Sport en Wedstrijden
Rechtszaken
Rubriek van den Arbeid.
Pcrs-üïerzlcM
Letteren en Knnst
Gemengd Kienws
DE MEMOIRES VAN GRAAF
KAROLYI
Het leven van de Karolyis die als rebellen
beschouwd werden
De monarchie in den oorlog
Hoe de revolutie uitbrak
Ver van zijn land, verbannen, heeft van het parlement bedreigde,
-ras:' Michael Karolvi z,jn memoires aardde deze politieke tegenstand
geschreven en diiarmMi» oen onderdoe- openlijke vijandschap. Hij had
i.f-r, die v"its <i< iiiedenis van de duel met Tisza. Dit duel maakte zijn
::teenator::ng van de Doiia-.ini ODirchje ncam in een slag in het gehtelo land
v.s! beschrijven, een menigu- kostbaar bekend. Men werd oplettend. Kr
materiaal geleverd. Wam men mag scheen een mnq op te duiken, die de
over de rol. die hij in HongeaTacne belangstelling «aard was.. De H on
politiek heeft gesnoeid, denken z»> gaarsche politiek werd destijds door
is «en eer- steriele staatsrechterlijke gevechten
i reen wil ziji
aft run be'K-erscht. Hier 48, daar 67 was de
ecu raait. d:e van zijn zending over- oplossing. Aan de eene zijde achaar-
t'ügd w-cs <-tt 7~h tegen het vraagstuk den zich da aanhangers van het dua-
nau de oplossing waarvan hij werkte, lisme. aan de andere tijde de ©n-.fhan-
opgewassen fichtf. In Hongarije :s kelijkheidspartij. Kar'-lyi behoorde tot
2ijn bock verboden. W.-.:.rom. is niet o - laatstgenoemde. Hij volgde de po-'
zeer duidelijk, want hij houdt zich in litick van Koesutb. Hij 6ireed tegen
minst niet bezig mot do politiek Habsburg. En dezen strijd bracht nem
in het oogenblik. maar geef', alleen [In het kamp van de tegenstanders van
eon beeld van het verleden, van Heijden driebond, in het kamp van do to
onde Hongarije met zijn noodlottigetjenstanders van oen verbond met
iiaiionulitoitenpolitick, zijn verwar.IDuitschlnnd. Zijn overtuiging was,
«ion. kortzicht:gen p blieken strijd, die! dat men in Hongarije nooit oen demo-
i-weel onheil hoeft veroorzaakt, en erotisch svsteem zou kunnen invoere
zoolang het drievoudig verbond b
stond. Hij wilde eon toenadering tv
srhen Hongarije on Frankrijk en Rn
land bewerken. Ging naar Parijs, li
zich aan Poincaré voorstellen, die in
dien tijd juist president vnn do repu
bliek was geworden. Dm was in Ja
nuari 1914. Poincaré ontving Item in
een lange audiëntio en Karolyl zot:-
hein uiteen, dat hij een nieuwe partij
wilde stichten, die ten doel had, Hon
garije van Duitschlnnd on Oostenrijk
te eeheioen en toenadering te zoeken
tot de Balkanlauden. Karolvi dacht
aan Kossnth» plan van oen DonWifo-
rleratio en vergat geheel en al, dat
dit plan geheel en al verouderd wu6,
nadat de Balkanlanden zelfstandig wa
ren geworden. Dot hij het plan tot
vorming van een Donaufederaue nog
voor verwezenlijking vatbaar achtte,
was een van zijn groote vergissingen.
Poincaré beloofde h©m niet», maar
|h:j nam toch met buitengewoon
ncegen kennis van zijn plannen. Wan
neer men Karolyi verwijten maakt, cat
hij door deze hnndolwijze feitelijk ver
raad pleegde, dan s'-bijnt dit toch on-
rechtvaardig. Hongarije was een zelf
standig land cn Karolvi pleegde ten
hoogste verraad aan de officieel© bui-
U-nlandeChe politiek van tie monar.
cfcie. Maar zijn contact met de Fran-
echen liad geen verdcro gevolgen
want intusschen was de oorlog uitge
broken.
kerje werd in e6n voltallige zitting van systeefn-Loges trad hier duidelijk
het parlement ten val gebracht, toen naar voren. Toch heeft de heer Goe-
ing met dit nummer getoond, dat de
waarvan het tot de plichten van deze
generatie behoort, ze in het juiste licht
te plaatsen.
De man, die thans verbannen
een half iaar lang do leider van zijn
volk is geweest, beschrijft, in hot
s:e deel van zijn boek nauwkeurig de
gwhiedeui» van zijn familie. En daar
heeft hij gelijk in. Want oin Michael
Karolvi te leeron kennen, moet
ook zij,, voorouder» kennen Alexan
der Karolyi, die den vrede van Szat-
mar hoeft gesloten en in de herinne
ring van zijn volk thans nog looft als
do verrader van den vrijheidsheld Ha-
koczv, Caroline Karolyi. Michaels
grootmoeder, de verbitterde vijandin
van de Hatehurgors, die in haar
loig» geen uniformen duldde en de
deren, waaraan «enerzijds de vcrrai
lijke schuld van de voorouders knaag
de, aan den arxleron kant de haat, dit
zii jegens de Hababurgers gevoelden
Zijn vador, graaf Julius Karolyi uau
op zich. uit het door Cavour ten gun
ste van do Hongoarwche emigrni'
•pende ertdiet luQ-OOO franca over te
brongen naar het centraal comité voor
de emigratie Hij nam hot Iwdrög
goud mos het woog bijna 70 mind
wisselde het onderweg in cu bereikte
het grensstation Oderberg. Maar de
Weenacbo regeoring had overal haar
spionnen en de graaf werd te Oder-
terg gearresteerd. Hij had nog tegen
woordigheid van geest voldoende, ore
te verzoeken, hein voor zijn verhoor
toe to e'.aan, te lunchen. Toen bij aan
een tafeltje zat, waar inmiddels ook
reeds een andere heer had plaats ge
nomen, wendde hij zich in een onbe
waakt oogenblik mot don moed der
wanhoop tot zijn buurman en verzocht
hem, het geld. dat hij bij zich ha
over te .nemen. De buurman voldeed
aan dit vorzoek. Hij liet onderzoek
vond» jncn niets bij hem cn moest htm
vrijlaten. Da onbékondo, dio h«_.
Duitsch grondgebied het geld terug
gaf en hem gered had, wan do Ween
«he bankier Nathaniel Rothschild
Dc Karolyis waren allen „rabollon"
en ook do jonge Michael werd in deze
sfeer grootgebracht «n allenn een hef
tig tegenstander van liahsburg. Zijn
grootmoeder hod nan het graf van den
ter dood gebriuhten graaf Batthynny
de Habeburger» vervloekt In Honga
rije kendo men algemeen haar woor
den evenals die, welko de weduwe
den «veneens terechtgesteldea generaal
Damjanjrh naar Weenen had geseind.
En toen slag op slag do dynastie had
getroffen, na (jiwrctaro. na Mav
na de vermoording van Elisabeth
innerde men zich in het geheele land
haar woorden. Ook de Jonge graaf
Michael Karolvi herinnerde ze zich. De
'eig van deze familie ino«-«t een tegen
stander van do Hahsburgert worden.
En hij is er toe geroepen geweest, dc
Haleburgers te onttronen
Zijn vader stierf vroeg en zijn oom
wilde hem tot landjonker opvoeden.
Voor do politiek achtte men hem niet
geschikt hij had een spraakgebrek,}
dat zelfs de beste ntf-sen niet konden
genezen en destijds was een man, die
geen schitterend redenaar was. in <io
lJongaar»:l>« politiek onmogelijk. Toch
Karolvi w:is, ondanks zijn zilveren
verhemelteplaat. Keen slecht redenaar
Hij sprak met moeite en zijn stem ba<i
geen draagwijdte, maar in zijn rede
voeringen brandde steeds hot vuur van
de overtuiging, dat fascineerde. Ka-'
rolvi werd geen landjonker. Hij las'
veel en r- isde veel rond. Een van zij:
ooms. Alexander Karolyi, een
Karolyi b>evond zich in volle
aan boord van een Fransen stoomschip
teen de oorlog uitbrak. Hij had onder
de Hongaren, die in Amerika verblijf
houden, agitatie gevoerd voor zijn
fdarmen cn was op de terugrei*. Werd
n Havre gevangen genomen en
interneerd. Beleefde de stemming na
den slag aan do Mar no in Frankrijk,
werd daarna echter in Scirtembcr in
vrijheid gesteld, moest echter r.ljn
woord van eer geven, dat hij niet te
gen Frankrijk zou strijden. Dit eere
woord heeft hem later herhaaldelijk in
moeilijkheden gebracht. Hij legde hel
echter zoo uit, dat hij alleen niet te
gen dc l'ransclien mocht vechten en,
rukte in. Hij was. toen hij in de Boe-
dapester Honveddivisic diende, over
tuigd pacifist en overtuigd pessimist.
was er rotsvast van overtugd. dat
centrale mogendheden den etrijd
sten verliozen en hij geloofde stel
lig. dat de integriteit van Hongarije
aileen door een afzonderlijken vrede
was te sodden. Deze overtuiging bc-
heerscWe ook zijn gehcele optreden
tijdens den oorlog. Men noemde hem
verrader. Maar dat was hij niet Hij
had de slag aan de Ma rue in Frankrijk
beleefd «n hij wist. dat er een slag
aan de Marne was geweest wat dc
andoren niet wisten. Hij geloofde niet
aan de overwinning. En hij wilde red
den. wat er nog te redden viel tot
iedoren prijs. Hij stond bijna alleen.
Slechts enkelen gingen met hem mee
voornamelijk de redacteuren rei:
het groote dagblad ...Megyftrorszng'
cu ecnige kamerleden. Maar zijn aan
hang werd voortdurend grooter. Men
begreep hom en zijn streven. ïnstinc-
i-f voelde men het gevaar, dat Hon
garije bedreigde. Do Duilscho regeo
ring liet hom beapionneeren hi) be
schrijft dit alles zeer uitvoerig en gees
tig in hot bijzonder, toen hij in
,,1018 in Zwitserland verblijf hield en
j da ar o.a. ook met den chef van do
Fraaeche propaganda, professor Ha-
t77f,f7|-jk"A -oncSm'cn 'ikw! Ïï2in„ ÏÏÏTlSV 1 T"
<i,,h ilnti-Mnrxia'. „.fend. B
ivlood oj) liom uit. maar alocliU in
zooverre, dat hij iin belangstelling
voor de politieke wetenschappen gaan
de maakte, l il den leerling vnn den
anti-Marxist is zoo een man gegroeid,
die de ie^-r van Marx geheel anders
beoordeelde en geheel anders begreep.
Zijn reizen brachten hm nnar Ameri-|
ka. naar Iodic, naar het verre ri.-,s:en.'
Hij kende Boedapest voldoende en
woonde liever 'n Parijs, waar hij ook
een neef had. Markies Poligoac. Hij
is lid van d* Jockeyclub geworden.
Destijds had hij waarschijnlijk nog
geen vermoeden, dat Frankrijk later
eene over zijn lot zou beslissen
In lfW werd Karolvi vooc het eerst
csndidaat gesteld voor het parlement.
Hii werd htcr ni k-kozen. De man
me* het zilveren verhemelte kon niet
voldoenden invloed op de kiezers uit-|
oefenen en van de corruptie, deatii<Ï3
hef meest geliefkoosde wapen in den
verkiezingsstrijd vnn Hongerde, wil
de hij' z:ch niet bedienen. Tirie jnnr la-
f--r werd lii; gekozen en behoorde tof
de opp^itie. Intiipschon was hij voor
zitter geworden van vrreen:eing
aangedurfd, zijn stom tijden» don
log telkens en telkens weer tegen dien
oorlog cn togen den oorlog in het alge
meen to verheffen. Toon kwamen Wil
sons veertien punten cn Karolyi ge
loofde er blindelings aan. Dnt was zijn
tweede groote vergissing Hij geloofde,
dat het zelfbeschikkingsrecht der vol
ken Hongarije de onafhankelijkheid
zou schenken en verga», dat dit twee
snijdende principe eeu overwonnen
Hongarije, een overwonnen nntionali-
teit-enland slechts ontbinding kon
brengen. Hij geloofde, dat de Entente
Hongarije met bijzondero beminnelijk-
heïd zou behandelen. Hij vergat geheel
en al hei verdrag vnn Pittsburg, dat
de Tsjechen Roheel Opper Hongarije
toezegde, Hij vertrouwde blindelings
op Wilson.
Toen kwam de ineenstorting. De
Buigaren waren verslagen, het Ral-
kanleger van de centrale mogendheden
trok terug en de zuidelijke grenzen
van Hongarije waren onbeschermd.
Tisza was reeds lang ten val gebracht,
.zijn opvolger. Wekerlo. wankelde. E*n
van «n-oot-KwndbenD^. waarvan',.ret,relo^o indi ,kto rich vfl
niet ten onrechte geteïd werd. dat «Jhel |nrd meect,r. Karolyi was plotse-
he* land regeerde Hm had ech er de hn(r MT, K«*nndra, die gelijk
conservatie*» Mn v»n deze v-re-nwra kreeg. Ren oogenhlik later was het
no V7nR beginUpheele volk op ziin hand, hij wna de
T,"n 'leider van het volk geworden. Tn de
11 koortsachtige dagen van October
nooit
af een tegenstander vnn Tisza
«tnjd ,11 ism. In-n r.>» >ri|ht,dLiJchlo hrt.ml mie volK OMlulmi» .dnt
de eerste berichten over de muiterij in
Fiume binnenkwamen. Do Kroalen wa
ren afgevallen; het begin van het ein
de. De gebeurtenissen volgden elkaar
op met groote snelheid. In do kleine
vereenigingszaaltjee van do Karolyi-
parbij te Boedapest kwamen telkens
nieuwe Jobstijdingen binnen: de vloot
was aan het muilen geslagen en ad
miraal Horthy, de vloot commandant,
stelde- den Koning zelf voor, de vloot
ten geschenke te geven san den
tionalen raad van Zuid-Slavié
Heel Hongarije verlangde naar Karo
lyi. Misschien nooit in do wereldge
schiedenis heeft zich lic-t vertrouwen
van een wanhopig volk zoo sterk ge
concentreerd op den persoon van één
enkelen man De fronten Stikten in
elkaar, in Boedapest werd een natio
nale raad gevormd, de pers schafte op
eigen gelegenheid de censuur af. Het
geheele volk stond achter Karolyi
hem verwachtte lic-t redding. Maar
de Koning aarzelde neg steeds. Hij
riep Karolyt bij zich, te Godollo. nam
hem in zijn hofstoet meo naar W eenen
maar liet hem daar geheel aan zijn
Hij hield zich uan de aüvio-
zen van zijn andere raadslieden. Au-
drassy en Hadik en niet *n de laatste
plaats aan do inblazingen van Prins
W'indischgratz en hij zond tenslotte
aartshertog Jozef als een soort ko
ninklijk vertrouwensman naar Boeda
pest
Zij kwamen met denzelfdeu trein
nan, de aartsheftog <-u Karolyi,
terwiji men Karolvi op de schouders
de stations vestibule uitdroeg, moest de
aartshertog door een achteruitgang de
vlucht nemen. Anders had men hem
gelyncht. Op dezen avond lioorde men
de eerste redevoeringen tegen de
kroon En twee dagen later was de
revolutie uitgebroken. Bij een demon
stratie schoten de troepen op de de-
monstresrende menigte. Drie dooden
en vijf-en-twlntia gewonden vielen
Toen prinses Licntenstein het nieuws
van de demonstratie hoorde, haalde
zij geringschattend den neus op en
zeide: ,,Muar drie dooden, jammer,
dat het er niet meer zijn." Vierentwin
tig uur later regeerde do revolutie,
Karolvi gaf zich de grootste moeite,
ecu bloedbad te verhinderen. Zoowel
hij als de overige leden van den uatio-
nalen raad poogden met schier boven-
menschclijke inspanning do menigte
tot kalmte te brengen. Dat dit gelukt
is. is niet in de laatste plaats tc dan
ken aan Karolyi. De moord op
graaf Tieza heeft met den nationalen
raad niets te maken gehad en Ki
was zelfs ten zeerste getroffen, toen
hij den tragischen dcod van zijn greo-
ten tegenstander, dien men nog daags
tevoren in overweging hnd geget
Boedapest te verlaten, vernam
Het eerste deel van dc memoires van
Karolvi eindigt bjj het uitbreken
de revolutie op het pun:, waar z'-jn
eigenlijk verweer begint Want tegen
over het Hongaarsche volk Ls hij niet
alleen rekenschap verschuldigd ven
zijn politiek voor en tijdens den oor
log. maar voor de dagen van zijn re-
ffcerirg. voor de dagen, gedurende wel
ke hem langzaam de teugels ui: de
handen vielen, waarin hij zoonvn dc
massa al« haar leiders meester bleef,
voor dc d-igen. die tot dc heerschappij
van Hela Kun en tot het binnenri
ken van de Roemenen hebben geleid.
Uitvoering van de
„Kweek".
^)ndor de wakkere leiding van den
lieer W. Goeting werd Zaterdagavond
dc juarliiksche uitvoering van de
kweekschool gegeven. De groote 1*>-
kendhedd van deze uitvoering in het
doel waarvoor /.ij gegeven werd. wa
ren oorzaak, dat veel teliuigstelleuden
naar de gemeent. concertzaal waren gc
trokken geen plaats was onbezet.
De uitvoering werd gegeven door
leerlingen van de Kweekschool voor
onderwijzeressen, van de Rijkskweek
school voor onderwijzer» en van de
Rijksiecrichool cn wel :<-n bate van dc
afdeelinc Haarlem van het centraal
genootschap voor kinaer-vacautie-ko-
lonies cn herstellingsoorden.
Onder de veie aanwezig-'n merkten
e op den heer Nijsten Riiksinspec-
teur vsn den gemeentelijken dienst
der lichamelijke opvoeding alhier. Dr.
Donk, directeur van de Üo H. B. S.
met i.e.. Dr. Elzinga, directeur van
de H. B. C. met 3 i.r. cn ITandels-
school. de heoren Nijk en Korenstra,
rerp. directeur van dc Rijkskweek
school voor onderwijzers cn die voor
onderwijzeressen.
Het is niet zoo gemakkelijk ieder
,_»r met iets nieuws op het program
ma voor d»n dag te komen, toch weet
de heer Goeting met zijn groote kunst
•an oefeningen, samenstellen en ont
werpen steeds iets nieuws lo laten zien.
wat 011» opviel was. dat de heer Goe
ting tracht op zijn uitvoering de nievi-
we richting in de lichaamsoefeningen
t« domemstroeron.
Even acht uur marcheerden dc h »t-
lingon (pl.tn. 200 in van de
heide kweekscholen de zaal .linnen om
na ecu vrije opstelling langzaan uit
voerde oefeningen to I ••.ui zien. Jfe*.
massale van dit nummer en de ceu-
i-oud van samenstelling der oefeningen
maakten een sc.tit» rud off— t de
worden ook tc kens nv t «en
luid applaus bekron 1.
D® vrij© oc/endn-vi door Irerluiffn
jerde k'i. van de '-ersch-ioi wn*en jmu
der. vooral de rompoefeningen w erden
in veel te vlug tempo uitgevoerd.
De 6toknefeuing do-'ir jongen» I a;b,
II a-b. Rijkskweekschool was bet ir.in-
?tc nummer van den avond. Vooral bij
da eerste en laatst© oefening was dc
richting slecht.
Hoe verder nu het programma
•olgde, hoe beter de onderscheidene
nummers waren. Dc springriet-oefe-
ningen door meisjes R. K. S. vormden
een heel aardige rei. Dnn volgde spe
len lo cn 2c kl. van do leerschool on
der leiding van mej. Samson. Dit is
altijd een aardig nummer, dat natuur
lijke gedoe van d© kleuters is een ge
noogen om tc zien.
De klimoefenlngen san do stokken
door jongens van do R. K. S. werd
met veel aandacht eevolgd.
Een geheel nieuw nummer was
uitdrukkihs9-gym.nast.if-k volgens
deern Bode door leerlingen 2*- k'
Verlag fuor
n do kweekschool voor onderwijzc-
lKarolyi ministerpresident zou worden, rossen; tot onze spijt hebben w;e hier
KulUirpoütik', München De koning veranderde den koers, We-het systeem-Bode niet kunnen vinden,
nieuwe richting in de lichaamsoefe
ningen, nl. ..ontspannen", do volle
aandacht verdient.
Tiet toestel-turnen vormde evenals
andere jaren een aantrekkelijk deel van
het programma; natuurlijk werd het
hoogreft. turnen het meest gevolgd.
Nadat. ..eindigen met de oefeningen"
was gecommandeerd, nant de heer
Robbers, secretaris van de afdeeling
Haarlem van bovengenoemd genoot
schap, het woord om dank te ]>ren-
gen aan allen die hun medewerking
hebben verleend voor dezen avond. In
de eerste plants dankte spreker de heo
ren Nijk en Korenstru en den heer De
Vries, hoofd van de Leerschool, die
hun goedkeuring gaven, dnt de lieer
Goeting met hun leerlingen de uit
voering kon gevenverder alle mede
werkenden, grobt .en klein, voor het
veie en mooie, dat zij re zien gaven cn
tenslrft? en niet het minst, de ziel van
de onaornemino, den heer Goeting. die
met zooveel ijver zich voor de zaak
verft en telken jare do buitengewone
belangstelling voor zijn uitvoering
heèft.
Na de pauze kregen we nog beperkt
vriie oefeningen door jongens van de
T.er-rsrlioolvervolgens evenwichte-
lctten door do meisjes van do kweek
school.
Dar. volgde en dit werd een suc
ces huppel-oefenineen cn dansen
volgens svsteem-Loges. Het lustige be
weeg verwierf telkens ecu luid ap
plaus. Er zal nog veel geoefend mor,
ten worden, eer deze meisjes hat soc-
(iele in hun beweging hebben als ck
eerlingen van de ..Musterschule",
doch gelet op den betrekkelijk kor
ten tijd. die achter ons ligt, dat de heer
Loges kwam demonstreeren, heeft de
heer Goeting het zoover gebracht, al
werden bewegingen soms niet geheel
meestal de knotcoefcningen door leer
ton zien welken kant de lichaams-oefe-
ningen opgaan,
dit. nummer een van de beste.
De clou van den kweokavond zijn
meest al de knolsoefeningen door leer
lingen van de kweekschool. Al was er
nu r-n dan eens een fout intoch was
Een gezellig bal onder leiding van
den heer Martin had, na de uitvoe
ring, die als welgeslaagd beschouwd
kan worden, plaats.
ONTROUW POSTAMBTENAAR.
De arrondiss. rechtbank te Dor
drecht wees vonnis tegen J. S.. kan
toorhouder van de PosierUen te
-Gravendeel wegens verduistering
ui ruim f 11.fW en valschiieid in
geschrifte. De eisch was 3 jaar ge-
angenisstraf mer aftrek van voor-
rrest. De uitspraak luidde 2 jaar ge-
angenissTraf met aftrek van voorar
rest.
Van hier en daar.
R.-K. VOLKS- EN WERKLIEDEN-
BONOEN EN DE BEZUINICINCS-
MAATRECELEN.
Door de federatie der Diocf R. Iv.
olks-_ cn M erkliodeubonden in Ne
derland en door het Bureau voor de
Ned. R.K. Metaalbewerkersbond zich
vnn Ministers een brief gericht, waar
in adressanten zeggen, de nood-zake
lijkheid te erkennen van verschillende
regeeringsmaatregelen, welke zij in
normale omstandigheden zouden af
keuren.
Dit neemt niet weg. dat adressanten
meenen. alsnog verschillende wen-
schen en bezwaren onder liet oog der
regeering te moeten brengen.
Wat de versterking der middelen
b'-treft. m©en?n zij der Regeering met
allen nadrang «e moeten verzoeken, bij
de keuze der zwaarder of nieuw Ie be
lasten verteringen te willen vermij
den het verzwaren der lasten op arti
kelen welke den druk op de minst
-iraagkrachtigen zouden verhoogen, en
zooveel mogeliik fe ontzien, het toch
reeds zoo moeilijk levende groote ge
zin.
In dit verband worden dan ver-
rchillende bezwaren ontwikkeld teaen
de theebelasting en de riiwieltelasting.
Wat de maatregelen bot tenerking
der uitgaven betreft, wijzen adressan-
ten er op. dat ook in hunne kringen
't voorloopig niet doorvoeren van het
zevende lerri^ar op de Lagere School
vele bezwaren ntmoet.
Adreseanten hopen en vertrouwen,
dai do Regc-rine alsnog ernslicr zal
willen Overwegen het, reeds bekende
Kon. Besluit inzake het opschuiven
der onderste gren» van den leerplichti
gen leeft,iid. reeds tot. 1 September
a.s. uitgesteld, benevens bet, Wets
ontwerp fot bet opschorten dor invoe
ring van het 7de leerjaar terug te ne
men en daarvoor ander" minder scha
delijke maal regelen le horamen.
Tenslotte meenen adresmntpn, dat
het wetsontwerp inzake 1W, Niiver-
hcidsonderwiis de bezuiniging or» de
ve>-lrppr(je nlaats zoelri.
He» wil hun voorkomen, dat. d« bp-
ruinuring veel b"ter te*o<-i>t zou k""-
nen woren hii het M.U.L.O hetwelk,
nanr hunne meening, or* vele *>1->»tsen
a ;n veel te "root aantal ion eel ui nf-
'inigipe veel heter ere zocht zou kun-
T>le in no maatschappij kenner
ndmi en dp der ontevredenen
i der mislukkelingen steeds zullen
vergrooten.
van de: achturigen ar..
beidsoag.
Uit een mededceling aan de Tijd
blijkt dat bet Hoo/dbes .uur van Jen
Ned. R.K. Meiaalbev.-c- vcrjbnnd tic!,
n zijn dezur d igen gehouden bc
i'-iiravergadc»-i*ig zeer ernst:? fi- .-ft
bezig gebcuden met net vraagstuk
van den achturendug. lle» coramuni-
i" meldt onder meer
Dam :r adressen zonder tal door
do ritgi-vtrs in hun vereenig ngcii.
door Kamers van Koophandel en an
dore corporaties getracht wordt op de
rcgceriDg invloed uit te oefenen, om
erzwakkine of algehcele afschaf
fing der Arbeidswet tc komen, heeft
het bestuur van den Ned. R.K. Me-
faalbewerkersbond zich tot, het R.K.
Vakbureau gewend met het voorstel,
om meer dan dan tol, nu toe reeds ge
schiedde, voor het behoud van den
ht-uretidag te strijden.
Duur zelf» het. onzen inziens reeds
te groot aantal overwerkvergunnin
gen. welke door do Regeering ver
trekt worden, de werkgevers niet
icvredigen kan. blijkt overduidelijk,
dat het niet zoozeer te doen is om het
•erwerk zelf, als wel om de afschaf
fing der wet.
Het wil het bestuur van den Ned.
R.K. Metaalbewerkersbond voorko-
dat voóral dit laatste met alle
kracht dient te worden voorkomen.
de ned. r.-k. metaalbewer
kersbond.
De Bondsvergadering van den Ncd.
R.K. Metaalbewerkersbond wordt 21
en-25 Mei te Utrecht gehouden.
LTit de agenda blijkt dat het Hoofd
bestuur voorstelt over te gaan tot dc
verkiezing van 7 niet-gesalarieerde
bestuursleden. Verder om te beslui
ten bij staking en uitsluiting als ge
volg van actief optreden van den
Rond, aan gehuwden en daarmede ge
lijk le 6tellen stakers en uitgeslote-
nen een uitkeering te verstrekken van
jl van bet gemiddelde klnsseloon.
Verschillende andere voorstellen heb
ben betrekking op huishoudelijke aan
gelegenheden.
NET CONTRACT IN HET
SCHILDERSBEDRIJF
Zooals wij reeds hebben gemeld is in
conferentie tusscheu de vert.gcu-
voordigers van werkgevers- en werk
nemersbonden uit het. schildersbedrijf
overeenstemming bereikt over het
nieuwe collectieve contract. De over
eengekomen loonen zijn voor de hoog
ste aeineenteklopsen vijf cent p?r uur
jager rian 80 Cent op 75 cent, terugge
bracht). Oorspronkelijk hadden de pa
troons een verlaging van 12 cent, per
uur voorgesteld. De 81-urendag blijft,
gehandhaafd. De bondsraad van den
X'-de; londschen Schildersgezellenbond
heeft de overeenkomst reeds goedge
keurd.
UIT HET KLEEDINCBEDRIJF.
Dondncag is opnieuw langdurig ge
confereerd tuaschen de vertegenwoor
digers van de werkgevers- en werkne-
u-.prrbonden in het heerenkleedingbe-
drijf. Dc werkgeversbonden bleken tot
eenige toenadering ten aanzien van de
et ïkloontcrieven .-n algemeene ar-
teïd«voorwaarden bereid. Do hoofdbe
sturen van de werknemersbonden héb-
ten nader overleg mc-i elkander ge
pleegd en besloten, met hun leden den
stand van zaken te bespreken. Inmid-
de's betten de vertegenwoordigers
van de kleermakersbonden aan de be
sturen vsn de werkgeversorganisaties
'n nieuwe conferentie aangevraagd te
gen a.s. Woensdagmiddag.
ZESDE INTERNATIONALE
ARBEIDSINSPECTIE.
De minister van arbeid heeft on
langs de vakcentrales verzocht-, over
leg te plegen over het aanwijzen van
een arbeidersgedelegeerde en twee tech
nische raadgevers voor de zesde eon-
feri-ulic van hot internationaal arbcids
bureau, die 16 Juni te Genève begint.
Het Centrum verneemt, dal d6 vak-
cent rales thans zijn overeengekomen,
dat het N'ederl. Verbond vnn Vakver
enigingen den afgevaardigde en de
cv.Tigc vakcenbrales de technische
ni ad gevers zullen aanwijzen.
DE OVERHEIDSSUBSIDIE AAN
DE INDUSTRIE.
,.De Werkgever", orgaan van dc
Vereen, v. Ned. Werkg. en van het
Centr. Indië Verb., sd'.rijft:
Het. is een juisie gedaente. dat dc
werkloosheid op de eenvoudigste en
beste wijze bestreden kan worden
door der. arbeider in de fabriek waar
Jiij thuis ho<irt ie werk ie stellen.
Die gedachte domineert net geneele
pleidooi voor overheidssubsidie. Het
is beter voor den arbeider om te wer
ken dan cm niets ie doen. llc-t is het
beste voor den arbeider om te wer
ken in de fabriek, waar bij i.iuïs
hoon. Waf is eenvoudiger: de staat
rnoet aan een gegeven aantal arbei
ders over een gegeven tijdperk laat
ons zeggen f 105.000 aan den werk
loosheidssteun betalen. Waarom zou
dr, Staat die f 109.000 dan nier als
subsidie uitkceren aan den fabrikant,
die de arbeiders over de zelfde peri
ode in dc fabriek aan hef. werk
houdt 1
Zoo doorredeneerende op ae juiste
praemUse, trekt men. door het ver
geten van één schakel, de onjuiste
conclusie der overheidssubsidie aan
particuliere ondernemingen. Want
vergeten heeft men dat het. hebben
van wcrkloozen reede op zichzelf een
ziékle is, een ziekte, welke in ons
land eu op dit, oogenbKk in hoofd
zaak veroorzaakt wordt doordat de
staatsmachine te duur werkt,, door
dat, de staat te zware lasten op de
bedrijven legt, doordat de loonen
en de arbeidsvoorwaarden door de
akvereenigingen der arbeiders «p
eeu te hoog ppil worden gehouden.
Men vergeet, dat het verleenen van
werkloosheidssteun op dit oogenblik
uit menschelijkheidsoogpunt ter apai-
sement van oogenblikkelijk leed ver
dedigd moer, worden, maar dat die
sreun économisch gesproken een on
ding is in zooverre de staat er voor
behoorde te zorgen dar er slechts een
normaal aontal werkloozen waren
door verlichting der lasten op de nij
verheid drukkende en door een goed-
kooper functioneeren barer eigene,
machine. De stenn der overheid aan
particuliere ondernemingen moet die
nen om te camonfloeren het feit. dat
die ondernemingen dank z'j den Staat
en dank zii de Vakvereenigingen on
dit oogenhlik voor de markt te duur
zijn.
Het orgaan noemt daarom den
overheidssteun aan particuliere on
dernemingen: do verkeerde ri,-.'::
De verkeerde richting, wijl zij ver
borgen wil de groote euvelen van on
zen tijd en van ons land: de te dtn-e
Staal, de te zware belastingen, de
te hooge loonen en do to korte, werk
tijd.
INCEZONDEN MEDEDEELIHCEM
i eo Cts. psr regel.
die ge doet «werkt» bet Ieder
Uwer schoenen. - Wat werkt en
niet gevoed wordt gaat spoedig
ten gronde. Behandel Uwe
schoenen inet Erdal, want Erdal
is voedsel voor het leder. - Door
de speciale samenstelling van Erdal
bevat dit alles wat het leder noo-
dig heeft - Erdal herstelt het leder
i zijn oorspronkeliiken toestand.
flJNC WAKtH - ZUIVCBC TtBPflfTIJN
EEN NIEUWE FRANSCIIE OPERA.
Er bestaan plannen tot oprichting
sener N.V. die ten -doel heeft de ex
ploitatie van een Fransche Opera in
ue residentie. Aan de Schouwburg-
commissie le den Haag is verzocht
voor voorstellingen den Koninklijken
Schouwburg ter beschikking te geven
over drie avonden per week. t.w. den
Donderdag, Zaterdag en Zondagavond
Het voornemen is dan op Maandag
avond in de provincie te doen spelen.
Dinsdagavond te Amsterdam en op
Woensdagavond le Rotterdam, terwijl
do Vrijdag zal besteed worden ais
"ustdag voor het geheele personeel.
Het kon erger
Reeds was de trein in beweging
toen een Schot kwam aanrennen en
in een coupé sprong. Hij liet zich val
len en kwam juist op den hoogeti
hoed van een heer terecht.
Kijk toch uit, zegt de reiziger,
kunt u niet een beetje beter opletten.'
Kalm meneer, antwoordt de
Schot, het ongeluk had grooter kun
nen zijn.
Hoe dat zoo? vraagt de reiziger
die een wanhopigen blik op zijn afge
takeld hoofddeksel richt.
Zrker, zegt de Schot, 't had mijn
eigen hoed kunnen zijn
Hij' wilde carnaval vieren
Een leerhandelaar uit Brussel had
ec-nige weken geleden een zekeren
Francois 1). als loopjongen aange
steld. Dezer dagen stuurde hii den
jmiten er met GÖ9 franc» op uit om
postzegels (e ha'en. ïnplaats van nnrfr
bet posfkeutoor nam hij met eenige
vrienden den trein naar Antwerpen.
Daar hebben de jongelui veel plezier
gemaakt en het geld In alle vrooltjk-
heid verteerd. Toen ze geen stuiver
meer over hadden Z'jn ze naar Brus
sel teruggekeerd. De politi-> heeft
Francois gearresteerd en zal hem
voorloopig het carnéfratlvieren v.-el a'-
Mijnongeluk
Een ernstig mijnongeluk wordt uit
Arlon gemeld. Te Rumelage in de
mijnen van Ottange werden een drie
tal werklieden onder afbrokkelende
sfeenkoolbrokken bedolven. Het wa
ren Matthias Spanier. Matthia» Goer-
zin-.-e- en Adolphe Palazzi. Ze werden
ai'c drie zwaar gewond, vooral Palaz-
Ti. wiens toestand wanhopig is
Oe blonde Helen
Wie herinnert zich niet de blonde
Helene. die New-York en in het bij
zonder Brooklijn onveilig maakte.
Thans is het de politie met behulp
var. een groot anutal detectives ge
lukt, de vrouw :e arresteeren.
En de blonde dame bleek een heet
te zijn, een zekere - Wilson,
student »e Brookliin. Ziin vri nd
Fred Martin was zijn handlanger eu
ook deze is thans in handen van de
politie.
De zooveelsto
D© zooveelste ruzie in een café ia
België, Reeds hebben we een enkele
maal een bericht gegeven van en ru .t*.
in een cabaret in Belgie Het schijnt
daar nog ai voor te komen. Thans weer
in Mechclcn, waar een zekere K. zich
als een wildeman aanstelde. De cige-
naar, M., van het cabarijt en een vrou
welijke bediende, Sophie. D., werden
zwaar gewond. De toestand van het
mnge meisje vooral baart zorg.
Zakkenrollers
In België en we! in het bijzonder co
Brusse', wordt het gevaarlijk door dt
vele zakkenrollers. De heer Joseph M..
een Engelschman. die van Parijs te
Brussel aankwam, meikte even na zijn
aankomst dat hem ztjn portefeuille, in
houdende 120 pond sterling, 2000
Fransche francs en belangrijke zaken-
papieren, was ontrold.
De beer M. L. M„ wonende aan
den Boulevard de Midi. bemerk»© thuis
komende. da: zijn portefeuille inhou
dende r;So francs, verdwenen was. Hij
herinnert z^ch dat hü bij het veria ca
van een 1 ara tegen een heei op
botste, die daarvoor rija excuses nog
aanbood.
Een weduwe, mevrouw C„ wonen
de op dc Place du Béguinage. had
eenige boodschappen gedaan cn ze
thuis tot de treurige ontdekking,
dat haar armband en haar sieraden haar
ontroofd waren, een en ander ter waar»
'dc van 20.000 francs, j
