HAARLEM'S DAGBLAD BEURSOVERZICHT Blrnenlantl ZATERDAG 15 MAART 1924 - TWEEDE BLAD ONCUNSTIGE ALCEMEENE MARKTSTEMMINC. RUBBERWAARDEN LAGER. TABAKSAANDEELEN IN HERSTEL. OLIE-WAARDEN OPLOOPEND. 7—14 Maart 1924. Eon bekend gezegae us, dat oude couiiai&.iounair& in effecten te herKc-n- neu zijn aan bun hoOffc acbou.ders, Een gevolg van het vele scuouderop- halen od de vraag van hun cliënten, waarom hun sbuKken zoo gedaald zijn Wij gelooven dat in de laatste weken deze schouderbeweging wel ettelijke malen zal hebben plaats gehad. daar moeilijk een verklaring voor de gevoelige daling welke in nagenoeg alle afaeelingen heeft plaats eehad. js te geven. Do rijzing welke te voren viel te const ateercu was grootendeels geba seerd op de gunstige verwachtingen, welke meu omtrent een regeling der echndclooésbellipe koesterde, doch vóór nop iets bekend is omtrent het al of niet gelukken der onderhandelingen en ook nog geen eiasing te maken is over den eveumeelen afloop hiervan hooft reeds een teruggang in de lei dende fondsen plaats gehad, die den indruk wekt, dat de verwachtingen in financieel© kringen over het wel slagen der onderhandelingen niet hoog gespannen zijn. Toch geven co berichten die hierover bekend gewor den rijn. hiertoe geen aanleiding. B:j de stabilisatie der Mark en de oprich ting der nieuwe Goudnotenbnuk, met medewerking dc-r Eugolsohe Banken, lijkt de veronderstelling niet overdre ven. dat, bij de veranderde zienswijze in België en Italië omtrent de sch-ide- looistelüngskwestie, overeenstemmi'-g tusschen de voornaamste belangheb benden bereikt zal kunuoti wordeu. tt moor daar Amerika bereid is door ka pitaal hulp aau het slagen van een re delijk pion mede te werken. Het groote struikelblok schijnt echter nog steeds de kwestie der Roerbezet ting to zullen blijven. Frankrijk wil blijkbaar alvorens volledig schadeloos gesteld te zijn, het Roergebied niet ontruimen, terwij) daartegenover, naar gemeld wordt, de ontruiming hiervan, de voornaamste voorwaarde zal vemen van het door de commjssio van Exports uit te brengen rapport, dat da voor stellen lot oplossing der hangende kwi-jiic» zal brongen. Op dit rapport en no daarop te verwachten onderhart- delingen vooruitloopendc, ver.j-g.on- teert men thans reeds de moeilijkhe den welko hierbij ongetwijfeld te vfr. wachten ziin. Daarbij kwam no? dat do ernstige daling van den Franc geen gunstige atmosfeer kan «mappen voor een opgewekte beursstemmin?. daar. met het voorbeeld van >uitsenlmd voor ©«gen geen blijvend herstel var. don wereldhandel te verwncnlen is wanneer in eon groot deel vnn Europa do befanlmtdrlelon aan zulke scherpe fluctuaties onderhevig zijn. dat J0rr koophyiei en handelaars g.-. n no. trouwbare berekeningen t0 mako-n lijn. Weliswaar wordt in Frankrijk alles -n#> v,cr^ om oen vordero inflatie tc voorkomen, doch het is te yreezen. dat de maatrogelon welke thans worden genomen, te laat zullen kotnon om oen blijvend horstel van eenigen omvang te kunnen bewerken. De voorgestelde helnstingvorhooging van 20 pot-, zal niet toereikend zïin om het tekort !n do begrooting te dekken, daar sinds korfc reeds een daling van Pet in de Fransche valuta ia inge treden en dus bijgevolg de staatsuit gaven met een evenredig bedrag zijn toegenomen of zullen toenemen, tenge volge van de stijging van materialen en loonen. Het door Amerikaansche banken te verstrekken crediet van 110 millioen dollars en van de Engelsche Banken van 4 millioen pond sterling aan de Fransdia Bank, kan mogelijk tijde lijk een verlichting geven en heeft ook reeds een herstel van den franc- koers tengevolge gehad, doch daarte genover staat dat de te betalen rente bedragen in vreemde valuta, een in verhouding zeer bezwaarlijken- rente last zullen vormen, waartegenover weder nieuwe belastingen zullen moeten worden geheven. Zoo blijft men in den bekenden vicicuzen cirkel ronddraaien waaruit alleen zal zijn te ontkomen door een stabiliseering op goudbasis, waartoe men, zoolan-r nog niet bekend is op welke betalingen van Duitschland men zal kunnen reke nen, vooralsnog nic-fc zal wenachen over te gaan. De onzekerheid over den gang zaken in de naaste toekomst heefb ook al reeds een gevoelige daling in verschillende handelsproducten ten gevolge gehad, die ook op het voor uitzicht van een naderend worcldher- stcl beduidend waren opgeloopen. Nu dit- horstel niet zoo spoedig schijnt te zullen komen dan algemeen verwacht was. en in verschillende gevalLi] lichtelijk was overdreven, valt oer aarzeling onder de handelaars to con. stateeren, analoog aan de beweging op de fondsenmarkt, waarvvi d>- be trokken fonjdsen don terugslag on dervindon. Over het algemeen kan ge zegd worden dat do vooruitzichten, ondanks verschillondo tegenwerkende factoren niot ongunstig zijn, doch dat, de tegenwoordige inzinking moet be schouwd worden als een correctief op de overdreven wijziging welke te voren in Verschillende fondsen heeft plaats gehad. N'u binnenkort uit verschillende te verwachten jaarverslagen zal blij kon dar. van diverse binnenlandsche industriëclo fondsen liet koerspeil niet in overeenstemming is mot den innerlijkon toestand van vele onderne mingen, valt voor die fondsen, welke uitsluitend op de betere marktstem- ming een wijziging hebben ondergaan, een gevoeligs terugslag te constatcc- ron Ook hooft de wetenschap, dat Vele bedrijven zware concurrentie var België en Frankrijk ondervinden, ter wijl daartegenover dio ondernemin gen welke op don uitvoer zijn annge- Wezen, door de daling vnn den Franc moeilijkheden bij den afzet der pro ducten in die landen ondervinden. oen minder gunstige stemming voor deze aandeolen in het loven geroepen, zoodat eenig aanbod steeds met be duidend koersverlies gepaard gaat. Onder deze omstandigheden konden dc gunstige jaarcijfers welke de Centrale Suiker Mij, deze week publi ceerde, een winst anntoonende van f 8.315.974 tegen f 5.522.771 over 192,9. Ceen meerdere vraag naar de aandoe- ic-n in het leven roepen. De noteering was, na matige tus- schentijd-sche fluctuaties, ten slotte 120 egen i2ïK. Obligaties FurnessSlok- ,-is zakten op geruchten dat deze in preferente aandeden zullen worden inge- 'sseld verder van 35 H tot 25 in. Aand. Gouda-kaarsen noteeren 3<?H tegen 30H, Heemaf 38 tegen 393/4, Jurgens 665J tegen 64 3/4, Van Gelder Papierfa- brielen, op ongunstige dividend-ver wachtingen 79 tegen 78H, Philips lam pen 250 tegen 250, Int. Gew. Beton 5Z?4 tegen 36. Amerikaansche industriede waarden konden, ondanks de minder gunstige beursstemrning te Ncw-York tengevol- gp van politieke beroeringen, goed op prijs blijven, hetgeen te danken is aan d- r,og steeds in Amerika bestaande bedrijvigheid op industrieel gebied, o.a. ctde uit het aantal onuitgevoerde orders der Steel Corp., welke ondanks ecu ptoductie op bijna maximum capa- "t een vermeerdering op einde Fe bruari aantoont van 114472 ton. De aandeelen noteeren 112!^ tegen H2J4, Studebaker 1101/2 tegen nr. Aa Anaconda, die 73 tegen 74 noteeren, ;n voorbijgaand kooger op gunsti ge uitlatingen van den president der Maatschappij en berichten dat de Mij. er in geslaagd is d« productieprijs in de laatste maanden te doen dalen, waar tegenover een lichte rijzing in den ko- perprijs staat, welke weder door een matige reactie gevolgd werd. Van aandeelen in Handelsondernemin gen vallen geen bijzondere fluctuaties te vermelden. Aand. Compania noteeren 25 3'4 teffen 26 7 'S. Van Mijnwaarden liepen aand. Aequn- tor van 106 tot 100 terug, terwijl aand. Redjang Lcbong 135^ na 137 tegen 135 noteeren, op de verwachting dat een di vidend van 6 zal worden uitgekeerd, terwijl ook bescheiden vraag voor In dische rekening viel op te merken. Petroleumaandeelen hadden geduren de het grootste deel der week een lus teloos aanzien, tengevolge van de alge meen hccrschendc ongunstige markt- stemming, waarin zelfs de berichten over priisverhooging van ruwe olie in Amerika geen wijziging ten goede konden brc-ngen. Tegen het einde der week kon echter de koers iets aantrek ken op het bericht dot bij de Corona (een onderhavige Mij. in Mexico) .een rijke bron is aangeboord wélke een pro ductie van 6000 vaten per dag levert. De koers is ten slotte 441 tegen 430 3^4 de vorige week. Aand. Geconsolideerde liepen van 22S tot 224 terug. Voor Rubberwaarden was deze wee! de stemming zeer ongunstig. Weliswaar toonen de voorraden te Londen een leidelijke afneming aan, doch deze mindering staat niet in verhouding tot de productie-vermindering en de Gef. Maleische Staten, hetgeen dan ook aan leiding heeft gegeven tot het instellen nn een onderzoek naar de nakoming der restricticbepalingen. t Hierbij is gebleken dat oen uitge breid® anokkelhandel tusschen Malnk- ka en Sumatra bestaat. De hoeveel heid rubber welke niet rechtstreeks uit de Engelsche bezittingen mag worden uitgevoerd, wordt nl. klandes- tien naar Sumatra gezonden en van daar uit weder naar Malakka geëx pedieerd, waardoor het te verklaren is, dat, ondanks de voorgeschreven productie-beperking de voorraden niet afnemen. Hiermede is eveneens aan getoond, dat de belangrijk grootere uitvoer uit N.-Tndië niet aan opvoe ring der productie is toe te schrijven. Hoewel deze smokkelhandel moeilijk zal zijn tegen te gaan is het te ho pen dat thans maatregelen zullen wor den getroffen om dit euvel zooveel mogelijk te verhinderen, waarvan on getwijfeld een prijsherstel het gevolg zal zijn. Op een verderen teruggang van den rubberprijs liepen deze week aand. Amsterdam Rubber van 155 1/8 tot 150 1/2 terug. Oost Java Rubber van 242 1/2 tot 240, Serbadjadi van 220 tot 215 3/4. Kendang Demboe van 198 tot 190 1/8.'^ Van Scheepvaartaandeelen stonden deze week de waarden der Kon. Hol). Lloyd in het middelpunt der belang stelling. Op de overweging dat door subsidie dezer onderneming het alge meen belang wordt gediend, wordt voorgesteld een subsidie te verlcenen van f 7 millioen, waarvan 3/4 door het rijk en 1/4 door Amsterdam te financieren, ten einde het voortbe staan der Mij. mogelijk te maken. Over dit voorschot zal echter 6 rente moeten worden betaald, terwijl de voorwaarden overigens zoo zijn eesteld, dat in lengte van jaren voor de- aandeelhouders geen uitzicht op eenige uitkeering bestaat. Verwacht wordt dat een kapitaalreductie zal worden voorgesteld van 85 waar door dus de nominale waarde zal worden teruggebracht tot 150, het geen bij een noteering van 8 neer komt op een prijs voor de aandeelen, na afstempeling, van circa 75 wel ke koers onder de tegenwoordige om standigheden nog rijkelijk hoog moet worden genoemd. De aandeelen zakten deze week van 36 3/8 tot 10 in, terwijl dc 7 obligaties 39 1/2 tegen 45 3/4 noteeren. voor de af gestempelde en 64 tegen 70 1/4 voor dc niet afgestempelde stukken. Aand. Holl. Am. lijn koüden van 89 3/4 tot 90 verbeteren, Holl. Z.- Afr. lijn noteeren 14 tegen 15 5/16, Kon. Boot 81 tegen 78, Ned. Scheep vaart Unie 126 7/8 tegen 124 1/4. Suiker-aandeelen waren tengevolge van de ongunstige marktstemminc en de afbrokkelende noteering van Cuba- suikcr te New-York aan aanbod on derhevig, waartegenover, nu de te verwachten resultaten ovor het loo- pende boekjaar nagenoeg bekend 'iïn. geen stimuleerendc factoren kon den gesteld worden, die een terug gang konden verhinderen. Eerst wan neer omtrent de Resultaten vnn oogst iets te bepalen zal zijn kunnen nieu we gezichtspunten worden geopend. doch daar dit tijdstip nog zeer ver verwijderd is, is de animo 9m op de tegenwoordige koersen het risico van heb toekomstig prijsverloop van de suiker op zich te nemen, niet groot. Aand. Vorstenlanden noteeren 189 1/4 tegen 193 3/8, H. V. A. 494 1/2 tegen 500, Java cultuur 394 tegen 395, Boerworedjo 121 1/2 tegen 121. Tabaksaandeelen ondergingen aan vankelijk een gevoelige daling, waar schijnlijk op de minder gunstige taxa- tie-prijzon der deze week te veilen tabak en op de overweging dat steeds bij gunstige opbrengstprijzen dit te voren reeds in de koersen verdiscon teerd bleek tc zijn. Ditmaal werd op den regel echter een uitzondering ge maakt, daar op Donderdag een alge meen herstel intrad hetgeen op het bekend worden der behaalde prijzen op Vrijdag echtc-r geen verderen voortgang kon maken, daar deze, hoewel op eieh zelf gunstig, toch niet aan de overdreven verwac1 tintten be antwoordden. Aand. Deli Mij. no teeren 366 1/2 tegen 365. Senem- hah 300 tege 1 317, Deli Batavia tecen 366. Theeanndeelen bleven nagenoeg on veranderd. Van diversen konden 6 "L obl. N. Tnd. Houtaankoop vnn 35 1/2 tet 39 verbeteren, waarna de koers weder tot 36 1/8 terugliep. Van Amerikaansche Snnorweeen viel een gunstige stemming van aand. South Rails op" te merken, dio 58 3/4 tegen 54 7/16 noteeren, op de aan kondiging van een dividend van 5 teiwijJJ aand. Norfolk van 116 tot 128 konden opkomen op de gunstige ver wachtingen welke men koestert om trent de overeenkomst met de Pensyl- vania, Comm. Wabash noteeren 15 9/16 tegen 15 7/16. Staatsfondsen bleven prijshoudend. Geld op prolongatie noteert 4 7/8 INCEZONDEN MEDEDEELINCEN h eo Cts. per regel. ÏÜIHK7JEM B*ivnwwxnn Verleent BANKGARANTIE ten be hoeve van rekeninghouders, die wenschen te beschikken over hun tegoed hl] den POSTGIRODIENST. SPAARBANKRENTE 4 pCt. Haarlemmer Halletjes EEN ZATERDAGAVONDPRAATJE HET ONTSLAG DER GEHUWDE AMBTENARES. Door mej. Grooneweg zijn tot den Minister van Justitie de volgende'vra- gen gericht: 1. Is de Minister bereid mede te deelen, hoe groot het aantal gehuwde ambtenaressen is, dat, in verband rnet het overcompleet aan personeel, zich eigener beweging heeft aangemeld, om op wachtgeld gesteld te worden? 2. Kan en wil de Minister mede- deelen, hoeveel van deze ambtenares sen herplaatst zijn: a. in de plaats harer inwoning; b. op een amde standplaats 3. Kan de Minister inlichting' verstrekken omtrent het aantal amb tenaressen, bedoeld onder lid b. dL ie kennen hebben gegeven de nieuwe betrekking niet te kunnen aanvaar den? VERPLEGf NC VAN ONTSLACEN CEVAN CEN EN. Do openbare jaarlijksche vergade ring van den Centrales Bond van Christel lik Thilantropische inrichtin gen in Nederland is bepaald op Dins dag 10 Jnni, te Amsterdam. Na af doening van dc* hui.-boudeliike werk zaamheden in de morgenuren zal des namiddags de beer mr, A. de Graaf een rapport uitbrengen over de verple ging van ontslagen gevangenen, land- loopers 'en bedelaars, PH ,T. WALLER. Tn den ouderdom van bijna 84 jaar is to Amsterdam overleden de heer Ph.J. Waller, civi«l-ingeni.eur, oud lid der Provinciale Staten van Noord- Holland. EEN OPLICHTERS-TRUC. Eenige Duitschers hebben te Rot terdam een nieuwe opHchterstruc toe gepast. Zii kochten bii winkeliers ar tikelen on betaalden daarb'ri met oude biljetten van 20 en 30 mark, voorge vende dat het. rentemarken waren. Verschillende winkeliers zijn er op die manier ingevlogen De nooduitkeering aan de gemeenten De motie-Ter Laan verworpen De Tweedo Kamer heeft de motie .an den heer Ter Laan c.s. waarin de regcering wordt uitgenoodigd op den grondslag van de door de Staats commissie ontworpen regeling en in .vereenstemming met. de toezegging an~ Minister de Geer, over het jaar 1923 alsnog een nooduitkeering aan de daarvoor in aanmerking komend' gemeenten voor te bereiden en voort: nader te willen overwegen of ooi voor het jaar 1924 een nooduitkeerin: noodig is, verworpen met 46 tegen 1' stemmen. Vóór stemden de soc. dem de communisten en de leden Ketelaa- (V.D.), Biererna (V.B.), en Botnan. (R.K.) MERKWAARDIGE MILITAIRE VOORSCHRIFTEN. Het Hbl. deelt de volgende merk waardige bepalingen mede uit eei kennisgeving eener militaire admini stratie omtrent liet vereffenen van rekeningen: ,,Alle onkosten, nu verhoogd door rechten Ned. Bank enz. zijn voor uwe rekening, d.w.z. van <ien leve rancier. Bankwissels kunnen mei worden betaald. Voor een brief aar. leverancier, door adm. toegezonden (op enveloppe staan dan twee stern pels) is door u slechte tien cents strai port verschuldigd (voor frankeerkos ten brief). Brieven voor de admini stratie moeten door u steeds gefran keerd worden verzonden, verzoek, hiervoor te gebruiken opdrukzegels. Jubileum zegels, nieuwe zegels, Qiefst van verschillende waarde). Verzoek" de strafportzegels te mogen tenigonf vamgen". Postzegel verzamelende administra teurs vraagt, het blad. CIRCUSWEE. Men bericht uit Utrecht dd. 13 Maart aan de „Tel.": Tijdeps de Jaarbeurs zoo in den tuin van het Park Tivoli alhier hef circus Renz-Althof voorstellingen ge ven. Dinsdag zou de eerste vooretelling plaats hebben, dóch reeds gisteravond is de tent afgebroken. Het circus heeft 32 paarden, drie honden, 2 ezels, er-n aap. een vos en natuurlijk de noodige artisten, doch geld of eten was er niet. De stand plaats-huur kon aan ..Tivoli" niet be taald worden en de artisten en beesten moeste honger lijden. Reeds den gehcclen winter heeft het oircus slechte zaken gemaakt, niette genstaande men al het mogelijke ge daan heeft om het hoofd hoven water te houden. Men had alle hoop geves- ticd op de Jaarbeurs, misschien zou die uitkomst geven. Doch het heeft niet zoo morren doorgaan, zonder huurbeta ling wilde ..Tivoli" haar tuin niet openstellen en risteravond zou liet evenzoo gaan. Vandaar dat de circus? menschen maar besloten te verdwij nen. Het bestuur van de Vereeniging voor Dierenbescherming alhier heeft zich het lot van de dieren aangetrok- ven. De paarden en ezels hebben volop hooi gehad en de ondere dieren paar- denvleesch, enz. Vandaag zal het be stuur nogmaals de zorg op zich nemen, want het was noodig. hoog ncoiig. In langen tijd hadden ze haast geen voed sel gehad. De artisten echter even man. Thans zullen ze pogen met heel hun hebben en houden naar Maarssen of Wijk-bij-Duurstede te komen, om- daar te trachten 'n stuk brood te ver dienen. NEKKRAMP TE ARNHEM. - Hef aantal gevallen van nekkramp te Arn hem heeft ziüh niet uitgebreid. Een der patiënten mag de volgende -week Ihet bed verlaten. De toestand van den tweeden patiënt 16 echt-er zeer zorgwekkend. bazend voel te eten, zonder dat hij er «likker vnn wordt Dat komt van zijn zure humeur, zeggen do vrienden en kennissen achter zijn rug. Overi gens sloofde het gezolschnp zioh uit in waarschuwingen om (och vooral voorzichtig tc wezen, liet mocht niet tc gauw gaan met dat vermage ren. Op eens waren er in onzen klei nen kring wol een half dozijn gevallen bekend var» zwaarlijvige personen, zoo vlug aan 't vermageren wa ren gegaan, (lat ze bij den dood af aren geweest. „Jullie brengt me", •i de arme Hopma klagend, „tns- lien Hercules en Damocles". Dit begreep de krans niet ,;oed. maar het ts duidelijk, dat onze gastheer weer n beetje met de mythologie in de ïr was. Dat overkomt hem wel eens eer. Hij heeft- er een dik boek over zijn bibliotheek, maar las het te lastig doo: op maakt, daarom een gezellig h.itsnotie van dio beroemde personen tiif. dc overlevering. Het doet er, vind ik. niet voel toe, want zij klagen er zelf toeb nooit over. taar neef Wouter kon natuurlijk •ccr niet. nalaten, er een onvriondo jkheid over te zeggen. „Hercules", ei hij, „was. de held. die den sin] van Au gras reinigde, maar wat dat hier maken heeft, begrijp ik niel goed zult ons toch niet willen wijsma ken, dat het hier een*tal is!'' Fr hij keek met goed gehuichelde verwon- r'ering den kouTlgen salon van Suze Hupma rond „Met. je welnemen", beeon de gast vrouw, die bij de gedachte adeen a een kleur van boosheid kreeg. „Stil toch", zei Wouter, ..ik zeg immers dat het geen stal Fi waar hnnert hier het zwaard 7an Damo cles' Schilderijen, zie ik. met mooie gouden lijsten en een scheurkalender, die als je 't me niet kwalijk neemt, een paar dagen ten achter is". Dit was onvriendelijk, rnaar waar, want hij was na de.rr twaalfden bruari niet afgescheurd. „Maar man....' zei tante Koos. „Niets te maar mannon", antwoord de Wouter. „Als Suze er boos om zal ik den scheurkalender wel even in orde brengen". En meteen opstaande begon hij een voor ccn de blaadje- af te scheuren en de gedachten dio er óp stonden voor teTczen, zeggende: „licht worden jullie daar nog wat be ter van", totdat zijn vrouw hem don eKüiuviiihiimco. .kalender handig wist te ontfutselen het gevat toverde veel stof tot be- en de afgescheurde blaadjes' in den spiegeling on. Veel medeliiden had de haard wierp, zoodat de voordracht krans met het arme slachtoffer niet. plotseling werd gestuit. De krans kwam deze week bij do familie Hopma. Suze was in haar ge wone doen, met oen pracht van een nieuwe japon nun, van zij geloof ik, maar wij mannen weten dat nooit zoo precies en toen ik mijn vrouw er naar vroeg, kreeg ik ten antwoord: „och, wat kan die inpon jou schelen?" waar uit ik afleidde, dat zij er ook wel zoo een had willen hebben. In zulke ge vallen doet oen man beter met te zwijgen en niet door verdere onhandi ge vragen zout te strooien in een pijnlijke wond. Hopma was uit zijn humeur. Die was (do krans had het al een poos op- gemerkt) kortademig geworden en had in zijn ongerustheid zijn dokter opge zocht, dio hem na onderzoek verze kerde: „je hart is goed, maar o man, je bent veel tc vet. Ga maar eens op dat weegschaaltje staan". Bij die ge legenheid was uitgekomen, dat hij zoo om en hij do honderd kilo haalde, terwijl hij volgens den dokter niet meer had mogen wegen, dan vijf en fichtig. Verschil vijftien kilo of der tig nond. „Mager worden", zei de strenge Aeseulnnp. „Geen wittebrood, aild bruin brood, heel weinig vleesch l.. heeletnaal geen vet vleesch. geen zoe te kostjes, weinig bntcr. weinig aard- pnnelen. in 't ge.heel geen alcohol. Bladgroenten mag je hebben en vruchten. T.ocf wel. kom over een paar weken terug en zorg. dat je dun ner bont!" Danrmee bad Hopma zich nu ccn dag of wat bezig gehouden. Als alle mannen doen. had hij veel liev als dc bekende hongerkunstenaar Succi. veel liever een heele week ach ter elkaar totaal wijlen vosten, dan maandenlang allerlei voorschriften opvolgen, zoodat hij op den langen duur minder corpulent werd. „Ja, ja", zei Wouter wïjsgocrig. „patiën ten vinden 't geneesmiddel dat de dok- t'-r ze zoo juist voorgeschreven heeft het bitterst". Dit werd natuurlijk door den ongetukkigen dikkert- ener giek ontkend. „De Natuur", zoi hij er' klagend bij. „laat in alle dr vet en suiker groeien en in de kouken doen to er nog bet noodige bij. Een tn en ?rh kan toeb niet alleen leven van sla. zure appelen eu water. En lusten jullie koffie en thee zonder suiker" 't 7,ijn net apothekersdrankjes." Het geva] h „Hopma bedoelt natuurlijk tus schen Scylla en Oharybdis", zei van Stuiteren, die medelijden kreeg, „en hij beeft gelijk. Als hij de rots van de dikte, die ik Scylla zou willen noe- t to ontzeilen, zo hij vol gens jelui verhalen terecht komen s rots van to groote magerte, dat is Oharybcjis. Stoor maar niet aan, Hopma, hou maar flink vol cn eet niet te 'eel taartjes, want die heeft de dok- er je zeker verboden". Want Hopma had. in zijn verstrooid heid. een pracht van :n roomhoren in zijn mond gestoken en schrikte daar, bij de opmerking van van Stui teren. zoo van, dat hij begon te hoes ien omdat dc kruimels hem in het 'crkeerde keelerat schoten en een ■lug ingeschonken kopje thee hem redding brengen moest. Toen. blijkbaar om afleiding aan het gesprek te geven, vroeg van Sfuiteren: „Eli wat zeggen jelui nu wel van hot, prachtige lenteweer, dat we dag in dag uit genieten?'' Op deze vraag volgde een algemeen stilzwijgen. Daarop kwamen de grieven los- „Noem je ddt lente i" vroeg Hup- stra. „Ik zr eerder zeggen onze ne gende winter, 't Is 's avonds zoo koud als in... in... Siberië!" „En 't vriest iederen nacht!" „Het ijs ligt- in de slooten." „De erond is zoo hard ala 6teen. ,,T)e vroege aardappeltjes kunnen niet gerooid worden." Zoo protesteerden ze door elkaar. „Ta er niemand, vroeg Van Stuite ren. „die een eoed woord over heeft voor de heerlijke voorjoarszou dag?" „Je hebt gelijk,' zei tante Koos har telijk. „Dee," zei mevrouw Hupsrra,, met een verkouden stem. dooit 1" Zo ibedoeldë, de arme, „nee, nooit,' maar de verkoudheid gaf een verkeer den draai aan de medeklinkers. „Mijn vrouw", zei Hupstra. haar lofwaardig te hulp komende, „heeft het al te pikken "ekregen van die lente van jou." En daarbij keek hij van Stuiteren wraakzuchtig aan, alsof dio leverancier van jaargetijden wae. 1 Maar van Stuiteren, voor geen klein- tie vervaard, ging kalm, alsof er niets gebeurd was, verder: „En ik hou vol, dat het prachtig weer is en dat wij zooals wc hier zitten,niets beter konden doen, dan ecu vers maken op de lente." „Dat kan niet," vond Hopma. „En waarom niet?" „Er ia maar een woord dat daarop, rijmt en dat is rente.' „En consequente dan?" „En permanente?" „En decadente?" 4ADentaal vreamdo woorden", besliste Hopma, „ik bedoel natuurlijk Nederlandscbe woorden." „Och," zei van Stuiteren, „jelui kent. geloof ik, de grondbeginselen van do dichtkunst niet eens. De lente hoeft toch niet aan het eind van oen regel te komen. Als ze aan het begin staal is het ook goed. De namen van de seizoenen deugen immers geen van allen als rijmwoord. Daar heb je bij- Voorbeeld winter. Daar rijmt niets anders op dan sinter en dat is nog een gebrekkige uitdrukking voor Sint Nieolans. En zomer. Wie weet een woord dat daarop rijmt?" Droomer!" riepen zes, zeven etem men. „Mig, want droomer is met twee o's en zomer maar met. één." „Dat is kinderachtig," vond Wou ter. „Volstrekt niet. Dénk je. dat je zulke vrijheden nemen kunt met do dichtkunst? En herfst!" Daar wist niemand een riimwoord Ze- probeerden het- wel met slerfst en verwerfsf en \4>rderfst. maar van Stuiteren wees ze allemaal onver biddelijk als germanismen van de hand. Toen vroeg hij om een groot stuk papier en begon zelf den eersten regel va.u zijn gedicht, „O zon. be schijn ons met uw stralen." „Dat is tenminste nieuw,zei Wou ter spottend, „dat hebben in den loop van de eeuwen tienduizend dichters al gezeid." „Doe het dan beter", antwoordde an Stuiteren. „Wie brengt den twee den regel?" „En laat den winter gauw wegha len" waagde tanto Koos mot een hoo- ge kleur. „Dat gaat niet," zei van Stuiteren, „luister maar, dio regel loopt a.ls ce mank paard." „En iaat den zomer nederdalen, bracht- de gastvrouw in 't midden. „Daar zijn we nog niet aan toe. Eerst moet de lente nog komen." „Op hekken, heggen, boomen, pa len". stelde Wouter met-een ernstig gezicht voor. „We maken hier geen inventaris van de natuur," zei onze voordich ter. „Bevrijd ons van onze winterkwa- len," opperde Hupstra, die last heeft van rhepmatiek. „Dat zou er mee door kunnen, als - de regel niet een voet te veel had." Eén maar," zei Hupstra die laat van rbeumatiek had, zuchtend, ,ik heb er wel eens twee te veel." Daarop volgde een algemeene stilte. Het dichten slaagde blijkbaar niet. De gastvrouw, bang, dat de krans zich zou vervelen, stelde ten 6lotte voor, om elk een papier te nemen en eeD vierregelig versje te maken, dat bin nen een kwartier klaar moest wezen. Daarna zou er gestemd worden. Zij loofde zelf drie prijzen uit: een extra gebakje, een lekkere sigaar uit Hop- ma's kistje, dat in de schrijftafel ge borgen was (de deugniet) en een cho coladereep. Het volgende kwartier leverde een tooneel op van intensen arbeid. Je hoorde de hersenkronkela kraken, je zag starende oogen, mevrouw Hupstra haalde diep adem, maar meer van verkoudheid. Daarop haalde van Stui teren de gedichten op, tot groote ver ontwaardiging van sommigen, die nog Tiiei klaar waren. Met algemeen goed- inden werden er nog vijf minuten aan fcbo,gevoegdToen begon dr- voor lezing. Hét eerste gedicht luidde: Is dit lente? Neen, dan heb ik liever rente! Ha, wat zit; ik toch te kniezen, Bij dit dagelijksche vriezen. Dit was van Hupstra: 'k Loop op de kale straat. Kijk naar do kale boomen, Als hét niet beter gaat. Zal er nooit lento komen. Op het laatste woord was een vlek, blijkbaar een traan, die uit het ver kouden rechteroog van mevrouw Hup stra gevallen was. Haar linkeroog, nog niet aangetast, keek hoopvol naar den eersten prijs. Wari, fari, lentelarie, Mori, [lori, koude toon, Winter, dinter, loop toch heen. Deze zon is maar trararie. „Indiaansche poëzie", zei van Stui teren. Iedereen keek naar Wouter. O zon, beschijn ons met uw stralen. En roep de lente uit de lucht. Heeft niet de mensch gennep ge zucht? Ach, dat nu 't voorjaar neer mocht dalen! „Sentimentecle poëzie", zei Wou ter uit weerwraak, want natuurlijk begreep iedereen, dat dit van Van .Stuiteren was. Als 'k 's avonds uit de voordeur kijk, Dan word ik koud gelijk een lijk. Als 'k over dag de straat op ga. Dan braad ik haast. Hiep. hiep, hoera. Uit bescheidenheid moet ik verzwij gen, dat dit van mij was. Zonneschijn bij dag, Winterkou bij nacht, Hoe 't ook wezen raag. Lente wordt verwacht. Er ging een goedkeurend knikken in den kring rond. Tante Koosje kreeg een kleur van 'plezier. Als ik overdag uit wandelen ga. Dan kijken de menschen mij om mijn wintermantel na. Ma'ar ga ik daarna met. miïn zo mermantel uit. Dan begrijpt geen schepsel wat dat wel beduidt. Van Stuiteren keek zijn vrouw met een bemoedigend knikje aan. Ik wandel blij, genietend van de zon. O lente kom, laat ons niet langer wachten! Maar als het thans nog steeds niet wezen kon. Verdraag 'k met stil geduld de ijzig. koude u ach ten. Dat was van Hopma. Drie van de mededingers hadden hun gedicht niet kunnen afmaken. Zij werden beleefd, maar beslist ge- disqualificeerd. Toen kwam de stemming. Met ge sloten briefjes. Om niemands opge wekte stemming te bederven. Hopma kr.eeg den eersten prijs, het extra gebakje. Tante Koos den twee den. Zij gingen wijselijk een ruil aan. De derde prijs werd verdeeld tusschen Van Stuiteren en mevrouw Hupstra, hoewel Wouter ook aanspraak op een stukje reep maakte. En juist terwijl wij aldus in,leute- stemming waren, kwam het Duitsche, dienstmeisje van de familie Hopma binnen en zei tol Suze: „Mefrau, de bomb ies pefroren!" „Wari, fari, lentelarie!" zei Wou-- ter. Toon bood mevrouw Hupstra hem het oversebleven stukje van den der don prijs aan, dat hij dankbaar aan-' vaardde. FIDELIO.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1924 | | pagina 5