HAARLEM'S DAGBLAD
Weensche Brief.
WOENSDAG 12 MAART 1924
DERDE BLAD
(Van onzen eigen correspondent.
DE WEENERS MOETEN SPAREN EN MOGEN NIET LICHTZINNIG ZIJN. -
EERST DR. SEIPEL EN THANS MR. ZIMMERMAN. HET TWAALFDE RAP-
PORT VAN DEN COMMISSARIS-GENERAAL, HET BESLUIT VAN HET EER-
STE JAAR VAR DE SANEERING. DE TOT DUSVER BEREIKTE RESULTATEN.
ming in oogouschouw nemen, en dan
zal men bemerken, dat in deze men
taliteit een gjroote ommekeer zal
moeten intreden. Men zal terug moe
ten keoren tot de begrippen spaar
zaamheid en overleg! Er moet. reke
ning mee worden gehouden, dat men
onder zeer bijzondere omstandigheden
leefde en dat 1933 feitelijk een uit
zonden ngsjaar was. Door de stabili
satie van de kroon toch is een deel
van de waarde van het door de fi-
nancieele crisis verloren gegane ka
pitaal weder terruggekeerd, waardoor
voor velen reusachtige winsten .ont
stonden. liet zou echter hoogst gc
WEE-YEN, 29 Feb.
Juist togen het einde van den vroo-
lijkon en /.orgeloozen carnavalstijd
komt Mr. Zimmerman met de publi
catie van zijn twaalfde rapport aan
den Volkenbond voor den dag, in het
welk hij op ernstige en vermanende
wijzo spreekt over liet gebrek aan
spaarzaamheid bij de Oostenrijkers.
En laten wc zeggen bij de Weeners
meer in het bijzonder. Het is een toe
val, dat zijn rapport juist nu ver-
t lijnt, het bad evenzoo goed een of
twee weken later kunnen uitkomen,
want in dit opzicht is men geheel
afhankelijk van de drukkers in Fran-
'kriib; i-ii in Zwitserland; wanneer
deze er minder haast mee maken, kan
een aanmerkelijke vertraging wor
den geconstateerd en reeds éénmaal
is hei gebeurd, dat het rapport van
de -ene maand tegelijk klaar kwam
met dat van de daaropvolgende en dat
san het groote publiek opeens twee
maandoverzichten tegelijk voorge
legd werden. In zeker opzicht zijn
deze publicaties dan ook steeds als
boter na de visch te beschouwen,
want vele der genoemde getallen en
aangegeven cijfers zijn steeds weer
lang door do nieuwe gebeurtenissen
en de nieuw getroffen maatregelen,
huiten kracht getreden. En toch kon
het go"«n kwaad voor het groote pu
bliek de berichten van den commissaris
generaal onder de oogen te zien. Ook
dti rapport, net twaalfde, dat de
werkzaamheden van 'i. eentje jaar van
'de saneering en van Mr. Ziinmermans
curatorschap besluit, behandelt
periode, die al weer lang acht ei
ligt, namelijk het tijdvak tussctiei
November en 15 December 1933. En
thans is toch alweer Maart 1924 in
het zicht.
Over bet levensgedrag en de le
venshouding van de Oostenrijkers
heeft Mr. Zimmermau liet en over
hun gebrek aan spaarzaamheid. Ei
bekende fout van de Weeners, die
vooral in dezen vroolijkon carnavals-
Tijd scherp naar vorc-n komt. Want
er wordt letterlijk inet geld gesme
ten!
Heeds voor enkele weken was het
de bondskanselier DiSeipel, die zijn
stem verhief tegen de grote lichtzin
nig'leid en de overdadige luxe. die
algemeen heersclien. Het was bij ge
legenheid van het théatrc-parévoor-
stelüng in de groote opera, welke
ten enorme pracht en luxe tentoon
spreidde. In Dr. Seipel. die behalve
staatsman ook priester is, ontwaakte
de geestelijke leider en hij vond het
noodzakelijk er op te wijzen, dat een
dergelijk vertoon hem niet sympa
thiek was. De tijden waren er heusch
nog niet naar om zdó verkwistend tc
zijn: eenvoud en deugdzaamheid moes
ten betracht worden. De saneering
der zielen,
Kort na dit théalre-paré vond de
groote opera-redoute plaats, waarbij
hot nóg kostbaarder toeging; een loge
kostte van twaalf tot twintig milli
oen. een tWeedo operahal werd oei iter
voor onbepaalden tijd verschoven het
geen eigenlijk voorgoed afge
zegd bctcekcnde. Op het Concord ia-
bal verscheen heel do upper ten, het
ging hier solider en degelijker toe.
doch ook hier worden betooverendo
toiletten tentoongesteld die vele mil-
lioenen gekost hadden en ook hier
vloeide het geld in stroomen: een loge
bijvoorbeeld kostte zoven-en-ecn-lulf
millioen, nog altijd geld genoeg (on
geveer 25 Engelscho ponden of 300 N'o-
eeriandscho guldens),
Ah .Mr. Zimmerman zich bezig
houdt niet de verkwisting hier te
lande, is de Hollander in hem aan
het woord, de Hollander, die van na
ture spaarzaam is, niet lichtzinnig,
die niet in een roes leef*, van den
oenen vreugdedag in den anderen,
van het eenc gefiot. in de andere
genieting. De Hollander, die bere
kend is en nooit te veel uit zal ge
ven. Wel typisch, maar in het ge
wone leven leven herkent men zo
onmiddellijk de Hollanders, overal,
in héél de wereld, in alle halls van
de groote internationale hotels, in
all® lokalen, in restaurants, in bare,
in cabaret*, op excursies en zelfs op
reis in den trein. En dat alleen aan
hun simpele optreden! Niet alleen
aan <i<- groote, onmoderne schoenen
niet breed® neuzen, di® de meesten
hunner dragen, niet alleen aan de
taal dio ze bij het spreken uitotoo-
ten, niet alleen aan hun manier van
zich te bewegen, maar ook aan de
wijze, waarop ze mei kellners, met
portiers en ander® gedienstigen om
gaan. aan de zelden hoog-oploopendc
verteringen die ze maken, aan de
nooit overdreven groote fooien, die zo
geven, én aan hun zucht om alles
te zien en mee te. maken. Wanneer
ze ergens in een badplaats zijn. waar
ze ccnigen tijd denkon te blijven,
rusten ze niet vóór ze héél den om
trek hebben leerou kennen. De groote
gezelschaps-auto's zijn meest, voor
het, grootste deel door Hollanders be
zet' En dat alles moet als het kan
zon min mogelijk kosten.
Natuurlijk is deze spaarzaamheid
in zeker opzicht zeer loffelijk, aan
don anderen kant moet men het ech
ter ook verdragen, dat vele anderen
cr den spot mee drijven.
Mr. /.immerman is echter volko
men in zijn recht, wanneer hij de
lichtzinnigheid, de verkwisting en
het weinige overlc-g in Oostenrijk
laakt. Weliswaar is hij tevreden met
de tot nogtoe bereikte resultaten in
de sf a ashuisüloudi n gdo toestand van
do schatkist is volkomen geruststel
lend en do nijverheid in den lande
bloeit,. Men staat nu ongeveer op de
helft van den weg tusschen de ver
warring, ontstaan door de bankno-
leninflatie, en den toestand van orde
en volkomen evenwicht in lici, budget.
Op den eersten blik lijkt het niet
moeilijk dit evenwicht in den loop
van het komende jaar to bereiken,
doch men moet zich niet blind sta
ren op cijfers alléén, men moet de
mentaliteit en de op hot oogenblilc
onder de bevolking heerschende stem-
productle en normale export moet g®
streefd worden.
Wanneer het buit enlandsche kapi
taal zal zien, dat de Oostenrijksche
industrie blijft gedijen en de uitbe
taling van de dividenden weer begint,
dan zal het niet aarzelen zich ook
verder voor het zakenleven te interes
seeren en op deze wijze bijdragen tot
het verkrijgen van een evenwicht in
de financieele balans.
Voor de regeering staat nog een
groot werk te wachten: ©en radicale
hervorming, die de groote hoeveelheid
ambtelijke bureaux en niet alleen het
aantal der beambten vcnrundören
moet. Met alle hem ten dienste staan
de middelen zal rar. Zimmerman de
regeering bij deze ondankbare taak
steunen.
W. M. BEKAAR.
agiteer van het oude kapitaal als een
voortdurende bron van inkomsten te
beschouwen, het gaat hier niet om
jaarlijks terugkomende winsten. Voor
de toekomst behoeft men niet meer
te rekenen op dezen buitengewonen
toevloed van geld, men zal zich
moeten houden aan de resultaten
ijverigen arbeid.
Als bewijzen van koortsachtige
notzuc'nt der bevolking, noemt Mr.
Zimmerman o.n. ook dc toeneming
van het tabaksverbruik en de bui
tengewoon groote inkomsten, die de
staat trekt uit do douanerechten.
Vooral hebben we hier te doen met
oen grootcr geworden invoer
luxe-artikelen. Niet grondstoffen
den Jioofdzakelijk geïmporteerd, doch
waren, die kam en klaar zijn; en
tegelijkertijd komen vele levensmid
delen van over de grenzen. Dit be-
schouwt hij als een bewijs voor de
koortsachtige ver-Consumptie. Wel
i* do uitvoer ook gestegen, doch nog
lang niet in die mate als dc invoer,
c-n zoodoende kan men dus een défi
cit in de handelsbalans constateeren
Een van de belangrijke gebeurte
nissen gedurende de in het rapport
behandelde periode, was wel de sta
king der post-, telegraaf- en tele-
phoonxmgesLelden. Mr. Zimmerman
geeft uitvoerig verslag over do vóór
geschiedenis en het, verloop er van.
Hij kan liet streven der regeering om
dc hoogt? re ambtenaren beter te be
talen niet anders dan billijken, wan
neer men echter bijtijds gezorgd had
voor de noodige dekking van d-
ontstane nieuwe uitgaven, had rol
conflict vermeden kunnen worden.
Het land heeft nu eenmaal tegenover
den Volkenbond verplichtingen op
zich genomen, waaraan het zio.n moet
houden. Deed het dit niet, dan kon
een internationaal conflict in het le
ven geroepen worden. Handelingen
als do bedoelde staking konden door
dt-n com miwa ris-gene ra al niet ande
worden toegeschreven dan aan onvc
echillig-itid tegenover de algemeei...
staatsbelangen. Ook in Oostenrijk
zal men het tot een mentaliteit moe
ten brengen, zooals dio in oudere on
ervarene democratieën bestaat,
t verder de „Abbau", de af.
vloeiing der staatsbeambten en
-aangestelde»! betreft, op den eersten
December waren in. het geheel 53 297
naar hui» gestuurd- Volgens de af-
spraak zouden op 1 Januari 1924 in
het geheel Tö.OW) ontslagen moeten
zijn, energiek optreden was dus ooi-:
hier een gebod.
I)e financieclo toestand van den
«taut is gunstig en ook over de op.
brengst van de belastingen kon men
tevreden zijn. Toch moest men nog
steeds met alle krachten werken In
October heeft de Staat bij de overne
ming van d«-n spoorweg van de Sfld-
bahn" maatschappij 5.220,000 "goud
francs betaald, zonder dat daardoor
meer geld van de buitenlandsche ere
meten moest worden vrijgemaakt dan
gewoonlijk, In genoemde maand toch
hebben de inkomsten van den staat
alio tot dusverre bereikte resultaten
vér oo'ortroffen en ook dc uitgaven
de betaling aan do Südbahn incluis!
zijn ten gevolg© van de vermindering
der werkloosheid en de besparingen
bij do Staatsspoorwegen, ver onder
het geraamde bedrag gebleven.
In het tweede semester van 1923
heeft do commissaris-generaal
3.781,400 millioen vrijgegeven tegen
3.857.700 millioen, die als hoogste cij
fer door den volkenbond waren toe
gestaan. Do inkomsten bedroegen
2.641.529 millioen tegenover 2.717.330
millioen, die in het saneeringspro-
grarn waren berekend. Het déficit
van het tweede semester bedraagt
1.139.911 miJJioen togen de geprelimi-
neerde 1.140.430 milüoencn.
In zijn résumé brengt mr, Zim
merman de algemeene situatie ter
sprako, in welke hij geen verontrus
tende voorteekenen ziet
Hij heeft het volste vertrouwen, dat
hot heldere inzicht en de scherpe
blik van do huidige regeering te za-
men met, het gezonde verstand van
do bevolking zullen inzien, welk groot
gevaar er zou on titaan wanneer men
thans bij de totdusver liereikto resul
taten zelfvoldaan zou blijven zitten
uitrusten. Het voortdurend stijgen
van de prijzen een proces, waar
van men zich in den vreemde no» al
tijd niet voldoende bewust schijnt te
zijn! on het einde van de groote
winsten aan de beurs zullen de koop
kracht van het verbruikerapubliek
automatisch verminderen en do
koortsachtige speculaties, zoomede do
koortsachtige over-consumptic doen
verdwijnen. Do handelsbalans kan
daaruit slochts voordcelen trekken,
do producenten zullen hun opmerk
zaamheid weer op de buitenTandscho
markten moeten frichten, anplaats
ziali mot het binnenlnndscho afzet,ge-
gebied tevreden to stellen.
Door het oindo van de beurscon-
Junctuur cn de dnar gemaakte kolos
sale winsten, zal ook de rentevoet
van het- geld goedkooper worden en
daardoor znl de industrie in slaat
zijn op .voordocliger wifze "kapitaal
aan te schaffen, waardoor dan weer
de concurrentie op do wereldmarkt
vergemakkelijkt wordt.
Kort en goed naar feen toestand
van normale consumptie, normaio
Van het politieke tour-
nooiveld.
TWEEDE KAMER.
11 Maart.
Middagvergadering. Lager
Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen. De Haar-
lemsche Orkestvereeniging,
De weck begon gelijk meerdere
met de mogelijkheid tc stellen van
ccn langdurige interpellatie de heer
J. ter I-aan vroeg verlof de regeering
t© interpelleeren over den stand van
zaken in de centrale commissie voor
Georganiseerd Overleg ten aanzien
van dc sulurisrogcling cn de arbeids
voorwaarden van ambtenaren.
Weinig werkelijke belangstelling be
stend cr, althans zoo was bet heel
sterk in den aanvang, bij de Kamer
voor dc artikelagewijze behandeling
van do pfdeeling L, O. der Ouderwijs-
begrooting veel onderling gesprek
maakte het luisteren niet gemakke
lijk.
Uit de artikelsgewijze bespreking
wijzen wij op de volgende, meest be
langrijke punten.
De beeren Gerhard en van dor Mo
len en Mej. Westerman drongen aan
don inspecteurs van bet L. O. van bu
reaucrat ischen rompslomp te onthef
fen. de inspectie moer zelfstandigheid
.te vcrlccncu. Dc minister deelde me
de, dat een nieuwe regeling van het
.schooltoezicht bij hem in bewerking
is, waarin zooveel mogelijk zal wor
den tegemoetgekomen aan de vole be
«varen,wier bestaan dc minister er
kent.
Do heer Heukels was den minister
dankbaar voor de meerdere vrijheid
die hij gebracht luid door het nieuwe
program van de eindexamens der
kweekscholen. Maar vroeg tevens of
de minister niet bewerken kon dc
boer, Heukels sprak van ccn recht
op grond van pacificatie dat de
leeraren aan do leerscholen der ge
meentelijke en bijzondere kweekscho
len zouden worden gehonoreerd even
als do leeraren aan de leerscholen der
rijkskweekscholen. En voorts vroeg de
heer Heukels gelijkheid in salaris tus
schen directeuren en leeraren van
Rijkskweekscholen. Dc minister gaf
het gepraat in de Kamer hield niet
0p eon onverst,aanhaar antwoord.
Tiet antwoord was afwijzend dit
vingen wij op maar de ratio a
die afwijzing ontging ods.
Do heer Zijlstra vroeg meer steun
voor normaallessen, doch de minister
wil die lessen algeheel beschouwd zien
als restant, verdwijnend .restant, uit
vroeger tijd. Voor uitzonderingsgeval
len wil dc minister op dc algemeene
bepalingen een aparte regeling ma
ken. Doch elk geval op zich zelf be
en.
Mej. Westerman wilde de voorzit-
tersplaats der exdmen-comrnissies
voor do vrouwelijke handwerken doen
innemen door een dame en niet door
oen heer. Daartegen had dc minister
psyoholocisohc bezwaren.
Voor do lichamelijke opvoeding
pleitte de heer Gerhard, daarbij een
•oord van buide sprekende, ter eere
an dc nagedachtenis van baron van
Tuvll van Serooskerkcn, die zooveel
deed, zoo ontzaglijk veel, voor do
lichamelijke opvoeding der Ncderland-
sohe jeugd. Bij deze woorden van
eerbied sloot dc minister zien aan.
Doch tevens zegde hij den sociaal-de-
mocratisohcn afgevaardigde die zoo
met hart en ziel onderwijsman is
toe. de distributie van de voor licha
melijke opvoeding uitgetrokken gel
den nog eens tot onderwerp van dis
cussie te maken van een centraal co
mité uit den Bond voor lichamelijke
opvoeding, een comité, waarin >ok de
lieer Gerhard zitting lieeft.
Voor de noodlijdende school voor
schipperskinderen te Brielle zal do
minister zorgen.
De -plattelander de Beer wnRclrte
do Nederlandsche school te Brussel
op te heffen. Het lukte hem gelukkig
niet, want zuiver-Hollandsoh is de
sdiiool.
Den begrootingspost, die dc gelden
aanvraagt voor de subsidies aan do
bijzondere scholen op grond der
pacificatie wenschte de heer \'an
Ravesteijn (men weet., dat de com
munisten tegen de pacificatie wa
ren cn gebleven zijn) in stemming ge
bracht, te zien. De post werd aan
aard met 76—2 stemmen.
Om drie uur In den middag naderde
do Kamer tot de Kunsten en Weten
schappen.
Do heer Kleerekoper klaagde er
over, dat de kunsten en wetenschap
pen slechts 2% vroegen van de kosten
der onderwijsbogrooting, klaagdo er
over ook. dat do begrootingspost voor
steun aan beeldende kunstenaars zoo
klein is, klaagde er ov- r, dat do post
voor do volksuniversiteiten voor me
morie is uitgetrokken. Hot schrappen
van 50.000 gulden voor leeszalen cn
volksuniversiteiten (t-en bate van het
komend, het jonge geslacht) achtte
do beer Klcerekoper niet te billijken
tegenover den post- van bijna 4 ton
voor de oude gebouwen. Ten slotte
had do heer Klcerekoper bezwaren te
gen het heffen van ontréo voor het
bezoek van hot Rijksmuseum. Dat het
dubbeltje wordt geheven a-Ueen om
ongewensohte gasten te weren, achtte
de beer Kleerekoper niet een alge
heel goed argument. In ieder geval
wenschte liij "enkele geheel vrije da
gen. En het opgezamclde entréegeld
aan te wenden voor aankoop van
schilderijen.
De heer de Boor wenschte zeor sterk
to bezuinigen op de monumentenzorg,
wat zijn opvolger, 'de been- van Rave
steijn, bot-realistisch noemde en waar
mede hij in het geheel niet instemde.
Integendeel de heer van Raven-
steijn meende, dat op geen begroo-
tingshoofd8tuk de bezuinigings
waanzin" der bourgeoisie zoo gewoed
heeft, als op Kunsten en Wetenschap
pen. Hij wenschte de heer van Raven-
stoijn een monumentenwet. Hic-rmcda
betuigde de heer van Rijckevorsel zijn
instemming. Do dramatische kunst
wordt door de regeeiïng algeheel
verwaarloosd meende de commu
nistische woordvoerder.
De heer van Rijckevorsel noemde de
vergelijking van den heer Kleereko
per tusschen de leeszalen en do mo
numenten gevaarlijk. Hij betuigde
zijn instemming met den heer van
Ravesteijn, dat de rijksmonumenten
groote beteekenis hebben voor de
volksontwikkeling tot in de onderste
lagen der bevolking. Enthousiast
pleitte hij voor monumentenzorg,
voor de instandhouding der monumen
ten volgens de nieuwe inzichten. D»
lieer van Rijckevorsel geloofde, dat
de minister het best weet, wat met het
beschikbare geld tot instandhouding
kan gedaan worden. Tn het geheel
niet eens echter was hij 't, met den
communist,, waar deze opmerkte, dat
de kerkelijke kringen niel zouden ge
voelen voor het schoon van ouijo ge
bouwen en hij wees op wat de
Roomsch-Katholieken. In dit opzicht
deden.
De heer Weitkamp vtfnd het niet
zoo kwaad, dat bij de rijksmusea en-
trée-irelden werden geheven. Ook de
minister noemde het dubbeltje enirée
ec-n groote bezuinigingsmaatregel, het
bezoek neemt zelfs toe, ve-Bterkte bii
zijn afweer van den aandrang tot
vrij ontréo. Het. dubbeltje Weert men-
srhen. die er niet komen uil kunst
behoefte.
De minister zeide de posten voor do
orkesten b.v. ongerept te hebben gela
ten, maar den post op de openbare
leeszalen verminderd en die op de
volksuniversiteit geschrapt. Uit deze
voorbeelden bleek, dat de minister
zóódanig heeft willen bezuinigen, dat.
de belangen van personen zooveel
mogelijk zijn ontzien. Volkomen des
avoueerde de minister de reeds door
den lieer van Rijckevorsel bestreden
vergelijking van den heer Kleereko
per. En den heer de Boer werd opge
merkt, dat de restauratie-posten af-
loopende termijnen zijn van bedra
gen, die in vroeger jaren waren vast
gelegd.
Scherp kwam de minister op tegen
den he(*i van Ravensteijn, toen hij
zoide, datgene zich had laten dringen
van zijn standpunt om de kunst te
steunen, het standpunt,, door den m>'-
nister vroeger ingenomen. Integen
deel, zoide de minister, steun aan
kunst is een eisch der christelijke le
vensbeschouwing, die ik gaarne vol
voeten wil
Een monumentenwet moet nog Mij
ven wachten wegens de slechte tijden,
want, in die wet wordt de bepaling
opgenomen, dat onderhoud van mo-
numenten van geschiedenis en kunst
verplichtend is vcor de eigenaars er
van. maar deze zullen dan orn sub')
dio komen vragen En vervulling dier
'onschen zou 's Rijkskas niet toela
ten.
In de repliek heeft dc heer van Ra
iRteijn nog eens hoog van den toren
geblazen over ..de pchando'ijko wtize"
de voorzitter kwam togen die
lit in? op wa'imp de minister ,.de
kunst liet vergaan". En h!>' noemde
•lp anfi-rovnlutionnnire pa-ti) onder
wier invloed de minister zou hande
!©n. de ..meest cultuur vü-ndi^e pc-
Hi". De heer Benmer diende z'"n co',
loga van antwoord Gevolgd floor den
plat tplander dc Boer. Die c^u heer
an Ravensteiin, dewelke de boeren 't
meost-onontwikkelde deel der nntle
had gösóemd, voorhield op al heel
pgowonden wijze dat Rusland er
toch thans maar weer door de boe
ren moet boten op gebracht worden.
Bij de artikelen deelde dc minster
mede, dat de directeur voor het bu
reau van monumentenzorg vrijheid
heeft om de hem toegekende bedragen
naar bevind van zaken, naar meer of
'mdcro dreiging, te verdoelen.
Een amendement-Gerhard, dat
voor op on bare leeszalen hetzelfde be
drag wilde doen uittrekken als in 1923
(f 20.000 meer dan thans) werd verde
digd door de heeren Gerhard en Boon
on mevrouw BakkerNort. De lieer
Zijlstra geloofde, met. den minister,
dat ook de centrale leeszalen niet aan
bezuiniging kunnen ontkomen. Het
amendement werd verworpen met 53
19 stemmen.
Ten aanzien van de eclirappin? der
subsidies aan volksuniversiteiten
sprak de lieer Dressolhuija een woord
van protest, omdat een groet geestelijk
bezit in gevaar wordt gebracht. Do
minister van Onderwijs stelde vast, dat
de mcmoriepost beteekende, dat
wanneer één der volksuniversiteiten
zou ten grondt® dreigen t.e gaan,deze bij
don minister zou mogen aankloppen.
Een bijzondere stemming lokte dc
hoer Michielsen uit. Want hij pleitte,
met aandrang en met kracht voor een
deel van het voor orkesten op de bc-
grootin? uitgetrokken bedrag, ten
bate van de Haarle ms eh e orkest
vereeniging. Hij wees er op, hoezeer
het Haarlemsche orkest aan vele be
hoeften voldeed, en als sterkst argu
ment, op de tot zekerheid naderende
waarschijnlijkheid van opheffing van
het Haarlfmsch orkest, wanneer do
toestand van niet-subsidieering zou
bestendigd blijven.
Maar een gewillig oor vond hij bij
den minister helaas geenszins. Die
den hoer Michielsen niet bestreed op
diens argumenten maar op grond van
dc overweging, dat wanneer Haarlem
voorgaat andere plaatsen volgen zul
len. En dat subsidieering van Haar
lem. de andere orkesten minder zou
doen toebedeelen, dat bijv. tegenover
het Concertgebouw-orkest van Am
sterdam niet mocht, naar des minis
ters gevoelen.
De heer Michielsen avos' niet tevre
den. Hij diende een motie in, waarin
van de Kamer de uitspraak werd ge
vraagd, dat zij het Haarlemsche or
kest wenschte opgenomen te zien on
der do orkesten, die \*oor subsidie in
aanmerking komen, en dat mitsdien
dat orkest bij de verdeeling der be
schikbare gelden in aanmerking be
hoorde te komen.
D o m o t i e viel. Met 5020
stemmen.
Vóór stemden mej. Grooneweg, mei.
van Dorp, en mevr. Bronsveld1Vi-
tringa en de heeren Van Za'delhoff,
Sturing, Michielsen, Loerakker, Fles-
kens, Hiemstra, v. d. Bilt, DresseJ-
huijs, Winterman®, van Dijk, Staal
man, van den Heuvel, Boon, Snoeck
Henkemans, van der Voort van Zijp,
Brautigam en Gerhard.
De Onderwijsbogrooting, in stem
ming gebracht op verzoek der sociaal
democraten, werd aanvaard met 57
13 stemmen. Met de sociaal-democra
ten 6temden de vrijzinnig-dlemocraten
tegen.
AVONDVERGADERING.
Financiën. De nooduit-
keering aan de gemeenten.
Een veelheid van onderwerpen, ook
bij de begroot in? weer, die de uitgaven
van het ministerie van Financiën zelve
aanvraagt.
Nadat de heer Van Schaick meende
dat de zusters-franciscanesaen te Nij
megen te hoog werden aangeslagen,
heeft hij den minister van Financiën
ernstig in overweging gegeven de
overgangsbepalingen van art. 88 a van
do wet op den tabaksaccijns nog eeni-
ren tiijd te handhaven, omdat de loca-
rtteilen mede in verband met den
woningnood nog niet alle in over
eenstemming zijn met de wet. Ook
pleitte dezelfde afgevaardigd© voor
liet vastleggen van een voorwaarde
lijke geldboete in de tabakswet, wat
bii de vele weinig-ontwikkelde klein-
fabrikajiten uitmuntend© diensten zou
kunnen bewijzen op een op kennis der
wet gegronde naleving der wet.
Met deze beide desiderata verklaarde
de heer Staalman zijne hartelijke in
stemming. Maar minder was de in
stemming met de verklaring van den
heer Van Schaick, die thans niet
waaraan de heer Staalman we! wilde,
dat de minister zijn aandacht wijdde
liet stelsel der Tabakswet wilde wijzi
gen, niet overgaan tot een belasting bij
de bron, omdat ook in de belastingen
continuïteit gewenscht is. De heer
Staalman hoopte, dat de geruchti
verhooging van den tabaksaccijns geen
waarheid bevatten. Voorts pleitte de
zelfde afgevaardigde voor een soepele
toepassing dor belastingwetten in deze
tijden van malaise, een pleit, dat ook de
heer Ter Laan voerde.
De heer Weitkamp noemde den
dienst van de grondbelasting veel te
gewikkeld en te duur en de heer Van
Dijk informeerde naar des ra
meening een antwoord dat onge
twijfeld van veel beteekenis voor vele
gemeenten zijn zal over de nood-
uitkecring aan de gemeenten, waarbij
de heer Van Dijk breed de geschiede
nis ophaalde dier uitkeeringen tot op
het moment van des heeren De Geer'
ambtsaanvaarding.
Kalcldoscopisch was de indruk der
vele onderwerpen, die in revue aan de
aandacht des ministers werden voor
gelegd. De heer J. ter Laan geloofde
dat de inkomstenbelasting op de schro-
melijkste wijze wordt ontdoken voor
beelden voerde hij aan en gaf als
geneesmiddel aan, uitbreiding van de
bevoegdheden van den actieven dienst
door aan dien dienst rechercheursbe-
nrgdheden toe te kennen. De heer
Ter Laan erkende, dat de belastingad-
i.nistratie de gebreken reeds gaat in-
en. maar wilde doen voortgaan or>
dien weg. omdat daaruit tientallen mil-
lioenen voor 's Rijks kas zijn te halen.
Naar den stand van hei, in voorberei
ding-zijnde ontwerp op de forensenbe-
ng, informeerde hij en de heer
Smeenk en wenschte meer progressie in
de personeele belasting. Het slot zijner
opmerkingen was een motie, die de
Kamer wil doen uitspreken, dat om de
moeilijkheden, waarin de gemeenten zijn
geraakt door het uitblijven van de
nooduitkeering over 1923. óie uitkee-
ring alsnog worde gegeven en een uit
kecring over toz4 worde overwogen.
Ook de heer Smeenk wees evenals
de heer Ter Laan op de toezegging
•an den heer De Geer, maar de nood
der Rijksfinanciën deed hem den moed
ontnemen om voor die nooduitkeering
pleiten.
Mej. Katz sneed hetzelfde onder
werp aan wilde in ieder geval een ge
deeltelijke uitkeéring over 1923.
De heer Smeenk wilde de organisa
tie-contributie onder de verplichte uit
gaven doen rangschikken voor den be
lastingdienst, dus van het inkomen af
trekken.
Een heel bijzondere wensch bad de
heèi Snoeck Henkemans. Hij legde den
nister ter overweging voor de ge
dachte dat vrijwillige offers (met ccn
minimum van f too.—) voor de publieke
zaak, voor philantropie etc., vrijgesteld
worden van belasting.
Met de heeren Staalman en Van
Schaick klaagden de heeren Snoeck
Henkemans en Oud over de practïjk
•an do Tabakswet.
De heer Oud kan zijn stem aan de
notie-Ter Laan niet geven, maar daar-
uit mocht niet geconcludeerd worden,
dat hij de zaak maar blauw-blauw zou
willen laten, want er zijn gemeenten,
die mede doae de uitgaven, opgelegd
door het Rijk, aan den rand van het
faillissement zijn gebracht. Hier em
daar zal moeten worden geholpem
De heer Wintermans gaf den minis
ter eenige practische adviezen tot
banderolleverbetering. Mej. Van Dorp
pleitte voor algeheele vrijlating van den
goud-uitvoer, die van tijdelijken maat
regel tot durenden schijnt verheven te
zijn. Een zeer theoretische rede, in ra
zendsnel tempo voorgedragen. Des
avonds om bij twaalven.
Zij was de laatste wootdvoerdster
van den avond.
INTIMUS.
Binnenland
DE DRIEVOUDIGE MOORD IN HET
KOEKANGERVELD,
De politie is zeer gesloten over de
arrestatie van L. P,, gearresteerd in
verband met den drievoudigen moord
op 3 Sept. 1909 in liet Koekangerveld,
gepleegd op den scheper II. Bakker,
diens knechtje J. Winters en diens
huishoudster Hendrikje Bierman, Hij
woonde tot voor kort in een woon
schip in de Reest t© Meppel en ver
toefde bij zijn arrestatie bij zijp
schoonouders, de landbouwersfamilie
G. B. te Fort bij Zuidwolde. Reeds
eenige dagen deed de politie büzon-
doreu bewakingsdienst. Hij moet z'in
gearresteerd, omdat men verdachte
uitlatingen heeft gevonden in brie
ven van zijn broer in Amerika, die op
doorzichtige wijze op de oude mis
daad moet hebben gezinspeeld.
INGEZONDEN MEDEDEEHNCEfl
a 60 Cts, per regel.
f
Zwakken en zij die lijdende zijn
aan bloedarmoede en aenuw-
aehtighald vinden in
Dr. Hommers Haematogen
een krachtig en afdoend genees-
middeL
Alom verkrijgbaar 12.00 p. II.
1
HET S. D. A. P.-CONGRES.
Tm Het Volk worden medegedeeld de
imgekomen voorstellen voor het 23e oorgtei
der 8. D. A_ P. Verscheidene der voor
stellen hébben betrekking op de Drogram-
eiechen inzeil# den arbeidstijd, de orga
nisatie van foc.-dem. geaneentcraadelecfm,
het militair isme en de vereen igbaa-heid
van functies. Van de voorstellen vermel
den wij de volgende uit Haarlem cn
plaateen in den omtrek:
Programeisoher» arbeidstijd.
Atfd. Hoofddorp. Het oongres droge het
P, B. op den strijd voor de handhaving
van den achturen dog onverzwakt voort
te zetten.
AM. Hiilegom. De Partij spreke tóch
uit voor de 45-urige werkweek.
AJd. Bloemendasl. Het Partijbestuur
neme zoodanige maatregelen, dat verte
genwooTdigers in openbare lichamen niel
tegen geest en letter van de eischen, in
onze verkiezimg6prograims opgenomen
hendelen zander dat overleg met het Par
tijbestuur ie gepleegd en zooder dat de
partij volledig is ingelicht.
Soc.-Dom. Raadslodon.
AM. Beverwijk. Het congTes noodigt de
Ver. van 8oc.-Dem. Raadsleden uit een
vergadering te beleggen, uitsluitend voor
soc,-dem. Raadsleden ter bespreking van
het programmapunt inzake de 46-urige
of 43-urige werkweek,
Afd. Bloemendaal. Het congres benoeme
een commissie, die onderzoek doet en
rapport uitbrengt, omtrent de wijze waar
op de Ver. van Soc. Detn. 'Raadeledc-i ge
reorganiseerd kan worden, zóó, dat een
beter verband ontstaat tusschen de ver-
sohillemde raadsfracties, de staJen-frac-
tiee en, zoo noodig, onze vertegenwoordi
gers ia Eerste en Tweede Kamer.
Federatie Haarlem. Het oongres vaa
oordeel, dat eenheid van optreden van
Soc.-Dem. raadsleden een gebiedende
noodzakelijkheid is, noodigt he: P. B. uit
maatregelen te nemen, die een zoodanig
optreden tn de toekomst verzekeren én
die verhinderen, dat over belangrijke
vraagstukken op het gebied der gemeente
politiek door een enkele fractie besluiten
•orden genomen zonder dat daarover in
eep vergadering van Soc.-Dem. Raadsleden
:n beslissing genomen is.
Veroonlgbaarheid van funoties.
Afd. Beverwijk. Het congres besluite,
dat de combinatie vam functie propagan
dist-wethouder kan worden verboden na
grondig onderzoek, van den Partijraad en
indien door aanvaarding van het wethou
derschap het propagandistisch werk ver-
aarloosd wordt.
Volksonderwijs.
Afd. Hoofddorp. De Partij onderzoeke
de mogelijkheid om het volksonderwijs vrij
to maken van elk streven naar nationa
lisme en militarisme.
Tn het geheel bevat de agenda een 125-
al voorstellen.
EEN SPELING DER NATUUR.
Men schrijft, aan do Tijd van
•hiermonnikoog:
Hel is van algemeene bekendheid,
dat op het eiland Schiermonnikoog
een gedeelte der duinen is verdwe
nen.
Het majestueuse strandhotel, whiles
gelijke men op geen der eilanden
aantrof, werd zelfs voor een «rond
deel een prooi der zee. De Rijkswa-
torsbaat, ofschoon deze tolken jat'e
eenige honderden guldens besteedt
om door middel van takkenbossen
de afslag tegen te gaan, bleek, ook al
door de bekende bezuiniging, niet
in staat de duinen te behouden. De
eigenaresse van het hotel heeft nog
gepoogd door net maken van een
paalfundeering het ergste kwaad to
voorkomen, maar door ondeskundige
leiding was al dat werk tevergeefsch.
Toen dan ook het eerste deel in zee
stortte, heeft de Naajnl. Yennootschap
het hotel op afbraak verkocht en
thans is men druk bezig t© sloopen.
Maar juist nu komt de natuur een
woordje meespreken. De zandbank,
die voor het eiland ligt- en voor
eenige jaren in plaats van op de ge
wone wijze te „rollen" doorbrak,
deze zandbank nu is biina tot liet
strand genaderd en zal hoogstwaar
schijnlijk binnen eenige weken 'bij
paal 3 geheel bij het eiland aanslui
ten.
Het strand is de laatste weken
reeds eenige honderden meters bree
der geworden en bedriegen de teeke-
nen niet, dan hebben wij reeds dezen
zomer het prachtige breed© strand
van vroeger terug. Ook de duinen
vormen zich dan weer van zelf. Aar
dig is zulk een duinformatie te vol
gen. Reedrs besloot de slooper van
het hotel het afbreken stop te zet
ten, omdat de mogelijkheid groot- is,
dat het oostelijk gedeelte van het
hotel geheel behouden blijft. Ook
de tweede zandbank i9 aanmerkelijk
dichter bijgekomen en ,,rolt" als 't
ware het eiland tegemoet.
NAT. VROUWENRAAD VAN
NEDERLAND.
De Nat. Vrouwenraad van Nederland
houdt zijn 25e aigemeene vergadering op
28, 30 Aprü en 1 Hei a.s. in Hotel Oramje-
Nassau te Arnhem. Hier zullen o.m. wor
den behandeld de rapporten der resp.
commissies ter besfcudeering van de re
gelingen ten opzichte van de nationaliteit
der gehuwde vrouw en v.nn liet vraag
stuk (Ier Moederschapszorg in haar vol
len omvang.
EEN VLEESCHCONTRflLE-
STATION.
Het Kon. Nederlandsch Landbouw-
Couiité heeft de medewerking vnn de
landboüwihaatsebappijen verzocht om
te geraken tot de oprichting van een
vleeschcontrolestation, met "liet doel,
een aanzienlijke besparing to verkrij
gen in de kosten van keuring van voor
uitvoer bestöïnd vleesch.
