twintig jaar
hand over hand toe tot men thans des
middags in Regent Street, Oxford-
Street en Piccadilly in de buurt
groote magazijnen haast van 't voetpad
gedrongen wordt en het op de rijwegen
tusscaea de trottoirs levensgevaarlijk
•is geworden door het voortdurende voer-
tuigeoverkeer.
Geen rechtgeaard Londenaar zal er
over denken anders dan bij een vlucht
heuvel over te steken ea niet rustig
waditen tot de voertuigenstroom is ge
luwd. „Safety First" is het motto, dat
elke Londen-bezoekende vreemdeling
zich behoort in te prenten. Men mag
met wachten enkele seconden van zijn
meestal niet kostbaren tijd verliezen,
het is beter dan de kans te loopen per
ambulance naar huis of hospitaal te
worden gebracht.
Intusscaen is het verkeer zoo druk ge
worden, dat de Loadenscie straten het
baast niet meer ia zich opnemen kun
nen. Bij de kruispunten waar groote
stroomen uit twee loodrecht op elkan
der staande richtingen elkaar ontmoe
ten, gaat het verkeer slechts met hor
ten en stoeten voort. Ervaren verkeers
agenten houden er orde ia ea stoppen
om de beurt de stroomen van Noord-
Zuid en Oost-West met het gevolg, dat
er periodiek een stremming in het ver
keer is en men, zijn ziel in lijdzaamheid
bezittend, toe mag zien hoe de taxarae-
ter van zijn huur-auto elke paar minu
ten bijslag van drie stuivers bij het toch
al oploopende bedrag der rit toevoegt.
Wie tegenwoordig ia Londen ergens
vlug moet zijn behoeft werkelijk niet
te denken dat een taxi hem snel naar
de plaats van bestemming ral brengen.
Men doet vee! beter als het eeaigszia;
mogelijk is met de „Tube", den onder-
groadschea spoorweg te gaan, die al
leen stopt bij ce stations.
Het rijn vooral de lompe motorbus
sen. die ia de laatste jaren de drukste
straten naar het centrum zoo hebben
overbevolkt. De London General Omni
bus Company bijvoorbeeld, de grootste
combinatie van motorbussen, die jaren
lang het monopolie heeft gehad door
opslokking van de kleinere maatschap
pijen bracht in 1533 niet minder dan
1060 nieuwe bussen in het verkeer en
gaat voort 2; per week aan haar ont-
zagliike vloot toe te voegen.
Tel: men daarbij de honderden bus
sen die de nieuwe „privaai-maaischap-
pijen", op de straat hebben gebracht,
das komt mes tot eea totaal van tien
duizenden die alle des morgens uit de
garages op Londen worden losgelaten.
Maar hoeveel zij het verkeer ook heb
ben verzwaard ea als de nieuwe zes-
wiel-bussen er bij komen wordt 't nog
erger de grootste hindernissen in
het verkeer zijn de langzame vrachtwa
gens, die in de smallere straten het
snelverkeer zoo ontzettend belemmeren
en hetzelfde op de verkeerswegen doen
als deze niet breed genoeg zijn om het
fceele verkeer te verzwelgen.
De kruispunten evenwel leveren de
ergste bezwaren. Een klein jaar ge
leden kwam Lord Montagn met het re
volutionaire denkbeeld voor den dag van
hoe ge viaductwegen, zooals New-Vork
er bezit ter ontlasting van de straten
en weer een ander, een directeur van de
Tube, wil ondergrondsehe wegen con-
strueeren op de manier van Chicago.
In de laatstgenoemde stad wordt thans
de Roosevelt Avenue tot een dubbel-
dckschen weg gemaakt, de bovenste
voor snelverkeer, waaronder een is
ui-gegraven voor de langzamer vracht
wagens. Dat kost de stad een slordige
zestig millïoen dollars of twaalf millioen
pond. een bedrag dat echter ver boven
de begroeting van het door den oor
log berooide Londen zou gaan. Maar
ook Lord Montagu's plan zou millioe-
nea en millioenen moeten kosten en het
ze-: niet bepaald Londen verfraaien.
Thans is Sir Alfred Yarrow met een
nogal origineel plan voor C«n dag ge
komen. Hij wil op eigen kosten een ver-
keersbrug boven Oxford Circus of een
ander belangrijk kruispunt bouwen,
waarover het verkeer van Noord naar
Zuid en omgekeerd zou loopen. Dit
zou dan het voortdurende oponthoud
van eea der beide verkeersstroom en
opheffen. Het lijkt eea goede oplos
sing. hoewel ruik eea gevaarte heel
le-liik i« om tegen aan te kijken, hoe
vee moeilte men ook mag doen om er
iet= monumentaals van te maken.
Als het plan doorgaat eischt de mil
de rever. d„t Je proefbrug er twe© jaar
b'~f* B-«lu:' r-en dan dat de
pr-ef c:-r is geslaagd, dan biedt hij aan
fc,»t gevaare we-r op e:g»T! kosten te
Ia-en afbrek*-». Royaler kan het al niet.
Maar wat zullen de grooie winkelmaat-
adhappiien ran Feter Robinson en de
rest op Oxford Circus,die pas kapita
len hebben vastgelegd in nieuweStuc-
opaleizen op hun neus kijken als zulk
een brug hun winkelramen in dc
schaduw stelt. Wat zal de grond om en
bij die bruggen in waarde achteruit
gaan en wat zal het winkelen er herin
neren aan het armoedig gedoe in min
der goed bedeelde voorsteden waar
spoorwegviaducten hoog over ce
straat zijn aangelegd.
Toch moet het niet te tragisch wor
den opgevat. Het is niet noodig de
brug zoo heel hoog te maken als op
hetzelfde punt de weg van Oost naar
West evenveel wordi verdiept.
Er Seinen allerlei dingen bij te pas
die wel degelijk moeten worden over
dacht. ea een daarvan is hoetang de
glooiing moet worden. Volgens Sir Al
fred zou die één op dertien kunnen
zijn. volgens andere experts minstens
één op twintig of een op dertig. Maar
zulk een lange glooiing wordt zet:
hinderlijk als er daar zijstraten op dc
verkeerswegen uitloopen en maakt
den opgang naar de brug te steil, dan
kunnen zwaardere wagens er niet le
gen op.
Alles wel beschouwd is het misschien
beter met zulk een proefbrug te begin
nen op een mir.der in het oogloopend
punt. Maar misschien is er nog wel
eea manier te bedenken om het einde-
looze stoppen op de kruispunten te
ondervangen, zonder dat men tot zulke
drastische maatregclea als verkeers
bruggen overgaat.
De oplossing welke ik op het <yog heb
en die overal in werking kan worden
gesteld waar men een ruim „circus" of
cirkelvormig plein heeft is zoo eenvou
dig. dat ik haast aarzel haar hier
te geven, zij heeft iets van het befaam
de ei van Columbus. Tot dusver gaan
de stroomen zuiver Oost-West en Noord
Zuid, ea wordt een van beide gestopt
om de ander te laten doorgaan.
Een wagen die ui: Oostelijke richting
komt moet bij Oxford Circus 61 recht
vooruitgaan naar het Westen, of links
afslaan naar het Zuiden of rechts naar
het Noorden. Als men nu in een veror
dening vastlegde, dat bij het circa»
alle voertuigen links afslaan (in En
geland wordt links uitgehaald) ea
het Circus rond gaan tot ze de straat
hebber, bereikt die zij moeten inslaan
dan kunnen alle vier stroomen van het
verkeer gelijktijdig zonder oponthoud
voortgaan, het ecne voertuig volgt den
cirkel maar een kwart slag en zwaait
dan af,*een andere voor de helft, eea
derde voor drie kwart en alle blijven ze
zonder opstopping in langzame bewe
ging. Dan wordt het met recht een ca-
roussel-rijden van alle wagens in het
circus en behoeven de agenten alleen
toe te zien dat alles ordelijk en regel
matig gaat en geen onverlaat in
rechte lijn tracht het plein over
steken.
Misschien is er aan de bovenstaande
redeneering wel een steekje lo=. wj
het lijkt onzinnig dat zij niet allang
toegeipast, maar ik heb de fout zelf n
kunnen vinden.
XYX.
OUITSCHE EN FRANSCHE DENKBEELDEN OVER DE SCHADELOOS
STELLING
IS ER KANS OP EEN BUITENLAND SCH E
LAND?
LEENINC AAN OUITSCH-
DE MILITAIRE CONTROLE OP OUITSCHLAND,
DE FRANSCHMAN HOUDT DEN OUITSCHER BIJ DE KEEL VAST.
DE VALUTA-QUAESTIE IN FRANKRIJK.
Burgerlijke island
BLOEMEND AAL.
Bevallen: G. J. Noordhof-do Vries,
G. BiaJlostorski-do Graaf. z\
Jter Beest-de Geus, z.; F. de Graaf-
Eeknof. z.
Ondertrouwd: H. Grootogoed en
C. E. Prins; J. A. Heertjes en M. E.
Freckmann.
Getrouwd. H. van den Eijkhoff er
W. M. Kroon©; D. Waiter en Ch- M.
Wulster; J. W. H. Bos en B. C. van
den Enden.
.Overleden: H. D. Mispelblom Beyer,
41 j.; C. E. Geisderver, 81 i-
SCHOTEN
Bevallen: H M C. Schrander-van
de Vorst, z \V. M de Haan-
F-gmond. z.; J. Stnal-Lalou, z; M. J.
van Wort-van Egmond. z.; C. Hun
ter-van Geemen, z.; M. P. van der
Wijden-Tellekamp, d.; C. J. A. «ie
Jonj-de Knoop, d. E. van Raai;
Wildschut, z.;
Gehuwd: J. H. Turkenburg rnet
A. C. Moet; H. J. Galavazi m©t J,
van Woerkom; A. Kopjes Xicmnn
niet C. C. Visser; H. J. Nets met J.
S- A. van Empelen; S. Grim me met
G. Nauta.
Overleden: Wijker, Albert us, ra
28 jaren; Jacob Johannes Geluk, ra
5 maanden.
HEEMSTEDE
Ondertrouwd: A. S. van Ommeren
en A- G. W. van Til; A. Kooren en
H. Scfiilp: A. Visser en T. A. K.
der Vecht.
Getrouwd: J. H. Wester met M. de
Vri««; J. G. van het ©derend met
A. M. M. Rooijers.
Bevallen. Ch. A. Jansen-Milotz. d.
Overleden: Cafch. Blom, echtgen,
F. van Bruggem, 56 j.; J. Noordor-
tneer, echtgen H. Peperkorn, 59 J.
ZANDVOORT.
Geboren: Maria, d. v. H. A. Schraal
en van W. C. J. Beere. Ludwig, z. v.
F. H. Otfen en R. C- II. Admiraal.
Overleden: A. G. H. Stalie, oud 7a
jaar. weduwe van D. Meerkatter.
Gehuwd: W. Duivenvoorden en Tb.
Chr. Borger. K. van der Mije en H.
C. Kessler.
Familieberichten
UIT ANDERE DAGBLADEN.
GETROUWD: 28 Februari: E. H. F.
Hendriksen en J. G. C. M. Wcijermen,
Amsterdam, Ir. W. B- Aaecber ©u
R. van den Molen, Arasterdam. H.
Stlbbs en M. Bolzendahi, Amsterdam.
J. Lelv en E. M. Moe na. Bussum
Ds. G. \V. Kobus en J. J. Lulofs, Am
sterdam.
BEVALLEN: 26 Februari: Mevr.
Mat'hijsen—Des Amorie van der Hoe
ven, z Manga ni. Westk. Sumatra.
T, Februari: Mevr. M. J. Duvvensz—
Bidkel. Z., Den Haag. Mevr. De
Hotrv Sc buyer. 0-. aen Haag.
OVERLEDEN- II H Roes. Delft -
26 Februari: F. J. Doijer, ceb. Smit,
26 jaar. Zwolle. F. H. Jacofson. jd.,
50 Blaricum. 27 Februari: R. H.
Wasterval, 70 jaar, Amsterdam. P.'
Buwalda, 57 jaar, Amsterdam.
De quaestie der
Duitsche schadeloosstelling
blijft de w'ereiupoüEiex oeneerscuen.
Lie l'arijsch© pers erkent het ge
wicht van de nieuwe rede van Strese-
mann (zie ocs blad van Vrijdag) en
neemt er groote stukkeu uit over. Tui
van bladen leggen vooral den nadruk
op de passages inzake de gelijkheid
der Fransche en Duitsche belangen ca
de verklaring dat Duitschland niet
voornemens is Frankrijk aan te val
len. Doch de „Echo de Pari»'' waar
schuwt Stresemann dat bij tc fiard van
stapel loopt, wonneer hij' het a.*. ein
de der Franseh-Belgiache regie en der
economische Roerbezetting voorspelt.
De Fransche regeering zal een oplos
sing zoeken, welke het in staat zal
stellen om in de behoeften der mili
taire bezetting te voorzien door het
voorgestelde internationale spoorweg-
beheer. ilaf een gedeelte vnn het
Fransche personeel moet behouden.
Wij zullen niet toelaten, zegt het blad
dat het werktuig, waarmede wij gewa
pend zijn, wordt vernietigd, zonder
er vau verzekerd te zijn dat wo het
niet meer noodig hebben.
..Petit Parisien" merkt nog op, dat
Stresemann nan de drskudigr in zijn
rede uitnoodigde om de Daitache
zaak tot de hunne te maken, maar
dat de deskundigen weten wat zij
doen en dat de Fransehen zoowel als
de andere geallieerden begrepen heb-
ben. dat men ze rustig moeit laten
werken.
Een bultsnlandoeh# leening
veer Duitschland?
De ..Times" schrijft:
In do Fransche zoowel als in do
Britschc pers is medegedeeld, dat da
commiaska van experts r© Parijs bezig
zijn een program op te »MI«-n voor de
stabiliscoring van de Duitsche mark
em het Duitsche budget in evenwicht
brengen en daarbij op het 00e heb
ben een buitenlandech© leoning voor
Duitschland ten bedrage van 250
millioen pond sterling.
Do meening. dat een groote leening
thans Ot in de naaste toekomst te
Londen zou kunnen worden geplaatst,
is &1 te dwaas om daarover veel te zeg
gen. Wij hebben goede reden om aan
te nemen, dat zulk een hoog ciifrr
door de commissie van "-pcT's wordt
besproken. De versprei irig van der
gelijke geruchten kan alleen op te
leurstel! i ng uitloopen. Twee of drie
jaar geleden hai een groote leening
ren behoeve vnn Duitschland mogelijk
kunnen zijn. doch thans is zulks onrno-
oelijk. d->or de inmiddels ingetreden
depressie.m d«n economisch? n too-
staud in Duitschland. liet is mogelijk."-
dat de experts een leeniog zullen aan
bevelen tot herstel van het Duitsche
economische leven, doch zelfs het uit-
schrijven van een kleine leen mg z.d
geen kans van .Lagen hebben, tenzij er
voldoende blijk is van een herstel
van den finanoieelea toestand in
Duitschland. Het bedrag dut in het
buitenland geloond kan worden, hangt
klaarblijkelijk af van het vertrouwen
de Duitsche financiën. Het groote
bedrag aan Duitach kapitaal, dat,
naar men gelooft, in het buitenland
a belegd, zal naar Duitschland terug
keert n. zoodra de eigenaars er van
overtuigd zijn. dat hun gelden met
meer aan depreciatie zijn blootge-
«ld. doch het zal niet zoo gomakks-
,.,k z-:n, vreomkapitaal naar
Duitschland te lokken. Hoewel het
Oostenrijk?.-he herstel o©n croot sue.
blijken do ffeldbel«»eg«T9 thans
eerst vertrouwen in Oostenrijk te heb
ben getoond, door het koopen van Oos-
tenriikseh© aandeden. Het rapport
van de commissies van experts op zich
zelf zal niet voldoende zijn voor het
herstel van Duitschland» ciediet.
Met betrekking tot de hervatting
do Intorgealllssrdo militaire
controle In Duitschland
moet er zoo seint Havas ons uit
Parijs, aan herinnerd worden,
dat op 29 September 1922 de
geallieerden bii d® constateering van
Duitschland» kwade wil, aan Herlijn
deien weten, dat indieu Duitschland
binnen een bepaalden termijn loyaal
de 5 bijzonder belangrijk© punten van
'net ontwapeningsprogram uitvoerde,
de gealieerden bereid zouden zijn de
rontroie-cornmlsnie op kosten van
Duitschland, te vervangen door eon
meer beperkt controle orgaan een
garantie-commissie, welke voor reke
ning van do goalieerden zal optreden,
zoolang deze haar tegenwoordigheid
ia Duitschland nuttig oordeelen.
Op 31 Jan. i-1. bii de hervatting van
de controle deelde de Duitsche reg©8-
ring mede. dat zij voortaan den rr-
beid der commissie tot de 5 genoem
de punten beperkt beschouwt. Dit
was een ontoelaatbare houding, daar
aan de voorwaarden der geallieerden
geenszins was voldaan, en in 1922 :e-
kere feiten ter kennis van geallieer
den waren gekomen, welke de verifi
catie noodig maakten, van den gei 1 ce
len militairen toestand van Duitsch
land.
Het Britsche memorandum is d i<
geen nieuw voorstel, doch het nadert
de denkbeelden van de Fransche r< -
georiug in dezen zeer dicht.
Er zijn bijzonderheden bekend ge
worden omtrent het rapport van Sir
Arthur Ralter. vertegenwoordiger van
den Volkenbond, aan het comitd van
deskundigen onder leiding van Da
wes, in zake de verbetering van den
flnaneleelen toestand van Oos
tenrijk,
Salter heeft hoofdzakelijk gebruik
gemaakt van den arbeid van Zimmer
man, die, na de do r hem toegepaste
methoden te hebben uiteengezet, als
De officieus© Fransche bladen wij
zen
de vergelijking tusschen Oos
tenrijk en Duitschland
van de hand. Het comité van acsxun-
digen moet geen vergelijkingen ma
ken, die geen steek houden. De „Echo
de Paris" zegt dat het onmogelijk is
om het futlooze, passieve Oostenrijk-
sche lichaam te vergelijken met het
rijk van Bismarck, dat tracht zich los
te maken van do Fransche politiek,
die het bij de keel vasthoudt.
De politieke toestand In
Duitschland.
De fractieleiders der rijksdagpartij
en houden besprekingen over het ver
dere verloop van den parlementairen
gang van raken met het doel te ko
men tot een initiatief-voor stel der
partijen, inhoudende, dat de rijksdag
aan zijn bestaan zelf een eind maakt
door het vaststellen van ccn tijdstip
voor de ontbinding en de onmiddel
lijke daaropvolgende nieuwe verkie
zingen.
D« geldkrcet van Parijs.
De daling van de franc heeft groote op
winding veroorzaakt bij de bevolking
vat-, Parij*. waar deze opwinding hef
sterkst merkbaar is nabij het centrum van
het geldverkeer, de beurs. Het wilde
schreeuw en het drukke leven, dar reed»
in normale, kalme tijden zoudo.m het jp-
uiigebretd tot eeo onbeschrijfelijke
weldige gebouw teer aanzie'.:jk ia thans
chao». Do .veldkreet van Parij»" U ver
op de bou'.ersrde le hooren. In het hart
van Partje verzamelen alch dagelijks een
paar duizend zakenlieden vu vereenigen
van 12 tot J uur hun eteiumcn tot een
e ver ta den omtrek is te hoorrn.
Di; doffo gezoem is de item van
rijsche beur». Het gebouw ia e«-ri prachtig
groot paleis, waartoe een breedo trap
gar.g geeft. Boven ia echter een *oort hou
hek. waarachter slechte weinig
korenen zaken mogen doen. He: grootste
•l vr..-1 de handelaar» en «peeulsr
-at bij hon'ierdullan voor dit hek
ft me', spanning het verloop van
beur». Een berichtendienst houdt de
der beneden «taanden op de hoogte -
e koersen, over het dalen en 1
gen vsn de buitenlar.dsche betaalraid
Hoe opwindender de zakon xijr,
•chrilkr worden de uitroepen, des te
wilder zijn de gebaren waarmede de
inedede«ling«n worden gedaan. Alle zaken
worden vrijwel buitan de beur» gedaan
het leven 1* te hooren, lang voor men het
gebouw ziet. D« imposante middaoea
de beurs, die 2000 men.when kan be
vatten. is uitsluitend gereserveerd
officleele leden, welke hier de koersen
llen. De galerijen rondom d«
worden bezet door toeschouwer», di
interessante schouwspel willen gade
In heZ »ousterrain van de beur» bevjadeu
de postkantoren en telefooncellen
waar meo directe verbindingen heeft
alle groot© stolen van Europa. Mant
het eigenlijk# beeld van de beur» wordt
bepaald door de niet tot den handel toe
xelaten speculanten, de eoogenaamde cou
'isaiers, die de hoofdzaal niet bkuien mo
ten. Het aantal officieelo beursleden
teer klein en bedraagt slecht» ongeveer
70. Alleen wanneer e«-n der leden zijn
'nat* opgeeft of sterft, kan een nieuw lid
zijn plaat» innemen. Deze wisse lag «w.teri"
zijn ambtenaren van de regeering tn heh
b«n alleen het recht, prijemoteeringen
vaas te stellen. Er bestaat -en groote te
gensteilicg tusschen de kalme waardig
heij, die in do streng afgesloten beurs
hal beerscht en het wildr rumoer daar
buhen. waar de verbitterde strijd om geld
1 zich concentreert. De wissel
hehl*n reeds Taak tegen dit op
treden var. de couiissier» geprotesteerd.
Maar dit allee is mei het P-irij«olie lever
var» samengegroeid, zoozeer, da
men er tegen op ziet, het te verbieden
dijk wordt 3/4 van da zaken, dis aar
do Parijsche beurs worden afgedaan tot
stand gebracht in dezen Pno's-hon land-
ka .geidkreet" zoo «omber en
dof door d» lucht van Pariji siddert.
van het Lagerhui» is tegen het wets-1 tocmeelspelers slechte redenaars fijn*
is tiaar orn tu bewijzen, dat tooneel-
-peiea dat is bet zeggen van
een andermans tekst tour
de aanstaande redenaars altijd nooit
rncer dan één der hulpmiddelen zal
zijn.
Dr. Van der Valk is van plan eeuigo
tooneclstukjes uit to geven, geschikt
om door leerlingen van scholen ge
speeld te worden Als eerste d ie heeft
hij uitgekozen Soribo's Ha taille
des Dames, Molièro's JI d e c i u
m 0 1 g r 1 u i en Het Lintje,
oorspronkelijk bl spel van hem zelf.
Van deze drie lijk; 111e „Bataille des
Dailies' d.it onder den vreeselijken
titel „Steekspel .an Juffers" werd uit-
.'ivoven wel het beste toe. omdat
in uit stuk alles aankomt op puntige
dictie en or dus voor de spelera het
in "-M ie U- ren valt in het goed", ge
articuleerde zeggen. Mol è'e's
..Dokter te.eu wil en dank" biedt ook
ontocenzezgenlijk voortreffelijke oefen
stof, maar voor onze aanstaand® rede
naars lijkt met hrt plat-dialect, waar
san de vertaler II. van der Loos Jr.
zich nog al een» bedient, heel precair
Hollanders bezondigen zich toch al to
veel ain kei ijk, plat spreken en ui
.oefeningen in de voordrachtkunst"
oor do je: sfd kan daarom niet genoeg
op sulver spreken worden gelet.
En wnt u- /c£gen van het oorspron-
kclljk bhjsprl H t Lintje van Ur.
Van der Valk» Het spijt mij het te
moeten schrijven, mna,- dit stukje is
10 'n mislukking, zoo flauw, kinder
achtig >n banaal, dat ik het niet
gatirnc als oefening in de voordracht-
'ii voor leerlingen van middelbar®
"'•hol-n. die toch k ks,krijgen in
l;i t'«rattiur. zou durven aanbevelen.
Wij moeten bii <i© jeugd toch ook den
•••maak ontwikkelen en dat stuk
hoe goed "m --clii' n hedoeld is ar-
lirti-'k l-ti 'i.-n alle kritiek. Dr. J.
van der Valk mego «-.-n uitstekend pae-
fvze- g en r.-vtor zijn, een tooneel-
rchri.'ver is 1 i allerminst en ik zou
hein daarom in allen erwt willen aan-
raden zl;n reeds aani"kondi?de slak
jes I)© Bedelaar en I> e Goud-
ra ij n. als die van hetzelfde geh»'t©
mochten zijn, maar in portefeuille te
houden.
J. B. SCHUIL.
ontwerp; zij zuileu veu amendement
s*oorotei.en om in Je te>s;e zes j-ren
geen uitbreiaing van liet kiezor».
in overweguig te Ucini-n. \eruer zul
len zij ecu amendement indienen,
waarbij zij vooiste'.Uu, evenredige
vertegenwoordiging,
DE ACTIE TEGEN HEY KALIFAAT
De actie togen liet kalifaat wordt
gestadig voortgezet. Uit Angora ont
vangen berichten voorspellen, dat het
Ottomaansche Huis geheel uit Tur
kije zal worden verbannen en hei ge
zag van liet kalifaat hetzij recht-
streeks in handen van do Nationale
Vergadering zal worden gelord of
van ren daarvoor in te stellen rommis
sie. Het definitieve beduit omtrent de
tcekomst van het kalifaat zal echter
eerst worden geti"m n na d> redevoe
ring. welke pn- idtnt Moestafa Ke-
mal, zal houden.
Met betrekking tot het b i de Ni
tionale Vergadering door en dtr af^e
1 a iriligden ingediende kooratol tot af
schaffing van het kalifaat en vau de
functio vau minister van Eeredlens:
Wordt nog gemeld dat de voorstell -i
bot oogde, dat het bcisluit van 1 Novern
her 1922, krachten» hetwelk bet kali
faat werd opgedragen aan d n of»vo!-
ger van d?n tro n vervallen verklaar
den sultan, onvolledig was. zcolatig
een aan de republiek vijandig gezin
de instelling wordt in stand pehou-
den. Een andere spreker onderstr*-ep-
'e dit betoog eti voezde hier nog a
toe, dat, „zoolang Allah «n zijn pr
reet bestaan, een kalifaat overbodig
Verspreid nieuws
LAWAAI IN U UITSCn b GEMEEN-
TERAUEN.
Do zitting van aen Berlijnschen ge
meentel aau moest Donucruug na au-
ucrnalf uur weer opgeneven woruea.
BI) do beepreKiüg ^uu verschillenue
werkloozeuquaesues maakten de op
de tribune aanwezige bezoekers voort
durend lawaai, zoudac de voorzitter
tenslotte dc ontruiming der tribune
moest gelasten. Dc bezoekers gingen
echter niet heen voordat de politie er
bij gehaald was. Na hervatting der
besprekingen hielden verschillende
communisten obstructie-redevoerin
gen over de gebeurtenissen, die tot de
ontruiming vau dc tribune hadden
geleid. Tevergeefs trachtte men
de sprekers te bewegen, zich aan
de agenda te houden. Tenslotte b eef
de voorzitter niets ander? over dan
de vergade-ine eenvoudig te sluiten.
Dond'-rdag hebben zich ook in dm
Saksischen Landdag weer stormach
tige fooneclen afgespeeld. Van commu
nistische zijde werd de voorzitter voor
Lump" en „R&ufer" ui'gescholden.
Twee communisten moesten uit de
zaai worden verwijderd.
UITBREIOINC VAN HET VROUWEN
KIESRECHT IN ENCELAND,
Vrijdag kwora in het Engel, che La
gerhuis in tweede lezing aan do orde
wetsontwerp tot amendcering van
de wet op de volksvertegenwoordi
ging. Het ontwerp heeft \oornamelijk
ten doel hef. kiesrecht te geven aan
vrouwen, .lie den 21-jarigen leeftijd
hebben bereikt op dezelfde voorwaar
den als aan mannen. Wordt dit wets-
dan zal
DE .-MIGRATIE IN AMERIKA.
Do RenaafscoramiVio voor cl© Emi
gratie heeft bc loten, te adviseer
den census van 1910 te hrr.-ihaven
basis voor de quota. Zij hechtt .vh
ter haar coedke1:ring aan i ep. vermin
dering van de quota \an drie tot twee
procent.
SOVJET-RUSLANO EN HET BUI
TENLAND.
In hot voormalige, keizerlijk© Rus
siarh© e*z»nts'-hapsv«!cuw te Wee no.n
kerft het Sovjet-gezantcohap zijn c< r
ste officieel© roept:© gehouden.
De gezant, Levioii, sprak over
verwacht© uitbreiding v«n het ret i
groeiende handelsverkeer, nu :!i
olomatieke betrekkingen ten vol!© z;it
hersteld. Do steeds krachtiger woe
dende Sovjetstaat aldua Lc.-icki
kan ni"! worden gemast bii het R-r
«t-1 van het economische evenwi-.it :r
Europa. De Sovjet-Staat i? b*z;^ d1
lat» in te nemene welke 't in dr
Wire! i toekomt en is van gccden wil'r
om del te nemen aan den ol;»mee
nen opbouw.
Ton ainzioii van de Ruas.s'a- -Roe-
m"on«che conferentie z-riln Lev: '<i
d.at dezo eitcli waarschijn!:ik za'.
zighoodon mot cin v--;© a.tr 1—
genheden, m-t uitschakeling ven J©
kwestie van Bosearabi-, waar-in d-
oploesing tal afhangen van dm wil
van liet Be«»arabis<'ho volk, al stelt de
Sovjelregeering zirh op het «land
punt. dat iW-.^arabic steeds Rub'iu h
gebied is geweest.
In de Domui-kwestie wonecht Ros
land zijn plaats te harulhavou
Temgkomende op de hand"'»'-®-
trekkingen tusschen Rusland -n Oo*
tenriik. verklaarde I«cvieki. dat rce«ie
♦'0.0O0 t©n graan over Triest naur
Oostenrijk zi;n nitgevoerd. fconev«n»
er.«ïte hoeveelheden nnve«>li-». Anne*
zien echter van d»n Rut' «rh«n graan
oogst vr dm uitvoer I92S1924 •-
totaal 2 l i' millioen ton be*cliik'>av
kin Rusland in li«t handel«veikeiv
nog heel wat presteerrn.
Oefeningen in de Voor
drachtkunst
zijn mening te kennen gaf, dat het
mogelijk is eenzelfde verbetering tot I ontwerp anngenoraun,
stand te brengen ia andere landen, I het: Fuigclsche hiezctsccrps opnieuw
die trachten hun financiën op orde te imet 3} milüoen worden vergr. ot. Het
brengen. mmmtot der conservati,,-, leden niet: iietVit, d.'l" meorte'r'r'g'rt.Me"' min°de°ds raarTdnM,
,,0|> liet programa onzer middelba
re K'rtolen i» nu vorplichl gesteld het
onderwijs 111 do .oordracht. G cc na
zin» overbodig. Want, wanneer we
ons afvragen, waar onze toekom tige
redenaars, advocaten, burgemeesters
en tcdor die naderhand geroepen z tl
orden om voor oen grooter of kleiner
publiek to spreken; wanneer wc ons
Afvragen, waar dezen de zoo noodige
opleiding ontvangen in do uiterlijke
welsprekendheid, dan zien we. dat,
daargelaten do theologen, dc univer
siteit geon opleiding vei strekt cn deze
zaak geheel overlaat nr.n do dispuut-
gezclsdiappen dor studenten oadar-
'ing.
Do Middelbare S-liool heeft du-
dozo tank te aanvaarden en onder de
oogen t© zien. En nu kan een leornnr
in do talen zeker heel wat voortreffe
lijke wen' en geven aan een leerling,
dio voor de klas een i*rs voordraagt,
maar toch heeft veel meer nut ©en sa
menspel van een dramatisrh stuk. ge
kozen en ingestudeerd door den Ier-
aar en aangehoord door een keurend
gehor»r van ouders ca vrienden"
Ziedaar het begin van een door Di.
J. van der Val», den rector van het
Marnix-Gj.'mnnsium te Rotterdam op
gestelde circulaire, dio was ingcslot 11
bij de eerste drie toonoc!stukj©s, w I-
ke onder den ver?ame!titel ..Oefen n-
cen in Voordrachtkunst" door de Hol
lands» Drukkerfj to Baarn 7. n uitge
geven. _I)r. Van der Valk, die ook do
redactie van deze „oefeningen" op
zich heeft genomen, ziet dus groot©
waarde_ in het komedi'-jpclon voor
jongrlui, niet, zooals hii uitdrukkelijk
verklaart, om er zoogenaamde ,,nc-
Iriirs'" van te maken, maar louter als
oefening in voordracht. „De resultaten
nn hot insiudeeren inn een geschTii
stuk" - zoo schrijft hii verder in d
circulair© „acht ik voor de oefe
ning in de voordracht, in do vrijmoe
digheid om op te treden en in het ge
articuleerd spreken buitengewoon be
langrijk'
Ik haal deze woorden met instem
ming aan, vuorai omdat ?lf komen uit
de pen van een man als den -ector
van het Marn-x-Gymnasium te Rot er-
dam. Ook ik ben overtuigd, dat ko
mediespelen mits onder goe
de. deskundige loiding
den leerlingen een zekere vrijmoedig
heid zal bijbrengen en vnn cnti©re';eT<-
banr nut ken zijn voer het FOed, go-
articulcrd spreken. Meer echter ook
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
Ons Nederland-' verschillende
kioxen vun Grouw, Texel en Groiun-
gen met een beschrijving van eon
ht door dio gemeenten. Het num-
i-M-r opent met ccn fiaai port rit van
w'.jlen F. NV. C. H. La:on van TuyÜ
1 Seroo>kerken, den overleden
rzitser van do Algczr.eene Ned.
Vcn.ging v:c-r Yreemdelingcav.r-
r, wlen een In Mcmoriam wordt
i'Ud.
- In „Eigen Haard" e-chrijft P. G.
*an S. over sportleven in Daros; ver
der een 111 n.emoriam mr. E. J. Kort
hals Altes. verder renten van J. G. en
in dr. C. W Vreudenburg cn een
rvolg van de acketa „Tilly".
In ..Hot Buitenverblijf' van J.
S 'Ir.üU'ii.'a'.i-r fzn. ©ei: heschriiving
de Noord-Hollan<l«che boerenwo
ning met een 1 ge afbeeldingen- van F.
M. van Raait*- c«ii cor«te bi>drngi;
WW ..D© zelfkant van Florence"; G.
f. N:j! i;d verhaalt van den winter
n het Engailiu.
In „Finai: n" e©n liemlilliwiilig
over het wetsontwerp tot opheffing
vna «enigs Kar:tonerris-.'rt/rn. dat tc.t
d© concluae kotnt dat *H-« bij elkaar
jwr'n*ti, d© finentioole belancen \nn
1 "t platteland ernst:g tullen worden
f raad, wanneer dit wetaoütverp
mver.loopt tot wet moeit', worden
•erboven.
N'an -.Avicultura'' Vorscheeal een
N\ PMigimrr nummer met verschei-
:l«n« afbeeldingen.
In „Symplionia" tijdschrift gtv
wi;d aan tl© inerttimontale muziek
van J. Vincent een bijdrage over dc
ontwikkeling vun d" piano, het pin-
1 - ©n de pianoliteratuur: M. C.
v-u d© Hovaart echrijft over het i*it
het hoofd dirigeoren.
In ..den Gulden Winckel" van
Giaconuce Antonini ©en en ander
or <1© ontwikkeling der ftaliann-
Iic roman-literatuur, J. G. geeft
1 ©rinneringen aan Maurice du
Plcwsy».
H.-' periodiek „Tentoon*©!-
hnc^-e-'ii'iiton" geeft ccn overzicJiö
•■'•n door het beetuur der N«vJ,
Ver. v. Tentoontrtellingsholingen in-
g*'?tel(l onderzoek naar de mogoliik-
heid cn wenecheliikheid van liet uit
rusten vin c«-n Ned-rlandêch© jaar
beurs of tentoonstell:
»g.
Rechtszaken
ALSCIin Ml NTIR?.
da? slonden vont do DoMlsche
rechtbank terecht dn- kopt-rzl»ter»
Dordrecht wieu is ten last© gelegd
n 'ie maand Januari ïöfM valsrhe
':j :s 'nnlders vcnaard'ed te hebben
met her oogmerk zo nh echt en on-
vervnNcht uit te geien
T '.'en don eersten beklaagde, di©
dc ven aardiger was werd. naar het
iibiji. meldt, con gevangenisstraf ge-
cisent van 1 Jaar en 6 maanden, fogen
'Ie t-.vre ae,lere bekJaAgden. di® e®-
pongd hadden uit tc geve», werd
1 j-J-'ir met aftrek van preventieve
hechtenis p©ëi«cht.
Nog stond in de-e zaak tere-ht een
vrouw te Dordrecht, dl© van de vo-
ng© heklnnedor. rij's ».i-M©rs ontmn-
tren had en gepoogd had ze uit t« r*v
I" en h.-inr we'd «-en go'on,e-
nisstraf ffeêiacht van 6 maanden.
AUTO-ONGELUKKEN.
Ito ;-le Kamor der Rechtbank f©
i.'pUerddni lieoft don bestiiuHcr van
eon Fort'-automobic-l, .li© or> 6 Aug
fo Amgfnivopjj ,r®n wrkn.an aenreed
on verwondde, lot drie weke© Vchte-
veroor'l©®'*! wegens het v©*-oor73.
'on van zoodani-r iichamel^k leisej
dat daaruit tijd-Rik© vrrhin toring :n
de ni'oe<«nin? der beroo;,sh-zi?h«den
ont*tnat.
Ter zake van hetzel'de bellet w-rrien
Z-* wken hee' t*.Pi« opgelegd nan d«n
r"vi'f-„r uit B-SSiim. die on rt©n
Am«ierdnmSohPI1 «t-as'weg b'i V,or-
*'on een 03-jarig koon*n®n ui' Nn ar
den mri r.i'u euto ©ver'eed, t©ng©v-0l.
rre waarvan do koopman een hep*en-
sclind'ling bekwam, li'zc rfiauffetir
rond ill woest© vaart, over den weg ©n
read ook na hof ongeluk met onver.
