HAARLEM'S DAGBLAD
SCHETSEN UIT BERLIJN
Uit het rapport over den
Postchèque- en Girodienst
RADIO-INSTALLATIES
De Scarabée
ZATERDAG 5 APRIL 1924 - VIJFDE BLAD
LIJDEND BERLIJN
IIL
(Van eeri bijzonder en medewerker).
In Februari reisde de onderzoo-
kinesconunifeie weer weg. Haar taak
waa de ecoroniiwhe veriloudmgen tc
onderzoeken. Daarnaast berichtten de
bladen, dat de leden der commissie
rioh tonsooulijk op de hoogte hadden
g«v«tel«l van d« ellende, die te Berlijn
eeleden wordt.
Dit laatste achijnt mij onwaar
schijnlijk.
Wel zullen de commissieleden een
paar ©-holen bezocht hebben, de on
dervoede kinderen hebben aangezien,
ittieechien bijgewoond het moment,
waarop re door do „Quaker-hulp"
worden gevoed. Ook bezochten ze het
naohtasyl. en bezichtigden ze de mid-
d en«.tandskeukens.
Maar de groote ellende zijn v voor
bij g-eaan. Omdat men «leze zoeken
moet. Omdat detz© zich niet o.Tiiüjk
tentoonstelt.
Do ellende, die hecnoht in alle
kringen, vroeger rijk cn arm, nti al
len haast zonder het Isoogst noodigo.
zonder voeding, zonder kleeding. zon
der verwarmde woning.
net i«* buiten allen twijfel, in Ber
lijn wordt veel geleden.
Gevolg van de toestanden.
Men heeft zich na den oorlog niet
Deronomisch kunnen herstellen.
Met d« enorme mark-inflatie en zijn
Bchijnrijkdom. zijn de incoste men-
©ohen er nog slechter aan .toe ge
raakt.
Nu mei de mark-sUbilisatie ziet
men eerst voor oogen, hoè arm heel
Duitsohland 'te. De looncu moeten naar
beneden. maar <ie prijzen blijven
hooe. Nageuoeg niemand is in eiaat
om met *.ijn arbeid voor zich en zijn
geun voldoende te verdienen otn zelfs
zeer bescheiden te leven. ArbeidaR»-
nen van 15 a 20 mark per weck zijn
y-jr gezinshoofden regel, maanden! t-
*insen van 200 a 250 mark gelden
♦oor ambtenaren, bankemployé'® e.d.
als hoog.
Daarnasst zijn de levenskosten 50
pet. hooger dan :n 191-1.
Daarfcii komt d- groote werkloos
heid. In vela bedrijven 20 pot. en dan
notr vaak gemaskeerd door de zoo-^e-
raamd© ..hntve werkweek", waarbij
de arbeiders in tWN ploegen elk
slechte vr«>r den halven werkduur b*-
zig zijn. dos ook slechts het halve loon
mee tiaar huis brengen, terwijl liet
heel» ree-Ij onvoldoende is. Dit laatste
is o a. in bijna de geheel© metaal-
indisitrie het geval
En tru do gevclgca.
Wie. kont in de arboidarswijken
daar op de scholen do kinderen ziet
e-n gelegenheid heeft gcheele klassen
gTondit» te onderzoeken, treft er voor
al in d© lager© Useen een ondervoe
ding aan. v.aarvan liii «lirikt. Zeker
TO pet. van die kinderen onder d© 10
jaar is ondervoed. En dat. ten* -1
«je slechtst» nog bijvoeding door o-
Quaktffhuip krijgen, "m.wecr 15
kinderen per kla/w'. de allerarmst- n
van de gemeente nog ©en wannen
maaltijd.
D© oudere kinderen zijn ©r iet» be
ier aan toe.
Maar dan de ouder©. Spinaal do
frioecbvs. /.ii geven nan hun kinderen
nog zooveel nl»zo mi.vmii kunnen. ont-
7«viren zWuulve het meest-noodige. en
Hit teek ent zich duidelijk af.
Overal waar men o xieren kan on
derzoeker,. in de poliklinieken, in d«
consultaüeburesux voor t.b.c.-bestnj-
dine. treft toen deze. ondervoeding.
Man versta mii eoed. In Dn:!- h-
lazvl wordt tvog Keen honger gele-en.
maar do laatste étappo is bereik'. Noy
één schrede verder ©n men kan o©
uoodig© levensmiddelen mét moer
koopen de hongersnood doet z:jn n»-
Ew' deze to«'»nd lieorscht niet al
leen in <le arbeidersbuurten. Evui-
goed in het Westen, in Charlotten-
horg, in d« zoogenaamd ..hetere" wij-
Op de adiolen is daar do ondervoe
ding ©ven groot.
De ouder© bereikt men nog moeun-
trr. n.» sa»» "«^*1
nog niet aan gewend poJiklinifzen
bezonken.
Toch z«sr ik er ver«4i« tdene. H© r
©en toeval. Rii «3© uitzending v.vi oon
transport kinderen naar Shermnrken.
Dezen bflhooren allen tot den vroeg- r
gegoeden middenstand. Kinderen _v.ni
,.kri©c©bewhAdigten" of van „Kriog?
w it twen", mensdien dus die het ersM
door den oorloe en zijne gevolgen zij»
getroffen -
Hierb-.j kon men d© ouders onge
merkt gadeslaan en spontaan maak
ten mijn Duitsche collega en ik de «p-
merking. dat zoovele ouder© dc uit
zending n«t meer noodig eeliad wou
den bobben dan hunne kinderen
Dat ook d© tuberculose weer toe
neemt, dat andere ziekten een oneven
redig hoog sterftecijfer veroorzaken,
dal tenslotte de zuigelingutorfto efn
sv.hrikharendeu omvang hoeft aange
nomen, dat alles behoef ik wel niet
nader te preciscc-ren.
Maar nanet <:e lichamelijke rllende,
naast de ondervoeding heersd.t in
bijna alle kringen ©en gebrek aan si
los wat het leven. niet alleen ka-i
veraangenamen maar .vat wij g; -.- rd
hebben als noodzakelijk beschou
wen.
Kleeren ziin duur. Als a! het geld
nagenoeg verbruikt wordt, om tevens-
middelen to koopen, echiet hiervoor
niets over. Vandaar d»t schoeisel en
bovenkleeren in een ellendigen staal
verkeeren. Vele middenstand u's heb
ben uauwelijks meer een voldoende
overjas, «ie pakken zijn gekeerd i-n
nog weer ©uw gekeerd, tot het uiter
ste opgelapt. Veel oude uniformen
doen in alle mogelijk© vormen «n klei»
ren weer dienst.
Naar do raode wordt ni©t gekeken.
Op de scholen ziet men d© kinderen
in all© mogelijke kleeding en vooral
trof rue op con jongena-gymnasium
in liet Westen, dat bij d© tegenwoor
dig© koude zeker 40 pet. van do leerlin
iren geen jn» droeg, en dit waren met
alleen die jongens di© dicht in de
buurt woonden.
En dan het ondergoed 1
Bij het onderzoek let men ook on
willekeurig hier op. Het allerno.idtg-
ste ontbreekt vaak cn wat r.og aanwe
zig is. vertoont de duidelijk© t-poren
van slecht» af eu t^o gcwasschen to
worden. Wel viel het me op, d« in
het algemeen de meisjes in d t op-
ucht wat tuier verzorgd zijn. «kin de
jongens. Waarschijnlijk letten zij er
zelf ook ii, er op.
Ik b'-zoeht Chariot Wilburg in ge
zelschap van ecu w ijkzuster ©en 24-ial
gozinnc; ouuitgezocht en willekeurig
op haar rijst aangestreept. I>it waren
allen arbeiders of kleine middenstan
ders. waar in de familie «en geval van
1 ïbêrcu los voorkwam. Menechcn dus,
die het gemiddeld irts zwaarder had
den dun gelijksoortigen in hunne om
geving.
Hier vonden we in 13 gevallen geen
linnengoed cp de bedden! In 13 fa
milie© sliepen dus ouder* en kinderen
op kusset» zonder overtrek, op todden
zmder laken» (©f h«-t hier gchrpiko
lijk© oveitrckr-c! «m het dekbeeD.
Dat verder de toestanden in deze
gezinnen ook alles te wenaehen ovêi-
Iielen is dui 'clijk. In één vertrek
sliepen 3 tot 12 personen. in het
lailat© geval waren natuurlijk ledi
kanten zeer onvoldoend© voorhanden,
sliepen gezonden en zieken zomen.
En 'dat bij deze onhygiënisch© verhou
dingen.
Dit waren niet all© gezinnen wear
arbeid «loosheid heerrehte. In vele
w-rd vrii goed verdiend maar teveel
gaat aan ©ten. ©uz. weg.
Nu zijn d© huren tw>« maUg, onge
veer 25 pet van de huren in vrede®
tijd. Als deze echter ook verhoogd
worden, zoo als men van plan ,s. en «ie
loonen ©tijgen «iet, (kunnen niet stij-
gent d«n zullen vele van deze gezin
nen op straat komen.
Reeds nu levert do verwarming
*k moeilijkheden, ook i» do ver-
liriitiug mi-: ga* «.f electriclteit ab-
norma.d duur. Gevolg: in 4 gezinnen
geen kachel nan (on« bezoek viel juist
in -ie miridazuren) en meestal gaat de
familie avond? al cm 7 a 8 uur te
l,fd 'im licht en kolen t© spart n
En dit niet alleen in arbouiersfa-
miliee. ook bij vela niid<U-i»tanders.
Dat ..lii> wat intellectuc'lo ont
spanning goefk huiten het bereik van
deze meiUK'lien gekomen is, behoeft
wel niet apart to worden vernield.
Kranten ziin tc duur. !>ockon in 't ge
heel «iet te bobden. Daarbij ztju open
bare leeszalen en bibliotheken gch -M
g-vsloten of /elf? opgoltevon. He
kranten hbtxUti hun tijdingzalon nog
open, deze zijn tot banstens to© ge
vuld. Van rusïig lezen daarbij geen
sprake.
Bioscopen en theater? zijn. zelfs op
do goedkoopste rangen, «og .'5 of 4
maal z>x» duur als bij OU? z
Intellectucdc ontspanning l>ehoon
tot do gr-«of© lu*o!
De gevolgen hiervan voor «le jeug-J
en op de volwassenen kan men zich
denken.
De jeugd verwildert, zoekt allcr-
hand twijfelachtig vermaak, keert
zich van het ouderlijk liuie. dat tueta
dan ellende geven kan. af, en zoekt
schijnvreugde elders.
Op d© scholen ontbreken de meest
noodzakelijke leermiddelen. De ioe-
ken zijn versleten, vuil. kapot-geb*;
7'-n Deze week verteWo een ©chool
hoofd. da-, hij. om aan surrogaat-
krijt te komen, gipsbusten tut dc
tehoolhal ©tuk had laten slaan en
nu weer op bord kon laten schrijven.
Getuigt dit van weinig piëteit, liet is
e©n teekenend s'aaltje van boe ver het
hier gekomen is.
De oudere echo!en maken alle een
vervallen, smerigen indruk.
Duidelijk ziet men, dat alle onder
houd ontbreekt.
En in zoo'n milieu groeien de kin
deren op.
Thuis hooren ze van de, in zorgen
zittende, ouders niets «kn klachten,
innkeii jong kennie mot do zorgen des
leven», en daarbuiten hoaren of zien
zc- ook niets, wat hen op kan heffen,
wat aan hun leven nog eenige fleur
kan geven.
Oudt-rn en onderwijzers staan tegen
over dit noodlot, machteloos.
Dit is het be«-!d. zooals Berlijn het
ons biedt. Een lijden, zoo zwaar, «i.it
men zirii over het geduld verwondert,
waarmede het gedragen wordt.
ïlct volk móet wel in de oorlog?- en
nfi-oorlogsjaren murw geworden zijn
dat het dit uit kan houden. En de
leern moet wel goed zijn. dat men nog
moed houdt, nog hoopt op betere tij
den.
Een buitenstaander, e-*n objectief
toeschouwer, wordt bet bij dit alles
wel eens angstig te moede, en de
vraag komt op waarheen leidt ons
dit alles, waarheen moet dit weren,
alsbrt eens niet terecht komt. als ook
d<» htiidine marketabilisatie een lucht
kasteel blijkt- te ziinl
Binnenland
Onvoldoende vooroefening In
het hanteeren der machines
Aan het rapport ontlcenea wij ten
slotte aan bet hoofdstukNaar de
centralisatie, nog een en ander over
het viSóroefenen in het hanteeren det
machines
Dc Commissi© geeft het woord aan
mej. L. Ch. C. ten Hove, die even vóór
mej. Breciveld met deze als hoofd det
ponszaal is opgetreden, doch wier ge
tuigenissen geheel eensluidend zijn.
Mei. Ten Hove verklaart o.a.
Op 23 Augustus 1023, den dag vóór
de «.entralisaiie, was mijn oordeel over
ó-a gezamerjpkm ponsarbeid ditIn
doorsnede warei <ic ponsters niet ge
noeg geoefend. Vier en twintig hadden
slechts een «efeatiid gehad van 9 da
gen. Van de overblijvende 83 waren er
55 goed geoefend en c« resteerendeo
v aren maar middelmatig. Wanneer alle»
in de centralisatie goed gcloopen was,
dan zou ik, ©m Ik.* werk te kunnen bc-
trijden, o~< goedgeoefende ponsters
moeten hebben. In hoofdzaak tegen
mijn chef, den heer Dc Vos, maar ook
gen den heer Kymmell, wanneer hij
op de zaal kwam, beb ik af en toe ge
zegd, dat het aantal ponsters dat be
kwaam genoeg wa«, onvoldoend© was
ir het centralisatiewerk. D© beer
Kvmmell heeft mij daarop geantwoord,
dat het wel bij de contróle zou worden
gevonden.
In September zouden er nog vieT en
twintig ponsmachines bijkomen. Te
gen den ponsar'orid rerd door de dame*
opgezien, omdat hij neel veel aandacht
iselit. Do ponsarbeid is een ze
nuwachtig, irrhecrcnd werk en aan het
hameren der machine* went men niet
gemakkelijk. Gedurende. d«; centralisa-
de. arbeid herhaaldelijk i'crlegd en
de arbeidsters konden niet rekenen op
een vaststaand etensuur.
Dit alle» wist de heer Kymmell. <sra-
it het hem werd medegedeeld ea hij
aakte er zich van af met de bewe
ring; „Dat wordt wel bij de cantróle
gevonden."
Hij verlegde dus het zwaartepunt naar
een plaats, waar het niet thuis behoort.
t steeds zal de goede ponsarbeid
hoofdzaak moeten blijven en behoort dc
contróle een louter aanvullend kamktcr
ie dragen.
Daarna volgt een verklaring van den
heer J. 11. ter Napel, die het bevel had
■er de printzaal.
Hieraan wordt ontkend
De heeren Kuitert en ik bespraken
dikwijls samen de uitbreiding, die moest
worden geg-ven aan het aantal der op
geleiden. Ik meende, dat inc-icn de
centralisatie zou ziin ingevoerd, het
aantal geschoolde krachten, zoowel
voor het nachtwerk al voor den print-
arbeid, 180 moest bedragen. Die bere
kening berustte op het bij benadering
geschatte werk, dat iederen dag in de
rentr.1lis.1tie moest worden gedaan.
Wel is het aantal leerlingen tot 180
opgevoerd geworden, doch bekwaam
voor den arbeid waren zij niet. Tegen
het oogenblik van de centralisatie kon
ik slechts garant zijn voor 150 perso
nen, die den print- cn sorteer- en con-
trflk-arbeid verstonden, terwijl den
rigen nog geen ernstig werk kon
worden toevertrouwd, niet uitzondeting 1
an plus minus tien jongelingen. Eerst
was mijn leerlingen-personeel uitslui
tend jongelingen, behalve bij de Nolle-
rith, waaraan twee of drie ambtenaren
werkzaam waren. Met de jongelingen
ging het best en zij waren in een zoo
danig stadium van voorbereiding voor
de centralisatie gekomen, dat ik met
hen, wat het centralisatiewerk betreft,
best in zee had willen gaan. Twee h
drie weken vóór de centralisatie is dit
jongelingenpersoneel vervangen gewor
den door meisjes. Die vervanging ge
schiedde, omdat de jongelingen te
ruw met do machines zouden omgaan.
Wie dit bevel gegeven heeft, kan ik mij
niet herinneren. Met de meisjes moesten
dus de oefeningen opnieuw begonnen
worden en de oefentijd van de jongelin
gen is, zoowel voor mij, als voor de
jongelingen absoluut verloren tijd ge
weest. Op hel oogenblik van dc centra
lisatie waren de meisjes nog lang niei
zooals zij zijn moesten. Dit geldt alle
meisje?, die aan de machines werkten
en met het opzicht waarover ik belast
Bii een proef werkten de d-upliceer-
machines nog niet, zoodat het perso
neel niet volledig geoefend kon worden
met tellingkaarten. Ook dc rentebereke
ning moest ilc bjj mijn proef buiten be
schouwing laten, eveneens, omdat de
duplireermackines nog niet werkten.
Ik heb dus dc proef genomen onder de
meest gunstige voorwaarden en met
een slecht resultaat.
Kans om met de dipliceermachines te
oefenen is er dus heelemaal niet ge
weest en met alie machines met dubbele
rol is slechts twee dagen kunnen w:
den geoefend.
's Avonds van de examenproef is de
heer Kymmell voortdurend in het werk
lokaal geweest en nadat dc resultaten
van de proef bekend waren, heb ik le
gen den heer Kymmell gezegd „Mijn
heer, mei deze resultaten kunnen we
toch niet beginnen."
De heer Kymmell antwoordde daar
op „Mijnbeer, we staan voor de sloot
en moeten den sprong wagen, ook al
komen we Cr maar met de bakken
over."
Mijn bezwaren tegen het ingaan van
de centralisatie heb ik ook aan <ien
heer Pott meegedeeld. Ik zeide hem,
dat ik het besluit om tot centralisatie
te komen, een sprong in het duister
vond. De heer Poit antwoordde mij
„Als ik dat tegen den directeur zeg,
wordt hij gek." Ook den heer De Bruyn
heb ik even. nadat hij van verlof was
teruggekomen, mijn bersvaren kenbaar
gemaakt.
Mijn bezwaren waren
1. Er was geen voldoende leiding.
2. Het personeel was nog niet vol
doende geoefend.
3- D© dupliceennachines waren nog
niet in orde.
4- De vcrspringinrichting en de dub
bele rollen waren nog niet in orde.
De heer üc Bruyn zei„dat hij de
kracht van mijn bezwaren voelde"' cn
hij voegde daaraan 10e, „dat hij ze den
directeur" zou voorleggen, doch dat hij
bang was, dat dat niet helpen zou".
Toen ik echter den heer De Bruyn mijn
bezwaren mededeelde wa- de aanvangs-
dag der centralisatie reeds gefixeerd.
Nederland en België.
De verzanding der Schelde.
Op do vragen van hot Kamerlid
m der Waeiaen beueifende de ver
zanding vail de geut hij alKenitsse,
1I0 uitvoering van de daarvoor noo-
digo baggorwerken en het iii goeden
slaat houdou van den si'Jiccpv aart-
weg langs dc Schelde, antwoordde de
Minister van Buitenlaudscho Zaken:
Het Nederlandsche loodswezen heeft
2C Febr. do aandacht van het Belgi-
sclie loodswezen gevestigd op de on-
guustigc- verandering in «ten toestand
•an het vanrwa'r.- L!| Valkcnirse.
Het verzoek van het Belgische ge
zantschap om de noodlge baggerwer-
ken to mogen uitvoeren, datceii van
3 Maart. Don 13en Maart werd aan
het Belgische gezantschap telefonisch
de voarloopige gunstige beslissing
medegedeeld, welke mcdedeelinff den
volgenden dag schriftelijk werd be
vestigd. Tevens had op 13 Maart tele
grafisch do Minister van Waterstaat
den hoofdingenieur te Middelburg ge
machtigd, "in aanstonds een voorlon-
pig© vergunning te verlcenen.
In aanmerking genomen den tijd,
die noodwendig moest voorbijgaan rnet
het onderzoek dor aanvrage en liet
overleg tuaschen de daarb i betrokken
autoriteiten, blijkt uit liet voren
staande genoegzaam, dal dc zaak met
spoed is behandeld.
Daar de Belgische Regeering had
verzocht, het baggerwerk te mogen
verrichten, zoonis door haar ook bij
vorig© gelegenheden geschiedde, be
sfond daartegen bij de Nederlandsche
Regeering ge-en bezwaar en word in
het verzoek gaarne toegestemd.
Do Regeering verleent, evenals tot
dusver het geval was. voor het hou
den in goeden sfant van den scheep
vaartweg langs de Schelde en de voor
ziening in storingen steeds gaarne
haar medewerking.
RADIO-PROGRAMMA
ZATERDAG, 6 APRIL.
Lenden 2 L.0. 365 M (Nadert tijd).
J,S0—4.50 si.m. Concert van het muzl
corps van do Garde-Grenadiers enz.
0.50 n.m. Kindc-rverlialen.
8.20 n.m. William Wallace met ©en c
sericj over muziek.
8.50 n.m. Lichte muziek van het „2 L.
O." orkest met medewerking van George
Pizaey (bariton) en Dorothy Wat©<
(piano).
11.05 n.m. E. G. Boulanger, natuurlijke
historie.
11.20 n.m. „S.vroy Orpheans" en „Savoy
Bande".
Birmingham S I. T. 475 M. (Nederl. tijd)
4.50—6.50 n.m. Kwiderconcert le gey
door kinderen.
6.20 n.m. Damesuurtje.
C.S0 n.m. Kinderuurtje.
8.20 n.m. William Wallace.
8.50 n.m. Draadloos Concert. Populai
avond, te geven door plaatselijk orkest -
„The Novelty Trio".
Bournemouth 6 B. M. 3S5 M. (Ned. tijd)
5.05 Draadloos concert. Solisten.
6.05 n.m. Damesuurtje.
6.55 n.m. Kinderuurtje.
8.20 n.m. William Wallaoe.
0.20 n.m. Draadloos Concert. Otkestmu
ziek.
11.05 n.m. „Sa-voy Bands",
Cardiff 6 W. A .353 M. (Nederl. fijd).
6.20 n.m. „5 W. A.V' „Five O'Clocks"
Verder Damespraatje.
7.06 n.m. Kinderuurtje.
6.20 n.m. William Wallace.
8.50 n.m. Draadloos Concert. Populair»
avond, orkest cn soIi«ten. Opvoering var
dc Mn-acter ..Slutting".
10.55 n.m. Sportpraatje van Willie C
Ciissttf.
11.05 axn. E. G. Boulanger.
11.00 m.m. „Savoy Bande".
Manchostor 2 Z. fj. 375 M. (Ned. tijd)
4.50—5.50 n.m. Draadloos Concert.
6.20 n.m. Dameeuurtje.
6.45 n.m. Kinderuurtje.
8.20 n.m. William Wallace.
0.O5 n.m. Dansavond.
10 n.m. G. W. Thompson over: „Water
-lamp fin gezondheid".
11.05 n.m. „Savoy Bands".
6.05 n.m. Damesuurtje.
6,55 n.m. Kinderuurtje.
8.20 n.m. William Wallace.
8.S5 n.m. Draadloos Conoert. Orkeet c
•"ollsten.
11.20 n.m. „Savoy Bands".
Aberdeen 2 B. O. 495 M. (Nederl. tijd.)
4.505.50 c.m. Concert. Trio en Solisten
6.20 n.m. Daraesuurtje.
6.50 n.m. Kinderuurtje.
£20 n.m. William Wallace.
8.50 n.m. Concert, populaire avond. Te
geven door Orkest. Kwartet en Solisten.
10.20 n.m. Kolonel Warden over „Pen
11.05 1
Dansmuziek.
Glasgow 5 3. C. 420 M. (Noderl. tijd).
4.50—5.50 n.m Draadloos Concert door
Kwartet en Solist.
6.05 n.m. Damesuurtje,
6.55 n.m. Kinderuurrje.
S.20 n.m. William Wallace.
SM a.m. Dansavond.
10.20 n.m. Koloro: Warden over „Pen
11.05 n.m. Vervolg d&nsavosd.
Sheffield 6 F. L. 303 M. (Ned. tijd).
4.50—5.50 n.m. Programma als te Man
Chester.
7.05—8.05 a.m. Sheffield's kinderuurtje.
8.20—11.50 n.m. Programma als to Bir
ïingh.im.
Parijs (Radiola) 8. F. R. 1780 M. (Nederl.
tijd.)
I-O5 n.m. Radio Concert.
5.20 n.m. Draadloos Grocert. (Chopin.
:ach, Schubert, ©nz.).
£.50 a.m. n.m. Geneeskundig© Kroniek.
9.20 n.m. Radioconcert. Fragmeaten ui!
„Giiic-ite do Narfooiwic" van Audrain, met
modewerking van mevrouw Rosalia I.am
brccht on van den heer Picealuga.
Brussel 8. B. R. 410 M. (Nederl. tijd).
5.20 ai,m. Een uurtje muziek door een
plaatselijk orkest.
8.55 a.m. Causerie over het nationale
kinderwerk.
3.50 n.m. (kmoert (Gounod, Rousseau,
©nz.).
ZONDAC, 8 APRIL.
Londen 2 L.0. 36s M. (Nederl. tijd).
4.206.20 n.m. Concert van „The London
male voice Octette" en Soliscen.
6.20—6.S0 n.m. Kinderboekje.
S.50 a.m. Godsdienstoefening.
10.20 a.m. Concert. lrDe Groot and The
Piccadilly Orokeatra".
Birmingham 6 I. T. 47S M. (Nederl. tijd).
4.20—6.20 n.m. Co*eer. van „The Metro
politan Works Band". Verder Solisten.
6.20—6.50 n-m. Kimdeihoekje.
8.50 n.m. Godsdienstoefening ea daarna
Con oei».
Bournemouth 6 B. M. 385 M. (Ned. tijd).
4.0) u.m. Draadloos Concert. Orgel en
C'ello. Organist is A. S. Marston, cellist
Th, E. IllingwortJh.
6.20—6.50 n.m, Kinderuurtje.
9.50 a.m. R- S. Mouat, 6o!o-vlooL
9.55 n.m. Godsdienstoefening met med©-
wc-ifkmg van een kerkkoor.
10.25 n.TZL Draadloos Conoert. Orkest.
Cardiff S W. A. 353 M. (Nederl. lijd).
4.0)—5.50 o.m. Orgelooncert en Zang.
6.20—6.50 n.m. Kinderuurtje
9.50 n.m. Zang van „The Romilly Boys'
Choir" en godsdienstoefening.
9.50 a.m. Symphoniecancert van plaat
selijk orkest-
Manchester 2 Z. IJ. 375 M. (Nederl. tijd).
5.50 n.m. Draadloos conoert door or
kest (uitsluitend Brahms).
6.50 nun. Kinderuurtje.
9.20 a.m. G. Honey, Causerie voor jon
gelui.
n.m. Conoert. Optreden Tan enkel©
Solisten.
10-55 njn. Godsdienstoefening. Daarna
voortzetting Concert.
Newoastls 6 N. O. 400 M. (Nederl. tijd).
4.20 n.m. Concert. Solisten en Trio.
6.20—6.50 n.m. Kinderhoekje.
6.50 n/m. Godsdienstoefening met mode-
werking van „The Newcastle Cathedral
Quartette".
10.25 a.m. Conoert. Solisten en kwartet.
Aberdeen 2 B. D. 495 M. (Nederl. tijd.)
4.20 a.m. Draadloos Concert. Orkest en
Solisten.
6.20—6,50 n.m. Kinderboekje.
9.50 n.m. Godsdienstoefening me', meöe-
weiking van een kerkkoor.
10-05 n.m. „Olivet to Calvary", een ge
wijde «estate in twee deelen van J. H.
Maunder. Te geven door ©ïn kerkkoor met
medewerking van een orkest en 6olisten.
Glasgow 5 S. C. 420 M. (Nedort. tljd).
4.20 n.m. Conoer: van een plaatselijk or
kest en solisten.
6.206.50 n.m. Kinderhoek je
9.50 n.m. Godsdienstoefening.
10.15 i:.rn. Concert van ..The Westboum©
Church Choir" met oude Scbotsche Psaira-
neloaieén.
John B. Dickson speelt «oio cello en wel
en etuk van Uaydn.
Sheffield C F. L. 303 M. (Ned. fijd).
Het programma van Birmingham.
Parijs (Radiola) S. F. R. 1780 M. (Nederl.
Md).
12.50 n.m. Radiola-ZigeumeroHkcst.
5.05 n.m. Draadloos Concert.
S.50 a.m. Komische verhalen van Ga
briel Timmory
9.20 n.m. Draadloos Concert. Opera-arend
Daarna dansmuziek.
Brussel S. 8 R. 410 M. (Nederl. tijd).
5.20 n.in. Concert met medewerking van
mevrouw Dnjardïn. zangeres.
8.50 njmDraadloos Concert (Puccini.
^(lint-Gains, enz.).
Hilversum N. S. F. 1050 M.
8.50 rj.m, Radio-Concert met medewer-
■ng v.vn Mevrouw Greta Banthasens—
(sopraan), de heer Richard van Helvoïrt
Pel (b.irftom). de heer Chris de Vos f ten or)
de heer W. J. yan Aroermg (piano). Allen
»n de opera te Amsterdam.
Den Haag P. C. Q. G. 1050 M.
Van 5-6 uur n.-n. zal met hef Radr'o-
telcfoniesta'ion P. C. G G. vaa de V. V.
Ned. Radio Industrie Beuk.-!ria: 10 den
Haag. fifii, radio-concert gegeven worden
met medewerking van de Rotterdamsche
Kaïnei-mujiekvoreeniging. bestaande uit
de heeren: L. 3. van Ameyden (hobn). P.
C. Larogendoen (clarinet). Barn de Wolf.
(hoorn), .T. de Hartog (fugot) en J. C.
Klioee, (piano).
Muziek van Beethoven, Debussy. Haydn,
Mozart. Lisrt, en Staub. Verder een
rta u:t ..Luise di Mon'.foort", opera van
Bcrgsoo.
INGEZONDEW MËDEOEELINCEN
a 60 Cis. per regel.
(III LEVERT PRIMA llll
TECHNISCH BUREAU
J. VAN DEN BERG
TEMPELIERSSTR. 42 - TEL. 1322
llll VAKKUNDIGE BEDIENING
Feuilleton
Geautoriseerde vertaling, naar het
Engelsch vso
P. G. WODEHOUSE-
It- specialist was door dergelijk?
ge% aJku rijk gewordou en hij gaf al
tijd dcnzelfilen raad. Hij drong er or»
ann dat meneer Peters met een of
andere liefhebberij zon beginnen.
„Wat voor liefhebberij?" vroeg de
heer Peter» geïrriteerd. Hij kreeg
toentertijd juist last van zijn matig
en zijn hiinieur was niet al te be=i.
Het woord „liefhebberij" klonk hem
nutteloos en belachelijk in de ooren.
Zijn liefhebberij was liet vermijden
van liefhebberijen en zaken deen.
Maar «ie specialist wees hem er op.
dat dit juist de reden was. waarom
hij zoo'".en een chèqno van honderd
dollar had moeten schrijven al? be
taling voor het consult. Dit maakte
indruk op meneer Peters. Hii had een
afkeer van het schrijven van onnoo-
digo chégues, en als hij dit alleen
maar kon vermijden door liefhebbe
rijen. moest en zou hij met een lief
hebberij beginnen.
„Het doet er niet toe wat"', zei
specialist. „Er zal toch buiten uw
ken wel iets zijn, dat. u interesseert?"
Meneer Peters kon niets bodenken.
Zelfs ziin eten boezemde öcm niet zoo
veel belang meer in.
„Mijn li©fhcb!>cr:j is bet verzamelen
van scarabetn", zei de specialist.
„Waarom zondt n eigenlijk geen sca-
ral-eën verzamelen?"
„Om dat ik niet weten zou wat het
was, als u me cr een voorhieldt". zei
nieifer Peter? „Wc zijn scaraheën?"
„Scarabpën" zei d<- specialist, die
enthotiisr begon te worden „zijn
Egyptische hieroglyphen".
„Eu", vroeg tic lieer Peters, „wat
zijn Egypti'die hieroglyphen.'"
De specialist bepeinsde, of hot niet
hete.* geweest zou zijn om den lieer
Poters aan t© raden postzegels te ver
zamelen
„Ken scarabce". zei hij. ,.is afge
leid van het I.atijnschr woord scara-
beu? en betcekent letterlijk kever".
„Ik wi! geen kevers verzamelen"
zei de millionnnir vastberaden. „Ik
verafschuw kever?. Ik word er ziek
van".
„Scarabeën zijn Egyptische leokens
symbolen, in den vorm van kevers"
ging de specialist haastig voort. „De
meest oorkomende vorm van senra-
bctii is in den vorm van een ring. Sca
rabeën werden als zegel? gebruikt. Ze
werden ook gebezigd als kralen of ver
siersels. Op •sommige scarabeën sfann
inscripties met toespelingen op plaat
sen b.v.: „Memphis is muchtig voor
altijd".
De minachting van den heer Pe
te's ging plotseling over in actieve
belangstelling.
„Heeft u er zoo een?"
„Wat voor een
„Een scarabee niet 'n reclame voor
Memphis er op. Dnar ben ik gebo-
„Het lijkt mij waarschijnlijk «lat
een andere stad Memphis bedoeld is".
„Kr is geen ander behalve die in
Tennessee", zei de lieer Peters als een
echte patriot.
De specialist dankte het feit, dat
hij een zenuwarts was in plaats van
een zenuwpatiënt, aan de omstandig
heid dat hij nooit een twistgesprek
begon met zijn bezoekers".
„Misschien", zei hii. „wilt u mün
verzameling eens bekijken? Ze ligt in
«lé kamer hiernansl".
Dut was liet begin van de liefde
van den heer Peters voor scarabeën.
In hel eerst verzamelde hij ze op on-
erschillige wijze, gedeeltelijk omdat
hij iets moest, verzamelen om te gene
zen. maar hoofdzakelijk ten gevo'go
an een opmerking die de specialist i
mankte toen hij de kamer uitging.
Hoe lang zou ik er over doen om er
zóóveel bij elkaar te krijgen?" vroeg
hij, toen hij genoeg gekeken had uaar
de saaiste verzameling die hll zich ooit
lioriunerde gezien te hebben, en op
het punt was om te vertrekken.
De specialist was trotsch op zijn ver
zameling.
„Hoe lang? Om een verzameling te
krijgen zoo groot als de miine. Heel
veel jaren, meneer Peters. Vele, vele
jaren".
„Ik wil wedden om honderd dollar
dat ik her in zes maanden kan doen".
En van dat oogenblik af had me
neer Peter? zich aan het verzamelen
van scarabeën gewijd niet denzolfdou
noesten ijver waardoor hij al zijn
geld en zijn slechte maag had gekre
gen. Hij zette scarabeën achterna zoo
ui? een hond ratten nazit. Hij sleepte
van alle vier de hoeken der aarde sca
rabeën bij elkaar totdat li©i ni een
jaar een verzameling had. die, wat
hoeveelheid betreft, alle record* sloe2.
Dit was om zoo te zeggen het r-ir.do
an de eerste phase vail do scar."b i-
sehc zijd© van zijn leven. Het verza
melen was een gewoonte van hem gc-
worden, maur een echte entliousasf
vyas hii nog niet. IIii vond dat uu de
tijd gekomen was om do verzameling
uit to zoeken en to ?noeien, TTij
riep cr een kenner bij en verzocht hem
de collectie te bekijken en te schiften.
De expert deed zijn werk grondig.
Toen hij klaar was, bleef er van de
hecle verzameling niet meer dan
twaalf exemplaren over.
„De rest", legde hij uit „is prac-
t isch waardeloos. Als u een verzame
ling wilt maken die waarde heeft
voor archneologen zou ;k u aanraden
„Wat bedoelt n met coed?" Waar
twaalf zijn goed".
„Wat bedoelt u met goed?" Wnar
om is de een van deze dingen veel
waard en de ander niets? Volgens mij
zien zo er allemaal eender uit".
En toen had de kenner b:;na twee
uur lang tegen meneer Peters geprnnr
over het Nieuwe Koninkrijk, het Mid
den-Koninkrijk, Osiris, Amnion. Mut,
Bit bast is, Dynastiön, Cheops, do Hyk-
Hos-kotiingen, cylinders. Amenophis
III, Koningin Tnïa, Prinses Giiuk-
hipa van Mitanni. het Meer van Zn-
rukhe. Naucratis en het Boek der Doo-
den. Hii deed het met enthousiasme.
Hii vond het prettig om het te <ioon
'I een hij klaar was, bedankte me
neer Peters hem. en ging naar zijn
badkamer, waar hij z jn slapen bette
met euii-de-cologne.
Door dat gesprek veranderde .1.
Preston Peters van een onverschilli
gen hijeenschraper van allerlei scara
beën in een echten srnrabee-maniak.
liet doet cr niet toe, wat een man ver-
zamelt, als de natuur hem als verza
melaar geschapen heeft zal hij ren fa
naticus worden, onverschillig wat
voor ec-u verzameling hij maken wil.
Meneer Peters had dollars verzameld,
en hij begon nu met hetzelfde enthou
siasme fCarabeën te verzamelen. Hij
zou ever, enthousiast geworden zijn
over vlinders o f oud porcelein. als hij
zich daarmee had bezig geho- den,
maar hij was nu toevallig begonnen
met scarabeën ei» hij werd er mei de
jaren steeds meer door in beslag ge
nomen. Zooals alleen echte verzame
laars dat kennen, voelde hij meer
voor zijn scarabeën dan hij o>=it b.v.
\oor een vrouw had gevoeld. Hii werd
een kenner van deze vreemde over
blijfselen van Oen dood© heschaung.
Len tijd luug verdeelde hij zijn aan
dacht tusschen hen en zijn zaken,
foen hu zich uit de zaken terug rok,
kou hij zich geheel aan de groote pas-
ste van zijn lc.en wijden. Hij scl'aite
iedere scarabee in ujl. "enameling
even hoog ais ,;n vrek ziin geld.
Als men h©t op die manier doet,
heoft verzamelen wol iets van d in-
;en. Het begint als een amusement
en eindigt als een obsessie.
Hij genoot net weer van zijn schat-
ten toen liet dienstmeisje Lord Ems-
wol'lh aandiende.
^Wordü vervolgd).
