„Kl
Het Daltonstelsel
Lezing
van Prof. Dr. Ph.
Kohnstamm
°°r talrijk gehoor, waaronder
ale ooderwija-amoriteiieu tD ecmge
wtgenouJigd door fcot
>«part«2aent Haarlem der „Maat
nappn tot Nut van 't \!wmn=n"
?■-»' Dr. Phr fohïï£SS
..asteraam. Dinsdagavond in De
Kroon" een lezin? over ..Het Dal-
tonóte.sd en de mogelijkheid om dit
in Nederland bij bet onderwijs toe
t© passen
Prof. Kohnstamm heeft deel uiige-
maast van de commissie c:-? in Enge
land zooveel aanhangers vindt.
Na een korte historische inleiding
betreffende^ het klassikaal stelsel (dat
minder oud is dan men zich over het
algemeen voorstelt: 150 jaar geleden
w»r®° «r Rog geen ..klassen zooais
wil d.e kennen) ze::e spr. mreen, dat
het eewenscht is bij het onderwijs het
tdee van gelijkheid. ingevoerd ten
tijce van de Fransche revolutie te
laten varen. Het eene kind is nu een
maal niet gelijk aan het andere er :s
verschil in aanleg, voorkeur, werk
tempo. De veranderingen zijn tcen-
wor'Oij groot en gaan snel. In dcz-n
tird is het in de eerste plaats noodig
dat. iAt kind leert een raak zelfstan
dig aan te pakken en zich aan te pas
sen aan verschillende nieuwe ometan-
dieheden. Het kind moet niet boeken
uit het hoofd Ieeren. maar boeken lee-
ren gebruiken en door vergeliikin"
komen tot eigen inzicht. Daarvoor is]
een ander onderwijs noodig, dan dat
u"^ 1 eeuw heeft opgebouwd';
Wil zijn 'hans in »en muratie-periode
die wellicht door een algeheel© her
vorming zal worden gevolgd.
Zoo kwam spr. on het Daltonstel«l,
dat grooter vrijheid aaQ de leerlin
gen Iaat dan het huidige klassikale
stelsel maar daarentegen intensiever
arbeid eiecht. In de Engelsche scho
len wordt dit stekel niet voor alle
vakken toegepastin verschillende
vakken wordt neg klassikaal onder
lij» gegeven. Maar de meeste scho
len. waar men onderwijs geert vc!r.--s
net Dalton-systeem, hebben afzonder
lijke lokalen voor aardrijkskunde, ge-
«thicienb enz. In die lokalen houden
de lv-xrrlmgen zich V— -met vrij os-
r.ij mogen met elkaar spre
ken o-i elkaar heipon. De onderwijzer
helr.r a!e de noodzakelijkheid van
hulp blijkt. Het voornaamste ken
merk van het stelsel is: de maand-
taak wordt mei veel zore sam-nge-
eteld en bevat le een inleiding in het
algemeens probleem, een uiteenzet
ting. „waar het om gaat''2ee*n
opgave van bronnen .boeken enz., die
natuurlijk in de school aanwezig zi n)
waar het kind gegevens kan vindei;
3e bepaalde vragen en opdrachten,
die het kind moet beantwoorden en
uitvoeren: rekensommen, optellen,
geheugenwerk. Die maandtakên zijn
nauwkeurig ingedeeld in weektaken en
•Jeze in dagtaken maar de leerling is
volkomen vrii m de keuz© van" do
wijze waarop hii de deelen op elkaar
wil laten volgen. Een bepaalde tijd.
waarin de taak af moet zijn, wordt
niet gesteld, maar de leerling krijgt
geen nieuwe maandtaak vóórdat de
Ouce af en gced af :s.
Daar de atmosfeer ïh een Dalton-
school geheel anders is can in een ge
wone school, meet de tucht ook van
geheel anderen aard zijn. Het eigeaiijx
ordeprobleem bestaat ia de Dalton scho
len niet. De kinderen xjjn er bezig met
hun werk en zij weten dat het zich
wreekt, als rij hun taak niet goed vol
voeren. Het werk word: aan 't eind van
een week, ook wel aan 't e;ad van een
maand gecontroleerd. Wie zijn taak met
naar behooren heef: vervuld, ondervind:
daarvan op de een of andere manier de
onaangename gevo'gen. zij da: t:
extra-werk krijgt, 't zij da: hem
vrije middag word* ontnomen.
Het eene kind doe: soms een maand
over een taak. het andere twee of drie
maanden, dit hangt van de individuali
teit der ieeriiag-n af. die geeerb.edigd
wordt. De minder begaafden kunnen
dus in hun eigen tempo doorwerken,
zoodat er geen sprake is van gejaagd
heid.
Die resultaten van het systeem
goed, voor zoover spr. dat heef: hun
nen nagaan. De leerlingen werker, hit-
der. komen beter vooruit, gaan zich
zelfstandiger en zekerder van hun zaak
voelen. Er moet soms eerder geremd
dan tot w-erken aangezet worden.
commissie heeft eenigen jongens
een Daltonschool, die nu met April de
school rouden verlaten, een examen af
genomen en met die leerlingen waren
minstens dezelfde resultaten verkregen
als die, welke in Nederlandsche scholen
bereikt worden.
N'og belangrijker dan het onmiddel
lijk resultaat van her onderwijs is ech
ter de moreele opvoeding het Dalton-
stelsel bevordert eerbied voor het werk.
concentratie en tucht van binnen uit.
Gemeenschapszin wordt aangekweekt ca
hulpvaardigheid terwijl de eïger.aar-
.ige gezindheid van den leerling jegens
en onderwijzer misschien het ben dooi
et woord „vijandig" aan te duiden, die
.j het klassikaal onderwijs bestaat. bij
et Daltonstelsel vanzelf verdwijnt.
Spr. is van oordeel dat getracht moet
orden ook het Daltoustelsel op onze
thoien in te voeren voor zoover -lat bij
en Nederlandicaen volksaard
'ederlandsche schoolwetgeving moge-
,k is.
Na de pauze ontstond eezige gedach-
wisseling.
Gevraagd werd of het Daltoc:-:
el bij den Xederlandschea volksaard
epassir.g zal kunnen vinder. Een der
v„4 Wo maandtaak ge-
anwezigen had xoo a maandtaax ge
en en vond haar met het oog op d«n
-fliid der leerlingen te moe'.v-'. Dez
•r miste de romantiek in be: stelsel
-.armede de leerlingen gevangen
orden en noemde de^maandtalten „pa-
-ren schoolmeesters". -
Ir Van Dorp. rector van hef unr. uy-
■jiii, vroeg of de jongens en metste*
iid dadeli'k aan hun maandstaten be-
'rnen; voel-n rij rich wel eens ..niet
•disnoneerd". stellen zii nooit uit?
v kriigt men de leerlingen voor een
amen klaar en hoe worden de ouders
i de vorderingen hunner kinderen op
hoogte gehouden?
De heer Ras vroeg hoe het ging met
oegin-onderwijs in de lev-ende ta-
een ander debater verdedigde ne-
ss-kaal onderwijs waarvan do inlci- £paarnoo£SHaat
er uaar nijn meening geen geheel 1
juiste voortelling had gegeven.
Dr. Spoelder, rector van het gymna-
um, vroeg hoe het komt dat de zelf
werkzaamheid van de leerlingen op bij
voorbeeld to-jarigen leeftijd, reeds zó<5
groot is. Wat is er dan toch vóór dien
ijd gebeurd? En hoe gaat het met de
leerlingen d:e niet goed mee kunnen.
Het ts spr bekend, dat een jongen eens
tien maanden over z:jn maandtaak ge
daan hfft. Die had daa tcch blijkbaar
zud t:jd verknoeid. Moet in zoo'n geval
de onderwijzer niet ingrijpen?
Wegenhet vergevorderd uur moest
de inleider kort rijn in rijn antwoord.
Het belangrijk vóór- of achterraken is
voor een groot deel doordedifferentiee-
rmg der taken te ondervangen. In Óen
school heeft spr. een „adjustment-room"
aangetroffen voor de leerlingen die bij
zondere hulp noodig hebben. Wanneer
ue leerlinge-» reeds van hun 4e jaar at
gewend worden aan zelfwerkzaamheid
ca concentratie, zooals bjj het Monies-
sori-onde-.vijs gebeurt, kan het Dalton-
stelsel later uitstekend worden toege
past. De ouders hebben iederen d3g
gelegenheid het werk der leerlingen te
controleeren. En wat de examens be
tref: de eindexamenregeling is in
Engeland soepeler dan oij ons.
Spr. raadde belangstellenden aan
eens kennis te maken met de wijze
waarop de heer Grotnewoud aan 'de
Siaringsthool te Amsterdam en de heer
Van der Laan, aan het Kenneraer Ly
ceum te Bloemendaal, hun lessen zoo
veel mogelijk volgens het Daltonstelsel
geven.
Met een woord van dank aan den
-pr.. sloot de voorzitter, Mr. K. van
Hinloopen Labberton, daarna de bijeen
komst.
NED. REISVEREENICINC.
De 18e jaarvergadering der Veder-
landsotie Reisvcreeniging wordt oO en
31 Mei te Utrecht gehouden. De agen
da bevat onder meer het volgende
foorstel vnn de afdeeling Haarlem:
Er worde een insigne ing^oerd
Alciner en goedkooper dau het bo-'
staande insigne. De deelnemers aan
de reizen zullen het insigne der N. It
V., indien de leiders den wensch da\r
toe te kannen geren. zi-htbaar hebben
re dragen, zoolang de reissroep on
der leiding staat.
De toelichting luidt: Het zal den
leiders veel gemake op everen de deel
nemers dadelijk aan he; insiene to
kunnen herkennen. Vooral als een
poep de reis aanvangt, kennen af
leiders de deelneme-s nog niet per
soonlijk. Het kan daarom voorkomen
dat personen, die niet tot de groep
behooren. plaatsnemen in voor de
deelnemers gereserveerde coupé zon
der dat dit door de leiden wordt op
gemerkt
Draart ieder deelnemer een insigne,
dan kunnen de leiders dit euvel da
delijk gemakkelijk constateeren cn er
maatreg. len tegen nemen. Ook in veie
andere gevallen zal het voor de lei
ders zoowel als voor de deelnemers
veel waard zijn, de leden der groep
gemakkelijk te kunnen herkennen en
cn anderen te onderscheiden.
Velen zullen het dragen van een
kleiner insigne aangenamer vinden,
dan van het vrij stek opvallende be
staande insigne. De leden der N. R, V.
zullen een herkenningateeken van klei
ner model óók dadelijk opmerken; het
is daarentegen onnoodlg. dat de aan-
ducht van anders docr het insigne
getrokken wordt.
Het is gewen«cht den priis terug te
brenren minstens tot berieden de helft
van dien van het bestaande ins'gn».
opdat de aanschaffing er van voor
niemand een bezwaar kan zijn.
GBVOKDKN VOORWERPEN EN DIE
REN'- Ttrug :a bekomen bij: C. II.
I"3ekbloedt, BaR«ljo.-:ui.-ut 27. ;ram
*boreleaser'. G. C. Jo Bno, Harauui
iwrul BI. artnbaxifliorioge. Jf. Dom.y.
Kamper.»:nat 27r.. arrn'r^mdhorlc^». J.
Knert. K-mpersirsa: 33. bal. J. Mcoi. Z.
Brouwt.-*-, ra ai 2. boterde. Mej. v. d.
-. G«d. Oulegracb* 8. broche. E.
-s, havern-aa-. 15. beursje. -I
Schrcuder. Kamperzijsiraat 1. bril. D.
Ochtmac. Kleverparkwe; 12S. ceir-.unr.
N'. Kok. Eraakliastraa- 50, He-rr.--.o-!'-,
c»h-.taor. Meijer, Voorhehnplein 11. dnitn
«ok. Kerr.»! Haerlszn, Kos. Pretoria plein
Scb'.ten. hord (rwart-bruin). Zone
meïjer. hond. fgesi.-oomd). K. Kolderle.
Ie Hoogewoerdd'-arssir 33. hond, f?rau«)
J. W. Bwut. Sehotezbosdhstraat 27. hon-l
(wit). W. Benuexom. v. Maramstraai S7>
poe» (wit zwar-), C. ran Lier, Iordenstraa:
S3, handschoen. W. Goeberine. Spaant0 «7'
da median dsohoen, C. Veerman. Rorenha-
cen»-.r.a.at 50. hor.dje. J. Boeree, Ripper
dasinur 27. hamer. Kennel Fauna: Dak
leer, Re1tzatrn.il 72, poes (grijs), v. Leeu
wen, Ha>5»!«ersp!e!n 3, poes (zwart),
Pr-*;'. Caste!ijnssrmat 19. poes twit), m.
vam Dijk, Ridderstraat 10, R. K. Kerk
boekje, A. Hiel, Lange Poellaam 8a. kip,
L. Hennen. Hallsma Mulierstraa: 20. Scho
ten. manden. C. ilerten, Voorzorgstraa:
7rood. muts. H. W. Robin. S .iamwouder
«rraa: 1S8. ponerr.or.naie. Dries: ten Ca te
10. reticule. F. H. Blei! Goliziu*.
straat 5. ring, G. Dingihof, J*ra.i:raAt S
SchoMfl. gynr.. schoen. J. 'c Hoen. Ver
sprre-.okweg 17. daeeepid. A. Jansen. Leid
«•-hevr.inr 110, rljwieUtonr en remnvn
Kerselaar, Tugc'.aswaj*. TL roet Ml
kaar!.
HET KINDERFEEST OP 1 MEI.
Maandagavond hield de afd. Haarlem
van de Soc.-Dem. Vrouwen club
druk bezochte vergadering in het ge-
3 3uw „De Ceatrale", onder voorzitster-
scbap van mevrouw Roza.
Bij de •Tpccing der vergadering werd
rnecegedcld dat reeds vele organ:;a-
fmanciejen steun hebben toegezegd
or het aanstaande r Mei-Kinderfee?*,
D:t fee»; sa', worden gehouden :t de
Gemeentelijke Concertzaal en kinderen
van Cj tot 13 jaar rullen er aan mogen
cecir.emee. He: bestuur zal den heer
Pos: verzoeken de leiding van het feest
op zich te nemen, terwijl voorts de
ziekvcrceaiging „Excelsior" en
Kieir.e S:e:n worden uitgenoodigd hun
medewerking te wijlen verlecnen, o.m.
zal worden gevraagd het stuk van Bul
letje en Boonestaak te doen opyoeren,
waarvoor aan deD heer A. M. de Jong
'oestemming gevraagd zal worden te
vens zal nog een goochelaar de aan-
wezigen vermalrea.
Voor het opgeven der namen van de
kinderen die aan het feest zullen deel
nemen, is de stad in wijken verdeeld,
zoodat na z Aprii bij mevrouw Renout,
Rippcrdastraat ro b, mevrouw De Vries,
Spaarnoog straat 11, mevrouw Hoek,
Frans Halsstraat 13, mevrouw De Kier,
Hofdijkplein zó, mevrouw Flameiing.
Koningsteinstraat q, mevrouw Buswel-
Icr, Busken Huetstraat 3, mevr. Mars,
C.raafschapstraat 74. mevr. Jansen, Pe-
pijnstraat 33, mevrouw Spierdijk, De
Clercqstraat So de namen kunnen wor
den opgegeven.
Voor Schoten is dit bij mevrouw Van
Asperen, Schalkburgergracht 23 en
mevrouw Meuwig, Eikenstraat 15-
Voorts des Woensdags en Zaterdags
van 2—j uur in het gebouw „De Cen
trale". Datum 23 April wordt de opgave
onherroepelijk gesloten. De prijs tot
deelneming is gesteld voor 1 kind 20
ecr.t, 2 30 cent. 3 4' cent, 4 5° cent.
Wegens de te verwachten greote op
komst worden geen ouders toegelaten.
De» Woensdag- en Donderdagmiddag
zullen door de vrouwen (waarvoor rich
een groot aantal opgaf) de voor het
Mei-feest benodigde vlaggen worden
gemaakt naar de ontwerpen ran den
kunstschilder Heuff.
besloot ter verdere regeling om
trent de groep in den Mei-stoet van
Oorlog en Vrede, datum 14 April op
nieuw bijeen te komen.
Te circa u uur werd deze reer ge
animeerde vergadering gesloten.
MADAME MARCELLE
TINAYRE.
Wij hebbeu reeds gemeld, dat
Douderdagavond Madame Maroelle
1 may re voor do leden der afdeeling
Haarlem van ae Alliance Fran.;au»
een voordracht zal houden over h*.t
onderworp„Comment )e buis
devenue romancier."
De Kroniek der Franacho letteren
in het Handelsblad bevatte onlange
een artikel von Edmond Sée over deze
romanschrijfster. waaraan wij het
volgende ontleenen.
Evenals mevrouw De!aru^-Mar-
drus leidt mevrouw Mareelle Tinayre
M-o zeer teroegetrokkon. bi-na kiO'»-
•^irink leven. Men ontmoet haar bijna
nooit bij e»>n uitgever, m een salon;
tij brengt het grootete deel van bet
i:iar buiten door. w**r zt> zonder ver-
pjozing van den ochtend tot den
avond werk'. Tot 1902 iiad ni nog
nieta gepubliceerd en thans dragen ten
ruiitót© 20 boeken haar naam!
N'asr btt uiterlijk 19 mevrouw
Tirv.f© «a klem vrouwtje, teneer.
rart verlegen oog^pela* en met e<n
zichten, vreeeachtieen oogopslag.
Zooals gezegd, in baar oeuvre reer
Er r"i l»r
gegaan zoud-T dat Marcello Tina> re
bü (WW vwschiinen.
Het bewondorem*waaroize is, dat
bijna .al haar werken getuigen van
groote zorg. nauwkeurigueid «1 ta
lent. dat m*te aan het toeval is over
gelaten. ni't* 00 hautiaon. overhajt-
ten arbeid wijst, en dat m«vr- Ti
nayre er telken» weer m slaagt ons
«en ontroerende of diepzinnige «e-
«liie-lenis te verhalen, vernuftig door
bondigheid en wnwKÈ^n iwno-
non doet leven, welke zorgvuldig t*-
etudeerd ziin en bestemd om ach «n
plaats in onze verteederde eu dank
bare herinnering to. verwei1
men», de rou^hnjfiter ventaat
de kunst om de belangstelling P
wekken en te blijven boewn. w*»*
is zij een artiste, zoo miskent ztl nocb^
tans ni*-t de hulpmiddelen van nej
vak. Vandaar dat haar
niet» haclrfiik.
maar or- de meeat Bolide eron^iaK
boruiet. Stellie is in dit nïke.
paalde onderwerpen dienen méói^dsn
andere de -T'«cia!s gaven, de •ehet'-
p-jnde persoonli ikheid van een rrhri!-
ver. Edmond Sóe
ran de romans van Mareelle 1 inayr»
vier of viif verdienen om een aparte
nlante in te n»m?n. omdat rii ons de
MtSeegeven van haar talent en zij
de juiste unite
I.a M'iiscn du Peobe. I-a Rebei^
L'Ombr? do 1'Amour. PrseiUe - -
wrio en I.e Boucher d Akxf°drjt- 0
In haar eerste werk ..La Maison
dr. Pé.-hé". bereikt de schnjfsterreeds
een verb»z-nrvekker.de vo maaktbe^
Vooral Mi 't lezen "-an I.-Ornbre de
1-Amour" voelt men het be't de 1-te-
raire en moreele verwantschap t»-
sehêr. me.l Tinayre en
Evenals baar verraaarae vooW£
eter verbindt de^hnjfstor «nLj
Nieuwe uitgaven
Verschenen is
Bjj G. B. van Goor Zonen, Gouda,
een uicuw stel leesboeken Oude en
nieuwe kennissen. Lezen, reproduceeren
ca memoriseeieo. Leesboek voor U. L.
O.-scholen en voortgezet lager onder
wijs, door J. L. van Dooren en F. den
Eerramen, Hoofden van Scholen te Rot
terdam. Eerste en tweede deeltje.
In hun „voorbericht" zeggen de sa-
menstellers dat h. i. in de laatste kwart,
eeuw alleen het beginsel naar voren
is gedrongen, dat het lesboek enkel
als zoodanig dienst moet doen. Daar
door is het bestanddeel „voor hoofd en
harl" in verdrukking geraakt. H. L mo
gen aan de leerstof na het 6e leerjaar
hoogere eischen worden gesteld.
Op den voorgrond hebben zij gezet,
dat de stof aantrekkelijk moet zijn ze
geven daarom flinke stukken uit goede
werken, zoowel oude als nieuwe, waar-
ze verwachten dat ze de belangstel
der leerlingen zullen trekken. Om
die reden ook hebben ze weinig plaats
ingeruimd aan beschrijvingskunst.
Zo hadden echter nog een tweede
doel. n.L ora op de keuze van lectuur
later invloed te oefenen. Hun verwach-
tiog is. dat wanneer de een of andere
episode heeft getroffen, de leerlingen
met verlangen naar het geheel zullen
grijpendat aldues de leerlingen er
mede op do hoogte komen dat, zoo
zeggen zij, er in onze eigen tal beter
lcer«tof bestaat dan de prikkellectuur,
die veelal in leesbibliotheken wordt aan
getroffen.
Een goed bedoelde poging die van
hoog idealisme getuigtl Van onder
scheidene schrijvers zijn fragmenten
hunner werken opgenomenook
eenigen onzer dichters. Met zorg is de
keuze gedaan. Veel moois wordt hier
den lecriing ter lezing gegeven.
Bij G. B. van Goor Zonen te Gouda:
Poctc* Francais. choix ce poósies
fiaafaises h l'usage des classes supé
rieures des ócole» moyennes, door C. L.
de Lief-.e. leeraar in het Fransch aan
de ze H. B. S. met -jarigen cursus,
alhier. Een bundeltje gedichten, dat is
samengesteld ten dienste van de hoog
ste klassen van 01» middelbare scholen
en gymnasia.
Er :s aan gedacht gedichten te kiezen
die bij leerlingen sa den smaak rallen,
wat de waarde van -lit bundeltje ver
hoogt. Van verscheidene der dichters
rijn portretten opgenomen. Een bijzon
der bruikbaar werkje. Ook deze poging
om aantrekkelijke lectuur te geven, ver
dient waardeering. In vergelïjkigg rr.et
vroeger gaan «ri; op dit gebied inder
daad heel wat vooruit.
Bij de N.V. L'itgaversmaatschappij
De Waelburgh" te BlaricumJohannes
Stalpaett van der Wielen. Een keuze uit
zijn werk. Me: inleiding en aanteeke-
ningen va dr. H. H. Knippenberg een
geschrift uit de serie „Zonneboekjes".
De inleider geeft bijzonderheden uit
het leven van dezen 17-eeuwschen dich-
en priester en schetst do plaats door
hem ingenomen in de letterkunde van
zijn tijd. Hij legt er voral nadruk op,
dai Stalpaet' in de 17de eeuw naast de
wereldsche lytiek een niet minder waar
devolle g»e"elijke Stelde en dat hij
naast Camphuysen en Revius in onze
literatuur eer. eigen plaats met eere zal
blijven inenmen.
Een bloemlezing van Stalpaert's prora
en poëzie geeft gelegenheid met zl a
werk kennis te maken.
HAARLEMMERMEER. Bevallen
C. ToxopeusSlobbe, dochter. Q.
Blokker—Warmerdam, dochter. L.
C. van der Luit—Gortrak, dochter. C. J.
an SchieVan Werkhoven, zoon.
OndertrouwdJ. van der Linde en
A. J. H. Wtlnis. D. Bloem en K. C. de
Ron. C. Verbeek er. D. E. B. van der
Mc >e. Chr. van Draft ec G. Betjes.
GehuwdG. Roubo» met L. Bakker.
O-.-erleden M. Bakker, 78 jaar. we
duwe san C». van Wieringen. Jan Ten-
J3 jaar, gehuwd met P. van KoijcV.
mevrouw Roza,
veriun-»* a»
Pre d© 1'Amour" nan de forsclthcid,
don overvloed en de mildheid van
haar zoo monsehelijk talent echittr-
r.-nde o-aven voor beschrijving cn de
sirek'-n en landen, waarin haar per
sonen leren, laten haar niet onver
schillig.
Ook aan Flaubert herinnert mad.
Tirvayr© nu en dan bijvoorbeeld in
..Priacille Severao" of ..Le Boucher
d'Alevnndre". Evenals da echriiyer
van..Salnmmbo" wil mad.Tinavre zich
niet opaluiten in een bepaald eenre
zi? ontvlucht vaak het wreed© en 7.00
allH.inrsche moderne loven <mi tot de
oudheid terug to ?aan. de wiife te ne
men naar verafgelegen tijdperken en
nW eerbiedige rOTr.e0nza.imheid my
thische en legendarische helden op te
roeken.
AANVRAAG OM CONCESSIE VOOR
ONTGINNING VAN AARDOLIE EN
AAROCAS BIJ WINTERSWIJK.
Do nairr.i. vennootschap Neder
landsche Maatschappij tot bet xer-
richten van mijnbouwkundige werken
te Haarlem, heeft bij Ged. Staten van
Gelderland in Mei 1923 een aanvraag
ingediend om concessie voor do ont-
ginnig van steenkolen en steenrout :-
het mijn veld Alexander, gelepen
de gemeen'en Winterswijk en Lichten
voorde. Zij heeft zich thans opnieuw
Ged. Staten gewend met een adres,
waarin rij meedeelt, behalve de ge
noemde mineralen ook de in het
mijnveld voorkomende aardolie
het aardgas te willen ontginnen. Zij
verzocht daarom in haar oorsoronke-
lij'. verzoekschrift te lezen: Dat zii
ingevolge art. 13. der wet van '21
April 1310 (Bulletin des loi» no. 2S"i)
concessie verzoekt voor de ontginning
van steenkolen, steenzout, aardolie en
aardgas in ten mijnveld, aan te dui
den met don naam Alexander en ge-
Ugfin_ in do gemeenten Winterswijk
cn Lichtenvoorde (prov. Gelderland'
GEHEIME DISTILLEERDERIJ.
Door ~d recheroheuf ran d« Haarlem
»che redberche *IJn, lm samenwerking met
de Hiirlemech" belast'.neambtcnar-n
ós politie te Santpoort In beslag genomen
Io. e, n drieledig in werking zijnd dij
tllleertoestel; Co. eon drieledig oio', ir
weifciag zijnd distiüeertoeste!. De toestel
len worden in beslag genomen bij twee
eereóhillende inwoners ran Santpoort.
J. Kraay, Haarlem, f 88.500.
J. Teitsma, Bloemendaal f 84.700.
T. \V. Zona^cld, Amstordara f 94.500
P. Rings Jr., Santpoort t 81.900.
Fa. W. A. van Amstel, Heemstede,
f 103.947.
J. II. de Wilde. Gouda,, f 87.743.
P. de Man. Utrecht, f 89.270.
C. Wegeril, Apeldoorn, f $2 46S.
G. Eysker, Heemstede, f 79-800.
J. v. Doom. Hilversum, f 79.000.
II. J. Neyeuhuis, Heemstede 113.45S
C. Kloosterboer, Broek op Langen-
ijk, f 83.190
H. en P. Doorn. Zljpe. f 89.800.
G. Lastdrager, Den Helder f 84.492.
De gunning wordt nader bekend ge-
maakL
BENOEMING A.\N HET KLEUN
SOM I NAR IE „HAGEVEï-D".
Z. D. H. de Bisschop Va» Haarlem
heeft benoemd tot leeraar aan het
Klein Seminarie „Hageveld" te Heem
stede, den weleerw. zeergel. heer C.
J. Uenning.
Raadsstukken. B en W.
stellen voor aan de weduwe van G.
Bonman in leven gepensionneerd ge
meen febode van 1 Januari 1924 af een
Jnarlijksche tegemoetkoming uit de
cemeenteka? verleen en tot een be
drag van f 2S per jaar a!s een toela
ge op haar weduwenpensioen.
B. en W. bieden ter vaststelling
m een aanvulling van de Bouw- en
Woningverordening, die eenige voor
schriften bevat ten aanzien van olnat
sing van gebouwen aan den Heeren-
weg.
bloemendaal
Comité tegen OnderwlJeverclechte-
rlng. Alhier is opgericht een plaatselijk
comité tegen de onderwij «verslechte
ring, bestaande oit: W. Noorman. S.
A. P. afd. Bloemendaal, voorzitter
van R aal ten—v. d. Bosch. Centrale
Ned. Ambt. Bond M. Loos er. H. Se-
gers. Ned. WerkL ia Overheidsdienst
S. iletz, Bond van Ned, Onderwü::
BurgerliikB iJtand
HII.LEGOM. Ondertrouwd -
Br iinenbenr en J. van der Wereld. W.
Schniedewir.d en G. Smit.
Getrouwd C. Poortvliet me: A. de
IVagL
Bevallen C. M. Giesbergen—Van de
.it r. zoon. C. van I.ierop—Der Lin
den, d. W. A. Prins—Van der Vliet, z
'f. Hilleger—De Graaff, z. M. J.
Weijers—Koop, zoon.
Overleden M. van der Moer, wel.
J. van Lierop, 70 jaar.
belde moties ma le houden tot de volgen
de vergadering.
De heer Vermeulen «let geen ver
hand tuesohen de belde moties, de eene
beOcrad, de andere nies
De hoer 6 c h i 11 l n g wil toch de beide
motlea aangehouden *'.en voor beetudee-
rlng.
Na verwarde dlacusaia segt de v o o r-
1 r dat de motie v»n het comité van
protest al lang huwen ie «n er daarom
een adriee over kou komen. Die motie kan
due srel behandeld worden.
De heer Oroeneve'd «egt dat deze
te vroeg it gekomen, omdal het
petitionnement er r.og niet is.
De heer S e h i 1 1 i r. g antwoordt dat
tos raat van het petitionnement.
Toenltter merkt r.a verdere
diermate op dal er een fatwie termijn
veibwad houdt met de behandeling
'Ier motie».
De heer Roeman riet de fatale ur
mijn niet. uitstel te altijd mogelijk.
De heer Vermeulen «esrt. dat hij
oorrtetde al'een de motie te behandelen,
niet van de raadsleden kwam. Spr.
denkt dat er rust in de gemeente komen
zal als er beslitamg cat komen over de
tie vab buiten den raad. De motie ia
1 ieder bekend. Heden over drie sveken
de mtehrijving op de tuchtschool ge-
aioten. Wi] de raad op xijn besüeting te
rugkomen. dan cou dat nu moeien ge-
schiet! en.
De lieer D a I m e ij r oppert de moge-
ijkheid om over 14 dagen weer te ver-
Taderen.
Het voorstel de motie van het comité
tn actie te behandelen aan bet eind van
de vergadering wordt met 12—9
verworpen.
andere motie wordt ook aangehou
den.
Op de andere Ingekomen «tukken wordt
®en beslissing genomen sla voorgesteld.
Caslaverlng.
De heer Landeweert stelt voor de
-beicnhouding over de gas>verieg-kwev-
tw op te beffen bij verschijning van het
r>rwvhriva ran B- en W.
De h*er Bosman m~r» dat ophef
fing in bealoiei «iuing moet geschieden
'««na rtw'.emvm tm orde.
De heer 6 c h i 1 1 i n g ondersteunt
beverwijk
Politieberichten. —Door
de politie zijn aangehouden d© Gebr.
V. «egrng openbar® dronkenschap
Do c«b~rvëd©rs \e-zetten zich zo'dantK
dat poli'ic-aseistontiö «erd verx/vht
Eenipe agent.-n liepon ontrelhngen
op. Do vebrocler» zijn rer beochikVing
van do Juatitie lo Haarlem gesteld
N.V
velsen
BF.OII\*FPI A»TS WES-
Uit de Omstreken
ijmuiden
Pitmopneming. A»nge*ten voor den
door de Duliache filiamaatv.-happlj ge
koch»n logger geen bewijs var. teewaar-
dlgheid kin worden verkregen cn hrt vvsr-
tuij dn* niet me*, een bemanning ha
mag vez'.aten, heef: men het plan
•cn opgeven. Naar wij vernemen «al
•J» logger c»ir Geretcmtibdc worden gc
tleepr cn da reit van het dramt kt de
DuiUche wateren worden opgenomen.
Een zieke aan boord. Me', een zieken
-hipper kwam tier DtarJagmo-gec bin
ren de Hmu!der sioomtraw>r „C^a". Dc
^hipper waa kor: ca te*, verbek, da: j.L
Zaterdag plaats vo«id, ernstig ziek gewor
den. zoodat meei de reis t«f: moeien af
l.rckcn.
heemstede
AANBESTEDING SCHOOL VOOR
L. O. EN U. I.. O. Dinsdagmiddag
had alhier in het gebouw van Chris
telijke Belangen aan den Voorwest
namens het bestuur van de Vereeni-
ging Bijzondere Protestnntsche School
door de architecten De Bruin en
Jonkheid de aanbesteding plaats van
het bouwen van een schoei voor la
ger en uitgebreid lager onderwijg op
een terrein aan de Adriaan Pauw-
laan.
Ingeschreven was door de volgende
firma's voor de achter haar namen
genoemde bedragen:
Gebr. v. d. Puiten, Heemstede
f W.8C0.
Thunissen en Van Sambeek, Heem
stede, f S8.SC0.
TERVELD'
Inde Dinsdag gehouden Jaarl' Vee'
algcmeene vergadering werd de balans
cn winst- en verliesrekening goedge
keurd. Overeenkomstig het bestuurs
voorstel is het dividend hertaald op
lO'ó op de aandeelen «n f 50 per
bewijs van dcc!gerechtigdheid De
h««r F. der Kinderen Jr. periodiek
Aftredend, werd als bestuurslid hei
kozen.
Toon«e!v«reenigin7
„Con c o r d 1 a".
Voor een elnmpvolle zaal voerde
Zondagavond d* tooneelverecniging
..Concordia", in het eeboow van den
zelfden naam op: ..De Kribbebiitcr"
Bit dn openin? deelde de lieer P«Je
Grnef mede. dut „Corvordia" L;l «ie
voorbereiding van deze uitvoering
me veel tegenspoed te kampen heeft
eeltad Wa» eer»i de uitvoering vast-
geetcld on Zaterdag 8 Maart, wegen»
ziekte van mevr. BakkerJongejans,
die in dit stuk de vrouwelijke hoofd
rol vervulde moest de datum worden
verveld tot helen M<n heef: mevrouw
Kok. lid van „Varia" te Umuiden be
reid gevonden in haar plaats op to
treden.
Het publiek «-telde het reboden» b 1-
zonder op prti» —tnifa het herhaal
deliik en luid applaus.
Aan het slot ontvingen de mede
werkende dam*© bloemen.
Al» geheel «en goedge'laagde wij-
roering. wal evenwel niet wegneem,
dat hrt toch vel wat erg dat een
uitvoering waarvan staat aangclton
dig.l dat zii om half acht z.al berinnen,
eerst c:n kwart over acht aanvangt.
ARBEIDSBEMIDDELING. Inge
schreven ló Maart 1324: C timmerlie
den. 2 schilders, 1 mach. houtbewer
ker. 1 meubelmaker. 1 mandenmaker,
3 machinisten. 12 stokers, 1 boorder,
G bankwerker», l smid. 1 ronstnicrie-
werker, 1 loodgieter. 1 olcctririen, 3
plnAt werkers, 1 modelmaker. 1 slager.
2 bakker?. 2 kantoorbedienden. 4 vis-
tehers, 168 diversen tezamen 218 werk
loozen.
RAADSVERGADERING OP DINSDAG
No» Hm d» ztehonhuUkw»jtl».
Voonitwr d« I<ur4»mevrt«r. aanwezig
•1U l«3«n.
Iiiftkomen «ijr. bvhaJv» dt z«cds
(iskondlgde stukken;
de mo'.ie van ha comité vso &c4l
gen het aub»ldie-he»lu!t beir-rffcmde <lc
Msriwi^ttwtg »B. en w- •'•Uen voor
10:voor kennlifevma aan t« n«m-n)
een mot s v»n 12 rsa lsleden. vo-n
-mmer» 1 ij -J* vsststsiimg v»n tiet b«
kard* ••iKsidlshwi'ult, welke
volgt:
D» rsad d*r f«ra*ec:» V<
gehoord J« twwprsklnjrea over het zie
kenhuievzaacswk ui do gwr.eeots Ve'yn
de dis r. is Geaeente
geroerd Uvjen it sabtidis verleeod a
Ie Marla«t)c>.*irg ts Haarltm:
->rerwegend« d*« dt raad d«» snheidle
heef: veritsn- - m-iv gveo ardtr aanoe
mei ijk aanbod voor d« atlch irg van ceu
«ieienhuie :n ds gemeen;« Veleen aan
orde was of kon worden verwacht;
orsrwegende dat than» rmsi^e pog
jen worden aangewemd om te komsn
Ie stichting van een riet Katholiek Zie
Venhuis;
•yrenreg-mde dat voor -Ie gemeente Vel
«cn d« «tlohtirg van e*n niei Katholiek
Ziekenhuis naa»r do Msrisstichting
vn Ite'ong l« ontbloot;
verklaart «Ich fci beglnse! bereid
wanneer een voorstel aan den gemeente
rasd wordt Ingezonden voor d« stichting
ds«o Instelling op gelljkon voet
■Inse'.fdo voorwaarden snbsidle tu ver'.ee-
nen. Jo» vsn de vraag o? de Tuchtschool
"ventuee'. a.\n dc Marlastichting of aan
order zlekenhulacomlté wordt gegund.
(B. en W. *!s'!on voor, deze mot'.i
-handelen aan b«'. einde der vergadering)
De heer Schil! ing verzoekt
Ds 1
Lat
«7-rrus»™ - -
Kwijtmhsldlo. I^vtn
D» hssr S - k tc>!00"o**-n.
9a heer 6ch 41 r
«1-
Varordening: wllilglng
n. r r,#' aohoolgald.
hevr Lsndswesrt «i«t
4. „'T
- Ad
wordt goedgekeurd.
Joujss-ï, --2j
Vraag v.n he,, 0#N
Ds hu, r\ «"druk.
h** rv* r"b« vestigt de aandaoJ-
groot gaagebruJk w«g»a» t« tooge,,
JZ.,7JaXOa'S0r «'-«rdt dat ds
iTSïïÏÏ'i.
'ofsepsllstls van <f«n hssr
Vlssse.
Jl' L?' b*fl "Tioeht te
gen fc.crpel.eereo ov,r d, gttaarni^
'n* 1 r-;" toegspas: wordt,
ZÏ ^"n^Ualts word! losgmuao. „r.
i j**1 «-
Na beropsniag xsgt de hssr T|,,«r
ds voriK-o raadszit'.irg ides
hsmcl.u <Ut d, wsrUoocsQ«eraorging
soed ws» geregeld.
1.1«p»,i W 4.dM, u M
■yitVHiiil. iw, d
1""-- SM- ,u
-1' -f" S. D. i. r.
Tl -"'to
ut uukeeriiig worden genoemd:
a. vy ultgetroMtenen f 10.50 per week
rz'
p., .f.7"'"""
v.H-
j Mn houden tot de volgends ver.
gsdertng ter nadere be«:-ude«r-ng
De heer 8«hl|||0| TO#;i fc#(
wrssg vsn den he^r VermeuVn. maar wil
^bedragen voorloop-g rc< I, ,erhoOK j
- P*".'!^r wil gaarne n«4ero
•n Ichtirtgen.
„.""i"" ",L 4.1
W» n:„ toi)r w w r.:
jw'yj.' '"at!" 1» b.
«i V 4, '—.li™
toïixr **-'"^'^"77.
nt«-er-:^er. Tan )lf. Af!nh,..
hoog 7i>n. *Tcn"
l'-.vi'.T.Tr1 h" -•««.
"'at de vrees ui:, dat bii ver
WÜ jfj, 51",',ahTM
geodf "r" Afhouding
Geheimhouding over de
n «nskwestl»
De heer Se hi II ing vraagt a!» read
dr gab.hnf,onding ,,-rr raLenrioe ;e J«?-
zor>'11* nu geschied i»
Wordt goedgekeurd. wMmi d
^"gaa: Jr. berloten zÜ'.Jng. 4
